NİJER ÜLKE RAPORU Haziran 2013 E.Ç.
I. GENEL BİLGİLER Resmi Adı : Nijer Cumhuriyeti Yönetim Şekli : Cumhuriyet Coğrafi Konumu : Kuzeyinde Cezayir ve Libya, doğusunda Çad ve Kamerun, batısında Mali ve Burkina Faso, güneyinde ise Benin, Nijerya ve Kamerun yer almaktadır. Yüzölçümü : 1.267 milyon km2 Nüfus : 17 milyon Nüfus Yoğunluğu : 13.4 kişi / km2 Başkent : Niamey Önemli Şehirleri : Gaya, Dosso, Maradi, Tahoua, Zinder, Agadez, Arlit Zaman Ayarı : GMT den 1 saat ileride. Türkiye den 1 saat geridedir. İklimi : Ülkede ekilebilir topraklar sadece Nijer Nehri boyunca uzanmaktadır. Toplam yüzölçümün yaklaşık % 90 ını çöl ya da savanadır. Kurak tropikal iklime sahip olan Nijer de yağış sezonu Mayıs ile Eylül ayları arasındadır. Denizden 216 m. yükseklikte olan başkent Niamey de en sıcak ay Mayıs (27-41 derece), en soğuk ay ise Ocak (14-34 derece)dır. En kurak ay olan Kasım da yağış yağmazken en yağışlı ay olan Ağustos ayındaki ortalama yağış miktarı 188 mm.dir. Resmi Dil : Fransızca Ticari Dil : Fransızca Din : %80 Müslüman, %20 Hristiyan ve Yerel Dinler Üyelikler : ACP, AfDB, AU, ECOWAS, Entente, FAO, FZ, G- 77, IAEA, IBRD, ICAO, ICRM, IDA, IDB, IFAD, IFC, 1 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 1
IFRCS, ILO, IMF, Interpol, IOC, IOM, ITSO, ITU, ITUC, MONUSCO, NAM, OIC, OIF, OPCW, UN, UNCTAD, UNESCO, UNIDO, UNMIL, UNOCI, UNWTO, UPU, WADB (regional), WAEMU, WCO, WFTU, WHO, WIPO, WMO, DTÖ II. DEMOGRAFİK GÖSTERGELER Nüfus* 17 Milyon 2013 verisi Türk Kökenli Nüfus - - 15-64 Yaşın Nüfusa Oranı (%) 49 2011 verisi Internet Kullanıcıları (%) 1 2011 verisi Gelir Grubu Alt Gelir 2011 verisi Beklenen Yaşam Süresi 55 2011 verisi CO2 Emisyonu (kişibaşı metrik ton) - - İşgücü (kişi) 5 301 000 kişi 2011 verisi İşsizliğin toplam işgücüne oranı, % Kaynak: Dünya Bankası, Mart 2013 *Kaynak: CIA Factbook Tahminleri - - III. EKONOMİK GÖSTERGELER Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (Milyar ABD $) Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Dünya Sıralaması Kişi Başı GSYİH (ABD $) GSYİH Büyüme Hızı (%) Enflasyon (tüketici fiyatlarıyla, %) 2008 2009 2010 2011 5,3 5,2 5,4 6 372 351 349 374 9-1 8 2 11 4 1 3 2 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 2
Para Birimi= CFA Franc (CFAfr) 1 ABD $ = 492,76 CFAfr /1 CFAfr = 0,20 $ Kaynak: Dünya Bankası, Haziran 2013 IV. DIŞ TİCARETİ NİJER İN DIŞ TİCARETİ (Mal ve Hizmetler) (Bin ABD Doları) Yıllar İhracatı İthalatı Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 2008 503 1.247 1.750-744 2009 628 1.627 2.255-999 2010 483 2.290 2.773-1.807 2011 497 1.641 2.183-1.144 Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı, Haziran 2013 Başlıca İhracat Yaptığı Ülkeler (2011) - ABD % 49,2 - Nijerya %29,4 - Rusya % 10,3 - Gana %4,1 Başlıca İthalat Yaptığı Ülkeler (2011) - Fransa %15,6 - Çin %9,7 - Nijerya %8,9 - Fransız Polinezyası %8,5 - Belçika %6,9 - Hindistan % 6,1 - Togo % 4,7 Başlıca İhraç Ürünleri - Uranyum Cevheri 3 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 3
(2011) - Çiftlik Hayvanı - Börülce - Soğanlar Başlıca İthal Ürünleri - Gıda Malzemeleri (2011) - Makine - Araç ve araç parçaları - Petrol - Tahıllar Kaynak: CIA Factbook V. TÜRKİYE İLE TİCARİ İLİŞKİLERİ Yıllar Türkiye nin İhracatı TÜRKİYE NİJER TİCARİ İLİŞKİLERİ (Milyon ABD Doları) Türkiye nin İthalatı Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 2002 0,7 0,04 0,74 0,66 2005 3,8 0,1 3,9 3,7 2006 3,9 0,5 4,4 3,4 2007 11,1 1 12,1 10,1 2008 15,5 2,3 17,8 13,2 2009 11 0,05 11,05 10,95 2010 14,7 0,009 14,7 14,6 2011 24,4 0,01 24,41 24,39 2012 39,9 0,07 39,97 39,83 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ticaret dengesi Türkiye açısından değerlendirilmektedir 4 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 4
45 NİJER-TÜRKİYE DIŞ TİCARETİNİN SEYRİ (Milyon ABD $) 40 35 39,9 30 25 24,4 20 15 10 11,1 15,5 11 14,7 5 2,3 0,04 0,1 3,8 0,53,9 0,05 0,009 0,01 0,07 0 0,7 1,0 2002 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012-5 İhracat İthalat Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu 2012 Yılında Türkiye nin Nijer e İhracatında Başlıca Ürünler - Makarnalar ve kuskus - Azot, fosfor ve potasyumun ikisini veya üçünü içeren mineral veya kimyasal gübreler - Mayalar ve cansız diğer tek hücreli mikroorganizmalar - Dış tabanı kauçuk, plastik, tabii veya terkip yoluyla elde edilen kösele ve yüzü dokumaya elverişli - Dokunmuş halılar ve dokumaya elverişli maddelerden diğer yer kaplamaları - Çikolata ve kakao içeren diğer gıda müstahzarları - Kakao içermeyen şeker mamulleri (beyaz çikolata dahil) - Karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar - Ekmek, pasta, kek, bisküvi ve diğer ekmekçi mamüller, hosti, boş ilaç kapsülü mühür güllacı, pirinç - Tarifenin başka yerinde yer almayan gıda müstahzarları - Magnezit, erimiş yanmış manyezi ve diğer magnezyum oksit - Sabunlar, yüzey aktif organik ürünler ve müstahzarlar 5 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 5
- Diğer mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları - Kamış/pancar şekeri ve kimyaca saf sakkaroz (katı halde) - Demir veya alaşımsız çelikten profiller 2012 Yılında Türkiye nin Nijer den İthalatındaki Başlıca Ürünler - Koyun ve kuzuların ham derileri - Diğer ham post ve deriler - Radyo veya televizyon yayınlarına mahsus verici cihazlar, televizyon kameraları, dijital ve görüntü - Elektronik entegre devreler - Gerilimi 1000 voltu geçmeyen elektrik devresi teçhizatı (anahtarlar, röleler, sigortalar, fişler - Mücevherci eşyası ve aksamı (kıymetli metallerden veya kıymetli metallerle kaplama metallerden) - Basılı diğer yayınlar, resimler, fotoğraflar - Diyodlar, transistörler vb yarı iletken tertibat; ışık yayan diyodlar; monte edilmiş piezo elektrik - Monitörler ve projektörler, televizyon alıcı cihazları - Karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar - Transmisyon milleri, kranklar; yatak kovanları ve mil yatakları; dişliler ve sistemleri;vidalar - Taştan ve diğer minerallerden eşya - Tütün/tütün yerine geçen maddelerden purolar, sigarillolar ve sigaralar - Enzimler, müstahzar enzimler - Plastiklerden eşya taşınmasına veya ambalajlanmasına mahsus malzeme, tıpa, kapak, kapsül - Demir veya çelikten vidalar, civatalar, somunlar, tirfonlar, perçin çivileri, pimler, kamalar, ronde Kaynak: TC Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi VI. BİR BAKIŞTA NİJER Sektörlerin Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya Katma Değer Oranı (%) Tarım : % 40 Sanayi : % 17 Hizmetler : % 43 Kaynak: Dünya Bankası (2003 verisi) Nijer de, GSYİH nın % 40 ını oluşturan tarım geliri, nüfusun % 80 den fazlasının geçim kaynağıdır. Artan uranyum üretiminin yanı sıra petrol ihracatının da başlaması ile Nijer de ekonomik büyümenin zirveye çıkması beklenmektedir. 6 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 6
2011 yılı insanı gelişme indeksine göre Nijer, dünyanın en az gelişmiş ikinci ülkesidir. Nüfusun üçte biri, yağışların yetersizliği ve ekinlerin sık sık haşereler tarafından istila edilmesi nedeniyle her an açlıkla karşı karşıyadır. Petrol rafinerisinin tamamlanmasıyla Nijer, petrolde kendi kendine yetebilen bir ülke olmuştur. Ancak, Japonya daki Fukushima felaketinden bu yana, dünyada uranyum fiyatlarının % 30 oranında gerilemesi, dünyanın sayılı uranyum cevheri üreten ülkelerinden olan Nijer deki Imouraren uranyum madeni inşaatındaki sorunları artırmıştır. IMF, 16 Mart 2012 tarihinde Nijer için 121 milyon dolarlık genişletilmiş krediyi ve 17,3 milyon dolarlık acil ödemeyi onaylamıştır. Program, dış şoklara karşı ekonominin esnekliğini artırarak makroekonomik istikrarı geliştirmeyi, kamu maliyesi yönetimini oluşturulmayı, doğal kaynak sektörü için şeffaf bir denetim sistemi oluşturulmayı ve özel sektör ile finans sektörünün gelişmesini desteklemeyi amaçlamaktadır. Çinli yatırımcılar, sektörün büyümesinde itici güç olan, Azelik in yakınındaki küçük bir uranyum madenini geliştirmek için çalışmalara devam etmektedirler. Nijer in ilk hidroelektrik projesi olan Kandadji barajının, 2013 yılının sonlarında üretime başlamasıyla, ülkedeki yapısal enerji açığının azalacağı ve ekonomik büyümenin artacağı tahmin edilmektedir. Fransız nükleer enerji şirketi Areva tarafından Imouraren de yeni dev bir uranyum madeni inşaatının tamamlanması, 2014 yılına ertelenmiş olup finansman ile ilgili şüpheler ve inşaat sahasındaki işçi grevleri nedeniyle gecikmenin daha uzun süreceği tahmin edilmektedir. Nijer de kronik gıda yetersizliğinin başlıca nedenleri, yüksek nüfus artışı (dünyadaki en yüksek oranlardan biri) ile düzensiz ve yetersiz mevsimsel yağışlardır. İnsani yardım örgütlerine göre, ülkede yeterli yağışın olduğu yıllarda bile 300.000 çocuk yetersiz beslenme tehdidi ile karşı karşıyadır. Gıda krizinin erken sinyallerinin görüldüğü geçen yılın Ağustos ayından itibaren, Nijer hükümeti gıda stokları oluşturmaya başlamıştır. Dış yardım ihtiyacına ilişkin erken uyarı işaretleri olmasına rağmen, talep edilen 229 milyon dolarlık bağış talebinin sadece %40 ı Nisan ayının ortalarında sağlanabilmiştir. Bağış fonlarının 400 milyon doların üzerinde revize edilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı VII. YATIRIM İLİŞKİLERİ Dünya Bankası nın Kasım 2012 de yayınlanan Doing Business 2012 raporuna göre, İş yapma zorluğunda Nijer, çok küçük bir ilerleme kaydetmiştir. Dünyada araştırma yapılan 183 ülke içerinde, 2012 yılında Nijer, 2011 yılı sıralamasındaki yerinden bir alta inerek Zimbabve, Irak ve Afganistan ın altında yer almıştır. Nijer in performansı kıtasal ve bölgesel standartlardan bile daha kötüdür. Sahra Altı Afrika da 46 ülke sıralamasında 38. ve 7 üyesi bulunan Batı Afrika Ekonomik ve Parasal Birliği (UEMOA) inde ise altıncı sıradadır. 7 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 7
Nijer, yeteri kadar doğrudan yabancı yatırımı ülkeye çekememesi nedeniyle, ülkenin finansman ihtiyacını karşılayacak başlıca geleneksel kaynaklar, ayrıcalıklı oranlara sahip olan uzun dönemli krediler ve bağışlardır. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı nın (UNCTAD) Dünya Yatırım Raporu na göre; 2000 yılında 8 milyon ABD Doları doğrudan yatırım alan Nijer, 2000 yılından sonra aldığı doğrudan yatırım değeri, her yıl sürekli artış göstermiş ve 2010 yılında 947 milyon ABD Dolarına ulaşmıştır. Bu artış, daha çok ülkedeki madencilik sektörüne yapılan yatırımlardan kaynaklanmaktadır. Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı VIII. TÜRKİYE- NİJER İLİŞKİLERİNDEKİ SON GELİŞMELER 3 Ocak 2012 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti nin Niamey deki ilk yerleşik Büyükelçisi göreve başlamıştır. Bağımsızlığını kazanmasından sonra Nijer i ilk tanıyan ülkeler arasında olan ülkemizin temsili Ocak 2012 tarihine kadar akredite Büyükelçilik olarak Abuja Büyükelçiliğimiz tarafından yürütülmüştür. Türkiye nin Afrika ya açılım politikası çerçevesinde, Sahraaltı Afrika nın önemli ülkelerinden Nijer de Ocak 2013 ayında ise Türk Nijer İş Forumu gerçekleştirilmiştir. Kaynak: T.C. Dışişleri Bakanlığı İki ülke arasındaki önemli anlaşmalar: 2013 yılı itibariyle, Nijer ile Türkiye arasında aşağıdaki anlaşmalar imzalanmıştır. - Ekonomik, ticari ve teknik işbirliği - İçme suyu tedariki ve sağlıklama (sanitasyon) alanlarında işbirliği - Su alanında işbirliği - Ormancılık alanında işbirliği - Diplomatik pasaportlara vizelerin karşılıklı kaldırılması VIII. TEMSİLCİLİK ADRESLERİ T.C. NİAMEY BÜYÜKELÇİLİĞİ Adres: Adres : 54, Rue AM 5, Zone des Ambassades, Kouara Kano, Niamey /Niger Posta Kutusu : 833 Telefon: (00) 227 20 72 51 20 Faks: (00) 227 20 72 51 19 (00) 227 98 29 33 33 ambassade. niamey@mfa.gov.tr http://niamey.be.mfa.gov.tr NİJER BÜYÜKELÇİLİĞİ Adres: Mahatma Gandi Cad., No:40, GOP / ANKARA 8 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 8
Telefon: (312) 436 10 13, 436 10 14 Faks: (312) 436 10 17 niger@ambassadeturquie.org IX. FAYDALI BAĞLANTILAR NİJER TİCARET, SANAYİ VE ZANAAT ODALARI BİRLİĞİ (CCIAN) Adres: 168, Place de la concertation BP : 209 Niamey Tél. : (227) 2073 22 10 (227) 2073 51 55 Fax : (227) 2073 46 68 E-mail : ccaian@intnet.ne / ccaianiger@yahoo.fr 9 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 9