T.C. BAŞBAKANLIK DENİZCİLİK MÜSTEŞARLIĞI DENİZ TİCARETİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İLLER BAZINDA DENİZYOLU TAŞIMA İSTATİSTİKLERİ

T.C. BAŞBAKANLIK DENİZCİLİK MÜSTEŞARLIĞI DENİZ TİCARETİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İLLER BAZINDA DENİZYOLU TAŞIMA İSTATİSTİKLERİ ANKARA - 2010

Bu kitapta yayınlanan denizyolu taşıma ve taşıtlarına ait istatistikler, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı (TÜİK) tarafından yayınlanana kadar geçici verilerdir. Detay ve güncel istatistiklere http://www.denizcilik.gov.tr/dm/istatistikler/kitaplar/ web adresinden ulaşılabilir.

İÇİNDEKİLER Önsöz...V Giriş...VII 1. BÖLÜM ÜLKEMİZ DENİZ TAŞIMACILIĞININ GENEL DEĞERLENDİRMESİ... 1 2. BÖLÜM DENİZLERİMİZ VE KIYILARIMIZ... 27 Karadeniz... 33 Marmara Denizi... 37 Ege Denizi... 45 Akdeniz... 50 3. BÖLÜM KIYI İLLERİMİZ VE LİMAN TESİSLERİ... 55 Adana... 56 Antalya... 58 Artvin... 61 Aydın... 63 Balıkesir... 65 Bartın... 67 Bursa... 70 Çanakkale... 73 Düzce... 76 Edirne... 77 Giresun... 78 Hatay... 80 İstanbul... 84 İzmir... 89 Kastamonu... 93 Kırklareli... 95 Kocaeli... 97 Mersin... 100 Muğla... 104 Ordu... 107 Rize... 109 Sakarya...112 III

Samsun...113 Sinop...116 Tekirdağ...118 Trabzon... 120 Yalova... 123 Zonguldak... 125 4. BÖLÜM GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ... 129 IV

Önsöz Üç tarafı dört denizle (Karadeniz, Marmara Denizi, Ege Denizi, Akdeniz) çevrili bir yarımada (Anadolu) üzerinde bulunan ülkemizin, 779.452 km 2 lik alanını kaplayan büyük parçası Asya da yer alırken, diğer 23.764 km 2 lik kısmı (yaklaşık %3) Avrupa kıtası üzerinde yer almaktadır. Ülkemizin en kuzey ucu Sinop ilinde İnceburun, en güney ucu Hatay ilimizde Beysun Koyu güneyi, en batı ucu Gökçeada daki Avlakaburnu, en doğu ucu ise Iğdır ilimizde Aras Irmağı Dil Kesimi dir. Ülkemizin doğu-batı yönünde uzunluğu 1.600 km, kuzey-güney yönünde genişliği 650 km ve kıyılarımızın uzunluğu yaklaşık 8400 km olup, bu değer kara sınırlarımızın uzunluğundan iki kat daha fazladır. Kıyılarımız; uzunluğu, çeşitliliği, bulundurduğu doğal kaynakları ve kültürel değerlerden dolayı ülkemizi dünyanın en şanslı ülkelerinden biri yapmaktadır. Jeopolitik açıdan önemli bir konumda bulunan ülkemiz, Anadolu Yarımadası nın elverişli iklim koşulları nedeniyle tarihi çağlardan itibaren büyük ölçüde yerleşmelere sahne olmuş, bunun neticesinde de çeşitli uygarlıkların kurulduğu ve geliştiği bir alan haline gelmiştir. Bu bakımdan Türkiye, Doğu ile Batı medeniyetlerine köprü olmuştur. Bu durum ticareti, dolayısıyla deniz ticaretini direk etkilemiştir. Bu durumdan etkilenen deniz ticaretinin 2009 yılındaki etkilerini mikro ve makro düzeyde ortaya koyabilmek amacıyla ülkemizin kıyı illerinde gerçekleşen deniz ticaretine ait rakamlar verilmiştir. Bu rakamlar, liman tesislerinde elleçlemesi yapılan yük, konteyner, yolcu, araç miktarları ile işlem gören gemilerden oluşmaktadır. Bu rakamlar değişik formatlarda verilerek, ülkemizin kıyı illerinde yer alan liman tesislerinin denizlerimize göre dağılımı, elleçleme miktarları ve kendi aralarında değerlendirilmesi değişik boyutlarda verilmeye çalışılmıştır. Ayrıca, kıyı illerimizin deniz ticaretindeki payları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Uluslararası ticaretin ana unsuru olan mal hareketinin yaklaşık % 90 ının denizyoluyla yapılıyor olması deniz taşımacılığını ekonomi açısından oldukça önemli kılmaktadır. Ekonomi için oldukça önemli olan denizyolu taşımalarına ait rakamları içeren bu kitabın ekonomiyle ve deniz ticaretiyle ilgilenen kişilere, kurum ve kuruluşlara faydalı olması dileğiyle. V

GİRİŞ Büyük miktarlardaki yüklerin bir seferde taşınabilmesi, taşıma maliyetinin diğer taşıma türlerine göre daha ucuz olması, çevreyi daha az kirleten ulaştırma türü olması, taşınan yük birimi başına tüketilen enerjinin diğer ulaşım türlerine göre maliyetinin en az olması gibi nedenler denizyolu taşımacılığını en çok tercih edilen taşıma türü yapmıştır. Bu durum, dünya ticaretinin %90 ının deniz yoluyla yapılmasına neden olmuştur. Ülkemizin 2009 yılı dış ticaret taşımalarından ihracatın %72 si, ithalatın %93,6 sı deniz yoluyla gerçekleştirilmiştir. Bu bakımdan deniz taşımacılığı, hem küresel ekonomi hem de Türkiye ekonomisi için önemli dinamiklerden bir tanesidir. Deniz taşımacılığının bir limanda başlayıp diğer bir limanda sona eren bir taşımacılık sistemi olduğu göz önüne alındığında, bu sistemin bölgesel ve uluslararası ticaret aracı olarak en önemli ayağı limanlardır. Bu çalışmanın amacı, üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizin kıyı şeridinde yer alan 28 kıyı ilimizde kurulu liman tesislerinde gerçekleştirilen yük elleçlemelerine ilişkin istatistiki bilgiler vermek suretiyle, deniz taşımacılığının 2009 yılında ülke genelindeki durumunu resmetmektir. Kıyı illerimizde yer alan liman tesislerinin 2009 yılında yapılan elleçlemeleri 4 bölümde değerlendirilmiştir. Birinci bölümde; ülkemizin tüm liman tesislerinde elleçlemesi yapılan yük, konteyner, yolcu ve araç miktarları ile limanlarımızda işlem gören gemi sayıları genel olarak değerlendirilmiştir. İkinci bölümde; denizlerimizin kıyılarında yer alan liman tesislerinde elleçlemesi yapılan yük ve konteyner miktarları verilmiştir. Üçüncü bölümde; kıyılarda yer alan illerimize ait genel bilgiler ve bu illerin kıyısında bulunan liman tesislerindeki elleçlemesi yapılan yük, konteyner miktarları ve işlem gören gemi sayıları verilmiştir. Dördüncü bölümde; deniz ticaretimizin 2009 yılındaki genel değerlendirmesi yapılmıştır. VII

