RĐSK YÖNETĐMĐ VE DEĞERLENDĐRMESĐ EĞĐTĐMĐ ĐŞYERLERĐNDE KULLANILMAKTA OLAN DOĞALGAZ TESĐSATI ĐÇĐN TEHLĐKE VE ĐŞLETĐLEBĐLĐRLĐK ÇALIŞMASI (HAZOP) ve POTANSĐYEL HATA TÜRÜ VE ETKĐLERĐ ANALĐZĐ (FMEA) ÖRNEK - 1 Hazırlayanlar Doç. Dr. Yakup KARA Eğitici (Selçuk Üniversitesi) End. Y. Müh. Ş. Çağrı TANOĞLU C Sınıfı Đş Güvenliği Uzmanı (Karar Destek Eğitim Hizmetleri, Danışmanlık, Mühendislik Ltd.Şti.)
DOĞALGAZ ĐÇ TESĐSAT Şekilde görülen doğalgaz tesisatı Servis Kutusu, Kolon Hattı, Sayaç, Daire Đçi Hattı, Kombi ve Ocak bileşenlerinden oluşmaktadır. Aşağıda, her bir bileşen için ayrı ayrı HAZOP ve ardından FMEA formları bulunmaktadır. Bu örnek, eğitim materyali olarak hazırlanmış olup, gerçek/yasal bir risk değerlendirmesi olarak kullanılamaz.
TEHLĐKE VE ĐŞLETĐLEBĐLĐRLĐK ÇALIŞMASI FORMU (HAZard and OPerability Study - HAZOP) Sistem/Proses Dağıtım Şirketi Tarafından Onaylanmış ve Kullanılmakta Olan Doğalgaz Tesisatı HAZOP No DG/01 Bileşen (Node) Kolon Hattı Sayfa No 5/1 Bileşenin Tasarım Amacı Dairelere Gaz Đletmek HAZOP Tarihi 0.04.01 Bileşenin Malzeme Kaynağı Servis Kutusunda Bulunan Regülatörden HAZOP Ekibi Yakup Kara, Regülatörden Geçen Gaz Daireye Kolon Hattı Đle Đletilmektedir. S.N. Kılavuz Kelime Anahtar Kelime (Parametre) 1 Var Kaçak Az Kelepçe Kapalı Menfez 4 Düşük Basınç 5 Yüksek Basınç Var Boruda çürüme Var Pas Tehlikeli Sapma Bina içinde gaz kaçağı meydana gelmesi Tesisatın esnemesini engellemeye yetecek sayıda kelepçe ile sabitlenmemesi (Boru çapı gibi kriterlere göre sayı değişkenlik göstermektedir) Havalandırma menfezinin kapatılması Kolon tesisat basıncının 18 mbarın altına inmesi Kolon tesisat basıncının mbarın üstüne çıkması Boruda çürüme ve delinme meydana gelmesi Boruda paslanma meydana gelmesi Tehlikeli Sapmanın Olası Birleştirmelerin zamanla gevşemesi, sayaç bağlanırken zorlama sonucu bağlantıların gevşemesi Kelepçenin sökülmesi Cam, çatı değişikliği Domestik regülatör ayarının bozulması Domestik regülatör ayarının bozulması Kat geçişlerinde kılıf olmadığı için betona temas etmesi Havayla çelik borunun temas etmesi Tehlikeli Sapmanın ları/etkileri Menfez yoksa veya kapatılmışsa sıkışan gaz sonucu patlama Tehlikeli Sapmayı Önleyici veya ları Hafifletici Gaz birikmesini engellemek için menfez Gaz kaçağının hissedilmesi için gaz kokulandırılmıştır. Kelepçelerde eksik veya Rijit olmayan hat esneme uygunsuzluk olup olmadığı sonucu kaçağa ve gaz periyodik olarak (Ayda Bir) ve sıkışması ile patlamaya Çeklist ile görsel olarak kontrol sebep Binaya gaz dolarsa gaz sıkışması patlamaya sebep Cihazların çalışmaması Cihazların çalışmaması Delinen borudan çıkan gaz patlamaya sebep Paslanan boru çürüyerek gaz kaçağına ve patlamaya sebep. 8 Var Elektrik kaçağı Elektrik kaçağı oluşması Topraklama çubuğu olmaması Elektrik yangını Yorumlar ve Öneriler Đlave tedbir gerektirmektedir. Menfez sürekli açık tutulmaktadır. Menfezin açık olup olmadığı periyodik olarak (Ayda Bir) ve Çeklist ile görsel olarak kontrol Domestik regülatör ayar yapıldıktan sonra mühürlenmektedir. Regülatör Grubundaki Manometre periyodik olarak (Ayda bir) kontrol Domestik regülatör ayar yapıldıktan sonra mühürlenmektedir. Regülatör Grubundaki Manometre periyodik olarak (Ayda bir) kontrol Gaz birikmesini engellemek için menfez Gaz kaçağının hissedilmesi için gaz kokulandırılmıştır. Topraklama çubuğunun yerinde olup olmadığı periyodik olarak (Ayda Bir) ve Çeklist ile görsel olarak kontrol Alınması Gereken Đlave Tedbirler ve Kontroller Termin ve Sorumluluk Menfezin açık olup olmadığı periyodik olarak (Ayda Bir) ve Çeklist ile görsel olarak kontrol periyodik olarak. edilmelidir. Menfezin hemen yan tarafında görünür bir noktaya "Menfezi Kapatmak Tehlikeli ve Yasaktır" uyarı levhası yerleştirilecektir. Kat geçişlerine çelik kılıf yapılıp silikonla beslenmelidir. Borular antipas boya ile boyanmalıdır. -
