DRT Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş. Deloitte Values House Maslak No1 34398 İstanbul Tel: + 90 (212) 366 60 00 Fax: + 90 (212) 366 60 15 www.deloitte.com.tr www.verginet.net VERGİ SİRKÜLERİ 7 Eylül 2016 NO: 2016/90 KONU Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi ile Bazı Vergi ve Sosyal Güvenlik Uygulamalarında Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Yürürlüğe Girdi. 6745 sayılı Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 7 Eylül 2016 tarihli ve 29824 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanun, toplam 82 maddeden oluşmaktadır. Bu sirkülerimizde Kanunun; yatırımların proje bazında desteklenmesi ile vergi ve sosyal güvenlik uygulamalarına ilişkin hükümleri ele alınmaktadır. 1) Kreş ve gündüz bakımevlerine 5 yıllık kazanç istisnası getirilmesi Bu Kanunun 5 inci maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu nun Eğitim ve öğretim işletmelerinde kazanç istisnası başlıklı 20 nci maddesinde yapılan değişiklik ile özel kreş ve gündüz bakımevlerine faaliyete geçtiği vergilendirme döneminden itibaren 5 vergilendirme dönemi süresince elde ettikleri kazançları gelir vergisinden istisna edilmiştir. Ayrıca benzer bir düzenleme, yine bu Kanunun 64 üncü maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu nun İstisnalar başlıklı 5 inci maddesinde yapılmıştır. Maddenin yürürlük tarihi: 1/1/2017 tarihinden itibaren faaliyete başlayan özel kreş ve gündüz bakımevlerine uygulanmak üzere 7/9/2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 2) Isı Yalıtımı ve Enerji Tasarrufu Sağlamaya Yönelik Harcamaların Gelir Vergisi Mükelleflerince Gider Olarak Gösterilebilmesi Hatırlanacağı üzere, 9 Ağustos 2016 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan 6728 sayılı Torba Kanun ile işletmeye dahil olan gayrimenkullerin iktisadi değerini artırıcı niteliği olan ısı
yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik harcamaların yapıldığı yılda doğrudan gider yazılmasına imkan sağlanmış ve bu konu 2016/79 No.lu sirkülerimiz ile duyurulmuştu. Bu defa benzer bir düzenleme gayrimenkul sermaye iradı elde edenler için de getirilmektedir. Buna göre, Kanunun 6 ncı maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu nun Giderler başlıklı 74 üncü maddesinde yapılan değişiklik ile gayrimenkulün iktisadi değerini artırıcı niteliği olan ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik harcamaların Vergi Usul Kanunu nun 313 üncü maddesinde yer alan amortisman sınırını (2016 yılı için 900 TL) aşması halinde de gider yazılabilmesine olanak sağlanmıştır. 3) Kredi Teminatı Sağlayan Kurumların Kazanç ve İratları Üzerinden Vergi Kesintisi Yapılmaması Bu Kanunun 8 inci maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu nun Geçici 67 inci maddesinde yapılan değişiklik ile Kurumlar Vergisi Kanunu nun Muafiyetler başlıklı 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (l*) bendi kapsamında kredi teminatı sağlayan kurumların, Gelir Vergisi Kanununun Geçici 67 nci maddesinin birinci ve dördüncü fıkraları kapsamındaki kazanç ve iratları üzerinden vergi kesintisi yapılmaması sağlanmaktadır. (*) l) Yabancı ülkeler veya uluslararası finans kuruluşları ile yapılan malî ve teknik işbirliği anlaşmaları çerçevesinde yalnızca kredi teminatı sağlamak üzere kurulmuş olup bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları teminat sorumluluk fonlarına ekleyen ve sahip oldukları fonları ortaklarına dağıtmaksızın, kredi sağlayan banka ve kuruluşlara yatıran kurumlar. 2
