9.1 DÖNÜŞLÜ ve DÖNÜŞÜMLÜ ZAMİRLER 9.1.1 DÖNÜŞ LÜ ZAMİ RLER. Dönüşlü zamirin kullanışı: TEKİL 1. şahıs ik me 2. jij je 2. u zich, u 3.



Benzer belgeler
Anlamak ve anlasılmak Hollandaca dilini bilmekle baslar

k ga naar school Okula gidiyorum

İş E-Posta. E-Posta - Giriş. Son derece resmi, alıcının ismi yerine kullanılabilecek bir ünvanı var ise. Resmi, erkek alıcı, bilinmeyen isim

Immigratie Documenten

Seyahat Genel. Genel - Olmazsa olmazlar. Genel - Muhabbet. Yardım isteme. Birinin İngilizce konuşup konuşmadığını sormak

bab.la Cümle Kalıpları: Kişisel Dilekler Hollandaca-Türkçe

ADIM ADIM HOLLANDACA. Ferhat YILDIZ

Seyahat Genel. Genel - Olmazsa olmazlar. Genel - Muhabbet. Yardım isteme. Birinin İngilizce konuşup konuşmadığını sormak

Eindexamen havo Turks 2014-I

Seyahat Etrafı Dolaşma

TÜRK DİLİ I DERSİ UZAKTAN EĞİTİM DERS SUNULARI. 11.Hafta

Seyahat Dışarda yeme. Dışarda yeme - Girişte. Dışarda yeme - Yemek siparişi verme

Jeugdbescherming) görüflmenizin özel bir nedeni vard r. Belki çocu unuz gözetim veya vesayet alt na verilmifltir.

Eindexamen havo Turks I

Eindexamen Turks havo 2007-I

Gıda emniyeti konusunda tavsiyeler

Başvuru Referans Mektubu

Onthaalbureau Inburgering Antwerpen. Anvers yeni gelenleri karşιlama bür

Examen HAVO. Turks. tijdvak 1 vrijdag 1 juni uur. Bij dit examen hoort een bijlage.

Examen VWO. Turks. tijdvak 1 donderdag 28 mei uur. Bij dit examen hoort een bijlage.

CÜMLENİN ÖGELERİ YÜKLEM / ÖZNE

» Ben işlerimi zamanında yaparım. cümlesinde yapmak sözcüğü, bir yargı taşıdığı için yüklemdir.

Eindexamen Turks vwo 2005-I

5. SINIF TÜRKÇE KELİME TÜRLERİ TESTİ. A) Ben ise yağmur yağmasını bekliyordum. Cümlesindeki isimlerin hepsi tekildir.

Turks vwo 2017-I. Tekst 1 Erguvan Mevsimi. Tekst 2 Kahvenin Öyküsü

Vraag Antwoord Scores. Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend.

Examen HAVO. Turks. tijdvak 1 dinsdag 29 mei uur. Bij dit examen horen een bijlage en een antwoordblad.

YENİ GELENLER İÇİN BRÜKSEL DE ÖĞRETİM HAKKINDA HER ŞEY

Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 1 Vrijdag 3 juni uur

HOLLANDA ÜLKE RAPORU

Hollanda daki eşinizin yanına gitmek

Eindexamen Turks havo 2005-I

Pre-eclampsie en het HELLP-syndroom - Turks Preeklampsi ve HELLP sendromu

Bir duygu, düşünce veya durumu tam olarak anlatan sözcük ya da söz öbeklerine cümle denir. Şimdi birbirini tamamlayan öğeleri inceleyeceğiz.

Flandre ya göç. Migreren naar Vlaanderen. Göçmen aileler için başlangıç seti. Starterspakket voor familiemigranten

Toelichting bij de weigering van een behandelend arts om een geneeskundige verklaring af te geven.

Fiiller nesne alıp almamalarına göre değişik şekillerde adlandırılır. Bunları dört grupta inceleyebiliriz.

U kunt meerdere vakjes aankruisen. Birden fazla haneyi işaretleyebilirsiniz.

Eindexamen Turks havo 2002-I

Examen VWO. Turks. Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Vrijdag 3 juni uur. Vragenboekje

Examen HAVO. Turks. tijdvak 1 donderdag 28 mei uur. Bij dit examen hoort een bijlage.

Bloei! Turkse tradities in een Nederlandse context. deel 2 8 vrouwen vertellen hun verhaal. Hollanda ortamında Türk gelenekleri

Algemeen Handelsblad Amsterdam van Dinsdag

Examen HAVO. Turks 1,2. tijdvak 1 vrijdag 30 mei uur. Bij dit examen hoort een bijlage.

"DOE MAAR GEWOON: 99 TIPS VOOR HET OMGAAN MET NEDERLANDERS" Hans Kaldenbach

Onlar, bizim çocuklarımız! Het zijn onze kinderen!

Turks vwo 2016-I. Tekst 1 Antik Çağ Mozaiklerinde Matematik. Tekst 2 Yerin Altında 8 Bin Asker

Examen HAVO. Turks 1,2. tijdvak 1 donderdag 24 mei uur. Bij dit examen hoort een bijlage.

