DERS BİLGİ FORMU TASLAĞI TC MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ İSTATİSTİK BÖLÜMÜ LİSANS TANITIM FORMU Dersin Adı Kodu Yarıyılı Ders Saati (saat/hafta) Uygulama (saat/hafta) Laboratuar (saat/hafta) İZÜ Kredisi AKTS ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ I ATA 309-301- 1O9-101 Güz 2 0 0 0 2 Ön Koşullar Yok Dersin Dili Dersin Türü Dersin Seviyesi Öğretme Metodu Türkçe Zorunlu/Seçmeli Lisans -Düz anlatım, -Slayt sunumu. -Tartışma Dersin Koordinatörü Dersi Veren(ler) Dersin Yardımcıları Ü. Filiz Bayram Ü. Filiz Bayram Yok Dersin Amacı Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi dersi yeni kurulan Türkiye Cumhuriyetinin, kurulmadan önceki Osmanlı Devleti ndeki siyasi oluşumlar ve hataların kavranması, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi ile ilgili temel kavramlar, Sanayi Devrimi ve Fransız Devriminin ve 18. yüz yıldan itibaren Avrupa ve çevre ülkelerinde meydana gelen gelişmelerin Yeni Türkiye Cumhuriyetini nasıl şekillendirdiği, Osmanlı Devleti nin dağılışını (I. Yüzyıl), öğrencilerimize Atatürk İlkelerini ve İnkılâpları nın açıklanması, ülkemizin modern dünya ülkeleri seviyesine çıkarmak için yapılan ilkelerin yaşatılması ve uygulanması anlatılıp geliştirilmektedir. Dersin Öğrenme Kazanımları (DÖK) ATA 309-301-109-101 dersini başarıyla tamamlayan öğrenciler: 1. Türkiye Cumhuriyeti nin tarihi süreç içerisinde nasıl kurulduğunu ifade edebilecek. 2. İnkılâp Tarihi ile ilgili genel kavram bilgisine sahip olabilecek 3. Türkiye Cumhuriyeti nin kurulma aşamasında olayların geçtiği zamanla ilgili bilgileri bilecek ve bu bilgileri tarihi dönemini göz önünde bulundurarak objektif olarak yorumlayabilecektir. 4. İmparatorlukların yıkılış süreçleri ile ilgili bilgileri kavrayarak 1
Dersin İçeriği yeni kurulan milli devletlerle ilgili gelişmeleri anlayabilecek bilgi kapasitesine ve yorumlama yetisine sahip olabilecektir. 5. Sömürge keşiflerinin sebep ve sonuçlarını mukayese edebilecek. 6. Fransız İhtilali ile oluşan siyasi akımların içeriğini anlayabilecek. 7. Osmanlı Devleti ndeki siyasi akımların etkisini karşılaştırabilecek. 8. Sömürgeci devletlerin Osmanlı Devleti üzerindeki hedeflerini açılayabilecektir.. Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi ile ilgili temel kavramları, Sanayi Devrimi ve Fransız Devrimin, Osmanlı Devleti nin dağılışın (I. Yüzyıl), Tanzimat ve İslahat Fermanı, I. Ve II. Meşrutiyeti, Trablusgarp ve Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı, Mondros Ateşkes Antlaşması, Wilson İlkeleri, Paris Konferansı, M. Kemal in Samsun a çıkışı ve Anadolu daki Durum, Amasya Genelgesi, Ulusal Kongreler Mebusan Meclisi nin açılışı, TBMM nin Kuruluşu ve İç İsyanları, Teşkilat-ı Esasi Kanunu, Düzenli Ordu nun Kuruluşu, I. İnönü, II. İnönü, Kütahya Eskişehir ve Sakarya Meydan Muharebesi, Büyük Taarruz, Kurtuluş Savaşı sırasındaki antlaşmalar, Lozan Antlaşmasını, Saltanatın Kaldırılması, İnkılâp Hareketleri, Yeni Türkiye Cumhuriyeti nin hedefleri ve bu hedefler için yapılan içeride ve dışarıda çalışmalar, II. Dünya savaşını hazırlayan sebepler ve dünyada meydana gelen yeni gelişmeler. HAFTALIK KONULAR VE İLGİLİ ÖN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI Hafta Konular 1 2 Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi dersine giriş. Dünya sömürgeleri ve devletleri, 15.