NAİL OLPAK LİTVANYA TÜRKİYE İŞ FORUMU KONUŞMASI 4 NİSAN 2013 PERŞEMBE VİLNİUS, LİTVANYA Ekselansları Letonya Cumhurbaşkanı, Saygıdeğer Cumhurbaşkanım, Litvanya Cumhuriyetinin Sayın Dışişleri ve Ekonomi Bakanı, Saygıdeğer Bakanım, Litvanya ve Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Saygıdeğer Yetkilileri, Enterprise Litvanya nın Sayın Başkanı, Litvanya ve Türkiye İş Dünyasının Seçkin Temsilcileri, Hanımefendiler, Beyefendiler, Sizleri, Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği MÜSİAD adına saygıyla selamlıyor, Derneğimiz MÜSİAD tarafından düzenlenen ve Litvanya Dışişleri Bakanlığı ve Enterprise Litvanya kurumu işbirliği ile gerçekleştirmekte olduğumuz Litvanya Türkiye İş Forumu na hoş geldiniz diyorum. Saygıdeğer Cumhurbaşkanlarımızın onurlandırdıkları İş Forumu muz, inanıyoruz ki Litvanya ile Türkiye arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi ve güçlendirilmesi adına her iki ülkenin de en üst düzeydeki irade ve kararlılığını açıkça ortaya koyuyor. Bu güzel birlikteliğin, İş Dünyası açısından ne kadar önemli ve anlamlı olduğunu, iş dünyasını temsil eden bir kişi olarak heyecanla ve şükranla vurgulamak isterim. Stratejik konumu, tarımsal potansiyeli, kalifiye işgücü ve çeşitlendirilmiş sanayi sektörü ile Orta ve Doğu Avrupa nın en hızlı büyüyen ekonomileri arasında yer alan Litvanya da, MÜSİAD olarak bu forumu düzenlemekten büyük bir mutluluk ve heyecan duyuyoruz.
Vilnius ya da Lehçe söylersem Wilno, hem MÜSİAD Genel Merkezi nin bulunduğu İstanbul la hem de başkentimiz Ankara ile kardeş şehir olmuş çok değerli bir kent. Bu güzel şehir 2009 da Avrupa Kültür Başkenti seçildi ve hemen sonraki yıl 2010 da da bu defa İstanbul Avrupa Kültür Başkenti oldu. Farklı asırlarda yapılmış 1.500 kadar tarihi esere sahip Vilno nun eski şehir bölümünün Dünya Miras Listesi'ne alındığını biliyorum. Litvanya yağmur ülkesi anlamına geliyor. Bizde yani Anadolu da yağmur bereket demektir, rahmet demektir. Sizi biraz da bu nedenle çok seviyoruz galiba. Turizm acentelerinde, Türk tatil beldelerinin ilanlarının çokluğu da ayrıca mutluluk verici. Sizi daima misafirperver bir ev sahibi olarak ağırlayacağımızdan emin olunuz. Bizim için kültürel anlamda büyük önem taşıyan, Bir acı kahvenin kırk yıl hatırı vardır dediğimiz Türk kahvesinin birçok kafenin menüsünde normal ve duble seçenekleri ile sunulması da aramızdaki hatırı arttırıyor elbette. Litvanya nın Türkiye nin AB üyeliğini güçlü bir biçimde desteklemesi iki ülke arasındaki siyasi ilişkilerin paralelliğini açıkça göstermektedir. Bu doğrultuda, iki ülke arasındaki ilişkilerin düzenli bir biçimde gelişmekte olduğunu İş Dünyası olarak sevinerek müşahede etmekteyiz. Siyasi ilişkilerin en fazla etkilediği alan ekonomidir. Bizler, Litvanya ile ticari ilişkilerimize yeni bir ivme kazandırmak amacıyla buradayız. İnanıyoruz ki bu forum, her iki ülke iş