Beweging en plezier bijna elke zondag of zaterdag. Chiro is een Nederlandstalige jeugdbeweging waar sport, spel en plezier centraal staan!

FİİLER(EYLEMLER) 2-TÜREMİŞ FİLLER:FİİL YA DA İSİM KÖK VE GÖVDELERİNDEN YAPIM EKİ ALARAK TÜREMİŞ FİİLERDİR. ÖRN:SU-LA(MAK),YAZ-DIR(MAK)...

Eindexamen Turks vwo 2006-I

Kan jag ta ut pengar i [land] utan att behöva betala extra avgifter? Belirli bir ülkede para çekmenin komisyon ücretine tabi olup olmadığını sormak

Eindexamen Turks vwo 2007-I

GIDS OM UW KIND IN TE SCHRIJVEN ÇOCUĞUNUZU OKULA KAYIT YAPTIRMA KILAVUZU KLEUTER- EN LAGER ONDERWIJS GENT ANAOKULU VE İLKOKUL GENT

Konumuz CÜMLENİN ÖĞELERİ çocuklar.

Examen HAVO Turks. tijdvak 1 donderdag 16 mei uur. Bij dit examen hoort een bijlage.

Examen VWO. Turks. tijdvak 1 dinsdag 29 mei uur. Bij dit examen horen een bijlage en een antwoordblad.

in gesprek over / konumuz: Gegeneraliseerde angststoornis Yaygın anksiyete bozukluğu

CÜMLENİN ÖĞELERİ. Özne Yüklem Tümleç Nesne

Examen HAVO. Turks. tijdvak 1 donderdag 20 mei uur. Bij dit examen hoort een bijlage.

Başvuru Motivasyon Mektubu / Ön Yazı

Reizen Algemeen. Algemeen - Belangrijkste benodigdheden. Algemeen - Conversatie. Om hulp vragen. Vragen of iemand Engels spreekt

Toelichting bij de weigering van een behandelend arts om een geneeskundige verklaring af te geven.

Examen VWO. Turks (nieuwe stijl)

ICT Ve Dil Tabanlı Sosyokültürel Sinerji Projesi. ICT and Language Based Socio-Cultural Synergy Project GÜNLÜK KONUŞMA KALIPLARI KİTAPÇIĞI

Fiilde Çatı (Eylemde Çatı)

TUROB Vakantiebeurs / Utrecht - HOLLANDA 2016 Turizm Fuarı Sonuç Raporu

in gesprek over / konumuz: Sociale fobie Sosyal fobi

Turks havo 2017-I. Tekst 1 Bir Yanımız Nazar, Bir Yanımız Boncuk. Tekst 2 Güzellik Algısında Son Durum

Seyahat Sağlık. Sağlık - Acil durum. Sağlık - Doktorda. Hastaneye götürülmek isteme. Ik voel me niet lekker. Travel_Health_Emergency_2_desc

Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Vrijdag 16 mei uur

NTFF Activiteitenrapport

Eindexamen Turks vwo 2003-II

Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 2 Vrijdag 20 juni uur

Het basisexamen inburgering in het buitenland. Yurtdışında yapılması gereken temel uyum sınavı

Eindexamen vwo Turks 2013-I


*Bu, şu, o, bunlar, şunlar, onlar, buraya, şuraya, oraya, burası, şurası, orası,

Fiilden İsim Yapma Ekleri

Eindexamen Turks vwo 2003-I

Eindexamen Turks vwo I

Donörler hayati önem taşırlar Donoren zijn van levensbelang

Examen HAVO. Turks. tijdvak 1 dinsdag 31 mei uur. Bij dit examen hoort een bijlage.

Solliciteren Referentie

Examen HAVO. Turks 1,2 (nieuwe stijl)

CÜMLE TÜRLERİ YÜKLEMİNİN TÜRÜNE GÖRE. Fiil Cümlesi. *Yüklemi çekimli fiil olan cümlelere denir.

ZUAL GÖZÜTOK Turkije Zual heeft diabetes type 2. DIYABET NEDIR? Wat is diabetes? Turks - Nederlands

(Bu örnekte görüldüğü gibi aktive cümlenin nesnesi, pasif cümlenin öznesi konumuna geçmektedir.)

Eylemlerin, eylemsilerin, sıfatların ve zarfların anlamlarını çeşitli yönden etkileyen sözcüklere zarf denir. Ör. Büyük lokma ye: büyük konuşma. Ör.

DIYABET NEDIR? Wat is diabetes?

Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Donderdag 18 mei uur

Pijnbestrijding tijdens de bevalling - Turks Doğum sırasında sancıyı dindirmek

Satıcı burnu havada, kendini beğenmiş biri. Yaklaşık beş yıl kadar bu Edirne'de oturduk.

