ĠSTANBUL KÜLTÜR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN - EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ TÜRK DĠLĠ VE EDEBĠYATI BÖLÜMÜ BĠTĠRME ÇALIġMASI YAZIM KILAVUZU MAYIS 2012
GĠRĠġ İstanbul Kültür Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü nün Bitirme Çalışması Yazım Klavuzu nun amacı, bitirme tezi olarak öğrencilere verilen çalışmaların yazımında ölçütleri sağlayacak ilke ve kuralları belirlemektedir. Gerçekleştirilecek olan bitirme çalışmaları bu kılavuzda belirtilen esaslara uygun olarak yazılır. A. TEZ TESLĠMĠNDE UYULMASI GEREKEN KURALLAR Bitirme çalışmaları, danışmanın çalışmayı yeterli gördüğünü ifade etmesinden sonra ciltlenmeden 6 adet olarak sınav programında belirtilen tarihten 15 gün önce öğrenci tarafından Bölüm Başkanlığı ve jüri üyelerine teslim edilir. Bölüm Başkanlığı iki gün içinde biri çalışmanın danışmanı ve diğerleri ilgili alandan olmak üzere 3 jüri üyesi belirler ve bitirme çalışmalarını jüri üyelerine sınav tarihi ile birlikte gönderir. Bitirme çalışması sınavı sözlü olarak yapılır. Sınav sonucu, jüri başkanı tarafından bir rapor ile Bölüm Başkanlığı na iletilir. Sınav tutanağı imzalanır ve çalışma düzeltilmiş son haliyle 6 adet, karton kapak ciltli EK A- (beyaz), sırtında tez adı, yılı, öğrencinin adı-soyadı ve numarası yazılmış olarak Bölüm Başkanlığı na teslim edilir. Çalışma kopyalarından danışman öğretim üyesine verilecek olanın içindeki çizim, fotoğraf, şekiller v.b. asıl olmalıdır. Yazım kılavuzunda belirtilen formatlara uygun yazılmamış bitirme çalışmaları kabul edilmez. 2
B. BĠÇĠME ĠLĠġKĠN KURALLAR Bitirme Çalışmasında Yer Alacak Bilgilerin Sunuş Sıralaması Dış Kapak İç Kapak Sınav Değerlendirme Özet İçindekiler Önsöz Kısaltmalar, semboller Giriş Bölümü Diğer Bölümler Sonuçlar ve Tartışma Kaynaklar Ekler - - - - i 1... A-1, B-1,.. Numaralanmaz Numaralanmaz Numaralanmaz Numaralanmaz Roma rakamı Roma rakamı Roma rakamı Arap rakamı Arap rakamı Arap rakamı Arap rakamı 1. Kullanılacak Kağıt ve Çoğaltma Biçimi Tezler A4 standardında (21 x 29.7 cm, 80 g/m2) beyaz birinci hamur kağıdın bir yüzüne bilgisayar ortamında yazılmalıdır. Daktilo ile yazılmış tezler, elle yapılan düzeltmeler, silintiler, kazıntılar ya da nokta vuruşlu yazıcı çıktıları kabul edilmez. 2. Yazı Karakteri Tez, 12 punto Times New Roman ya da 11 punto Arial yazı karakteri ile yazılır. Harf büyüklüğü zorunlu durumlarda 1-2 punto azaltılabilir, tablo ve şekillerde istenirse 8 punto kadar küçültülebilir. Metin dik ve normal harflerle yazılır, koyu (bold) harfler başlıklarda kullanılır. Alıntı yapılan 3
