Bilgisayarın Tarihi Prof. Dr. Eşref ADALI www. Adalı.net
Hesaplama ve Hesap Makinesi Harizmili Musa (Musal El Harizmi) 0 ve bilinmeyen için «x» değişkenini yazdığı cebir kitabında kullandı 780 yılında Hiva (Harizmi) kentinde doğmuş bir Türk matematikçisidir. 850 yılında Bağdat ta ölmüştür. Bilinen ilk hesap makinesi : Abaküs
Hesap Makineleri Mechan İlk mekanik hesap makinesi, Fransız Blaise Pascal tarafından 1642 yılında yapılmıştır. Bu makine sadece toplama ve çıkarma işlemlerini yapabiliyordu. Pascal ın hesap makinesi Alman matematikçi Gottfriend Leibniz tarafından geliştirilmiş; çarpma ve bölme yetenekleri eklenmiştir, 1673. Programlanabilir ilk dokuma tezgahı, Fransız Joseph Marie Jacquard tarafından 1805 yılında yapılmıştır
Bilgisayar Düşüncesi İngiliz matematikçi ve makine mühendisi Charles Babbage (1791-1871) iki makine tasarlamış; ancak gerçekleştirememiştir: Farklar Makinesi (yapımına başlanmış ama tamamlanamamış), 1822 Analitik Makine (Sadece düşünde), 1835 Babbage nin düşündüğü makine aşağıdaki özelliklere sahip olacaktı: Hesaplama Verileri depolama Programı depolama Bu düşüncelerinden dolayı, çoğunluk Babbage i bilgisayar düşüncesinin babası saymaktadır. Babbage nin düşündüğü makine 1937 yılında, IBM in maddi desteğiyle Howard Aiken tarafından gerçekleştirilmiştir.
Delikli Kart Herman Hollerith 1880 li yıllarda ABD Nüfus İdaresinde, istatistikçi olarak çalışmaktaydı. Bu sırada, 1880 sayımlarından elde edilen büyük boyuttaki verilerin analiz sorunları ile uğraşmaktaydı. İş arkadaşı Dr. J. S Billing sayım sonuçlarını analiz etmek üzere bir makinenin geliştirilmesini önerdi. Hollerith, Jackard ın programlı dokuma tezgahını inceledi ve delikli kart düşüncesini kullanmayı hedefledi. Hellerith in geliştirdiği delikli kartlar yaklaşık 80 yıl boyunca veri giriş aracı olarak kullanılmıştır. Hellerith, ayrıca kart delme ve delinmiş kartlarla çalışan tablolama makinesini geliştirmiştir. Hellerith in tasarladığı sayım makinesi 1990 ABD nüfus sayımında kullanılmıştır. Hollerith Tabulating Machine Company adıyla bir şirket kurmuştur. Bu şirket daha sonra başka şirketlerin katılımıyla büyümüş ve 1924 yılında International Business Machine Corporation - IBM adını almıştır.
İlk Elektronik Bilgisayar : ENIAC ENIAC ın (Electronic Numerical Integrator and Computer) tasarımı John Mauchly ve John Presper Eckert Jr. tarafından 1943 te yapılmış ve gerçekleştirme çalışmaları başlamıştır. Projenin başlatılmasındaki gerekçe, askerlerin atış sistemlerinde kullandıkları hesapları kısa sürede çözebilecek bir makineye gereksinim duymalarıdır. ENIAC onluk sayı sistemi kullanmaktaydı. ENIAC hesaplama süresini 2400 kat kısaltmıştır. ENIAC savaş sonuna kadar tamamlanamamış, ancak 1955 e kadar kullanılmıştır. Projenin toplam maliyeti 487.000 ABD Dolarıdır. Günümüz (2016) değeri ile 6.816.000 Dolardır. ENIAC da 17,468 lamba, 7200 diyot, 1500 röle, 70.000 direnç ve 10.000 kondansatör kullanılmıştır. Boyutu yaklaşık olarak 2,4m 0,9m 30m dir ve yüzeyi 72m 2, 150 KW güç harcamakta ve ağırlığı 30 ton idi. Veri giriş ve çıkışı için IBM in delikli katları kullanılmıştır. ENIAC ın belleği olmadığı için dış bellek olarak delikli kartlar kullanılmıştır. 1953 te Burroughs Corporation, ENIAC için100-sözcük boyutunda çekirdek bellek üretmiştir.
Genel Amaçlı Bilgisayar EDVAC (Electronic Discrete Variable Automatic Computer) 1952 yılında ENIAC ın tasarımcıları Eckert and Mauchly ye John von Neumann katılmış ve Neumann ın ENIAC hakkındaki raporu temel alınarak geliştirilmiştir. EDVAC ın 1.000 bellek gözlü (her bir göze içinde 44 göze) belleği vardı ve veri ve program aynı bellekte tutuluyordu. EDVAC ikilik sayı düzeninde çalışıyordu. EDVAC ın yapımında yaklaşık 6,000 lamba 12,000 diyot kullanılmıştır. Güç gereksinimi 56 KW tır. Yaklaşık 50 m2 lik bir alana kurulmuş ve 9 ton ağırlığı vardı. EDVAC 1960 yılına kadar günde 20 saat hatasız olarak çalışabilmiştir. SSEC (Selective Sequence Electronic Calculator) 1948 yılında IBM firmasınca geliştirilmiş bir elektromekanik bilgisayardır. Gerçekleştirilmiş en büyük elektromekanik bilgisayar olarak bilinir. The SSEC in yapımında yaklaşık 12,500 lamba ve 21,400 röle kullanılmıştır.
Elektronik Kuşak 1948 Tranzistörün keşfi 1952 İlk genel amaçlı elektronik bilgisayar olan IBM 701 in çok sayıda üretimi. 1957 Yüksek düzeyli FORTRAN (Formula Translator) dilinin sunulması 1960-70 Büyük boy bilgisayarların üretimi (IBM and diğerleri : (Burroughs, UNIVAC, NCR, CDC, Honeywell, GE ve RCA) 1950 1990 Minibilgisayarları PDP ve VAX ın DEC tarafından üretilmesi 1975 Mikroişlemciler (Intel, Motorola, Texas, ) 1981 Bireysel bilgisayarlar (IBM PC ve Apple) 1979 Atanmış bilgisayarlar
Trends in Computers Standalone computer Service bureau Green terminal ages Cluster computers Local area network Client server Internet, web base computer Wireless networks Cloud computing