Kuruluş 843 (Verdun Anlaşması) ( 1958 Cumhuriyet ) Tarım %1,8, Endüstri %19,3, Hizmetler %78,9

Anesthesievragenlijst voor volwassenen - Turks / Yetişkinler için Anestezi Soru Listesinin İngilizce çevirisi

DIYABET NEDIR? Wat is diabetes?

Eindexamen vwo Turks I

Eindexamen Turks vwo I

CÜMLENİN ÖGELERİ. YÜKLEM Cümlede anlatılan iş, olay, duygu, düşünce ya da yargıyı içeren temel öğeye yüklem denir.

Examen VWO. Turks (nieuwe stijl)

Transkript:

9. Modül 277 9.1 DÖNÜŞLÜ ve DÖNÜŞÜMLÜ ZAMİRLER Türkçe de yüklemin bildirdiği eyemden öznenin etkilendiğini bildiren fiil çatısına dönüşlü fiiller denir. Dönüşlü fiillerde -(I)n eki fiilin özneye dönüşlü olduğunu belirtir, yani kendisine dönüşlü. Dönüşümlü fiillerde -(I)ş eki fiilin iki yada daha fazla şahıs veya konu arasında oluştuğunu belirtir, yani birbirlerine dönüşümlü. yıkamak wassen yıkanmak zich wassen dövmek slaan dövüşmek elkaar slaan 9.1.1 DÖNÜŞ LÜ ZAMİ RLER Hollandaca da dönüşlü fiiller (=wederkerende werkwoorden) me, je, u, zich, ons, jullie zamirleriyle (=wederkerende, reflexieve voornaamwoorden) birlikte kullanılırlar. Dönüşlü fiiller dönüşlü zamirleriyle öğrenilmelidir. zich vergissen zich schamen zich bemoeien met yanılmak utanmak -(y)e karışmak Dönüşlü zamirin kullanışı: TEKİL 1. şahıs ik me 2. jij je 2. u zich, u 3. hij zich 3. zij zich ÇOĞUL 1. şahıs wij ons 2. jullie je 3. zij zich o.t.t yıkanıyorum ik was me o.v.t yıkanıyordun jij waste je v.t.t yıkandı hij/zij heeft zich gewassen Ik schaam me. Hij schaamt zich voor zijn daden. Ik heb me in haar vergist. Zij hebben zich vergist. Hij bemoeide zich met alles. We hebben ons de hele nacht vermaakt. Utanıyorum. O yaptıklarından dolayı utanç duyuyor. Onun hakkında yanıldım. Yanıldılar. Herşeye karışıyordu. Tüm gece eğlendik.

9. Modül 278 De minister bevindt zich in het buitenland. Ik heb mijn paspoort niet bij me. Trek de deur naar je toe. Wij moeten ons niet druk maken Bakan yurt dışında bulunuyor. Pasaportum üzerimde değil. Kapıyı kendine doğru çek. Canımızı sıkmamalıyız. zich schamen = utan- de daad = iş, eylem zich vergissen = yanıl- zich bemoeien = karış- zich vermaken = eğlen- de minister = bakan zich bevinden = bulun- het buitenland = yurt dışı het paspoort = pasaport bij zich hebben = üzerinde ol- de deur = kapı naar zich toe trekken = kendine doğru çek- zich druk maken = can sık- 9.1.2 DÖNÜŞ LÜ ZAMİ RLERİ N CÜMLEDEKİ YERİ Kurallı cümlelerde: çekimli fiilden sonra. Ferit scheert zich elke ochtend. Ik herinnerde me zijn naam niet. Hij bemoeit zich niet met andermans zaken. Ferit her sabah tıraş olur. Onun ismini hatırlamıyordum. Başkalarının işlerine karışmıyor. zich scheren = tıraş ol- de ochtend = sabah zich herinneren = hatırla- de naam = isim- zich bemoeien met = -(y)e karış- andermans = başkalarının de zaak = iş Soru ve devrik cümlelerinde: özneden sonra. Wanneer geef jij je voor die nieuwe cursus op? Elke ochtend scheert Ferit zich. Ne zaman yeni kursa kayıt olacaksın? Her sabah Ferittıraş oluyor. zich opgeven voor = -(y)e kayıt ol- de cursus = kurs Dönüşlü fiillerin bazıları her zaman dönüşlüdür bazıları da arada sırada. Kıyaslayınız: Ik was me met zeep. Ik was mijn trui. Hij snijdt zich aan het mes. Hij snijdt het vlees. Sabunla yıkanıyorum. Kazağımı yıkıyorum. Parmağını bıçakla kesiyor. {Kendisini bıçağa kesiyor}. Eti kesiyor. zich wassen = yıkan- de zeep = sabun wassen = yıka- de trui = kazak zich snijden = kendini kes- het mes = bıçak snijden = kes- het vlees = et