POTANSĐYEL HATA TÜRÜ VE ETKĐLERĐ ANALĐZĐ (FMEA) Sistem/Proses Dağıtım Şirketi Tarafından Onaylanmış ve Kullanılmakta Olan Doğalgaz Tesisatı FMEA No DG/01 Bileşen Kolon Hattı Sayfa No /1 Bileşenin Tasarım Amacı Dairelere Gaz Đletmek FMEA Tarihi 0.04.01 Bileşenin Malzeme Kaynağı Servis Kutusunda Bulunan Regülatörden FMEA Ekibi Yakup Kara, Regülatörden Geçen Gaz Daireye Kolon Hattı Đle Đletilmektedir. Faaliyet ları S.N. Potansiyel Hata Türü Etkileri Hatayı Önleyici veya ları Azaltıcı Mevcut Saptayıcı Kontroller Önerilen Faaliyetler Sorumluluk & Hedef ve Termin Yapılan Faaliyetler 1 4 5 Bina içinde gaz kaçağı meydana gelmesi Menfez yoksa veya kapatılmışsa sıkışan gaz sonucu patlama. Rijit olmayan hat Tesisatın esnemesini esneme sonucu engellemeye yetecek kaçağa ve gaz sayıda kelepçe ile sıkışması ile sabitlenmemesi patlamaya sebep Havalandırma menfezinin kapatılması Binaya gaz dolarsa gaz sıkışması patlamaya sebep Kolon tesisat Cihazların basıncının 18 mbarın çalışmaması altına inmesi Kolon tesisat Cihazların basıncının mbarın çalışmaması üstüne çıkması Boruda çürüme ve delinme meydana gelmesi Boruda paslanma meydana gelmesi Delinen borudan çıkan gaz patlamaya sebep Paslanan boru çürüyerek gaz kaçağına ve patlamaya sebep Sayaç bağlanırken zorlama sonucu bağlantının gevşemesi Dişli birleşmelerdeki macunun zamanla gevşemesi Kelepçenin sökülmesi Cam, çatı değişikliği Domestik regülatör ayarının bozulması Domestik regülatör ayarının bozulması Kat geçişlerinde kılıf olmadığı için betona temas etmesi Havayla çelik borunun temas etmesi. Gaz sıkışmasını engellemek için menfez Gaz kaçağının hissedilmesi için gaz kokulandırılmıştır 4 Kelepçelerde eksik veya uygunsuzluk olup olmadığı periyodik olarak Gazın kokulandırılmış (Ayda Bir) ve Çeklist ile görsel olarak kontrol Menfez sürekli açık tutulmaktadır. Menfezin açık olup olmadığı periyodik olarak (Ayda Bir) ve Çeklist ile görsel olarak kontrol Domestik regülatör ayar yapıldıktan sonra mühürlenmektedir. Domestik regülatör ayar yapıldıktan sonra mühürlenmektedir. Gaz birikmesini engellemek için menfez 4 Gazın kokulandırılmış Regülatör Grubundaki Manometre periyodik olarak (Ayda bir) kontrol Regülatör Grubundaki Manometre periyodik olarak (Ayda bir) kontrol Gaz kaçağının hissedilmesi için gaz kokulandırılmıştır. Gazın kokulandırılmış 1 9 1 9 48 Menfezin açık olup olmadığı periyodik olarak (Ayda Bir) ve Çeklist ile görsel olarak kontrol edilmelidir. Menfezin hemen yan tarafında görünür bir noktaya "Menfezi Kapatmak Tehlikeli ve Yasaktır" uyarı levhası yerleştirilecektir. Kat geçişlerine çelik kılıf yapılıp silikonla beslenmelidir. Borular antipas boya ile boyanmalıdır. Periyodik kontrol yapılmaktadır. Periyodik kontrol yapılmaktadır. 18 1 1 Bakım- periyodik olarak. Bakım- Uyarı levhası yerleştirilmiştir. Bakım- Kılıf ve silikon yapılmıştır. Bakım- Borular boyanmıştır. 1 1 1 1
8 Elektrik kaçağı oluşması. Elektrik yangını Topraklama çubuğu olmaması Topraklama çubuğunun yerinde olup olmadığı periyodik olarak (Ayda Bir) ve Çeklist ile görsel olarak kontrol TEHLĐKE VE ĐŞLETĐLEBĐLĐRLĐK ÇALIŞMASI FORMU (HAZard and OPerability Study - HAZOP) Sistem/Proses Dağıtım Şirketi Tarafından Onaylanmış ve Kullanılmakta Olan Doğalgaz Tesisatı HAZOP No DG/01 Bileşen (Node) Servis Kutusu Regülatörü ve Bağlantısı Sayfa No /1 Bileşenin Tasarım Amacı Şebekeden konuta basıncını ayarlayarak gaz arzı sağlama HAZOP Tarihi 0.04.01 Bileşenin Malzeme Kaynağı Şehir Đçi Canlı Hat HAZOP Ekibi Yakup Kara, Şebeke basıncı regülatör düşürülerek kullanıma uygun hale getirilmektedir. S.N. Kılavuz Kelime Anahtar Kelime (Parametre) Tehlikeli Sapma Tehlikeli Sapmanın Olası Tehlikeli Sapmanın ları/etkileri Tehlikeli Sapmayı Önleyici veya ları Hafifletici Yorumlar ve Öneriler Alınması Gereken Đlave Tedbirler ve Kontroller Termin ve Sorumluluk 1 Var Kaçak Servis kutusu bağlantılarında gaz kaçağı meydana gelmesi Bağlantı parçalarının zamanla gevşemesi, regülatörün arızalanması Yanıcı maddeyle temasta patlama Servis kutusu etrafında gaz kokusu olup olmadığı periyodik olarak (Ayda Bir) kontrol Đlave alınacak tedbir yoktur. Servis kutusu kapağının açık Açık Servis kutusu kapağı kalması Kapağın kırılması veya kilidin bozulması, Çevresel faktörler Regülatör ve bağlantılarının yanıcı madde veya darbelere açık patlamaya sebep. Servis kutusu gözetim altında tutulmaktadır. Đlave tedbir alınmalıdır. Kapak kontrol edilmeli, anahtarsız açılabiliyorsa 18 ye ihbar edilmelidir. periyodik olarak. Kırık Servis kutusu Duvar tipi servis kutusunun darbe alarak kırılması Araba çarpabilir. Yanıcı maddeyle temasta patlama Đlave tedbir alınmalıdır. Araba geçişinin veya parkının olduğu bir konumda ise etrafına kapak açılmasını engellemeyecek şekilde koruyucu kaldırım döşenecek.
