FOKOMETRE Fokometrenin tanımı

Benzer belgeler
FOKOMETRE FOKOMETRENİN TANIMI Sferik lenslerin diyoptri güçlerini, silindirik lenslerin diyoptrisini ve aks yönlerini,

4. ÜNİTE FOKOMETRE. Manuel Fokometre FOKOMETRENİN TANIMI FOKOMETRENİN SINIFLANDIRILMASI

Prizmatik lenslerin ölçümü prizma diyoptrisi ve taban yönünün tayini, Kontakt lenslerin ölçüm prosedürü, Projeksiyon Fakometre

REFRAKSİYON KUSURLARI VE LENSLERLE DÜZELTME TEKNİKLERİ

Prizmanın fokus(odak) gücü yoktur, ışık prizmada kırılırken daima tabana doğru sapar.

2 TRANSPOZİSYON (TRANSPOZE) Bir reçete yazılma şeklinin, diğer reçete yazılma şekline çevrilmesine TRANSPOZE denir.

. Optik kesişme; bir lensin iki temel meridyende yüzey gücünün grafik olarak gösterilmesidir. Bu bir reçete yazılışı değildir.

GÖZLÜK CAMLARI MERCEK ÇEŞİTLERİNE GÖRE. Konveks Gözlük Camları Yakınsak, ince kenarlı

REÇETE YAZILMA KURALLARI

KONKAV (-) VE KONVEKS (+) LENSLERİN ÖZELLİKLERİ

VERTEKS MESAFESİNİN ETKİLİ GÜÇLE İLİŞKİSİ

Refraksiyon kusurlarının gözlük ile düzeltilmesi. Astigmatizmanın tedavisi

Refraksiyon kusurları nelerdır? MİYOPİ Refraksiyon nedir? Miyop göz uzağı göremez

GÖZLÜK ÇERÇEVELERİNDE PANTOSKOPİK VE RETROSKOPİK AÇI

LENS ABERASYONLARI. Bu konu için ayrıca Ünite 19 a bakınız. Fizik-Fizik Geometrik Optik derslerinde de anlatılacaktır.

KONKAV (-) VE KONVEKS (+) LENSLERİN ÖZELLİKLERİ

T.C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU OPTİSYENLİK PROGRAMI

Laser LAX 300 G. Kullanma kılavuzu

TEK ODAKLI LENSLERİN ÇERÇEVEYE TESPİT TEKNİĞİ

REÇETE YAZILMA KURALLARI

ORMANCILIKTA ÖLÇME, HARİTA VE KADASTRO DERSİ UYGULAMA FÖYÜ. HAZIRLAYANLAR Yrd. Doç. Dr. Saliha ÜNVER OKAN Arş. Gör.

Refraktif kusurların gözlük camları ile düzeltilmesi

5. ÜNİTE İZDÜŞÜMÜ VE GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA

Görev çubuğu. Ana ölçek. Şekil 1.1: Verniyeli kumpas

Desantrasyon nedir? Yatay merkezleme nedir? Dikey merkezleme nedir?

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

Açı Ölçümü. Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN

G & G CM16 Karabina Airsoft Sökme. Yazan: 101 Tech USA. ifixit CC BY-NC-SA / Sayfa 1/ 10

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ HACETTEPE ASO 1.OSB MESLEK YÜKSEKOKULU HMK 211 CNC TORNA TEKNOLOJİSİ

2SG5, küçük, elektrikli yarım dönüşlü aktüatörler

FERNGLAS DÜRBÜN Kullanma talimatları

RCA Radyo Çalar Saat Teardown

DENEY 2. IŞIK TAYFI VE PRİZMANIN ÇÖZÜNÜRLÜK GÜCÜ

Stop Zaman Rölesi - Kullanıcı Ayarlı

2 Genişlik ve uzunluk kılavuzlarını sıkıştırıp yüklenen kağıt boyutu için doğru konumlara kaydırın.

KONVEYÖRE ENTEGRE FOLYO MAKİNESİ MODEL : HSTEND

BÖLÜM XIV BASINÇ DÜŞÜRME VALFLERİ. Deneyin bu kısmında basınç düşürme valfinin temel çalışma prensibi anlatılacaktır.

Sanal Gerçeklik Gözlüğü Pro

TEST MASASI BTB-6. BAYLAN ÖLÇÜ ALETLERİ SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.

Microsoft Wedge Dokunmatik Fare Pil Kapağı Tespit Klip Tamir

BÖLÜM I HİDROLİK DEVREDE ÖLÇÜM CİHAZLARININ KULLANIMI Akış Ölçme Cihazının Doğruluğunun Kontrolü.

