ANADOLU ÜNİVERSİTESİ 102 TÜREV ARAÇLAR LİSANSLAMA SINAVI 21 Eylül 2013 Cumartesi 09.30 BİRİNCİ OTURUM TEST GRUBUNUZ A CEVAP KÂĞIDINIZA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. ADAYIN SOYADI :... ADI :... TC KİMLİK NUMARASI :... SINAV SALON NO:... SIRA NO:... Soyadınızı, adınızı, TC kimlik numaranızı, salon ve sıra numaranızı yukarıya yazmayı unutmayınız. GENEL AÇIKLAMA 1. Bu soru kitapçığındaki testler şunlardır: Modül Kodu ve Adı Soru Sayısı Sayfa No 3580 Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasalarının İşleyişi 25 2 3600 Türev Araçlarla Arbitraj ve Korunma 25 6 3620 Muhasebe, Takas ve Operasyon İşlemleri 20 10 3560 Türev Araçlar 25 13 2. Bu kitapçıkta yer alan her bir modül için cevaplama süresi 45 dakika, toplam süre 180 dakikadır. 3. Cevap kâğıdınızda belirtilen kitapçık kodu ile size verilen soru kitapçığının kodunun aynı olup olmadığını kontrol ediniz. 4. Testlerde yer alan sorular 10 Temmuz 2013 tarihi itibarıyla (bu tarih dahil) hazırlanmıştır. Bu tarihten sonra sınav konuları ile ilgili mevzuat değişiklikleri yapılmış olsa bile, soruları cevaplandırırken bu değişiklikleri dikkate almayınız. 5. Cevaplamaya istediğiniz modülün, istediğiniz sorusundan başlayabilirsiniz. Yalnız cevaplarınızı, cevap kâğıdında o modül için ayrılmış olan bölüme işaretlemeyi unutmayınız. 6. Cevaplarınızı koyu siyah ve yumuşak bir kurşunkalemle işaretleyiniz. İşaretinizi cevap yerinin dışına taşırmayınız. Tükenmez veya mürekkepli kalem kullanmayınız. 7. Değiştirmek istediğiniz bir cevabı yumuşak bir silgi ile, cevap kâğıdını örselemeden temizce siliniz ve doğru cevabınızı işaretlemeyi unutmayınız. 8. Cevap kâğıdınızı buruşturmayınız, katlamayınız ve üzerine gereksiz hiçbir işaret koymayınız. 9. Bu kitapçıktaki her sorunun bir tek doğru cevabı vardır. Bir soru için birden çok cevap yeri işaretlenmişse o soru yanlış cevaplanmış sayılacaktır. 10. Yanlış cevaplarınız dikkate alınmayacaktır. Bu nedenle kitapçıktaki tüm sorular için size doğru gelen seçeneği işaretleyerek cevapsız soru bırakmamanız yararınıza olacaktır. 11. Sınavlarda başarılı sayılmak için sınav konularının her birinden 100 üzerinden en az 60 alınması şartıyla tüm sınav konularından alınan notların aritmetik ortalamasının en az 70 olması gerekir. 12. Kitapçığın sayfalarındaki boş yerleri müsvedde için kullanabilirsiniz. Bu kitapçıkta yer alan testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin sınav salonu dışına çıkarılması, tamamının veya bir kısmının Anadolu Üniversitesi'nin ve Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim Kuruluşu A.Ş. nin ayrı ayrı yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
2013 SPK S-102-A Vadeli İ ş lem ve Opsiyon Piyasaları nı n İ ş leyiş i 1. Vadeli işlemler piyasasında sorumlu oldukları her sözleşme için, Yönetim Kurulu nca belirlenen yetkiler çerçevesinde, alış ve satış emirleri veren ve bu emirler doğrultusunda işlem gerçekleştirip piyasaya likidite sağlayan borsa üyelerine ne ad verilir? A) Spekülatörler B) Piyasa Yapıcıları C) Manipülatörler D) Arbitrajcılar E) Riskten Korunucular (Hedgers) 4. İşlem tarihleri ve kullanım fiyatları aynı olan bir alım opsiyonu ve bir satım opsiyonu satın alınmasıyla oluşturulan yatırım stratejisine ne ad verilir? A) Straps B) Strips C) Straddle D) Strangles E) Spread A 5. Vadeli işlem piyasalarında alım yönlü yapılan işlemlere ne ad verilir? A) Uzun Pozisyon B) Kaldıraçlı Pozisyon C) Hedging (Riskten Korunma) D) Arbitraj E) Kısa Pozisyon 2. Aşağıdakilerden hangisi opsiyonlarda zaman değerini oluşturan faktörlerden biri değildir? A) Vadeye Kalan Süre B) Risksiz Faiz Oranı C) Opsiyon Türü D) Dalgalanma Oranı E) Temettü (Pay senedi ve pay senedi indeksleri için) 6. Satma opsiyonunda, dayanak varlığın piyasa fiyatı, kullanım fiyatının üzerinde olursa hangi tür opsiyon söz konusudur? A) Kârda Opsiyon B) Başabaş Opsiyon C) Zararda Opsiyon D) Primli Opsiyon E) Iskontolu Opsiyon 3. Aşağıdakilerden hangisi vadeli işlemlerin gerçekleştirildiği piyasalara ilişkin sınıflandırmalardan biridir? A) Birincil Piyasa-İkincil Piyasa B) Tezgahüstü Piyasa-Organize Piyasa C) Spot Piyasa-Gelecek Piyasa D) Tezgahüstü Piyasa-Spot Piyasa E) Nakit Piyasa-Spot Piyasa 7. Aşağıdakilerden hangisi bir opsiyonun zaman değerini etkileyen faktörlerden biri değildir? A) Risk Primi B) Vadeye Kalan Süre C) Piyasa Faiz Oranındaki Değişmeler D) Dayanak Varlık Fiyatının Oynaklığı E) Dayanak Varlık ve Opsiyona Karşı Piyasa Arz ve Talebi 2 İ zleyen sayfaya geçiniz.
