DAHİLDE İŞLEME REJİMİ UYGULAMA USUL VE ESASLARI Dahilde İşleme Rejimi Nedir? İhraç Ürününün Elde Edilmesinde Kullanılan Girdilerin Ticaret Politikası Önlemlerine Tabi Tutulmaksızın Gümrük Muafiyetli Olarak İthal Edilmesidir. 1
Dahilde İşleme Rejiminin Dış Ticaretimizdeki Yeri (Milyon $) Kaynak : TÜĐK Verileri Dahilde İşleme Rejiminin Dış Ticaretimizdeki Yeri (Milyon $) 2013 Yılında (Ocak-Ekim) İthalat ın %13 ü İhracat ın % 44 ü DİR Kapsamında Gerçekleştirilmiştir. 2013 yılı ilk 10 ay itibariyle Döviz Kullanım Oranı % 48 dir. 2
DİR İle Sağlanan İmkanlar İthalatta Gümrük Vergisi ve KDV Muafiyeti KKDF İstisnası Vergi, Resim ve Harç İstisnası Ticaret Politikası Önlemlerine Tabi Olmama TMO dan ve T.Ş.K. nca Tespit Edilen Şeker Fab. dan Alım Yurt İçi Alımlarda KDV Tecil-Terkin Uygulaması Yurt İçi Satış ve Teslimlere Müsaade Edilmesi İthalat Sırasında Alınması Gereken Vergilere İlişkin Teminat İndirimi DİR İşleyiş Süreci Balık Unu Balık Yağı Soya Küspesi ĐTHALAT ÜRETĐM SÜRECĐ NĐHAĐ ÜRÜN ĐHRACAT TEMĐNAT veya VERGĐ TEMĐNAT ÇÖZÜMÜ veya VERGĐ ĐADESĐ 3
DİR Mevzuatı (-I-) 4458 Sayılı Gümrük Kanunu 261 Sayılı İhracatı Geliştirmek Amacı İle Vergilerle İlgili Olarak Hükümetçe Alınacak Tedbirlere Dair Kanun 1567 Sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Kanun 474 Sayılı Gümrük Giriş Tarife Cetveli Hakkında Kanun 2976 Sayılı Dış Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun 3/6/2011 tarihli ve 637 Sayılı Ekonomi Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname DİR Mevzuatı (-II-) 2005/8391 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararı İhracat 2005/1 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği İhracat 2005/2 Sayılı İhracat Sayılan Satış ve Teslimler Hakkında Tebliğ İhracat 2007/2 Sayılı Dahilde İşleme Rejimine İlişkin İşlemlerin Bilgisayar Veri İşleme Tekniği Yoluyla Yapılmasına Dair Tebliğ İhracat 2006/12 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği 4
DİR Teşvik Unsurları İthalat İhracat Yurt İçi Alım İhracat İthalat Yurt İçi Satış ve Teslimler Tecil Terkin ile Yurt İçi Alım İhracat ve / veya DİİB Sahibi Alıcılara Tecil Terkinle Yurt İçi Satış ve Teslimler İthalat İhracat Şartlı Muafiyet Sistemi Önce İthalat Eşdeğer Eşya Geri Ödeme Sistemi 5
Şartlı Muafiyet Sistemi İhraç Edilecek Eşyanın Üretiminde Kullanılan Hammadde, Yardımcı Madde, Ambalaj ve İşletme Malzemelerinin İthalatı Sırasında Doğan Vergilerin Teminata Bağlanarak ve Ticaret Politikası Önlemlerine Tabi Tutulmaksızın İthal Edilmesi ve Üretim Sonucunda Elde Edilen Eşyanın İhraç Edilmesini Müteakip Alınan Teminatın İade Edilmesidir. Şartlı Muafiyet Sistemi BELGE BAŞLANGICI ĐTHALAT ÜRETĐM ĐHRACAT TEMĐNAT BELGE SONU TEMĐNAT ĐADE 6
Yurt İçi Alım İhracat DİİB Kapsamında Yapılmaktadır. İki Şekilde Ortaya Çıkar: KDV de Tecil-Terkin Sistemi Toprak Mahsulleri Ofisi nden Hububat Alımı Yurt İçi Alım Yurt İçi Alımlarda; Döviz Kullanım Oranı İkincil İşlem Görmüş Ürüne İlişkin Hükümler Uygulanmaz. Yurt İçi Alımlarda; 2 (İki) Kat Para Cezası Uygulanmaz. 7
