NÜMERİK AŞIRI AKIM ve TOPRAK KORUMA RÖLESİ KULLANIM KILAVUZU

NÜMERİK AŞIRI AKIM ve TOPRAK KORUMA RÖLESİ KULLANIM KILAVUZU AFB Enerji Mühendislik İnşaat Taah. Paz. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. İvedik Organize Sanayi Böl. 24 Cad. 758. Sk. No: 1-3, 24. Cad. 759. Sk. No: 2-4 06370 Ostim / ANKARA / TÜRKIYE Tel: +90 (312) 395 70 80 Faks:+90 (312) 395 70 90 http://www.afb.com.tr e-mail: afb@afb.com.tr - info@afb.com.tr

İÇİNDEKİLER 1. ÖN BİLGİLER... 3 1.1. Tanımı... 3 1.2. Koruma Özellikleri... 3 1.3. Tasarım Özellikleri... 3 1.4. Temel Fonksiyonları... 4 2. RÖLENİN İŞLEVLERİ... 5 2.1. Aşırı Akım Koruması... 5 2.1.1. Ters Zaman Eğrileri... 5 2.1.2. Negatif Faz Sırası Aşırı Akımı Koruması... 7 2.2. Açma Devresi Denetimi..... 7 2.3 Kesici Arızasını Sezme... 8 2.4. Otomatik Tekrar Kapatma (O.T.K.)... 8 3. RÖLENİN AYARLARI... 9 3.1. Röle Ön Yüzü... 9 3.1.1. Led Tablosu..... 10 3.2. Menü İçerik... 11 3.2.1. Ölçüm... 11 3.2.2. Genel Ayarlar.... 11 3.2.3. Fazda Aşırı Akım Ayarları.... 14 3.2.4. Toprakta Aşırı Akım Ayarları...... 16 3.2.5. 3Io Ayarları 18 3.2.6. Negatif Faz Sırası (N.F.S.) Ayarları.. 20 3.2.7. Otomatik Tekrar Kapama (O.T.K.) Ayarları... 21 3.2.8. Röle Kontak/ LED Görev Atamaları. 23 3.2.9. Arıza Kayıtları.... 24 3.2.10. Digital Girişlerin Durumu... 26 3.2.11. Röle Denetim Kayıtları.... 26 3.2.12. Tarih ve Zaman Ayarları.... 27 3.2.13. Röle Reset... 28 3.3. Ledlere ve Kontaklara Görevlerin Atanması.. 28 3.3.1. Girş- Çıkış Kontaklarının ve Ledlerin Programlanması....... 28 3.3.2. Programlanabilir Çıkış Kontak ve Ledlere Görev Atama Tablosu... 28 3.3.3. Programlanabilir Giriş Kontaklarına (S) görev atama tablosu... 30 3.3.4. Örnekler.. 30 3.4. Konuşan Röle Ara Yüz Yazılımı.... 32 3.4.1. Konuşan Röle Yazılımının Sağladıkları.... 32 4. BAĞLANTI ŞEMALARI... 35 4.1. Kablo Bağlantı Şeması... 35 4.2 Bağlantı Şeması... 36 4.3 Kontakların Adları (Arka Yüz Şeması)... 37 4.4. Tüm Sistemin Bağlantı Şeması... 38 5. TİP TESTLERİ... 39 2

1. ÖN BİLGİLER 1.1. Tanımı ADR241 B 3 faz +1 toprak aşırı akım koruması yapabilen ikinci nesil bir röledir. Normal bir fideri korumak ve izlemek için gerekli tüm fonksiyonları içinde barındırır. ADR241 B dört temel unsurdan oluşur. 1. Yüksek hızlı sayısal sinyal işleyici (DSP). 2. Analog ölçüm modülü. 3. Güç kaynağı modülü. 4. Sayısal giriş-çıkış modülü. 1.2. Koruma Özellikleri ADR241 B aşağıdaki koruma özelliklerine sahiptir. 4 koruma elemanı (3 faz + 1 toprak), IDMT ve DMT ye uygun Aşırı akımlar, Ani açma. Röle üzerindeki tuşlarla veya haberleşme portu üzerinden programlanabilen (kaybolmayan) ayarlar. 5 ayrı çalışma eğrisi seçimi: C1 (normal ters 1), C2 (normal ters 2), C3 (çok ters), C4 (aşırı ters), C5 (uzun süreli ters) ve E6 (sabit zaman). Ayarlanabilir zamanlayıcısı ile Ani Aşırı akım koruma. Devre Kesici Arızasının tespit edebilme. Devre Kesicinin kapamadan önceki ve sonraki halinde Açma devresinin sürekliliğinin kontrolünü içeren yapısal özelliği bulundurma. Negatif faz sıralı aşırı akım koruma. 1.3. Tasarım Özellikleri ADR241 B aşağıdaki tasarım özelliklerine sahiptir. Parametre ve ayarların görüntülenmesini sağlayan 4X20 lik LCD ekran. Arıza kayıtları. Arıza akımı değerlerinin gerçek dalga şekilleri (3 saniyelik) ve bunlara ilişkin mantıksal ve fiziksel durumlar da daimi hafızada zaman etiketi ile beraber tutulur. Bu değerler arıza analizinde arızanın yerinin tespitinde kullanılır. Bu şekilde 20 ayrı arıza kaydı tutulabilir. IEC açık haberleşme protokolü ile tam iletişim. SCADA için ayrı (RS485), yerel testler için ayrı (RS232) haberleşme portu. 3

Akım Trafolarında çok düşük kayıp (<0.5 VA). Besleme gerilimi 18 125 VDC. Cihazın iç donanımının sürekli denetlenmesi ve cihaz arızası durumunda alarm alınabilmesi. Akımın ve diğer sayısal girişlerin durumlarının anında izlenebilmesi. Yerel alarmlar ve farklı arızaların atanabileceği (sabit çıkış kontaklarına ek olarak) 5 adet programlanabilir çıkış kontağı. Girişteki durum değişikliklerini izlemek için ve harici röle kullanımı ihtiyacından kaçınmak için birbirinden optik olarak izoleli 5 adet sayısal giriş. Açma devresini sürekli denetlemek için atanmış 2 adet sayısal giriş. 100 adet olay kaydı: Devre Kesici Kapalı, Açma, sayısal durum değişiklikleri, röle Pick Up (set değerini aşan akımları sezme) gibi. Tüm olayların tarih ve zaman kayıtları 1ms ile etiketlenir. Herhangi bir koruma fonksiyonunun atanabilceği 5 adet (2 Yeşil / 3 Kırmızı) LED. Tüm ayarlarda şifre koruması. 1.4. Temel Fonksiyonları ADR241 B aşağıdaki koruma fonksiyonlarına sahiptir. Aşırı Akım / Toprak Aşırı Akım Koruması 1. kademe (Ip> &Ie>). Aşırı Akım/ Toprak Aşırı Akım Koruması 2. kademe (Ip>> &Ie>>). Ani Aşırı Akım Koruma (Ip>>> & Ie>>>). Açma ve Kapama Bobini Devresi Denetimi. Kesici Arızasını Sezme. Otomatik Tekrar Kapatma (O.T.K.). Digital Giriş / Çıkışlara Görev Atanması Fonksiyonların İzlenmesi. Her bir fonksiyon kullanıcının isteğine göre ayrı ayrı programlanabileceği gibi aktif veya pasif de edilebilir. 4