-16. Osmanlı Devleti nin siyasi durumu Ön Hazırlık-Okumalar Osman Turan, Selçuklu Tarihi. İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi. Fahir Armaoğlu, 19. Y.y. Dünya Siyasi Tarihi. Türkiye Cumhuriyeti Tarihi İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi. Fahir Armaoğlu, 19. Y.y. Dünya Siyasi Tarihi. Enver Ziya Karal, Osmanlı Tarihi. Türkiye Cumhuriyeti Tarihi 3 4 Avrupa Rönesans ve Reform hareketleri Osmanlı Devleti ne etkileri Fransız İhtilali, yeni siyasi akımlar ve Osmanlı Devleti ne etkileri İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi. Fahir Armaoğlu, 19. Y.y. Dünya Siyasi Tarihi. Enver Ziya Karal, Osmanlı Tarihi. Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Karal, Osmanlı Tarihi. Türkiye Cumhuriyeti Tarihi 5 Tanzimat Fermanı, 2
6 7 8 Islahat Fermanı etkileri ve sonuçları I. Meşrutiyet, I. Kanuni Esasi. İttihat ve Terakki ilk demokratikleşme hareketleri Sömürgeci Devletlerin I. Dünya Savaşı öncesi bloklaşması ve silahlanması ARA SINAV. 9 10 II. Meşrutiyet, II. Kanuni Esasi. I. ve II. Balkan Savaşları. I. Dünya Savaşı nda Osmanlı Devleti ve İtilaf ve İttifak Devletleri, cepheler 11 Mondros Mütarekesi ve Osmanlı Devleti, Sömürgeci devletlerin Osmanlı topraklarını işgali ve Milli mücadelenin başlaması 12 Milli Mücadelenin Samsun da başlaması, Kongreler Kuvayi Milliye oluşumu. 13 Meclisi Mebusan ın Ankara da Toplanması, Saltanat a karşı Milli birliğin oluşması 14 İşgal altında Sevr Antlaşması imzalanması ve Milli mücadele cepheleri 3
Düzenli orduya geçiş ve milli mücadele zaferleri KAYNAKLAR Ders Kitapları: Nutuk, ATATÜRK ÇİFTÇİ, KÖKSAL, ŞENTÜRK NAZIR, KAYA İKRAM; Nutuk, bemkoza yay., İstanbul 2003 Komisyon, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Okutman Yay., Ankara 2010 UÇAROL, RİFAT; Siyasi Tarih, Der yay., İstanbul 2008. İnkılâp Tarihi Ders Notları, haz. Mahmut Esat Bozkurt,Yusuf Kemal Tengirşenk, Yusuf Akçura, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yay., İstanbul 1997 Atatürk ve Barış, Türkiye İş Bankası Yay., Ankara 1982 LEWİS, Bernard, Modern Türkiye'nin Doğuşu, çev. M. Kıratlı, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara 1988 SHAW STANFORD SHAW EZEL KURAL, Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye, II, (Çeviren: Mehmet Harmancı), İstanbul, 1983 AKŞİN SİNA, Jön Türkler ve İttihat ve Terakki, İstanbul, 1976 ATAY FALİH RIFKI, Atatürk ün Hatıraları, Ankara 1965 CEBESOY ALİ FUAT, Milli Mücadele Hatıraları, İstanbul, 1953 AYDEMİR ŞEVKET SÜREYYA, Tek Adam, c. I-III, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1983. ATEŞ, Toktamış, Kemalizmin Özü, Der Yay., İstanbul 1994 Ders Kitabı / Diğer Kaynaklar, Türk Devrim Tarihi, Der Yay., İstanbul 1982 AYBARS, Ergün, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, I, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay., İzmir 1984, Atatürkçülük ve Modernleşme, İzmir 2000 BARKAN, Ömer Lütfü, " Türkiye'de Din ve Devlet İlişkilerinin Tarihsel Gelişimi", Cumhuriyetin Ellinci Yılı Semineri, Ankara 1975 BAYKARA, Tuncer, Türk İnkılâp Tarihi ve Atatürk İlkeleri, İzmir 1991 BOZDAĞ, İsmet, Atatürk'ün Fikir Sofrası, Yaylacılık Matb., İstanbul 1999 CİN, Halil, Dinamik Bir Doktrin veya İdeoloji Olarak Atatürkçülük, Selçuk Üniversitesi Basımevi, Konya 1988 CUMALI, Necati, Ulus Olmak Atatürk Denemeleri, Çağdaş Yay., İstanbul 1995 KURAN Ercüment, "Atatürk İnkılâbının Özellikleri", Milli Kültür, II/2 (Temmuz 1980) KARABEKİR KAZIM, İstiklal Harbimiz, İstanbul, 1960 EROĞLU, Hamza, Türk İnkılâp Tarihi, Milli Eğitim Bakanlığı Yay., İstanbul 