8. Aşağıdakilerinden hangisi Binomial Opsiyon Fiyatlama Modeli varsayımlarından biri değildir? A) Piyasalar mükemmeldir. B) Tek bir faiz oranı vardır. C) Dönem faiz oranı bilinmektedir. D) Açığa satış yasaktır. E) Pay senedinin fiyat artış oranı bilinmektedir. 12. Kâr/Zarar/Başabaş 200 100 0-100 -200-300 9500 9700 9900 10100 10300 10500-400 -500 Endeks Seviyesi Yukarıda verilen grafikteki opsiyon türü aşağıdakilerden hangisidir? 9. Başlangıç teminatının zarar sonucu azalacağı azami seviyeyi aşağıdakilerden hangisi ifade eder? A) Başlangıç Teminatı B) Sürdürme Teminatı C) İşlem Teminatı D) Kotasyon Teminatı E) Pozisyon Teminatı A) Satın Alma Opsiyonu Alınması B) Satma Opsiyonu Satılması C) Satma Opsiyonu Alınması D) Avrupa Opsiyonu Alınması E) Satın Alma Opsiyonu Satılması 10. Aşağıdakilerden hangisi vadeli işlem sözleşmelerinden biri değildir? A) Akreditif Sözleşme B) Alivre (Forward) Sözleşmesi C) Swap Sözleşmesi D) Opsiyon Sözleşmesi E) Futures Sözleşmesi 11. Vadeli işlem borsalarında alım satıma konu olan sözleşmelerde gün sonunda teminatların güncellenmesi ve geçici kâr zararın hesaplanmasında baz alınan değerleme fiyatı aşağıdakilerden hangisidir? A) Spot Fiyat B) Uzlaşma Fiyatı C) Vadeli Fiyat D) Kullanım Fiyatı E) Ağırlıklı Ortalama Fiyat 13. Türev ürünlerin fiyatını belirleyen ve spot piyasada alınıp satılabilen varlıklara ne ad verilir? A) Varantlar B) Menkul Kıymetleştirilmiş Varlıklar C) Hedge Edilebilir Varlıklar D) İmtiyazlı Varlıklar E) Dayanak Varlıklar 3 İ zleyen sayfaya geçiniz.
14. Vadeli işlemler piyasasındaki piyasa yapıcıları için aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Piyasa yapıcıları sorumlu oldukları her sözleşme için tanımlanan pazarda işlem yapabilirler. B) Piyasa yapıcılık faaliyetleri için kullanılacak portföy hesabı sadece piyasa yapıcılık işlemlerinde kullanılabilir. C) Piyasa yapıcı üyelerin yükümlü oldukları esaslar dâhilinde sorumlu oldukları her sözleşme için tanımlanan pazarlarda işlem yapabilirler. D) Bir üye birden fazla sözleşmede piyasa yapıcısı olamaz. E) Piyasa yapıcılık uygulaması enstrüman, sözleşme tipi, sözleşme bazında farklılaştırılabilir. 17. Aşağıdakilerden hangisi vadeli işlem sözleşmesi hazırlanırken tanımlanması zorunlu unsurlardan biri değildir? A) Dayanak Varlık B) Baz Kalite C) Kotasyon Şekli D) Günlük Fiyat Hareket Sınırı E) Açılış Fiyatı 18. Aşağıdakilerden hangisi vadeli işlem piyasalarının taraflarından biri değildir? A) Borsa B) Takas Kurumu C) Aracı Kuruluşlar D) Merkez Bankası E) Sermaye Piyasası Kurulu 15. Bir satım opsiyonunda uygulama fiyatı ile opsiyona konu olan dayanak varlık fiyatı arasındaki farka ne ad verilir? A) İçsel Değer B) Zaman Değeri C) Kapanış Değeri D) Opsiyon Prim Değeri E) Açılış Değeri 19. Aşağıdakilerden hangisi futures sözleşmelerin özelliklerinden biri değildir? A) Futures sözleşmelerde uzlaşma sözleşme bitimindedir. B) Standardize edilmiş alivre sözleşmelerdir. C) Takas kurumunun garantisindedir. D) Futures sözleşmelerde işlemler marjine tabidir. E) Futures sözleşmeleri organize borsalarda işlem görür. 16. Aşağıdakilerden hangisi opsiyon fiyatının duyarlılık parametrelerinden biri değildir? A) Delta B) Gama C) Theta D) Vega E) Alfa 20. Opsiyon alıcısının dayanak varlığı alma ya da satma hakkı için ödediği sabit fiyata ne ad verilir? A) Kullanım Fiyatı B) Uygulama Fiyatı C) Opsiyon Değeri D) Opsiyon Primi E) Gerçek Fiyat 4 İ zleyen sayfaya geçiniz.