POTANSĐYEL HATA TÜRÜ VE ETKĐLERĐ ANALĐZĐ (FMEA) Sistem/Proses Dağıtım Şirketi Tarafından Onaylanmış ve Kullanılmakta Olan Doğalgaz Tesisatı FMEA No DG/01 Bileşen (Node) Servis Kutusu Regülatörü ve Bağlantısı Sayfa No 4/1 Bileşenin Tasarım Amacı Şebekeden konuta basıncını ayarlayarak gaz arzı sağlama FMEATarihi 0.04.01 Bileşenin Malzeme Kaynağı Şehir Đçi Canlı Hat FMEA Ekibi Yakup Kara, Şebeke basıncı regülatör düşürülerek kullanıma uygun hale getirilmektedir. Faaliyet ları S.N. Potansiyel Hata Türü Etkileri Hatayı Önleyici veya ları Azaltıcı Mevcut Saptayıcı Kontroller Önerilen Faaliyetler Sorumluluk & Hedef ve Termin Yapılan Faaliyetler 1 Servis kutusu Yanıcı maddeyle bağlantılarında gaz temasta patlama kaçağı meydana gelmesi Servis kutusu kapağının açık kalması Duvar tipi servis kutusunun darbe alarak kırılması ve regülatörün zarar görmesi Regülatör ve bağlantılarının yanıcı madde veya darbelere açık patlamaya sebep Yanıcı maddeyle temasta patlama Bağlantı parçalarının zamanla gevşemesi Regülatörün arızalanması Kapağın kırılması veya kilidin bozulması Araba çarpabilir. Servis kutusu etrafında 5 0 gaz kokusu olup olmadığı periyodik 1 4 olarak (Ayda Bir) 4 kontrol Servis kutusunun gözetim altında tutuluyor. Kırık kapak gözle görülebilir. Olay anında hasar gözle görülebilir. Đlave alınacak tedbir yoktur. Bakım- Kapak kontrol edilmeli, anahtarsız açılabiliyorsa 18 ye ihbar edilmelidir. periyodik olarak Araba geçişinin veya parkının olduğu bir Bakımkonumda ise etrafına kapak açılmasını engellemeyecek şekilde koruyucu kaldırım döşenecek. Kapağın kilitli sağlanmıştır. Periyodik kontrol yapılmaktadır. Kapağın açılmasını engellemeyecek şekilde koruyucu kaldırım döşenmiştir. 4 1 1
TEHLĐKE VE ĐŞLETĐLEBĐLĐRLĐK ÇALIŞMASI FORMU (HAZard and OPerability Study - HAZOP) Sistem/Proses Dağıtım Şirketi Tarafından Onaylanmış ve Kullanılmakta Olan Doğalgaz Tesisatı HAZOP No DG/01 Bileşen (Node) Sayaç Sayfa No 8/1 Bileşenin Tasarım Amacı Kolon Hattındaki Gazı Dairelere Đletmek HAZOP Tarihi 0.04.01 Bileşenin Malzeme Kaynağı Servis Kutusunda Bulunan Regülatörden HAZOP Ekibi Yakup Kara, Regülatörden Geçen Gaz Daire Đçine Sayaçtan Geçmektedir. S.N. Kılavuz Kelime Anahtar Kelime (Parametre) Tehlikeli Sapma Tehlikeli Sapmanın Olası Tehlikeli Sapmanın ları/etkileri Tehlikeli Sapmayı Önleyici veya ları Hafifletici Yorumlar ve Öneriler Alınması Gereken Đlave Tedbirler ve Kontroller Termin ve Sorumluluk 1 Var Kaçak Sayaçta gaz kaçağı Test nipelinin gevşek, dişli bağlantının zamanla gevşemesi, sayacın darbe sonucu delinmesi Binaya gaz d, menfez yoksa sıkışan gaz Gazın kokulandırılmış patlamaya sebep Đlave tedbir alınmalıdır. Test nipeli periyodik olarak (Haftada bir) elle sıkılmalıdır, sayaç gözle kontrol edilmelidir. periyodik olarak. Hatalı Endeks Yakın Elektrik Tesisatı 4 Yüksek Basınç Sayacın kullanımdan daha düşük veya yüksek endeks göstermesi Sayacın arızalanması veya darbe alması Doğalgaz tesisatına çok yakın mesafeden elektrik Tasarım veya imalat hatası tesisatı geçirilmesi (< 15 cm.) Sayaca yüksek basınç uygulanması (> bar) Kullanımın doğru ölçülememesi Gaz kaçağı durumunda yangın çıkabilir Tesisatta kaçak tespiti yapmak için kompresörle yüksek basınç Sayacın arızalanması uygulanması Tesisata basınç uygulanacağında sayaç sökülmekte ve tesisat tapalanmaktadır. Kritik bir konudur. Đlave tedbire ihtiyaç Şirketimizde elektrik tesisatı ile ilgili işlemler Şefliği yapılmaktadır. Bu birimdeki tüm elektrik teknisyenlerine konu ile ilgili eğitim verilecektir.