9. Modül 279 Bu fiillerde zelf vurgu olarak kullanılabilinir: Ik was mezelf. zei het jongetje tegen zijn moeder. Çocuk annesine Kendimi yıkıyorum. diyordu. (er + edat) kombinasyonunda (=voornaamwoordelijke bijwoorden, bkz. 8.3.1) er zarfı çekimli fiil ve dönüşlü zamir arasında da kullanılabilinir. Hij wond zich erover op. {onun hakkında} heyecanlanıyordu. Hij wond er zich over op. 9.1.3 DÖNÜŞ ÜMLÜ ZAMİ RLER Hollandaca da fiil dönüşümlü (=wederkerig, reciproque voornaamwoord) ise elkaar zamiri kullanılır. dövüşmek elkaar slaan Elkaar dönüşümlü zamirini kullanabilmek için iki yada daha fazla şahıs veya konu olması gerek demiştik. Ondan bu cümlelerde özne her zaman çoğul olur. Wij kennen elkaar al lang. We hebben elkaar een paar keer ontmoet. Ze schrijven elkaar lange brieven. In de trein groeten de mensen elkaar niet. Uzun zamandır tanışıyoruz. Bir kaç kez karşılaştık. Birbirlerine uzun mektuplar yazıyorlar {yazışıyorlar}. Trende insanlar selamlaşmazlar. elkaar kennen = tanış- elkaar ontmoeten = karşılaş- paar = bir kaç de keer = kez elkaar schrijven = yazış- lang = uzun de brief = mektup de trein = tren elkaar groeten = selamlaş- de mens = insan Je yada ze belgisiz zamirler olarak kullanılırsa çekimli fiil tekilde kullanılır. Je kunt elkaar nauwelijks verstaan. Birbirini nerdeyse işitemiyorsun. nauwelijks = nerdeyse ( 7.2.3) elkaar verstaan = birbirini işit-, anla- achter elkaar bij elkaar door elkaar in elkaar met elkaar peş peşe, arka arkaya bir araya; beraber, hepsi birden karışık iç içe birlikte

9. Modül 280 onder elkaar op elkaar uit elkaar alt alta; bir arada, kendileri arasında üst üste birbirinden De auto s staan achter elkaar. Wij komen morgen voor de vergadering bij elkaar. Zij wandelen met elkaar. Mannen onder elkaar zijn net kinderen. De borden zijn op elkaar gestapeld. De politie heeft twee vechtenden uit elkaar gehaald. Arabalar arka arkaya duruyor. Toplantı için yarın bir araya geleceğiz. Birlikte dolaşıyorlar. Erkekler bir arada çocuk gibidir. Tabaklar üst üste dizilmiş. Polis dövüşen iki kişiyi birbirinden ayırdı. de auto = araba staan = dur- de vergadering = toplantı wandelen = dolaş- de man = adam net = gibi het kind = çocuk het bord = tabak stapelen = diz- de politie = polis vechten = dövüş- uit elkaar halen = birbirinden ayır- Elkaar ile birçok deyimler vardır. Ik haal die twee altijd door elkaar. Onların ikisini hep karıştırırım. Zij heeft haar bed zelf in elkaar gezet. Yatağını kendisi kurdu. Wij zijn onder elkaar, zeg het maar! Kendi aramızdayız, anlat! Zij zijn uit elkaar gegaan, weet je Ayrıldılar, {onu} bilmiyor musun? dat niet? Het komt voor elkaar! Ga maar! Hal olacaktır! Gidebilirsin! door elkaar halen = karıştır- in elkaar zetten = kur- uit elkaar gaan = ayrıl- voor elkaar komen = hal ol- Cümle yapısı: 1. nesne zamirdir 2. dönüşlü zamir özne çekimli fiil 1. zaman nesne niet ikinci fiil (mastar) edat grubu 2. tarz ortaç 3. yer ön ek edatlı/ edatsız edatlı (şahıs zamiri) dolaylı nesne

9. Modül 281 9.2 ETKEN & EDİLGEN CÜMLELER Gerçek öznesi söylenmeyerek veya tümleç halinde söylenerek nesnesi özne yerine geçmiş olan fiillere edilgen fiiller (=passieve werkwoorden) denir. Türkçe de olmak fiili ile -Il/-(I)n ekleriyle bir fiil edilgen yapılabilinir. Edilgen cümlelerde özneler eylemin etkisinde kalır. hasta olhastalandövül- ziek worden ziek worden geslagen worden Hollandaca da edilgen cümlelerde worden ve zijn yardımcı fiili kullanılır. 9.2.1 WORDEN YARDIMCI FİİL İ Worden (olmak) yardımcı fiili bir isim veya sıfatla birlikte kullanılır. Worden kastedilen bir duruma girişi veya kastedilen bir halin alınmasını ifade eder. Worden ile zijn kıyaslandığında, zijn yardımcı fiili isim cümlelerinde kullanılır ve Türkçe de -dir ekiyle kıyaslanabilir demiştik, worden ise bir süreç içinde olmak anlamına gelir. ik word werd jij wordt werd u wordt werd hij/zij wordt werd wij worden werden jullie worden werden zij worden werden Hij is ziek. Hij wordt ziek. Hastadır. Hasta oluyor. worden + isim Ik wil leraar worden. Zij wordt kapster. Öğretmen olmak istiyorum. Kuaför olacak. worden + sıfat Hij wordt boos. Ik ben bang dat ik ziek word. Het wordt laat. Kızıyor. Hasta olacağımdan korkarım. Geç oluyor.

