20 Ağustos 2014 Tarihli ve 29094 Sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Başbakanlık Personeli Görvede Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği ne uygun olarak hazırlanmıştır. GYS 2015 Başbakanlık Personeli Görevde Yükselme Sınavlarına Hazırlık Soru Bankası Şube Müdürü Hukuk Müşaviri Araştırmacı Şef Bilgisayar İşletmeni Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni Memur
Komisyon Başbakanlık Görevde Yükselme Sınavlarına Hazırlık El Kitabı Soru Bankası ISBN 978-605-318-065-4 Kitapta içeriğinin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti ye aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı, mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 1. Baskı: Şubat 2015, Ankara Yayın - Proje Yönetmeni: Ayşegül Eroğlu Dizgi-Grafik Tasarım: Selda Tunç Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı Baskı: Sonçağ Yayıncılık Matbaacılık Reklam San Tic. Ltd.Şti. İstanbul Cad. İstanbul Çarşısı 48/48 İskitler - ANKARA (0312 341 36 67) (0535 292 34 31) Yayıncı Sertifika No: 14749 Matbaa Sertifika No: 25931 İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50-430 67 51 Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60 Dağıtım: 0312 434 54 24-434 54 08 Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60 İnternet: www.pegem.net E-ileti: pegem@pegem.net
SUNU Başbakanlık Merkez Teşkilatı ve Başbakanlık Basımevi Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğünde boş bulunan toplam 51 adet kadro için, 20/8/2014 tarihli ve 29094 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Başbakanlık Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği hükümlerine göre ÖSYM tarafından 4 Nisan 2015 tarihinde görevde yükselme sınavı yapılacaktır. 4 Nisan 2015 tarihinde yapılacak sınavda aşağıdaki konulara yer verilecektir: a) T.C. Anayasası b) Türkçe Dil Bilgisi c) Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi ç) 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu d) 3056 sayılı Başbakanlık Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun e) 3046 sayılı Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları Hakkında Kanun f) 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu ile 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu g) 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu h) 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun ile 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik ı) Resmi Yazışmalarda Uygulanacak Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik, Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmelik ile Başbakanlık Merkez Teşkilatı ve Basımevi Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmelik Sınav soruları; 1. Grup: Şube Müdürü, Hukuk Müşaviri, Araştırmacı, 2. Grup: Şef, 3. Grup: Bilgisayar İşletmeni, Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni, Memur, kadroları için farklı olmak üzere 3 ayrı kitapçık halinde farklı düzeylerde hazırlanacaktır. Uzman bir kadro tarafından hazırlanan kitabımıza ilişkin görüş ve eleştirilerinizi bizimle paylaşmanızı diliyor, katılacağınız sınavlarınızdaki başarılarınıza katkı getirmesini diliyoruz.