1. BÖLÜM ÜLKEMİZ DENİZ TAŞIMACILIĞININ GENEL DEĞERLENDİRMESİ Dünya ticaretinin yaklaşık %90 ı, ülkemiz dış ticaret (2009) taşımalarından ihracatın %72 si, ithalatın %94 ü deniz yoluyla gerçekleşmiştir. Bu bakımdan deniz taşımacılığı, hem küresel ekonomi hem de Türkiye ekonomisi için önemli dinamiklerden bir tanesidir. Bu bölümde, ülkemiz ekonomisinin önemli dinamiklerinden biri olan denizyolu ile yapılan taşımaları (yük, konteyner, yolcu, araç) ve limanlarımızda işlem gören gemi sayıları verilmiştir. Limanlarımızda işlem gören gemi sayıları, gemilerin limanlarımızdan hareket etmesine izin veren Yola Elverişlilik Belgesinden alınmış olup, bu belgeyi almış gemileri içermektedir. 1

LİMANLARIMIZDA ELLEÇLENEN YÜKÜN AYLAR BAZINDA DAĞILIMI - 2009 (Ton) YÜKLEME BOŞALTMA AYLAR TÜRK BAYRAKLI KENDİ BAYRAKLI İHRACAT DİĞER BAYRAKLI İHRACAT KABOTAJ TRANSİT YÜKLEME TÜRK BAYRAKLI KENDİ BAYRAKLI İTHALAT DİĞER BAYRAKLI İTHALAT KABOTAJ TRANSİT BOŞALTMA GENEL TOPLAM OCAK 730.577 196.149 3.668.598 4.595.324 1.428.868 4.761.304 10.785.496 1.183.864 663.812 7.412.920 9.260.596 1.595.083 69.803 10.925.482 21.710.978 ŞUBAT 703.123 217.589 3.876.104 4.796.816 1.399.435 4.398.959 10.595.210 1.194.017 625.380 7.063.451 8.882.848 1.514.766 17.610 10.415.224 21.010.434 MART 857.542 272.925 4.725.784 5.856.251 1.459.120 5.008.916 12.324.287 1.386.863 604.683 7.426.458 9.418.004 1.587.077 27.849 11.032.930 23.357.217 NISAN 788.513 365.537 4.757.321 5.911.371 1.555.470 3.777.213 11.244.054 1.483.402 534.246 8.442.280 10.459.928 1.679.327 38.969 12.178.224 23.422.278 MAYIS 907.098 263.265 4.741.494 5.911.857 1.613.541 5.819.097 13.344.495 1.573.792 495.721 10.252.681 12.322.194 1.750.577 8.931 14.081.702 27.426.197 HAZIRAN 922.807 326.613 5.398.448 6.647.868 1.571.631 5.171.807 13.391.306 1.879.393 499.065 10.293.720 12.672.178 1.719.010 10.507 14.401.695 27.793.001 TEMMUZ 946.206 390.502 5.477.798 6.814.506 1.689.605 5.323.148 13.827.259 1.855.563 635.637 10.457.485 12.948.685 1.761.044 7.785 14.717.514 28.544.773 AĞUSTOS 799.879 248.399 5.503.318 6.551.596 1.682.953 5.569.887 13.804.436 2.068.890 893.082 10.860.475 13.822.447 1.753.516 8.202 15.584.165 29.388.601 EYLÜL 656.057 430.699 5.274.397 6.361.153 1.464.449 4.453.912 12.279.514 2.191.718 754.947 9.431.333 12.377.998 1.552.919 14.867 13.945.784 26.225.298 EKIM 807.355 301.483 5.939.367 7.048.205 1.595.107 4.545.768 13.189.080 1.808.264 753.115 9.661.867 12.223.245 1.610.945 23.578 13.857.768 27.046.848 KASIM 763.211 432.132 5.514.656 6.709.999 1.417.185 4.594.172 12.721.356 2.110.282 747.553 10.001.102 12.858.938 1.406.583 37.748 14.303.269 27.024.625 ARALIK 696.152 393.079 5.476.086 6.565.317 1.428.503 4.311.198 12.305.018 1.650.998 841.979 10.122.053 12.615.030 1.555.053 11.356 14.181.439 26.486.456 TOPLAM 9.578.520 3.838.372 60.353.370 73.770.263 18.305.867 57.735.381 149.811.511 20.387.046 8.049.220 111.425.824 139.862.090 19.485.900 277.205 159.625.195 309.436.706 2

3

4

LİMANLARIMIZDA ELLEÇLENEN YÜKÜN KIYI İLLERİMİZ BAZINDA DAĞILIMI - 2009 (Ton) İLLER İHRACAT KABOTAJ TRANSİT YÜKLEME BOŞALTMA TOPLAM YÜKLEME İTHALAT KABOTAJ TRANSİT BOŞALTMA İTHALAT İHRACAT KABOTAJ TRANSİT ELLEÇLEME ADANA 2.890.919 307.988 56.937.783 60.136.690 7.762.712 5.564 12.374 7.780.650 10.653.631 313.552 56.950.157 67.917.340 KOCAELİ 8.856.045 4.841.082 21.325 13.718.452 32.298.176 2.440.040 66.331 34.804.547 41.154.221 7.281.122 87.656 48.522.999 İZMİR 14.439.557 3.078.027 8.419 17.526.003 23.600.214 1.779.400 0 25.379.614 38.039.771 4.857.427 8.419 42.905.617 İSTANBUL 9.598.116 1.399.042 15.506 11.012.664 13.473.404 6.503.088 17.723 19.994.215 23.071.520 7.902.130 33.229 31.006.879 HATAY 4.686.640 1.850.596 572.280 7.109.516 13.934.927 1.056.862 106.701 15.098.490 18.621.567 2.907.458 678.981 22.208.006 MERSİN 8.412.520 813.868 3.268 9.229.656 10.806.195 1.167.452 56.911 12.030.558 19.218.715 1.981.320 60.179 21.260.214 TEKİRDAĞ 3.571.676 701.101 166.406 4.439.183 9.712.800 556.510 2.852 10.272.162 13.284.476 1.257.611 169.258 14.711.345 ZONGULDAK 1.675.176 784.578 0 2.459.754 8.009.044 1.107.369 300 9.116.713 9.684.220 1.891.947 300 11.576.467 ÇANAKKALE 4.275.253 1.858.466 0 6.133.719 3.799.857 707.880 40 4.507.777 8.075.110 2.566.346 40 10.641.496 BURSA 3.542.609 455.136 1.293 3.999.038 4.542.908 483.849 3.699 5.030.456 8.085.517 938.985 4.992 9.029.494 SAMSUN 1.112.313 141.635 0 1.253.948 4.933.202 501.786 2.670 5.437.658 6.045.515 643.421 2.670 6.691.606 ANTALYA 4.011.341 950 0 4.012.291 1.010.821 1.004.145 150 2.015.116 5.022.162 1.005.095 150 6.027.407 BALIKESİR 1.700.126 833.940 1.800 2.535.866 2.623.555 182.782 0 2.806.337 4.323.681 1.016.722 1.800 5.342.203 MUĞLA 3.058.144 69.033 2.883 3.130.060 83.036 107.540 0 190.576 3.141.180 176.573 2.883 3.320.636 TRABZON 527.356 174.653 4.394 706.403 1.476.836 433.559 2.665 1.913.060 2.004.192 608.212 7.059 2.619.463 ORDU 623.542 446.731 0 1.070.273 362.509 292.679 0 655.188 986.051 739.410 0 1.725.461 BARTIN 471.822 264.244 24 736.090 426.659 51.826 0 478.485 898.481 316.070 24 1.214.575 RİZE 274.720 6.400 0 281.120 3.989 472.853 0 476.842 278.709 479.253 0 757.962 YALOVA 5.819 32.350 0 38.169 266.097 384.631 4.789 655.517 271.916 416.981 4.789 693.686 ARTVİN 34.061 6.800 0 40.861 443.011 14.165 0 457.176 477.072 20.965 0 498.037 GİRESUN 0 11.770 0 11.770 233.952 231.672 0 465.624 233.952 243.442 0 477.394 KASTAMONU 2.508 227.477 0 229.985 44.746 0 0 44.746 47.254 227.477 0 274.731 SİNOP 0 0 0 0 13.440 0 0 13.440 13.440 0 0 13.440 KIRKLARELİ 0 0 0 0 0 248 0 248 0 248 0 248 TOPLAM 73.770.263 18.305.867 57.735.381 149.811.511 139.862.090 19.485.900 277.205 159.625.195 213.632.353 37.791.767 58.012.586 309.436.706 5

6

7

LİMANLARIMIZDA ELLEÇLENEN KONTEYNERİN AYLAR BAZINDA DAĞILIMI - 2009 (TEU) YÜKLEME BOŞALTMA AYLAR TÜRK BAYRAKLI KENDİ BAYRAKLI İHRACAT DİĞER BAYRAKLI İHRACAT KABOTAJ TRANSİT YÜKLEME TÜRK BAYRAKLI KENDİ BAYRAKLI İTHALAT DİĞER BAYRAKLI İTHALAT KABOTAJ TRANSİT BOŞALTMA GENEL TOPLAM OCAK 20.766 5.590 128.930 155.286 3.100 519 158.905 18.481 3.983 113.968 136.432 4.219 871 141.522 300.427 ŞUBAT 19.232 7.520 111.935 138.687 3.249 25 141.961 17.728 6.047 111.748 135.523 2.989 589 139.101 281.062 MART 23.261 8.474 119.807 151.542 4.731 54 156.327 19.769 7.038 127.060 153.867 4.524 1.171 159.562 315.889 NISAN 21.102 3.831 123.116 148.049 5.259 1 153.309 20.430 4.923 121.974 147.327 5.650 477 153.454 306.763 MAYIS 26.905 4.527 132.848 164.280 5.222 70 169.572 22.992 4.708 137.259 164.959 5.598 740 171.297 340.869 HAZIRAN 26.095 5.066 141.248 172.409 7.308 107 179.824 25.519 5.780 145.818 177.117 6.993 511 184.621 364.445 TEMMUZ 25.864 4.565 165.427 195.856 6.800 407 203.063 27.610 3.802 167.900 199.312 6.521 889 206.722 409.785 AĞUSTOS 27.698 4.660 174.563 206.921 9.587 473 216.981 27.599 4.217 177.832 209.648 9.835 1.001 220.484 437.465 EYLÜL 26.422 6.223 157.502 190.147 6.862 50 197.059 30.049 5.015 163.565 198.629 6.813 182 205.624 402.683 EKIM 25.940 6.052 179.480 211.472 5.399 188 217.059 26.773 5.199 169.710 201.682 5.868 872 208.422 425.481 KASIM 25.130 4.218 161.863 191.211 7.538 616 199.365 25.048 3.953 157.354 186.355 7.173 1.142 194.670 394.035 ARALIK 23.644 2.667 179.942 206.253 5.274 512 212.039 23.822 3.603 179.487 206.912 5.513 1.075 213.500 425.539 TOPLAM 292.059 63.393 1.776.661 2.132.113 70.329 3.022 2.205.464 285.819 58.268 1.773.675 2.117.762 71.696 9.520 2.198.978 4.404.442 8