kısımlarda, gerekli görülürse italik yazım kullanılabilir. Noktalama imlerinden sonra bir karakter boşluk bırakılır. 3. Sayfa Düzeni Tezde, sayfanın sol kenarından 4 cm, diğer kenarlarından 2.5 cm boşluk bırakılmalıdır. Dipnotlar varsa, bu sınırlar içinde kalmalıdır. Birinci derece başlıklar, örneğin: İçindekiler, Kısaltmalar, Tablo, Şekil ve Simge Listeleri, Önsöz, Özetler, Bölümler, Kaynakça, Ekler v.b gibi, büyük harflerle koyu yazılır ve ilk sayfalarda sayfa üst kenarından 5 cm aşağıdan başlar. Tez metninde tireleme yapılmaz, sözcükler satır sonunda bölünmez, metin sol ve sağ sınırlara göre hizalanır. 4. Satır Aralıkları ve BoĢluklar Tez metni 1.5 satır aralığıyla sağ ve sol kenarlara yaslanarak yazılır. Kısaltmalar, tablo, şekil ve simge listeleri, metin içindeki tablo ve şekillerin ad ve açıklamaları, dipnotlar, önsöz, özetler, ekler, özgeçmiş tek aralıkla yazılır. Paragraflardan sonra 6 nk boşluk bırakılır. Birinci derece başlıklardan önce 71 nk, sonra 18 nk boşluk bırakılır. İkinci derece başlıklardan önce 18 nk, sonra 12 nk, üçüncü ve dördüncü derece başlıklardan önce ise 12 nk, sonra 6 nk boşluk bırakılır. Dördüncü dereceden daha alt derecede başlık kullanılmaz. Tüm başlıklar, metinde kullanılan ile aynı puntoda olmalıdır. 5. Sayfa Numaralama Dış - iç kapak, Sınav değerlendirme ve özet sayfaları dışında tezin tüm sayfaları numaralanır. Tezin başlangıç bölümü birden başlayarak küçük Roma rakamları ile (i, ii, ), ana bölümü ise Arap rakamları (1, 2, ) ile sayfanın alt - orta kısmına gelecek biçimde numaralandırılır. 6. Ġç ve DıĢ Kapak Dış kapak EK A'da belirtilen bilgileri içerir. Tezin savunma tarihi, ay ve yıl olarak, örneğin: MAYIS 2012 gibi yazılmalıdır. İç kapak dış kapağın aynısı olacaktır. 4
7. Sınav Değerlendirme Sayfası Bu sayfa, EK B de gösterilen örneğe göre düzenlenecektir. C. BĠTĠRME ÇALIġMASININ ĠÇERĠĞĠNE ĠLĠġKĠN KURALLAR 1. Yazı Dili ve Yazım Kuralları Türkçe tezlerde yazı dili, yazım ve noktalama konularında Türk Dil Kurumu nun Türkçe Sözlük üne ve Yazım Kılavuzu na uyulmalıdır. Bu kaynaklarda olmayan sözcük ve deyimlerin kullanılması gerekirse anlamı ve kullanılma gerekçesi bir dipnot ya da bölüm sonu notunda açıklanmalıdır. Yabancı dilde yazılan tezlerde ise danışmanın, gerekirse, öngöreceği sözlük ya da kılavuzlar kullanılmalıdır. 2. BaĢlangıç Bölümü Tezin Başlangıç Bölümü, Önsöz, İçindekiler, Kısaltmalar, Tablo, Şekil ve Simge Listelerinden oluşur. 3. Önsöz Tezin Önsöz bölümünde çalışmayı destekleyen kurumlara ve yardımcı olan kişilere teşekkür edilebilir. Önsöz metninin sonunda, sağa dayalı olarak tez sahibinin adı ve soyadı, sola dayalı olarak ay, yıl biçiminde tarih yazılır. 4. Ġçindekiler Bu kısım, Ek C örneğine göre düzenlenecektir. İçindekiler Microsoft Office Word programında otomatik olarak oluşturulmalıdır. 5. Metin Bölümü Metin kısmı giriş, ana bölümler, sonuçlar ve/veya tartışma bölümlerini içerir ve sayfa sınırlaması olmadan yazılır. Giriş bölümünde çalışmanın konusu, çalışma kapsamı, yöntem ve aşamalar ile elde edilen sonuçlar anlatılır. Çalışma sunuş bölümleri bir veya birkaç bölümden oluşabilir. Bu bölümlerde çalışmanın aşamaları ile kullanılan yöntemler ve kabuller anlatılır. Sonuçlar bölümünde bulunan sonuçlar ve bunların irdelenmesi yer alır. 5