9. Modül 282 ziek = hasta de leraar = öğretmen de kapster = bayan berber boos worden = kız- bang zijn = kork- dat = -(y)ecek ( 10.3.3) laat = geç 9.2.2 EDİ LGEN CÜMLENİ N KULLANIŞ I Bütün geçişli fiiller (yani nesne alan eylemler) edilgen yapılabilir. Hollandaca da edilgen cümlelerde, zamana bağlı olarak, worden/ werden veya zijn/was yardımcı fiilleri çekime uğrar. Tamamlanmamış zamanlarda (=onvoltooide tijd) worden yardımcı fiili, tamamlanmış zamanlarda (=voltooide tijd) zijn ile yapılır. tamamlanmamış şimdiki zaman : worden + ortaç geçmiş : werden + ortaç tamamlanmış şimdiki zaman : zijn + ortaç geçmiş : was + ortaç Ortaç genelde cümlenin sonunda yer alır. Ik werd geslagen. Ik ben geslagen. Zou hij soms geslagen zijn? Het model werd getekend. Het boek is gelezen. Het pakje was geopend. Dövülüyordum. Dövüldüm. {belki} Dövülmüş olmasın? Model çizildi. Kitap okundu. Paket açılmıştı. slaan = döv- soms = belki het model = model tekenen = çiz- het boek = kitap lezen = oku- het pak = paket openen = aç- Tamamlanmış zamanda etken cümlelerde eylem özne tarafından yapılır (hebben + ortaç) edilgen cümlelerde eylem özne tarafından yapılmaz (zijn + ortaç). etken (actief) Ik heb geslagen. Ik heb hem geopereerd. Ik heb een ei gebakken. Ik heb een brief geschreven. Ik heb de deur gesloten. edilgen (passief) Ik ben geslagen. Hij is geopereerd. Het ei is gebakken. De brief is geschreven. De deur is gesloten. Eylem kim tarafından yapıldığı önemli değilse edilgen halini kullanırız! Edilgen eylemin kimin tarafından yapıldığı belirtilmek istenirse, yapan veya neden olan kişi veya şey door ile verilir.

9. Modül 283 Ik ben door Hasan geslagen. Het ei is door mij gebakken. Hasan tarafından dövüldüm. Yumurta benim tarafımdan haşlandı. slaan = döv- het ei = yumurta bakken = haşlan- Etken cümleler edilgen yapılırken, etken cümlenin nesnesi, özne durumuna geçer. Öznenin tekil veya çoğul olmasına göre yardımcı fiil de çekimine uğrar. Ik lees dit boek Dit boek wordt door mij gelezen Ik lees deze boeken Deze boeken worden door mij gelezen Edilgen cümlelerde başka yardımcı fiil daha kullanılırsa, bu yardımcı fiil çekime uğrar ve worden yardımcı fiili mastar olarak cümlenin arkasında yer alır. De koffie moet nog betaald worden. De medicijnen kunnen na 11 uur worden afgehaald. Kahve daha ödenmesi gerek. İlaçlar saat 11 den sonra gelip alınabilinir. de koffie = kahve betalen = öde- het medicijn = ilaç afhalen = gelip al- Dönüşlü eylemler (zich alan eylemler) edilgen yapılamazlar. Ik scheer me Ik word geschoren. Tıraş oluyorum. (kendim yapıyorum) Tıraş oluyorum. (başkası yapıyor) 9.2.3 EDİ LGEN CÜMLELERDE GEÇİ C İ ÖZNE OLARAK ER ZARFI Edilgen cümlede özne belirtisiz ise er kullanılınır. Er wordt een vergadering georganiseerd. Er moeten nieuwe maatregelen tegen vandalisme worden genomen. Bir toplantı organize ediliyor. Vandalizme karşı yeni tedbirler alınmalıdır. de vergadering = toplantı organiseren = organize et- de maatregel = tedbir het vandalisme = vandalizm nemen = al-

