Türk Yarbayın Dünya Harbi Öngörüleri (1914 Yılı) Hikmet ÖZDEMİR Küreselleşme ve Ulusal Güvenlik Hüsmen AKDENİZ Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Journal of National Security and Military Sciences Üç Aylık Akademik Dergi Sonbahar 2014 Cilt: 1 Sayı: 4 Fall 2014 Vol: 1 No: 4 Fiyatı: 15 TL. The World War I, Jewish Legion and Israel (I. Dünya Savaşı, Yahudi Lejyonu ve İsrail) A. Murat AĞDEMİR Barbarossa Harekâtı Bir Önleyici Saldırı mıydı? Alman Saldırısının Sovyet Silahlanmasıyla İlişkisi Burak ÇINAR İsrailʼin Güvensizliği ve İsrail Askerî İstihbaratı Çağla Gül YESEVİ İç Hukuk Bakımından Uluslararası Askerî Müdahalelerde Kuvvet Görevlendirilmesi Yasin ASLAN Terör Örgütleri ve Dekapitasyon Stratejisi: Etkinliğin Psikodinamik Belirleyicileri Rifat Serav İLHAN, Tolgahan TUNCAL Özel Askeri Şirketlerin Faaliyetleri ve İstihbarat Didem ÖZDEMİR ALBAYRAK Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler 21. YÜZYIL TÜRKİYE ENSTİTÜSÜ Ahlatlıbel Mah. Yeni 1825 Sokak No:60 İncek, Çankaya, ANKARA Telefon: (+90) (312) 489 18 01-489 18 02 Belgegeçer: (+90) (312) 489 18 02 www.21yyte.org Elektronik Posta: bilgi@21yyte.org Cilt: 1 Sayı: 4 Sonbahar / Fall 2014 Vol: 1 No: 4 Türk Yarbayın Dünya Harbi Öngörüleri (1914 Yılı) Küreselleşme ve Ulusal Güvenlik The World War I, Jewish Legion and Israel (I. Dünya Savaşı, Yahudi Lejyonu ve İsrail) Barbarossa Harekâtı Bir Önleyici Saldırı mıydı? Alman Saldırısının Sovyet Silahlanmasıyla İlişkisi İsrail in Güvensizliği ve İsrail Askerî İstihbaratı İç Hukuk Bakımından Uluslararası Askerî Müdahalelerde Kuvvet Görevlendirilmesi Terör Örgütleri ve Dekapitasyon Stratejisi: Etkinliğin Psikodinamik Belirleyicileri Özel Askeri Şirketlerin Faaliyetleri ve İstihbarat
Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Journal of National Security and Military Sciences Sonbahar 2014 Cilt: 1 Sayı: 4 Fall 2014 Vol: 1 No: 4 ISSN: 2148-0478 Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Dergisi Üç Aylık, Hakemli, Akademik Dergidir. 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Yayınıdır. Editörler/Editors Prof. Dr. Ümit Özdağ ve Dr. Ali Bilgin Varlık Yayın Danışma Kurulu/Editorial Advisory Board Aleaddin Parmaksız [(E) Tümg., 21. YYTE], Bahar Aşcı (Dr., 21. YYTE), Erdoğan Karakuş [(E) Hv.Korg., TESUD Bşk.], Ersel Aydınlı (Prof.Dr., Bilkent Üniversitesi), Ersin Onulduran (Prof.Dr., A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi), Faruk Doğan (Dr., Beykent Üniversitesi), Haldun Solmaztürk [(E.) Tuğg., Londra Metropolitan Üniversitesi], Haldun Yalçınkaya (Doç.Dr., TOBB Üniversitesi), Hasan Köni (Prof.Dr., Kültür Üniversitesi), Hikmet Özdemir [Prof.Dr., (E) Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı], İsmet Görgülü (Yrd.Doç.Dr., Başkent Üniversitesi), Roger T. Ames (Prof.Dr., Hawaii Üniversitesi), Sadi Çaycı (Prof.Dr., Başkent Üniversitesi), Sami Doğru (Doç.Dr., Çağ Üniversitesi), Serhat Güvenç (Doç.Dr., Kadir Has Üniversitesi), Suat Dönmez [(E) Tuğg., Dr., 21.YYTE], Yaşar Karagöz [(E) Tümg. 21.YYTE]
YASAL KÜNYE Yayın Sahibi: 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Adına Dr. Dursun Dağaşan Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: Hakan Boz Yayın Türü: Yaygın Süreli Yayın Yayın Şekli: 3 Aylık Türkçe ve İngilizce ISSN: 2148-0478 İLETİŞİM: 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü, Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Akademik Dergisi Ahlatlıbel Mah. Yeni 1825 Sokak No: 60 İncek / Çankaya / ANKARA Telefon: (+90) (312) 489 18 01-489 18 02 Belgegeçer: (+90) (312) 489 18 02 İnternet Adresi: www.milliguvenlikveaskeribilimler.com Elektronik Posta: mgab@21yyte.org Satış Fiyatı: 15 TL. Abone Ücreti: Yıllık 55 TL. (Yılda 4 Kez Yayınlanır) TASARIM Ruhi ALAGÖZ 0532 391 03 29 BASKI Öz-gem Matbaacılık Kağıtçılık Ltd. Şti. Kazım Karabekir Caddesi No:85/1-6 İskitler /ANKARA 0312 341 62 36 BASKI TARİHİ 15 Ekim 2014 YASAL UYARI Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Dergisinin tüm hakları saklıdır. Önceden yazılı izin almadan hiçbir iletişim, kopyalama ya da yayın sistemi kullanılarak yeniden yayımlanamaz, çoğaltılamaz, dağıtılamaz, satılamaz veya herhangi bir şekilde kamunun ücretli/ücretsiz kullanımına sunulamaz. Akademik ve haber amaçlı kısa alıntılar bu kuralın dışındadır. Aksi belirtilmediği sürece Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Dergisinde yayımlanan yazılarda belirtilen fikirler yalnızca yazar(lar)a aittir. MGAB dergisini, editörlerini, yayın danışma kurulu üyelerini ve diğer yazarları bağlamaz.
İÇİNDEKİLER Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Dergisi Sonbahar 2014 Cilt: 1 Sayı: 4 Editörlerden...v Birinci Ciltte Hakemlik Yapanlar Listesi...vi Türk Yarbayın Dünya Harbi Öngörüleri (1914 Yılı)...1 Hikmet ÖZDEMİR Küreselleşme ve Ulusal Güvenlik...35 Hüsmen AKDENİZ The World War I, Jewish Legion and Israel...59 (I. Dünya Savaşı, Yahudi Lejyonu ve İsrail) A. Murat AĞDEMİR Barbarossa Harekâtı Bir Önleyici Saldırı mıydı? Alman Saldırısının Sovyet Silahlanmasıyla İlişkisi...79 Burak ÇINAR İsrailʼin Güvensizliği ve İsrail Askerî İstihbaratı...107 Çağla Gül YESEVİ İç Hukuk Bakımından Uluslararası Askerî Müdahalelerde Kuvvet Görevlendirilmesi...145 Yasin ASLAN Terör Örgütleri ve Dekapitasyon Stratejisi: Etkinliğin Psikodinamik Belirleyicileri...163 Rifat Serav İLHAN, Tolgahan TUNCAL Özel Askeri Şirketlerin Faaliyetleri ve İstihbarat...187 Didem ÖZDEMİR ALBAYRAK Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Sonbahar 2014 Cilt: 1 Sayı: 4 iii
CONTENTS Journal of National Security and Military Sciences Fall 2014 Vol.: 1 No: 4 Editorial...v The Referee List for Volume 1...vi A Turkish Lieutenant-Colonel's Forecasts and Intuitions...1 Hikmet ÖZDEMİR Globalization and National Security...35 Hüsmen AKDENİZ The World War I, Jewish Legion and Israel...59 A. Murat AĞDEMİR Was Barbarossa a Pre-emptive Strike? Relationship Between German Offensive and Soviet Armament...79 Burak ÇINAR Insecurity of Israel and Israelʼs Military Intelligence...107 Çağla Gül YESEVİ Deploying Armed Forces in International Military Interventions in Accordance with Domestic Law...145 Yasin ASLAN Terrorist Organizations and Decapitation Strategy: Psychodynamic Predictors of Efficiency...163 Rifat Serav İLHAN, Tolgahan TUNCAL The Activities of Private Military Companies and Intelligence...187 Didem ÖZDEMİR ALBAYRAK iv Sonbahar 2014 Cilt: 1 Sayı: 4 Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler
EDİTÖRLERDEN Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Dergisi'nin değerli okurları, Dergimizin dördüncü sayısını bilginize sunarız. Bu sayıda, Prof. Dr. Hikmet ÖZDEMİR'in, askerî tarih yazımı bakımından önemli tezler içeren, "Türk Yarbayın Dünya Harbi Öngörüleri (1914 Yılı)" başlıklı makalesi, Mustafa Kemal Atatürk'ün sezgi ve öngörü gücünü yeniden irdelemek suretiyle bugüne aktarılabilecek esasları ortaya koymaktadır. Eser ayrıca, Osmanlı İmparatorluğu'nun Genel Harbe girişi esnasında devletin üst düzey askerî bürokrasi ile politik karar mercileri arasındaki uyumsuzluğun tahlili bakımından da bir ders niteliğindedir. (E) Tümg. Hüsmen AKDENİZ, "Küreselleşme ve Ulusal Güvenlik" başlıklı makalesinde, küreselleşmenin uluslararası güvenlik ortamına olan etkilerinden hareketle, ulusal güvenliğe yönelik tehditlere dikkat çekmektedir. Eser, günümüzün uluslararası ortamında büyük resmin tahlili bakımından önem taşımaktadır. Yarbay (Dr.) A.Murat AĞDEMİR, "The World War I, Jewish Legion and Israel (I. Dünya Savaşı, Yahudi Lejyonu ve İsrail)" başlıklı makalesinde Çanakkale Muharebelerinin pek bilinmeyen bu veçhesini incelemiştir. Eser, askerî tarih ve Orta Doğu araştırmacılarının zihinlerindeki 'bir devlet yaratmak' dosyalarındaki bazı boşlukları doldurması bakımından dikkat çekicidir. Yrd. Doç.Dr. Burak ÇINAR, "Barbarossa Harekâtı Bir Önleyici Saldırı mıydı? Alman Saldırısının Sovyet Silahlanmasıyla İlişkisi" başlıklı makalesinde, konuyu hem askerî bilimler hem de uluslararası güç ilişkileri düzlemlerinde ayrıntılı olarak incelemiştir. Eser, sivil bir akademisyenin askerî konulardaki maharetini gösteren yönüyle dikkat çekmektedir. Yrd. Doç.Dr. Çağla Gül YESEVİ, "İsrail in Güvensizliği ve İsrail Askerî İstihbaratı" başlıklı makalesinde, İsrail Silahlı Kuvvetleri İstihbarat Teşkilatı "Aman"ın güvenlik sarmalının tahlil ve değerlendirmesini yapmıştır. Eser, İsrail örneğinde, güvenlikçi bir devlet anlayışının kodlarını vermesi bakımından dikkat çekmektedir. Askerî Hakim Albay Dr. Yasin ASLAN, "İç Hukuk Bakımından Uluslararası Askerî Müdahalelerde Kuvvet Görevlendirilmesi" başlıklı makalesinde, T.C. Anayasası'nın 92'nci maddesiyle düzenlenen konuyu, anayasal yetki ve sorumluluklar bakımından ele almıştır. Eser, temel esaslarını saptayan ve konunun doğru düzlemde değerlendirilmesini sağlayan yönüyle dikkat çekicidir. Dr. Rifat Serav İLHAN ve Dr. Tolgahan TUNCAL'ın imzasını taşıyan, "Terör Örgütleri ve Dekapitasyon Stratejisi: Etkinliğin Psikodinamik Belirleyicileri" başlıklı makalede, dünyadaki başlıca örnekleri kapsayan bir perspektifle terörist liderlerinin tesirsiz hale getirilmesinin yarattığı farklı etkilerin nedenleri araştırılmıştır. Eser, alanındaki ilk inceleme olması ve PKK Terör örgütünün geçtiği aşamaları anlamak bakımından dikkat çekicidir. İyi okumalar dileriz. Prof.Dr. Ümit ÖZDAĞ Dr. Ali Bilgin VARLIK Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Sonbahar 2014 Cilt: 1 Sayı: 4 v
Birinci Ciltte Hakemlik Yapanlar Listesi* Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Dergisi'nin ilk dört sayısında yer alan eserlerin geliştirilmesine olan yardımlarıyla derginin kalitesinin artırılmasına katkı sağlayan değerli akademisyenlere ve mümtaz uzmanlara şükranlarımızı sunarız. Yrd.Doç.Dr. Ali ASKER (Karabük Üni.) Dr. Bahar AŞCI (THK Üni.) Prof.Dr. Funda Keskin ATA (Ankara Üni.) Yrd.Doç.Dr. Yasin ATLIOĞLU (Niğde Üni.) (E)Tuğg. Dr. Oktay BİNGÖL (E) Kr.Plt.Alb. Ercan CANER Dr. Erhan CANİKOĞLU Prof.Dr. Sadi ÇAYCI (Başkent Üni.) Doç.Dr. Halil ÇETİN (Çanakkale Onseki Mart Üni.) (E)Tuğg. Dr. Can ÇEVİK Dr. Dursun DAĞAŞAN (21. YYTE) Doç.Dr. Sertif DEMİR (Avrasya Üni.) Yrd. Doç. Dr., Sami DOĞRU (Çağ Üniversitesi) Dr. Suat DÖNMEZ Prof.Dr. Konuralp ERCILASUN (Gazi Üni.) Doç.Dr. Ekrem ERKİN (Hacettepe Üni.) Yrd.Doç.Dr. Senem ÇEVİK ERSAYDI (Ankara Üni.) Prof.Dr. Ahmet Bülend GÖKSEL (Kıbrıs Lefke Avrupa Üni.) Yrd.Doç.Dr. İsmet GÖRGÜLÜ (Başkent Üni.) Prof.Dr. Aylin GÖZTAŞ (Ege Üni.) Yrd.Doç.Dr. Serpil GÜDÜL (Gazi Üni.) Prof.Dr. Sencer İMER (Aksaray Üni.) Doç.Dr. Bilal KARABULUT (Gazi Üni.) (E) Tümg. Yaşar KARAGÖZ (21.YYTE) Yrd.Doç.Dr. Sezgin KAYA (Uludağ Üni.) Prof.Dr. Vahdet KELEŞYILMAZ (Gazi Üni.) Doç.Dr. Müge KINACIOĞLU (Hacettepe Üni.) Prof.Dr Hasan KÖNİ (Kültür Üniversitesi), Yrd.Doç.Dr. Sezgin MERCAN (Başkent Üni.) Erdem İlker MUTLU (Hacettepe Üni.) Dr. Richard OUTZEN (Naval Postgraduate School) Prof.Dr. Hikmet ÖZDEMİR Ali Murat ÖZDEMİR (Hacettepe Üni.) Prof.Dr. Neşe ÖZDEN (Ankara Üni.) (E)Tuğg. Dr. Haldun SOLMAZTÜRK (Londra Metropolitan Üni.) Yrd.Doç.Dr. Tümen SOMUNCUOĞLU (Ankara Üni.) Dr. Anar SOMUNCUOĞLU (Hacettepe Üni.) Doç.Dr. Akif TABAK (İzmir Kâtip Çelebi Üni.) Doç.Dr. Burak TANGÖR (TODAİE) Doç.Dr. Kürşat TURAN (Gazi Üni.) Doç.Dr. Mesut UYAR (UNSW Canberra Uni.) Dr. Can ÜNVER (21.YYTE) Doç.Dr. Emruhan YALÇIN (Avrasya Üni.) Doç.Dr. Haldun YALÇINKAYA (TOBB Üni.) Doç.Dr. Sait YILMAZ (İstanbul Aydın Üni.) (E) Kr.Plt.Kur.Alb. Galip YILMAZ (*) Liste, soyadı alfabetik sırasına göre düzenlenmiştir. vi. Sonbahar 2014 Cilt: 1 Sayı: 4 Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler
Türk Yarbayın Dünya Harbi Öngörüleri (1914 Yılı) Hikmet ÖZDEMİR
.
Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Akademik Dergisi Journal of National Security and Military Sciences Sonbahar/Spring 2014, Cilt/Volume 1, Sayı/No 4, 1-32 Türk Yarbayın Dünya Harbi Öngörüleri (1914 Yılı) Hikmet ÖZDEMİR* Öz Atatürk ün geleceği seziş ve öngörü yeteneği, onun diğer dünya liderleri arasında temayüz eden özelliklerinin başında gelmektedir. Bu kapasite onun İstiklâl Harbi nin yüksek sevk ve idaresinde olduğu kadar, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulması ve sonrasında Türkiye'nin güvenlik ortamının ve uluslararası ilişkilerinin şekillendirilmesi ve çabaları esnasında da öne çıkmaktadır. Atatürk'ün öngörü ve seziş kabiliyetinden beslenen, I. Dünya Savaşı öncesinde harbin gelişi ve Osmanlı İmparatorluğu'nun bu harpteki konumunun ne olması gerektiği konusundaki değerlendirmeleri, maalesef dönemin karar mercileri tarafından dikkate alınmamıştır. Bu makalede, 1914 ve hemen devamında imparatorluğu hızla yıkıma sürükleyen bu vizyon noksanlığının önüne geçebilecek olan doğru stratejik aklın delilleri belgeleriyle sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Mustafa Kemal Atatürk, I. Dünya Savaşı, öngörü, sezgi. A Turkish Lieutenant-Colonel's Forecasts and Intuitions Abstract Atatürk's forecast vision and intuition capability is one of the most prominent features among world leaders. This capacity stands out on his management of The Turkish Independence War, as well as during the foundation of the modern Turkish Republic and on its aftermath in his efforts shaping Turkey's security environment and the international order. It is very unfortunate that Ataturk's assessment derived from his intuition and forecast vision on the advent of the Great War and what should be the stance of the Ottoman Empire on the war, was not taken into consideration by the decision makers of the Ottoman Government. In this article strategic wisdom of a lieutenant colonel -Mustafa Kemal (Atatürk)- which could prevent the lack of vision that dragged the state to collapse are submitted with related documents. Keywords: Mustafa Kemal Atatürk, World War I, forecast, intuition. * Cumhurbaşkanlığı (E) Başdanışmanı, Siyaset Bilimi Profesörü. hikmetozdemir@yahoo.com Değerli editör ve meslektaşımız Dr. Ali Bilgin Varlık a eleştiri ve katkıları için teşekkürlerimi sunarım./ HÖ. Malenin Geliş Tarihi: 12.07.2014 Kabul Tarihi: 21.09.2014 yazılacak. Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Sonbahar 2014 Cilt: 1 Sayı: 4 1
Türk Yarbayın Dünya Harbi Öngörüleri (1914 Yılı) saptaması ise millet-devletine dönüşle vatanın kurtarılabileceğine olan berrak görüşüdür. Atatürk ün olaylara bakışı ve gerçekliği kavrayış biçiminin kodlarını en yalın haliyle, onun 1 Kasım 1937 de TBMM nin Beşinci Dönem Üçüncü Toplanma Yılını açış konuşmasındaki ifadelerinde görüyoruz. Bizim yolumuzu çizen; içinde yaşadığımız yurt, bağrından çıktığımız Türk milleti ve bir de milletler tarihinin bin bir facia ve ıstırap kaydeden yapraklarından çıkardığımız neticelerdir. (Atatürk ün Bütün Eserleri, 2011: 82). Notlar 1 Sevkulceyş, bazı askerî tarihçiler tarafından bugünkü dile çoğunlukla taktik olarak çevrilmiş olsa da sözcüğün bire bir çevirisin karşılığı harbin yönetimi dir. Sevkülceyş sözcüğünün 1940 lara karar olan dönemde, taktik sözcüğü ile yer değiştirmesi, bu dönemlerde taktik teriminin genellikle harbin bütün seviyelerini (taktik, operatif ve stratejik seviye) de kapsayan geniş bir anlamı kapsayacak şekilde kullanılmış olasıdır.. Bugünkü askerî yazımda sevkülceyş teriminin en doğru karşılığının harbin sevk ve idaresi sözcüğü olduğunu değerlendiriyoruz. 2 İngiltere Milli Arşivi nde bulunan bu çeviri Bülent Özdemir ve Abdülmecit Mutaf tarafından yayımlamıştır: The Dardanelles Campaign A Short History of Turkish Operations in the Great War, (Ankara, Türk Tarih Kurumu Y., 2012). Kaynakça Atatürk ün Bütün Eserleri, Cilt 1 (1903-1915) (1998). İstanbul: Kaynak Y. Atatürk ün Bütün Eserleri, Cilt 30 (1937-1938), (2011). İstanbul: Kaynak Y. Atay, Falih Rıfkı. (1965). Atatürk ün Hatıraları 1914-1919. Ankara: T. İş Bankası Y. Bayur, Hikmet. (Ekim 1968). Atatürk ün Geleceği Seziş Gücüne ve İnsandan Anlayışına Üç Örnek. Belleten, XXXII (128), 431-440. Bayur, Hikmet. (1990). Atatürk ün Hayatı ve Eseri, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Y. Bayur, Hikmet. (1991). Türk İnkılâbı Tarihi, Cilt III, Kısım III. Ankara: Türk Tarih Kurumu Y. Borak, Sadi. (1973). Atatürk. İstanbul: Başak K. Borak, Sadi. (1980). Öyküleriyle Atatürk ün Özel Mektupları. İstanbul: Çağdaş Y. Cebesoy, Ali Fuat. (2001). Bilinmeyen Hatıralar. (Haz. Osman Selim Kocahanoğlu), İstanbul: Temel Y. Cebesoy Ali Fuat. (1953). Milli Mücadele Hatıraları. İstanbul: Vatan N. Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Sonbahar 2014 Cilt: 1 Sayı: 4 29
Hikmet ÖZDEMİR Cemal Paşa. (2009). Anılarım 1913-1922, (Haz. Fahri Perin). İstanbul: İskenderiye Y. Çambel, Hasan Cemil. (1967). Makaleler Hatıralar. Ankara: Türk Tarih Kurum Y. Dündar, Can. (2013). Yaveri Atatürk ü Anlatıyor: Salih Bozok un Anıları. İstanbul: Can Y. Erden, Ali Fuat. (1952). Atatürk. İstanbul: Burhanettin Erenler M. Gündüz, Asım. (1973). Hatıralarım. (Dinleyen ve Yayınlayan: İhsan Ilgar), İstanbul, Kervan Y. İnönü, İsmet. (2006). Hatıralar. (Haz. Sabahattin Selek), Ankara: Bilgi Y. Karabekir, Kazım. (2009). Günlükler (1906-1948). (Haz. Yücel Demirel), İstanbul: Yapı Kredi Y. Karal, Enver Ziya. (1967-1968). Unutulmuş Belgeler (Kasım 1918). Türk Dili, XVII (193-198). Kaya, Erol. (2007). Mustafa Kemal Atatürk ün İlk Gazetesi: Minber Açıklamalı Çevirisi. Ankara: Ebabil Y. Kocatürk, Utkan. (2005). Atatürk ve Yakın tarihimize İlişkin Görüşmeler Araştırmalar Belgeler. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Y. Kocatürk, Utkan. (1999). Kaynakçalı Atatürk Günlüğü, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Y. Özdemir Bülent ve Mutaf Abdülmecit (Yayına Hazırlayan). (2012). Çanakkale Muharebâtı Cihan Harbinde Osmanlı Harekât-ı Tarihçesi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Y. Sabis, Ali İhsan. (1990). Harp Hatıralarım: Birinci Cihan Harbi. İstanbul: Nehir Y. Talat Paşa. (2006). Hatıralarım ve Müdafaam. İstanbul: Kaynak Y. Tevetoğlu, Fethi.(Kasım 1988). Atatürk le Okyar ın Çıkardıkları Gazete: Minber. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, V (13). Tevetoğlu, Fethi (Temmuz 1991). Atatürk ün Güvendiği Bir Kişi: Dr. Rasim Ferit Talay. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, VII (21 ). Ünaydın, Ruşen Eşref. (1 Haziran 1956). Anafartalar Kumandanı Mustafa Kemal le Mülakat: Birinci Gün III. Türk Dili. V (57). 30 Sonbahar 2014 Cilt: 1 Sayı: 4 Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler
Türk Yarbayın Dünya Harbi Öngörüleri (1914 Yılı) Summary A Turkish Lieutenant-Colonel s Forecasts and Intuitions Hikmet ÖZDEMİR * Atatürk s forecast vision and intuition capability is one of the most prominent features among world leaders. This capacity stands out on his management of The Turkish Independence War, as well as during the foundation of the modern Turkish Republic and on its aftermath in his efforts shaping Turkey s security environment and the international order. It is very unfortunate that Ataturk s assessment derived from his intuition and forecast vision on the advent of the Great War and what should be the stance of the Ottoman Empire on the war, was not taken into consideration by the decision makers of the Ottoman Government. In this article strategic wisdom of a lieutenant colonel -Mustafa Kemal (Atatürk)- which could prevent the lack of vision that dragged the state to collapse are submitted with related documents. The first letter was written to his colleague Ali Fuat (Cebesoy), who was the chief of staff at Şam (Damascus) army corps later the commander of the Western Front at the initial stage of the Turkish Independence War, and later the Ambassador to Moscow. In this letter Mustafa Kemal (Atatürk) -at that time with the rank of lieutenant colonel the military attaché to Sofia/Bulgaria- pointed out the first time that the General War is emerging. He also noted that the international trend of transition from empire to nation-states is also actual for the state. In his letter he openly criticised the ruling government s initiatives as called Pan-Islamism and Pan-Turanism (Unity of all Turks). He also drew attention to the Ottoman Empire s vulnerability on emerging Arab nationalism, and the other minorities national ambitions of the state which could be exploited by the Great Britain. At the final of the letter he assessed that the British-German rivalry and the Austria- Hungary-Serb tension could cause a general war. The second letter was written to his friend Dr. Tevfik Rüştü (Aras) -later the minister of foreign affairs of the Turkish Republic)- who has close relations with the cabinet members. This letter was written before Germany s defeat at Marne in September 1914. In that letter Sofia Military Attaché Mustafa Kemal, asked his friend to firmly draw the cabinet members attention to the four vital assessment: 1) Bulgarians are reluctant to take part with the axis powers they prefer to take the advantage of wait and see policy 2) It is highly probable that the war will last longer than expected 3) The German army defeated allied forces at the west however, most of the French forces on the east are still on the game so these forces cannot be ruled out while considering the result of current conflicts. 4) Based on these assessments Ottoman Empire should not wage to war. * Prof. Dr., Former Chief Adviser to the Presidency of Turkey, hikmetozdemir@yahoo.com Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Sonbahar 2014 Cilt: 1 Sayı: 4 31
Hikmet ÖZDEMİR The third letter was written on 17 September 1914 most probably to the editor of Istanbul daily Minber Newspaper Rasim Ferit (Talay), who was another friend of Mustafa Kemal. In this letter Mustafa Kemal, strongly drew attention to the strategic dilemma of fighting at two fronts would exhaust German Army. When counting the number of the reports sent in this period, surprisingly one can find that during and just at the aftermath of the turning point war -the Marne Battle (September 1914) only four reports were sent in September 1914. When considered the avarage number of the reports per month, this is obviously surprising. For that we reached the conclusion that Germans might censured some of those reports. On December 1914 dated letter to his classmate -later his aide de camp- Salih (Bozok), Mustafa Kemal, re-echoed his strategic vision about the possible going of the General War. In the letter he pointed out Germany s stagnation between French and Russian fronts, and Austria-Hungary s military capacity failure to meet Germany s expectations. 32 Sonbahar 2014 Cilt: 1 Sayı: 4 Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler
Küreselleşme ve Ulusal Güvenlik Hüsmen AKDENİZ
.
Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Akademik Dergisi Journal of National Security and Military Sciences Sonbahar/Fall 2014, Cilt/Volume 1, Sayı/No 4, 35-56 Küreselleşme ve Ulusal Güvenlik Hüsmen AKDENİZ* Öz Soğuk Savaş'ın sona ermesi ve iki kutuplu düzenin ortadan kalkmasıyla ivme kazanan küreselleşmenin en büyük etkilerinden birisi güvenliğe olmuştur. Güvenlik ulusal sınırlardan bir taraftan birey alanına indirgenirken diğer taraftan ise çok uluslu şirketler, uluslarüstü şirketler aracılığıyla sınırlar ötesine taşınmıştır. Küreselleşme çeşitli yeni tehlike, tehdit ve riskleri ortaya çıkarmış, özel güvenlikten stratejik güvenliğe yeni teşkilatlanma ve koordinasyon ihtiyaçları doğurmuştur. Küresel güç yarışı yeniden savaşı ön plana çıkarmıştır. Birleşmiş Milletlerin de yetersiz ve bazen de devre dışı kalması ya da bırakılması sorunu daha da karmaşıklaştırmıştır. Uluslararası güvenlik, ulusal güvenliğin önüne geçmiştir. Ancak beklenen küresel barış ortamı halen çok büyük çabaları gerektirmektedir. Anahtar Kelimeler: Küreselleşme, küresel güç, küresel tehditler, stratejik güvenlik, uluslararası sistem. Globalization and National Security Abstract One of the most important impact of the end of the Cold War and abolishment of two polar world has been to globalization. In this context security is transformed to human security within the state while transporting beyond the borders with the help of multinational companies and transnational corporations. Globalization has created various emerging challenges, risks and threats which created new organization, coordination requirements changing from private to strategic security. Global force race has emerged the war once again to front. The United Nations' being out of the game has made more complicated the issue. International security has taken more priority than national security, but desired global peace still needs more efforts. Keywords: Globalization, global power, global threats, strategic security, international system. * (E) Tümg., YÖK Dnt. Krl. Üyesi, husakdeniz@gmail.com Makalenin Geliş Tarihi: 05.05.2014 Kabul Tarihi: 10.07.2014 Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Sonbahar 2014 Cilt: 1 Sayı: 4 35
Hüsmen AKDENİZ leri, ihtiyaççıları, planlayıcıları ve sağlayıcılarının [güvenlikleştirici aktörler, fonksiyonel aktörler vb. (Miş, 1998: 35, 36)] güvenliğin bu küresel boyutları hakkında da donanımlı olmaları bir zorunluluktur. Zira günümüzde hiçbir gücün gerçekleri göz ardı ederek rüya peşinde koşmaya hakkı yoktur. Rüyaların tek başına maliyeti yoktur. Ama rüyaları gerçekleştirmenin maliyeti bazen hesaplanamayacak kadar yüksektir. Barış, savaştan daha zordur. Ama maliyeti daha düşüktür. Unutmamak gerekir ki en kârlı savaş, maliyeti en düşük olan barış savaşıdır. Notlar 1 Bkz. (Öymen, 2000: 26) de ABD Ulusal Savunma Enstitüsüne göre küreselleşme malların hizmetlerin, paranın, teknolojinin, fikirlerin, bilginin, kültürün ve halkların hızlı ve süratli bir biçimde sınır ötesine akışı diye tanımlanmaktadır. 2 Ayrıntılı bilgi için bkz. (Miş, 2011: 345-380). Kaynakça Aydınlı E. (Haziran 2003). Küreselleşme ve Güvenlik-Teorik Yaklaşımlar. Avrasya Dosyası. 9 (2). Baldwin, David A. (Yaz 2003). Güvenlik Kavramı. Avrasya Dosyası, 9 (2). Booth K. (Haziran 2003). Güvenlik ve Özgürleştirme. Avrasya Dosyası. 9 (2), 59-69. Buzan, B. (2008). The Changing Agenda of Military Security. Brouch Hans Günter (edt.) Globalisation and Environmental Challenges: Reconceptualizing Security in the 21 st Century. Berlin, Heidelberg: Spiringer-Verlag, ss.553-560. Buzan, B., Weaver O. ve de Wilde J. (1998) Security: A New Fromework for Analysis, Boulder, Londra: Lyne Riennar Publisters. Çakmak, H. (2003). Avrupa Güvenliği. Ankara: Akçağ Y. Çakmak, H. (2004). Uluslararası Krizler ve Türk Silahlı Kuvvetleri. Ankara: Platin Y. Çomak, H. (2003). Yeni Güvenlik Anlayışı Çerçevesinde AGSP de Meydana Gelen Gelişmeler ve Türkiye nin Uyumu. Stradigma. Sayı: 4. http://www.stradiqma.com/turkce/mavis2003/makale05.html (Erişim: 01.07.2014). HIIK (Heidelberg Institute for Intarnational Conflict Research). (2013). Conflict Barometer 2013: Disputes, non-violent crises, violent crises, limited wars, wars. http://www.hiik.de/en/konfliktbarometer/pdf/conflictbarometer_2013.pdf (Erişim: 01.07.2014). 54 Sonbahar 2014 Cilt: 1 Sayı: 4 Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler
Dannely, C. (2003). Küresel Bağlamda NATO ve AB nin Gelecekteki Rolleri. SAREM Birinci Uluslararası Sempozyumu Bildirileri. Ankara: Genelkurmay Basımevi. Dedeoğlu, B. (2014). Uluslararası Güvenlik ve Strateji. İstanbul: Yeniyüzyıl Y. Helmen B., Ratner Gerard and, Steven R. (21.05.2010). Saving Failed States. Foreign Policy. No. 89 (Orijinali 1992-1993 sayısında yayınlanmıştır). İlhan, S. (10.01.2005). Aklın Silahsızlandırılması. Gözlem Gazetesi. Karaosmanoğlu A. (2003). Küreselleşmenin Türkiye nin Güvenlik Stratejilerine Yansımaları. SAREM Birinci Uluslararası Sempozyumu Bildirileri. Ankara: Genelkurmay Yayını. Kongar, E. (2002). Küresel Terör ve Türkiye. İstanbul: Remzi Kitabevi. Moralı T. (2003). Küreselleşmenin Siyasi Boyutları ve Güvenlik Stratejisine Etkileri. SAREM Birinci Uluslararası Sempozyum Bildirileri. Ankara: Genelkurmay Basımevi. Miş, N. (2011). Güvenlikleştirme Teorisi ve Siyasal Olanın Güvenlikleştirilmesi. Akademik İncelemeler Dergisi, 6 (2), 2011, 345-380. Öymen, O. (2000). Geleceği Yakalamak. İstanbul: Remzi Kitabevi. Renner, M. (23.09.2003). The Transformation of Security. http://www.makeworlds.org/book/view/50 (Erişim: 01.07.2014). Sadrak, F. (2001). Aid to Formulating a Regional Strategic Appraisal. http://dde.carlisle.armv.mil/authors/rsa-aid.2001.htm (Erişim: 01.07.2014). Harp Akademileri Komutanlığı. (Aralık, 1993). Türkiye Örneği Üzerinde Gösterilen Geliştirilmiş Güvenlik Kavramı. İstanbul: Harp Akademileri Komutanlığı Y. Wolfers, A. (1952). National Security as an Anbigous Symbol. Political Science Quarterly, 67 (4), 481-507. Yalçın S. (18.09.2014). Kiralık Ordular. Sözcü Gazetesi. Küreselleşme ve Ulusal Güvenlik Yalçınkaya, H. (2004). Devletlerin Dış Politika Aracı Olarak Kullandığı Savaşın Soğuk Savaş Sonrası Değişimi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Yeldan, E. (2003). Küreselleşmenin Ekonomik Boyutları ve Güvenlik Stratejilerine Etkileri. SAREM Birinci Uluslararası Sempozyumu Bildirileri. Ankara: Genelkurmay Basımevi. Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Sonbahar 2014 Cilt: 1 Sayı: 4 55
Hüsmen AKDENİZ Summary Globalization and National Security Hüsmen AKDENİZ * One of the most important impact of the end of the Cold War and abolishment of two polar world has been to globalization. Globalization has created political, economical, social and cultural impacts which also created reflections to military affairs and security issues. In this context, war has emerged as a means of power. Currently actors of war are no longer solely the states but also non-state actors. In this new era civil casualties are also increased when compared to the Cold War era, from 49 KIA to 97 KIA per day. Another aspect of this era is that the UN can easily be paralysed by the global powers. Today s security understanding has moved from defence to beyond border security efforts. As a result of that organization like EU, has shifted their security understanding from collective defence to crisis management. Today, it is inevitable that some crises would emerge as a result of globalization, since transformations caused by the globalization has put nations in to different status and resulted various thereat perceptions. Global powers security understandings endangers week peoples security needs. New global threats are no longer solely military ones but various species like poverty, starvation, overpopulation, international organized crimes, terrorism, corruption and mafia. International security has taken more priority than national security, but desired global peace still needs more efforts. Globalization has created various emerging challenges, risks and threats which created new organization, coordination requirements changing from private to strategic security. In this context security is transformed to human security within the state while transporting beyond the borders with the help of multinational companies and transnational corporations. For global stability and security the most feasible way seems to have multiparty, regional and global organizations rather than global powers. * Major General (Ret.), husakdeniz@gmail.com 56 Sonbahar 2014 Cilt: 1 Sayı: 4 Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler