MÜNDƏRİCAT FƏSİL 1. MACROMEDİA FLASH HAQQINDA...

MÜNDƏRİCAT Giriş... 4 FƏSİL 1. MACROMEDİA FLASH HAQQINDA... 5 1.1 İstehaslı və xidmətləri... 5 1.2 Flash 8 in sturukturu... 7 1.3 Flash 8 də qrafika... 9 1.4 Mətnlər... 10 1.5 Simvollar... 11 1.6 Animasiyalar... 12 FƏSİL 2. MARCOMEDİA FALSH PROQRAMI VASİTƏSİ İLƏ BİNANIN MAKETİNİN YIĞILMASI... 13 2.1 İlkin hazırlıq... 13 2.2 Əsas işlər... 14 2.3 Animasiya hazirlanması... 23 2.4 Testləmə və yaddaşa yazılma... 24 NƏTİCƏ... 26 ƏDƏBİYYAT... 27 3

GİRİŞ Animasiyalar istər web səhifələr olsun istərsədə təqdimatlar olsun hamsina müəyəyn canlılığ verir. Müəyyən bir obyekti ifadə etmək üçün ən səmərəli yollardan biri animasiyalardır. Animasiyalar bir çox proqramda hazirlanir.bunlardan ən çox tətbiqə malik olanı isə Macromedia Flash proqramıdır. İstər mobil istərsədə kompyuter platformalarə üçün bu proqram vasitəsi ilə animasiyalar hazirlamaq olar. Fikrin və ya digər xarakterli məzmunun catdirilması və ya digər məksədlər üçün animasiyalarılar yüksək keyfiyyətli və əhatəli olmalıdır. Bu məksədə catmaq üçün animasiya hazirlanan proqram yüksək işləmə qabliyətinə və geniş əməliyyat bazasına sahib olalıdır. Bu əməliyatları yerinə yetirməyə imkan verən proqramlardan biri və geniş tətbiqə malik olanı Macromedia Flash 8 Proffesionaldır. Animasiyalarla daha çox hər hansl bir baş verən hadisəni əyani şəkildə təsvir etmək üçün müraciət olunur.məsələn zəlzələ zamanı hər hansı bir binanın necə dağılması barədə təqdimat hazirlayacaq olursaq, bu zaman fikrimizi apponentimizə daha aydın cadirmaq üçün komeyimizə animasiyalar gələ bilər. Və bu zaman bizim Macromedia Flash 8 Professionala ehtiyacimiz olacaq. FƏSİL 1 də Macromedia Flash 8 proqramından bəhs olunur. Burada proqramın imkanları ilə tanışlıq öz əksini tapmısdır. FƏSİL 2 də Bina maketinin animasiyasını Macromedia Flash Proqramında necə hazirlanmasından tam şəkildə bəhs olunur. 4

FƏSİL 1 MACROMEDIA FLASH HAQQİNDA 1.1 İSTEHSALI VƏ XİDMƏTLƏRİ Macromedia firmasının çıxartmış olduğu və həm internetdə həmdə web- masterlərin və qrafikçilərin istifadəsi olan Windows və Mac OS əməliyyat sistemlərin üzərində işləyə bilən bir qrafik proqramıdır.. Hər şey əvvəl Macromedia firmasının 1997-ci ilə Future Splash Animator adlı proqramı satın almasıyla başladı. Daha sonra bu program yeni adıyla yani Flash'ın ilk versiyası olan 2.0 olarak qarşımıza çıxdı. Daha ilk ilini tamamlamadan 1997 ilində Macromedia Flash 3.0 inkişaf etdirildi. Heç kimin onun bu qədər məşhur olacağını ümid etmədiyi proqramla hazırlanmış çox site, ziyarətçilərinə cezbedici, xüsusi, təəccüblü, maraqlı və əyləncəli bir şəkildə özlərini təqdim edərək onların daha uzun müddət saytda qalmasını təmin edirdilər. 1999-cu ildə Flash 4.0 bazara sürüldü. 2000-ci ildə Flash 5.0, 2002-ci ilindədəd Flash Mx ( 6.0 ), 2005-ci ildə Flash 8 və son olaraq 2007-ci ildə Flash CS3 (Adobe ) çıxdı.çıxdığı ildən bəri sıx rəğbət görən bu proqram, göstərdiyi performansla qarşımızdakı illərdədə 5