Yurt Đçi Alım 26/04/2014 tarihli ve 28983 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Uygulama Tebliği hükümlerine istinaden yapılır. KDV Genel DİİB kapsamında, tecil-terkin sistemi çerçevesinde eşdeğer eşya belge süresi sonuna kadar yurt içinden temin edilebilir. Tecil-terkin uygulaması kapsamında belgede belirtilen miktardan fazla yurt içinden eşya alınamaz. Bu kapsamda bir miktar aşımı olursa bu aşım revize işlemine konu edilemez. (1/5/2014 den başlayarak yurt içi alım fatura tarihi ile uygulanır.) (38/10 maddeye eklendi.) DİİB sahibi firmalar, tecil-terkin sistemi çerçevesinde yurt içinden temin ettiği malları kullanarak ürettiği malları DİİB sahibi alıcılara tecil-terkin sistemi çerçevesinde yurt içinde teslim edebilir. Bu uygulama, GEÇİCİ MADDE 25 ile, 01/10/2014 tarihinde önce tecil-terkin ile alınmış ve başka DİİB kapsamında satılmış DİİB ler için de geçerlidir. Yurt Đçi Alım DİİB sahibi alıcıların/satıcıların tecil-terkin sistemi çerçevesinde yurt içinden mal alımı/satışı yapmaları için KDV mükellefi olmaları yeterli olup, imalatçı olmaları gerekmez. Satıcıların DİİB e istinaden yaptıkları teslimlerde, belgenin ithal edilen maddelerle ilgili bilgiler bölümünü bu kapsamdaki teslimlerine uygun şekilde doldurup kaşe ve imzalamaları gerekmektedir. YMM raporunun ihracatın yapıldığı her dönem için ayrı ayrı düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır. Söz konusu rapor her bir belge kapsamında tecil-terkin uygulaması kapsamındaki tüm alımları kapsayacak şekilde tek bir raporla düzenlenebilir. 8
DİR Otomasyon Uygulaması Nedir? Başvuru Aşamasından Kapatılma Aşamasına Kadar, Dahilde İşleme İzin Belgeleri ile İlgili İşlemlerin Elektronik Ortamda, Elektronik İmza ile Gerçekleştirilmesini Sağlayan Web Tabanlı Bir Uygulamadır. Elektronik Đmza Nedir? İmza Sahibine Bağlı ve Tasarrufunda Bulunan, Güvenli Elektronik İmza Oluşturma Aracı ile Oluşturulan, İmza Sahibinin Kimliğinin Tespitine Yarayan ve Veride Sonradan Herhangi Bir Değişiklik Yapılıp Yapılmadığının Tespitine İmkan Veren Elektronik Veridir. Diğer Bir İfadeyle; El ile Atılan (Islak) İmzanın Fonksiyonlarını Kapsayan, Bireyin Kimliğini Tanıtan ve Bireyin Belgeyi Onayladığını Gösteren Elektronik Formattaki İmzadır. Elektronik İmza, Islak İmza ile Aynı Hukuki Sonuçları Doğurmaktadır. 9
DĐR Otomasyon Uygulaması Đşleyişi E-Đmza Temini Elektronik İmza Firma Tanımlama (Bir Defa) Yetki Başvurusu (Web den) İ.B.G.S. Evrak Teslimi (01.01.2015 den İtibaren E.B. Bölge Müdürlüklerine) Her Belge Đçin Belge Müracaatı KamuSM E-Güven Türktrust E-Tuğra Başvuru Formu Tic. Sicil Gazetesi Kapasite Raporu İmza Sirküleri Yetki Belgesi Diğer Belgeler... İthalat Listesi İhracat Listesi Sarfiyat Tablosu (E-Đmza Đle) Firma Tanımlama Evrakları Ticaret Sicil Gazetesi Đmza Sirküleri Kapasite Raporu Vergi Numarası Belgesi Gümrük Statü Belgesi Son Dönem SGK Bildirgesi Son Dönem Elektrik Faturası Firma Tanıtım Formu Yetkilendirme Belgesi Ekspertiz Raporu Diğer Kurumlardan Alınan Đzinler vb. diğer evraklar 10
DĐR Otomasyon Uygulaması Đşleyişi Başvuru Onay İhracat Genel Müd. Havale DEĞERLENDİRME Uzman Şube Müdürü Daire Başkanı Genel Müdür Yrd. Genel Müdür Red Daire Başkanı Şube Müdürü Uzman Firmaya Bildirim Gümrük ve Ticaret Bak. Bütün Belgeleri Görme İşlem Yapabilme Yetkisi ONAY İhracatçı Birlikleri Bütün Belgeleri Görme ve Kapatma İşlemleri (01.01.2015 den İtibaren E.B. Bölge Müdürlüklerine) Firma Belgelerini Takip ve Revize Müracaatı Denetim Birimleri Tüm Belgeleri ve Bilgileri Görme Yetkisi DİR Otomasyon Uygulaması Satır Kodu: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile İletişimi Sağlayarak, Kontrollerin Sistem Tarafından Yapılmasını Sağlamaktadır. İthalat/İhracatın Madde Bazında Miktar ve Değer Olarak Takibini Sağlayarak, İthalat İşlemlerinde Öngörülen Miktarın Aşılmasını Engellemektedir. Kapatma Esnasında Gerçekleşen Değerler Üzerinden Otomatik Olarak Hammadde Sarfiyat Tablosu Hazırlanmasını Sağlamaktadır. Belgelerin Daha Hızlı Kapatılmasına Olanak Sağlamaktadır. 11
DĐR Otomasyon Uygulamasında Düzenlenen Belgenin Kullanımı İthalat/İhracat İşlemleri: Dahilde Đşleme Rejimine Đlişkin Doğru Gümrük Rejim Kodu Girilmelidir. DĐR Dışındaki Bir Rejime Ait Kod Belirtilmesi Durumunda Satır Kodu Belirtilmesi ve DĐĐB Đle Đlişkilendirme Mümkün Olmayacaktır. ( 3151 veya 5351 Gibi) Muafiyet Kodu D1A Olarak Girilmelidir. Satır Kodu, 11 Karakterli ve Noktasız Olarak Beyannamenin DĐĐB Satır Kodu Alanına Yazılmalıdır. Elektronik Kontroller Neler? Belge Doğru Firmaya mı Ait? Belgenin Durumu Nedir? (Açık, İptal, Kapalı, vb.) Belgenin Süresi Var mı? GTİP Doğru mu? Birim Doğru mu? Miktar Aşımı Yapılmış mı? vb... 12
DİR İle İlgili Birimler (-I-) Ekonomi Bakanlığı: Belge Düzenleme ve Revize İşlemleri, DİR ile İlgili Düzenleme Yapma, Önlem Alma, Sorunları Çözme ve Talimat Verme, Koordinasyonu Sağlama, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı: DİR ile İlgili Gümrük İşlemleri Dahilde İşleme İzni ile İlgili Uygulama DİR İle İlgili Birimler (-II-) İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterlikleri (İ.B.G.S.) : Kapatma İşlemleri, (01.01.2015 den İtibaren E.B. Bölge Müdürlüklerine) Diğer Kurumlar : Maliye Bakanlığı, Toprak Mahsulleri Ofisi (T.M.O.) Türkiye Şeker Kurumu ve İlgili Fabrikaları vb. 13
DİİB İçindeki Bilgiler Belgenin Tarih ve Sayısı Firma Unvanı, Adresi, Vergi Numarası, Belgenin Süresi İthal Eşyasının Miktar ve Değeri İhraç Eşyasının Miktar ve Değeri Özel Şartlar Döviz Kullanım Oranı vb. DİİB Müracaatı Değerlendirme Kriterleri İthal Eşyasının İhraç Edilecek Ürünün Üretiminde Kullanıldığının Tespitinin Mümkün Olması, Ülkemizde Yerleşik Üreticilerin Temel Ekonomik Çıkarlarının Olumsuz Etkilenmemesi, Faaliyetin Katma Değer Yaratan, Kapasite Kullanımını Artıran, Rekabet Gücü Sağlayan Nitelikte Olması, Firmaların Performansları 14
TARIM ÜRÜNLERİNE İLİŞKİN DAHİLDE İŞLEME REJİMİ GENELGESİ (İHRACAT: 2011/1) Kapsamında Kullanım Oranları Yem Kullanım Oranı Madde Adı Azami Yem Miktarı (Kg) Orkinos Balığı (1 Kg. ) 13 Levrek Balığı (1 Kg. ) 2,0 Çipura Balığı (1 Kg. ) 2,5 Sivriburun Karagöz Balığı (1 Kg. ) 2,0 Alabalık (1 Kg. ) 1,5 TARIM ÜRÜNLERİNE İLİŞKİN DAHİLDE İŞLEME REJİMİ GENELGESİ (İHRACAT: 2011/1) DİR Kapsamında Özel Düzenlemeye Tabi Eşyalar Balıklar, Kabuklu Hayvanlar ve Yumuşakçalar (Değ.: 25 Nisan 2014) DİR kapsamında işlenmiş olarak ihraç edilmek üzere salyangoz, ıstakoz, karides ve midye gibi su ürünlerinin ithalatına izin verilir. Fileto balık ihracatı karşılığında dondurulmuş balık ithalatına, konserve edilmiş balık ihracatı karşılığında ise dondurulmuş balık ve fileto balık ithalatına ilişkin DİİB düzenlenebilir. Orkinos Balığı yetiştirilmesinde yem olarak kullanılan sardalye, uskumru, ringa, tırsi ve kaplin gibi balıkların (taze, soğutulmuş veya dondurulmuş) DİR kapsamında ithalatına izin verilir. 15
!!! ÖNEMLİ UYARI!!! 1/1/2006 Tarihinden İtibaren Sadece Elektronik Ortamda DİİB Düzenlenmektedir. Bu Tarihten İtibaren Posta Yoluyla veya Şahsen Evrak Üzerinden Yapılan Başvurular Kabul Edilmemektedir. DİR OTOMASYON UYGULAMASI İLETİŞİM ADRESLERİ Telefon : (0312) 204 77 51 (0312) 204 76 36 Faks : (0312) 212 88 81 E-Posta : dirotomasyon@ekonomi.gov.tr Aracı İhracatçı/ Temsilci İthalatçı Belge Sahibi Firmalar İhracatı / İthalatı Kendileri Yapabilecekleri Gibi, Başka Bir Firmaya da Yaptırtabilir. Belge Sahibi Olmayan Ancak Belge Kapsamında İhracat / İthalat Yapan Bu Firmalar Aracı İhracatçı / Temsilci İthalatçı Kabul Edilir. Aracı İhracatçıların / Temsilci İthalatçı Belge Kapsamında İhracat /İthalat Yapabilmeleri İçin Belge Sahibi Firma Tarafından Aracı İhracatçı / Temsilci İthalatçı Kaydının İBGS lere Yaptırılması Gerekmektedir (01.01.2015 den İtibaren E.B. Bölge Müdürlüklerince). Aracı İhracatçı / Temsilci İthalatçı Kaydı Her Bir DİİB İçin ayrı ayrı Yapılmaktadır. Bazı Hallerde Bakanlıkça Aracı İhracatçı Kullanımına Kısıtlama Getirilebilir. 16
Yan Sanayici Dahilde işleme izin belgesinde/dahilde işleme izninde taahhüt edilen ihraç ürününün tamamını ya da bir kısmını üreten, belgede/izinde kayıtlı ancak belge/izin sahibi olmayan firmadır. Teminat Para Teminat Mektubu Hazine Tahvil ve Bonoları 17
