T.C... SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA VAKFI BAŞKANLIĞINA 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu uyarınca kurularak Türk Medeni Kanunu ve 5737 sayılı Vakıflar Kanunu uyarınca faaliyet gösteren Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarının Muhasebesinin, Tekdüzen Hesap Planına ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun kayıt nizamı ile ilgili hükümlerine uygun olarak yürütülmesi, uygulamadaki tereddütlerin giderilmesi ve uygulama birliğinin sağlanması maksadı ile 5263 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 3/(c) maddesi uyarınca aşağıdaki açıklamaların yapılmasına gerek duyulmuştur: 1. 5737 sayılı Vakıflar Kanununun 31 inci maddesinin verdiği yetkiye istinaden Vakıflar Genel Müdürlüğünce belirlenen, 27.09.2008 tarihli ve 27010 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Vakıflar Yönetmeliğinin 50/(1) inci maddesinde, vakıfların muhasebe kayıtlarını Genel Müdürlüğün resmi internet sitesinde yayımlanan Vakıflar Tekdüzen Hesap Planına uygun olarak tutmaları gerektiği ifadesine yer verilmiştir. Bu çerçevede, fon bütçesinden SYD Vakıflarına sosyal yardım programı ile proje uygulamaları kapsamında aktarılan kaynak ve bu kaynaktan yapılan harcamaların, muhasebenin temel kavram ve ilkelerine uygun olarak işbu Genel Yazı ekinde gönderilen ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile mutabık kalınan SYD Vakfı Tekdüzen Hesap Planı çerçevesinde kanuni defterlere kaydı yapılarak izlenmesi gerekmektedir. 2. nce Vakıflar Genel Müdürlüğünün resmi internet sitesinde yayımlanan Vakıf Tekdüzen Hesap Planı esas alınarak, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarının yürüttüğü sosyal yardım faaliyetlerine uygun olarak geliştirilen Hesap Çerçevesi hakkında Vakıflar Genel Müdürlüğünden görüş talep edilmiş; zikredilen Genel Müdürlüğün 09.06.2009 tarihli ve 669-14/61 sayılı cevabi yazısında, vakıfların muhasebe kayıtlarını kurumun resmi internet sitesinde yayımlanan Hesap Planına uygun olarak tutmaları gerektiği, 7/(B) seçeneği yerine 63 Kodlu Hesapların kullanılması; geri dönüşümlü projeler kapsamında Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına aktarılan kaynağın 336/436 Diğer Çeşitli Borçlar Hesabında izlenmesinin yerinde olacağı; ihtiyaç duyulduğunda 633 Amaca Yönelik Giderler Hesabına alt hesaplar açılmasında sakınca olmadığı yönünde görüş bildirilmiştir. 3. SYD Vakıflarınca, sosyal yardım faaliyetlerinden doğan iş ve işlemlerin 01.01.2011 tarihinden itibaren Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Tekdüzen Hesap Planı esas alınarak kanuni defterlerde izlenilmesi gerekmektedir. Akay Caddesi No:6 Bakanlıklar 06640 ANKARA Telefon Numarası :0312 415 57 00-01 Elektronik Ağ : www.sydgm.gov.tr Bilgi için: Zeki AYTEKİN Telefon : 4155727 Faks Numarası : e-posta : zaytekin@sydgm.gov.tr
T-C- 3.1 SYD Vakıfları, Tekdüzen Hesap Planında Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğünce belirlenen alt detay hesap kodlarının altında vakıf harcamalarının takibini yapabilmeleri için tali hesaplar açabilmeleri mümkündür. 4. Vakıf muhasebesinin, muhasebenin gerekmektedir. dönemsellik ilkesine riayet edilerek yürütülmesi 5. Muhasebe kayıtlarının, muhasebe defterine 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 219/(a) maddesi uyarınca azami l O (on) gün içerisinde işlenmesi gerekmektedir. 6. Türk Ticaret Kanununun 70 inci maddesi hükmü gereğince yevmiye maddelerinde, madde sıra numarası, tarih, borçlu hesap, alacaklı hesap, meblağ, her kaydın dayandığı vesikaların nev'i ve varsa tarih ve numaralarının yer alması gerekmektedir. 