21. Vadesine kadar herhangi bir tarihte kullanılan opsiyonlara genel olarak ne ad verilir? A) Avrupa Tipi Opsiyonlar B) Asya Tipi Opsiyonlar C) Alım Opsiyonları D) Satım Opsiyonları E) Amerikan Tipi Opsiyonlar 24. ve 25. numaralı soruları aş ağ ıdaki bilgiye göre cevaplayınız. Bir ABC varlığı üzerine yazılan Amerika tipi opsiyona ilişkin detaylar aşağıdaki gibidir. İşlem tarihi: 29 Nisan 2011 Vade sonu: 29 Temmuz 2012 Prim: 3 Türk Lirası Kullanım fiyatı: 100 Türk Lirası 22. Belli bir vadeye kadar, dayanak varlık oluşturan belli miktardaki bir malı, finansal ürünü veya sermaye piyasası aracını belli bir kullanım fiyatından alma ya da satma hakkı veren türev ürün aşağıdakilerden hangisidir? A) Alivre (Forward) Sözleşmesi B) Opsiyon Sözleşmesi C) Futures Sözleşmesi D) Swap Sözleşmesi E) Forfaiting Sözleşmesi 24. Yukarıda verilen bilgilere göre, 30 Nisan 2012 tarihi itibariyle ABC varlığının piyasa fiyatı 96 Türk Lirası ise satım opsiyonunda uzun pozisyon almış bir yatırımcının kâr/zararı kaç Türk Lirası olur? A) 3 Türk Lirası zarar B) 1 Türk Lirası zarar C) 1 Türk Lirası kâr D) 2,5 Türk Lirası kâr E) 3 Türk Lirası kâr 23. Aşağıdakilerden hangisi opsiyon ile varantlar arasındaki temel farklardan biri değildir? A) Opsiyonlar sözleşme, varantlar ise menkul kıymettir. B) Opsiyonlar standart sözleşmelerken varantlar daha esnektir. C) Opsiyonlarda satış yapan taraf opsiyonun yazıcısı konumundayken varantlarda her bir varantın tek ihraçcısı vardır. D) Varantlarda teminat ve teminat tamamlama söz konusuyken opsiyonda yoktur. E) Opsiyonlar vadeli işlem esasları ile işlem görürlerken varantlar spot esasları ile işlem görürler. 25. Yukarıda verilen bilgilere göre, 30 Mayıs 2012 tarihi itibariyle ABC varlığının piyasa fiyatı 103 Türk Lirası ise alım opsiyonunda uzun pozisyon almış bir yatırımcının opsiyonu kullanması durumunda kâr/zararı kaç Türk Lirası olur? A) 3 Türk Lirası zarar B) 2 Türk Lirası zarar C) Opsiyon başabaştadır D) 2 Türk Lirası kâr E) 3 Türk Lirası kâr 5 İ zleyen sayfaya geçiniz.
2013 SPK S-102-A Türev Araçlarla Arbitraj ve Korunma A 1. Aşağıdakilerden hangisi risk yönetim süreci bileşenlerinden biri değildir? A) Risklerin tanımlanması B) Risklerin ölçülmesi C) Risklere karşı koruyucu tedbirlerin uygulanması D) Risklerin çapraz yayılımı E) Takip ve değerlendirme 5. Gerçekleşenin beklenenden pozitif ya da negatif yönlü sapmasına ne ad verilir? A) Tehlike B) Belirsizlik C) Çarpıklık D) Olasılık E) Risk 2. Aşağıdakilerden hangisi döviz vadeli işlem sözleşmesinin vade aylarından biri değildir? A) Haziran B) Ekim C) Aralık D) Ağustos E) Mart 6. Spot fiyat ile vadeli fiyat arasındaki farkın artması veya azalması riskine ne ad verilir? A) İş riski B) Fırsat riski C) Piyasa riski D) Baz riski E) Risk toleransı 3. Bir varlık veya yükümlülükte gelecekte ortaya çıkacak bir pozisyonu şimdiden dengelemek veya mevcut bir pozisyonu oluşturmak esasına dayanan sürece ne ad verilir? A) Spekülasyon B) Piyasa yapıcılığı C) Manipülasyon D) Riskten korunma (Hedging) E) Arbitraj 7. Bir sistemin işleyişindeki aksaklıklardan kaynaklanan risk türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Firmaya özgü risk B) Sistem riski C) Operasyonel risk D) Finansal risk E) Yönetim riski 4. Vadeli işlemler piyasasında riski kabul edip piyasanın ihtiyacı olan likiditeyi sağlayarak mali araçların ticaretini kolaylaştıranlara ne ad verilir? A) Manipülatörler B) Hedgers (Riskten korunucular) C) Piyasa yapıcıları D) Spekülatörler E) Arbitrajcılar 8. Aşağıdakilerden hangisi sistematik olmayan riskin başlıca kaynaklarından biri değildir? A) Finansal risk B) Piyasa riski C) İş riski D) Yönetim riski E) Endüstri riski 6 İ zleyen sayfaya geçiniz.
9. Aşağıdakilerden hangisi kaldıraç oranı 1 e 10 olan vadeli piyasa ürününde 100 Türk Lirası teminat yatıran bir yatırımcının pozisyon büyüklüğünü gösterir? A) 10 B) 100 C) 1.000 D) 10.000 E) 100.000 12. Aşağıdakilerden hangisi Black-Sholes opsiyon fiyatlama modelindeki temel girdilerden biri değildir? A) Kullanım fiyatı B) Risksiz faiz oranı C) Reel getiri D) Standart sapma E) Vadeye kalan süre 10. Bir üretici, geçmiş yıllardaki tecrübelerinin ışığında tarlasından yaklaşık 220 ton pamuk hasat edeceğini tahmin etmektedir. Fiyatların düşeceğinden endişe ettiği için üreteceği ürünün tamamını riske karşı korumak isteyen bir yatırımcı olarak 220 adet pamuk vadeli işlem sözleşmesini 2,300 Türk Lirası/kg fiyat üzerinden satıyor. Vadeye kadar beklediğini ve vadedeki spot fiyatların 1,700 Türk Lirası seviyesine gerilediğini varsayarsak, pamuk üreticisinin kâr/zarar durumu ne olur? (1 sözleşme büyüklüğü 1 tondur). A) 132.000 Türk Lirası kâr B) 132.000 Türk Lirası zarar C) 220.000 Türk Lirası kâr D) 232.000 Türk Lirası zarar E) 232.000 Türk Lirası kâr 13. Tarımsal vadeli işlem sözleşmeleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Küçük bir teminat ile büyük miktarda pozisyon alınabilmektedir. B) Tarım ürünlerinde fiyatlar düşebilir veya yükselebilir ancak hiçbir zaman değersiz hale gelmez. C) Alım yönünde bir işlem yapıldığında vadede teslimat kabul edilmek zorundadır. D) Vadeye kadar ters işlem yaparak pozisyondan çıkmak mümkündür. E) Tarım ürünleri üzerine işlem yaparken fiziki ürüne ait teknik bilgileri detaylı olarak bilme zorunluluğu yoktur. 11. 6 Mart 2012 tarihinde endeks 78,123 seviyesinde, Haziran vadeli endeks sözleşmesi ise 78,125 seviyesinden işlem görmektedir. BIST-30 Endeksinin çarpanı 100 dür. Buna göre 24 adet endeks vadeli işlem sözleşmesi satan bir yatırımcının 30 Haziran 2012 tarihinde vade sonu uzlaşma fiyatı 62,623 düzeyine geldiğinde kaç Türk Lirası kârı olur? A) 37.200 B) 38.250 C) 39.870 D) 40.250 E) 42.250 14. Vadeli işlemler piyasasında sürdürme teminatı 86,5 Türk Lirası olan bir vadeli işlem sözleşmesinin başlangıç teminatı kaç Türk Lirası olabilir? A) 115 B) 119 C) 123 D) 126 E) 129 7 İ zleyen sayfaya geçiniz.