2. RÖLENİN İŞLEVLERİ 2.1. Aşırı Akım Koruması ADR241 B, ASHIDA nın fiderleri korumak için tasarladığı nümerik röle ailesinin bir üyesidir. Röle, aşırı akım ve toprak için birbirinden bağımsız 3 ayrı ayar grubuna sahiptir. (Ip>, IP>>, IP>>>, Ie>, Ie>>, & IE>>>). Kademe 1 (>) ve kademe 2 (>>) IDMT veya sabit zamanlı olarak programlanabilir. Önemli tüm IDMT eğrileri mevcuttur. Kademe 3 (>>>) ani veya sabit zamanlı olarak programlanabilir. Kademe 1 ve kademe 2 için ayar sahası fazlar için %10- %200; toprak hatası için %50-%2000 dir. Her ne kadar eğriler Is (genel eşik) akımına yaklaştıkça sonsuza yönlenseler de ters zamanlı tüm eğri karakteristiklerinde garanti edilen en küçük değer 1.1Is (+/- 0.05Is toleransıyla) dir. 2.1.1. Ters Zaman Eğrileri Her bir kademenin faz (veya toprak) eşik değeri Ters tanımlı en küçük zaman karakteristiği ile seçilir. Gecikme süresi aşağıdaki matematiksel ifade ile bulunur. t = Giriş akımı I ya eşitken açma gecikme süresi. I = Üç giriş akımının maksimumu. Iref = Nominal akımdan türetilen referans akım. K = Zaman çarpanı katsayısı. a ve b parametreleri, herbir eğri için farklı değerlere sahiptir. Eğri tipi Adı a b C1 Ters 1 0.14 0.02 C2 Ters 2 0.6 0.02 C3 Çok Ters 13.5 1 C4 Aşırı Ters 80 2 C5 Uzun Süreli Ters 120 1 E6 Sabit Zamanlı - - Tablo 1: IDMT Karakteristik Eğrileri Parametreleri Yaygın olarak C1 Eğrileri (10 Katına 3 saniye) IDMT Karakteristik Eğrisi kullanılmaktadır. Tüm eğriler IEC standartlarındaki eğrilerdir. 5

Figür 1: C1 Eğrileri, IDMT Karakteristik Eğrisi (10 katına 3 saniye) 6

Figür 2: Toprak Aşırı Akım Karakteristik Eğrisi 2.1.2. Negatif Faz Sırası Aşırı Akımı Koruması Toprak korumasının çalışmadığı veya yeterince duyarlı olmadığı durumlarda kullanılabilir. Sipesifik olarak kullanılan bir özelliktir. Jeneratörün dönme yönüyle ilgili fazların yön değişmesiyle ilgilidir. Pasif olarak ayarlanmalıdır. 2..2. Açma Devresi Denetimi ADR241 B de iki adet optik izoleli sayısal giriş bulunur ve bunlar vasıtasıyla açma devresinin sürekliliği devamlı olarak denetlenir. Genel prensip aşağıdaki figürde verilmiştir. Röle, Kesici kapalı konumda iken açma devresinin sürekliliğini kesicinin normalde açık (NA) kontakları yardımıyla, Kesici açık konumda iken açma devresinin sürekliliğini normalde kapalı (NK) kontakları yardımıyla izler. Bu işlemin neticesinde çıkış normalde (koruma sağlıklı) AÇIK olarak işaretlenir. Eğer KAPALI durumuna geçerse aşağıdaki olaylardan biri ile karşılaşılmıştır. DC besleme kaynağı yetersizdir T1 ve T2 her ikisi birden aktif veya her ikisi birden pasiftir. 7

Figür 3: Açma Devresi Denetimi Genel Prensibi Başka bir ifadeyle, kesicinin NA ve NK kontaklarının her ikisi birden açık veya her ikisi birden kapalı olduğunda, röle dahili donanım arızası tespit edecektir. 2.3. Kesici Arızasını Sezme Başarılı bir açma işleminden sonra, açma mekanizması ve hatanın tipine bağlı olarak yaklaşık 100-200 ms sonra, açma akımının değeri sıfıra inmelidir. Hatadan sonra ADR 241 B dahili zamanlayıcısını çalıştırır. Zamanlayıcı 0.1 sn den 1 sn ye kadar ayarlanabilir. Eğer hata belirlenen süre içerisinde temizlenemezse, bu halde röle kesiciyi arızalı olarak tanımlayacaktır ve başka kontakları değiştirecektir. Bu kontak kesici arızalı şeklinde işaretlenecektir ve daha sonra açma komutu için kullanılabilir veya ALARM sinyali üretimde kullanılabilir. 2.4. Otomatik Tekrar Kapatma (O.T.K.) ADR241 B, 4 adet otomatik tekrar kapama özelliğine sahiptir. Bu modülde kapamalar için 5 adet zamanlayıcı bulunur. 1) 1. kapama zamanı (Kap.Zam.1) 2) 2. kapama zamanı (Kap.Zam.2) 3) 3. kapama zamanı (Kap.Zam.3) 4) 4. kapama zamanı (Kap.Zam.4) 5) Kurtarma zamanı (Kur.Zam.) Hata temizlendikten sonra ADR241 B 1. tekrar kapama zamanlayıcısını başlatır, yani Kap. Zam. 1. Kap. Zam. 1 ile belirlenen zaman sonunda röle kapama yaptıracak komutu gönderir ve bu andan sonra kurtarma zamanlayıcısı (Kur. Zam.) çalıştırılır. Eğer kurtarma zamanlayıcısı (Kur.Zam.) çalışırken ikinci bir hata meydan gelirse röle ikinci tekrar kapama zamanlayıcısını (Kap.Zam.2) başlatır,eğer Kurtarma zamanlayıcısı (Kur.Zam.) çalışırken üçüncü bir hata meydan gelirse röle üçüncü tekrar kapama zamanlayıcısını (Kap.Zam.3) başlatır, eğer Kurtarma zamanlayıcısı (Kur.Zam.) çalışırken dördüncü bir hata meydana gelirse röle dördüncü tekrar kapama zamanlayıcısını (Kap.zam.4) başlatır ve bu zaman sonunda (Kap.Zam.4) röle tekrar bir kapama komutu gönderir ve kurtarma zamanlayıcını (Kur.Zam) tekrar tetikler. Eğer kurtarma zamanlayıcısı devrede iken 5. bir hata meydana gelirse bu durumda Röle Kilitleme (lock-out) sinyali üretecektir ve böylece daha fazla kapama yapma fonksiyonu bloke edilecektir ve bir Alarm üretilecektir. Kilitlenme durumu yerinden veya sayısal girişlerdeki durumların SCADA ya taşınması yoluyla uzaktan da röleye erişilerek silinebilir. Otomatik tekrar kapayıcının bazı özellikleri, Eğer kesici zaten açık konumda ise röle tekrar otomatik kapatma serisini başlatmayacaktır. Bu hal bloklama için gereklidir. Otomatik Tekrar Kapatma, set değeri, set edilen sınırlardan fazla ise işlevsiz hale getirilebilir. 8

3. RÖLENİN AYARLARI 3.1. Röle Ön yüzü 1 6 7 2 3 4 5 1 Ekran: Rölede 4 20 satırlık LCD ekran mevcuttur. Yapılan ayarlar, durumlar, arıza kayıtları ve ölçülen değerler (akım değeri gibi) ekrandan rahatlıkla izlenebilir. 2 Led Reset: Bu tuş LED ikazlarını silmeye yarar. 3 Test: Test tuşu, kesiciye deneme amaçlı açma verirken kullanılan tuştur. Bu tuş normal kullanımda kilitlenebilir. 4 O.T.K. O.T.K. tuşu, otomatik tekrar kapamayı aktif yada pasif hale getirmek için kullanılan tuştur. 5 Donanım Reset: Bu tuş rölenin yazılımını baştan başlatır. Röleye yeni yazılım yüklenilmek istendiğinde kullanılır. İstenmeyen kullanımını önlemek için, Led Reset tuşuyla aynı anda basılarak kullanılmaya ayarlanmıştır. 6 Ok Yön Tuşları: 4 yönlü tuş takımı rölenin menüsü içerisinde rahatça dolaşılmasını ve ayarların kayıt edilmesini sağlar. Sağ yön tuşu ile ayarlar görüntülenir. Sol yön tuşu ile ayarlar değiştirilir. Aşağı ve yukarı yön tuşlarıyla seçenekler arasında geçiş yapılır. Kapak: Kapak, RS 232 bağlantı ucunu ve modem bağlantı ucunu dış ortamdan koruma amaçlıdır. 9