POTANSĐYEL HATA TÜRÜ VE ETKĐLERĐ ANALĐZĐ (FMEA) Sistem/Proses Dağıtım Şirketi Tarafından Onaylanmış ve Kullanılmakta Olan Doğalgaz Tesisatı FMEA No DG/01 Bileşen (Node) Sayaç Sayfa No 9/1 Bileşenin Tasarım Amacı Kolon Hattındaki Gazı Dairelere Đletmek FMEA Tarihi 0.04.01 Bileşenin Malzeme Kaynağı Servis Kutusundaki Regülatör FMEA Ekibi Yakup Kara, Regülatörden Geçen Gaz Daire Đçine Sayaçtan Geçmektedir. Faaliyet ları S.N. Potansiyel Hata Türü Etkileri Hatayı Önleyici veya ları Azaltıcı Mevcut Kontroller Mevcut Saptayıcı Kontroller Önerilen Faaliyetler Sorumluluk & Hedef ve Termin Yapılan Faaliyetler 1 Sayaçta gaz kaçağı 4 Sayacın kullanımdan daha düşük veya yüksek endeks göstermesi Doğalgaz tesisatına çok yakın mesafeden elektrik tesisatı geçirilmesi (< 15 cm.) Sayaca yüksek basınç uygulanması (> bar) Binaya gaz d, menfez yoksa sıkışan gazın patlamasına sebep Kullanımın doğru ölçülememesi Gaz kaçağı durumunda yangın çıkabilir Sayacın arızalanması Test nipelinin gevşek Dişli bağlantının zamanla gevşemesi Sayacın darbe sonucu delinmesi Sayacın arızalanması Tasarım veya imalat hatası Tesisatta kaçak tespiti yapmak için kompresörle yüksek basınç uygulanması 4 Test nipeli periyodik olarak (Haftada bir) elle Gazın Binada menfez 8 sıkılmalıdır, sayaç gözle kokulandırılmış mevcuttur. kontrol edilmelidir. Menfez kontrolü 1 14 yapılmalıdır. 5 1 Tesisata basınç uygulanacağında sayaç sökülmekte ve tesisat tapalanmaktadır. Endeksin ayda bir okunması Gözle yapılan kontrolde tespit edilebilir. Sayaç takıldıktan sonra köpük testi yapılmaktadır. 1 0 1 Şirketimizde elektrik tesisatı ile ilgili işlemler Şefliği yapılmaktadır. Bu birimdeki tüm elektrik teknisyenlerine konu ile ilgili eğitim verilecektir. Şefliği periyodik olarak. Şefliği Test nipelinin kontrolü, Menfez kontrolü, Sayacın gözle kontrolü yapılmaktadır. 5 1 10 5 0 5 1 10 Eğitim verilmiştir. 8
TEHLĐKE VE ĐŞLETĐLEBĐLĐRLĐK ÇALIŞMASI FORMU (HAZard and OPerability Study - HAZOP) Sistem/Proses Dağıtım Şirketi Tarafından Onaylanmış ve Kullanılmakta Olan Doğalgaz Tesisatı HAZOP No DG/01 Bileşen (Node) Daire Đçi Gaz Hattı Sayfa No 10/1 Bileşenin Tasarım Amacı Gaz Yakıcı Cihazlara Gaz Đletmek HAZOP Tarihi 0.04.01 Bileşenin Malzeme Kaynağı Servis Kutusunda Bulunan Regülatörden HAZOP Ekibi Yakup Kara, Regülatörden Geçen Gaz Cihazlara Daire Đçi Tesisat Üzerinden Đletilmektedir. S.N. Kılavuz Kelime Anahtar Kelime (Parametre) 1 Var Kaçak Az Kelepçe Kapalı Menfez 4 Yakın Elektrik Tesisatı 5 Yüksek Basınç Düşük Basınç Var Boruda çürüme Tehlikeli Sapma Daire içi tesisatta gaz kaçağının meydana gelmesi Tesisatın esnemesini engellemeye yetecek sayıda kelepçe ile sabitlenmemesi Havalandırma menfezinin kapatılması Tehlikeli Sapmanın Olası Bağlantıların zamanla gevşemesi (genleşme-daralma), Bağlantıların zorlama sonucu gevşemesi, Cihazlar bağlanırken gevşemesi, Tehlikeli Sapmanın ları/etkileri Menfez yok veya kapalı ise gaz birikmesi sonucu patlama Tehlikeli Sapmayı Önleyici veya ları Hafifletici Gaz birikmesini engellemek için menfez Gaz kaçağının hissedilmesi için gaz kokulandırılmıştır. Kelepçelerde eksik veya Rijit olmayan hat esneme uygunsuzluk olup olmadığı Kelepçelerin sökülmesi veya sonucu kaçağa ve gaz periyodik olarak (Ayda Bir) ve sabitleme özelliğini kaybetmesi sıkışması ile patlamaya Çeklist ile görsel olarak kontrol sebep Cam değişikliği, Balkonun kapatılıp menfez açılmaması, Menfezin kapatılması Doğalgaz tesisatına çok yakın mesafeden elektrik Tasarım veya imalat hatası tesisatı geçirilmesi (< 15 cm.) Daire içi tesisat basıncının kritik seviye olan mbar'ın üzerine çıkması Kolon tesisat basıncının 18 