1982, Atatürk'ün Hayatı ve Üstün Kişiliği, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara 1994, Atatürkçülük, Olgaç Matb., Ankara1981, Türk Devrim Tarihi, Sanem Matb. Ankara 1981 KARAL, Enver Ziya, Atatürk'ten Düşünceler, Çağdaş Yay., İstanbul 1991 GENCER, Ali ihsan, Sabahattin Özel, Türk İnkılâp Tarihi, İstanbul 1991 HİÇYILMAZ, Ergun, İlkeler Deyişler Belgeler, Atatürk Gençlik ve Spor, TSYD Yay., İstanbul 1981 HUGHES, Preston, Atatürkçülük ve Türkiye'nin Demokratikleşme Süreci, çev. R. Süer, Milliyet Yay., İstanbul 1993 4
GENTİZON, P., Mustafa Kemal ve Uyanan Doğu, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., Ankara 1983 ECEVİT, Bülent, "Atatürk'ün Emaneti ve Gençlik", Arayış, I/Şubat 1981 İNALCIK, Halil, "Atatürk ve Türkiye'nin Modernleşmesi", Atatürkçü Düşünce El Kitabı, Ankara 1998 GİRİTLİ, İsmet, Kemalizm İdeolojisi, Gün Matb., İstanbul 1981 MARDİN, Şerif, Türk Modernleşmesi, İletişim Yay., İstanbul 1991 MERÇİL. Erdoğan, Gazneli Devleti, Ankara, 1989 KİNROSS, Lord, Atatürk Bir Milletin Yeniden Doğuşu, çev. N. Sander, Sander Yay., İstanbul 1984 KONGAR, Emre, Atatürk Üzerine, Hil Yay., İstanbul 1983 MUMCU, Ahmet, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi, Anadolu Üniversitesi Yay., Ankara 1986 KÖNİ, Hasan, Atatürk'ün Dış Politika ile İlgili Görüşleri ve Uygulamaları, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yay., Ankara 1981 PARMAKSIZOĞLU, İsmet, Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük, Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı Yay., İstanbul 1985 ŞEŞEN, Ramazan, İbni Fadlan Seyahatnamesi. Yeditepe Yayınları, İstanbul,2010. TANERİ, Aydın, Atatürkçülüğün Tanımı, Ankara 1983 TİMUR, Taner, Türk Devrimi Tarihi Anlamı ve Felsefi Temeli, Sevinç Matb., Ankara 19 DÖNMEZER, Sulhi, "Çağdaşlaşma, Uygarlık ve Türk Toplumu", Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, I/31 (Mart 1995 ORTAYLI İLBER, İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, Hil Yayını, İstanbul, 1995.,., Tanzimat tan Cumhuriyete Yerel Yönetim Geleneği, Hil Yayını, İstanbul 1985 TONGSİR, H. Senih, Atatürk İlkeleri ve Türk İnkılâp Tarihi, Meter Matb., İstanbul 1985 TORUMTAY, Necip, Atatürk Büyük Kurtarıcı ve Modern Türk Cumhuriyetinin Kurucusu, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1988 TOYNBEE, Arnold, Türkiye Bir Devletin Yeniden Doğuşu, çev. Kasım Yargıcı, Milliyet Yay., İstanbul 1971 TUNAYA, Tarık Zafer, Devrim Hareketleri İçinde Atatürk ve Atatürkçülük, Turhan Kitabevi., Ankara 1981 TURAN, Osman Selçuklular ve Türk-İslam Tarihi Medeniyeti,İstanbul, Ötüken-2008.UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Devleti Tarihi, Ankara, T.T.K. 1983-1988 ÜÇOK, Bahriye, Atatürk'ün İzinde Bir Arpa Boyu, Türk Tarih Kurumu Basımevi., Ankara 1985 VELİDEDEOĞLU, Hıfzı Veldet, Atatürk İlkeleri ve Türk Kadınlığının Çilesi, Konferans, İzmir Meslek Kadınları Kulübü Yay., İzmir 1970 YÜCEL, Yaşar, Atatürk İlkeleri, AÜDTCF Yay., Ankara HUNKAN, Ömer Sonar, Karahanlı Devleti, IQ Yayınları Ankara-2007 İNAN, A. Afet, Türkiye Cumhuriyeti ve Türk Devrimi, Ankara,T.T.K. 1998 BAYBURTLUGİL, Nurettin, Nizamü Mülk. Siyasetname. Dergah Yayınları, İstanbul 2009 Milli Mücadele Tarihi I-II, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara,2005 (Komisyon) Türkiye Cumhuriyeti Tarihi I-II, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2006 (Komisyon) Türkler, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002 Genel Türk Tarihi, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara. 2002 Osmanlı, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002 Dergiler: 1. Belleten.Türk Tarih Kurumu. 5