4) İnternet Üzerinden Gerçekleştirilen Ticari İşlemlerde Taraf veya Aracı Olanlara Vergi Kesintisi Yapma Yükümlülüğü Getirilmesi Bu Kanunun 9 uncu maddesiyle, Vergi Usul Kanunu nun Vergi Kesenlerin Sorumluluğu başlıklı 11 inci maddesinde yapılan değişiklik ile Bakanlar Kuruluna, vergiye tabi işlemlere taraf veya aracı olanlara vergi kesinti yaptırmaya ve belirli şartlar altında farklı kesinti oranları tespit etmeye ilişkin yetki verilmektedir. Buna göre, Bakanlar Kurulu; Ödeme yapılan kişilerin mükellef olup olmamasına, Ödeme yapan veya ödemeye aracılık edenlerin vergi kanunlarına göre vergi kesintisi yapmak zorunluluğu bulunup bulunmamasına, Ödemenin konusunun mal veya hizmet alım satımı olup olmamasına, Elektronik ortamda gerçekleştirilip gerçekleştirilmemesine, Ödeme yapılanın bu tutarı vergi matrahının tespitinde indirim konusu yapıp yapmamasına bakılmaksızın, vergiye tabi işlemlere taraf veya aracı olanlara vergi kesintisi yaptırmaya, iş grupları, iş nevileri, sektörler ve emtia grupları itibarıyla, vergiye tabi işlemle ilgili, vergi kanunlarında belirtilen alt ve üst limitler arasında olmak şartıyla, farklı kesinti oranları tespit etmeye yetkili kılınmıştır. Bu yetki sayesinde, başta internet üzerinden gerçekleştirilen ticari işlemler olmak üzere, bilgi işlem teknolojilerinin yaygın olarak kullanıldığı alanlarda kayıtlı ekonomiye geçişi hızlandırmak ve kayıt dışılıkla etkin mücadele etmek adına yeni adımlar atılacağı anlaşılmaktadır. Ayrıca, söz konusu düzenlemeye ilişkin olarak bu Kanunun; 65 inci maddesiyle, 5520 sayılı Kanunun Vergi kesintisi başlıklı 15 ve Dar mükellefiyette vergi kesintisi başlıklı 30 uncu maddelerinde, 7 inci maddesiyle, Gelir Vergisi Kanunu nun Vergi Tevkifatı başlıklı 74 üncü maddesinde 3
gerekli değişiklikler yapılmıştır. 5) Elektronik Belgelerin Değerli Kağıt Tanımına Eklenmesi Bu Kanunun 10 uncu maddesiyle, Değerli Kâğıtlar Kanunu nun 1 inci maddesinde yapılan değişiklik ile Değerli Kağıtlar Kanunu nda yer alan değerli kağıt tanımına; elektronik imza kullanılarak manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgelerin de dahil edilmesiyle, değerli kağıt tanımını daha önce 1512 sayılı Noterlik Kanununda yapılan değişikliğe uygun hale getirilmiştir. 6) İnşaat İşlerinde KDV İstisnası İçin Stratejik Yatırım Olma Şartının Kaldırılması ve 500 milyon Türk Lirası Tutarındaki Asgari Yatırım Şartının 50 milyon Türk Lirası Tutarına Kadar İndirilmesi Bu Kanunun 36 ncı maddesiyle, Katma Değer Vergisi Kanunu nun Büyük ve stratejik yatırımlarda iade başlıklı geçici 30 uncu maddesinde yapılan değişiklik ile yatırım teşvik belgesi kapsamında bulunan yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle katma değer vergisi istisnası için stratejik yatırım olma şartı kaldırılmakta ve 500 milyon Türk Lirası tutarındaki asgari yatırım şartının 50 milyon Türk Lirası tutarına kadar indirilmesi veya Kanunda belirlenen sınırın iki katma kadar artırılması konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verilmektedir. 7) Turizm Tesisleri Yatırımcılarının Bazı Ödemelerinin Ertelenmesi Bu Kanunun 49 uncu maddesiyle, 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun geçici 19 uncu maddesinde yapılan değişiklik ile turizm tesisleri yapılmak üzere adlarına kamu arazisi tahsis edilen Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli yatırımcılar ve 4
işletmecilerden; irtifak hakkı tesis edilip edilmediğine veya kullanma izni verilip verilmediğine bakılmaksızın 1/1/2016 tarihi ile 31/12/2016 tarihi arasındaki dönemde tahsil edilmesi gereken kira, kesin izin, kesin tahsis, irtifak hakkı, kullanma izni bedelleri ve hasılat payları ile Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli turizm tesislerinin yatırımcıları ve işletmecilerinden bu faaliyetleri dolayısıyla Hazine taşınmazlarını izinsiz kullanımlarından dolayı aynı dönemde tahsil edilmesi gereken ecrimisillerin ödeme süreleri, başvuru şartı aranmaksızın bir yıl ertelenmiştir. 8) Şehit Yakınlarının ÖTV siz Araç Alabilmesi Bu Kanunun 51 inci maddesiyle, Özel Tüketim Vergisi Kanunu nun Diğer istisnalar başlıklı 7 nci maddesinde yapılan değişiklik ile şehit eş veya çocuklarının, şehidin eş ve çocuğunun bulunmaması halinde ise anne veya babasının bir defaya mahsus olmak üzere özel tüketim vergisi ödemeksizin araç alabilmelerine imkan sağlanmaktadır. 9) Şehit Yakınlarının ÖTV siz Alacağı Araçları 5 yıl Sonra Satması Bu Kanunun 52 nci maddesiyle, Özel Tüketim Vergisi Kanunu nun Verginin belgelerde gösterilmesi, matrahta, vergide ve mükellefiyette değişiklikler başlıklı 15 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinde yapılan değişiklik ile şehit yakınları tarafından ÖTV ödenmeksizin alınan aracın, 5 yıllık süreden sonra elden çıkarılması halinde, vergi ödenmeksizin işlem yapılabilmesine olanak sağlanmıştır. 10) Cep Telefonlarındaki Asgari Maktu Özel Tüketim Vergisi Tutarının Artırılması Bu Kanunun 53 üncü maddesiyle, Özel Tüketim Vergisi Kanunu nun geçici 6 ncı maddesinde yapılan değişiklik ile cep telefonlarındaki asgari maktu özel tüketim vergisi tutarına ilişkin yetki sınırı 40 TL den 160 TL ye yükseltilmiştir. 5
11) Ticari Yolcu ve Yük Taşımacılığı Kapsamındaki Taşıtların ÖTV siz Yenilenmesi Bu Kanunun 54 üncü maddesiyle, Özel Tüketim Vergisi Kanunu na eklenen geçici 7 nci madde ile ticari yolcu ve yük taşımacılığı faaliyetiyle uğraşanların, sahibi oldukları taşıtla aynı cinsteki bir taşıtın bahse konu faaliyette kullanılması amacıyla, bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten 30/6/2019 tarihine kadar ilk iktisabı, ÖTV den istisna sayılacaktır. Sadece düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ticari yolcu ve yük taşımacılığı faaliyeti dolayısıyla gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanların düzenlemeden yararlanabilmesi öngörülmektedir. Bu kapsamda, kendi şahsının veya şirketinin çalışanını veya yükünü taşıyanlar, bu taşıtların yenilenmesi amacıyla bu istisnadan yararlanamayacaktır. Yenilemeye konu edilen taşıtın, istisnadan yararlanılan tarihten itibaren 2 tam yıl içerisinde satılması, devredilmesi veya sair suretle işletme aktifinden çıkarılması şartı öngörülmektedir. Aksi takdirde yeni alınan taşıta ilişkin zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, ziyaa uğramış sayılacaktır. Öte yandan söz konusu eski taşıtları satın alan kişilerin, taşıtları hangi amaçla kullanılacağının herhangi bir önemi bulunmamaktadır. Maddede ayrıca yeni taşıtın, ilk iktisap tarihinden itibaren üç tam yıl geçmeden, veraset yoluyla intikaller hariç, devri halinde adına kayıt ve tescil işlemi yapılandan; ticari yolcu veya yük taşımacılığı faaliyetinden çekilmesi (hurdaya çıkarılması hariç) halinde ise bu madde hükmünden yararlanandan, taşıtın ilk iktisabındaki matrah esas alınarak, devir veya ticari işletme faaliyetinden çekilme tarihindeki oran üzerinden hesaplanan özel tüketim vergisinin alınması öngörülmektedir. 6