mbarın altına inmesi Boruda çürüme ve delinme meydana gelmesi Regülatör arızasından kaynaklanabilir. Domestik regülatör ayarının bozulması Duvar geçişlerinde kılıf olmadığı için betona temas etmesi Kaçak durumunda gaz ortamda sıkışarak Menfez sürekli açık patlamaya sebep. Bacalı cihaz ve ocak yanma havasını ortamdan temin ettiği için oksijen tükenebilir. Gaz kaçağı durumunda yangın çıkabilir Yüksek gaz basıncı tesisatta kaçaklara ve cihazların arızalanmasına neden. Cihazların çalışmaması Delinen borudan çıkan gaz birikirse patlamaya sebep. tutulmaktadır. Menfezin açık olup olmadığı periyodik olarak (Ayda Bir) ve Çeklist ile görsel olarak kontrol Yorumlar ve Öneriler Tesisat yıldır kullanılmaktadır. Daha önce herhangi bir olay yaşanmamış na rağmen ilave tedbir alınmalıdır. Kritik bir konudur. Đlave tedbire ihtiyaç Kritik bir konudur. Đlave tedbire ihtiyaç Regülatörün arızalanma Menfez sürekli açık ihtimali oldukça tutulmaktadır. Menfezin açık olup düşüktür. Arıza olmadığı periyodik olarak (Ayda Bir) ve Çeklist ile görsel olarak kontrol Domestik regülatör ayar yapıldıktan sonra mühürlenmektedir. Regülatör Grubundaki Manometre periyodik olarak (Ayda bir) kontrol Menfez ve gazın kokulandırılmış meydana gelse bile menfez ve gaz kokusu riski kabul edilebilir seviyede tutmaktadır. Đlave tedbir gerektirmektedir. Alınması Gereken Đlave Tedbirler ve Kontroller Gaz alarm cihazı takılmasına karar verilmiştir. Menfezin hemen yan tarafında görünür bir noktaya "Menfezi Kapatmak Tehlikeli ve Yasaktır" uyarı levhası yerleştirilecektir. Bakım Onarım Şefliği ndeki tüm elektrik teknisyenlerine konu ile ilgili eğitim verilecektir. Duvar geçişlerine kılıf yapılıp silikonla beslenmelidir. Termin ve Sorumluluk
POTANSĐYEL HATA TÜRÜ VE ETKĐLERĐ ANALĐZĐ (FMEA) Sistem/Proses Dağıtım Şirketi Tarafından Onaylanmış ve Kullanılmakta Olan Doğalgaz Tesisatı FMEA No DG/01 Bileşen (Node) Daire Đçi Gaz Hattı Sayfa No 11/1 Bileşenin Tasarım Amacı Gaz Yakıcı Cihazlara Gaz Đletmek FMEA Tarihi 0.04.01 Bileşenin Malzeme Kaynağı Servis Kutusunda Bulunan Regülatörden FMEA Ekibi Yakup Kara, Regülatörden Geçen Gaz Cihazlara Daire Đçi Tesisat Üzerinden Đletilmektedir. Faaliyet ları S.N. Potansiyel Hata Türü Etkileri Hatayı Önleyici veya ları Azaltıcı Mevcut Saptayıcı Kontroller Önerilen Faaliyetler Sorumluluk & Hedef ve Termin Yapılan Faaliyetler 1 4 5 Daire içi tesisatta gaz kaçağının meydana gelmesi Tesisatın esnemesini engellemeye yetecek sayıda kelepçe ile sabitlenmemesi Havalandırma menfezinin kapatılması Menfez yok veya kapalı ise gaz birikmesi sonucu patlama Rijit olmayan hat gevşeme sonucu kaçağa ve gaz sıkışması ile patlamaya sebep Kaçak durumunda gaz sıkışarak patlamaya sebep. Bacalı cihaz ve ocak yanma havasını ortamdan temin ettiği için oksijen tükenebilir. Doğalgaz tesisatına çok yakın mesafeden Gaz kaçağı elektrik tesisatı durumunda yangın geçirilmesi (< 15 çıkabilir cm.) Daire içi tesisat basıncının kritik seviye olan mbar'ın üzerine Yüksek gaz basıncı tesisatta kaçaklara ve cihazların arızalanmasına neden Bağlantıların zamanla gevşemesi Bağlantıların zorlama sonucu gevşemesi Cihazlar bağlanırken gevşemesi Kelepçelerin sökülmesi veya sabitleme özelliğini kaybetmesi Cam değişikliği, balkonun kapatılıp menfez açılmaması, menfezin kapatılması Gaz birikmesini Gazın engellemek için menfez kokulandırılmış 8 Kelepçelerde eksik veya uygunsuzluk olup olmadığı periyodik olarak (Ayda Bir) ve Çeklist ile görsel olarak kontrol Menfez sürekli açık tutulmaktadır. Menfezin açık olup olmadığı periyodik olarak (Ayda Bir) ve Çeklist ile görsel olarak kontrol Gazın kokulandırılmış 4 5 0 4 Tasarım veya imalat hatası Regülatör arızasından kaynaklanabilir. 5 0 Menfez sürekli açık tutulmaktadır. Menfezin açık olup olmadığı periyodik olarak (Ayda Regülatör Grubundaki Manometre periyodik olarak Gaz alarm cihazı takılmasına karar 84 4 verilmiştir. Periyodik menfez kontrolü yapılmalıdır. Bakım- Şirketimizde elektrik tesisatı ile ilgili işlemler yapılmaktadır. Bu birimdeki tüm elektrik teknisyenlerine konu ile ilgili eğitim verilecektir. görülmemiştir. Alarm cihazı takılmıştır. Alarm cihazı takılmıştır. Alarm cihazı takılmıştır. 5 0 5 0 5 0 Menfezin hemen yan tarafında Bakımgörünür bir noktaya "Menfezi Kapatmak Tehlikeli ve Yasaktır" uyarı levhası yerleştirilecektir. Bakım- Uyarı levhası yerleştirilmiştir. Uyarı levhası yerleştirilmiştir. Eğitim verilmiştir. 4 5 0 8
çıkması. Bir) ve Çeklist ile görsel olarak kontrol Kolon tesisat Cihazların basıncının 18 mbarın çalışmaması altına inmesi Boruda çürüme ve delinme meydana gelmesi Delinen borudan çıkan gaz birikirse patlamaya sebep 4 Domestik regülatör ayarının bozulması Duvar geçişlerinde kılıf olmadığı için betona temas etmesi Domestik regülatör ayar yapıldıktan sonra mühürlenmektedir. Menfez (Ayda bir) kontrol Regülatör Grubundaki Manometre periyodik olarak (Ayda bir) kontrol Gazın kokulandırılmış 4 4 görülmemiştir. Duvar geçişlerine kılıf yapılıp silikonla beslenmelidir. Bakım- Kılıf ve silikon yapılmıştır 1 14
TEHLĐKE VE ĐŞLETĐLEBĐLĐRLĐK ÇALIŞMASI FORMU (HAZard and OPerability Study - HAZOP) Sistem/Proses Dağıtım Şirketi Tarafından Onaylanmış ve Kullanılmakta Olan Doğalgaz Tesisatı HAZOP No DG/01 Bileşen (Node) Kombi/Şofben Sayfa No 1/1 Bileşenin Tasarım Amacı Isınma ve/veya Sıcak Su Sağlanması HAZOP Tarihi 0.04.01 Bileşenin Malzeme Kaynağı Servis Kutusunda Bulunan Regülatörden HAZOP Ekibi Yakup Kara, Isınma ve sıcak su ihtiyacı yakıcı cihazlar ile sağlanmaktadır. S.N. Kılavuz Kelime Anahtar Kelime (Parametre) Tehlikeli Sapma Tehlikeli Sapmanın Olası Tehlikeli Sapmanın ları/etkileri Tehlikeli Sapmayı Önleyici veya ları Hafifletici Yorumlar ve Öneriler Alınması Gereken Đlave Tedbirler ve Kontroller Termin ve Sorumluluk 1 Var Kaçak Kısa Hermetik baca Yakın Menfez Cihazda veya bağlantısında kaçak meydana gelmesi Hermetik bacanın atık gazı yeterince uzaklaştıracak uzunluğa sahip olmaması Menfezin bacaya 50 cm den yakın 4 Kaçak Atık gaz Atık gaz kaçağı 5 Açık Balkon Yakın Elektrik Tesisatı Cihazın açık balkonda muhafazasız kullanılması Doğalgaz tesisatına çok yakın mesafeden elektrik tesisatı geçirilmesi (< 15 cm.) Bağlantının zamanla Menfez yoksa biriken gevşemesi, contanın ezilmesi, gaz patlamaya sebep cihazın arızalanması. Balkonun iki tarafının veya tamamen kapalı Tasarım hatası Bacanın tıkanması, bağlantısının gevşemesi Dolabın iptal edilmesi Tasarım veya imalat hatası Atık gazın içeri girmesi sonucu CO zehirlenmesi Atık gazın içeri girmesi sonucu CO zehirlenmesi CO zehirlenmesi Cihazın donma sonucu çalışmaması Gaz kaçağı durumunda yangın çıkabilir Menfez mevcuttur ve gaz kokulandırılmıştır. Menfez, gazın geri girmeyeceği uzaklıkta açılmıştır Menfez açılmıştır. Đlave tedbir alınması faydalı bulunmuştur. Tedbir alınmalıdır. duyulmaktadır. Tedbir alınmalıdır. Periyodik olarak (Ayda bir) kombi bağlantısı köpükle kontrol edilecektir. Camdaki menfez kapatılarak uzak bir mesafeye açılmalıdır, baca uzatılmalıdır. Periyodik olarak (Üç ayda bir) Baca kontrolü ve temizliği yaptırılmalıdır. Balkon kapatılmalı veya dolap yaptırılmalıdır. Şirketimizde elektrik tesisatı ile ilgili işlemler Şefliği yapılmaktadır. Bu birimdeki tüm elektrik teknisyenlerine konu ile ilgili eğitim verilecektir.
POTANSĐYEL HATA TÜRÜ VE ETKĐLERĐ ANALĐZĐ (FMEA) Sistem/Proses Dağıtım Şirketi Tarafından Onaylanmış ve Kullanılmakta Olan Doğalgaz Tesisatı FMEA No DG/01 Bileşen (Node) Kombi/Şofben Sayfa No 14/1 Bileşenin Tasarım Amacı Isınma ve/veya Sıcak Su Sağlanması FMEA Tarihi 0.04.01 Bileşenin Malzeme Kaynağı Servis Kutusunda Bulunan Regülatörden FMEA Ekibi Yakup Kara, Isınma ve sıcak su ihtiyacı yakıcı cihazlar ile sağlanmaktadır. Faaliyet ları S.N. Potansiyel Hata Türü Etkileri Hatayı Önleyici veya ları Azaltıcı Mevcut Saptayıcı Kontroller Sorumluluk & Önerilen Faaliyetler Hedef ve Termin Yapılan Faaliyetler 1 Cihazda veya bağlantısında kaçak meydana gelmesi Menfez yoksa biriken gazın patlaması 8 Bağlantının zamanla gevşemesi, contanın 48 Periyodik olarak Kontrol 8 1 1 ezilmesi Gaz (Ayda bir) kombi Şefliği yapılmaktadır Menfez mevcuttur. kokulandırılmıştır. bağlantısı köpükle Cihaz arızası kontrol edilecektir. periyodik olarak. - Hermetik bacanın atık gazı yeterince uzaklaştıracak uzunlukta olmaması Menfezin bacaya 50 cm den yakın Atık gazın içeri girmesi sonucu CO zehirlenmesi Atık gazın içeri girmesi sonucu CO zehirlenmesi 4 Atık gaz kaçağı CO zehirlenmesi 5 5 Cihazın açık balkonda muhafazasız kullanılması Donma sonucu cihazın çalışmaması Doğalgaz tesisatına çok Gaz kaçağı yakın mesafeden durumunda yangın elektrik tesisatı çıkabilir geçirilmesi (< 15 cm.) 5 Balkonun iki tarafının veya tamamen kapalı Menfez, gazın geri girmeyeceği uzaklıkta açılmıştır 4 40 5 Tasarım hatası 4 0 Bacanın tıkanması, bağlantısının gevşemesi 4 Menfez açılmıştır. 4 80 Dolabın iptal edilmesi 4 4 Tasarım veya imalat hatası 5 Tesisatın elektrik kaynaklarına mesafeli sağlanır 0 yoktur. Camdaki menfez kapatılarak uzak bir Şefliği mesafeye açılmalıdır veya baca uzatılmalıdır. Periyodik olarak (Üç ayda bir) Baca kontrolü ve temizliği yaptırılmalıdır. Balkon kapatılmalı veya dolap yaptırılmalıdır. Elektrik tesisatı ile ilgili işlemler yapılmaktadır. Bu birimdeki tüm elektrik teknisyenlerine konu ile ilgili eğitim verilecektir. Şefliği periyodik olarak. Şefliği Şefliği Baca ve menfez uzaklığı uygun seviyeye alınmıştır. Baca bakımı yaptırılmıştır. Balkon kapatılmıştır. Eğitim verilmiştir. 5 1 4 0 5 1 4 0 1 8
TEHLĐKE VE ĐŞLETĐLEBĐLĐRLĐK ÇALIŞMASI FORMU (HAZard and OPerability Study - HAZOP) Sistem/Proses Dağıtım Şirketi Tarafından Onaylanmış ve Kullanılmakta Olan Doğalgaz Tesisatı HAZOP No DG/01 Bileşen (Node) Ocak Sayfa No 15/1 Bileşenin Tasarım Amacı Pişirme Đhtiyacının Karşılanması HAZOP Tarihi 0.04.01 Bileşenin Malzeme Kaynağı Servis Kutusunda Bulunan Regülatörden HAZOP Ekibi Yakup Kara, Pişirme ihtiyacı ocak ile sağlanmaktadır. Ocak açık yanmalı cihazdır yani kullanım için gerekli oksijeni ortamdan temin eder. S.N. Kılavuz Kelime Anahtar Kelime (Parametre) 1 Var Kaçak Kapalı Menfez Az Kelepçe 4 Yakın Elektrik Tesisatı 5 Yanlış Konum Tehlikeli Sapma Ocak bağlantısında gaz kaçağı Havalandırma menfezinin kapatılması Tesisatın esnemesini engellemeye yetecek sayıda kelepçe ile sabitlenmemesi Tehlikeli Sapmanın Olası Bağlantının iyi yapılmaması, temizlik sırasında bağlantının gevşemesi, ocağın yanmadan açık bırakılması Cam değişikliği, Balkonun kapatılıp menfez açılmaması, Menfezin kapatılması Doğalgaz tesisatına çok yakın mesafeden elektrik Tasarım veya imalat hatası tesisatı geçirilmesi (< 15 cm.) Ocak vanasının veya fleksinin konumunun hatalı Tehlikeli Sapmanın ları/etkileri Menfez yoksa biriken gaz patlamaya sebep. Tehlikeli Sapmayı Önleyici veya ları Hafifletici Gaz birikmesini engellemek için menfez Gaz kaçağının hissedilmesi için gaz kokulandırılmıştır. Kaçak durumunda gaz Menfez sürekli