9. Modül 284 Belirtili öznede er kullanılmaz. De vergadering wordt volgende week Toplantı haftaya tutulacak. gehouden. volgende week = haftaya houden = tut- Belirtili ve belirtisiz özneli cümlelerin farkına iyi dikkat ediniz. İlk cümlede hangi kitabın getirildiği bellidir. İkinci cümlede belli değildir. Het boek is voor je gebracht. Er is een boek voor je gebracht. Kitap senin için getirildi. Senin için bir kitap getirildi. het boek = kitap brengen = getir- Özne belli değilse edilgen cümlede er kullanılınır. Er werd gebeld. Telefon edildi. s Winters wordt er veel geschaatst. Kışları çok paten kayılır. Er mag hier niet gerookt worden. Burada sigara içilemez. bellen = telefon et- s winters = kışları schaatsen = paten kay- mogen = -(y)ebil- ( 7.3.2) roken = sigara iç- Tamamlanmış şimdiki zaman da (=v.t.t.) belirtisiz özne (men, iemand, je, ze v.s.) yerine genelde edilgen cümle tercih edilir. Ze hebben daar dure flats gebouwd. Orada pahalı apartmanlar inşa ettiler. Er zijn daar dure flats gebouwd. Orada pahalı apartmanlar inşa edildi. We hebben over veel zaken gesproken. Çok konu {konular} hakkında konuştuk. Er is over veel zaken gesproken. Çok konu {konular} hakkında konuşuldu. de flat = apartman bouwen = inşa et- de zaak = konu spreken = konuş- Geçişsiz (nesne almayan) olsa da bazı fiiller edilgen yapılabilinir. Bu eylemlerle yapılan edilgen cümleler de özne olarak er alırlar. Ze hebben hier stevig gerookt. Er is hier stevig gerookt. Er heeft iemand voor je gebeld. Er is voor je gebeld. Burada bayağı {sıkı} sigara içmişler. Burada bayağı {sıkı} sigara içilmiş. Seni birisi telefonda aradı. Telefonda arandın. stevig = sıkı roken = sigara iç- bellen = telefonbda ara-

9. Modül 285 9.2.4 ETKEN ve EDİ LGEN FİİLLERİ N ÇEKİ M Lİ STESİ ETKEN (=actief) EDİLGEN (=passief) (o.t.t.) Ik zoek Ik wordt gezocht Arıyorum Aranıyorum Ararım Aranırım (o.v.t.) Ik zocht Ik werd gezocht Arıyordum Aranıyordum Arardım Aranırdım (v.t.t) Ik heb gezocht Ik ben gezocht Aradım Arandım (v.v.t) Ik had gezocht Ik was gezocht Aramıştım Aranmıştım (o.t.t.t.) Ik zal zoeken Ik zal worden gezocht Ik zal gezocht worden Arayacağım Aranacağım (o.v.t.t.) Ik zou zoeken Ik zou worden gezocht Ik zou gezocht worden Arayacaktım Aranacaktım (v.t.t.t.) Ik zal hebben gezocht Ik zal zijn gezocht Ik zal gezocht zijn Aramış olacağım Aranmış olacağım (v.v.t.t.) Ik zou gezocht hebben Ik zou zijn gezocht Ik zou gezocht zijn Aramış olacaktım Aranmış olacaktım

9. Modül 286 9.3 HOLLANDA NIN EKONOMİSİ Hollanda küçük bir ülke olduğu halde dünyanın en fazla ziraî ürünler (=agrarische producten) ihracat eden üç ülkeden biridir. Bunun 80% i Avrupa Birliğine (=de Europese Unie) aittir. Süt mamülleri üreten hayvancılık ta (=de melkveehouderij) ve bahçecilik te (=de tuinbouw) çiçekler, meve ve ağaçlar gibi ürünler bunların en önemlileridir. Tarımcılıkta (=de landbouw) buday, patates ve şeker gibi mamüllerin üretimi son yıllarda çok gelişti. İyi eğitim, yüksek düzeyde araştırma, uygulamaya yönelik bilgilendirme buna katkıda bulundu. Hollanda nın brüt iç gelirinin (=het bruto binnenlands product) 2,6% sını oluşturan çalışan nüfus un (=de beroepsbevolking) 3,7% sı tarımcılıkla meşguldur. Hollanda sanayisi uluslar arası karaktere sahiptir. Yani ürünler yalnız yurt dışında satılmayıp Hollanda şirketlerinin de yurtdışında kurulup burada ki şirketlerle işbirliği yaptıkları anlamına gelir. Burada en önemli sektörler kimya (Shell, Akzo-Nobel, DSM gibi), gıda işlemi (Unilever, DSM, Heineken gibi) ve metal dir. Elektronik sektörü de oldukça önemlidir. Avrupa içersinde hightech cihaz ve tüketici ürünlerin ikinci dağıtıcısıdır. Philips fiması elektronik aletleriyle (radyo, televizyon ve video) meşhurdur ve cd Philips in icadıdır. Hollanda metal sanayisinde elektronik yönetme sistemleriyle dünyada lideridir. Philips Doğal gaz, elektrik ve içme suyu openbare nutsbedrijven (firmaları) tarafından tüketiciye ulaştırılır. Eskiden bu görevi hükümet üstlenirdi. Günümüzde bunlar özelleştirildi. Lakin hükümet herzaman bu şirketleri sıkı gözetim altında tutuyor.

9. Modül 287 Hollanda nın en önemli madeni (=delfstof) doğalgazdır (=aardgas). Hollanda nın kuzeyinde (Slochteren) oldukça büyük doğalgaz yatakları bulunur. Bu doğalgazın ihracatı Hollanda yı Batı Avrupanın en önemli doğalgaz ihracatçısı yapar. Kuzeydenizinde doğalgaz ve petrol (=olie) da çıkartılır. Tuz, çamur, çakıl ve kireç Hollanda nın diğer madenlerdir. Hizmet sektörü son 20 yılda Hollanda nın en büyük ekonomik sektörü haline gelmiştir. Ticari hizmetlerin ihracatı mal ihracatınından daha hızlı gelişmiştir. Hizmet sektörünün en önemli sektörü ticaret olup, bunu taşıma, iletişim, bankacılık, sigorta ve sağlık takip eder. Hollandalı lar daha 17. asırda dünya ile ticarete başlamışlar. Doğu Asya ile ticaret yapan de V.O.C., (de Verenigde Oost-Indische Compagnie) adında ki firma uzun süre dünyanın en büyük ticaret firmasıydı. Günümüzün ticaretinde Ahold, SHV Holdings ve Hagenmeyer firmaları Hollanda nın ilk üç firmasıdır. Avrupa Birliğinde sınırların kalkması Hollanda nın coğrafi yapısından dolayı taşıma sektörü için çok olumlu olmuştur. Hollanda dünyada en yoğun tren hatlarına sahiptir. Büyük şehirler arasında şehirler arası trenlerle (=de intercity treinen) seyahat edebilirsiniz. Trein Amsterdam, Brüksel, Paris ve Köln arasındaki hızlı tren hattı yavaşçana şekil almaya başladı. Yetmişlı yıllardan beri Hollanda da araba sahipleri çok çoğaldı. 2000 yılında 5 milyondan fazla araba sahibi vardı. Bundan dolayı kalabalıklığı ve kuyrukları (=files) önlemek için yeni altyapı sistemi (=de infrastructuur) geliştirildi. Böylelikle ekonomi için çok önemli olan ticaret alanlarınına ulaşım kolaylaştırılmıştır. Rotterdam limanı dünyanın en büyük limanı olup buraya yılda 30.000 deniz gemileri ve 130.000 nehir gemileri girer. Buraya gelen

9. Modül 288 çoğu ürünler yol, demir yolları ve nehir yoluyla Avrupa nın içine nakledilir. Nehirler üzerinde iletişim (=de binnenvaart) Hollanda danın coğrafi yapısından dolayı kolaydır. Yüzlerce kamyonun taşıyabileceği yükü (16.000 ton) bir seferde bir gemi nakledebilir. Bu nakliye 16 sefer kara üzerinden daha temizdir. Hollanda Avrupa nın nakliyecisi haline gelmiştir. Rotterdamse haven Hollanda ya giren ürünlerin yarısından fazlası Rotterdam limanı ve Schiphol hava limanı aracılıyla nakledilir. Avrupa nın sayılı havalimanlarından olan Schiphol yılda 1 milyon ton ürün nakleder. Schiphol hariç Hollanda da Rotterdam, Groningen, Eindhoven ve Maastricht şehirlerinde de küçük havalimanı bulunur. Bankacılık ve sigortacılıkta Hollanda uluslar arası piyasasında ABN AMRO, ING ve Aegon gibi isimlerle ün yapmıştır. Her yıl eylül ün üçüncü salısında Prinsjesdag olur. Kraliçe La Hey de parlamenter yılını taht nutuğu (=de troonrede) ile açar. Burada hükemetin gelecek yıl için tasarladığı politiği açıklar. Bu nutuğun sonunda maliyet bakanı (=de minister van Financiën) hükümet bütçesini (=de overheidsbegroting) parlamentoya (=de Tweede Kamer) sunar. Hollanda nın güncel bütçe politiği bütçe açığını ve devlet borcunu azaltmaktır. Hollanda nın küçük olmasına ve ekonominin gerilemesine rağmen 267,7 milyar euro ile dünyada sekizinci ihracatçı ve dördüncü yatırımcı olarak yerini belirlemiştir. Hollanda nın yıllık iç geliri (=Bruto Binnenlands Product) 372 milyar euro ile dünyada 15. sırada yer alır. (kaynak: IMF 2000)

9. Modül 289 Schiphol Aşağıdaki örnek cümlere tercüme yaparken iyi dikkat ediniz! 1. Çarsı üzerinden eve gidiyorum. Ik ga naar huis via het winkelcentrum. I. fiil cümlesi yüklem: git- = gaan II. özne ben = ik + ç.f. ik ga III. üzerinden = via; -(y)e = naar IV. özne + ç.f. + yer Ik ga naar huis via het winkelcentrum 2. Kime mektup yazdınız? Aan wie heeft u een brief geschreven? - Eğitim bakanlığına. - Aan het ministerie van onderwijs. I. fiil cümlesi yüklem: yaz- = schrijven II. Tamamlanmış şimdiki zaman (v.t.t.) III. özne siz = u + ç.f. ortaç u heeft geschreven IV. -(y)e yaz- = schrijven aan ( 8.2.2) Yazılan şahıs olduğu için wie soru zamiri. ( 8.2.3) V. edat + soru zamiri + ç.f. + özne + nesne + ortaç Aan wie heeft u een brief geschreven?

9. Modül 290 3. Geçen hafta onu (= mektubunu) Vorige week heb ik hem (= je brief) ona (= abime) verdim. aan hem (= mijn broer) gegeven. I. fiil cümlesi yüklem: ver- = geven II. Tamamlanmış şimdiki zaman (v.t.t.) III. özne ben = ik + ç.f. ortaç ik heb gegeven IV. zaman + ç.f. + özne + nesne + dolaylı nesne + ortaç Vorige week heb ik hem (= je brief) aan hem (= mijn broer) gegeven. 4. Bazı insanlar halen ergen Sommige mensen gedragen zich {delikanlılar} gibi davranırlar. nog als pubers. I. fiil cümlesi yüklem: davran- = zich gedragen II. özne bazı insanlar = sommige mensen + ç.f. sommige mensen gedragen zich III. özne + ç.f. + dönüşlü zamir + zaman + nesne Sommige mensen gedragen zich nog als pubers. 5. Evleri satılması gerek. Hun huis moet verkocht worden. I. fiil cümlesi yüklem: satılmak gerek- = verkocht moeten worden II. sat-ıl-mak= verkocht worden III. özne evleri = hun huis + ç.f. mastar hun huis moet verkocht worden IV. özne + ç.f. + mastar Hun huis moet verkocht worden.

9. Modül 291 Alı ş t ı rma 6 Hasan komşusuna anlatıyor: 1. Bu hafta sonu arabayla Türkiye ye izine gideceğim. 2. {o} Uçakla yaklaşık 2000 euro tutuyor. 3. Arabayla Türkiye ye [gitmek] çok ucuz. 4. Dördümüz arabada Avupa nın içinden seyehat edeceğiz. 5. {o} Bavullarımız {ile} bagajımızda, çocuklar arkada ve eşim yanımda zor olmamalı. 6. Sabah saat 4 civarı hareket edeceğiz. 7. Üç saat içinde Almanya ya varırız. 8. Almanya üzerinden Avusturya ya geçeceğim. 9. Avusturya da Alp dağlarından geçeceğiz {süreceğiz}. 10. Daha hiç İtalya ya gitmedim {İtalya da bulunmadım}. 11. Orada kaybolmamak için İtalya nın yol haritasını aldım. 12. Ve belki bir kaç gün İtalya da kalabiliriz. 13. Feribotla Yunanistana geçmeyi düşünüyorum. 14. İkibin kilometre ve 3 günden sonra Türkiye ye ulaşacağız. 15. Üç hafta Türkiye de kalacağız. 16. Bir hafta boyunca Ankara da akrabalarımızı ziyaret edeceğiz. 17. Sonra 2 hafta civarı güneyde kalacağız. 18. {o} İnşallah çok güzel tatil olacak. 19. Okullar başlamadan önce de geri döneceğiz. 20. Sana Türkiye den mektup yollarım {yollayacağım}. komşu de buur man -(y)e anlat- ver tel len aan 1. hafta sonu het week end (de weekends) araba de auto (m; de auto s) izin de va kan tie (v; de vakanties) izine git- op vakantie gaan 2. uçak het vlieg tuig (de vliegtuigen) yaklaşık haast tut- kos ten 3. çok heel ucuz goed koop 4. dördümüz met z n vieren ( 5.3.4) Avupa het Eu ro pa seyehat et- rei zen 5. bavul de kof fer (m; de koffers) bagaj de kof fer bak (m; de kofferbakken) çocuk het kind (de kinderen) arkada ach ter in yer belirten zarf ( 6.4) eş de vrouw (v; de vrouwen) yan naast yanımda naast me zor moei lijk ol- zijn (was; geweest) 6. sabah s och tends

9. Modül 292 hareket et- ver trek ken 7. Almanya het Duits land -(y)e var- be rei ken 8. Avusturya het Oos ten rijk -(y)e geç- gaan naar 9. Alp dağları de Al pen sür- rij den 10. daha nog hiç me nooit İtalya het Ita lië -DE bulun- zijn in bir yerde bulunmayı belirtir ( 3.5.1) 11. orada daar kaybol- ver dwa len yol haritası de we gen kaart (de wegenkaarten) al- ko pen 12. belki mis schien bir kaç en kel gün de dag (m; de dagen) kal- blij ven 13. feribot de veer boot (de veerboten) Yunanistan het Grie ken land -(y)e geç- over ste ken naar düşüncesinde ol- van plan zijn 14. kilometre de ki lo me ter (m; de kilometers) -(y)e ulaş- be rei ken 15. hafta de week (de weken) 16. boyunca lang akraba de fa mi lie (v; de families) -(y)i ziyaret et- be zoe ken 17. sonra daar na civarı on ge veer güney het zui den kal- ver blij ven 18. inşallah ho pe lijk tatil de va kan tie (v; de vakanties) ol- wor den 19. okul de school (de scholen) başla- be gin nen -meden önce voordat ( 10.3.3) de en geri dön- te rug ke ren 20. mektup de brief (m; de brieven) -(y)e yolla- stu ren naar