3.1.1. LED Tablosu ASHIDA ADR241 B L1 Yeşil PROT.H Rölenin sağlıklı çalıştığını gösteren Leddir. Kırmızı ERR Rölenin hata verdiğini gösteren Leddir. Yeşil FAULT Arıza meydana geldiğinde yanan Leddir. L2 Kırmızı PKP Şebeke Akımı, Eşik Akımı değerini az miktarda geçtiğinde yanan Leddir. L3 Yeşil Kırmızı DT REC Otomatik Tekrar Kapama (O.T.K.) devredeyken arızadan sonra tekrar arıza bekleme süresince yanan Leddir. Açma geldikten sonraki bekleme süresi boyunca yanan Leddir. L4 Yeşil LOCK O.T.K. sayısı kadar kapama geldikten sonra tekrar kapama gerçekleşmesin diye uygulanan kilitleme durumunda yanan Leddir. Kırmızı BF Kesicide bir hata meydana geldiğinde yanan Leddir. Yeşil OTK.A. O.T.K. aktif olduğunda yanan Leddir. L5 Kırmızı OTK.P. O.T.K. devrede değilken yanan Leddir. (İstenen başka bir görev atanabilir.) Yeşil Boş (İstenen görev atanabilir.) L6 Kırmızı Boş (İstenen görev atanabilir.) Yeşil Boş (İstenen görev atanabilir.) L7 Kırmızı Boş (İstenen görev atanabilir.) L8 Yeşil TRIP Kesiciye açma gittiğinde yanan Leddir. Kırmızı CLOSE Kesiciyi devreye alındığında yanan Leddir. Tablo 2: Ledlerin Açıklamaları 1

3.2. Menü İçerik Ayarlar Ölçüm Genel Aşırı Akım Ayarları A.Akım Toprak Ayarları 3Io Ayarları NFS Ayarları OTK Ayarları Röle/LED Yapılandırma 1.Arıza 2.Arıza 3.Arıza 4.Arıza 5.Arıza 6.Arıza 7.Arıza 8.Arıza 9.Arıza.. 20.Arıza Dijital Giriş Durumu Röle Denetim Kayıt Ölçüm, Genel Ayarlar, Aşırı Akım Ayarları, Toprak Aşırı Akım Ayarları, 3Io Ayarları, N.F.S. Ayarları, O.T.K. Ayarları, Röle/ LED Yapılandırma, 1. Arıza, 2. Arıza, 3. Arıza, 4. Arıza, 5. Arıza, 6.Arıza, 7. Arıza, 8. Arıza 20. Arıza, Dijital Girişlerin Durumu, Röle Denetim Kayıtları Kapama Açma Aktif Grup Tarih/ Zaman, Rölenin ana menüsünün içeriği yukarıdaki gibidir. LCD ekran 4*20 genişliğindedir. Tuş takımının kullanımında: Sağ ( ) yön tuşu ile ayarlar görüntülenir. Sol ( ) yön tuşu ile ayarlar kaydedilir. Yukarı ( ) ve aşağı ( ) yön tuşları ile seçenekler arasında geçiş yapılır. 3.2.1.Ölçüm Bu ekranda, akım trafosunun ölçülen sekonder akımı ve hesaplanan primer akımı görüntülenir. Ayrıca toprak akımları da görüntülenir. Sol yön tışuna basılarak ölçümler aşağıdaki gibi görüntülenir. 3.2.2.Genel Ayarlar Şifre ile korunan bu Genel Ayarlar penceresinde: Yeni Parola: Yukarı ( ) ve aşağı ( ) tuşlarıyla istenilen şifre ayarlanır en son menüye gidip kaydedilir. İlk şifre 000 dır. Şifreyi unutma durumunda; şifreyi sıfırlamak için, Led Reset- Donanım Reset ve yukarı yön ( ) tuşları bir kaç saniye beraber basılı tutulur, arkasından Led Reset- Donanım Reset tuşları serbest bırakılır (yukarı yön tuşu bir kaç saniye daha basılı tutulmaya devam edilir.). Dil Seçimi: Türkçe / İngilizce seçim özelliği ile istenilen dil seçilebilir. Birim ID: Röleye 001 ile 250 arasında istenen Birim Numarası verilebilir. Bu Birim Numarası, rölenin, SCADA bilgisayarıyla haberleşmesinde kullanılır. 1

Baud Hızı: Bilgisayarla röle arasındaki bağlantı hızıdır. 57600 tavsiye edilen hızdır. Haberleşme Portu: RS 232 ile RS 485 bağlantı girişleri bulunur. RS 232 ön kapağın arkasındaki giriştir. RS 485, Scada ile bağlantı için kullanılr. Parite Seçimi: Bağlantı protokolüyle ilgilidir. IEC Protokol 103 için, çift seçeneği seçilir. Kesici Hatası Aktif: Yedek koruma sağlamak için kullanılır. Herhangi bir Kesici Hatası oluşursa röledeki ilgili uç bara, giriş açma yardımcı rölesi bağlandığında, arızayı girişi açtırarak gidermiş olur. Kesici Hatası Zamanı: Kesici hatası oluşur ve açma yapmaz ise Kesici Hatası Zamanı yedek korumanın devreye girme zamanını belirler. Kesici Kontağı Resetleme: Kesici Kontağının elle mi yoksa kendiliğinden mi resetleneceği seçimi yapılır. Akım Trafosu Sekonder Seçimi: 1A veya 5A seçilebilir. Akım Trafosu Primer Seçimi: 10 ile 2000 arasında akım trafosu oranı seçilebilir. Test Tuşunu Kilitleme: Ön paneldeki test tuşu ile kesiciye açtırma verilebilir. İstenmeyen kullanımı engellemek için deneme bittiğinde pasif hale getirilir. Açma Denetimi: Rölenin kendini denetleme fonksiyonu aktif veya pasif hale getirilebilir. Açma Kontağı Resetleme: Açma kontağının elle mi yoksa kendiliğinden mi resetleneceği seçimi yapılır. 1

Ölçümler Genel Ayarlar Sekonder Akımlar R = 000.00 S = 000.00 T = 000.00 3Io=000.03 Seçl A.Tr. Sek= 1A Genel Ayarlar Yeni Parola = 000 Aralık 000-099 Parola = 001 Primer Akımlar R=000.01K Y=000.01K B=000.01K 3Io=00002A Genel Ayarlar Baud Hızı = 09600 Aralık 1200-57600 Genel Ayarlar Birim ID = 001 Aralık 001-250 I1=000.00 I2=000.01 Ie=000.01 Genel Ayarlar Parite Seçim = Çift Yok/Çift/Tek Genel Ayarlar Kes.Hat.Zmn= 0200 Aralık 200-1000ms Genel Ayarlar A.Tr.Sekonderi= 5A 1A/5A Genel Ayarlar Test Tuş. Blk =HAYIR Genel Ayarlar Haber.Kapı = RS232 RS232/ RS485 Genel Ayarlar Kes.Hat.Aktif=EVET EVET/HAYIR Genel Ayarlar Kes.Hat.Reset= EL EL/OTO Genel Ayarlar A.Tr.Primeri = 0100 Aralık 10-2000 Birim ID = 0001 Baud Hızı = 19200 Haber.Kapı = RS232 Kes.Hat.Aktif =HAYIR Kes.Hat.Zmn = 0200 A. Tr Primeri =0010 Test Genel Ayarlar K.Reset=EL EL/OTO Açma Genel Ayarlar Açma Denetle=HAYIR EVET/HAYIR TAMAM Ayarları Kaydet Kayıt Ortamı 1