İÇİNDEKİLER Sunu... iii İçindekiler...v T.C. Anayasası... 1 Türkçe...74 İnkılap Tarihi...141 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu...232 3056 Sayılı Başbakanlık Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun...312 3046 Sayılı Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları Hakkındaki Kanun...316 3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu...320 4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu...323 5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu...331 4982 Bilgi Edinme Hakkı Kanunu...397 Resmî Yazışmalarda Uygulanacak Esas ve Usûller Hakkında Yönetmelik Yayımlandığı Resmi Gazetenin Tarihi: 2/2/2015 No : 29255...411 Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmelik...415 Başbakanlık Merkez Teşkilatı ve Basımevi Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmelik...417
PEGEM AKADEMİ T.C. ANAYASASI TESTİ 1. I. Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin geriye bırakılması ve ara seçimleri II. Milletvekili seçilme yeterliliği III. Baraj oranı IV. Türkiye büyük millet meclisinin seçim dönemi T.C. anayasasında seçimlere ilişkin olarak yukarıda verilenlerden hangisi veya hangileri yer almamıştır? A) Yalnız I B) II-III C) Yalnız III D) I-II 2. T.C. Anayasasına göre, yasama dokunulmazlığı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Mecliste ileri sürdükleri düşüncelerden, o oturumdaki Başkanlık Divanının teklifi üzerine meclisce başka bir karar alınmadıkça bunları Meclis dışında tekrarlamak ve açığa vurmaktan sorumlu tutulurlar. B) Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili, Meclisin kararı aranmadan sorguya çekilebilir. C) Türkiye Büyük Millet Meclisi üyesi hakkında, seçiminden önce veya sonra verilmiş bir ceza hakkında üyelik süresince zamanaşımı işlemez. D) Türkiye Büyük Millet Meclisindeki siyasî parti gruplarınca, yasama dokunulmazlığı ile ilgili karar alabilir. 4. T.C. Anayasasına göre, aşağıdakilerden hangisi Devlet Denetleme Kurulunun görev alanı dışındadır? A) Silahlı Kuvvetler B) Dışişleri Bakanlığı C) Maliye Bakanlığı D) İçişleri bakanlığı 5. T.C. Anayasasına göre, kanunların Anayasaya aykırılığı iddiasıyla aşağıdakilerden hangisi doğrudan Anayasa Mahkemesinde iptal davası açabilir? A) Anamuhalefet partisi meclis grupları B) Meclis başkanı C) Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının en az beşte üç tutarındaki üyeleri D) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı 6. T.C. Anayasasına göre, yasama dokunulmazlığının istisnası aşağıdakilerden hangisidir? A) Milletvekilinin seçimden önce soruşturmasına başlanılmış olmak B) Meclis çalışmalarındaki sözlerini meclis dışında açığa vurmak C) Mecliste ileri sürdükleri düşüncelerini meclis dışında tekrarlamak D) Seçimden sonra idari dava ile yargılanmak 3. T.C. Anayasasına göre, gensoruya ilişkin olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Gensoru önergesi, bir siyasî parti grubu adına veya enaz yirmi milletvekilinin imzasıyla verilir. B) Gensoru önergesi, verilişinden sonraki üç gün içinde bastırılarak üyelere dağıtılır. C) Gensoru ile ilgili bazı hususlar İçtüzükle belirlenir. D) Gensoru görüşmeleri sırasında Bakanlar Kurulunun güven isteği, üç tam gün geçtikten sonra oylanır. 7. T.C. Anayasasına göre, Başbakan hakkında, Meclis soruşturması açılması için TBMM üye tamsayının kaçta kaçı istekte bulunur? A) 1/10 B) 2/10 C) 3/10 D) 4/10 8. T.C. Anayasasına göre, aşağıdakilerden hangisi Milli Güvenlik Kurulu üyesidir? A) Başbakanlık Müsteşarı B) Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri C) Milli İstihbarat Teşkilatı D) Adalet Bakanı 1