12) Elektrik Motoru Da Olan Hibrit Araçlar için Farklı Vergi Oranlarının Belirlenmesi Bu Kanunun 55 inci maddesiyle, Özel Tüketim Vergisi Kanunu na ekli 2 sayılı listeye, yakıt motorunun yanı sıra elektrik motoru da olan hibrit araçlar için farklı vergi oranları eklenmiştir. Motor silindir hacmi 1600 cm 3 ü geçen fakat 2000 cm 3 ü geçmeyenler Elektrik motoru da olanlardan elektrik motor gücü 50 KW ı geçip motor silindir hacmi 1800 cm 3 ü geçmeyenler Diğerleri 90 Motor silindir hacmi 2000 cm 3 ü geçenler Elektrik motoru da olanlardan elektrik motor gücü 100 KW ı geçip motor silindir hacmi 2500 cm 3 ü geçmeyenler Diğerleri 145 90 145 13) 4/B li Sigortalıların Prim Ödemelerine 5 Puanlık İndirim Sağlanması Bu Kanunun 62 nci maddesiyle, 5510 sayılı Kanun un Prim oranları ve Devlet katkısı başlıklı 81 inci maddesinde yapılan değişiklik ile halihazırda işverenlerde uygulanan 5 puanlık malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi teşvikinin 4/b kapsamındaki bağımsız çalışanlara da uygulanması; bu kapsamda yüzde 34,5 olan prim oranının yüzde 29,5 a düşürülmesi sağlanmaktadır. Sigortalıların bu prim indiriminden yararlanabilmeleri için primlerin Hazinece karşılanmayan kısmının yasal süresi içinde ödenmesi, SGK ye kendi sigortalılıklarından kaynaklanan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması gerekmektedir. Ancak SGK ye olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını taksitlendiren veya yapılandıran sigortalılar bu taksitlendirme veya yapılandırma işlemleri devam ettiği sürece bu bent hükmünden yararlandırılacaktır. Maddenin yürürlük tarihi: 1/10/2016 7
14) Kısmi Süreli veya Çağrı Üzerine Çalışanlar ile Ev Hizmetlerinde Çalışma Gün Sayısı 10 Gün ve Daha Fazla Olan Çalışanların Genel Sağlık Sigortası Primlerinin Otuz Güne Tamamlaması Bu Kanunun 63 üncü maddesiyle, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu nun Primlerin ödenmesi başlıklı 3 üncü maddesinde yapılan değişiklik ile bakmakla yükümlü olunan kişi statüsündekiler hariç, kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar, ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalışıp çalıştığı saat karşılığında ücret alanlar ve 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrasına göre ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan çalışanlardan ay içerisinde 20 gün ve daha az çalışanların eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini 30 güne tamamlaması sağlanmaktadır. Maddenin yürürlük tarihi: 1/10/2016 15) Kalan Yatırıma Katkı Tutarının Yeniden Değerleme Oranında Artırılması ve Diğer Faaliyetlere İlişkin Yatırıma Katkı Tutarını Belirli Yatırımlarda %100 e Kadar Kullandırmaya Yönelik Bakanlar Kuruluna Yetki Verilmesi Bu Kanunun 66 ncı maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu nun İndirimli kurumlar vergisi başlıklı 32/A maddesinde yapılan düzenleme ile; Yatırımın tamamlanması şartıyla, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle yararlanılan kısmı hariç olmak üzere, kalan yatırıma katkı tutarının, yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmasına, Hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, yatırım döneminde yatırıma başlama tarihinden itibaren kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulatmak suretiyle yatırıma katkı tutarını her bir il grubu, bölgesel, büyük ölçekli, stratejik ve öncelikli yatırımlar ile konusu, sektörü ve niteliği itibarıyla proje bazında 8