özündən bəhs etdirəcək kimi görünür. Flash iş texnikası olaraq vektor qrafik istifadə edir. Flash animasyonlarının, çizgi filmlərinin, effektlərinin təməlində əslində riyazi əməliyyatlar durur.yani Flashda çəkdiyimiz hər şey əslində tək-tək piksel yaradılmaq yerinə, tamamilə riyazi tənliklər üzərində qurulan olur.buna görə flash ilə çəkdiyimiz bir obyektə istədiyimiz qədər zum edək normal piksel lərdən ibarət qrafiklerdən ibarət olan rəqəm görünüş görülməz. Flash ilə birlikdə Macromedia qrafiki animasiyaları və interfeysləri edərkən daha çox istifadəçi dostu və interaktiv quruluşa sahib olması üçün ActionScript adı verilən bir dili də istifadə etməmizə imkan təmin etdi.macromedia Flash - interaktiv daxili vektor qrafikası əsasında animasiya layihələr yaratmaq üçün asan -istifadə alət ilə, çox güclü deyil. Layihələr animasiya və səs - Flash onları yaratmışdır Webin əlavə imkanı rəssamlar və dizaynerlər üçün mükəmməl işçi alətdir. Əvvəlcə, proqram Splash Animator adlanır və PC cizgi edilməsi üçün bir az tanınmış firması olan Future Animation satılıb. Komputer rəssamlar üçün nəzərdə tutulmuş və indiyə qədər Macromedia kimi nəhəng şirkətin WWW tətbiq partlaması səbəbindən məhdud uğur qazanıblar, Flash alınması və adının dəyişdirilməsi, buna diqqət etməyib. Flash developers layihənin inkişaf və avtomatlaşdırılması üçün interfeys dəyişib. Və media nəhəngi yalnız onun adı və interface, lakin paket dəyişdi və Web- animasiya bazar (bu təklif və öz daxili vektor qrafik fayl formatı "*. Swf " və o cümlədən digər populyar şəkil formatları üçün dəstək daxildir yenidən diqqət deyil və cizgi GIF ) və yaxşı aşkarlıq paketi təmin edir. Şirkətin Macromedia Flash yeniden yaratmaq istədiyi Walt Disney haqqında bölmələri bir qədər başlanğıcda, Flashın inkişafına az məlum idi. Bu, böyük təbliğat Flash texnologiyası verdi. Çox dizayn studiyalar Flash texnologiyası ilə Web pagesin yaradılması üçün proqram paketləri satışa başladı. Flash layihəsini bütünləşdirmək üçün asan imkan HTML inteqrasiyası idi. Flash link, bir brauzer pəncərəsində açın və ya HTML vasitəsilə bunu getmək üçün əlavə bir şey lazım deyil. 6

Web üçün Flash üstünlüklərindən biri vektor qrafikası istifadə edərək, şəkil keçirmək bacarığıdır. Vektor qrafiklər istifadədə az yer tutur. Böyük əhəmiyyətli olan vektor qrafikler istifadəçilər arasında daha genişlənib.iç Action Script proqramlaşdırma dili hər hansı bir hərəkət və ya hadisə, hər hansı bir audio və ya video effectləri, kompleks riyazi hesablamalar aparmaq, saxlamaq üçün imkan verir..bir çox proqramlaşdırma dilləri kimi, Action Script semantik mənası, onların sifarişini müəyyən edir. AS həmçinin CGI çalıştırmak üçün hər hansı parametrləri keçmək üçün imkan verir. CGI də Flashə etibarən işlemi və əvvəlcədən təşkil Flash- clip şəklində cavab vermək adlandırmaq olar. Macromedia Flash proqramının aşağıdakı xidmətləri bizə təqdim edir. 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) Qrafiklər Mətnlər Simvol düzəltmək və redaktə etmək Animasiya Hazirlamaq Təməl etiket əlavə etmək Səs və Video Yukləmək Komponentlərlə forma düzətmək Action Script 1.2 FLASH 8-İN STURUKTURU Flash 8-i ilk açdığınızda görəcəyiniz şey Start(Başlanğıc)səhvəsidir.Özüdə bir SWT sənədi olan Start səhvəsində Open a Recent İtem (Son istifadə edilənlərdən birini aç). Create New (Yeni düzəlt) və Create from template (Şablon istifadə edərək düzəlt) seçənəkləri olur.səhvənin alt hissəsində isə tanış olma və kömək üçün linklər göstərilir. Flash 8 vasitəsi ilə yaradilan faylı bir nece formatda yadaşa vermək olar. Bunlar SFW, HTML (web səhifələr üçün),şəkil formatlarından gif, jpg, png var daha sonra Windows projetor.exe Windows əməliyat sistemi üçün exe faylı, MAC 7