dünyası için önemli fırsatlar ve kazanımlara vesile olacaktır. Litvanya ile aramızdaki ticaret hacmindeki artış hepimizi sevindirmektedir. İkili ticaretimiz, diğer Baltık ülkelerine göre daha yüksektir. Türkiye ile Litvanya arasındaki ikili ticaret hacmi, 2011 yılında 422 milyon ABD doları (ihracat 274 milyon, ithalat 148 milyon), 2012 yılında ise 494 milyon ABD doları olmuştur. Ülkemizden Litvanya ya ihraç edilen ürünler arasında mücevherat, tekstil ürünleri, otomotiv ve yan sanayi, beyaz eşya, Litvanya dan ithal ettiğimiz başlıca ürünler arasında ise demir ve çelik, mobilya ve mineral yakıtlar yer almaktadır. Bizler, MÜSİAD olarak sahip olduğu yasal düzenlemeler, görece düşük üretim maliyetleri ve yüksek ihraç potansiyeli ile Litvanya yı AB üyesi ve AB pazarına üretim yapmak için uygun bir zemin olarak görüyoruz ve
üyelerimizin ülkenizdeki yatırımlarını arttıracaklarına inanıyoruz. 6.500 ü aşkın sanayici ve işadamı üyesi, 52 ülkede 135 irtibat noktası bulunan MÜSİAD, iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin yenilenmesi ve geliştirilmesine yönelik çalışmalara etkin katkı sağlayacaktır. Afrika ve Ortadoğu başta olmak üzere birçok bölgede köklü ilişkilerimiz ve ülkemizin gösterdiği güçlü liderlik ve inisiyatif kapasitesi, ekonomik ve ticari anlamda ülkemize önemli kazanımlar sağlamıştır. Bu kanalların harekete geçirilmesinde, MÜSİAD ın kurulduğu 1990 yılından bu yana ilmek ilmek geliştirdiği ilişkilerin ve dünyanın dört bir yanından işadamlarının katılımıyla 1993 yılından bu yana gerçekleştirdiği 14 uluslar arası fuar ve 16 İş Forumu nun çok önemli etkisi vardır. En son 11 14 Ekim 2012 tarihinde gerçekleştirdiğimiz 14. MÜSİAD Fuarına 92 ülkeden 5.140 işadamı katılmış ve 16 ülke resmi kurumlarıyla bu önemli uluslar arası etkinlikte yerlerini almıştır. Bu sene Kasım ayının ilk haftasında Fas ın Marakeş kentinde 15. Fuarımızı ve 17. forumumuzu düzenliyoruz. Buradan, Litvanya iş dünyasına çağrıda bulunmak isterim. Avrupa nın, tarihinin en büyük ekonomik krizi ile uğraştığı şu dönemde, alternatif pazarlara ulaşmak için bu fırsatı değerlendirmenizi ve bu önemli fuarda yerinizi almanızı diliyorum. Sözlerime burada son verirken, iş forumumuzu şereflendirerek bizleri onurlandıran Litvanya ve Türkiye nin Saygıdeğer Cumhurbaşkanlarına, gösterdikleri etkin işbirliği için Litvanya Dışişleri Bakanlığına ve Enterprise Litvanya Kurumuna ve bu forumun başarılı bir şekilde gerçekleşmesinde emeği geçen herkese MÜSİAD Yönetim Kurulu adına şükranlarımı sunuyorum. NAİL OLPAK GENEL BAŞKAN MÜSİAD