İndirimli Teminat (-I-) Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası veya A sınıfı onaylanmış kişi statü belgesi sahibi firmaların dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamında yapacakları ithalatta, bu ithalattan doğan verginin %1, oranında teminat uygulanır. İndirimli Teminat (-II-) B ve C Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi Sahibi Firmalar (%5 ve %10) DTSŞ ve SDTŞ Đçin Bir Önceki Yıl Đhracatı Kadar DĐR Kapsamında Yapacakları Đthalatta, Bu Đthalattan Doğan Verginin %10 u 18
İndirimli Teminat (-III-) İmalatçı-İhracatçılar ile, Son 3 Yıl İçerisinde Her Bir Yıl İçin 5 Milyon $ veya Son 5 Yıl İçerisinde Her Bir Yıl İçin 1 Milyon $ ı Geçen İhracatçıların; Belge/İzin Müracaat Tarihinden Önceki 4 Yıl İçerisinde Düzenlenmiş, İhracat Taahhüdü Kapatılmış Sanayi Ürünleri İçin 1 Milyon $, Tarım ve İşlenmiş Tarım Ürünleri İçin 500 Bin $ dan Az Olmamak Kaydıyla Gerçekleştirdikleri İhracat Kadar Belge/İzin Kapsamında Yapacakları İthalatta, Bu İthalattan Doğan Verginin %10 u. DİİB Süreler Azami 12 Ay Taze, soğutulmuş veya dondurulmuş balıktan elde edilen kurutulmuş, tütsülenmiş, tuzlanmış, salamura edilmiş balıklar ve balık filetoları için 12 Ay 12 Ayı Aşan Üretim Süreçlerinde ise Proje Süresi Kadar (Örnek : Gemi İnşaası ve Savunma Sanayi Projeleri Gibi.) 19
DİİB Süreler (-I-) DİİB Kapsamında tüm süre uzatım başvuruları, belge süresi sonrası 3 ay bitimine kadar yapılabilir. Dahilde işleme izin belgesi kapsamında ilk ithalatın yapıldığı tarih esas alınmak suretiyle belge süresi azami 3 (üç) ay uzatılır. Belge kapsamında hiç ithalat yapılmaması halinde de belge süresi azami 3 (üç) ay uzatılır. (Süre Kaydırımı) DİİB İhracat Taahhüdünün En Az %25 sini Gerçekleştiren Firmalara Belge Orijinal Süresinin Yarısı Kadar Verilen Performansa Dayalı Ek Süre (En Fazla 6 Ay) DİİB Süreler (-II-) Haklı Sebebe İlişkin Süre: DİİB Kapsamındaki Önceden İhracata Tekabül Eden İthalatın Tamamlanamaması Halinde Azami Belge Orijinal Süresinin Yarısı Kadar DİİB Süresi İçerisinde Gerçekleştirilen Ancak İlgili Satır Kodu Bulunmaması Nedeniyle Belge İhracat Taahhüdüne Saydırılamayan İhracata İlişkin Gümrük Beyannameleri Kapsamı Eşya ile Aynı Ad ve 8-12 li Bazda GTİP li Eşyanın Miktarı Kadar Yeniden İhracat Gerçekleştirilebilmesi İçin Azami Belge Orijinal Süresinin Yarısına Kadar 20
DİİB Süreler (-III-) Mücbir Sebep İle Fevkalade Hallere İlişkin Ek Süre: (Ek Süre Miktarı Bakanlıkça Belirlenir) Deprem, Sel, Don, Fırtına, Kasırga vb. Tabii Afetler ve Yangın Ülkemiz veya İthalatçı Ülkede Devletçe Konulan Yasaklar, Harp ve Abluka Hali Yükümlü Firmanın Faaliyetinin Kamu Otoritelerince Kısıtlanması, Durdurulması veya Firmaya El Konulması Yükümlü Firmanın İflası veya Konkordato İlan Etmiş Olması ya da Firma Hakkında İflasın Ertelenmesi Kararı Verilmiş Olması (Mahkeme Kararı ile) Şahıs Firmalarında Firma Sahibinin Ölümü Grev ve Lokavt DİİB Revize DİİB, kapatma müracaatından sonra veya belge süresi içerisinde revize edilebilir. Haklı sebebe istinaden ek süre alımında, söz konusu süre işlemi tarihinden sonra ithal miktarlarında herhangi bir madde bilgileri