15. Risk azaltma faaliyetleri sonucunda risklerin tam olarak ortadan kaldırılamayıp kabul edilebilir bir düzeyde bir miktar risk kalması sürecine ne ad verilir? A) Risk transferi B) Fırsat riski C) Artık risk D) Olasılık E) Risk toleransı 18. Aşağıdakilerden hangisi opsiyon primini etkileyen asli değeri oluşturan faktörlerden biridir? A) Dalgalanma oranı B) Risksiz faiz oranı C) Vadeye kalan süre D) Temettü (pay senedi ve pay senedi endeksleri için) E) Dayanak varlık fiyatı 19. Opsiyon fiyatının duyarlılığı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? 16. BIST-30 endeksinin 35.000 Türk Lirası olduğu, vadesine 1 ay kalmış bono faiz oranının %13 ve BIST-30 yıllık temettü oranının yıllık %1,7 olduğu verilere bağlı olarak hesaplanacak vadeli fiyat kaç Türk Lirası dır? A) 35.327 B) 35.427 C) 35.527 D) 35.627 E) 35.727 A) Delta, opsiyonun yazıldığı ilgili varlığın fiyatında bir birim değişimin opsiyon priminde oluşturduğu değişim olarak tanımlanır. B) Gama, opsiyonun deltasının opsiyonun ilgili olduğu varlığın fiyatına göre değişiminin bir ölçüsüdür. C) Lamda, opsiyonun dayandığı varlığın fiyat değişkenliğinde bir birim değişimin opsiyon priminde oluşturduğu değişimdir. D) Opsiyonun vadesine doğru theta değer kazanmaktadır. E) Rho, opsiyon priminin vadeye göre değişiminin ölçüsüdür. 17. Aşağıdakilerden hangisi temel düzeyde risk ölçümlerinden biri değildir? A) Aralık ve yarı kartiller arası fark B) Varyans C) Standart sapma D) Kovaryans katsayısı E) Beta katsayısı 20. Aynı ürüne ait spot fiyatlar ile vadeli fiyatlar arasında, taşıma maliyeti modeline göre olması gereken fiyat ile mevcut fiyat arasında farklılık olması durumunda doğan yatırım stratejisi aşağıdakilerden hangisidir? A) Spekülasyon B) Arbitraj C) Yayılma D) Piyasa yapıcılığı E) Manipülasyon 8 İ zleyen sayfaya geçiniz.
21. Mart ayında altının spot fiyatı 102,80 Türk Lirası/gr dır. Haziran vadeli altın vadeli işlem sözleşmesinin fiyatı 104 Türk Lirası/gr dır. Vade sonuna kadar faiz getirisi %6 dır. Vade sonuna kadar altının ödünç getirisi %0,18 dir (Taşıma Maliyeti Modeli nde basit faiz kullanılacaktır). Bu durumda arbitraj kârı kaç Türk Lirası dır? A) 4,79 B) 4,86 C) 4,94 D) 4,99 E) 5,02 24. Anlaşmaya vardıkları tutar üzerinden, anlaşma süresince taksitler halinde anapara veya faizlere ilişkin nakit akışlarının değişimini içeren ve temelde finansal riskten kaçınma amacıyla gerçekleştirilen sözleşmelere ne ad verilir? A) Alivre (Forward) B) Swap C) Futures D) Opsiyon E) Forfating 22. Bir yatırımcının piyasalarda riske maruz kaldığı ürüne ait vadeli işlem sözleşmesi olmadığı bir durumda izleyeceği (risk azaltma adına) stratejiye ne ad verilir? A) Yatay korunma B) Çapraz korunma C) Dikey korunma D) Kelebek stratejisi E) Pergel stratejisi 23. Bir yatırımcı aşağıda BIST-30 endeksi ile korelasyon katsayısı verilen hangi portföye yatırım yaparsa endeks (BIST-30) vadeli işlem sözleşmesi ile portföyünü riske karşı koruyabilir? A) 0,92 B) 0,80 C) 0,72 D) -0,57 E) -0,60 25. Vadeleri aynı olan bir adet alım ve bir adet satım opsiyonundan hangisinde alım opsiyonun kullanım fiyatı satım opsiyonun kullanım fiyatından yüksektir? A) Pergel stratejisi B) Strangle stratejisi C) Çit stratejisi D) Kelebek stratejisi E) Strips stratejisi 9 İ zleyen sayfaya geçiniz.