9

10

LİMANLARIMIZDA ELLEÇLENEN KONTEYNERİN KIYI İLLERİ BAZINDA DAĞILIMI - 2009 (TEU) İLLER İHRACAT KABOTAJ TRANSİT YÜKLEME BOŞALTMA TOPLAM YÜKLEME İTHALAT KABOTAJ TRANSİT BOŞALTMA İTHALAT İHRACAT KABOTAJ TRANSİT ELLEÇLEME İSTANBUL 940.313 41.581 789 982.683 974.208 17.379 1.100 992.687 1.914.521 58.960 1.889 1.975.370 MERSİN 412.790 11.279 19 424.088 402.862 13.792 5.391 422.045 815.652 25.071 5.410 846.133 İZMİR 403.580 3.064 121 406.765 380.441 26.863 0 407.304 784.021 29.927 121 814.069 BURSA 194.590 5.666 125 200.381 193.695 7.645 416 201.756 388.285 13.311 541 402.137 KOCAELİ 144.411 1.168 1.736 147.315 126.068 4.594 2.261 132.923 270.479 5.762 3.997 280.238 ANTALYA 29.979 0 0 29.979 29.689 0 0 29.689 59.668 0 0 59.668 TRABZON 4.329 7.553 228 12.110 9.902 1.145 338 11.386 14.232 8.698 566 23.496 TEKİRDAĞ 2.049 16 0 2.065 841 278 0 1.119 2.890 294 0 3.184 YALOVA 41 0 0 41 50 0 0 50 91 0 0 91 HATAY 24 0 4 28 2 0 14 16 26 0 18 44 ÇANAKKALE 4 2 0 6 4 0 0 4 8 2 0 10 BARTIN 3 0 0 3 0 0 0 0 3 0 0 3 TOPLAM 2.132.113 70.329 3.022 2.205.464 2.117.762 71.696 9.520 2.198.978 4.249.875 142.025 12.542 4.404.442 11

12

13

ELLEÇLENEN KONTEYNERİN LİMAN TESİSLERİ BAZINDA DAĞILIMI - 2009 YÜKLEME BOŞALTMA TOPLAM LİMAN TESİSİ YÜKLEME İHRACAT KABOTAJ TRANSİT İTHALAT KABOTAJ TRANSİT BOŞALTMA İTHALAT ELLEÇLEME KABOTAJ TRANSİT İHRACAT MARPORT LİMAN İŞLETMECİLİĞİ 534.953 23.639 29 558.621 557.057 15.580 11 572.648 1.092.010 39.219 40 1.131.269 MİP MERSİN LİMANI 412.253 11.279 19 423.551 402.383 13.792 5.391 421.566 814.636 25.071 5.410 845.117 TCDD ALSANCAK LİMANI 401.378 3.064 121 404.563 374.762 26.863 0 401.625 776.140 29.927 121 806.188 KUMPORT AMBARLI LİMANI 223.701 7.241 155 231.097 234.464 980 289 235.733 458.165 8.221 444 466.830 MARDAŞ MARMARA DENİZ 103.061 823 605 104.489 89.412 51 800 90.263 192.473 874 1.405 194.752 İŞLETMECİLİĞİ GEMPORT 91.840 101 0 91.941 97.905 293 0 98.198 189.745 394 0 190.139 HAYDARPAŞA LİMANI (TCDD) 78.322 9.878 0 88.200 92.884 768 0 93.652 171.206 10.646 0 181.852 EVYAP İSKELESİ 73.774 1.168 1.736 76.678 72.274 4.272 2.261 78.807 146.048 5.440 3.997 155.485 BORUSAN LOJİSTİK A.Ş. İSK. 67.108 3.878 125 71.111 61.376 4.613 416 66.405 128.484 8.491 541 137.516 YILPORT KONTEYNER TERMİNALİ VE LİMAN TESİSLERİ 70.488 0 0 70.488 52.966 322 0 53.288 123.454 322 0 123.776 RODA LİMAN DEPOLAMA 35.642 1.605 0 37.247 34.414 2.739 0 37.153 70.056 4.344 0 74.400 ORTADOĞU ANTALYA LİM. İŞL. 29.977 0 0 29.977 29.689 0 0 29.689 59.666 0 0 59.666 A.Ş. TRABZON LİMANI 4.329 7.553 228 12.110 9.902 1.145 338 11.386 14.232 8.698 566 23.496 AKDENİZ KİMYA 1.916 0 0 1.916 5.177 0 0 5.177 7.093 0 0 7.093 TEKİRDAĞ LİMANI (AKPORT) 2.049 16 0 2.065 841 278 0 1.119 2.890 294 0 3.184 YILPORT KONTEYNER 0 0 0 0 784 0 0 784 784 0 0 784 TERMİNALİ MESBAŞ RIHTIMI 471 0 0 471 254 0 0 254 725 0 0 725 EGE GÜBRE A.Ş. 286 0 0 286 436 0 0 436 722 0 0 722 ÇEKİSAN 91 0 0 91 318 0 0 318 409 0 0 409 AKÇANSA LİMANI 183 0 0 183 73 0 0 73 256 0 0 256 SEKA LİMANI 0 0 0 0 160 0 0 160 160 0 0 160 DERİNCE LİMANI 103 0 0 103 30 0 0 30 133 0 0 133 AKPET AKARYAKIT 66 0 0 66 65 0 0 65 131 0 0 131 TESİSATI ETERNİT İSKELESİ 41 0 0 41 50 0 0 50 91 0 0 91 GEMLİK BALIKÇI BARINAĞI 0 82 0 82 0 0 0 0 0 82 0 82 PETKİM A.Ş. 0 0 0 0 66 0 0 66 66 0 0 66 İSKENDERUN LİMANI / TCDD 24 0 4 28 2 0 14 16 26 0 18 44 DİLER İSKELESİ 0 0 0 0 14 0 0 14 14 0 0 14 KORUMAR KLOR ALKALİ TESİSLERİ 14 0 0 14 0 0 0 0 14 0 0 14 (TEU) NUH ÇİMENTO İSKELESİ 10 0 0 10 0 0 0 0 10 0 0 10 ROTA İSKELE VE RIHTIMI 10 0 0 10 0 0 0 0 10 0 0 10 KEPEZ LİMANI 4 0 0 4 4 0 0 4 8 0 0 8 OTOPORT 7 0 0 7 0 0 0 0 7 0 0 7 LİMAŞ A.Ş. İSKELESİ 5 0 0 5 0 0 0 0 5 0 0 5 BARTIN BELEDİYE 3 0 0 3 0 0 0 0 3 0 0 3 İSKELESİ MOİL ŞAMANDIRA PLATFORMU 2 0 0 2 0 0 0 0 2 0 0 2 İÇDAŞ LİMANI 0 2 0 2 0 0 0 0 0 2 0 2 AHIRKAPI DEMİRLEME MEVKİ. 2 0 0 2 0 0 0 0 2 0 0 2 TOPLAM 2.132.113 70.329 3.022 2.205.464 2.117.762 71.696 9.520 2.198.978 4.249.875 142.025 12.542 4.404.442 14