desteklenmesine karar verilen yatırımlar için %100 e kadar kullandırma konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verilmesine olanak sağlanmaktadır. 16) İş Güvenliği Uzmanı, İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personeli Çalıştırma Zorunluluğu Başlangıç Tarihi Bazı İşyerleri İçin Ertelenmiştir. Bu Kanunun 71 inci maddesiyle, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu nun Yürürlük başlıklı 38 inci maddesinde yapılan değişiklik ile iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli çalıştırma zorunluluğu, kamu kuramları ile 50 den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için 1/7/2016 tarihinden 1/7/2017 tarihine ertelenmiştir. Bilindiği üzere, 6331 sayılı Kanunda iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işverene çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli görevlendirme yükümlülüğü getirilmiş, belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması halinde, bu hizmetin ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilmesi hüküm altına alınmıştır. Bu hükümlerin yer aldığı 6 ncı ve 7 nci maddelerin yürürlük tarihi ise, kamu kurumları ile 50 den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için ilk olarak 1/7/2016 olarak belirlenmişti. Bu Kanun ile söz konusu düzenlemenin yürürlük tarihi 1/7/2017 tarihine ertelenmiştir. Söz konusu Kanuna aşağıdaki bağlantı yoluyla ulaşabilirsiniz. 6745 sayılı Kanun 9
Sirkülerlerimizde yer alan bilgiler belli bir konunun veya konuların çok geniş kapsamlı bir şekilde ele alınmasından ziyade genel çerçevede bilgi vermek ve yorum yapmak amacını taşımaktadır. Bu sirkülerler ile amacımız muhasebe, vergi, yatırım, danışmanlık alanlarında veya diğer türlü profesyonel bağlamda tavsiye veya hizmet sunmak değildir. Bilgileri kişisel finansal veya ticari kararlarınızda yegane dayanak olarak kullanmaktan ziyade, konusuna hakim profesyonel bir danışmana başvurmanız tavsiye edilir. Bu sirkülerler ve içeriğindeki bilgiler, oldukları şekliyle sunulmaktadır; "DRT Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş." ve İngiltere mevzuatına gore kurulmuş olan Deloitte Touche Tohmatsu Limited ve onun üye firmaları ve bunların iştirakleri ve filyalleri (bundan böyle ayrı ayrı veya birlikte "Deloitte"), bunlarla ilgili sarih veya zımni bir beyan ve garantide bulunmamaktadır. "Deloitte", söz konusu sirkülerlerin ve içeriğindeki bilgiler in hata içermediğine veya belirli performans ve kalite kriterlerini karşıladığına dair bir güvence vermemektedir. Sirkülerleri ve içeriğindeki bilgileri kullanımınız sonucunda ortaya çıkabilecek her türlü risk tarafınıza aittir ve bu kullanımdan kaynaklan an her türlü zarara dair risk ve sorumluluk tamamen tarafınızca üstlenilmektedir. "Deloitte", söz konusu kullanımdan dolayı, (ihmalkarlık kaynaklı olanlar da dahil olmak üzere) sözleşmesel bir dava, kanun veya haksız fiilden doğan her türlü özel, dolaylı veya arızi zararlardan ve cezai tazminattan dolayı sorumlu tutulamaz. 10