9. T.C. Anayasasına göre, sıkıyönetimi ilanı gerektiren nedenlerden hangisi aynı zamanda olağanüstü halin sebebidir? A) Temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketleri B) Tehlikeli salgın hastalıklar C) Ağır ekonomik bunalım D) Savaş hali PEGEM AKADEMİ 13. T.C. Anayasasına göre, Anayasa Mahkemesinin kararlarına ilişkin olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Anayasa Mahkemesinin kararları kesindir. B) Anayasa Mahkemesi iptal kararları gerekçesi sonradan yazılmak şartıyla açıklanabilir. C) Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü, iptal kararlarının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. D) İptal kararları geriye yürümez. 10. T.C. Anayasasına göre, suç ve cezalara ilişkin aşağıda verilen esaslardan hangisi yanlıştır? A) Kanuna aykırı olarak elde edilmiş bulgular, delil olarak kabul edilemez. B) Hiç kimse, yalnızca sözleşmeden doğan bir yükümlülüğü yerine getirememesinden dolayı özgürlüğünden alıkonulamaz. C) Ölüm cezası ve genel müsadere cezası verilemez D) Uluslararası Ceza Divanına taraf olmanın gerektirdiği yükümlülükler hariç olmak üzere vatandaş, suç sebebiyle yabancı bir ülkeye verilebilir. 11. T.C. Anayasasına göre, aşağıdakilerden hangisi TBMM nin görevleri arasında yer almaz? A) Bakanlar Kurulunu ve bakanları denetlemek B) Bakanlar Kuruluna belli konularda kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi vermek ve Bakanlar Kurulunu atamak D) Bütçe ve kesin hesap kanun tasarılarını görüşmek 14. T.C. Anayasasına göre, Anayasa Mahkemesinde doğrudan doğruya iptal davası açma hakkı, iptali istenen kanun, Resmî Gazetede yayımlanmasından başlayarak kaç gün sonra düşer? A) 30 B) 40 C) 50 D) 60 15. T.C. Anayasasına göre, Anayasa Mahkemesinin siyasi partilerin Devlet yardımından yoksun bırakılmasına karar verebilmesi için toplantıya katılan üyelerin kaçta kaç oranında oy çokluğu şartı aranır? A) Beşte bir B) Beşte iki C) Üçte iki D) Beşte dört 16. T.C. Anayasasına göre, aşağıdakilerden hangisinin kararları yargı denetimi dışındadır? A) Başbakan B) Bakanlar Kurulu C) Adalet Bakanı D) Yüksek Askerî Şûra 12. T.C. Anayasasına göre, aşağıdakilerden hangisi Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Başkanıdır? A) Adalet Bakanı B) Yargıtay Başkanı C) Danıştay Başkanı D) Sayıştay Başkanı 17. T.C. Anayasasına göre, aşağıdakilerden hangisi sıkıyönetimin her defasında dört ayı aşmamak üzere uzatılmasına karar verir? B) TBMM D) Bakanlar Kurulu 2
PEGEM AKADEMİ 18. T.C. Anayasasına göre, aşağıdaki durumlardan hangisinde Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu olağanüstü hale karar verir? A) Şiddet olaylarının yaygınlaşması B) Tehlikeli salgın hastalıklar C) Ağır ekonomik bunalım D) Tabii afet 23. T.C. Anayasasına göre, Tüzükler aşağıdaki mercilerden hangisi tarafından imzalanarak yürürlüğe girer? B) TBMM D) Bakanlar Kurulu 19. T.C. Anayasasına göre, Millî Güvenlik Kurulunun gündemini aşağıdaki mercilerden hangisi düzenler? B) TBMM Başkanı C) Bakanlar Kurulu D) Genelkurmay Başkanı 20. T.C. Anayasasına göre, Genelkurmay Başkanı aşağıdakilerden hangisinin teklifi üzerine Cumhurbaşkanınca atanır? A) TBMM Başkanı B) Başbakan C) Bakanlar Kurulu D) Silahlı kuvvetler 24. T.C. Anayasasına göre, seçimlerde geçici bakanlar kuruluna ilişkin olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Geçici Bakanlar Kuruluna, Adalet, İçişleri ve Ulaştırma bakanları Türkiye Büyük Millet Meclisindeki veya Meclis dışındaki bağımsızlardan olmak üzere, siyasî parti gruplarından, oranlarına göre üye alınır. B) Geçici Bakanlar Kurulu, yenilenme kararının Resmi Gazete de ilanından itibaren beş gün içinde kurulur. C) Geçici Bakanlar Kurulu için güvenoyuna başvurulur D) Geçici Bakanlar Kurulu seçim süresince ve yeni Meclis toplanıncaya kadar vazife görür. 21. T.C. Anayasasına göre, Genelkurmay Başkanı, görev ve yetkilerinden dolayı aşağıdaki mercilerden hangisine karşı sorumludur? B) TBMM Başkanı D) Bakanlar kurulu 25. T.C. Anayasasına göre, vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, aşağıdakilerden hangi nedene bağlı olarak sınırlanabilir? A) Kanun Genel ahlakı korumak B) Kamu mallarını korumak C) Suç kovuşturması D) Suç işlenmesini önlemek 22. T.C. Anayasasına göre, millî güvenliğin sağlanmasından ve silahlı kuvvetlerin yurt savunmasına hazırlanmasından, Türkiye Büyük Millet Meclisine karşı aşağıdaki mercilerden hangisi sorumludur? B) Bakanlar Kurulu C) Genelkurmay Başkanı D) Başbakan 26. T.C. Anayasasına göre, aşağıdaki mercilerden hangisinin resen imzaladığı kararlar ve emirler aleyhine Anayasa Mahkemesi dahil, yargı mercilerine başvurulamaz? B) TBMM Başkanı D) Bakanlar Kurulu 3
27. T.C. Anayasasına göre, aşağıdakilerden hangisi Yasama yetkisini Türk Milleti adına kullanır? B) TBMM D) Bakanlar Kurulu PEGEM AKADEMİ 32. I. Yasama II. Cumhuriyetin Nitelikleri III. Yürütme IV. Yargı T.C. Anayasası na göre, yukarıdakilerden hangileri Cumhuriyetin Temel Organlarıdır? A) I ve II B) II-III-IV C) I-III-IV D) III ve IV 28. T.C. Anayasasına göre, aşağıdakilerden hangisi oy kullanabilir? A) Askeri öğrenciler B) Taksirli suçlardan hüküm giyenler C) Er ve Erbaşlar D) Terör suçundan hüküm giyenler 29. T.C. Anayasasına göre, seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren ne kadar süre içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz? A) 12 ay B) 18 ay C) 24 D) 36 33..; Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir. T.C. Anayasası na göre, yukarıda boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisi gelmelidir? A) Sosyal ve ekonomik haklar ve ödevler B) Devletin temel amaç ve görevleri C) Temel hak ve hürriyetlerin niteliği D) Cumhuriyetin nitelikleri 30. T.C. Anayasası na göre, yabancılar için temel hak ve hürriyetler aşağıdakilerden hangisine uygun olarak kanunla sınırlanabilir? A) Milletlerarası hukuka uygun olarak kanunla B) Bakanlar Kurulu Kararına C) Tüzükle D) Kanun Hükmünde Kararnameyle 34. T.C. Anayasası na göre, aşağıdakilerden hangisinin kararları yargı denetimine tabidir? n B) Bakanların C) Yüksek Askeri Şûranın D) Yüksek Seçim Kurulunun 31. I. Kanunları yayımlamak II. Başbakanı atamak III. Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin yenilenmesine karar vermek 35. I. Yargıtay II. Sayıştay III. Danıştay IV. Milletlerarası antlaşmaları yayımlamak IV. YÖK T.C. Anayasası na göre, yukarıdakilerden hangileri Cumhurbaşkanının yürütme ile ilgili görevleri arasında yer alır? T.C. Anayasası na göre, Yüksek Seçim Kurulu üyeliğine yukarıdaki mercilerden hangisinden seçilebilir? A) I ve II B) II ve IV A) II ve IV B) II ve III C) I ve IV D) II ve III C) I ve IV D) I ve III 4
PEGEM AKADEMİ 36. T.C. Anayasası na göre, aşağıdakilerden hangisi Başbakanın görevlerinden biri değildir? A) Para basılmasına karar vermek B) Bakanların atanması için Cumhurbaşkanına teklif sunmak. C) Bakanların görevlerinin Anayasa ve Kanunlara uygun olarak yerine getirilmesini gözetmek ve önlemlerini almak. D) Bakanlar Kuruluna başkanlık etmek 37. Hiç kimse veya organ kaynağını Anayasa dan almayan bir Devlet yetkisini kullanamaz. Yukarıdaki açıklama T.C. Anayasası nın genel esaslarından hangisi ile ilgilidir? A) Egemenlik B) Anayasanın bağlayıcılığı ve üstünlüğü C) Yürütme yetkisi D) Yasama Yetkisi 40. T.C. Anayasası na göre aşağıdakilerden hangisi kişi hak ve ödevlerden biri değildir? A) Zorla çalıştırma yasağı B) Toplantı hak ve hürriyetleri C) İspat hakkı D) Ailenin korunması 41. T.C. Anayasa sına göre Aşağıdakilerden hangisi TBMM nin görevlerinden değildir? A) Savaş hâli ilanı vermek B) Kanun hükmünde kararname yetkisini vermek C) Milletlerarası antlaşmaları uygun kılmak D) Kanunları yayımlamak 42. T.C. Anayasası nda sendika kurma hakkı hangi haklar arasında düzenlenmiştir? A) Temel Haklar ve Ödevler B) Siyasi Haklar ve Ödevler C) Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler D) Kamu hizmetlerine girme hakkı ve Ödevleri 38. I. Cumhurbaşkanı II. TBMM 43. III. Bakanlar Kurulu I. Merkezi idare IV. Başbakan II. Belediye T.C. Anayasası na göre, yürütme yetkisini yukarıdakilerden hangileri tarafından Anayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanır? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I ve III III. Taşra teşkilatı IV. Mahalli idareler T.C. Anayasası na göre, idarenin kuruluş şekli aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A) I ve II B) III ve IV C) I ve IV D) I, II ve IV 39. T.C. Anayasa sına göre, aşağıdakilerden hangisi kişinin hakları ve ödevleri bölümünde yer almamıştır? A) Kişinin dokunulmazlığı B) Zorla çalıştırma yasağı C) Kişi hürriyeti ve güvenliği D) Seçme ve seçilme hakkı 44. T.C. Anayasası na göre, bir kimsenin milletvekili adaylığı konusundaki itirazları inceleyip kesin olarak karara bağlayan merci aşağıdakilerden hangisidir? A) Anayasa Mahkemesi B) Yüksek Seçim Kurulu C) Türkiye Büyük Millet Meclisi D) Danıştay 5
45. T.C. Anayasası na göre, yurt dışına görevli olarak giden bakana aşağıdakilerin hangisi geçici olarak vekalet eder? A) Bakanlık Müsteşarı B) TBMM milletvekili C) Bakanlardan biri D) Başbakanlık Müsteşarı PEGEM AKADEMİ 49. T.C. Anayasası na, göre aşağıdakilerden hangisi TBMM seçimlerinin yenilenmesine karar verme yetkisine sahiptir? B) TBMM Başkanı D) Anayasa Mahkemesi 46. T.C. Anayasası na göre, aşağıdakilerden hangisi ara seçimi ifade etmektedir? A) Seçim dönemi dolmadan yapılan genel seçimdir. B) İki genel seçim arasında boşalan milletvekillikleri için yapılan seçimdir C) Cumhurbaşkanı seçilememesi nedeniyle yapılan seçimdir. D) Savaş hali nedeniyle bir yıl geriye bırakılan milletvekili seçimidir. 50. T.C. Anayasası na göre, aşağıdakilerden hangisinin kuruluş ve teşkilatlanma işlemlerinin kanun ile yapılmasına yer verilmemiştir? A) Üniversite B) Bakanlıklar C) Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği D) Mahalli idareler 47. T.C. Anayasası na göre, yeni bir ilin kurulması aşağıdakilerden hangisinin alacağı kararla gerçekleşir? A) Cumhurbaşkanlığı B) Bakanlar Kurulu C) İçişleri Bakanlığı D) TBMM 51. T.C. Anayasası na göre, aşağıdakilerden hangisi Kanunların, kanun hükmündeki kararnamelerin, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün, Anayasa ya aykırı olduğu iddiasıyla Anayasa Mahkemesi nde doğrudan doğruya iptal davası açabilme hak kına sahip değildir? A) Ana muhalefet partisi meclis grubu B) İktidar partisi meclis grubu C) Anayasa Mahkemesi Başkanı D) Cumhurbaşkanı 48. I. Ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler (taksirli suçlardan hüküm giyenler hariç) oy kullanamazlar. II. Silah altında bulunan astsubaylar oy kullanamaz. III. Askeri öğrenciler oy kullanamazlar. IV. Cumhurbaşkanı oy kullanamaz T.C. Anayasası na göre, oy kullanma ile ilgili olarak yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur? A) I-III B) III-IV C) I-II D) I-IV 52. T.C. Anayasası na göre, aşağıdakilerden hangisi kanun hükmünde kararname ile düzenlenebilir? A) Özel hayatın gizliliği ve korunması B) Suç ve cezalara ilişkin esaslar C) Dernek kurma hürriyeti D) Devletleştirme ve özelleştirme 6