SNF FLOERGER KİMYA SAN. TİC. ve LTD. ŞTİ İnönü Mah. Muammer Aksoy Caddesi 37/B 34295 Sefaköy-Küçükçekmece İSTANBUL/ TÜRKİYE Tel: 90 212 549 96 40 Faks: 90 212 549 96 41 info@snfturk.com SNF FLOERGER ZAC de Milieux 42163 Andrézieux Cedex FRANCE Tel: 33 (0)4 77 36 86 00 Faks: 33 (0)4 77 36 86 96 floerger@snf.fr GUTENBERG ON LINE REGIONS - Tél. 04 77 42 35 00 / 01-2003 Bu broşürdeki bilgi iyi niyetle sağlanmıştır. Bilgimiz dahilinde gerçeği yansıtır.
KOAGÜLASYON FLOKÜLASYON
2 Editoryal Dünya çapında, atıksu arıtmak için kullanılmakta olan pek çok yöntem mevcuttur. En çok kullanılan fiziko-kimyasal yöntem ise Koagülantlar ve Flokülantlar içerir. Bu broşürde verilen bilgiler siz değerli çözüm ortaklarımıza yardımcı olabilmek amacıyla iyi niyet kuralları ve yıllara dayanan bilgi birikimimiz ve deneyimlerimiz sonucunda elde edilmiştir. Verilen bilgilerin gerçeği yansıttığına inanıyoruz. SNF Floerger Türkiye olarak geniş, kaliteli, doğa dostu ürün stoğumuz, modern laboratuarımız ve deneyimli kadromuz ile karşılaşabileceğiniz tüm Koagülasyon ve Flokülasyon problemlerinizde sizlere bir telefon kadar yakınız. Bizi arayınız problemlerinize en ekonomik çözümleri birlikte geliştirelim. SNF Floerger Kimya Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ŞUBAT - 2016 İSTANBUL
3 DİZİN 1 2 Koagülasyon ve flokülasyona genel bakış:...4 1.1. Koagülasyon:...4 1.1.1. Koagülasyonun temel ilkeleri:... 4 1.1.2. Koloidal partiküller:...5 1.1.3. Koagülasyon mekanizması:...5 1.1.4. Koagülantlar:... 5 1.2. Flokülasyon:...7 1.2.1. KFlokülasyonun temel ilkeleri:... 7 1.2.2. OKararsız hale getirilen partiküller:...8 1.2.3. Flokülasyon mekanizması:...8 1.2.4. Flokülantlar:...8 Fiziko-kimyasal su arıtma yöntemleri:...10 2.1. Fiziko-kimyasal yöntemine ilişkin genel şema:... 10 2.2. Su arıtma ekipmanları:... 11 2.2.1. Koagülasyon ve flokülasyon tankları:...11 2.2.2. Çökeltme tankları:...11 2.2.3 Flotasyon birimleri:... 13 2.2.4 Filtreler:...13 2.3. SÜrün seçimini etkileyen parametreler:... 14 2.3.1. Atıksu özellikleri:...14 2.3.2. Çalışma şartları:...14 2.3.3. Elde edilecek sonuçlar:... 14 d i z i n 3 Laboratuar testleri:... 15 3.1. Örnekleme:... 15 3.1.1. Arıtılacak suyun örneklemesi:... 15 3.1.2. Polimerler örneklemesi:... 15 3.2. Laboratuar ekipmanı:... 16 3.3. Test prosedürleri:... 16 3.4. Sonuçların takibi ve yorumlaması için parametreler:... 17 4 Endüstriyel testler:... 18 4.1. Testin ayarlanması:... 18 4.2. Sonuçların takibi ve yorumlaması için parametreler:... 18 5 5 Sorun giderme:... 19 5.1. Laboratuarda:... 19 5.2. Sahada:... 19
4 1 K O A G Ü L A S Y O N - Koagülasyon ve flokülasyona genel bakış Koagülasyon ve flokülasyon, atıksuyun fiziko-kimyasal arıtımı sürecinde kullanılan farklı iki aşamadır. 1.1. Koagülasyon: genel bakış Koloidal partiküllerin (en fazla 1 mikrometre çapa sahip kürelere benzer) kararsız hale getirildikleri aşamaya koagülasyon adı verilir. 1.1.1. Koagülasyonun temel ilkeleri: Koagülasyon kelimesi Latince «coagulare» kelimesinden gelir ve «topaklanma» anlamını taşır. Su arıtımında, su süspansiyonlarına kimyasal reaktiflerin ilave edilmesi işlemine koagülasyon denir. Bu aşamada dağılmış koloidal partiküller topaklanır veya mikro topaklar adı verilen yığınlarla toplanırlar. KOAGÜLASYON ŞEMASI Kararlı kolloidler Kararsız kolloidler Mikro topak formasyon Koagülasyon bir ara aşamadır ancak su ve atıksu sürecinde yer alan fiziko-kimyasal arıtımının vazgeçilmesi güç bir parçasıdır. Bu, kolloidal partiküllerinin bertaraf edilmesinde atılan ilk adımdır ve asıl amacı partikülleri kararsız hale getirmektir. Bu kararsızlaştırma süreci partikülün yüzeyinde bulunan elektriksel yükü temel olarak nötralize etme işlemidir; böylece kolloidlerin topaklanması kolaylaşır.