ÜNİTENİN ÇALIŞILMASINA İLİŞKİN ÖZEL UYARILAR

1. BAYLAN SU SAYAÇLARI TEST MASASI BTB-06

FOTOĞRAF MAKİNELERİ (MAKİNE TİPLERİ)

MASTARLAR MASTAR ÇEŞİTLERİ. 1 - Tampon Mastarlar. 2 - Vida Mastarları. 3 - Çatal Mastarlar. 4 - Johnson Mastarları. 5 - Prizmatik Mastarlar

ULAŞTIRMA LABORATUVARI

OPTİSYEN TANIM A- GÖREVLER

Dik İzdüşüm Teorisi. Prof. Dr. Muammer Nalbant. Muammer Nalbant

ENTEGRE YÖNETİM SİSTEMİ TALİMATLAR

Mikroskop ayağı Genellikle ağır ve iyi denge sağlayacak nal şeklinde olup, mikroskobun bütün ağırlığını taşıyan kısmıdır.

FİZİK-II DERSİ LABORATUVARI ( FL 2 5 )

Canon EF mm F Lens

KIRMA KUSURLARI. Dr. Ümit BEDEN

ZEISS EyeMag Pro Profosyonel uygulamalar için gelişmiş bir büyütme sistemi

TASARI GEOMETRİ SINAV SORULARI

ÖZET. Basit Makineler. Basit Makine Çeşitleri BASİT MAKİNELER

TOPOĞRAFYA Topoğrafya Aletleri ve Parçaları (Teodolit)

Vertex PolyCure 25 için Kullanım Talimatları. 1.0 Genel Uyarılar:

KAYM KAMA AÇMA MAKİNESİ KULLANIM KILAVUZU VE TEKNİK ÖZELLİKLERİ

Pirinç Beyazlık Ölçer. Kullanma Kılavuzu

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

TEMEL İŞLEMLER VE UYGULAMALARI Prof.Dr. Salim ASLANLAR

Huvitz Otomatik Fokometre

203 İRİS MAMA SANDALYESİ KURULUM ve KULLANMA KILAVUZU

IŞIK MİKROSKOBUNU TANIMA VE KULLANMA İLKELERİ

3B GÖZLÜK KULLANICI KILAVUZU. Lütfen setinizi çalıştırmadan önce bu kılavuzu dikkatli bir şekilde okuyun ve gelecekte başvurmak üzere saklayın.

SÜRÜKLEME DENEYİ TEORİ

KULLANIM KILAVUZU Ahşap Nem Ölçer PCE-PMI 2

MAK 401. Konu 3 : Boyut, Açı ve Alan Ölçümleri

ELEKTRİK-ELEKTRONİK ÖLÇME TESİSAT GRUBU TEMRİN-1-Mikrometre ve Kumpas Kullanarak Kesit ve Çap Ölçmek

WaveLight FS200 Hızlı Başlangıç Kılavuzu

Kameralý Aydýnlatma Sistemi

Yeni Nesil Oto Koltuğu Kurulum ve Kullanma Kılavuzu

ÖĞRENME ALANI : FĐZĐKSEL OLAYLAR ÜNĐTE 5 : IŞIK (MEB)

Optik Bilimi Lens ve Optik Cihazların yasaları. Geometrik Optik. İhtiyacınız Olanlar:

Kurşun Kalemlerin Teknik ve Mesleki Resimde Kullanıldığı Yerler

5.35. BASKI DEVRE MONTAJ OTOMASYONU

Kiriş oluşturmak Kiriş geçerli ayarları ile çalışmak Kirişler ve diğer elemanlar arasında 3D kesişim önceliği

KULLANIM KILAVUZU Kuvvet Test Standı PCE-MTS500

TAM OTOMATİK TELESKOPİK KAT KAPISI KULLANIM VE MONTAJ KILAVUZU

2 Hata Hesabı. Hata Nedir? Mutlak Hata. Bağıl Hata

PERPETUAL CALENDAR 28 Şubat 2100 yılına kadar otomatik takvim ayarlı Son artık yıldan buyana geçen ay, tarih ve yıl sayısını hafızasında saklar.