1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 0 MARPORT L MAN LETMEC L M P MERS N L MANI TCDD ALSANCAK L MANI KUMPORT AMBARLI L MANI MARDA MARMARA DEN Z LETMEC L GEMPORT HAYDARPA A L MANI (TCDD) EVYAP SKELES BORUSAN LOJ ST K A.. SK. YILPORT KONTEYNER TERM NAL VE L MAN TES SLER RODA L MAN DEPOLAMA ORTADO U ANTALYA L M. L. A.. TRABZON L MANI AKDEN Z K MYA TEK RDA L MANI (AKPORT) TEU ELLEÇLENEN KONTEYNER N L MAN TES SLER BAZINDA DA ILIMI 2009 (3.000 TEU VE ÜZER ) 15

ELLEÇLENEN YÜKÜN LİMAN TESİSLERİ BAZINDA DAĞILIMI - 2009 (Ton) LİMAN TESİSİ İHRACAT KABOTAJ TRANSİT YÜKLEME BOŞALTMA TOPLAM YÜKLEME İTHALAT KABOTAJ TRANSİT BOŞALTMA İTHALAT İHRACAT KABOTAJ TRANSİT ELLEÇLEME HAYDAR ALİYEV DENİZ TERMİNALİ 1.094.000 0 37.265.200 38.359.200 0 0 0 0 1.094.000 0 37.265.200 38.359.200 BOTAŞ CEYHAN LİMANI 1.345.000 264.000 19.580.383 21.189.383 307.357 0 0 307.357 1.652.357 264.000 19.580.383 21.496.740 TÜPRAŞ İZMİT RAFİNERİ TESİSLERİ 1.217.885 3.395.226 0 4.613.111 10.069.185 592.830 0 10.662.015 11.287.070 3.988.056 0 15.275.126 MİP MERSİN LİMANI 7.471.958 277.023 3.268 7.752.249 6.602.146 415.395 56.911 7.074.452 14.074.104 692.418 60.179 14.826.701 TÜPRAŞ A.Ş. 2.011.555 2.617.611 0 4.629.166 7.829.127 960.917 0 8.790.044 9.840.682 3.578.528 0 13.419.210 MARPORT LİMAN İŞLETMECİLİĞİ 5.593.965 119.833 475 5.714.273 6.295.443 467.454 147 6.763.044 11.889.408 587.287 622 12.477.317 TCDD ALSANCAK LİMANI 7.037.828 41.663 8.419 7.087.911 3.163.627 216.670 0 3.380.297 10.201.456 258.333 8.419 10.468.208 ERDEMİR LİMANI 1.263.128 717.863 0 1.980.991 7.107.712 945.148 0 8.052.860 8.370.840 1.663.011 0 10.033.851 İSDEMİR İSKELESİ 1.466.734 1.118.528 0 2.585.262 6.167.259 271.303 0 6.438.562 7.633.993 1.389.831 0 9.023.824 OPET MARMARA EREĞLİSİ TERMİNALİ 2.313.445 640.156 164.500 3.118.101 3.617.218 200.147 0 3.817.365 5.930.663 840.303 164.500 6.935.466 İÇDAŞ LİMANI 1.912.712 573.187 0 2.485.899 3.348.547 416.733 0 3.765.280 5.261.259 989.920 0 6.251.179 HABAŞ A.Ş. İSKELE VE RIHTIMI 2.160.285 62.203 0 2.222.488 3.176.474 0 0 3.176.474 5.336.759 62.203 0 5.398.962 KUMPORT AMBARLI LİMANI 2.026.120 34.342 2.278 2.062.740 2.643.894 242.361 3.195 2.889.450 4.670.014 276.703 5.473 4.952.190 TOROS GÜBRE LİMANI 451.919 43.988 92.200 588.107 3.940.882 4.400 12.374 3.957.656 4.392.801 48.388 104.574 4.545.763 AKÇANSA ÇİMENTO İSKELESİ 2.257.342 1.237.020 0 3.494.362 419.747 88.530 40 508.317 2.677.089 1.325.550 40 4.002.679 ÇOLAKOĞLU METALURJİ TESİSLERİ 1.472.442 28.553 0 1.500.995 2.311.656 1.850 0 2.313.506 3.784.098 30.403 0 3.814.501 YAZICILAR İSKELESİ 971.474 3.962 0 975.436 2.694.021 131.607 0 2.825.628 3.665.495 135.569 0 3.801.064 ORTADOĞU ANTALYA LİM. İŞL. A.Ş. 3.160.707 0 0 3.160.707 618.482 21.799 0 640.281 3.779.189 21.799 0 3.800.988 YEŞİLYURT DEMİR ÇEKME SAN. İSK 668.588 123.035 0 791.623 2.523.069 272.250 0 2.795.319 3.191.657 395.285 0 3.586.942 İSKEN ENERJİ ÜRETİM A.Ş. İSK. 0 0 0 0 3.514.473 1.164 0 3.515.637 3.514.473 1.164 0 3.515.637 BOTAŞ LNG TERMİNALİ 22.000 0 0 22.000 3.284.973 23.708 0 3.308.681 3.306.973 23.708 0 3.330.681 BORUSAN LOJİSTİK A.Ş. İSK. 1.073.196 29.629 1.293 1.104.118 1.997.700 219.665 3.699 2.221.064 3.070.896 249.294 4.992 3.325.182 YILPORT KONTEYNER TERMİNALİ VE LİMAN TESİSLERİ 778.427 188.163 0 966.590 2.209.518 63.012 14.843 2.287.373 2.987.945 251.175 14.843 3.253.963 GÜLLÜK LİMAN İŞLETMESİ 3.054.500 69.033 2.883 3.126.416 47.253 200 0 47.453 3.101.753 69.233 2.883 3.173.869 MARDAŞ MARMARA DENİZ İŞLETMECİLİĞİ 980.387 419.581 6.726 1.406.694 1.076.989 551.202 13.306 1.641.497 2.057.376 970.783 20.032 3.048.191 KROMAN ÇELİK İSKELESİ 940.264 7.900 0 948.164 2.063.988 35.533 0 2.099.521 3.004.252 43.433 0 3.047.685 PETKİM A.Ş. 506.436 155.370 0 661.806 2.315.886 4.267 0 2.320.153 2.822.322 159.637 0 2.981.959 DİLER İSKELESİ 1.040.596 35.949 0 1.076.545 1.875.638 28.675 0 1.904.313 2.916.234 64.624 0 2.980.858 TCDD BANDIRMA LİMANI 687.339 237.560 0 924.899 1.641.673 154.549 0 1.796.222 2.329.012 392.109 0 2.721.121 POLİPORT İSKELESİ 55.191 206.490 0 261.681 2.320.207 18.564 9.997 2.348.768 2.375.398 225.054 9.997 2.610.449 RODA LİMAN DEPOLAMA 1.146.707 41.023 0 1.187.730 1.295.666 40.258 0 1.335.924 2.442.373 81.281 0 2.523.654 16