F L O K Ü L A S Y O N 5 1.1.2. Kolloidal partiküller: Kolloidler suda asılı bulunan ve çözülmeyen partiküllerdir. Sahip oldukları küçük boyutlar (1 mikron'dan daha az) nedeniyle bu partiküller çok kararlıdır. Değişik maddelerden kaynaklanabilirler: l Mineral: mil, kil, kum, hidroksitler ve metalik tuzlar... l Organik: humik ve fulvik asitler, renk, surfaktan... Not: Bakteri, plankton, su yosunu ve virüsler gibi mikroorganizmalar da koloidiler olarak kabul edilir. 1.1.3. Koagülasyon mekanizması: Asılı partiküllerin kararlılığı ve kararsızlığı farklı çekim ve itme kuvvetlerine bağlı bir faktördür: l Van der Waals kuvvetleri l Elektrostatik kuvvetler l Yer çekimi l Brown devinimi Koagülasyon hem fiziksel hem de kimyasal bir süreçtir. Partiküller ve koagülant arasında meydana gelen reaksiyon, yığınların ve takip eden çökelmenin oluşumunu sağlar. Katyonik koagülantlar, kolloidlerin negatif yükünü nötr hale getirir ve mikro topaklar adı verilen bir süngerimsi kütle oluşturur. Koagülasyon mekanizması iki adımla özetlenebilir: 1- Yük nötralizasyonu: koloidler üzerinde bir itme etkisine sahip elektrik yüklerin düşürülmesi anlamına gelir. genel bakış 2- Partiküllerin yığılması. 1.1.4. Koagülantlar: Günümüzde kullanılan iki ana koagülant tipi mevcuttur: a - Mineral koagülantlar: Bunlar genel olarak Demir tuzları (FeCl 3, Fe(SO 4 ) 2, ) ya da Alüminyum tuzları (PAC, Alum, ) temellidir. Bunlar en çok kullanılan koagülantlardır. Katyonik yük, metallik iyonlar Fe 3 ya da Al 3 ile gelir ve su ile temas ettiklerinde Demir hidroksitleri Fe(OH) 3 veya Alüminyum hidroksitleri Al(OH)3 oluşturur. Benzer koagülantların başlıca avantajları arasında geniş uygulama imkanı ve düşük fiyat yer alır.