3- ÇİMNETONUN KIVAMI VE PRİZ SÜRESİ (TS EN 196-3)

imac Intel 21,5 "EMC 2389 SSD Dual Drive Kurulum Değiştirme

Tamamen Panasonic Lumix DMC-FZ1000 sökmeye. Yazan: Robseth Taas

MEGAN KOLTUK KULLANIM KILAVUZU

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik Bölümü A-Grubu Bahar Yarıyılı Bölüm-III Özeti Ankara Aysuhan Ozansoy

İZDÜŞÜM PRENSİPLERİ 8X M A 0.14 M A C M 0.06 A X 45. M42 X 1.5-6g 0.1 M B M

Endüstriyel Metroloji

Alttan Çıkışlı Takım Klozet Montajı

Optisyenliğe Giriş 1 Sınav Soruları SORU BANKASI

SSM - 4 ORANSAL SERVOMOTOR SSM 4 TANITIM BİLGİLERİ :

How true pro s measure LAX 50 G. Kullanma Kılavuzu


Breeze. Kullanım ve Montaj Kılavuzu

D Chair. Kullanım ve Montaj Kılavuzu

Transkript:

FOKOMETRE Fokometrenin tanımı Sferik lenslerin arka tepe güçlerini, silindirik lenslerin diyoptrisini ve aks istikametini, prizmatik lenslerin prizma taban yönünü ve prizma diyoptrisini, kontakt lens diyoptrisini belirlemeye yarayan optik gereçtir Fiziki Görünümü ve Özellikleri FOKOMETRE (FOCIMETER) FOKOMETRENİN FİZİKİ GÖRÜNÜMÜ, ÖZELLİKLERİ VE KULLANIMI, TERMİNOLOJİ Fokometre de oftalmik lenslerin arka tepe gücü,kontakt lens diyoptrisi,prizma diyoptri si ölçülebilir.lenslerin optik merkezi,aks istikameti,prizma taban yönü belirlenebilir ŞEKİL(1) TOPCON FİRMASINA AİT LM-6 MODEL FOKOMETRE NİN FİZİKİ GÖRÜNÜMÜ

TERMİNOLOJİ 1Eyepiece adjustment ring 2Protractor ring 3Switch 4Lens holder lever (lens holder reset lever) 5Lens holder 6Lens stand(lens stop) 8Axis marker lever 9Lens table adjusting lever 10Power knop 11.Axis wheel 12Tilt locking lever 13.Lamphouse 14.Contact lens stop(contact lens stand) 7Lens table TERMİNOLOJİ 1)Eyepiece Adjustment Ring(oküler):Oküler Ayarlama Halkası Bu ayar fokometreden beklenen net, berrak röper ve retikül görüntüsünü sağlar.+3.00d ve 5.00 D arasında ayar yapılabilir 2)Protractor ring(aks ayar kolu-halkası) Fokometre de aks istikametini belirleyen her durumda dönebilen bir aks ayar kolu vardır.aks istikameti ve prizma taban yönü, dönebilen aks ayar kolu ile belirlenir.üzerindeki kesik çizgiler sayesinde prizma diyoptrisi ölçülür 3)Switch (Açma kapatma anahtarı) açık=on, kapalı=off

4)Lens holder lever (Lens holder reset lever):iki ya da üç uçlu sabitleştirici lens tutacının (Lens holder) ileri doğru uzanmasını ve tekrar eski konumuna gelmesini temin ettiren hareket koludur. 5Lens holder(lens tutucusu-lens tutacı) İleri doğru uzanabilen iki yada üç uçlu sabitleştirici olan lens tutacı, lensin portver üzerinde lens durdurucu-sabitleştirici (lens stand) ile birlikte uygun konumda ve düşmeden durmasını temin eder.lens holder lever sayesinde,lens sabitleştirilirken ileri doğru hareket ettirilir 6)Lens Stand, Lens Stop (lens durdurucu- sabitleştirici tutaç) Kontakt lens ölçümü yapılırken; hafifçe çekilip yerinden çıkarılarak cont.lens stand ile değiştirilebilir.tekrar iterek yerine takılabilir İleri doğru uzanabilen iki yada üç uçlu sabitleştirici lens tutucusu ile birlikte lensin portver üzerinde uygun konumda durmasını temin eder. 7)Lens Table (Portver-lens taşıyıcısı) Lensi taşıyan kısım, portver i hareket ettiren manivela sayesinde ileri geri hareket eder. Bu sayede portver üzerindeki lensin, markürlenmesi için uygun konuma gelmesini sağlar 8)Axis Marker Lever (Markür): Aks istikametini üç nokta şeklinde işaretlemeye yarayan maniveladır. Lens fokometre de sağa sola ileri geri hareket ettirilerek uygun konuma getirildikten sonra, markürün üç ucu mürekkep kartuşuna batırılır ve lensin konveks yüzeyine yavaşça temas ettirilmek suretiyle markürlenir. Lensin konveks yüzeyindeki üç nokta, optik merkezi,