7. Vakıflarca yevmiye defterinde yapılan yanlışlıklar, 213 sayılı Kanun'un 217 nci maddesine göre ancak, muhasebe kaidelerine göre düzeltilebilir. 7.1 Diğer defter ve kayıtlarda rakam ve yazılar yanlış yazıldığı takdirde düzeltmeler ancak, yanlış rakam ve yazı okunacak şekilde çizilmek, üst veya yan tarafına veyahut ilgili bulunduğu hesaba doğrusu yazılmak suretiyle yapılabilir. 7.2 Defterlere geçirilen bir kaydı kazımak, çizmek veya silmek suretiyle okunamaz bir hale getirmek kanunen yasaktır. 8. Vakfın cari harcamalarının, Vakıf Hesap Planının 632 Genel Yönetim Giderleri Hesabına; Vakıfça sosyal yardım programları kapsamında yapılan harcamalarının ise 633 Amaca Yönelik Giderler Hesabına kaydedilerek izlenilmesi gerekir. 9. Vakıflar nezdinde yürütülen dönüşümlü projeler (KASDEP ve Gelir Getirici Projeler) ile dönüşümsüz proje uygulamalarının muhasebesi, usul ve esasları Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğünce belirlenmiş "Proje Muhasebe Kitapçığında" yer alan kayıt örnekleri esas alınarak yürütülecektir. Bahse konu Kitapçık ve hesap planına Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü web sitesinden ( www.sydgm.gov.tr ) erişilebilir. 10. Vakıflarca kasada 16 yaşından büyükler için belirlenen asgari brüt ücretin iki katından fazla nakit bulundurulmayacaktır. Bu tutar, asgari ücret artış oranı dikkate alınarak her yıl yeniden belirlenecektir. 11. Vakıf Tek Vadesiz Mevduat Hesabı bir havuz hesabı niteliğindedir. Dolayısıyla, alt detay hesaplarına kayıt yapılmadan kaynağın vakfa aktartılması amacı ile kaynaktan harcama sonrası kalan tutarın tespiti mümkün değildir. Bu nedenle, fon bütçesinden çeşitli sosyal yardım programlarının finansmanı için bu hesaba aktarılan kaynağın muhasebeleştirilebilmesi için
T>c - aktarma maksadına uygun banka hesabının alt detayında amaca özgülenen program için açılmış hesaplara kaydedilmesi gerekir. 11.1 Mali Durum Formunun usulüne uygun bir şekilde doldurulabilmesi ancak, fondan aktarılan kaynağın işbu Genel Yazının 11 inci maddesinde belirlenen usule göre alt detay hesap kayıtlarına dikkatli şekilde işlenmesi ile mümkündür. 11.2 Vakıflarca banka ödeme emri talimat yazılarının bankaya gönderilmesinden/kişilere tesliminden itibaren hesaptan nakit çıkışı yapılana kadarki işlemlerin 103 Verilen Çek ve Gönderme Emirleri Hesabına kaydedilmesi gerekir. Bankaca talimat yazısına istinaden ödeme işlemi gerçekleştiği zaman 103 Verilen Çek ve Ödeme Emirleri Hesabı kapatılacaktır. Kapatma işlemine ilişkin mahsup fişi ekine banka dekontu/hesap ekstrelerinin eklenmesi, her ay sonu itibariyle de banka hesap bakiyesi ile kanuni defterlerdeki banka hesap bakiyesindeki mutabakatın sağlanması, dönem sonlarında ise her bir hesap bakiyesinin ilgili bankalardan alınacak yazılı bilgiler ile teyit edilmesi gerekmektedir. 11.3 Muhasebe kayıtlarında banka hesap numaralarına yer verilmesi gerekir. 12. Muhtaç vatandaşlara ayni olarak teslim edilmek üzere satın alınan veya bağış yoluyla temin edilen malzeme ve emtianın, (giyecek, sağlık, gıda, barınma, eğitim, kömür v.b.) satın alımlarda fatura bedeli üzerinden muhasebeleştirilmesi; bağışlamalarda ise fatura vb. vesikası varsa bu bedel üzerinden, vesikası yoksa tespit edilecek rayiç bedelleri üzerinden 157 Diğer Stoklar Hesabının ilgili alt hesabına kaydı yapılarak vakıf muhasebesinde izlenilmesi gerekir. 12.1 Muhtaç vatandaşlara bahse konu mal ve malzemelerden yardım yapıldıkça da teslimi yapılan ayni yardım tutarlarının 157 Diğer Stoklar Hesabından tenzili yapılarak giderleştirilecektir. 