2013 SPK S-102-A Muhasebe, Takas ve Operasyon İ ş lemleri A 1. Borsa İstanbul türev piyasası işleyiş esasları çerçevesinde teminatlara ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Nakit teminat değerleme katsayısı 1,00 dir. B) Piyasada yeni bir pozisyon alırken, bulundurulması gereken işlem teminatının en az %30 unun nakit teminattan oluşması gerekmektedir. C) Nakit dışı teminatlar her işlem gününün sonunda Takas Merkezi tarafından değerlemeye tabi tutulur. D) Nakit dışı teminatların değerleme katsayısı 0,95 dir. E) Takas Merkezi Türk Lirası cinsinden işlem teminatlarını nemalandırır. 5. I. Portföy için yapılan opsiyon sözleşmesi işlemleri nazım hesaplarda izlenir. II. Opsiyon sözleşmesi vadesinde takasa konu olur. III. Takas merkezi sadece alıcıya karşı takası garanti eder. Opsiyon işlemleri için yukarıdaki bilgilerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 2. Borsa İstanbul türev piyasası işleyiş esasları çerçevesinde işlem teminatı olarak kabul edilebilecekler arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? A) Türk Lirası B) Borsa Yatırım Fonu Payları C) BIST 100 içerisindeki paylar D) TC Hazine Bonosu E) A Tipi Yatırım Fonu Katılma Belgesi 3. Aşağıdaki borsa türev sözleşmelerinden hangisi nakdi uzlaşmaya konu sözleşme türlerinden biri değildir? A) BIST 30 Endeks opsiyon sözleşmesi B) Baz yük elektrik vadeli işlem sözleşmesi C) Anadolu kırmızı buğday vadeli işlem sözleşmesi D) Pay opsiyon sözleşmesi E) Ege pamuk vadeli işlem sözleşmesi 6. Borsa İstanbul türev piyasası düzenlemeleri çerçevesinde, garanti fonuna ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Takas merkezi tarafından temsil ve idare edilir. B) Fona yapılacak katkı tutarı ve kompozisyonu Takas merkezi tarafından düzenlenir. C) Fonun varlıkları Takas üyelerinin piyasada sözleşme alım satımından kaynaklı yükümlülükleri dışındaki diğer yükümlülükleri için kullanılamaz. D) Takas üyelerinin katılımıyla oluşturulur. E) Fonun kuruluş amacı dışında kullanılmasına Sermaye Piyasası Kurulu kısıtlama getirebilir. 4. Aşağıdakilerden hangisi borsa türev işlemleri takasına ilişkin genel prensipler arasında yer almaz? A) İşlemlerin takasında, Takas merkezi takas üyeleri ile doğrudan ilişki içerisindedir. B) Takas üyelerinin teminatlarını izlemek için Takas merkezinde hesap açılır. C) Açık pozisyonlar günlük bazda Takas merkezi tarafından re sen güncellenir. D) Takas üyelerinin açık pozisyonlarını izlemek için Takas merkezinde hesap açılır. E) Takas merkezi, borsa üyelerinin müşterilerine karşı yükümlülüklerinden sorumludur. 7. Borsalarda işlem gören vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinde işlem teminatı olarak aşağıdakilerden hangisi kabul edilmez? A) Euro tahvil B) Depo sertifikası C) Döviz D) Dövize endeksli devlet tahvili E) Hisse senedi 10 İ zleyen sayfaya geçiniz.
8. I. Müşteri vergi kimlik numarası II. İşlemin korunma amaçlı ya da spekülatif amaçlı olduğu III. Fiziki teslimat ya da nakdi uzlaşma tercihi IV. İşlemin pozisyon kapatmak ya da ters işlem amacıyla yapıldığı Türev Piyasalar İşlem Dağıtım Listesinde yukarıdaki bilgilerden hangilerine yer verilmelidir? A) I ve II B) II ve IV C) I, II ve IV D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV 11. Borsa İstanbul türev piyasası işleyiş esasları çerçevesinde takas genel esaslarına ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Temerrüt durumunda Garanti Fonu teminatları kullanılır. B) Temerrüt durumunda Takas Merkezine yatırılmış olan işlem teminatları kullanılır. C) Teminat tamamlama yükümlülüğü nakit teminat yatırılarak yerine getirilebilir. D) Teminat yükümlülüğünü azaltıcı işlem yapılarak teminat yükümlülüğü tamamlanabilir. E) Teminat tamamlama yükümlülükleri T+1 günü en geç 14.00 de yerine getirilmelidir. 12. I. Sözleşme adedi II. Yatırılması gereken teminat tutarı III. Emrin verildiği borsa ve seans IV. Borsa payı, takas merkezi ücreti ve aracılık komisyonu tutarları 9. Fiziki teslimatlı opsiyonlarda opsiyon kullanım limiti, her dayanak varlık için Merkezi Kayıt Kuruluşu tarafından açıklanan fiili dolaşımdaki pay sayısının belli bir oranıdır. Bu oran yüzde kaçtır? A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25 10. Borsa İstanbul türev piyasası işleyiş esasları çerçevesinde Garanti Fonuyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Fona yapılacak katkı miktarı üyelerin aldıkları pozisyonlardan kaynaklanan riskle orantılıdır. B) Tüm borsa üyelerinin Garanti Fonuna katkı yapması zorunludur. C) Asgari fon katkı payı 200.000 Türk Lirası dır. D) Garanti Fonu Risk Çarpanı 0,15 dir. E) Garanti fonu katkı payı yükümlülükleri her gün sonu itibariyle Takas Merkezi tarafından güncellenir. Türev Araçlar Alım-Satım Teyit Formunda yakarıdaki bilgilerden hangilerine yer verilmelidir? A) I ve II B) I, II ve III C) I, II ve IV D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV 13. Borsa İstanbul türev piyasası işleyiş esasları çerçevesinde Dolar/Ons vadeli işlem sözleşmesi takas esasları için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Uzlaşma şekli nakdi uzlaşmadır. B) Takas süresi T+2 dir. C) Zararlar hesaplardan T+1 günü sonunda tahsil edilir. D) Karlar hesaplara T+2 günü aktarılır. E) Sürdürme teminatı, başlangıç teminatının %75 idir. 14. Aşağıdakilerden hangisi Borsa türev işlemlerinde pozisyon ve risklerin izlendiği, teminatların tutulduğu hesaptır? A) Saklama hesabı B) Müşteri hesabı C) Portföy hesabı D) Müşterek hesap E) Global/Omnibus hesap 11 İ zleyen sayfaya geçiniz.
