PERDE TAKMA MAKĐNESĐ GELĐŞTĐRĐLMESĐ DEVELOPING OF CURTAIN ATTACHMENT MACHINE Danışman: Prof.Dr. Koray TUNÇALP Mustafa Ercan SAYILGAN, Marmara Üniversitesi-Mekatronik Öğrt. 4. Sınıf Đstanbul Özgür GÖÇEN, Marmara Üniversitesi-Mekatronik Öğrt. 4. Sınıf Đstanbul ABSTRACT ve ÖZET Bu projedeki amaç; temel olarak kornişli perdelerin takma zorluğunu gidermektir. Evlerde ve işyerlerinde perde takmak zaman alır ve bazen görünmeyen tehlikeler içerir. Bu nedenle insanların düşerek yaralanması, uzanma esnasında kas zedelenmesi, yırtılması gibi herhangi bir zarara uğramaması için bir makine tasarlanmış olup ve üretim işlemleri devam etmektedir. 1. GĐRĐŞ "Perde Takma Makinesi"nin çalışması şu şekildedir: Üzerinde bulunan standart korniş kısmını kullanıcı sistemden hiçbir alet kullanmadan ayırır. Sistem kornişine kullanıcı istediği yerde perdeyi takar. Sistem üzerinde bulunan teach-pendant (kontrol kumandası) ile ister takılacak korniş satırını seçerek, ister sistemi kendi yönlendirerek takar. Perde takma esnasında herhangi acil durumda acil durdurma düğmesi de bulunacaktır. Ancak perdenin ve kornişin zarar görmemesi için sistem kapanmadan doğrudan kaldığı yerde duracaktır. Sistem standart yollu kornişlerin hepsine uygundur. Ancak teknik kısımda daha net açıklanacak olan sistemin üst kısmı, duvar ile korniş arasına sığmalıdır. Vidalı mil uzunluğu nedeniyle duvar ile korniş başlangıcı arasında en az 25 cm lik mesafe olması gerekmektedir. Ancak sistem kullanılmaya başlamadan önce ilk başta bir keşif ekibinin perde kornişinde ayarlamaları yapmalıdır. Kısacası perde takma makinesi; ev, işyeri, hastane, kütüphanelerde, kafelerde vb. mekânlarda rahatlıkla kullanılabilir. 2. MAKĐNE YAPIMI AKIŞ DĐYAGRAMI Perde Takma Makinesi projesi devam etmekte olup 3 Haziran 2012 tarihine kadar bitirilmesi öngörülmüştür. Başlıca kısımlar ile akış diyagramı şu şekildedir; Mekanik Đmalatı o Makinenin 4 metre uzayacak iç içe 1mm boşluklu geçecek üç adet alüminyum içi boş silindir temin edilmesi o Bu alüminyumların iki tanesine uygun dişli alındıktan sonra bu dişlilere göre kramiyer dişli açılması ve temizlenmesi. o Üst tablanın pistonlara uygun kesilmesi ve delinmesi, pistonların uygun sabitlenmesi o Sistem kornişinin şekillendirilerek, pistonlarla birleştirilmesi Elektronik Đmalatı 1
o Uygun denetleyici kullanılarak elektrik devresinin tasarlanması o Oluşturulan elektrik devresine göre program yazılması o Devrenin test edilmesi ve hataların giderilmesi Test Edilmesi 3. MAKĐNE KISIMLARININ AÇIKLAMASI 3.1. Teleskop Perde takma makinesi, toplam üç kısımdan oluşmaktadır. Teleskop denen uzama kısmı, kapalı halde 1.400 mm uzunluğundadır. Ayaklık kısmı 250 mm olup en dıştan içe doğru sırayla uzunlukları 1.100 mm, 1.250 mm, 1.400 mm olmak üzere teleskop 4.000 mm ye kadar uzayabilmektedir. Türk Standartlarına göre evlerde oda uzunluğu minimum 2,40 m; açık çıkmalar ve sade tesisat ile toplam 4 m olduğundan dolayı tüm evlere uygundur. 3.2 Korniş Tutucu Üzerinde iki adet 100 mm strok uzunluğuna sahip elektronik pistonların bulunduğu ve korniş pozisyon ayarı yapılan kısımdır. Makinede bulunmasının nedeni; kullanıcının makineyi tam olarak yerleştirmesine gerek kalmadan makinenin kornişi bulmasını sağlamaktır. Kullanımı kolaylaştırmak için tasarlanmıştır. 3.3 Korniş Perde, kullanıcı tarafından buraya geçirilip ardından sistem çalıştırılır. 600 mm uzunluğunda olan bu kısım korniş tutucu ile T şeklinde geçmeli olup istenildiğinde makineden ayrılabilecek şekilde tasarlanmıştır. 4. MAKĐNE RESĐMLERĐ VE SOLIDWORKS ÇĐZĐM SĐMÜLASYONLARI 4.1 Makine Resimleri SolidWorks programı ile tasarlanan Perde Takma Makinesi ayrıntılı resimleri, Ek-1 de verilmiştir. Ek-1 de Şekil 7, tamamlanmış Teleskop kısmının fotoğrafıdır. Şekil 8, Teleskop kısmında kramiyer ve dişli fotoğrafıdır. Şekil 9, motor sürücü devresinde ve panoda kullanılacak bazı elemanlar. Şekil 10, Perde Takma Makinesi SolidWorks çizimlerinden birkaç resim. 4.2 Simülasyon Sonuçları Taşınacak perde maksimum 20 kg olarak ve güvenlik katsayısı 2 olacak şekilde tasarlanmıştır. Şekil 1 de güvenlik katsayısı (factor of safety) 2 olarak görülmektedir. Şekil 2 de ise 20 kg (200 N) yük altında teleskop açık iken oluşan bükülmeyi mm cinsinden göstermektedir. 2
MKT2012,Proje Tabanlı Mekatronik Eğitim Çalıştayı, 25-27 Mayıs 2012, Çankırı-Ilgaz, TÜRKĐYE Şekil 1 Güvenlik Katsayısı Simülasyonu Şekil 2 Bükülme Simülasyonu SONUÇ Haziran 2012 de bitmesinin ardından ilk etapta büyük iş yerlerine sunulması planlanan ve daha sonrasında belirli bir üretime başlandıktan sonra evlere girmesi planlanan Perde Takma Makinesi nin, gelecekte yaygın olarak olması düşünülmektedir. Ayrıca halen sadece prototip olarak tasarlanan bu proje, bir miktar ilerledikten sonra sadece perde takma için değil ayrıca perde sökme gibi birçok fonksiyonu daha gerçekleştirecektir. Projenin tamamlanan kısımları Teleskop Kısmı ve üst kısmı Şekil 3 te görülen tam olarak mekaniği tamamlanmış protiptir. Şekil 4 de Kornişin kolaylıkla çıkması sonucu kalan kısımdır. Şekil 3 Projenin Tamamlanmış Mekaniği Şekil 4 Korniş Çıkartılmış Hali 3
Şekil 5 ile Şekil 6 da ise Perde Takma Makinesi nin üst kısmı gösterilmektedir. 2 adet piston ile X-Y düzlemlerinde tarama yaparak kornişi bulan kısım burasıdır. Şekil 5 Perde Takma Makinesi Üst Kısmı Şekil 6 Perde Takma Makinesi Deneme Kornişi KAYNAKÇA [1] Uludağ Üniversitesi URT-2001 (Uludağ Robot Topluluğu) Mekanik-1, www.urt.gen.tr/ Erişim tarihi: 25.11.2011 [2] Hacettepe Robot Topluluğu, http://robot.ee.hacettepe.edu.tr/, Erişim tarihi: 29.12.2011 [3] SolidWorks Kütüphanesi, http://www.solidworksgallery.com, Erişim tarihi: 18.11.2011 [4] CNC ve Makine Teknik Forumu, http://www.cncteknik.net, Erişim tarihi: 02.02.2012 [5] Perdeci, http://www.perdeci.com, Erişim tarihi: 12.01.2012 [6] Ruber Ahşap Kornişi, http://www.ruper.com, Erişim tarihi: 14.01.2012 4
MKT2012,Proje Tabanlı Mekatronik Eğitim Çalıştayı, 25-27 Mayıs 2012, Çankırı-Ilgaz, TÜRKĐYE EK 1 Şekil 8 Kremayer ve Dişli Motor Şekil 7 Teleskop Şekil 9 Kullanılacak Bazı Devre Elemanları 5
Şekil 10 Perde Takma Makinesi Solid Works Çizimleri 6