2. Gazeteler. Internet kaynakları http://www.ttk.org.tr/ http://dergiler.ankara.edu.tr/ http://gazeteler.ankara.edu.tr/ http://tarihvemedeniyet.org/ http://www.edebiyat.ege.edu.tr/ DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Yarıyıl Çalışmaları Sayısı Nota Katkı Payı Devam %70 Derse katılım %5 Laboratuar Uygulama Arazi çalışması Derse özgü staj Küçük sınavlar Ödev Sunum Proje Seminer Ara Sınav 1 %50 Final 1 %50 Toplam 2 100 YARIYIL ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI YARIYIL SONU SINAVININ BAŞARI NOTUNA KATKISI TOPLAM 2 100 DERS KATEGORİSİ Ders Kategorisi Temel Meslek Dersleri Uzmanlık/Alan Dersleri Seçmeli Dersler DERSİN ÖĞRENİM ÇIKTILARININ PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLE İLİŞKİSİ Program Yeterlikleri/Çıktıları 6 * Katkı Düzeyi
1 2 Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi dersine giriş ile geçmişten geleceğe siyasi hataları yapmadan nasıl uygarlık seviyesine çıkabileceğimizi kavrayabilmek. Haçlı Seferleri, Dünya sömürgeleri ve devletleri, 15.-16. Osmanlı Devleti nin siyasi durumu ile bugünkü gelişmiş devletlerin misyonunu anlamak. 1 2 3 4 5 3 Avrupa Rönesans ve Reform hareketleri Osmanlı Devleti ne etkileri ile bugünkü devletimizin ve toplumumuzun batıdan etkilenmesini sınayabilmek. 4 Fransız İhtilali, yeni siyasi akımlar ve Osmanlı Devleti ne etkileri ile bugünkü Türkiye Cumhuriyeti nde siyasi oluşumları ve misyonlarını kavramak. 5 Tanzimat Fermanı, Islahat Fermanı etkileri ve sonuçları ile halktan olmayan hareketlerin dağılma sürecini nasıl başlattığını bilmek. 6 I. Meşrutiyet, I. Kanuni Esasi. İttihat ve Terakki ilk demokratikleşme hareketleri ile sözde demokrasi talepleriyle yıkılışı hızlandırdıklarını kavrayabilmek. 7 Sömürgeci Devletlerin I. Dünya Savaşı öncesi bloklaşması ve silahlanması ile küreselleşmenin misyonu ve amacının bilinmesi. 8 II. Meşrutiyet, II. Kanuni Esasi. I. ve II. Balkan Savaşları ile siyasi akımların Osmanlı Devleti ne verdiği zararlar ve bugünü anlamak. 9 I.Dünya Savaşı nda Osmanlı Devleti. İtilaf ve İttifak Devletleri, cepheler ile devletimizi parçalama gayretleri ile bugün benzer senaryoların sessizce nasıl uygulandığını kavrayabilmek. 10 11 12 Mondros Mütarekesi ve Osmanlı Devleti, Sömürgeci devletlerin Osmanlı topraklarını işgali ve Milli mücadelenin başlaması ile bugün hala Milli Mücadele nin başka alanlarda küreselleşme devlerine karşı nasıl yürütüldüğünü kavrayabilmek. Milli Mücadelenin Samsun da başlaması, Kongreler Kuvayi Milliye oluşumu ile toplumun siyasi mekanizmaya direk katılmasını bilmek. Meclisi Mebusan ın Ankara da Toplanması, Saltanat a karşı Milli birliğin oluşması ile bugün TBMM ni etkisiz hale getirmek istemelerini sınayabilmek. 7
13 İşgal altında Sevr Antlaşması imzalanması ve Milli mücadele cepheleri Düzenli orduya geçiş ve milli mücadele zaferleri ile bugünkü siyasi zaferlerin yanında ekonomik zaferlerle desteklenmesini bilmek. *1 en düşük, 2 düşük, 3 orta, 4 yüksek, 5 en yüksek Etkinlikler AKTS / ÖĞRENCİ İŞ YÜKÜ TABLOSU Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü Ders Süresi 14 2 28 Laboratuar - Uygulama Derse Özgü Staj Arazi Çalışması Ders Dışı Çalışma Süresi Sunum / Seminer Hazırlama Proje Ödev Küçük sınav Ara Sınav 1 5 5 Final 1 10 10 TOPLAM AKTS 43 saat 2 AKTS 8