3.2.3. Fazda Aşırı Akım Ayarları Şifre ile korunan bu Aşırı Akım Ayarı penceresinde: IP> Aktif: (>)Eşik akımı sembolüdür. Birinci kademe korumayı ifade eder. Eşik akımı (Pick Up) değerini geçen akımda alarm vermesi için kullanılır. Birinci kademe koruma genellikle açtırma yapması için ayarlanmaz. İstenirse programlanabilir kontaklardan birine açma için ayarlanabilir. Aktif veya pasif hale getirilebilir. IP> Aralık: %10 ile %200 arasında %1 lik adım aralığıyla seçim yapılabilir. IP> TZÇ: Ters Zaman Çarpanıdır. Seçilen eğri üzerinden seçim yapılır. 0.02 ile 1.00 arasındadır. Adım aralığı 0.01 dir. IP> Eğri Seçimi: C1 ile C5 arasında adlandırılan 5 adet eğri mevcuttur. Tümü seçilebilir. E6 sabit zamanlıdır. IP> E6 Sabit Zaman: 0 ile 99.9 saniye aralığında istenilen zaman, 0.01 saniyelik adım aralığıyla seçilebilir. IP>> Aktif: (>>) Aşırı Akım sembolüdür. İkinci kademe korumayı ifade eder. Aşırı akım aktif veya pasif hale getirilebilir. Ip>> Aralık: %10 ile %200 arasında %1 lik adım aralığıyla seçim yapılabilir. IP>>TZÇ: Ters Zaman Çarpanıdır. Seçilen eğri üzerinden seçim yapılır. 0.02 ile 1.00 arasındadır. Adım aralığı 0.01 dir. IP>> Eğri Seçimi: C1 ile C5 arasında adlandırılan 5 adet eğri mevcuttur. Tümü seçilebilir. E6 sabit zamanlıdır. IP>> E6 Sabit zaman: 0 ile 99.9 saniye aralığında istenilen zaman, 0.01 saniyelik adım aralığıyla seçilebilir. IP>>> Aktif: (>>>) Ani Akım sembolüdür. Üçüncü kademe korumayı ifade eder. Aktif veya pasif hale getirilebilir. Ip>>> Aralık: %50 ile %2000 arasında %1 lik adım aralığıyla seçim yapılabilir. IP>>> E6 Sabit Zaman: 0 ile 2 saniye aralığında istenilen zaman, 0.01 saniyelik adım aralığıyla seçilebilir. 1

Aşırı Akım Ayarı Aşırı Akım Ayarı IP> Aktif = EVET EVET/HAYIR Parola = 0000 IP>=Aktif, IP>= 0020 IP>TZÇ = 00.01 IP>Eğri = 0001 IP>E6 S.zmn = 00.01 Aşırı Akım Ayarı IP> TZÇ = 01.00 Aralık x0.02-x1.00 Aşırı Akım Ayarı IP> = 0020 Aralık 10%-200% IP>>=Aktif,IP>>= 0040 IP>>TZÇ = 00.01 IP>>Eğri = 0001 IP>>E6 S.zmn = 00.01 Aşırı Akım Ayarı IP>E6 S.zmn= 000.1 Aralık 0-99.9S Aşırı Akım Ayarı IP> Eğri Seç = 0001 Aralık C1-C5,E6 IP>>> = Aktif IP>>> = 0400 IP>>>S.zmn = 00.01 Aşırı Akım Ayarı IP>> = 0020 Aralık 10%-200% Aşırı Akım Ayarı IP>> Aktif = EVET EVET/HAYIR Aşırı Akım Ayarı IP>> Eğri Seç = 0001 Aralık C1-C5,E6 Aşırı Akım Ayarı IP>> TZÇ = 01.00 Aralık x0.02-x1.00 A. Akım Ayarı (Ani) IP>>> Aktif = EVET EVET/HAYIR Aşırı Akım Ayarı IP>> E6 S.zmn = 000.1 Aralık 0-99.9S A. Akım Ayarı (Ani) IP>>> S.zmn = 000.1 Aralık 0-2.00S A. Akım Ayarı(Ani) IP>>> = 0200 Aralık 50%- 2000% TAMAM Ayarları Kaydet Kayıt Ortamı 1

3.2.4.Toprakta Aşırı Akım Ayarları Şifre ile korunan bu Aşırı Akım Toprak Ayarı penceresinde: IE> Aktif: Eşik akımı sembolüdür. Birinci kademe korumayı ifade eder. Eşik akımı (Pick Up) değerini geçen akımda alarm vermesi için kullanılır. Birinci kademe koruma genellikle açtırma yapması için ayarlanmaz. İstenirse programlanabilir kontaklardan birine açma için ayarlanabilir. Aktif veya pasif hale getirilebilir. IE> Aralık: %10 ile %200 arasında %1 lik adım aralığıyla seçim yapılabilir. IE> TZÇ: Ters Zaman Çarpanıdır. Seçilen eğri üzerinden seçim yapılır. 0.02 ile 1.00 arasındadır. Adım aralığı 0.01 dir. IE> Eğri Seçimi: C1 ile C5 arasında adlandırılan 5 adet eğri mevcuttur. Tümü seçilebilir. E6 sabit zamanlıdır. IE> E6 Sabit Zaman: 0 ile 99.9 saniye aralığında istenilen zaman, 0.01 saniyelik adım aralığıyla seçilebilir. IE>> Aktif: Aşırı Akım sembolüdür. İkinci kademe korumayı ifade eder. Aşırı akım aktif veya pasif hale getirilebilir. IE>> Aralık: %10 ile %200 arasında %1 lik adım aralığıyla seçim yapılabilir. IE>>TZÇ: Ters Zaman Çarpanıdır. Seçilen eğri üzerinden seçim yapılır. 0.02 ile 1.00 arasındadır. Adım aralığı 0.01 dir. IE>> Eğri Seçimi: C1 ile C5 arasında adlandırılan 5 adet eğri mevcuttur. Tümü seçilebilir. E6 sabit zamanlıdır. IE>> E6 Sabit Zaman: 0 ile 99.9 saniye aralığında istenilen zaman, 0.01 saniyelik adım aralığıyla seçilebilir. IE>>> Aktif: (>>>) Ani Akım sembolüdür. Üçüncü kademe korumayı ifade eder. Aktif veya pasif hale getirilebilir. IE>>> Aralık: %50 ile %2000 arasında %1 lik adım aralığıyla seçim yapılabilir. IE>>> E6 Sabit Zaman: 0 ile 2 saniye aralığında istenilen zaman, 0.01 saniyelik adım aralığıyla seçilebilir. 1

A.A. Toprak Ayarı A.A. Toprak Ayarı IE> Aktif = EVET EVET/HAYIR Parola = 0000 IE>=Aktif, IE>= 0020 IE>TZÇ = 00.01 IE>Eğri = 0001 IE>E6 S.zmn=00.01 A.A. Toprak Ayarı IE> TZÇ = 01.00 Aralık x0.02-x1.00 A.A. Toprak Ayarı IE> = 0020 Aralık 10%-200% IE>>=Aktif,IE>>=0040 IE>>TZÇ = 00.01 IE>>Eğri = 0001 IE>>E6 S.zmn =00.01 A.A. Toprak Ayarı IE> E6 S.zmn = 000.1 Aralık 0-99.9S A.A. Toprak Ayarı IE> Eğri = 0001 Aralık C1-C5,E6 IE>>> =Aktif IE>>> = 0100 IE>>>S.zmn = 00.01 A.A. Toprak Ayarı IE>> = 0020 Aralık 10%-200% A.A. Toprak Ayarı IE>> Aktif = EVET EVET/HAYIR A.A. Toprak Ayarı IE>>Eğri = 0001 Aralık C1-C5,E6 A.A. Toprak Ayarı IE>> TZÇ = 01.00 Aralık x0.02-x1.00 A.A. Toprak Ayarı IE>>>Aktif = EVET EVET/HAYIR A.A. Toprak Ayarı IE>>E6 S.zmn = 000.1 Aralık 0-99.9S A.A. Toprak Ayarı IE>>>S.zmn = 000.1 Aralık 0-2.00S A.A. Toprak Ayarı IE>>> = 0200 Aralık 50%- 2000% TAMAM Ayarları Kaydet Kayıt Ortamı 1

3.2.5. 3Io Ayarları Şifre ile korunan bu 3Io Ayarı penceresinde: 3Io> Aktif: Eşik akımı sembolüdür. Birinci kademe korumayı ifade eder. Eşik akımı (Pick Up) değerini geçen akımda alarm vermesi için kullanılır. Birinci kademe koruma genellikle açtırma yapması için ayarlanmaz. İstenirse programlanabilir kontaklardan birine açma için ayarlanabilir. Aktif veya pasif hale getirilebilir. 3Io> Aralık: %10 ile %200 arasında %1 lik adım aralığıyla seçim yapılabilir. 3Io> TZÇ: Ters Zaman Çarpanıdır. Seçilen eğri üzerinden seçim yapılır. 0.02 ile 1.00 arasındadır. Adım aralığı 0.01 dir. 3Io> Eğri Seçimi: C1 ile C5 arasında adlandırılan 5 adet eğri mevcuttur. Tümü seçilebilir. E6 sabit zamanlıdır. 3Io> E6 Sabit Zaman: 0 ile 99.9 saniye aralığında istenilen zaman, 0.01 saniyelik adım aralığıyla seçilebilir. 3Io>> Aktif: Aşırı Akım sembolüdür. İkinci kademe korumayı ifade eder. Aşırı akım aktif veya pasif hale getirilebilir. 3Io>> Aralık: %10 ile %200 arasında %1 lik adım aralığıyla seçim yapılabilir. 3Io>>TZÇ: Ters Zaman Çarpanıdır. Seçilen eğri üzerinden seçim yapılır. 0.02 ile 1.00 arasındadır. Adım aralığı 0.01 dir. 3Io>> Eğri Seçimi: C1 ile C5 arasında adlandırılan 5 adet eğri mevcuttur. Tümü seçilebilir. E6 sabit zamanlıdır. 3Io>> E6 Sabit Zaman: 0 ile 99.9 saniye aralığında istenilen zaman, 0.01 saniyelik adım aralığıyla seçilebilir. 3Io>>> Aktif: (>>>) Ani Akım sembolüdür. Üçüncü kademe korumayı ifade eder. Aktif veya pasif hale getirilebilir. 3Io>>> Aralık: %50 ile %2000 arasında %1 lik adım aralığıyla seçim yapılabilir. 3Io>>> E6 Sabit Zaman: 0 ile 2 saniye aralığında istenilen zaman, 0.01 saniyelik adım aralığıyla seçilebilir. 1

3Io Ayarı 3Io Ayarı 3Io > Aktif = EVET EVET/HAYIR Parola = 0000 3Io>=Aktif 3Io>=0020 3Io>TZÇ = 00.01 3Io>Eğri = 0001 3Io>E6 S.zmn = 00.01 3Io Ayarı 3Io> TZÇ = 01.00 Aralık x0.02-x1.00 3Io Ayarı 3Io> = 0020 Aralık 10%-200% 3Io>>=Aktif 3Io>>=0040 3Io>>TMÇ = 00.01 3Io>>Eğri = 0001 3Io>>E6 S.zmn = 00.01 3Io Ayarı 3Io> E6 S.zmn = 000.1 Aralık 0-99.9S 3Io Ayarı 3Io> Eğri = 0001 Aralık C1-C5,E6 3Io>>> =Aktif 3Io>>> = 0100 3Io>>>S.zmn = 0001 3Io Ayarı 3Io>> = 0020 Aralık 10%-200% 3Io Ayarı 3Io>> Aktif = EVET EVET/HAYIR 3Io Ayarı 3Io>> Eğri = 0001 Aralık C1-C5,E6 3Io Ayarı 3Io>> TZÇ = 01.00 Aralık x0.02-x1.00 3Io Ayarı 3Io>>>Aktif = EVET EVET/HAYIR 3Io Ayarı 3Io>> E6 S.zmn = 000.1 Aralık 0-99.9S 3Io Ayarı 3Io>>> S.zmn = 000.1 Aralık 0-2.00S 3Io Ayarı 3Io>>> = 0200 Aralık 50%- 2000% TAMAM Ayarları Kaydet Kayıt Ortamı 1

3.2.6. Negatif Faz Sırası (N.F.S.) Ayarlarıı Şebekelerde bu tür koruma kullanılmadığından pasif olarak ayarlanmalıdır. Negatif faz sırası koruması jeneratörlerle ilgili bir korumadır. Şifre ile korunan bu NFS Ayarı penceresinde: I2>> Aktif: Pasif olmalıdır. Diğer ayarlar, koruma pasif olarak seçildiğinden geçersizdir. Negatif Faz Sırası Ayarı NFS Ayarı I2>>Aktif = YES EVET/HAYIR Parola = 0000 I2>>=Aktif,I2>> = 0020 I2>>TZÇ = 00.01 I2>>Eğri = 0001 I2>>E6 S.zmn = 00.01 NFS Ayarı I2>>TZÇ = 01.00 Aralık x0.02-x1.00 NFS Ayarı I2>> = 0020 Aralık 10%-200% I2>>> =Aktif I2>>> = 0100 I2>>>S.zmn = 00.01 NFS Ayarı I2>>E6 S.zmn= 000.1 Aralık 0-99.9S NFS Ayarı I2>>Eğri = 0001 Aralık C1-C5,E6 NFS Ayarı I2>>> = 0020 Aralık 50%-2000% NFS Ayarı I2>>> Aktif = EVET EVET/HAYIR Ayarları Kaydet Kayıt Ortamı NFS Ayarı I2>>> S.zmn = 00.05 Aralık 0-2.00S TAMAM 2

3.2.7. Otomatik Tekrar Kapama (O.T.K.) Ayarları Şifre ile korunan bu OTK Ayarı penceresinde: Otomatik Tekrar Kapama Sayısı: 4 kere tekrar kapama yapılabilir. Kapamalar arasında geçen süre belirlenirken, genellikle süre giderek uzatılır. Kapama gerçekleşirse röle bir sonraki açma konutunu göndermez. 4. açmadan sonra O.T.K. kilitlenir. O.T.K. zamanı 1: 0.1 ile 180 saniye arasında 0.1 saniye adım aralığıyla seçim tekrar kapama süresi seçimi yapılabilir. O.T.K. zamanı 2: 0.1 ile 180 saniye arasında 0.1 saniye adım aralığıyla seçim tekrar kapama süresi seçimi yapılabilir. O.T.K. zamanı 3: 0.1 ile 180 saniye arasında 0.1 saniye adım aralığıyla seçim tekrar kapama süresi seçimi yapılabilir. O.T.K. zamanı 4: 0.1 ile 180 saniye arasında 0.1 saniye adım aralığıyla seçim tekrar kapama süresi seçimi yapılabilir. Reset Zamanı: 1 ile 200 saniye arasında 1 saniye adım aralığıyla seçim yapılabilir. 2

Parola = 001 Otomatik Tekrar Kapama Ayarı Kapama Sayısı OTK sayısı = 000 Aralık 00-04 Kapama Sayısı= 004 OTK zamanı1= 010.00 OTK zamanı2= 005.10 Kapama zamanı1 OTK zamanı1 = 1.00 Aralık 0.10-180.00S OTK zamanı3= 010.00 OTK zamanı4= 005.10 Reset zamanı=0200.0 Kapama zamanı2 OTK zamanı2 = 1.00 Aralık 0.10-180.00S Kapama zamanı3 OTK zamanı3 = 1.00 Range 0.10-180.00S Kapama zamanı4 OTK zamanı4 = 1.00 Aralık 0.10-180.00S OTK RESETLEME ZAMANI Reset zamanı=06.0 Aralık 1-200S Ayarları Kaydet Kayıt Ortamı TAMAM 2

3.2.8. Röle Kontak/ LED Görev Atamaları 3.3. bölümünde ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Programlanabilir Kontak1= 0000 (Prg.Kon1) Parola = 001 Röle/LED Atamaları Programlanabilir Kontak2= 0000 (Prg.Kon2) Prg. Kon1 Reset=EL EL/OTO Prg.Kon1 = 0000 Prg. Kon1 Reset=EL Prg.Kon2 = 0000 Prg. Kon2 Reset=EL Prg. Kon3 Reset=EL EL/OTO Programlanabilir Kontak3= 0000 (Prg.Kon3) Prg. Kon2 Reset=EL EL/OTO Prg.Kon3 = 0000 Prg. Kon3 Reset=EL Prg.Kon4 = 0000 Prg. Kon4 Reset=EL Programlanabilir Kontak5= 0000 (Prg.Kon5) L5 Yeşil Reset= EL EL/OTO Prg. Kon4 Reset=EL EL/OTO L5 Yeşil= 0000 Programlanabilir Kontak4= 0000 (Prg.Kon4) Prg. Kon5 Reset=EL EL/OTO Prg.Kon5 = 0000 Prg. Kon5 Reset=EL L5 Yeşil = 0000 L5 Yeşil Reset = EL L6 Yeşil= 0000 L5 Kırmızı Reset=EL EL/OTO L5 Kırmızı = 0000 L5 Kırmızı = 0000 L5 Kırmızı Reset=EL L6 Yeşil = 0000 L6 Yeşil Reset= EL L6 Kırmızı Reset=EL EL/OTO L6 Kırmızı = 0000 L6 Yeşil Reset= EL EL/OTO L6 Kırmızı = 0000 L6 Kırmızı Reset=EL L7 Yeşil = 0000 L7 Yeşil Reset= EL L7 Kırmızı = 0000 L7 Yeşil Reset = EL EL/OTO L7 Yeşil= 0000 L7 Kırmızı = 0000 L7 Kırmızı Reset=EL Prg.G1 = 0000 Prg.G2 = 0000 Programlanabilir Giriş2= 0000 (Prg.G2) Programlanabilir Giriş1= 0000 (Prg.G1) L7 Kırmızı Reset=EL EL/OTO Prg.G3 = OTK Bloke Prg.G4 = UzaktanReset Prg.G5 = 0000 Programlanabilir Giriş5=0000 (Prg.G5) Programlanabilir Giriş4=Uzaktan Reset (Prg.G4) Programlanabilir Giriş3= OTK Bloke (Prg.G3) TAMAM Ayarları Kaydet Kayıt Ortamı 2

3.2.9.Arıza Kayıtları Hem röle üzerinden hem de ara yüz yazlımından en son 20 arıza, tarih ve zaman etiketiyle incelenebilir. Ayrıca en son 100 olay da tarih ve zaman etiketiyle incelenebilir. Arıza akımları 3 saniyelik dalga formu, fiziksel ve numerik değişkenleriyle Konuşan Röle ara yüzünden izlenebilir. 1.Arıza Bilgileri I> : I>> : R I>>> : Açma Sayacı : 0063 R=000.05 S=000.05 T=000.10 3Io=002.30 Tarih : 24/03/08 Zaman: 12:57:12.506 Primer Akımları R=00000A S=00000A T=00000A 3Io=00230A Ie=000.03 I2=000.76 2.Arıza Bilgileri I> : I>> : R I>>> : Açma Sayacı : 0062 R=000.05 S=000.05 T=000.10 3Io=002.30 Tarih : 24/03/08 Zaman: 12:57:12.506 Primer Akımları R=00000A S=00000A T=00000A 3Io=00230A Ie=000.03 I2=000.76 3.Arıza Bilgileri I> : I>> : R I>>> : Açma Sayacı : 0061 R=000.05 S=000.05 T=000.10 3Io=002.30 Tarih : 24/03/08 Zaman: 12:57:12.506 Primer Akımları R=00000A S=00000A T=00000A 3Io=00230A Ie=000.03 I2=000.76 4.Arıza Bilgileri I> : I>> : R I>>> : Açma Sayacı : 0060 R=000.05 S=000.05 T=000.10 3Io=002.30 Tarih : 24/03/08 Zaman: 12:57:12.506 Primer Akımları R=00000A S=00000A T=00000A 3Io=00230A Ie=000.03 I2=000.76 5.Arıza Bilgileri I> : I>> : R I>>> : Açma Sayacı : 0060 R=000.05 S=000.05 T=000.10 3Io=002.30 Tarih : 24/03/08 Zaman: 12:57:12.506 Primer Akımları R=00000A S=00000A T=00000A 3Io=00230A Ie=000.03 I2=000.76 2

17.Arıza Bilgileri I> : I>> : R I>>> : Açma Sayacı : 0060 R=000.05 S=000.05 T=000.10 3Io=002.30 Tarih : 24/03/08 Zaman: 12:57:12.506 Primer Akımları R=00000A S=00000A T=00000A 3Io=00230A Ie=000.03 I2=000.76 18.Arıza Bilgileri I> : I>> : R I>>> : Açma Sayacı : 0060 R=000.05 S=000.05 T=000.10 3Io=002.30 Tarih : 24/03/08 Zaman: 12:57:12.506 Primer Akımları R=00000A S=00000A T=00000A 3Io=00230A Ie=000.03 I2=000.76 19.Arıza Bilgileri I> : I>> : R I>>> : Açma Sayacı : 0060 R=000.05 S=000.05 T=000.10 3Io=002.30 Tarih : 24/03/08 Zaman: 12:57:12.506 Primer Akımları R=00000A S=00000A T=00000A 3Io=00230A Ie=000.03 I2=000.76 20.Arıza Bilgileri I> : I>> : R I>>> : Açma Sayacı : 0060 R=000.05 S=000.05 T=000.10 3Io=002.30 Tarih : 24/03/08 Zaman: 12:57:12.506 Primer Akımları R=00000A S=00000A T=00000A 3Io=00230A Ie=000.03 I2=000.76 2

3.2.10. Dijital Girişlerin Durumu Bu menüde, programlanabilen digital girişlerin ve açma denetim devresinin dijital girişlerinin durumları görüntülenir. DİJİTAL GİRİŞLERİN DURUMU Prg. G1: Kp. Prg. G2: Kp. Prg. G1: Kp. Prg. G2: Kp. 3.2.11. Röle Denetim Kayıtları Bu menüde rölenin kendi iç denetimi sırasında ortaya çıkan hatanın kodu ve açma denetim devresinin ayrıntıları görüntülenir. Röle Denetim Kayıtları Hata Kodu : 0000 Aç. Dnt.Testi=HAYIR Aç.Dnt1:K,Aç.Dnt2:K Aç. Devresi:Sağlıklı 2

3.2.12.Tarih ve Zaman Ayarları Arıza ve olay etiketlerinde kullanılmak üzere saat, dakika, saniye, gün, ay ve yıl ayarları bu menüden yapılır. Tarih/Zaman Şifre = 001 Zaman : 04:32:20 Çar : 26/06/08 Zaman Ayarı : 1 Ayarla Saat = 014 Aralık 0-23 Zaman Ayarı : 2 Ayarla Dak. = 005 Aralık 0-59 Zaman Ayarı : 3 Ayarla Sn.= 036 Aralık 0-59 Tarih Ayarı : 1 Ayarla Gün = 024 Aralık 1-31 Tarih Ayarı : 2 Ayarla Ay : 003 Aralık 1-12 Zaman Ayarı : 3 Ayarla Yıl = 008 Aralık 00-99 Ayarları Kaydet Kayıt Ortamı TAMAM 2

3.2.14. Röle Reset Led Reset ve HW Reset tuşlarına aynı anda basılarak, röle resetlenebilir. Rölenin varsayılan ayarlarına (fabrika ayarlarına) dönmek ve şifreyi sıfırlamak için, Led Reset- Donanım Reset ve yukarı yön ( ) tuşları bir kaç saniye beraber basılı tutulur, arkasından Led Reset- Donanım Reset tuşları serbest bırakılır (yukarı yön tuşu bir kaç saniye daha basılı tutulmaya devam edilir.). 3.3. Ledlere ve Kontaklara Görevlerin Atanması 3.3.1. Girş- Çıkış Kontaklarının ve Ledlerin programlanması ADR241 B de yerel alarmlar ve farklı arızaların atanabileceği 5 adet çıkış kontağı, girişteki durum değişikliklerinin izlenebileceği ve harici röle kullanımı ihtiyacından kaçınmak için birbirinden optik olarak izoleli 5 adet sayısal giriş ayrıca programlanabilir 3 (3 yeşil ve 3 kırmızı) adet çift renkli Led bulunmaktadır. Aşağıdaki tablolardan seçilebilen görevler bu kontaklara ve Ledlere atanabilir. Bunun için tablodan, istenen görevlerin altındaki bit değerine 1 (set) yazılır. Bu şekilde elde edilen ikili sistemdeki 16 basamaklı sayı onluk sisteme çevrilir. Elde edilen değer Konuşan Röle ara yüz programına girilir. Görev ataması doğrudan rölenin ekranı üzerinden de yapılabilir. Bunun için elde edilen değer onaltılı sisteme çevrilir ve röle üzerindeki yön tuşları kullanılarak röleye girilir. 3.3.2. Programlanabilir Çıkış Kontak ve Ledlere Görev Atama Tablosu: SET Bit 1 Aktif RESET Bit 0 Pasif Bit Sırası 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 RL(n) A 3IO>>> Ie>>> T>>> S>>> R>>> I2>> 3IO>> Ie>> T>> S>> R>> 3IO> Ie> T> S> R> RL(n) B SH/HR X ArrDs ArrEn TC-F TC-H T2 T1 S5 S4 S3 S1 S2 OV UV I2>>> 2

RL(n) A Bit Sırası Simgesi Tanımı, İşlevi 15 3IO>>> Ekstra toprak koruma ani aşırı akım koruması (3. kademe) 14 Ie>>> Toprak ani aşırı akım koruması (3. kademe) 13 T>>> T fazı için ani aşırı akım koruması (3. kademe) 12 S>>> S fazı için ani aşırı akım koruması (3. kademe) 11 R>>> R fazı için ani aşırı akım koruması (3. kademe) 10 I2>> Negatif faz sırası (NFS) aşırı akım koruması (2. kademe) 9 3IO>> Ekstra toprak koruma ani aşırı akım koruması (2. kademe) 8 Ie>> Toprak aşırı akım koruması (2. kademe) 7 T>> T fazı için aşırı akım koruması (1. kademe) 6 S>> S fazı için aşırı akım koruması (2. kademe) 5 R>> R fazı için aşırı akım koruması (2. kademe) 4 3IO> Ekstra toprak korumada set edilen değeri geçen akımı (Pick Up) sezme (1. kademe) 3 Ie> Toprakta set edilen değeri geçen akımı (Pick Up) sezme (1. kademe) 2 T> T fazı için set edilen değeri geçen akımı (Pick Up) sezme (1. kademe) 1 S> S fazı için set edilen değeri geçen akımı (Pick Up) sezme (1. kademe) 0 R> R fazı için set edilen değeri geçen akımı (Pick Up) sezme (1. kademe) RL(n) B Bit Sırası Simgesi Tanımı, İşlevi 15 SH/HR 0= SR: Otomatik Reset / 1= HR: Elle reset 14 X Kullanılmıyor 13 ArrDs O.T.K. (A.R.R.) Pasif 12 ArrEn O.T.K. (A.R.R.) Aktif 11 TC-F Açma Devresi arızası 10 TC-H Açma Devresi sağlıklı 9 T2 TC2 (CB-NC) Açma Denetim Devresi Girişi (Kesici Normalde Kapalı) 8 T1 TC1 (CB-NO) Açma Denetim Devresi Girişi (Kesici Normalde Açık) 7 S5 Optik izoleli 5. sayısal Giriş Kontağı 6 S4 Optik izoleli 4. sayısal Giriş Kontağı 5 S3 Optik izoleli 3. sayısal Giriş Kontağı 4 S1 Optik izoleli 1. sayısal Giriş Kontağı 3 S2 Optik izoleli 2. sayısal Giriş Kontağı 2 OV Aşırı voltaj açma (Kullanılmıyor) 1 UV Düşük voltaj açma (Kullanılmıyor) 0 I2>>> Negatif faz sırası (N.F.S.) ani aşırı akım koruması (3. kademe) 2

3.3.3. Programlanabilir Giriş Kontaklarına (S) Görev Atama Tablosu: Bit sırası 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 S1-S5 X X X X X X X X X X X X X G2 AB RR S1 - S5 Bit Sırası Simgesi Tanımı, İşlevi 15 X Kullanılmıyor 14 X Kullanılmıyor. X Kullanılmıyor 3 X Kullanılmıyor 2 RR Uzaktan reset 1 AB Otomatik Tekrar Kapama (O.T.K.) Bloklama 0 G2 G2 Seçme (Aktif grup seçme) 3.3.4. Örnekler Birinci Örnek R, S, T fazlarındaki aşırı akımları herhangi bir çıkış kontağına atamak için: Tabloda faz aşırı akımlarının (R>>, S>>, T>>) yerleri bulunur. RL (n) A satırında 5, 6, ve 7. numaralı bitlerin altındadır. Bu bitlerin üzerine 1 yazılır diğerlerine 0 yazılır. 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 0 0 0 0 Bit Sırası 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 RL(n) A 3IO>>> Ie>>> T>>> S>>> R>>> I2>> 3IO>> Ie>> T>> S>> R>> 3IO> Ie> T> S> R> RL(n) B SH/HR X ArrDs ArrEn TC-F TC-H T2 T1 S5 S4 S3 S1 S2 OV UV I2>>> İkili sistemde elde edilen sayı 0000000011100000 dır. Bu sayı herhangi bir bilgisayardaki hesap makinesi (Başlat Programlar Donatılar Hesap Makinesi) yardımıyla onlu sisteme ( Konuşan Röle den programlamak için) veya onaltılı sisteme (yön tuşlarıyla programlamak için) çevrilir. 0000000011100000 sayısı, onlu sistemde 224 ve onaltılı sistemde 00E0 ya eşittir. Konuşan Röle ara yüz yazılımında, Programlanabilir Kontak 1 A ya 224 sayısı girilerek, bu kontak faz aşırı akımlarına programlanmış olur. Veya yön tuşları kullanılarak rölenin menüsünden Programlanabilir Kontak 1 A ya E0 sayısı girilerek de aynı görevlendirme yapılabilir. Tüm diğer ayarlamalar da olduğu gibi kontak ve Ledleri programlamak da Konuşan Röle ara yüz yazılımıyla daha kolaydır. 3

İkinci Örnek Yeşil LED 7 ye aşırı ve ani toprak akımı açmaları ve Kırmızı LED 7 ye aşırı ve ani faz akımı açmaları görevlerini atamak için: Görev atama tablosunda Ie>> ve Ie>>> nin yerleri bulunur. Ve üzerlerine 1 yazılır. 0 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 Bit Sırası 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 RL(n) A 3IO>>> Ie>>> T>>> S>>> R>>> I2>> 3IO>> Ie>> T>> S>> R>> 3IO> Ie> T> S> R> RL(n) B SH/HR X ArrDs ArrEn TC-F TC-H T2 T1 S5 S4 S3 S1 S2 OV UV I2>>> Elde edilen ikili sayı 0100000100000000 dır. Bu sayı onlu sistemde 16640 a eşittir. Bu sayı, Led 7 Yeşil A ya kaydedildiğininde görev ataması tamamlanmış olur..artık aşırı ve ani toprak akımı açmalarında 7. Led Yeşil renkte yanacaktır. Kırmızı Led 7 ye aşırı ve ani faz açmaları görevlerini atamak için: Görev atama tablosunda R>>, S>>, T>> ve R>>>, S>>>,T>>> nin yerleri bulunur. Ve üzerlerine 1 yazılır. 0 0 1 1 1 0 0 0 1 1 1 0 0 0 0 0 Bit Sırası 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 RL(n) A 3IO>>> Ie>>> T>>> S>>> R>>> I2>> 3IO>> Ie>> T>> S>> R>> 3IO> Ie> T> S> R> RL(n) B SH/HR X ArrDs ArrEn TC-F TC-H T2 T1 S5 S4 S3 S1 S2 OV UV I2>>> 3

Elde edilen ikili sayı 0011100011100000 dır. Bu sayı onlu sistemde 14560 a eşittir. Bu sayı, Led 7 Kırmızı A kaydedildiğininde görev ataması tamamlanmış olur. Artık aşırı ve ani faz akımı açmalarında 7. Led Kırmızı renkte yanacaktır. 3.4. Konuşan Röle Arayüz Yazılımı Röle ile iletişim kurmak için röle beraberinde sunulan yazılımın adı Konuşan Röle dir. Bu yazılım kullanılarak olay, hata ve arıza kayıtları başka bir ortama aktarılabilir ve analiz maksatlı çalışmalar yapılabilir. Arıza kayıtları standart formatta kayıt altına alınır. Bu format bir çok röle test birimince anlaşılabilirdir ve kayıt altındaki bilgilerin tekrar elde edilmesi ile de oldukça gerçekçi bir hata analizi yapmayı mümkün kılar. 3..4.1. Konuşan Röle Yazılımının Sağladıkları Tüm veriler ve ayarlar izlenebilir: 3

Olay listesi gerçek zamanlı izlenebilir: Akımın dalga formu, mantıksal ve fiziksel durum değişkenleri görüntülenebilir ve analiz edilebilir: 3

Veya RMS değeri görüntülenebilir ve analiz edilebilir: 3

4. BAĞLANTI ŞEMALARI 4.1. Kablo Bağlantıları Figür 4: RS232 Bağlantı Kablosu Herhangi bir bilgisayar ile ADR241 B Röle arasındaki iletişimi sağlamak için kullanılan bağlantıdır. Bilgisayara yüklenen Konuşan Röle adlı ara yüz programı ile röledeki tüm ayarlar yapılabilir, durumlar izlenebilir. Figür 4: RS485 Bağlantı Kablosu ADR241 B Röle, SCADA bağlantısıyla uzaktan yönetilebilir. SCADA nın röleye bağlantısı yakarıdaki gibidir. 3

4.2. Bağlantı Şeması RS 485 (-) A9 (+) A1 S5 Yard. Besleme A13 (-) A3 S4 A14 S3 A15 S2 A16 A17 R COM (+) D9 S1 ASHİDA ADR 241 B BAĞLANTI ŞEMASI D4 R5 D5 R4 C4 D6 R3 Ia(R) 1A C3 D7 R2 C8 D8 R1 Ib(S) 1A C7 C12 A6 A7 A8 KESİCİ AÇMA BOBİNİ DENETİM GİRİŞİ. Ic(T) 1A C11 C16 3Io 1A B2 B1 RÖLE KİLİTLEME C15 C6 B5 Ia(R) 5A B3 B4 RÖLE SAĞLIKLI C5 C10 s1 s2 P1 P2 Ib(S) 5A B8 B7 KESİCİ ARIZA C9 C14 s1 s2 P1 P2 B11 B10 O.TEK. KAPAMA Ic(T) 5A B14 B13 TOP. ARIZA C13 C18 s1 s2 P1 P2 B17 3Io 5A FAZ ARIZA B16 C17 Şema 1: ADR241 B Örnek Bağlantı Şeması 3

4.3. Kontakların Adları (Arka Yüz Şeması) Şema 2: Kontakların Adları (Arka yüz) 3

4.4. Tüm Sistemin Bağlantı Şeması Şema 3: Tüm Sistemin Bağlantı Şeması 3

5. TİP TESTLERİ 3.2 Tip Deneyleri (Type Tests) TEDAŞ AFB- 241 B 1. Muhafazanın Derecesi Deneyi (Degree IEC 60529 IEC 60529 IEC 60529 of Protection Test) IP 51 2. Çevresel Mekanik Deneyler (Enviromental Mechanical Test) 2.a) Titreşim Deneyi (Vibration Test) 2.b) Mekanik Darbe ve Çarpma Deneyi (Mechanical Shock and Stroke Test) 2.c) Sismik Deneyler (Sismic Test) 3. Çevresel İklim Deneyi (Climatic Enverimontel Test) 3.a) Taşıma ve Depolama (Transport and Storage) 3.b) Çalışma Koşulları (Working Conditions) 3.c) Bağıl Nem (Relative Humidity) 4. Yük Taşıma Kapasitesi Deneyi (Load Carring Capacity Test) 4.a) Kısa Süreli (100XIN), 1sn (Short Time Interval) IEC 60255-21, IEC 60068-3 IEC 60255-21-1 Sınıf I, IEC 60068-2-6 IEC 60255-21-2 Sınıf I, IEC 60068-2-27, IEC 60068-2-29 IEC 60255-21-3 Sınıf I, IEC 60068-3-3 (-25 +70 C) IEC 60068-2-1; IEC 60068 2-2 (-25 +55 C) IEC 60068-2-1; IEC 60068 2-2 (56 gün %95 +40C), IEC 60068-2-78 IEC 60255-6 IEC 60255-21-1 Sınıf 1, IEC 60068-2-6 IEC 60255-21-2, IEC 60068-2-27, IEC 60068-2-29 IEC 60255-21-3 Sınıf I, IEC 60068-3-3 (-25 +70 C) IEC 60068-2-1; IEC 60068 2-2) ( -25 +55 C) IEC 60068-2-1; IEC 60068 2-2 + + + + + (56 gün %95 +40 C ), IEC 60068-2-78 + 1 sn. (100xIN) 1 sn. (100xIN) + 4.b) Sürekli (2XIN) (Continuous) Sürekli (2xIN) Sürekli (2xIN) + 5. Yalıtım Deneyleri (Insulation Test) IEC 60255-5 5.a) Dielektrik Deneyi (Dielectric Test) 5.b) Darbe Gerilim Deneyi (Pulse Voltage Test) 5.c) İzolasyon Direnci Deneyi (Insulation Resistance Test) 2 kv (rms); 50 Hz;1 dak. 5 kv (tepe); 1.2/50 µs > 100 MΩ; 500 V DC 6. E.M.C. Deneyi (E.M.C. Test) IEC 60255-22 6.a) Yüksek Frekans Deneyi (High IEC 60255-22-1 Frequency Test) Sınıf III 6.b) Elektrostatik Boşalma deneyi (Electrostatic Discharge Test) 6.c) Radyo Frekans Deneyi (Radiated Frequency Test) 6.d) Hızlı Geçici Durum Deneyi (Burst Fast Transient Test) 7. Yardımcı Gerilim Kaynağı Deneyleri (Auxiliary Voltage Supply Test) 8. Kontak Kapasitesi Deneyi (Contact Capacity Test) IEC 60255-22-2 Sınıf III 2 kv (rms); 50 Hz;1 dak. + 5 kv (tepe); 1.2/50 µs + > 100 MΩ; 500 V DC + > 160 MΩ IEC 60255-22-1 Sınıf III + IEC 60255-22-2 Sınıf III + IEC 60255-22-3 IEC 60255-22-3 + IEC 60255-22-4 Sınıf B IEC 60255-11, IEC 60255-6 IEC 60255-22-4 Sınıf B + IEC 60255-11, IEC 60255-6 + IEC 61810-2 IEC 61810-2 + 9.L.V.D. Deneyi (L.V.D. Test) IEC 61010-1:2001 + Kullanım Kılavuzu 3.0 Versiyon Hasan Alpay 3