15. Müşteriler için opsiyon sözleşmesinde uzun pozisyon alınması durumunda; müşterinin ödeyeceği primler hangi hesapta izlenir? A) 3230 Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmelerinden alacaklılar hesabı B) 9610 Uzun pozisyon opsiyon priminden alacaklılar hesabı C) 9110 Uzun pozisyon opsiyon primlerinden borçlular hesabı D) 8910 Açık pozisyon vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinden alacaklılar hesabı E) 8414 Açık uzun pozisyon opsiyon sözleşmesi hesabı 18. Borsa İstanbul türev piyasasında pay opsiyon sözleşmesi günlük uzlaşma fiyatı hesaplamasıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Gerekli hallerde Takas Merkezi günlük uzlaşma fiyatını değiştirebilir. B) Uzlaşma fiyatının belirlenmesinde Özel Emir Pazarındaki işlemler dikkate alınır. C) Seans sonundaki kapanış fiyatı en yakın fiyat adımına yuvarlanarak uzlaşma fiyatı belirlenir. D) Hesaplanan fiyatın piyasayı doğru yansıtmadığı kanaati oluşması halinde, Borsa tarafından tespit edilir. E) Seans sırasında hiç işlem yapılmamışsa, uzlaşma fiyatı Takas Merkezi tarafından belirlenir. 16. Borsa İstanbul türev piyasası işleyiş esasları çerçevesinde piyasada kullanılan teminatlandırma yöntemine ilişkin aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) İşlem bazında teminatlandırma yöntemi kullanılır. B) Hesap bazında teminatlandırma yöntemi kullanılır. C) Portföy bazında teminatlandırma yöntemi kullanılır. D) Sicil bazında teminatlandırma yöntemi kullanılır. E) Sözleşme bazında teminatlandırma yöntemi kullanılır. 19. Türev araçlarda elde etme maliyeti aşağıdaki maliyet hesaplama yöntemlerinden hangisi ile belirlenir? A) İlk giren ilk çıkar B) Son giren ilk çıkar C) Gerçek maliyet D) Hareketli ağırlıklı ortalama E) Basit ortalama 17. I. Aylık dönemler itibariyle düzenlenip ayın bitimini takip eden 7 gün içerisinde müşteriye gönderilir. II. Teminat olarak tutulan varlıklardan elde edilen faiz bilgisine yer verilir. III. Sözleşmelerin alım-satımından doğan gider bilgisine yer verilir. IV. Opsiyon sözleşmeleri ile ilgili primler kârzarar unsuru olarak dikkate alınır. Türev Piyasalar Müşteri Kâr Zarar Raporunda yukarıdaki bilgilerden hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve III C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV 20. I. Risk oranı>100 olan hesaplar II. Risk seviyesi 3 olan hesaplar III. Riskli hesap statüsündeyken gereken teminatı yatırmamış olan hesaplar Borsa İstanbul türev piyasası işleyiş esasları çerçevesinde yukarıdaki hesaplardan hangileri sadece risk azaltıcı işlem yapabilir? A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 12 İ zleyen sayfaya geçiniz.
2013 SPK S-102-A Türev Araçlar A 1. Borsa endeksi gelecek sözleşmeleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Ürünleri fiziki teslimat içermektedir. B) Teslim tarihinde parasal dengelemeye tabi tutulur. C) Vade sonunda nakdi mutabakat ile dengeleme yapılır. D) Varlık teslimi yapılmamaktadır. E) S&P 500 endeks gelecek sözleşmeleri bunlardan biridir. 5. Aşağıdakilerden hangisi gelecekte bir swap sözleşmesine girme ya da bu tür bir sözleşmeyi iptal etme hakkı tanıtan tezgah üstü bir finans tekniğidir? A) Faiz taban sözleşmesi B) Faiz yakası sözleşmesi C) Faiz koridoru sözleşmesi D) Swapopsiyonlar E) Faiz tavan sözleşmesi 2. Türk Lirası faiz oranının %18 ve ABD Doları faiz oranının %8 olduğu durumda spot piyasada 1 $ 1,95 Türk Lirası ise 90 gün vadeli forward kuru aşağıdakilerden hangisi olacaktır? A) 1,90125 B) 1,93245 C) 1,94251 D) 1,96172 E) 1,97316 6. Aşağıdakilerden hangisi alıcısına peşin prim ödeme karşılığı çeşitli borsalar arasında en iyi performans gösterene dayalı aktifleri satın alma hakkı veren bir tezgah üstü opsiyon türüdür? A) Gökkuşağı opsiyonları B) Asya opsiyonları C) Engelli-limite dayalı opsiyonlar D) Hisse senedi endeksine dayalı swap E) Swapopsiyonlar 7. Para opsiyonu ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? 3. Başa baş opsiyonlar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Opsiyonun değeri içsel değerine eşittir. B) Opsiyonun değeri uygulama fiyatına eşittir. C) Opsiyonun değeri uygulama fiyatı ve zaman değeri farkına eşittir. D) Opsiyonun değeri uygulama fiyatı ve içsel değeri toplamına eşittir. E) Opsiyonun değeri zaman değerine eşittir. A) Satın alma opsiyonun fiyatı, uygulama fiyatı yüksek ise yüksektir. B) Satma opsiyonun fiyatı, uygulama fiyatı yüksekse düşüktür. C) Satma opsiyonun fiyatı, sözleşme konusu finansal varlığın fiyatı düşükse düşüktür. D) Satın alma opsiyonun fiyatı, yerel paranın faizi satın alınacak paradan düşük ise yüksektir. E) Satın alma opsiyonun fiyatı, opsiyon sözleşmesinin vadesi uzun ise yüksektir. 4. Aşağıdakilerden hangisi vade sonunda opsiyon getirisinin önceden belirlenmiş olan miktar kadar olduğu opsiyon türüdür? A) Binary opsiyonlar B) Asya opsiyonlar C) Amerikan opsiyonlar D) Gökkuşağı opsiyonlar E) Kuanto opsiyonlar 8. Aşağıdakilerden hangisi iki tarafın anlaşılan tarihlerde farklı para cinsinden faiz ödemesi yaptığı ve vade tarihinde anlaşılan kur oranına bağlı olarak anapara miktarı üzerinden de değişim yapılan işlemleri ifade eder? A) Mal swap B) Kokteyl swap C) Döviz swap D) Döviz alivre E) Faiz alivre 13 İ zleyen sayfaya geçiniz.
9. Aşağıdakilerden hangisi opsiyonun değerinin faiz oranlarındaki küçük değişimlere karşı duyarlılığını ölçer? A) Vega B) Gamma C) Delta D) Rho E) Beta 13. Aşağıdakilerden hangisi belli bir malı, gelecekteki belli bir tarihte, sözleşmenin yapıldığı tarihte belirlenen belli bir fiyattan satın almaya mecbur tutan sözleşmedir? A) Swapopsiyon B) Ticari mal gelecek sözleşmeleri C) Para swap D) Para gelecek sözleşmeleri E) Faiz gelecek sözleşmeleri 10. Gelecek sözleşmeleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Standart teslim tarihleri söz konusudur. B) Teslimat tarihine kadar alınıp satılabilirler. C) Taraflar mal ile ilgili tüm ayrıntıları serbestçe belirlerler. D) Tarafların kar veya zararları günlük olarak belirlenir. E) Taraflar birbirlerine değil, takas kuruma karşı sorumludur. 14. Aşağıdakilerden hangisi belirli bir miktardaki bir varlığı belirli bir fiyattan gelecekte belirli bir tarihte veya bu tarihten önce satın alma ve satma hakkını ifade eder? A) Alivre sözleşmeleri B) Opsiyon sözleşmeleri C) Swap sözleşmeleri D) Gelecek sözleşmeleri E) Hisse senedi 15. Aşağıdakilerden hangisi sahip olunmayan varlıklar üzerine yapılan opsiyon sözleşmesini ifade eder? 11. Opsiyon ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Finansal opsiyon, finansal bir aracı alım veya satım hakkıdır. B) Opsiyonun sunduğu hakları satın almanın fiyatı prim olarak ifade edilmektedir. C) Vade opsiyonun uygulanabileceği son gündür. D) Call opsiyonları, alıcısına opsiyonun dayandığı varlığı belirli bir fiyattan satma hakkı vermektedir. E) Vadeden önce herhangi bir tarihte alıcı tarafından uygulanabilen opsiyonlar Amerikan Opsiyonlardır. A) Avrupa tipi opsiyon B) Amerikan tipi opsiyon C) Korumalı opsiyon D) Çıplak(Naked) opsiyon E) Satım opsiyonu 16. Aşağıdakilerden hangisi taraflardan birinin sabit diğerinin değişken faiz ödediği swap işlemidir? A) Döviz swap B) Para swap C) Faiz swap D) Emtia swap E) Swapopsiyonlar 12. Aşağıdakilerden hangisi gelecekteki ödemelerin önceden belirlenmiş koşullar ve kurallar çerçevesinde taraflar arasında değişimini ifade eder? A) Alivre sözleşmeler B) Varant C) Gelecek sözleşmeleri D) Swap sözleşmeleri E) Opsiyon sözleşmeleri 17. Aşağıdakilerden hangisi bir opsiyon sözleşmesinin zaman değerini etkileyen faktörlerden biri değildir? A) Opsiyona konu varlığın fiyat oynaklığı B) Vadeye kalan süre C) Piyasa faiz oranındaki değişmeler D) Temettü ödemeleri E) Opsiyonunun içsel değeri 14 İ zleyen sayfaya geçiniz.
18. Aşağıdakilerden hangisi belirli bir endeks tarafından temsil edilen hisse senedi paketinin, gelecekteki bir tarihte ve fiyatı bugünden belirlenmek koşuluyla alınıp satılmasını içeren finansal araçlardır? A) Hisse senedi endeksi opsiyonu B) Faiz gelecek sözleşmeleri C) Hisse senedi endeksi gelecek sözleşmeleri D) Faiz opsiyonu E) Döviz opsiyonu 22. Aşağıdakilerden hangisinde kaldıraç etkisi yoktur? A) Döviz vadeli işlem sözleşmelerinde B) Emtia vadeli işlem sözleşmelerinde C) Opsiyon sözleşmelerinde D) Faiz vadeli işlem sözleşmelerinde E) Alivre sözleşmelerde 19. Borçlanma araçlarına dayalı bir vadeli işlem sözleşmesi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Faiz oranlarında bir yükseliş bekleniyorsa sözleşmenin değeri yükselecektir. B) Faiz oranlarında bir düşüş bekleniyorsa dayanak varlığın fiyatı düşecektir. C) Faiz oranlarında bir yükseliş bekleyen yatırımcı vadeli işlem sözleşmesi alacaktır. D) Faiz oranlarında bir yükseliş bekleyen yatırımcı vadeli işlem sözleşmesine dayanak olan borçlanma aracını alacaktır. E) Faiz oranlarında bir düşüş bekleyen yatırımcı vadeli işlem sözleşmesi alacaktır. 23. Opsiyon uygulama fiyatı ile piyasa fiyatı arasındaki ilişki ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Opsiyon Uygulama Fiyatı>Piyasa Fiyatı ise satın alma opsiyonu uygulanmaz. B) Opsiyon Uygulama Fiyatı<Piyasa Fiyatı ise satma opsiyonu uygulanır. C) Opsiyon Uygulama Fiyatı>Piyasa Fiyatı ise satın alma opsiyonu uygulanır. D) Piyasa Fiyatı >Opsiyon uygulama fiyatı ise satın alma opsiyonu uygulanmaz. E) Piyasa Fiyatı<Opsiyon Uygulama Fiyatı ise satma opsiyonu uygulanmaz. 20. Bir opsiyon sözleşmesine ilişkin olarak, opsiyona dayanak varlığın fiyatının 100 Türk Lirası, opsiyon priminin 2 Türk Lirası ve Delta değerinin 0.60 olması halinde, kaldıraç etkisi kaçtır? A) 1,2 B) 3 C) 30 D) 42,4 E) 84,8 24. Aşağıdakilerden hangisi gelecekte bir borçlanma ya da yatırımın faiz oranını önceden sabitleştirmeyi olanaklı kılan bir finansal araçtır? A) Varant B) Vadeli faiz sözleşmesi C) Sabit faizli tahvil ihracı D) Döviz opsiyonu E) Döviz swap 21. X İşletmesi yıllık %6 sabit faizli 2.000.000 Sterling borç almakta, Y işletmesi ise spot kurdan 2.000.000 Sterling in eşdeğeri ( 1 Sterling= 1.16 Euro) 2.320.000 Euro yu yıllık %8 sabit faizle borçlanmakta ve anaparaları bir yıl süre ile swap yapmaktadır. Bu işlemde swap kuru aşağıdakilerden hangisidir? A) 0,926 B) 1,181 C) 1,652 D) 1,821 E) 2,122 25. Aşağıdakilerden hangisi hak sahibine gelecekte belirli bir tarihte önceden belirlenmiş bir kur üzerinden belirli tutarda dövizi alma ya da satma yükümlülüğü getiren standart bir sözleşmedir? A) Döviz opsiyonları B) Döviz gelecek sözleşmeleri C) Döviz swap D) Faiz oranları gelecek sözleşmeleri E) Faiz oranı opsiyonları 15 TEST Bİ TTİ.