6 K O A G Ü L A S Y O N - b - Organik koagülantlar: Katyonik yük, uzun bir polimer zinciri üzerinde bulunan dörtlü amonyum işlevi ile getirilir. POLİAMİNLER POLYDADMAC CH 3 CH 2 CH CH CH 2 genel bakış N Cl- CH 2 CH 2 CH 3 CH OH Günümüz piyasasında dört ana koagülant ailesi bulunmaktadır: l Poliaminler (FLOQUATTM FL 17, FLOQUAT TM FL 28 P2,...) l Polydadmac (FLOQUATTM FL 45 C, FLOQUAT TM FL 45 CLV,...) l Disyandiamid reçineler (FLOQUAT TM DEC 50,...) l Melamin-formaldehit reçineler (FLOQUAT TM FL 42, FLOQUAT TM FL 61) n Başlıca avantajlar arasında daha düşük miktar ve hacimde çamur üretimi yer alır (hidroksit yoktur). Ayrıca, bu koagülantlar ph değerini veya sertlik titrasyonunu (TH) etkilemez. CH 2 N CH 3 CH 3 CH 2 Cl - n c - Mineral ve organik koagülantlar karışımları: Bu karışımlar sayesinde hem organik hem de mineral koagülantların avantajlarını barındıran tek bir ticari ürün sağlanmaktadır. Bu karışımlarda en sık kullanılan koagülant PAC'dır.(Poly Aluminyum Klorür)
F L O K Ü L A S Y O N 7 1.2. Flokülasyon: Kararsız hale getirilmiş koloidal partiküllerin (veya koagülasyon aşaması sırasında şekillendirilmiş partiküllerin) yığınlara toplandıkları aşamaya flokülasyon adı verilir. 1.2.1. Flokülasyonun temel ilkeleri: Flokülasyon aşaması, sadece partikülleri kararsız hale getirilmiş olan su/atıksu üzerinde uygulanabilir. Koagülasyonu takip eden mantıksal aşamadır. FLOKÜLASYON ŞEMASI Kararsız koloidler Köprüleme genel bakış Topak formasyonu
8 K O A G Ü L A S Y O N - 1.2.2 Kararsız hale getirilen partiküller: Kararsız hale getirilen partiküllerin kökeni çok değişkendir ve genel olarak arıtılacak suya göre değişiklik gösterir. Bunlar önceden uygulanmış bir koagülasyon aşamasından gelebilir. Flokülantın beraberinde getirdiği yük ( or -), suda bulunan ve kararsız hale getirilen partiküllerin yapısına göre seçilir. Seçim, genel olarak aşağıdaki modele göre yapılır: l Mineral partiküller için anyonik flokülant (-) l Organik partiküller için katyonik flokülant () genel bakış 1.2.3. Flokülasyon mekanizması: Çok yüksek molekül ağırlığa (uzun monomer zinciri) ve yüklere sahip flokülantlar, kararsız hale getirilen partikülleri sabitler ve polimer zinciri boyunca yığınlar. Bunu, flokülasyon aşaması sırasında, su fazında bulunan partiküllerin büyüklük artışı ve topak formasyonu izler. Kararsız hale getirilen partiküller ve flokülant arasındaki bağ türleri esas olarak iyonik bağlar ve hidrojen bağlarıdır. 1.2.4. Flokülantlar: FLOPAM TM aralığında yer alan 800 farklı flokülant iki ana flokülant kategorisine ayrılabilir: 1 - Ortama negatif (-) yükler getiren Anyonik ve Non-iyonik flokülantlar. ANYONİK VE İYONİK OLMAYAN POLİAKRİLAMİDLER Akrilamid ve akrilik asit kopolimerler n CH 2 = CH m CH 2 = CH NaOH CH 2 CH CH 2 CH C=O C=O C=O C=O NH 2 OH NH 2 n O - Na m Akrilamid Akrilik Asit Kostik Not: m = 0 olduğunda, poliakrilamid iyonik değildir Anyonik poliakrilamid anyonik yük (-)
F L O K Ü L A S Y O N 9 Çeşitli ticari formları mevcuttur : l Katı hal: FLOPAMTM AN 900 Serileri l Emülsiyon hali : FLOPAM TM EM 3 Serileri 2 - Ortama pozitif () yükler getiren katyonik flokülantlar. KATYONİK POLİAKRİLAMİDLER Akrilamid kopolimerler ve kloro-metilat monomer n CH 2 = CH m CH 2 = C = O NH 2 R I C I C = O I O CH 3 I CH 2 - CH 2 - N - CH 3, CL - CH 3 CH 2 Çeşitli ticari formları mevcuttur : l Katı hal: FLOPAM TM FO 4000 Serileri l Emülsiyon hali: FLOPAM TM EM 4 Serileri CH C=O NH 2 n CH 2 R I C I C = O I CH O 3 I CH 2 - CH 2 - N - CH 3, CL - CH 3 anyonik yük () Akrilamid Kloro-metilat monomer Katyonik poliakrilamid Not: R = H olduğunda ADAM ( dimetilaminetil akrilat ) R = CH3 olduğunda MADAM ( dimetilaminetil metakrilat m genel bakış
10 fiziko-kimyasal yöntemler 2K O A G Ü L A S Y O N - 2 Fiziko-kimyasal su arıtma yöntemleri Bu yöntemler aşağıdaki gibi sınıflandırılır: l Kirliliği oluşturan partiküllerin kararsız hale getirilmesi ve boyutlarının arttırılması için kullanılan kimyasal reaktifler. l Takiben, katı maddelerin sıvı fazında fiziksel ayrıştırılması. Bu ayrıştırma esas olarak çökelme, yüzdürme veya filtreleme ile elde edilir. A R I A T WI L WM A M T I ŞE R S U 2.1. Fiziko-kimyasal yöntemine ilişkin genel şema: ORGANIC ORGANIK COAGULANT KOAGÜLANT (polyamine,polydadm (poliamin, polydadmac) AC) MINERAL MİNERAL COAGULANT KOAGÜLANT (AI 3,Fe, Fe 3 ) 3 ) Koagülasyon Coagulation tankı (hızlı karıştırma) tank (flash mixing) FLOCCULANT FLOKÜLANT Flokülasyon Flocculation tankı (yavaş tank karıştırma) (slow mixing) Decantatio Çökelme Flottation Yüzdürme Filtreleme Filtration AT R E I A T T I LE MD I W Ş A T S E U R Yaygın reaktifler arasında şunlar yer alır : mineral ve/veya organik koagülantlar, flokülasyon katkı maddeleri (aktif silika, talk, aktif karbon,...), anyonik veya katyonik flokülantlar ve asit veya baz gibi ph kontrollü reaktifler. Koagülasyon aşaması sırasında belli ağır metal çöktürücüler da ilave edilebilir.
F L O K Ü L A S Y O N 11 2.2. Su arıtma ekipmanları: 2.2.1. Koagülasyon ve flokülasyon tankları: Kararsız hale getirilen partiküllerin kökeni çok değişkendir ve genel olarak arıtılacak Koloidler ve/veya kararsız hale getirilen partiküllerin reaktifler ile tepkimeye girdikleri bu aşama, çeşitli boyut ve şekillerdeki havuz veya tanklarda gerçekleştirilir. Bunlar bazen çökeltme tanklarında da gerçekleştirilir. Belli başlı kurallara uyulması gerekir: l Havuzun hacmi giriş akışının fonksiyonudur. l Her bir reaktifin enjeksiyon noktaları reaktifin özelliklerine göre belirlenir. Örneğin, koagülant daima flokülanttan önce enjekte edilir. l Karıştırma cihazları (boyut ve hız) kullanılan reaktiflere göre belirlenir ve seçilir. Karıştırma, koagülasyon aşaması sırasında yüksek (önerilen karıştırma hızı 1000 devir/ dakika değişken hız) ve flokülasyon aşaması sırasında düşük (100 devir/dakika değişken hız) olmalıdır. 2.2.2. Çökeltme Havuzları: Çökeltme tanklarının farklı tipleri mevcuttur. Su fazında bulunan katıların çökeltme ile ayrıştırılmasına olanak tanırlar. Partiküllerin çökeltme hızına bağlı olan bir temele göre tasarlanmışlardır. En yaygın olanlar arasında şunlar yer alır: l Sıyırmalı çökeltme havuzu: Atıksu akışı merkezde ve arıtılan suyun savaklanması tüm kanal çevresi boyunca gerçekleştirilir. Sıyırma sistemi, çamurun havuzun eğimlerinde birikmesini önler ve onu alt akışı çıkışına doğru iter. fiziko-kimyasal yöntemler Sıyırmalı çökeltme havuzu akış ( atıksu ) Alt akışı ( çamur ) Çökeltme bölgesi Atıksu dağıtımı Çamur çukuru Duru su kanalı Döner köprü Çamur sıyırıcı
12 K O A G Ü L A S Y O N - fiziko-kimyasal yöntemler l Konik silindir çökeltme havuzu (dikey akış): Buna benzer çökeltme tanklarında sıyırma sistemleri bulunmaz ve çamuru çıkış noktasına taşıyan koniğin sahip olduğu eğimdir. atıksu akışı merkezde ve arıtılan suyun savaklanması tüm kanal çevresi boyunca gerçekleştirilir. Lamel çökeltme havuzu 1 2 3 4 Arıtılmamış su iç akışı Arıtılmış su dış akışı Flokülasyon Floküle edilmiş su dağıtma bölgesi 5 6 7 La melçökeltme bölgesi Çamur konsantrasyonu Çamur çıkarma işlemi Konik silindir çökeltme tankı Atıksu Inflowakışı Clarif Duru su water l Lamel çökeltme havuzu: Bunlar, dikey yüzeyleri arttırılmış ve üst üste getirilmiş yalın çökeltme tanklarından oluşmaktadır. Çamur, eğimli çıtalar ve yerçekimi sayesinde çökeltme havuzunun dibine iner. l Dikey akışlı çökeltme havuzu: Aynı zamanda, boyuna çökeltme havuzu adı verilen bu havuzlar, arıtılacak suyun dik akışlı olmasıyla karakterize edilir. 60 Çamur Sludge çıkarma extractionişlemi Atıksu akışı Yatay akışlı çökeltme havuzu Duru su
F L O K Ü L A S Y O N 13 2.2.3. Flotasyon birimleri: Çökeltme havuzlarının tersine, buradaki katı/sıvı ayrıştırması katı maddelerin yüzeye çıkarılmasıyla gerçekleştirilir. Yüzdürme işlemi hem doğal (partiküllerin yoğunluğu 1'den daha az olduğunda) hem de desteklenerek (partiküllere mikro-kabarcıklar ekleyerek) uygulanabilir. Çamur çıkarma işlemi birimin yüzeyinde gerçekleştirilir. Çözünmüş Hava Flotasyonu birimi (D.A.F.) Partiküllere Micro bubbles eklenen that fixon mikrokabarcıklar the particles Floküle Flocculated edilmiş eff luent atıksu Flotasyona yardımcı olmak için, mikro baloncuklar arıtılacak suya basınç uygulanarak (Doğrudan Flotasyon) ya da daha önce bir kaç bar basınç altında (Dolaylı Flotasyon) doyurulmuş yardımcı su enjekte edilerek (Dolaylı Flotasyon) flotasyonu kolaylaştırırlar. 2.2.4. Filtreler: Katı-sıvı karışımının bir gözenekli ortamdan geçirildiği ve katı ile sıvının ayrıldığı yönteme Filtreleme adı verilir. Filtreleme teknolojisi, özellikle düşük konsantrasyona sahip atıksularda veya atıksu arıtımının son aşamasında uygulanmak üzere geliştirilmiştir. En yaygın filtreler arasında şunlar yer alır: l Kum filtreleri. l Belt filtreleri veya torba filtreleri. l Kağıt rulo filtreleri. l Emme filtreleri (Disk veya Plaka) l Ultrafiltrasyon, membran. Expansion Genleşme Hava/su Air/W atermix karışımı Kum filtresi Sludge Çamur Clarified Duru su water Waterrecirculat Su devir daimi ion Hava Air Pressure Basınçlı vessel kazan fiziko-kimyasal yöntemler Kum Beton zemin Filtre nozülü Atıksu akışı Geri üfleyici Geri yıkama su girişi ve filtrelenmiş su tahliyesi Çamur tahliyesi
14 K O A G Ü L A S Y O N - 2.3. Ürün seçimini etkileyen parametreler: fiziko-kimyasal yöntemler Hem laboratuar hem de nihai endüstriyel seçimlerde koagülantlar ve flokülantları seçmeden önce birçok parametre dikkate alınmalıdır. 2.3.1. Atıksu özellikleri: l ph l Kuru madde muhtevası (g/l) l İyonik ihtiyacı l Mineral/organik oran l 2.3.2. Çalışma şartları: l Hızlı karıştırma kapasitesi l Enjeksiyon noktaları l Karıştırma koşulları l Temas süresi l Çökeltme süresi l 2.3.3. Elde edilecek sonuçlar: l Askıda kalmış katı maddeler l Bulanıklık l Renk l COD (kimyasal oksijen ihtiyacı) Çökeltme hızının gerektirdiği kadar : Yüksek High Berraklaştırma Clarifica tion MOLEKÜLER AĞIRLIĞIN ÇÖKELTME HIZI VE INFLUENCE OF THE MOLECUL AR WEIGHT BERRAKLAŞTIRMA ÜZERİNDEKİ ETKİSİ ON THE SETTLING SPEED AND THE ARIFICATION CL Yüksek High Settling Çökeltme speed hızı Düşük Low Düşük Low Düşük Low Molecular Flokülant weight moleküler of ağırlığı locculant the f Yüksek High
F L O K Ü L A S Y O N 15 3Laboratuar 3 testleri Mevcut ürünler çok geniş bir yelpazeye sahiptir Laboratuar ortamında test edilmesi gereklidir (800'den daha fazla) ve laboratuar testleri aşağıdakileri tespit etmek için tasarlanmıştır: l Endüstriyel teste en uygun ürünü/ürünleri tespit etmek. l Elde edilen performansın bir tahminini sağlamak: Askıda Katı Maddeleri, COD (Kimyasal Oksijen İhtiyacı), Bulanıklık l Gerekli dozajlara ilişkin tahmin sağlamak. l Endüstriyel çalışma koşullarını en iyi hale getirmek : Enjeksiyon Noktaları, Karıştırma... Not: Laboratuar testleri sanayi performansını doğru şekilde hesaplayacak kadar kesin değildir. 3.1. Örnekleme: 3.1.1. Arıtılacak suyun örneklemesi: Herhangi bir test gerçekleştirilmeden önce atıksudan temsili bir örnek alınmalıdır. Uygun testleri tamamlamak için yöntem hakkında yeteri kadar bilgi sahibi olmak gerekir: l Su kalitesi (ph, SS, DS, Renk, Bulanıklık, COD [Kimyasal Oksijen İhtiyacı], ) l Ortalama ve pik akışlar l Kalite varyasyonları l Kullanılan ekipman l Yöntem ve/veya ekipmana yönelik, yapılacak yatırımlar. Laboratuar testleri 3.1.2. Polimer örneklemesi: Mevcut tüm ürünleri test etmek gerekmez, birincil bir inceleme yeterli olacaktır. l Koagülantlar için her seriden birer örnek test edilebilir: poliaminler (FLOQUAT TM FL 17), polydadmac (FLOQUAT TM FL 45 C), Disiyandiamin reçineler (FLOQUAT TM DEC 50), metalik tuz (PAC). l Flokülantlar için aynı moleküler ağırlığa sahip bir dizi ürünü test ederek iyonik yükü seçin: anyonik tozlar için FLOPAM TM AN 900 SH Serisi ve katyonik tozlar için FLOPAM TM FO 4000 SH.
16 K O A G Ü L A S Y O N - 3.2. Laboratuar ekipmanı: Fiziko-kimyasal yöntemlerini test etmek için en sık kullanılan yol Jar testidir. Eşzamanlı olarak birkaç beher kabını (genellikle 6) karıştırarak çeşitli ürünlerin verimliliği ya da aynı ürün için farklı dozajlarda karşılaştırılmasına olanak tanır. Gerekli ekipmanlar: şırınga, pipetler... ve karıştırma süresini ölçmek için kronometre. Laboratuar testleri Otomatik Jar testi : Not: Koagülant ve flokülant çözünmesine ilişkin yöntemler için «Organik Polimerlerin Hazırlanması» broşürüne bakın. 3.3. Test prosedürleri: Manuel Jar testi Bu bölümün amacı, belli bir test prosedürünün kullanılmasını sağlamak değil, mevcut tüm prosedürler için gerekli ve ortak olan temel unsurları açıklamaktır. Her laboratuar test prosedürünün amacı, karşılaşılan endüstriyel koşulları yansıtmak ve operasyon yöneticisinin isteklerini karşılamaktır. Bu kriterlere uyulduğu sürece her test özgün olacaktır. l Reaktiflerin enjeksiyonu: karşılaştırılacak reaktiflerin farklı solüsyonları hazırlandıktan sonra uygulanacak enjeksiyonun, eşzamanlı ve önceden belirlenen dozajlarda gerçekleştirilmesi gerekir.
F L O K Ü L A S Y O N 17 l Atıksudaki reaktifin karıştırılması: enjeksiyondan sonra reaktifin atıksu içerisinde yayılmasını sağlamak için bir karıştırma fazı uygulanmalıdır. Bu karıştırma fazları süre ve hız farklılıkları gösterebilir. Örneğin : Koagülant için : 2 dk. için 250 dv./dk. ve daha sonra 15 dk. için 40 dv./dk. Flokülant için : 10 sn. için 250 dv./dk. ve daha sonra 5 dk. için 40 dv./dk. l Flok Çökelmesi : Floklar oluştuktan sonra koagülantlar için 20 ve flokülantlar için ortalama 10 dk. olan çökeltme fazı başlar. 3.4. Sonuçların takibi ve yorumlaması için parametreler: Laboratuar testleri sırasında kontrol edilecek ana parametreler aşağıdakilerdir : l Reaksiyon süresi l Flok boyutları l Çökeltme süresi l Berraklaştırma l Karıştırma l Flok mukavemeti Laboratuar testleri Bu parametreler görsel olarak veya SNF laboratuarlarında sürekli olarak bir Jar testi denemesinin bulanıklılığını ölçmek için geliştirilen 6 problu bulanıklık ölçer gibi ekipmanlarla kontrol edilebilir. Probe1 1 NTU NTU 500 400 300 200 100 Tüm bu veriler sonuçları analiz etmek için gösterilmiştir. 0 00:00:00 00:01:00 00:02:00 00:03:00 00:04:00 00:05:00 00:06:00 00:07:00 00:08:00 00:09:00 00:10:00 SÜRE TIME (dk) (mn) 1 2 3 1: 1 : Coagulant Koagülant enjeksiyonu tion injecand ve flash hızlı karıştırma mixing 2 : Yavaş karıştırma ( flok boyutu büyümesi ) Slow mixing (Floc ze si grow th ) 3 : Çökeltme 3 : Settling
18 K O A G Ü L A S Y O N - 4Endüstriyel 4 testler Endüstriyel testler, elde edilen laboratuar sonuçlarını onaylamalıdır. Endüstriyel testler 4.1. Testin ayarlanması: Test süresince atığın kalitesi ve akışı mümkün olduğunca ortalamaya yakın olmalıdır. Reaktifler eksiksiz şekilde hazırlanmalıdır. Reaktifin hazırlanması, enjeksiyon noktaları,... laboratuar sonuçlarına dayanmalıdır. 4.2. Sonuçların takibi ve yorumlaması için parametreler: Takip edilecek ana parametreler hedeflenen sonuçlara dayanır. Bununla beraber en sık görülenler şunlardır: l Reaktif akışı (l/h, kg/h,...) l Atıksu akışı (m3/h) l Atıksu konsantrasyonu (g/l) l Enjeksiyon noktası l Berraklaştırma l Koyulaştırma Bu sonuçları analiz etmek için, işlenen hacim ve kuru madde ağırlığı başına reaktif tüketimi hesaplamak amacıyla tüm verileri bir çizelge içinde derlemek faydalıdır.
F L O K Ü L A S Y O N 19 5Sorun 5 giderme 5.1. Laboratuarda: Laboratuarda ortaya çıkan beklenmedik sonuçlar aşağıdakilerden kaynaklanabilir: l Kötü reaktif karışımı: organik flokülantların yüksek viskozitesi karıştırılmalarını zorlaştırabilir. l Aşırı doz: Belirli dozlarda, atıksuda bulunan iyonik yükler () ya da (-) aşırı yüksektir ve partiküller üzerinde bir itme etkisine neden olacaktır. 5.2. Sahada: Reaktif doz sorununun ortaya çıkması durumunda, her bir noktanın kontrol edilmesi büyük önem taşır. Doz uygulama pompası çalışıyor mu? EVET SU ARITMA DOZU HAYIR Motoru, valfleri, enjeksiyon pompasını vb. kontrol edin Sorun giderme Atıksu kalitesi aynı mı? EVET HAYIR ph değerini ve sıcaklığı kontrol edin. Laboratuar testinden sonraki yeni koşullara ilişkin dozajı ayarlayın. Polimer doğru şekilde hazırlanmış mı? EVET HAYIR Saklama koşulları, hazırlama ekipmanları, polimer konsantrasyonu, ph değeri, seyreltme işlemini vb. kontrol edin Polimer doğru şekilde kullanılıyor mu? EVET HAYIR Atıksu/polimer karışımı, karıştırma koşulları, enjeksiyon noktalarını vb. kontrol edin Polimer atıksuya göre seçilmiş mi? HAYIR Tam bir polimer dizisine laboratuar testi uygulayın.