projektor.hqx MAC OS üçün hqx faylı və son olaraq QuickTime.mov formatında yaddaşa yazmaq olar. Bunun üçün File menyusundan Publish Settings dən yaratmaq istədiyimiz fayl formatını seçib Publish i secirik və faylı yadda saxlayırıq. Menyular : Flash 8-də də digər proqramlarda olduğu kimi menyusunda kopyalamaq (copy), yapışdırmaq (paste), ve digər standart menyular var bulardan əlavə Macromedia Falsh in özünə xas menyular var. Timeline (Zaman cizgisi) : Zaman cizgisi bizə SFW və Movie Clip hazirlayarkən kecidlərin zamanini idarə etmək üçün istifadə olunur. Hər qat (layer) ücün zaman uzantısı əks olunub zaman cizgisizdə. Zaman cizgisinin sol aşağı hissəsində zaman tezliyini idarə etmək üçün menyu qoyulmuşdur. Play oxu zaman cizgisi üzərində hərəkət etdikcə animasiya ortaya çıxır. Panellər: Panellər vasitəsi ile Flash-də yaradılan faylın hər bir komponentin idarə etmək olar.faylımızda Action Script özəllikləri yada rənglər əlavə etmək və ya özümüzə lazım olan rəngi yaratmaq, alətləri düzmək və faylları depolamaq ümumiyətlə yaradılan fayl üçün ehtiyacımız olan hər bir şeyi tapa bilərik. Flashdəki bütün panelləri Window menyusundan tapmaq və idarə etmək olar. Stage: (Səhnə) Stage Fhash üçün cox önəmlidir cünki göstərməyi planlaşdırdığımız bütün qrafik fayllar burada yer alır. Stage düymələr,mətnlər, forma elementləri və animasiyalar daxil hər şeyə ev sahibliyi edir. Proparites Pəncərəsi: Cari zamanda seçilmiş olan elementə ( Stage, mətn, düymə, və.s ) dair məlumatlar proparites pəncərəsində əks olunur. Proparites pəncərəsində məlumatları əldə etməklə yanaşı həmən məlumatlarda istədiyiniz dəyişikliyide etmək imkanimiz var. Layerlər (Qatlar) : Qatlarin Timeline üzrə və bir birinin usutune qoyulma imkanı vardır.layerləri Timeline üzərində olan İnsert Layer ( qat əlave et) və ya menyudan İnsert >Timeline>Layer əmrini vererek layer əlavə etmək olar.layerlər 8

hazirlanaln fayldakı fərqli komponentəri tez bir şəkildə orqanizə etməyinizə imkan verir.hər layerə fərqli bir komponent əlavə edib hər layercün Timeline üzərində ayrıca vaxt ayırıb oları ardıcıl olaraq görüntüləmək mümkündür. 1.3 FLASH 8 DƏ QRAFIKA Qrafik fayllar olmadan heç bir animasiyam düşünmək olmaz. Ona görədə qrafika Macromedia Flashin esasını təşkil edir.təbii olaraq Macromedia Flash bize şəkillərsiz yəni qrafikasızda fayllar yaratmağa imkan verir, lakin bunuda bilməlisinizki qrafikasız bir animasiya heç bir gözəl görünüm daşımayacaq. Qrafika ilə işləmək üçün Tools panele nəzərə salaq. Tools Panel: Tools (alətlər) paneli 4 əsas ana bölmədən ibarətdir. 1) 2) 3) 4) Tools (Alətlər). View (Görüntü). Colors (Rənglər). Options (Seçimlər) Tools panelində hər bir duymənin özünə məxsus adı və xidməti vardır.alt hissədə olan kiçik oxların özünə məxsus menyulara sahibdir, məsəlçün Ractangle Tool (Dördbucaq seçimi) eyer onun üzərinə sixib düyməni sıxılı saxlasaq ona məxsus menyu açılacaq. Tools panelində yer alan alətlər qrafik yaratmaq üçün və qrafikalar üzərində çeşidli əməliyyatlar etmək üçün istifadə olunur. Əlavə olaraq Stage üzərindəki görüntünü və onun üzərində ola obyektləri yerləüdirmək üçündə buradakı alətlərdən istifadə etmək olar. Tools paneldən hər hansı bir aləti seçdiyimiz zaman Proparites pəncərəsində ona aid məlumat və xüsusiyətlər öz əksini tapacaqdır. Rənglər və seçimləri: Flashdə rənglər paketlər vasitəsi ilə istifadə olunur və istifadəyə hazir rəng paketləri mövcuddur. Buna əlavə olaraq Color (Rəng) panelini istifadə edərək fərdi rənglər düzəldib istifadə edib, yaddaşda saxlamaq olar. Rəng əlavə etmək üçün Color paneldə olan Add Swathc (Rəng örnəyi əlavə et ) əmrini veririk 9