Uluslar arası ilişkiler Litvanya 18 Eylül 1991'de Birleşmiş Milletler'e üye olmuştur. Bazı uluslar arası örgütlere katılmış ve uluslar arası antlaşmalara imza atmıştır. Güvenlik alanında Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı ve NATO'ya üye olan Litvanya, siyasi olarak Avrupa Konseyi ve Avrupa Birliği'ne üye olmuştur. 31 Mayıs 2001'de ise Dünya Ticaret Örgütü'ne katılmaya hak kazanmıştır. Litvanya ayrıca, OECD ve batılı örgütlere üye olmak istemektedir. Litvanya, altı kıtada 149 ülke ile diplomatik ilişkiler kurmuş ve konsolosluklar açmıştır.[33] Ülkenin ulusal politikası "tek yol özgürlük" ilkesiyle bağdaşırken, ülke komşularıyla sorunlarını silme yoluna gitmiştir. 1991'de Polonya'da olan darbenin sonrasında, ülkede başlayan reform hareketleriyle birlikte Litvanya ile Polonya arasında yakınlaşma başlamış; ardından (1994'te) iki ülke arasında bir dostluk antlaşması imzalanmıştır. 1995'te ise Belarus ile bir dostluk antlaşması imzalanmıştır. Litvanya hükümeti, Birleşik Devletler ve diğer Avrupa devletlerinin de katılımıyla Belarus'u ekonomik ve demokratik reformlar yapmaya çağırmıştır. Ekonomi Bir finans merkezi olan Vilnius 2003'te, Avrupa Birliği'ne katılan Litvanya; aday ve üye ülkelere kıyasla yüksek bir gelişim eğrisi çizmiştir. Bunun sonucu olarak 2003'ün üçüncü çeyreğinde 8.8% büyümüştür. 2004'te %7.4, 2005 %7.8; 2006 %7.8; 2007 %8.9, 2008 Q1 %7.0 büyüme rakamlarını yakalayan ülke, başarılı bir ekonomi yönetimi sergilemektedir. Litvanya, Avrupa Birliği ülkeleriyle önemli bir ticaret endeksine sahiptir. Birleşmiş Milletler sınıflandırmasına göre, Litvanya kişi başına düşen millî gelir bakımından, geliri yüksek ülkeler arasında sayılmıştır. Ülke dört şeritli otoyolları, hava alanları ve demir yolları altyapısı olarak gelişmiştir. Ekim 2008 verilerine göre (ESKİ TARİH), ülkedeki işsizlik oranı 4.7% kadardır. Nüfusun 2%'si ise yoksulluk sınırının altında
yaşamaktadır. Kurumsal rakamlara göre, ülke AB'nin en canlı ekonomilerinden birine sahiptir, bundan dolayı ülkeye olan yabancı kaynaklı yatırımlar artmakta ve turizm sektörü de gelişmektedir. Ülkenin ulusal para birimi olan Litvanya litası, 2 Şubat 2002 verilerine göre (ESKİ TARİH) 1.00 AVRO = 3.4528 LİTA endeksine sahip olmakla beraber, Litvanya'nın Ocak 2014'te Avro'ya geçmesi beklenmektedir. Yapısal olarak, ülkede enformasyonel bilgi sistemine bağlı tutarlı bir ekonomik etkinlik sisteminin kurulması planlanmaktadır. Özellikle biyoteknoloji sektörü ülkede önemli bir sanayi kalemi olarak öne çıkmaktadır. Bu özelliğiyle Litvanya Baltık ülkeleri arasında sivrilmektedir. Ülkede ayrıca lazer sistemlerinin de üretimi yapılmaktadır. Ülkede mekatronik ve bilgi teknolojileri sektörünün gelecekte önemli bir yer edineceği tahmin edilmektedir. Birleşik Krallık bankası "Barclays", 2009'da Litvanya'ya yatırımlarını genişletmeye karar vermiştir. 2010'da IBM Şirketi Litvanya hükümetiyle yaptığı anlaşma ile ülkeye bir araştırma ajansı kurulmuştur. Ayrıca ülkenin ilk güneş pili tesisi kurulmuştur. Yine 2010'da uluslar arası para transfer şirketi "Western Union" ülkeye bir merkez açmıştır. Litvanya hükümet stratejisini, katmak değeri yüksek ürün ve hizmet üretmek üzerine kurmuştur.