ELLEÇLENEN YÜKÜN LİMAN TESİSLERİ BAZINDA DAĞILIMI - 2009 (Ton) LİMAN TESİSİ İHRACAT KABOTAJ TRANSİT YÜKLEME BOŞALTMA TOPLAM YÜKLEME İTHALAT KABOTAJ TRANSİT BOŞALTMA İTHALAT İHRACAT KABOTAJ TRANSİT ELLEÇLEME EGE GÜBRE A.Ş. 326.074 19.925 0 345.999 1.819.843 220.271 0 2.040.114 2.145.917 240.196 0 2.386.113 EGE ÇELİK A.Ş. 516.930 28.720 0 545.650 1.398.993 293.371 0 1.692.364 1.915.923 322.091 0 2.238.014 İDÇ LİMANI 675.148 0 0 675.148 1.518.831 3.000 0 1.521.831 2.193.979 3.000 0 2.196.979 EVYAP İSKELESİ 785.650 10.255 17.090 812.995 1.259.121 27.457 32.841 1.319.419 2.044.771 37.712 49.931 2.132.414 NUH ÇİMENTO İSKELESİ 1.296.292 600 0 1.296.892 729.449 52.335 0 781.784 2.025.741 52.935 0 2.078.676 MARTAŞ İSKELESİ 604.412 39.441 1.906 645.759 1.182.409 137.364 2.199 1.321.972 1.786.821 176.805 4.105 1.967.731 PETROL OFİSİ HARAMİDERE TESİSLERİ 0 167.211 0 167.211 166.331 1.633.780 0 1.800.111 166.331 1.800.991 0 1.967.322 TRABZON LİMANI 527.076 174.641 4.394 706.111 1.203.436 48.498 2.665 1.254.599 1.730.512 223.139 7.059 1.960.710 TEKİRDAĞ LİMANI (AKPORT) 525.454 4.934 0 530.388 1.212.776 180.701 0 1.393.477 1.738.230 185.635 0 1.923.865 EKİNCİLER İSKELESİ 442.429 1.780 0 444.209 1.425.909 37.236 0 1.463.145 1.868.338 39.016 0 1.907.354 İGSAŞ İSKELESİ 9.982 23.780 0 33.762 1.866.434 0 0 1.866.434 1.876.416 23.780 0 1.900.196 HAYDARPAŞA LİMANI (TCDD) 611.677 25.786 337 637.800 1.179.689 13.592 0 1.193.281 1.791.366 39.378 337 1.831.081 GEMPORT 1.116.801 234 0 1.117.035 693.217 4.886 0 698.103 1.810.018 5.120 0 1.815.138 DELTA LİMAN TESİSİ 500.700 0 234.400 735.100 785.549 0 102.370 887.919 1.286.249 0 336.770 1.623.019 ATAŞ TERMİNALİ 7.725 258.620 0 266.345 1.287.272 19.314 0 1.306.586 1.294.997 277.934 0 1.572.931 ROTA İSKELE VE RIHTIMI 87.890 0 0 87.890 1.034.777 421.357 0 1.456.134 1.122.667 421.357 0 1.544.024 İSKENDERUN LİMANI / TCDD 753.922 48.153 80 802.155 726.556 8.300 4.331 739.187 1.480.478 56.453 4.411 1.541.342 ÜNYE LİMANI 549.436 446.731 0 996.167 290.232 170.439 0 460.671 839.668 617.170 0 1.456.838 MESBAŞ RIHTIMI 375.802 41.100 0 416.902 560.705 436.428 0 997.133 936.507 477.528 0 1.414.035 DERİNCE LİMANI 607.073 4.700 0 611.773 683.872 32.830 743 717.445 1.290.945 37.530 743 1.329.218 TCDD SAMSUN LİMANI 436.240 3.900 0 440.140 884.254 1.100 0 885.354 1.320.494 5.000 0 1.325.494 AKÇANSA LİMANI 278.739 3.600 0 282.339 823.701 199.765 120 1.023.586 1.102.440 203.365 120 1.305.925 BATIÇİM İSKELESİ 907.639 0 0 907.639 344.893 26.323 0 371.216 1.252.532 26.323 0 1.278.855 ANADOLU YAKASI KUMCULARI İSKELELERİ (KARTAL) 0 497.710 0 497.710 0 746.795 0 746.795 0 1.244.505 0 1.244.505 TTK ZONGULDAK LİMANI 189.446 65.215 0 254.661 815.713 157.811 0 973.524 1.005.159 223.026 0 1.228.185 ÇEKİSAN 6.382 12.495 0 18.877 300.550 908.010 0 1.208.560 306.932 920.505 0 1.227.437 BARTIN BELEDİYE İSKELESİ 471.822 211.634 24 683.480 426.659 51.826 0 478.485 898.481 263.460 24 1.161.965 SOLVENTAŞ İSKELESİ 5.959 400.191 0 406.150 734.991 11.566 0 746.557 740.950 411.757 0 1.152.707 BAĞFAŞ LİMANI 128.920 20.750 0 149.670 981.443 6.000 0 987.443 1.110.363 26.750 0 1.137.113 AHIRKAPI DEMİRLEME MEVKİ. 5.050 16.520 5.690 27.260 0 1.080.605 925 1.081.530 5.050 1.097.125 6.615 1.108.790 SARAYLAR BELEDİYE İSKELESİ 784.323 321.965 1.800 1.108.088 0 0 0 0 784.323 321.965 1.800 1.108.088 AYGAZ DÖRTYOL DOLUM TESİSİ 77.805 0 87.800 165.605 876.397 0 0 876.397 954.202 0 87.800 1.042.002 EGE GAZ LNG TERMİNALİ 0 0 0 0 1.026.847 0 0 1.026.847 1.026.847 0 0 1.026.847 TÜGSAŞ LİMANI (TOROS) 6.092 14.700 0 20.792 954.584 0 0 954.584 960.676 14.700 0 975.376 17