və bu zaman əlavə etdiyimiz rəng Color Palette nin alt hissəsində yəni bir rəng kimi əlavə olunacaq. Kitabxana istifadəsi : Kitabxana (Library) Flash in FLA faylındakı istifadə olunan simvol, obyekt, səs, rəqəmli video, və digər örnəylərin yerləşdiyi yerdir. Yeni bir səs, video, şəkil, və ya obyekt əlavə etdildiyində (import) bunlar avtomatik olaraq kitabxanaya qeyd olunur. Flash-də istifadə edə biləcəyiniz əksər obyektləri kitabxanada tapa bilər, olar üzərində bəzi dəyişikliklər edə bilər, qovluqlara yerləşdiərə bilər və digər əməliyatlara tabe etmək mümkündür. Əlavə olaraq Flashdə yaradılan hər bir faylın özünə məxsus kitabxanası var. Bir necə.fla fayli açıq olduqda kitabxana imkan verirki bir kitabxanadan digərinə sürətli keçid edə biləsiniz. 1.4 MƏTNLƏR Mətnlər : Yuxarıda Flash in həmdə web proqramlaşdırmada istifadə olunduğunu qeyd etmişdik. Web sehifələrdə əsas önəm daşıyan obyektlərdən biridə mətndərki, Flash 8 bizə Mətnlər üzərində çoxsaylı əməliyatlar aparmağa imkan verir. Mətnlər bir başa Stage üzərinə yazıla bilər. Flashdə simvol aralıqlarını təyin edə bilər, kordinatını seçə bilər, rənglərini dəyişdirə bilər, müxtəlif formatlarda mətn əlavə edə bilərsiniz. HTML və CSS (Cascading Style Sheets ) ilə yaza bilməyəcəyiniz mətnləri Flash vasitəsi ilə rahat şəkildə yaza bilərsiniz. Text alətinin istifadəsi: Flash 8 də bir mətni çeşidli şəkillərdə istifadə edə bilərsiniz. Statik mətn, Dinamik mətn və Giriş mətni olaraq üç mətn növündən istifadə etmək imkanı var.bu mətn növləri hər biri ayrı-ayrı məksədlər üçün istifadə olunur. Statik mətnlər şəkil və ya qrafik kimidir, Stage üzərində istədiyiniz mətni əks etdirmək imani var və onlar əllə dəyişdilirməsə dəyişməz qalır. Action Script dən istifadə zamanı isə dinamik mətnlərdən istifadə olunur.giriş mətnləri isə SFW faylinda mətn əlavə etmək üçün istifadə olunur. 10