aks istikametini prizma taban yönünü belirler. Markürün lensle teması yavaş ve yumuşak bir şekilde olmalıdır, sert hareketlerden kaçınılmalıdır. Çünkü kaba ve sert çalışmada lens yerinden fırlayabilir yada lens yüzeyinde çizik yada çatlak meydana gelebilir. Markürleme işleminden sonra parmağınızı geri bırakırsanız markür orijinal pozisyonuna otomatik olarak dönecektir. R Şekil 2 9)Lens table adjusting lever Portver i ileri geri hareket ettirerek ayarlamayı sağlayan maniveladır. Portver lensi taşıdığı gibi ileri geri hareket ettirilerek lensin arzu edilen uygun konuma gelmesine imkân verir belirlenir. 10)Power Knop (vertex power handle) Mezopuan kolu Arka tepe gücü elle yönetilerek (ileri geri çevrilmek suretiyle) mezopuan kolu ile 11)Axis Wheel-Target Rotating Wheel(Döner hareketli aks ayar kadranı)

12)Tilt Locking Lever Rahat çalışmak için istenen eğimlendirme açısını ayarlamayı sağlayan maniveladır. 13)Lamphose Lamba muhafaza bölümü 14)Contact Lens Stand Kontakt lens tutacı (tutucusu): Kontakt lens ölçümü yapılırken lens tutacı ile değiştirilerek kullanılır. 3-TEKNİK ÖZELLİKLERİ Fokometrelerde teknik özellikleri birbirinden farklı olanları da vardır. İçten okumalı (İnternal reading):dioptri eşeli okülerden bakıldığında görüş alanının hemen altındadır. Dıştan okumalı (external reading):fokometrede dioptri eşeli; döner, hareketli aks ayar kadranının üst tarafındadır. Genellikle +-,3.00 D ye kadar (bazı fokometrelerde +-5.00 D) 0.125D ve daha sonrası için 0.25 D aralıklarla ölçüm yapabilir Prizma 5Δ (bazı tasarımlarda 6Δ) diyoptrisi 1Δ diyoptrilik aralıklarla ölçüm yapılabilir. Sipariş verilerek (isteğe bağlı) ek kompensatör ile 14Δ ile22δ ya kadar 1Δ diyoptrilik aralıkla ölçüme imkân verir. Aks açı aralığı (0 0 artırımla) 0 0-180 0 yada 0 0-360 0 dir. Oküler ayar halkası +3.00D den 5.00 D ye kadar kullanıcıya ametropiyi kompanse eden ince ayar yapmasına imkân verir. Portver e 24mm ile 90mm çap arasında lens yerleştirilebilir. yapılabilir 25 0 ile 90 0 arası (bazı modellerde 0 ile 90 derece arası ) eğimlendirme açısı ayarı

Ampul 15W dur. Çalışırken kullandığı voltaj AC100,120,220,240 pilli ve pilsiz dizaynları mevcuttur 4- FOKOMETRENİN KULLANIMA HAZIRLANMASI, AYARLAR VE ÇALIŞTIRMA (OPERATION) Fokometreyi yeni aldıysanız, lambasının takılı olup olmadığını kontrol edin. Çünkü nakliye sırasında lamba genellikle çıkarılır. Cihazı dikkatlice inceleyin; varsa üzerindeki emniyet bantlarını çıkarın. Markür ün üç nokta işaretleyen iğnelerin düzgün bir şekilde mürekkep kartuşundaki süngere basıp basmadığını ve süngerde mürekkep olup olmadığını kontrol edin.fokometre itinalı ve dikkatli kullanmayı gerektiren çok özel optik bir cihazdır. Cihazı mekanik titreşimlerden etkilenecek yerlere koymayın Daha sonra elektrik akım kordonunu fişe takın lamba anahtarını açma konumuna getirin (on) Rahat çalışmak için istenen eğimlendirme açısını sağlayan ve sabitleştiren manivelâyı kullanarak( Tılt locking lever) en rahat çalışama açınızı ayarlayın. Bu ayarı yaparken fokometreyi sol elinizle tutmayı unutmayın uygun ayar konumunu elde edince manivelâyı sıkıştırın Röper ve retikül görüntüsünün okülerden ayarlanması: Manüel kullanma için basit fokometreler, kullanıcının gözündeki her hangi bir sferik ametropiyi kompanse eden bir ayarlı okülere (eye piece) sahiptir. Bu ayar yanlış ölçüm yapılmasını önler. Ayar portver üzerine lens yerleştirilmeden yapılır. Oküler saat ibresinin ters yönünde dönebildiği kadar çevrilir. Görüntü tamamen bozulur ve bulanıklaşır. Daha sonra oküler ayar halkası saat ibresi yönünde yavaş olarak çevrilir görüş alanı netleşmeye başlar. Net, berrak ve temiz bir retikül görüntüsü elde edilince çevirme işlemi durdurulur.