revizesi yapılamaz. Bu durum belge özel şartları kısmında da şerh edilmiştir. Belgede kayıtlı miktarın üzerinde ithalat yapılması halinde bu aşımdan belge sahibi firma sorumludur. Bu kapsamda miktar aşımı olması halinde, bu aşım revize işlemine konu edilemez. Tecil-terkin uygulaması kapsamında belgede belirtilen miktardan fazla yurt içinden eşya alınamaz. Bu kapsamda bir miktar aşımı olursa bu aşım revize işlemine konu edilemez. (1/5/2014 den başlayarak yurt içi alım fatura tarihi ile uygulanır.) 21
DİİB İHRACAT TAAHHÜT KAPATMA (01.01.2015 den İtibaren E.B. Bölge Müdürlüklerine) Kapatma İçin Gerekli Belgeler Kapatma İçin Müracaat Süresi Kapatmada İhracatçı Birliklerinin Rolü Kapatma İşleminin Sonucu Kapatmada Müeyyide Telafi Edici Vergi KAPATMA İÇİN GEREKLİ BELGELER Belge Aslı Gümrük Beyannamesi Asılları İthalat/İhracat Listeleri TEV makbuzu, A.TR, Menşe İspat Belgeleri, Ön Statü Belgesi (Gerekli Olması Halinde) 22
KAPATMA İÇİN MÜRACAAT SÜRESİ Kapatma Müracaatları, İlgili İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğine Yapılır. (01.01.2015 den İtibaren E.B. Bölge Müdürlüklerine) Belge Süresi Sonundan İtibaren 3 (Üç) Ay İçerisinde Müracaat Edilmesi Gerekir. Kapatma Müracaatı Yapmayan Firmaların Belgeleri Resen Kapatılır. TAAHHÜT KAPATMA İŞLEMİNİN SONUCU Belge Şartları Yerine Getirilmiş İse: Teminat İadesi İçin İlgili Gümrük İdaresine Bildirim. Belge Şartları Yerine Getirilmemiş İse: Müeyyide Uygulanması İçin Yine İlgili Gümrük İdaresine Bildirim. 23
KAPATMADA MÜEYYİDE - I Belge Şartları Yerine Getirilmemiş İse; 2006/12 sayılı Tebliğin 45.maddesinde belirtilen durumlar için 4458 sayılı Kanunun 238 inci maddesi hükmü çerçevesinde müeyyide uygulanır. Müeyyideye konu Mal Bedeli + İthalat Sırasında Alınmayan Vergiler (Gümrük Vergisi + KDV + Varsa Diğer Kesintiler/Vergiler) 2 katı para cezası Gecikme Faizleri. KAPATMADA MÜEYYİDE - II DİİB ihracat taahhüdünün müeyyideli olarak kapatılmasına ilişkin yazıda, bu maddenin hangi fıkrası ve bendine istinaden müeyyide uygulanacağına ilişkin bilgiye, tespit edilmesi halinde müeyyide uygulanması öngörülen ithal eşyasının, ithal edildiği şekliyle ve/veya işlem görmüş ürün olarak ihraç edildiğine, serbest dolaşıma sokulduğuna, gümrük gözetiminde imha edildiğine, gümrüğe terk edildiğine ya da mahrece iade edildiğine yönelik bilgiye de yer verilir. 24
TELAFİ EDİCİ VERGİ Üçüncü Ülke Menşeli Bir Eşyanın DİİB Kapsamında İthal Edildikten Sonra Üretim Sürecini Müteakip İhraç Ürünü Olarak AB Üyesi Ülkelere, Serbest Ticaret Anlaşması İmzaladığımız Ülkelere, Pan-Avrupa Menşe Kümülasyonuna veya Pan-Avrupa-Akdeniz Akdeniz Menşe Kümülasyonuna Taraf Olan Ülkelere İhraç Edilmesi Halinde, İthal Edilen Eşya İle İlgili Vergi İhracat Sırasında Ödenir. TELAFİ EDİCİ VERGİ ÜÇÜNCÜ ÜLKE ĐTHALAT TÜRKĐYE ĐHRACAT AB STA PAMK PAAMK 25
TEŞEKKÜRLER Telefon : (0232) 488 60 00 26