ELLEÇLENEN YÜKÜN LİMAN TESİSLERİ BAZINDA DAĞILIMI - 2009 (Ton) LİMAN TESİSİ İHRACAT KABOTAJ TRANSİT YÜKLEME BOŞALTMA TOPLAM YÜKLEME İTHALAT KABOTAJ TRANSİT BOŞALTMA İTHALAT İHRACAT KABOTAJ TRANSİT ELLEÇLEME NATO-28 RIHTIM 0 8.825 0 8.825 675.904 272.050 0 947.954 675.904 280.875 0 956.779 DÖRTYOL BOTAŞ LİMANI 19.086 628.000 250.000 897.086 56.253 0 0 56.253 75.339 628.000 250.000 953.339 SARISEKİ GÜBRE İSKELESİ 386.228 0 0 386.228 449.839 111.212 0 561.051 836.067 111.212 0 947.279 EFESANPORT 165.375 4.905 0 170.280 723.239 6.835 1.907 731.981 888.614 11.740 1.907 902.261 GEMLİK GÜBRE (YILYAK A.Ş.) 93.855 374.450 0 468.305 327.406 53.050 0 380.456 421.261 427.500 0 848.761 PETROL OFİSİ DERİNCE İSKELESİ 3.600 241.837 0 245.437 524.090 69.503 0 593.593 527.690 311.340 0 839.030 SERBEST BÖLGE ADOPORT 837.324 0 0 837.324 5 0 0 5 837.329 0 0 837.329 LİMAŞ A.Ş. İSKELESİ 184.372 0 1.353 185.725 626.978 0 0 626.978 811.350 0 1.353 812.703 AYGAZ YARIMCA DOLUM TESİSİ 4.950 2.600 0 7.550 699.527 0 6.000 705.527 704.477 2.600 6.000 713.077 TUTA PETROLCÜLÜK 324.950 0 0 324.950 368.790 0 0 368.790 693.740 0 0 693.740 POAŞ ANTALYA ŞAMANDIRA TERMİNALİ 0 0 0 0 243.875 391.239 0 635.114 243.875 391.239 0 635.114 ÇEKİSAN ŞAMANDIRASI 0 950 0 950 144.684 482.263 150 627.097 144.684 483.213 150 628.047 POAŞ ŞAMANDIRA TESİSLERİ 127 0 0 127 273.400 274.070 0 547.470 273.527 274.070 0 547.597 PETROL OFİSİ A.Ş. 0 143.395 0 143.395 367.225 2.000 0 369.225 367.225 145.395 0 512.620 OPET TERMİNALİ 0 0 0 0 491.311 17.168 0 508.479 491.311 17.168 0 508.479 HOPA LİMANI 6.800 0 40.861 443.011 14.165 0 457.176 477.072 20.965 0 498.037 SELİN K. LİMBO 186 36.165 0 36.351 447.608 900 0 448.508 447.794 37.065 0 484.859 ALTINTEL MELAMİN İSKELESİ 19.345 0 0 19.345 434.090 10.443 0 444.533 453.435 10.443 0 463.878 TOTAL OİL A.Ş. GEBZE TERMİNALİ 0 111.705 0 111.705 292.906 38.550 0 331.456 292.906 150.255 0 443.161 TMO İSKELESİ 106.295 3.870 0 110.165 298.325 14.590 653 313.568 404.620 18.460 653 423.733 BAYRAMOĞLU İSKELESİ 107 490 2.882 3.479 7.270 404.657 0 411.927 7.377 405.147 2.882 415.406 POAŞ DOLUM TESİSLERİ 0 12.073 0 12.073 244.688 156.425 0 401.113 244.688 168.498 0 413.186 MİLANGAZ ŞAMANDIRA TESİSLERİ 4.998 17.850 0 22.848 385.261 15 0 385.276 390.259 17.865 0 408.124 GÜBRETAŞ TESİSLERİ 4.006 8.900 0 12.906 373.080 9.056 0 382.136 377.086 17.956 0 395.042 ÜNYE ÇİM. ÇAYELİ İSK. 0 0 0 0 0 395.031 0 395.031 0 395.031 0 395.031 OPAY PLATFORM İSKELESİ 0 105.939 0 105.939 54.946 230.597 0 285.543 54.946 336.536 0 391.482 DİKİLİ LİM İŞL. 259.352 0 0 259.352 105.731 1.300 0 107.031 365.083 1.300 0 366.383 TUZLA GİSAŞ RIHTIMI 415 1.524 0 1.939 139.964 208.615 30 348.609 140.379 210.139 30 350.548 RİZE LİMANI 274.720 100 0 274.820 3.989 66.812 0 70.801 278.709 66.912 0 345.621 TOTAL OİL A.Ş. İSKELESİ 1.600 6.640 0 8.240 285.298 24.743 0 310.041 286.898 31.383 0 318.281 TOTAL HARAMİDERE TESİSLERİ 0 60.995 0 60.995 133.141 117.425 0 250.566 133.141 178.420 0 311.561 LAFARGE ASLAN ÇİMENTO İSKELESİ 0 24.400 0 24.400 68.706 213.830 0 282.536 68.706 238.230 0 306.936 KARABİGA BELEDİYE LİMANI 73.911 40.959 0 114.870 9.686 168.440 0 178.126 83.597 209.399 0 292.996 18