Dipnot verilmesi gerekli ise, ilgili sayfanın altına metinden 2 karakter küçük yazı ile (Times New Roman 10 punto Arial 9 punto) yazılmalıdır. Dipnotlar Microsoft Office Word programında otomatik olarak oluşturulmalıdır.. Birden fazla dipnot kullanılması durumunda, 4 nk boşluk bırakılır. D. KAYNAKLARIN GÖSTERĠMĠ Kaynaklar çalışmada iki ayrı yerde, çalışmanın ana gövdesi içinde ve sonunda Kaynakça bölümünde gösterilir. Anılan tüm kaynaklar, ana gövdede hangi yöntemle gösterilmiş olursa olsun, çalışmanın sonunda Kaynakça Bölümü nde de gösterilmelidir. (Kaynak gösterimi için bkz. EK D.) 1. Tek Yazarlı Kitaplar için; Bezirci, A., (1984), Rubab-ı Şikeste-Tevfik Fikret, Can Yayınları, İstanbul. 2. Birden Çok Yazarlı Kitaplar için; Aça, M.- Gökalp, H. Kocakaplan, İ., (2009), Başlangıçtan Günümüze Türk Edebiyatında Tür ve Şekil Bilgisi, Kriter Yayınları, İstanbul. 3. Makalelerin gösterimi için; Doğan, M. H., (2007), Nazım Hikmet ve Şiiri, Hece Dergisi Nazım Hikmet Özel Sayısı, İstanbul. Dipnotta daha önce verilen kaynağa tekrar atıfta bulunmak istenirse, yazar soyadı, yayın yılı, sayfa numarası şeklinde belirlenir: Öztunalı, (1996), s. 125 Aynı soyadı taşıyan yazarların aynı yılda yayınlanmış eserleri bulunması halinde yazar adı da kısaltma olarak verilir: Öztunalı, Ö., (2001), s. 44. Aynı yazarın aynı yıl yayımlanmış birden çok eseri söz konusu olduğunda ise bu eserler Kaynakça bölümünde alfabetik olarak sıralanır, her birine bir harf verilir ve metin içerisinde ilgili eser harfi ile birlikte verilir: Öztunalı, (2002b), s.35. 6
Aynı dipnot içerisinde verilecek birden çok kaynak birbirlerinden ; (noktalı virgül) ile ayrılır. 4. Alıntıların Gösterimi Başka eserlerden doğrudan ya da dolaylı olarak yapılan tüm alıntılar belirtilmeli ve Kaynakça da gösterilmelidir. Ana metnin içinde, çift tırnak işaretleri içinde gösterilerek alıntının yapıldığı sayfa numarası ve kitap künyesi dipnotla verilir. Örnek olarak; Yine bu konuyla ilgili olarak Batum dan Moskova ya geliģte açlık mıntıkasından geçtik. Gördüklerim üzerimde çok tesir etti. Fakat böyle bir açlığın dahi inkılâbı yıkamayacağını haykırmak istedim. Moskova da hece vezniyle bu veznin çeģitli hece kombinezonlarıyla açlığa dair bir Ģiir yazmak istedim, olmadı. O zaman Batum daki Ģiirin Ģekli geldi gözümün önüne. Bunun çok iyi tanıdığım Fransız serbest vezni olamayacağına, her nedense kanaat getirdim, bunun yepyeni bir Ģey olduğuna ve Ģairin böyle dalgalar halinde düģündüğüne hükmettim ve Açların Göz bebekleri ni yazdım. 1 5. Dipnotla Gösterim Belgede konu akışını bozmamak için yapılan ek açıklamalara dipnot denir. Dipnot sayesinde belgeye eklenen notlar sırası ile sayfanın altında veya belgenin sonunda açıklanır. Dipnot, kaynakları sayfa altında göstermenin yanı sıra, ana metin içine yerleştirilemeyen açıklayıcı, bütünleyici notlar için de kullanılabilir. Tezin herhangi bir sayfasında, metnin içinde yazıldığında konuyu dağıtıcı ve okumada sürekliliği engelleyici nitelikteki çok kısa ve öz açıklamalar aynı sayfanın altında dipnot olarak verilebilir. Daha sonraki değinmelerde yalnızca yazarın soyadı ve sayfa numarası verilir. Her dipnotun sonuna nokta işareti konulur. Türkçe yazılmış tezlerde dipnotlarda a.y. ya da a.g.y. gibi, yabancı dilde, örneğin, İngilizce, yazılmış tezlerde ise "op.cit." ya da "Ibid." benzeri kısaltmalar kullanılmaz. 1 Babayef, E., (1992), Nazım Hikmet Kendi Şiirini Anlatıyor-Nazım Hikmet Konuşmalar, Adam Yayınları, İstanbul, s. 337. 7
Tezlerin yazımında Microsoft Word programı kullanılması önerilir. Microsoft Word programında otomatik dipnot ekleme işlemi şöyle yapılır: Word 2003; Dipnot eklemek için Ekle menüsüne tıklanır. Açılan listeden Başvuru arkasından Dipnot seçilir. Açılan pencerenin Konum kısmında dipnotun nerede gösterileceği, Biçim kısmında ise nasıl gösterileceği ayarlanır. Word 2007 ve sonrası: Dipnot eklemeyle ve düzenlemeyle ilgili komutlar Başvurular sekmesindeki yer alan Dipnotlar grubunda bulunur. 6. Ekler Çalışma sunumunda akışı durduracak; ancak tanıtımı gerekli bulunan konular, orijinal belgeler, fotoğraflar, haritalar, planlar, çizimler vs. ekler halinde verilir. 8
EK A ĠSTANBUL KÜLTÜR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN - EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ TÜRK DĠLĠ VE EDEBĠYATI BÖLÜMÜ ÇALIġMANIN ADI BİTİRME ÇALIŞMASI Hazırlayan DanıĢman : Ad-Soyad (No) : Ünvan Ad-Soyad MAYIS 2012 9
EK B ĠSTANBUL KÜLTÜR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN - EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ TÜRK DĠLĠ VE EDEBĠYATI BÖLÜMÜ ÇALIġMANIN ADI ÖĞRENCĠNĠN ADI-SOYADI :... ÖĞRENCĠNĠN NUMARASI :... SINAV TARĠHĠ :.../.../... SINAV YERĠ :... DanıĢman :... Jüri Üyeleri:......... DanıĢman Üye Üye Bölüm BaĢkanı 10
EK C ĠÇĠNDEKĠLER ÖNSÖZ iv KISALTMALAR VE SEMBOLLER v 1. GĠRĠġ 1 2. 4 2.1. 5 2.1.1. 7 2.1.2. 8 2.1.3. 8 2.1.4. 9 2.2. 11 2.2.1. 11 2.2.2. 12 2.2.3. 13 3. 35 4. 54 5. SONUÇLAR VE TARTIġMA 67 KAYNAKLAR 72 EKLER A-1 11
EK D KAYNAKLAR A) Kitap ve Kitap Bölümleri için gösterim I. Latin Harfli Kitaplar Ġçin Gösterim. Gölpınarlı, Abdülbaki, (1973), Hurufilik Metinleri Kataloğu, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara. II. Matbu ve El Yazması Eserler Ġçin Gösterim Mustafa Aczi, (1873), Divan, Mekteb-i Sanâyi Matbaası, İstanbul. Hüseyin Vassaf, Gülzâr-ı Aşk, Süleymaniye Kütüphanesi, Yazma Bağışlar 2315. B) Tezler için gösterim Ballı, Hasan, (2010), Fazlullah-ı Hurûfî ve Hurûfîlik, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. C) Süreli Dergilerdeki Makaleler için gösterim Pala, İskender, (1990), İskender mi Zülkarneyn mi, Journal of Turkısh Studies (Türklük Bilgisi Araştırmaları), Harvard University 14, 387-403. D) Ansiklopedi Maddeleri Ġçin Gösterim Massignon, Louis, 1988, Hallac-ı Mansur mad., İA, IV, 167. E) Akademik Etkinliklerde YayınlanmıĢ Bildiriler için gösterim Ceylan, Ömür, (2008), Hayyâm Çevirmenleri Arasında Yahya Kemal, Bir Medeniyeti Yorumlamak: Yahya Kemal Sempozyumu (3-7 Kasım), 12
Fetih Cemiyeti, Yahya Kemal Enstitüsü Neşriyatı, İstanbul, s. 177-183. Çelebioğlu, Amil, (1990), Yunus un Bir Şiirinin Şerhi, Yunus Emre Sempozyumu, 2-5 Mayıs 1998, Marmara Üniversitesi Yayınları, 95-102. F) Raporlar Burke, W.F. and Uğurtaş, G., 1974. Seismic Interpretation of Thrace Basin, TPAO Internal Report, Ankara, Turkey. 13