Mətn yönümlü komponentlər: Flash 8 in bazasında TextArea və Textİnput metn komponentləri var. TextArea aşağı və yuxarı sürüşdürülə bilən geniş yazı bloklarına ehtiyac olanda istifadə olunur. Textİnput isə istifadəçinin məlumat daxil etməsi və bu məlumatları toplamaq zərurəti yarandığında istifadəsi məksədəuyğundur. Bu iki komponent dinamik və giriş mətnlərinin əvəzinə istifadə oluna bilər.ancaq bu komponentləri istifadə edərkən faylın yaddaşdakı həcmi artir.metnin istədiyiniz şəkildə görünə bilməsi üçün daha çox Action Script koduna ehtiyac duyacağsınızki bu da başqa bir dezavantajdır. 1.5 SİMVOLLAR Simvollar: Flash proqraminda istifadə edə biləcəyimiz üç simvol variantı var. Kliplər, düymələr və qrafiklər. Toolsda olan alətlər vasitəsi ilə cox saylı vektorial qrafiklər hazirlayıb, bunlara aid simvollar hazırmalaq mümkündür.simvol növlərindən olan düymələr siçan tərəfindən idarə olunaraq fərqli əməliyyatları yerinə yetirə bilən simvol növüdür.düymələrdən istifadə edərək SFW faylında müxtəlif dəyişikliklər etmə imaknı vardır. Klip simvoluda Flashdəki önəmli simvollardan biridir. Stagenin özü belə bir növ klip simvoludur. Kliplər özlərinə məxsus Timeline-ləri olan kiçik Flash proqramlarıdır.klipləri kod yazaraq özəlləşdirmək mümkündürki buda klipləri ideal bir obyekt halına gətirir. Simvollar həmişə kitabxanada saxlanılır. Kitabxanadan hər hansı bir faylı Stage üzərinə sürüdürsək biz onun yalnızca bir kopyasını daşımış oluruq. Nəticə olaraq simvollar yenidən istifadəyə yararlı, lazım gəldikdə isə şablon simvollara dəyişiklik edib istifadə etmək imkanı vardır. Kitabxanadakı simvollardan istifadə : Ctrl+L əmrini verərək kitabxananı açıb və FLA faylında olan simvolları görə bilərsiniz. Hər simvolun bir adı və iconu olur. Simvolun tipini isə açılan pəncərənin Type hissəsində görə bilərsiniz. Use Count (İstifadə ədədi) hissəsində isə həmən simvol şablonundan neçə ədəd istifadə olunduğu əks olunur.linkage (Bağlantı) həmən simvolun nə ilə əlaqədə olduğunu bildirir 11

. 1.6 ANİMASİYALAR Flashdə Animasiya: Flash əslində bir animasiya proqramıdır.flash animasiyaları daha cox Web də istifadə olunur, amma bununla yanaşı mobil cihazlarda CD-ROM larda kompyuter dəstəkli sistemlərdədə geniş tətbiqə malikdir. Flash animasiyalarının bele tətbiqə malik olmasının səbəbi oların kiçik həcmi və hər bir platformaya daşına bilinməsidir. Animasiyalara Giriş: Qrafik və ya şəkillərin ard arda sürətli bir şəkildə irəlləməsi nəticəsində yaranan görüntü animsiya adlanır. Flash animasiyaları Timeline üzərində yer alan müxtəlif obyektlərdən, yəni cizgilər, səkillər və Action Scriptlərdən hazırlana bilər. Flash 8 də müxtəlif animasiyaları müxtəlif üsullarla düzəltmək olar. Motion Tweenlər, Shape Tweenlər və hissə hissə animasiyalar hazirlamaq imkanı verir bizə Flash 8. Animasiyalarda cox istifadə olunan bir üsulda alfa səviyyəli animaiyalardır. Alfa səviyyəli animasiyalarda görüntünün alfa səviyyəsini dəyişməklə animasiyalara daha bir canlılıq vermək mümkündür. 12

FƏSİL 2 MACROMEDİA FLASH PROQRAMI VASİTƏSİ İLƏ BİNANIN MAKETİNİN YIĞILMASI 2.1 İLKIN HAZIRLIQ Flash proqramı vasitəsi ilə bina maketini animasiyasını qurmaq üçün əlverişli yollardan biri Flash proqraminin təqdim etdiyi hissə hissə animasiya hazirlama yolundan istifadə etməkdir. Bu üsulda şəkillərin ard arda gəlməsi ilə yaranan animsiya növü nəzərdə tutulur. Animasiyanı hazirlamaq üçün ilk öncə kompyuterdə Macromedia Fash 8 Professional Proqramını işə salırıq. Bunun üçün bu ardıcılığı yerinə yetiririk. Start > All programs > Macromedia > Macromedia Flash 8. Proqram açılan zaman qaşımıza aşağıdakı proqram pəncərəsi acılır. Burada yeni animasiya yaratmaq üçün Create New bölməsində yerləşən Flash Document i secirik və artıq işləməyə hazırıq.yeni açılan proqram pəncərəsi aşağıdakı kimidir. 13