13. Vakıfça vadeli mal alımları için yapılan avans ödemeleri, uzun vadeli olmayacağından 159 Verilen Sipariş Avansları Hesabına kaydedilecektir. 14. Kullanımı gelecek ay veya aylarda gerçekleşecek olan vakıf giderlerine ilişkin peşin ödemeler, gider hesaplarında değil 180 Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabında izlenecek, kullanım süreçlerinde ilgili giderler hesabına aktarılacaktır. 15. Vakıf personeline vakıf faaliyetleri ile ilgili iş ve işlemlerin takibi için verilen avanslar 195 İş Avansları, ücretlerine mahsuben verilen avanslar ise 196 Personel Avansları Hesabında izlenecektir. 16. Vakfın aktifinde kayıtlı olup, bilanço değeri hala aktife alındığı tarihteki değer olarak görülen gayrimenkullerin değerlerinin, Vergi Usul Kanunundaki değerleme hükümlerine göre değerlenerek gerçek değerlerine yükseltilmesi sağlanacaktır.
16.1 Mülkiyet sorunu bulunan ve cins tashihi yapılmamış vakıf gayrimenkulleri üzerindeki problemlerin 2010 faaliyet yılının sonuna kadar çözümlenmesi gerekmektedir. 16.2 Muhasebe kayıtlarına alınmayan vakıf gayrimenkullerinin ise aynı süre içerisinde, 213 sayılı Kanundaki değerlemeye ilişkin hükümler dikkate alınarak, muhasebe kayıtlarına gerçek değerlerinin yansıtılması gerekmektedir. 17. Vakıf faaliyetlerinde kullanılan ve vakıf adına ilgili sicile tescil edilen her türlü aracın 254 Taşıtlar Hesabında izlenmesi gerekir. 18. Vakıf faaliyetlerinin yürütülmesinde kullanılan her türlü büro malzemesi, mobilya ve tefrişat, 255 Demirbaşlar Hesabında takip edilecektir. 19. Ekonomik ömrünü tamamladığı teknik raporla tespit edilen ve satılamayacağı anlaşılan taşınır mallar Mütevelli Heyeti Kararına istinaden mukayyet değerleri üzerinden 659 Diğer Gider ve Zararlar Hesabına kaydı yapılarak itfa edilecektir. 20. Ekonomik ömrünü doldurmamış ancak, vakıf faaliyetinde kullanılması düşünülmeyen taşınmazlar, 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında takip edilecektir. 20.1 Bu hesaba kaydı yapılan eşyanın satışı, Mütevelli Heyeti Kararına istinaden mümkün olup, varsa birikmiş amortismanlar dikkate alınarak kayıtlı değeri ile satış değeri arasındaki fark olumsuz ise 689 Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar Hesabına, olumlu ise 679 Diğer Olağandışı Gelir ve Karlar Hesabına kaydedilecektir. 21. 213 sayılı Kanun hükümlerine göre muhasebe tekniğinde amortisman ayırma işlemi, taşınmaz bedelinin bir defada gider yazılması suretiyle vergi matrahının aşağıya çekilmesinin önüne geçilmesi için getirilmiş bir otokontrol sistemidir. Vakıflar, kurumlar vergisine tabi olmadığından dolayı amortismana tabi iktisadi kıymetleri için aşınma payı ayırmalarına gerek bulunmamaktadır. 22. Vakıf ihalelerine iştirak eden firmalardan alınıp da bir yıl içinde iade veya mahsup edilmesi kararlaştırılan teminatlar, 326 Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına kaydedilecektir. 23. Vakfın mükellef veya sorumlu sıfatıyla ödemesi gereken vergi, resim ve harçların 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabında izlenmesi gerekir. 23.1 Vakıflar, fatura ve fatura yerine geçen belgeleri düzenleme zorunluluğu bulunmayan kişilere yapacağı ödemelerde, 213 sayılı kanunun 234 üncü maddesine istinaden gider pusulası kullanacaklar ve ödemelerini 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde belirtilen oranlarda gelir vergisi kesintisine tabi tutmak suretiyle gerçekleştirecekler ve yaptıkları bu kesintiyi, ilgili vergi dairesine süresi içerisinde beyan edip ödeyecektir.