ELLEÇLENEN YÜKÜN LİMAN TESİSLERİ BAZINDA DAĞILIMI - 2009 (Ton) LİMAN TESİSİ İHRACAT KABOTAJ TRANSİT YÜKLEME BOŞALTMA TOPLAM YÜKLEME İTHALAT KABOTAJ TRANSİT BOŞALTMA İTHALAT İHRACAT KABOTAJ TRANSİT ELLEÇLEME BADALAN İSKELELERİ 53.882 229.155 0 283.037 0 0 0 0 53.882 229.155 0 283.037 TİREBOLU BALIKÇI BARINAĞI 0 1.760 0 1.760 52.694 225.900 0 278.594 52.694 227.660 0 280.354 TÜPRAŞ KÖRFEZ SIVI YÜK İSKELESİ 75.000 15.465 0 90.465 186.300 0 0 186.300 261.300 15.465 0 276.765 ETERNİT İSKELESİ 779 0 0 779 100 274.970 0 275.070 879 274.970 0 275.849 AKSA LİMAN TESİSİ 0 0 0 0 183.711 88.343 0 272.054 183.711 88.343 0 272.054 PETROL OFİSİ ŞAMANDIRALARI 0 0 0 0 178.140 90.710 2.670 271.520 178.140 90.710 2.670 271.520 İNEBOLU LİMANI 2.508 222.967 0 225.475 44.746 0 0 44.746 47.254 222.967 0 270.221 SİYAM PETROLCÜLÜK 0 0 0 0 262.522 0 0 262.522 262.522 0 0 262.522 KDZ. EREĞLİ BELEDİYE BOZHANE İSKELESİ 204.146 0 0 204.146 55.409 1.365 300 57.074 259.555 1.365 300 261.220 MUDANYA İSKELESİ 112.050 0 0 112.050 124.156 20.880 0 145.036 236.206 20.880 0 257.086 KORUMAR KLOR ALKALİ TESİSLERİ 54.265 0 0 54.265 183.077 5.363 0 188.440 237.342 5.363 0 242.705 ALPET ŞAMANDRA 1.000 0 0 1.000 229.718 0 0 229.718 230.718 0 0 230.718 FATSA İSKELESİ 61.106 0 0 61.106 40.607 122.240 0 162.847 101.713 122.240 0 223.953 ANADOLU ÇİMENTOLARI A.Ş. 61.660 0 0 61.660 56.398 101.120 0 157.518 118.058 101.120 0 219.178 AYGAZ ŞAMANDIRALARI 0 0 0 0 217.570 0 0 217.570 217.570 0 0 217.570 SHELL DERİNCE İSKELESİ 500 5.184 0 5.684 125.298 84.642 0 209.940 125.798 89.826 0 215.624 TAŞUCU BALIKÇI BARINAĞI 0 212.400 0 212.400 0 0 0 0 0 212.400 0 212.400 SEKA LİMANI 188.673 13.100 0 201.773 5.282 0 0 5.282 193.955 13.100 0 207.055 MİLANGAZ LPG TERMİNALİ 54.000 0 0 54.000 151.668 0 0 151.668 205.668 0 0 205.668 GİRESUN LİMANI 0 10.010 0 10.010 181.258 5.772 0 187.030 181.258 15.782 0 197.040 ADVANSA SASA POLYESTER TESİSLERİ 10.612 4.100 0 14.712 115.357 55.700 0 171.057 125.969 59.800 0 185.769 BP İSKELESİ 0 0 0 0 40.282 145.110 0 185.392 40.282 145.110 0 185.392 ALTINBAŞ DOLUM TESİSLERİ 0 0 0 0 183.839 0 0 183.839 183.839 0 0 183.839 AKPET AKARYAKIT TESİSATI 22.712 2.800 0 25.512 145.473 7.097 0 152.570 168.185 9.897 0 178.082 TOTAL OİL ŞAMANDIRASI 0 0 0 0 55.835 119.026 0 174.861 55.835 119.026 0 174.861 İSKENDERUN NATO ŞAMANDIRALARI 3.650 0 0 3.650 0 164.417 0 164.417 3.650 164.417 0 168.067 BP DÖRTYOL TERMİNALİ 0 34.000 0 34.000 129.033 0 0 129.033 129.033 34.000 0 163.033 BALPET AKARYAKIT TESİSATI 20.700 0 0 20.700 140.947 0 0 140.947 161.647 0 0 161.647 AYGAZ A.Ş. LPG DEPOLAMA 0 0 0 0 155.843 0 0 155.843 155.843 0 0 155.843 ÇAYIROVA CAM A.Ş. İSK. 1.300 0 0 1.300 91.924 50.880 0 142.804 93.224 50.880 0 144.104 AMBARLI DEPOLAMA HİZMETLERİ 0 0 0 0 6.639 120.575 0 127.214 6.639 120.575 0 127.214 MOPAK A.Ş. RIHTIMI 0 0 0 0 35.739 91.150 0 126.889 35.739 91.150 0 126.889 ANT ŞAMANDIRA TESİSLERİ 12.940 0 0 12.940 3.775 103.344 0 107.119 16.715 103.344 0 120.059 BÜTANGAZ TERMİNALİ 70 0 0 70 117.099 0 0 117.099 117.169 0 0 117.169 19