Teknoloji Geliştirme Alanında Üniversite Sanayi Ortak Çalışmalarında Deneyimler Dr.- Ing. Yalçın Tanes Ak-Kim Ar-Ge Direktörü Üniversite Sanayi İşbirliğinde Yaklaşımlar 29 Mart 2013 Elazığ
Önsöz Çeşitli nedenlerle Türkiye, teknoloji üreten bir kültürde değil teknoloji ithal eden bir kültürde gelişti. Bu yüzyılda, Türkiye de tüm oyuncular (Sanayi Üniversite Kamu Yönetimi Toplum) teknoloji üretmenin zorunluluğunu gördüler, kabuk değiştirme süreci içindeler. Gelişmiş ülkelerde yüzyıldan daha uzun süren bir süreci birkaç yıla sığdırmanın telaşındayız. 2
İçerik Türkiye de ve dünyada teknoloji geliştirme ortamı hakkında saptamalar Türkiye deki Üniversiteler ve Sanayi Kuruluşları hakkında analizler Üniversite Sanayi işbirliğinde deneyimler
Ar-Ge Teknoloji Teknoloji İthal Eden Toplumlarda Satıştan AR-GE ye Özgün ürün Bağımlı ürün tasarımı Teknoloji Mühendislik Tasarım Lisans altında üretim Tasarım Üretim Parça Montaj Sanayi Satış - Mümessillik Parça Montaj Ürün Ürün Satış M Ü Ş T E R İ 4
Bir Ürün için 3000 Fikir 5
Fikirden Ürüne Süreç MÜŞTERİ İSTEKLERİ FİKİR ÜRÜN Temel Bilimler Teknoloji Geliştirme Teknolojinin Yeni Ürüne Uygulanması Ürün Geliştirme Üretime Hazırlama Üretim 6
AR-GE Kuşakları 1. Kuşak : Ar-Ge bir yetenek işidir. Sanattır. 2. Kuşak (1950 sonrası) : Ar-Ge bir metodoloji ve plan işidir. 3. Kuşak (1980 sonrası) : Ar-Ge müşteri için yapılır. 4. Kuşak (2000 sonrası) : Ar-Ge tüm paydaşlarca beraber yapılır. 7
Üniversite Sanayi Platformları Üniversite Bilgi üreten, yayın ve eğitim ile bu bilgiyi yaygınlaştıran kuruluş Sanayi Ürün üreten ve bunu satarak katma değer elde eden ticari kuruluş Eğitim Öğretim Platformu İleride sanayide çalışacak elemanlar Üniversitelerde eğitilir. Üniversite yönetimi ile Endüstri şirketlerinin İnsan Kaynakları tarafından yürütülür. Teknoloji Geliştirme Platformu Yenileşim için gerekli teknoloji ortaklaşa geliştirilir. Sanayideki Ar-Ge Birimleri ile Üniversite deki uzmanlar tarafından yürütülür.
Geçen Yüzyılın Yaklaşımı Üniversite Bilgi üreten, Bilgiyi (makale ve ders yoluyla) yaygınlaştıran, Öğretimin doğrularını ve kalitesini tek başına belirleyen, Bilgi birikimini danışmanlık ve bilirkişilik yoluyla toplumun hizmetine sunan, Ülke sanayiinden bir talep gelmediği için teknoloji üretmeyen Sanayi Teknolojiyi (Bilgi ve Donanım) en kısa sürede, en ucuza temin etmek için transfer eden, Yurtdışından gelen hazır bilgi ve deneyim ile üreten, Kısa sürede üretime geçerek yatırımını koruyabilen, Rekabet gücünü sadece ucuz iş gücünde gören, Yüksek gümrük duvarları içinde fiyatı ve kaliteyi belirleyen 9
Bugünün Yaklaşımı Üniversite Paydaş (Öğrenci, sanayi, toplum) odaklı eğitim yapan, Bilginin yanında teknoloji üretmek isteyen, Ürettiği bilginin uygulandığını görmek isteyen, Yenilikleri izleyen ve paydaşlarına önderlik yapan Sanayi Müşteri odaklı ürün ve hizmet üreten, Teknolojisine hakim olması gerektiğini gören, Katma değere ve yenileşime önem veren, Ekosistemini (müşteri, çevre, toplum, tedarikçi) gözetmek zorunda olan, Küresel tanınmış Küresel rekabetçi Çıkartım : Üniversite ve sanayide paradigmalar değişiyor. Bu değişimin görülmesi, hedeflenmesi ve yönetilmesi gerekir. 10
Eğitim Öğretimde Değişime Hazırlık Üniversitenin, eğitim amaçlarını ve öğretim programını paydaşların (öğrenci, sanayi, toplum) isteklerini dikkate alarak belirlemesi. Endüstrinin, bu süreçte Üniversitelere yardımcı olması. Üniversitede öğrencilerin bütünsel olarak yetiştirilmesi. Teknik bilgi Düşünme biçimi / nosyon İş yapış biçimi Öğrencilere Üniversitede temel bilgilerin ve nosyonun verildiğinin, genç mühendisin eğitiminin sanayide devam etmesi gerektiğinin bilinmesi. 11
Ortak Teknoloji Üretiminde Başarı Koşulları Üniversite Bilgi üretimi ve eğitimin yanında uygulanabilir teknoloji geliştirmeye uygun Altyapı Uzmanlık Yöntemler Mevzuat Sanayi Kendi teknolojisini ve kendi özgün ürününü üretmeye uygun Altyapı Kilit teknolojilerde uzmanlık Yöntemler Maddi kaynak
Başarılı Endüstriyel AR-GE nin Koşulları Açıkca Belirlenmiş Amaç ve Hedefler Üst Yönetim Desteği Yeterli Kaynak Anahtar Konularda Yetişmiş Uzmanlar Laboratuvar Altyapıları Bilgisayar Donanımı ve Analiz Yazılımları Optimum Zaman Araştırma-Geliştirme Ortamı / Yöntemler 13
Uygun İnovasyon Ortamı Ar-Ge Yönetimi, bestekarlardan kurulu bir orkestranın yönetilmesine benzer. Açıkca belirtilmiş hedef ve ilkeler. Kısa / Orta / uzun vadeli planlar. Bilgili, meraklı ve motivasyonu yüksek araştırmacılar. Ar-Ge calışmalarının, kriz anında bile, arkasında duran sabırlı üst yönetim. Çalışanlara yeni fikirlerini ortaya atma olanağı. Yeni fikirlerin doğruluğunun (veya geçersizliğinin) bilimsel yöntemlerle kanıtlanması. Bilgiye ve teknolojiye ulaşım kanallarının açık tutulması. Üretilen bilginin ulaşılabilir bir şekilde raporlanması. Proje yönetim kültürü ve sistematiği. Altyapı yönetimi. Performans yönetimi. Uçma ve Kaybolma tuzaklarına karşı önlem. 14
Ortak Teknoloji Üretiminde Başarı Koşulları Üniversite Bilgi üretimi ve eğitimin yanında uygulanabilir teknoloji geliştirmeye uygun Altyapı Uzmanlık Yöntemler Mevzuat Sanayi Kendi teknolojisini ve kendi özgün ürününü üretmeye uygun Altyapı Kilit teknolojilerde uzmanlık Yöntemler Maddi kaynak Kamu Ortak çalışmayı özendirici ve kolaylaştırıcı düzenlemeler Ortak Çalışma Kültürü Sinerji yaratacak, tüm paydaşların kazanımını sağlayacak, tarafların güçlü yanlarını birleştirecek ortak çalışma kültürü
Eksik Güçlü Güçlü Eksik Yönler Analizi Bilimsel çalışır. Üniversite Kendi uzmanlık alanında derinlemesine bilgi sahibidir. Tüm şirketlere eşit uzaklıktadır. Sanayi Üretimin ve pazarın içindedir. Fayda / maliyet analizini iyi yapar. Katma değer yaratma fikri vardır. Çabuk karar verip çabuk uygular. Bilgi üretimi ve eğitim hala teknoloji üretiminden daha önemlidir. Zaman planı akademik takvime endekslidir. Ticari nosyon önemli değildir. Kendi uzmanlık alanı dışında bilgisi yüzeyseldir. Bilgi üretimi için geçecek zamana sabrı yoktur. Kendi çekirdek iş alanının dışındaki uzmanları bünyesinde tutamaz. Ticari sırları konusunda hassastır.
Anlaşmalarda Karşılaşılan Problemler Yayın izni Ortak çalışma ile ilgili bir yayın için şirketten izin isteme zorunluluğu. Gizliliğin sağlanması Üniversite üyelerinin aynı konuda başka bir şirketle çalışmasına getirilen kısıtlar. Çalışma bedelinin ödenme koşulları Çalışmanın bedelinin Üniversite üyelerine ödenmesinde karşılaşılan bürokratik sorunlar. (Son zamanlarda) Fikri Hakların Paylaşımı 17
İlişkiyi Öldüren Yaklaşımlar Endüstri den Üniversite ye Bana her türlü teknik problemi çözülmüş, ticari başarısı kesin bir ürün getir, hemen yarın para kazanmaya başlayayım Üniversite den Endüstriye Sizin bir sürü paranız var. Verin onu bana ben ne yapılacağını bilirim. 18
Hepimize Kolay Gelsin! İlginiz için Teşekkürler, Sorular? 19