açık ortamda sıkışarak patlamaya sebep. Ocak yanma havasını ortamdan temin ettiği için oksijen tükenebilir. tutulmaktadır. Menfezin açık olup olmadığı periyodik olarak (Ayda Bir) ve Çeklist ile görsel olarak kontrol Kelepçelerde eksik veya Rijit olmayan hat esneme uygunsuzluk olup olmadığı Kelepçelerin sökülmesi veya sonucu kaçağa ve gaz periyodik olarak (Ayda Bir) ve sabitleme özelliğini kaybetmesi sıkışması ile patlamaya Çeklist ile görsel olarak kontrol sebep Ocağın yerinin değiştirilmesi Gaz kaçağı durumunda yangın çıkabilir Isınan fleksin delinmesi kaçağa ve sonucunda patlamaya sebep. Tehlike anında vanaya ulaşılamaz Yorumlar ve Öneriler Đlave tedbir ihtiyacı Kritik bir konudur. Đlave tedbire ihtiyaç Tedbire ihtiyaç Alınması Gereken Đlave Tedbirler ve Kontroller Ocağın her çekilişinden sonra bağlantı kısmı köpükle kontrol edilmelidir. Alarm cihazı takılabilir. Menfezin hemen yan tarafında görünür bir noktaya "Menfezi Kapatmak Tehlikeli ve Yasaktır" uyarı levhası yerleştirilecektir. Termin ve Sorumluluk Temizlik sorumlusu temizlik sonrası Şefliği birimindeki tüm elektrik teknisyenlerine konu ile ilgili eğitim verilecektir. Ocak teknik projedeki yerinde tutulmalıdır. -
POTANSĐYEL HATA TÜRÜ VE ETKĐLERĐ ANALĐZĐ (FMEA) Sistem/Proses Dağıtım Şirketi Tarafından Onaylanmış ve Kullanılmakta Olan Doğalgaz Tesisatı FMEA No DG/01 Bileşen (Node) Ocak Sayfa No 1/1 Bileşenin Tasarım Amacı Pişirme Đhtiyacının Karşılanması FMEA Tarihi 0.04.01 Bileşenin Malzeme Kaynağı Servis Kutusunda Bulunan Regülatörden FMEA Ekibi Yakup Kara, Pişirme ihtiyacı ocak ile sağlanmaktadır. Ocak açık yanmalı cihazdır yani kullanım için gerekli oksijeni ortamdan temin eder. Faaliyet ları S.N. Potansiyel Hata Türü Etkileri Hatayı Önleyici veya ları Azaltıcı Mevcut Kontroller Mevcut Saptayıcı Kontroller Önerilen Faaliyetler Sorumluluk & Hedef ve Termin Yapılan Faaliyetler 1 4 4 Menfez yoksa biriken Ocak bağlantısında gaz gaz patlamaya sebep kaçağı Havalandırma menfezinin kapatılması Tesisatın esnemesini engellemeye yetecek sayıda kelepçe ile sabitlenmemesi Doğalgaz tesisatına çok yakın mesafeden elektrik tesisatı geçirilmesi (< 15 cm.) Ocak vanasının konumunun hatalı Kaçak durumunda gaz ortamda sıkışarak patlamaya sebep. Ocak yanma havasını ortamdan temin ettiği için oksijen tükenebilir. Gevşeyen bağlantılar kaçağa ve gaz birikmesi de patlamaya sebep Gaz kaçağı durumunda yangın çıkabilir Tehlike anında vanaya ulaşılamaz 8 8 8 8 Temizlik sırasında bağlantının gevşemesi 4 Gaz birikmesini engellemek için menfez Ocağın yanmadan açık bırakılması Cam değişikliği, Balkonun kapatılıp menfez açılmaması, Kelepçelerin sökülmesi veya sabitleme özelliğini kaybetmesi Tasarım veya imalat hatası Ocağın yerinin değiştirilmesi Gaz kaçağının hissedilmesi için gaz kokulandırılmıştır 4 Menfez sürekli açık tutulmaktadır. Menfezin açık olup olmadığı periyodik olarak (Ayda Bir) ve Çeklist ile görsel olarak kontrol 4 Kelepçelerde eksik veya uygunsuzluk olup olmadığı periyodik olarak (Ayda Bir) ve Çeklist ile görsel olarak kontrol Gazın kokulandırılmış 4 48 5 0 48 Ocağın her çekilişinden sonra bağlantı kısmı köpükle kontrol Temizlik edilmelidir. sorumlusu Alarm cihazı takılabilir. temizlik sonrası Alarm cihazı takılabilir Menfezin hemen yan tarafında görünür bir noktaya "Menfezi Kapatmak Tehlikeli ve Yasaktır" uyarı levhası yerleştirilecektir. Đlave tedbire ihtiyaç yoktur. Şefliği birimindeki tüm elektrik teknisyenlerine konu ile ilgili eğitim verilecektir. Ocak teknik projedeki yerinde tutulmalıdır. Kontrol yapılmaktadır. Alarm cihazı takılmıştır. Uyarı levhası yerleştirilmiştir. 8 1 1 8 Eğitim verilmiştir. 8