T -c 24. Personel ücret tahakkuklarında 335 Personele Borçlar, 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar ve 361 Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri Hesapları çalıştırılacaktır. 24.1 Personele yapılan bilumum ödemelerde mevzuat değişikliği dikkate alınarak kesilen gelir vergisi, damga vergisi ve SGK kesintileri ilgili SGK/Vergi Dairelerine kanuni müddet zarfında beyan edilerek ödenmesi sağlanacaktır. 24.2 Personele ödenen geçici görev yollukları, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununda belirtilen oranda damga vergisine tabi tutulmak suretiyle ödenecek ve yapılan kesinti ilgili vergi dairesine ödenecektir. 24.3 S.G.K. kesinti ödemeleri ile vergi ödemelerinde Sosyal Güvenlik Kurumu Aylık Sigorta Primleri Bildirgesi, banka dekontları ve muhtasar beyanname ile alındı makbuzlarının muhasebe fişlerine eklenmesi gerekmektedir. 24.4 Personele "Hastalık Raporu" için rapor süresince ücret ödenmemesi; personelin, raporlu olduğu günler için Sosyal Güvenlik Kurumundan geçici işgöremezlik ödeneği almalarının gerektiği yönünde bilgilendirilmeleri gerekmektedir. 24.5 Vakıflar, 3294 sayılı Kanunun 9/(c) maddesine göre damga vergisinden muaf olmaları nedeniyle sözleşme, fatura, muhtasar beyanname ile sigorta prim bildirgeleri vb. düzenlemeler için damga vergisi hesaplaması ve ödemesi yapmayacaklardır. 24.6 Vakıfta istihdam olunan personele ödenen asgari geçim indirimi tutarı, ödemeye müteakiben verilecek muhtasar beyannamede hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilecektir. 25. Gelir İdaresi Başkanlığının 30.03.2010 tarih ve 27807 sayılı Özelgesinde de belirtildiği üzere, SYD Vakıflarına yapılacak kira ödemelerinden, 193 sayılı Kanunun 94/(b) maddesi hükmü uyarınca gelir vergisi tevkifatı yapılmayacaktır. 25.1 SYD Vakıflarınca mülk sahibi kişilere yapılacak gayrimenkul kira ödemelerinde ise anılan Kanun maddesi hükmü uyarınca tevkifat yapılacaktır. 25.2 Gelir İdaresi Başkanlığının 15.07.2009 tarih ve 68022 sayılı Özelgesine göre Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları, kamu tüzel kişiliğine haiz kurum sayılmamalarından dolayı yaptıkları ihalelerle ilgili kararlar için damga vergisi hesaplanmayacaktır. 26. Vakıf personeli için kıdem tazminatı ayrılıp ayrılmayacağı konusuna ilişkin olarak 12.05.2009 tarih ve 84/7750 sayılı Genel Yazımızın (16) ncı maddesinde yer alan açıklamalar geçerlidir. 27. Vakıfça peşin tahsil edilen bir yıllık dönemle ilgili olan gelirler, 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabına kaydedilecektir.