Aniimasiyamizi hazirlamaq uçun lazım olan şəkillər hazırlanır və animasiyamız neçə şəkil (görüntü ) vasitəsi ilə hazırlanacaqsa o qeder Layer elavə edirik. Hazirlanacaq olan işdə bizə 14 layer (qat) lazım olacaq. Layer əlavə etmək üçün Timeline üzərində sol aşağı küncdə yerləşən İnsert Layer düyməsi vasitəsi ilə əlavə edirik. Layerlərimizi adalandıra, görünməz edə, bloka qoya və rəngini dəyişə bilərik. Əlavə etdiyimiz bütün layerləri görünməz edib yalniz işlədiyimiz layeri aktiv edirik ki, istafadə zamanı digər layerlər mane olmasın. Artiq biz animasiyanı hazirlaya bilərik. 2.2 ƏSAS İŞLƏR Animasiyamızı hazirlamaq üçün animasiyamizin əsasını təşkil edən görüntüləri layerlərə əlavə etmək işin ilk addımıdırbunun üçün prqramin yuxari hissəsində yerləşdirilən menyu panelindən File > Import > Import to Stage əmrini verib animasiyamizin ilk görüntüsünü secirik 14

Bu ardıcılığı eyniylə 14 layerimiz üçündə təkrarlayırıq.layerlərimizə görüntülərimizi əlavə etdikdən sonra artıq animasiyamızı hazırlamağa başlayırıq. 15

LAYER 1 LAYER 2 16

LAYER 3 LAYER 4 17

LAYER 5 LAYER 6 18

LAYER 7 LAYER 8 19

LAYER 9 LAYER 10 20

LAYER 11 LAYER 12 21

LAYER 13 LAYER 14 22

2.3 ANİMASİYA HAZIRLANASI Layerlərimiz hazirladiqdan sonra hər bir görüntümuzun animasiyamizda alacağı vaxtı nizamlayırıq. Şəkildəndə göründüyü kimi birinci layerimiz ilk saniyeden başlayir ve timeline üzərində olan ölçüyə əsasən 10 vahid dəyərində davam edir bu vaxtı özümüz nizamlayırıq. Əyər animasiyamizda bir görüntünün uzun müddət yer almasını istəyiriksə o zaman vaxtıda uzadırıq, vaxtı uzatmaq üçün animasiyanin görünmə hissəsini sican vasitəsi ilə uzadırıq. Bundan əlavə Timeline da zaman parametrlərinidə idarə edə bilərik. Beləki, Timeline üzərində sol aşağı küncdə yerləşən zaman göstəricisi üzərinə klik etdiyimizdə zaman paramertləri görünür. Burada zaman üzərində bir cox dəyişiklik etmək mümkündür. Lakin bizim animasiyamizda lazım olan parametr zaman tezliyini deyişməkdir. Normal halda proqramı işə salarkən default tezlik 12 fps olur bizə uyğun tezlik isə 38 fps dir. Zaman parametrlərini nizamladıqdan sonra layer 1 üçün 10 vahidlik zaman dilimi ayrılır. İkinci layerimizlə işə başlayırıq, Layeriminz davam etmə zamanini 20 vahid uzunluqda seçirik. Seçdiyimiz 20 vahidin ilk 10 vahidini boş qoyuruq. Çünki ilk 10 vahid zaman dilimində bizim animasiyamizin 1 ci layerində yerləşən görüntü canlanacaq. Yuxarıda qeyd etdiyim 2 ci layerin ilk 10 vahid zaman silmə əməliyyatını aşağıdakı qayda üzrə aparırıq. Siçan vasitəsi ilə ilk on saniyə işarələnir və sol düymə sixilaraq remove frame əmri verilir. Başqa bir üsul isə ikinci layer üçündə ilk 10 vahid zaman dilimi seçilir və Timeline üzərində 1 ci layerin zaman diliminin bitmə hissəsinin sonuna yerləşdirilir. Hər bir layerin son saniyəsi digər layerin ilk saniyyəsin olur.bu əməliyyatl digər layerlər üçündə tərarlayiriq. Və artıq timeline üzərində olan ozu hərəkət etdirdikdə animasiyanın ilkin görüntülərini alırıq. Digər onəmli bir məsələdə bizim Leyerlərə əlavə etdiyimiz səkilin ölçüləridir. Animasiyamiz o zaman gozəl və effektlli olarki, Stagenin ölçüləri ilə şəkilimizin ölçüləri üst üstə düşsün. Hər səkilə görə stagenin ölçüsünü dəyişsək bu zaman bu məksədəuyğun olmaz. Səkillərin ölçüsünü dəyişib, standart stagenin ölçüləri ilə bərabərləşdirmək daha səmərəli üsuldur. Şəkillərin ölçüsünü dəyişmək üçün ilk öncə biz stage23

nin ölçüsünü öyrənməliyik. Bunun üçün proqramin sol aşağı tərəfində olan proparites pəncərəsini açıb, stageni seçirik və proparites pəncərəsində stagenin X və Y oxları üzrə kordinatları və ölçüsü görünəcəkdir. Bu ölçüləri bir yerə qeyd edib, hər bir layerə yerləşdirdiyimiz şəkili seçib, proparites pəncərəsi vasitəsi ilə stagenin qiymətləri ilə eyniləşdiririk. Və artiq bizim animasiyamiz lazim olan vəzyətə gəlib. 2.4 TESTLƏMƏ VƏ YADDAŞA YAZILMA Artıq demək olarki bizim animasiyamiz hazırdır. İlk olaraq animasiyamizi test edirik. Bunun üçün ya Enter düyməsini sıxırıq və ya Control > Play əmrini veririk, bu zaman timeline uzərindəki ox avtomatik hərəkətə gələcək və animasiyamiz stage üzərində canlanacaq. Əyər Control > Test Movie əmrini versək o zaman animasiyamızın SFW formatda olan faylını test edirik.test edilən animasiya əyər əksiksiz tamamlanıbsa onu yaddaşa yazırıq. Yadaşa yazılma üçün File > Save əmrini veririk. Fərqli yaddaşa yazılma üçün File > Save as əmrini veririk. Amma bu cur yaddaşa yazılma zamanı yalniz FLA formatlı flash fayl yaddaşa yazılır. Digər formatda məsələn, HTML, GİF, Projektor formatları üçün File > Publish Settings əmri verilir.bu zaman qarüimiza aşağıdakı pəncərə açılır və bizə lazım olan format seçilir. (səkil 2.1) Səkil 2.1 24

Lazım olan format seçildikdən sonra File > Publish əmri verilir.bu zaman bizə lazım olan fayl artıq istifadəyə hazırdır. 25

NƏTİCƏ Bu kurs lahiyəsində mənim işim Macromedia Flash 8 proqramında binanın Maketini yığmaq idi. Mən bu işdə binanın dağılmasını əks etdirmişəm.bunun üçün 14 ədəd şəkilin ara arda gəlməsi nəticəsində alınan animasiyadan istifadə olunub.hər şəkil 1 Layerdə əks olunub. Timeline vasitəsi ilə zaman tezliklərini nizamlamışam. Publish əmri vasitəsi ilə lahiyəmi müxtəlif formatlar şəkilində yaddaşa yazmışam. Bunun nəticəsində lahiyəm həm mobil həmdə kompyuter platformaları tərəfindın dəstəklənir. Lahiyə iki fəsildən ibarət olmaqla, 10 mövzu ilə izah olunub. Bu işin məksədi hər hansı bir hazdisəni oppnentə əyani şəkildə çatdırmaqdır.bu iş vasitəsi ilə hasdisə haqqinda ilkin təssəvür yaratmaq olar.lahiyə aşağdakı mövzulardan ibarətdir. FƏSİL 1 MAVROMEDİA FLASH 1.1 İstehsalı və Xidmətləri 1.2 Flash 8 in strukturu 1.3 Flash 8 də Qrafika 1.4 Mətnlər 1.5 Simvollar 1.6 Animasiyalar FƏSİL 2 MACROMEDİA FLASH PROQRAMI VASİTƏSİ İLƏ BİNANIN MAKETİNİN YIĞILMASI 2.1 Hazırlıq 2.2 Əsas İş 2.3 İşin hazırlanması 2.4 Test olunma və yaddaşa yazılma 26

ƏDƏBİYYAT 1. Tarraki Vakfı Okulları, Bilgisayar Bölümü, Flash MX 2004, ATK. 2007 2. James English, Macromedia Flash 8 kaynağından Eğitim.ELMA Bilgisayar basım 27