SINAVDA UYGULANACAK KURALLAR 1. Sınav süresince görevlilerle konuşmak ve soru sormak yasaktır. Sınav salonunda konuyla ilgili kitap, not ve benzeri şeyler bulundurmak sınavın iptalini gerektirir. 2. Sınav sırasında kopya çeken, çekmeye teşebbüs eden veya kopya verenlerin kimlikleri sınav tutanağına yazılacak ve sınavları geçersiz sayılacaktır. 3. Sınav sırasında herhangi bir nedenle dışarı çıkmak yasaktır. 4. Sınavın başlamasını izleyen ilk 30 dakika ve sınav süresinin son 5 dakikası içinde, sınavlarını tamamlasalar bile hiç bir adayın salondan çıkmasına izin verilmeyecektir. Sınavın başlamasını izleyen ilk 15 dakikadan sonra hiç bir aday sınava alınamaz. 5. Size verilen cevap kağıdı üzerindeki T.C. Kimlik Numarası, ad ve soyadın size ait olup olmadığını mutlaka kontrol ediniz. Cevap kağıdı size ait değilse görevlileri uyarıp size ait cevap kağıdını alınız. Daha sonra cevap kağıdı üzerinde ayrılmış olan yerlere T.C. Kimlik Numaranızı ve test grubunuzu kodlayınız, adınızı soyadınızı yazınız ve ilgili yeri imzalayınız. 6. Soru kitapçığınızın sayfalarının eksik olup olmadığını, basım hatası bulunup bulunmadığını kontrol ediniz. Varsa özürlü soru kitapçığının değiştirilmesi için salon başkanına başvurunuz. Cevaplamaya geçmeden önce size verilecek soru kitapçığının üzerinde ayrılan yere, adınızı, soyadınızı, T.C. Kimlik Numaranızı ve bu salonun numarasını yazınız. Sınav sonunda soru kitapçıkları toplanacak ve sınav merkezinde tek tek incelenecektir. Soru kitapçığının bir tek sayfası eksik çıksa bile sınavınız geçersiz sayılacaktır. 7. Cevap kağıdınızda belirtilen kitapçık kodu ile size verilen soru kitapçığının kodunun aynı olup olmadığını kontrol ediniz. 8. Soru Kitapçığının sayfalarındaki boş yerleri müsvedde yapmak için kullanabilirsiniz. Başka bir kâğıdı müsvedde olarak kullanmak yasaktır. Bu tür işlemleri yapanların sınavları geçersiz sayılır. 9. Adayların sorulara verdikleri yanıtları herhangi bir yere yazmaları ve bunu sınav salonundan dışarıya çıkarmaları yasaktır. Bu kurala uymayanların sınavları geçersiz sayılır. 10. Cevapların tümü cevap kağıdına işaretlenecektir. Soru kitapçıkları üzerine yapılan işaretlemeler kesinlikle değerlendirilmez. 11. Sınav sırasında adayların birbirinden kalem, silgi vb. şeyleri istemesi kesinlikle yasaktır. 12. Sınavda alfabetik tuş takımı (a, b, c,. v, y, z) olmayan, bilgisayar veya databank özelliği bulunmayan hesap makineleri kullanılabilir. Hesap makinelerinin üzerinde çeşitli matematik, istatistik, finansal fonksiyonlar veya hesaplama tuşları bulunabilir, bu tür makinelerin kullanımına izin verilmektedir. Hesap makinesinin sınav sırasında ödünç alınması, verilmesi veya değiştirilmesi yasaktır. Bu tür davranışta bulunanların sınavları geçersiz sayılır. 13. Adaylar sınav sırasında yanlarında cep telefonu, telsiz, çağrı cihazı vb. iletişim araçları, databank, diz üstü bilgisayar, el bilgisayarı, cep bilgisayarı, saat fonksiyonu dışında fonksiyonu bulunan saat vb. her türlü bilgisayar özelliği olan cihazlar ile silah ve benzeri teçhizat, fotoğraf makinesi, kamera vb. cihazları bulunduramazlar. Yanlarında bu tür cihazları bulunduranlar, sınava giremezler. Aksine davrananların sınavı geçersiz sayılır. 14. Biraz sonra dağıtılacak olan soru kitapçığında test ile ilgili açıklamalar yazılıdır. Bu açıklamaları okumadan ve size "SINAV BAŞLAMIŞTIR" denmeden soruları cevaplamaya başlamayınız. 15. Sınavınız bittiğinde, cevap kâğıdınız ve soru kitapçığınızı salon görevlilerine şahsen teslim ediniz. Teslim etmediğiniz evrak nedeniyle o oturumdaki sınavlarınız geçersiz sayılır. SINAVINIZDA BAŞARILAR DİLERİZ.