Bu ayar yapılırken; lens stand üzerine beyaz bir kâğıt tutulursa sadece retikül görüntüsünü çok daha net ve berrak ayarlanabilir Şekil (3) Nikon Fakometrenin Retikül görüntüsü Şekil (4) Topkon LM-6 Fakometrenin Retikül görüntüsü

5 Röper Görüntü Tipleri Şekil (5) Tocon LM8 C Retikül Görüntüsü Şekil(6) Tpocon LM-8 Fokometrenin röper Görüntüsü Diyoptri eşeli sıfırı gösterirken Röper Görüntüsü retikülün tam merkezine yerleşir ve net bir Görüntü verir. Şekil (.7) Sph Lensler İçin Topcon LM6 Fakometrelerini Roper Görüntüsü 6 -MEASURING PRINCIPLE (ÖLÇME PRENSİPLERİ)

Bir fokometre esas olarak bir pozitif optik sistem ile aydınlatılmış ve aks yönünde hareket edebilen basit test target i(röperi)ölçülecek lens için bir destek kısmı,(yardımcı sistemin görüntü yönündeki fokus düzlemi içine yerleştirilmiştir)ve gözlem için bir teleskop içermektedir. Optik cihaz sıfır pozisyonda iken, test targeti (röper),yardımcı sistemin focus düzleminin cisim tarafında yerleştirilmiş olup, sonsuzda görüntülenir Bir oftalmik lens ışık demeti önüne getirildiği zaman test targeti(röper)in hareket etmesi gerekir.böylece yardımcı sistemle şekillenen görüntü, lensin fokus düzlemi obje tarafına yerleşmiştir Bu görüntü,lens için bir obje hizmeti görür ve sonsuzda görüntülenir. Bu yolla test targeti (Röper) observasyon teleskobu vasıtasıyla keskin şekilde görülerek fokuslanır. ŞEKİL (.8) SPH Lenslerin Ölçüm Prosedürü OFTALMİK LENSLERİN FOKOMETREDE ÖLÇÜM TEKNİĞİ 6 -SİFERİK LENSLERİN ÖLÇÜMÜ

Sferik lensin konveks yüzü, iki yada üç uçlu sabitleştirici lens tutucu (lens holder),konkav yüzü lens durdurucu- sabitleştiriciye (lens stand-lens stop) gelecek şekilde portver e yerleştirilir ve lens sabitleştirilir( şekil (2,7 )Lens yerleştirilince röper görüntüsünün netliği bozulur tekrar netleşinceye kadar mezopuan kolu (power knop ) ileri geri döndürülerek hareket ettirilir. Röper görüntüsü netleştirilir. Lensin gücü diyoptri eşelinden okunur İçten okumalı fokometrelerde (internal reading)dioptri eşeli görme alanının hemen altındadır. (retikülün alt kısmında) Sferik lenslerin her meridyende kırma gücü aynıdır bu nedenle bir mezopuanda görüntü verir ve diyoptrisi ölçülür ŞEKİL(9) 7-ASTİGMATİK LENSLERİN ÖLÇÜMÜ Optik aks boyunca uzayan her yüzeyde, farklı güç bulunur. Birleşik olarak biri en güçlü diğeri en zayıf iki düzlem bulunur.bu iki düzlem birbirine dik olup lensin prensipal meridyenleridir. Bu sebeple bir astigmatik lensin gücü sadece iki principal meridyende ölçülür ve iki eşdeğer güç veya verteks güç olarak verilir İki principal güç arasındaki fark silindirik güçtür.

8- Plan- Silindirik lenslerin ölçümü: Bir plan silindirik lens bir meridyende güç ihtiva etmez bu aks olarak bilinir.aks da güç yoktur lens aks da VP dır.aksa 90 0 dik meridyende güç maksimumdur.aks, silindirik camlar reçete edilirken referans meridyeni olarak kullanılır Örnek reçete: +1.00 90 0 Plan silindirik lens şekil de gösterildiği gibi fokometreye yerleştirilir. Ölçümde aks ayarı yapılmadan röper görüntüsü netleştirilirse, kesik çizgiler şeklinde iki mezopuanda ölçüm yapılır(şekil ).Birinci mezopuanda dioptri eşeli sıfırı, ikinci mezopuanda +1.00 D yi gösterir. Reçete istemini karşılamak için aks ayar kolu 90 0 ye, Axis wheel (döner hareketli aks ayar kadranı )90 0 ye getirilir. Diyoptri eşeli +1.00 D yi gösterirken lense 90 0 de aks istikameti verilir.röper görüntüsü 3 hat çizgisi (şekil de gösterildiği gibi) birbirine paralel bir görünüm alana kadar lens çevrilir. 3 hat çizgisinden ortadaki uzun olanı aks ayar kolu ikiye kesecek şekilde lens sağa sola hareket ettirilir. 90 270 hattında güç yoktur. Bu da şu şekilde test edilebilir: Lens 90-270 derece hat üzerinde yukarı aşağı hareket ettirilirse röper görüntüsü hareket etmeyecektir. Retikülün merkezinde çakılı kalacaktır. Aksa 90 0 dik meridyende 0 180 derece hattında güç maksimumdur Bu gözlük kullanıcısının basit hipermetrop astigmatik refraksiyon kusuru vardır Refraksiyon kusuru 0-180 0 meridyende dir 90 0 meridyen emetroptur. Aks da güç olmadığı için emetrop meridyene paralel konur. ŞEKİL (10) ŞEKİL (11)

Bazen aynı reçete önümüze +1.00 1.00 180 0 olarak da gelebilir Doktor minus(eksi) formda reçete yazmıştır. Fokometrede lens +1.00 90 0 de markalanarak tespit yapılır. SPH +1.00D ve -1.00 180 0 de markalanan iki ayrı lens üst üste gelecek şekilde fokometreye yerleştirilip ölçüm yapılırsa birinci mezopuanda sıfır ikinci mezopuanda +1.00 aks istikametide 90 0 olacak şekilde görüntü verir. 9- SPH-CYL Lenslerin Ölçüm Prosedürü- Sifero-silindirik Lenslerin Ölçümü: Sfero silindirik lensler küre ile silindirin kombinasyonundan elde edilir Gücün en az olduğu meridyen aks olarak bilinir. Başka bir ifade ile küre silindir kombinasyonunun siferik gücü kadar olan meridyen aks olarak bilinir. İki mezopuanda ölçüm yapılır Örnek reçete: +1.00 +2.00 90 0 Sıfırdan başlayarak birinci mezopuan da dioptri eşeli +1.00 D yi gösterecektir. Bu siferik güçtür.2. mezopuanda +3.00 D ölçülür Büyük değerden küçük diyoptri değer çıkarıldığında silindirik gücü verir Döner hareketli aks ayar kadranı ve aks ayar kolu 90 0 ye çevrilir +3.00 d de lens çevrilerek üç hat çizgisi birbirine paralel olacak şekilde ayarlanır. Aks ayar kolu, ortadaki çizgiyi ikiye bölecek şekilde lense konum aldırılır. Sıfırdan itibaren eşeliden okunan ilk diyoptri sferik değer(birinci mezopuan ), son okuduğumuz değer (ikinci mezopuan )sferik değerle silindirik değerin toplamını gösterir.ilk diyoptri değeri ikinci diyoptri değerinden çıkarılır, kalan değer silindirik gücü verir.

Aynı reçete önümüze +3.00-2.00 180 0 minus(eksi) formda reçete edilerek de gelmiş olabilir. +3.00 SPH bir lensle,-2.00 180 0 de markalanmış iki ayrı lens üst üste yerleştirilerek fokometrede ölçüm yapılırsa birinci mezopuanda +1.00 ikinci mezopuanda +3.00 aks 90 0 olarak ölçüm yapılabilir Şekil (10.12) 10- Miks lenslerin ölçümü Miks lenslerde silindirik güç siferik güçten daima büyük ve işaretleri terstir. Miks lensler miks astigmatizmanın düzeltilmesinde kullanılır. Örnek reçete -1.00 +4.00 180 0 Birinci mezopuanda 1.00 D de netleşir. İkinci mezopuanda +3.00 D de 180 0 aks verilir (şekil ) Siferik 1.00 D lik bir lens le +4.00 180 0 markürlenen iki ayrı lens üst üste yerleştirilerek fokometrede ölçüm yapılırsa birinci mezopuanda -1.00D, ikinci mezopunda +3.00 D de ölçüm yapılabilir. 11 Prizmatik Lenslerin Ölçüm Prosedürü

FOKOMETREDE PRİZMA DİOPTRİSİNİN ÖLÇÜM TEKNİĞİ, TABAN YÖNÜNÜN TAYİNİ Fokometre prizma diyoptrisini ölçecek ve taban yönünde tayin edecek şekilde tasarlanmıştır Bir fokometre yardımı ile reçetede istenen prizmatik etki(prizma diyoptrisi )ve taban yönü kolaylıkla tayin edilir Aynı zamanda bir fokometre kullanılarak yatay ve dikey merkezleme istemleri karşılanmayan yanlış tespitlerdeki istenmeyen prizmatik etkinin miktarı ve taban yönü de belirlenebilir Fokometrede prizma diyoptrisini ölçmede optik cihazın içerisindeki halkalar sistemi kullanılır. Her halka bir prizma diyoptrisini yani büyüklüğünü 0-180 0 ve 0-360 0 lik sistemler tabanın yerleşeceği yönü belirlemede kullanılır.bazı fokometre modelleri ¼ (dörtte bir),1/2 (yarım),1,5 (bir buçuk) prizma dioptrisi aralıkla ölçüm yapmaya imkan verir.fokometreler de 1 prizma dioptrilik aralıklarla 5-6 prizma diyoptrisine kadar ölçüm yapacak şekilde dizayn edilmiştir İsteğe bağlı ek kompensatör ile 1 er prizma diyoptrilik aralıklarla 14-22 prizmaya Şekil (.13) Şekil (14) kadar Ek ölçüm kompensatörle yapım imkanı 1 er Δ elde edilebilir İlk konsantrik halka yarım diyoptrilik Aralıklarla 14 Δ prizma miktarını sonra gelen bazı fokometre halkalar bir prizma modellerinde 22 Δ ya kadar büyüklüğünü ifade eder. ölçüm vardır.

Şekil (15) Bazı fokometre modelleri ¼, ½ 1,5 prizma diyoptrisini ölçebilecek şekilde tasarlanmıştır. Şekil (16) Her konsantrik kesik çizgiler 1 Δ diyoptrisi büyüklüğünü ölçer.

Şekil (17) 360 o lik sistem silindirik lenslerin akslarının belirlenmesinde kullanıldığı gibi prizma taban yönü tayininde de kullanılır. Şekil 18) Aks ayar kolu üzerindeki halka çizgilerinin her biri bir prizma diyoptrisi büyüklüğünü ifade eder. Şekil (19) Röper Görüntüsü retikülün Merkezine yerleşirse fokometre Ölçmekte olduğu lensin bu Noktasında prizmatik etki yaratmaktadır. Bu nokta lensin optik merkezidir. Röperden bakılan gözetleme sistemi genellikle ayarlanabilen öküler ile bir teleskop şeklini alır. Teleskoptan bakıldığında, okülere ait retikül ile birlikte prizma diyoptrisini ölçen

skala da (halkalar sistemi)birlikte görülür Fokometrede aks istikametini belirleyen ve her durumda dönebilen bir aks ayar kolu vardır Aksın istikametini bu dönen kısım belirlediği gibi prizma taban yönünü de belirleyebilir Aks ayar kolu üzerindeki kesik halka çizgilerinin her biri bir prizma diyoptrisi büyüklüğünü ifade eder Prizma dioptrisi,röper(target) görüntüsünün prizma halkaları üzerinde kesiştiği (çakıştığı) nokta tarafından, derece sistemi ile de taban yerleşim yönü belirlenir Fokometreye bir lens yerleştirilmeden diyoptri eşeli sıfırı gösterirken röper görüntüsü retikülün tam merkezine yerleşecektir VP(diyoptrisiz) bir lens yerleştirilirse röper görüntüsü yine retikülün merkezinde kalacaktır Dioptrili bir lens test ediliyorsa ;röper görüntüsü retikülün merkezinde olursa fokometre ölçmekte olduğu lensin bu noktasında prizmatik etki yaratmamaktadır Bu nokta lensin optik merkezidir Optik merkezin dışında bir nokta yada prizmatik bir lens fokometreye yerleştirilirse röper görüntüsü farklı bir noktada netleşecektir

Şekil (20) Sağ ve sol göz için 1 Δ diyoptrisini 1 Δ göstermektedir. Şekil (21) 1 Δ prizma diyoptrisini göstermektedir. Sağ gözemi sol gözemi ait olduğu bilinmediği için taban yönünü tespit edemez.. Eğer sağ göze aitse diyoptrisi BASE OUT (BO) taban dışarı, sol göze ait ise BASE IN (Taban İçeri- BI) 1 Δ diyoptrisidir. Şekil (22) İki Prizma diyoptrisi büyüklüğünü göstermektedir. Aks ayar kolu röper görüntüsünü ikiye bölecek Şekilde dikkatlice çevirir. Taban yönü 30 o dir. (Horizantal hat üzerinde) sağ göze aitse 2 Δ BU BI 30 o dir

sol göze aitse 2 Δ BU BO 30 o okunur. Şekil (23) 2 Δ diyoptrisi büyüklüğünü göstermektedir. Aks ayar kolu röper görüntüsünü ikiye bölecek şekilde çevirir. Horizontal hat altında olduğu için (180 o fokometre sisteminde) 30 o ye 180 o ilave edilir. Sağ göz için 2 Δ BD BO 210 o sağ göz için 2 Δ BD BI 210 o olarak okunur. Fokometrede prizma ölçüm tekniği PRİZMA konu başlığı altında çok daha ayrıntılı anlatılmıştır. 12 Kontakt (Temaslı) Lenslerin Ölçüm Prosedürü