28. Vakfın, iktisadi işletmelerine taahhüt ettiği sermaye, 133 Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar (İktisadi İşletmelerden Alacaklar) Hesabı ile 433 Bağlı Ortaklıklara Borçlar Hesabında (İktisadi İşletmelere Borçlar) izlenecektir. 29. Vakıf gelirleri, 602 Diğer Gelirler Hesabı ile 603 Bağış ve Yardımlar Hesabında takip edilecektir. 29.1 Fon bütçesinden aktarılan kaynak, aktarma amacına uygun bir şekilde alt detay hesaplarına da kaydı yapılarak 602 Diğer Gelirler Hesabında izlenecektir. Kamu kurum ve kuruluşları ile THK'dan alınan paylar da bu hesapta gösterilecektir. 29.2 Bağış ve yardımda bulunan kişinin hukuki statüsü dikkate alınarak alt detay hesaplarda tahsil edilen bağışlar, 603 Bağış ve Yardımlar Hesabına alınacaktır. 30. Dönem sonunda Mütevelli Heyet kararına istinaden vakıf bünyesinde oluşturulacak bir komisyon vasıtasıyla vakfın kasası, stokları, menkul kıymetleri sayılarak mutabakat sağlanacaktır. 30.1 Sayım ve değerleme sonucu bulunan fiili tutar, ilgili hesap bakiyesinden az ise farkı 197 Sayım ve Tesellüm Noksanları Hesabına; çok ise farkı 397 Sayım ve Tesellüm Fazlaları Hesabına kaydedilecektir. 30.2 Eğer noksanlığın sebebi komisyonca bulunamaz ise noksanlık sorumlusundan tazmin edilmelidir. Tazmin edilecek bir sorumlunun olmaması halinde ise noksanlık, 689 Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar Hesabına aktarılacaktır. 30.3 Fazlalığın nedeni de bu Komisyonca araştırılmalı ve bulunan nedene göre hesap kapatılmalıdır. Nedeni bulunamaz ise bekleme süresi sonunda fazlalık, 671 Önceki Dönem Gelir ve Karlar Hesabına aktarılacaktır. 30.4 Stok sayım fazlaları da ilgili stok hesabına borç, 397 Sayım ve Tesellüm Fazlaları Hesabına alacak kaydı yapılmalı, nedeni bulunamayan fazlalık 671 nolu hesaba aktarılarak kapatılmalıdır. 31. Vadelendirme işleminin sonlarında vakıf lehine tahakkuk eden faizlerin, vergi sonrası tutarları 642 Faiz Gelirleri Hesabına kaydedilmeli, bankaca ödenecek vergi kesintileri gelir-gider farkının tespitinde dikkate alınmamalıdır. 32. Yevmiye Defteri ve Defter-i Kebirde, dönem başında açılış kayıtları, dönem sonunda kapanış kayıtları yapılmalıdır. Bu kayıtlar için de muhasebe fişi düzenlenmelidir. 33. Vakıf muhasebesinde harcamalar doğrudan ilgili gider hesaplarına aktarıldığından dönem sonunda yansıtma işlemlerinin yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
T.C. B.02. l.syd.0.06,00.00.149-15201 34. 2009/5 nolu Genelgenin 2 inci maddesindeki Kaynak Yönetimi Dairesi Başkanlığı ifadesi Proje Değerlendirme ve İzleme Dairesi Başkanlığı olarak değiştirilmiştir. 35. Dönem sonunda kesin mizana göre yapılan kapanış kayıtları esas alınarak hazırlanması gereken "Mali Tabloların" Tek Düzen Hesap Planı ilkeleri ile muhasebe tekniğine uygun olarak düzenlenmesinden, iç denetim raporları ile birlikte Mütevelli Heyetçe ibra edilip onaylanmasından sonra arşivlenerek denetime hazır hale getirilmesinden vakıf başkanları ve vakıf müdürleri bizzat sorumludur. 36. Denetime tabi muhasebe evrakını oluşturan mahsup, tahsil veya tediye üsleriyle ekleri yevmiye kayıtlarına paralel bir şekilde klasörlenerek arşivlenmelidir. Bu çerçevede, vakıfların mali işlemlerinde hesap verilebilirliğin sağlanabilmesi için işbu Genel Yazıda yer verilen usul ve esaslara azami ölçüde riayet edilecektir. Bilgilerinizi ve gereğini önemle rica ederim. EKLER: 1. Proje Muhasebe Kitapçığı 2. SYD Vakıfları Tek Düzen Hesap Planı DAĞITIM: Gereği: Tüm Vakıflar [TV] Bilgi: İÇİŞLERİ BAKANLIĞI(Mülkiye Teftiş Kurulu Başkanlığı) VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ(Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı)