ED12-REGÜLATÖRLER 2013
Regülatörler Şebeke gerilimindeki yükselme düşme gibi dengesizlikleri önleyip gerilim regülasyonu yapan elektriksel cihazlara regülatör denir. Regülatörler elektrik enerjisini içerisindeki donanımsal parçalar ile düşürür veya yükseltir. Günümüzde teknoloji geliştikçe elektrik, elektronik ve elektromekanik cihazlarda gelişmekte ve yaygınlaşmaktadır. Bu cihazların ihtiyacı olan elektrik enerjisi pahalı bir yatırım olduğu için aynı oranda artmamakta ve yetersiz kalan elektrik enerjisinden dolayı voltaj dalgalanmaları artarak devam etmektedir. İleri teknoloji kullanan sanayideki CNC tezgâhları, fabrikalardaki motor sürücüler, hastanelerdeki tıbbi cihazlar, işyerlerimizdeki bilgisayar ve elektronik cihazlar, evlerdeki elektronik beyaz eşyalar, klimalar ve kombi gibi aletler bu voltaj dalgalanmalarından ciddi şekilde etkilenmektedir. Hatta arıza vererek maddi hasarlara ve iş kaybına neden olmaktadır. Birçok bölgede cihazların aynı anda açılması ve kapatılması voltaj dalgalanmasına neden olduğu gibi belli saatlerde de aşırı yüklenmelerinden dolayı voltaj çok düşmektedir ve hassas cihazların tamamen çalışmasını engellemekte veya arızalanmalarına neden olmaktadır. Regülatörler voltajı sabit tutarak cihazların sağlıklı ve güvenli çalışmasını sağlamaktadır. Ana yapı olarak regülatörler ikiye ayrılır. Bunlar; 1. Dinamik(Servo) Regülatörler 2. Statik Regülatörler Regülatör seçimi yükün önemine ve teknolojisine göre yapılmalıdır. Dinamik(Servo) regülatörler statik regülatörlere göre daha hassastır. 1. Dinamik(Servo) Regülatörler Otomatik voltaj regülasyon sistemidir. Servo regülatörler monofaze ve trifaze olarak üretilirler. Servo regülatörlerin voltaj regülasyon süresi kısadır. Bundan dolayı hassas elektronik cihazlar için uygundurlar. Servo regülatör sisteminde bulunan yuvarlak varyak trafo motoru kendi ekseni etrafında voltaj gerilimlerindeki farka göre hareket ederek çıkış gerilimini ayarlamaktadır. Voltajın düşük olduğu bir noktadan alınıp istenilen değere göre, örneğin 220VAC değere ulaştırılabilmesi 85V/sn zamanda gerçekleştirilebilmektedir. Yani regülatör 220V sinüs gerilimini 2-3 saniyede sağlamaktadır. Aşağıda monofaze bir servo regülatörün çalışma prensibi anlatılmıştır. Servo kontrollü regülatör, düzenlemeyi sağlayan troidal transformatör (varyak), yardımcı transformatör ile değişken transformatörü kumanda eden elektronik devrelerden oluşmuştur. Hızlı cevap verme zamanını içeren kontrol sistemi ile küçük gerilim değişimleri hızlı şekilde düzeltilir. Giriş gerilimi çalışma sınırları dışına çıktığında, limit-switchler tarafından kontrol ünitesi devreden çıkarılır. Regülasyon tamamlandığında elektronik frenleme devresi yardımıyla motorun enerjisi kesilir ve sessiz çalışır. çoğaltılamaz. Sayfa 2
Şekil 1. Monofaze Servo Regülatörlerin Çalışma Prensibi Limit switch yada diğer adıyla sınır şalteri, bir hareketli mekanizmanın temas etmesi sonucu mekanik olarak tahrik edilerek elektriksel kontakları pozisyon değiştiren bir anahtardır. Limit switchin kontaklarının pozisyon değiştirmesi, yani açık konumdan kapalı konuma veya kapalı konumdan açık konuma geçmesi sonucu herhangi bir elektrik devresi açılır veya kapanır. 2. Statik Regülatörler Statik regülatörler içerisinde elektronik kontrol ünitesi barındırırlar. Bu tip regülatörlerde varyak yerine elektronik devre elemanı olan tristörler kullanılmıştır. Tristörlerin kullanılmasıyla regülasyon hızı 5000V/sn değerlerine kadar çıkmıştır ve voltaj regülasyon işlemi hareketli parçaya ihtiyaç duyulmadan gerçekleştirilebilmektedir. çoğaltılamaz. Sayfa 3
TEKNİK ÖZELLİKLER Tek-Faz Servo Voltaj Regülatörleri Güç (kva) 6 10 15 20 30 GERİLİM Giriş Gerilimi 220V, 1-faz + N Normal 150-255V Giriş Gerilim Geniş Aralığı 130-255V (Ops.) 50/60Hz Çıkış Gerilimi 220V Çıkış Gerilim Toleransı ±%1 ile ±%5 arası ayarlanabilir Regülasyon Hızı (V/sn) 80 40 AŞIRI YÜK KAPASİTESİ %110 30 dk %130 10 dk %150 1 dk GENEL Koruma Çıkış Koruma Kontaktörü Kontrol Mikroişlemci Grafik LCD Ön Panel Giriş Işıklı Göstergeler Çıkış True RMS Giriş Gerilimi True RMS Çıkış Gerilimi Ölçümler True RMS Çıkış Akımı Yük Yüzdesi Verim %95 Soğutma Cebri soğutma (fan yedekli) Bypass Şalteri ORTAM Çalışma Sıcaklığı 0 C - 40 C Depolama Sıcaklığı -10 C - +40 C Bağıl Nem % 0-90 (yoğunlaşma olmadan) Yükseklik 2000 m Gürültü (db (A)) < 50 FİZİKSEL ÖZELLİKLER Boyutlar (G x D x Y) (mm) 450x350x300 560x380x300 600x440x320 550x550x770 600x600x780 Koruma Sınıfı IP20 Renk RAL7012 KULLANIM ÖMRÜ 10 yıl DİĞER Farklı güçlerdeki ihtiyaçlarınız için lütfen bizi arayınız. Giriş gerilimi aralıkları için müşteri isteklerine göre tasarım yapılabilmektedir. ENEL burada yer alan bilgileri haber vermeksizin değiştirme hakkını gizli tutar. çoğaltılamaz. Sayfa 4
TEKNİK ÖZELLİKLER Üç-Faz Servo Voltaj Regülatörleri Güç (kva) 30 45 60 75 100 120 150 200 250 300 400 500 600 GERİLİM Giriş Gerilimi 380/400/415V, 3-faz + N Giriş Gerilim Aralığı Normal 260-440V (Faz-Faz) Geniş (Ops.) 225-440V (Faz-Faz) 50/60Hz Çıkış Gerilimi 380/400/415V (Faz-Faz) Çıkış Gerilim Toleransı ±%1 ile ±%5 arası ayarlanabilir Regülasyon Hızı (V/sn) 80 40 AŞIRI YÜK KAPASİTESİ %110 30 dk %130 10 dk %150 1 dk GENEL Koruma Çıkış Koruma Kontaktörü Kontrol Mikroişlemci Grafik LCD Ön Panel Giriş Işıklı Göstergeler Çıkış True RMS Giriş Gerilimi True RMS Çıkış Gerilimi Ölçümler True RMS Çıkış Akımı Yük Yüzdesi Verim %97 Soğutma Cebri soğutma (fan yedekli) Bypass Şalteri ORTAM Çalışma Sıcaklığı 0 C - 40 C Depolama Sıcaklığı -10 C - +40 C Bağıl Nem % 0-90 (yoğunlaşma olmadan) Yükseklik 2000 m Gürültü (db (A)) < 50 FİZİKSEL ÖZELLİKLER Genişlik (mm) 730 730 730 730 750 750 750 1250 1500 1500 1530 1700 1800 Boyutlar Derinlik (mm) 630 650 700 700 750 750 850 750 750 750 730 850 900 Yükseklik (mm) 1220 1220 1300 1300 1500 1500 1500 1500 1500 1500 2025 2025 2025 Koruma Sınıfı IP20 Renk RAL7012 KULLANIM ÖMRÜ 10 yıl DİĞER Farklı güçlerdeki ihtiyaçlarınız için lütfen bizi arayınız. Giriş gerilimi aralıkları için müşteri isteklerine göre tasarım yapılabilmektedir. ENEL burada yer alan bilgileri haber vermeksizin değiştirme hakkını gizli tutar. çoğaltılamaz. Sayfa 5
Statik ve Servo Regülatörün Karşılaştırılması Özellik Servo Regülatör Statik Regülatör Maksimum giriş voltaj aralığı 220-440VAC 200-440VAC Çıkış voltaj düzeltme hassasiyeti %1 %1 Düzeltme sistemi Varyak-Motor Thristor Voltaj düzeltme hızı 200V/sn 5000V/sn Cevap zamanı 100-300ms 20ms Giriş akım harmoniği 3 2 Giriş/Çıkış frekans toleransı 50Hz ± %5 50Hz ± %5 Verim 97 97 Distorsiyon (Lineer yükte) %1 %1 Distorsiyon (Non-Lineer yükte) %3 %3 Crest factor 3:1 3:1 Çıkış gerilim toleransı 220VAC(230VAC)±%1 220VAC(230VAC)±%1 Çalışma sıcaklığı -10 C ~ 40 C -10 C ~ 40 C Bağıl nem %90 yoğunlaşmamış %90 yoğunlaşmamış Akustik gürültü 50dB 45dB By-Pass Mevcut Mevcut Aşırı yük koruması %100-%125 yükte 10dk %125-%150 yükte 1dk %150-%200 yükte 2sn %200 yükte By-pass a geçer %100-%125 yükte 10dk %125-%150 yükte 1dk %150-%200 yükte 2sn %200 yükte By-pass a geçer Hareketli parça Mevcut Mevcut değil Faz koruma Opsiyonel Opsiyonel Yüksek voltaj koruması Opsiyonel Opsiyonel İzolasyon transformatörü Opsiyonel Opsiyonel Haberleşme RS232&RS485(Opsiyonel) RS232&RS485(Opsiyonel) Çalışma süresi Kesintisiz Kesintisiz Bakım Motor, varyak gibi hareketli parçalar bakım gerektirir. Hareketli parça içermez. Tristör vs. bakım gerektirir. Giriş Çıkış Filtre RFI-EMI Filtre(Opsiyonel) RFI-EMI Filtre(Opsiyonel) çoğaltılamaz. Sayfa 6
Ebat Büyük hacimli Küçük hacimli Soğutma Doğal hava soğutma Kontrol edilebilen fanlar Aşırı Isı Koruması Koruma var Koruma var Ağırlık Daha ağır Ağır Aşırı voltaj koruma Opsiyonel Opsiyonel Aşırı akım koruma Tamir ve bakım Mekanik Mekanik, Elektronik Yedek parça Mevcut(Varyak, motor) Mevcut(Tristör) Çalışma yüksekliği(m) 2000 2000 çoğaltılamaz. Sayfa 7