KONTAKT LENSLERİN FOKOMETREDE ÖLÇÜMÜ Lens holder ileri doğru uzanabilen iki yada üç uçlu sabitleştirici lens tutucusu,(lens holder reset lever) kullanılarak görevden alınır, eski konumuna getirilir.tilt locking lever (rahat çalışmak için istenen eğimlendirme açısını ayarlamayı sağlayan manivela) kullanılarak eğimlendirme açısı 90 0 ye getirilir.lens stand (lens durdurucu- sabitleştirici tutaç) hafifçe çekilerek yerinden çıkarılır Kontakt lens tutacı (contact lens stand) takılır. Ölçümü yapılacak kontakt lens tutacın üzerine konur bundan sonra ölçüm prosedürü yukarıda özetlenen lens ölçümü ile aynıdır ŞEKİL (24) ŞEKİL25) ŞEKİL (26) Genel Bakım Bilgileri GENEL BAKIM BİLGİLERİ 13 Aydınlatma Lambasının Değişimi a) Exchange of the ilumination lamp( aydınlatma lambasının değişimi) Lamba muhafaza bölümünün üzerinde bulunan pilot düğme (yeşil), yavaşça itilerek lamba muhafaza bölümü açılır. Eski lamba yenisi ile değiştirilir

ŞEKİL(.27) 14- İşaretleme Mürekkebinin Doldurulması (refillingthe marking ink) (işaretleme mürekkebinin doldurulması) Mürekkep bittiği yada kuruduğu zaman, kartuş yerinden çekilerek çıkarılır. Özel mürekkebinden doldurulur ve kartuş yerine itilerek tekrar takılırşekil(27) ŞEKİL(28) 15 Sigortanın Değişimi (Exchange of fuse) Fokometreki lamba sağlam olmasına rağmen aydınlatma yapmıyorsa sigortası bozulmuş olabilir Optik cihaz 90 0 lik konuma getirilir. Küçük bir tornavida yardımıyla dikdörtgen şeklindeki kapak açılır 0,2 A lik sigorta eskisi ile değiştirilir Kapak tekrar kapatılır.

ŞEKİL (29) 16 Genel Güvenlik Bilgileri ve Fokometrenin Muhafazası Fokometreyi kullanmadığınız zaman anahtarını kapalı tutun (off) Standard muhafaza örtüsünü toz birikmesini önlemek için örtün. Gereksiz titreşimlerden sarsıntılardan koruyun, su ile temas ettirmeyin 17- KONTROL VE AYARLAR Fokometre özel bir optik cihazdır. Çok dikkatli ve itinalı kullanılmayı gerektirir. Fokometreye lens yerleştirilmeden diopri eşeli sıfırı gösterdiğinde röper görüntüsü retikülün tam merkezinde yerleşir. Hareketli aks ayar kadranı döndürüldüğünde röper görüntüsü yine retikülün tam merkezide kalır. Eğer röper görüntüsü retikülün tam merkezine yerleşmezse yapılacak çok ince ve küçük ayarlarla bu durum düzeltilebilir. Dikkatlice incelendiğinde prizma kompensatörün gerisindeki fıçı etrafında eşit konumdaki gömülü üç vidayı fark edeceksiniz Küçük bir tornavida yardımı ile vidalardan birisi hafifçe, bir parça gevşetilir. Zıt tındaki vida sıkıştırılır. Röper görüntüsünün retikülün merkezine yerleşmesi sağlanır. Genellikle çok küçük ayarlar gerektirir. Bir seferde bir tam devirden (bükmeden) kaçınmak gerekir. Bunu yapmakta zorlanıyorsanız ya da ayarlamadan vazgeçtiyseniz servisinden yardım isteyebilirsiniz. (ŞEKİL30)

ŞEKİL (30) KAYNAK TOPKON LM-6 İNGİLİZCE TANITIM VE KULLANIM KILAVUZU Sivas Cumhuriyet Üniversitesi SHMYO Optisyenlik Programı 1993-2000 Gözlükçülük Ders Notları -Taylan KÜÇÜKER