TEDAŞ TÜRKİYE ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ELEKTRİK DAĞITIM ŞEBEKELERİ OG DAĞITIM HATLARI İLETKEN HIRDAVATLARI İMALAT TEKNİK ŞARTNAMESİ PROJE VE TESİS DAİRESİ BAŞKANLIĞI
İLETKEN HIRDAVATLARI TEKNİK ŞARTNAMESİ I. KAPSAM... Hİ-I 2. STANDARTLAR... Hİ-1 3. İŞLETME KOŞULLARI... Hİ-I 4. İMALAT... Hİ-1 5. İMALATÇI TARAFINDAN KULLANILACAK BİLGİLER...... Hİ-2 6. TESTLERİN KABUL EDİLME KRİTERLERİ VE TEST RAPORLARI... Hİ-3 7. AMBALAJLAMA... Hİ-4
Hİ-1 İLETKEN HIRDAVATLARI TEKNİK ŞARTNAMESİ 1. KAPSAM Bu şartname PATRİDGE, HAWK tipi iletkenli, 34,5 kv dağıtım hatlarının iletken ekleri ile HAWK tipi iletkenin top başını kapsar. 2. STANDARTLAR İletken hırdavatları aşağıdaki standartlara uygun olarak imal ve test edilecektir. - TS 917 sıcak daldırma ile çinko kaplama, - ASTM A 123 demir ve çelik imalatın sıcak daldırma ile çinko kaplanması, - ASTM A 239 daldırma deneyi, - BS 3288 hava hatları için iletken ve izolatör irtibatları, İmalatçının, yukarıdaki standartlara eşit yada üstün kendi standartları da kabul edilebilir. Bu durumda imalatçı teklifi ile birlikte standartların birer kopyasını verecektir. Teklif edilen standartlar, okunaklı, kabul edilebilir son revizyon tarihli olacaktır. 3. ÎŞLETME KOŞULLARI Deniz seviyesinden, 1,2 d buz yüklü bölgeleri kapsayan, Türkiye' nin bütün doğal yapısı üzerinde, - Hava sıcaklığı Maksimum : 50 0 C Minimum : - 40 0 C - Rüzgar basıncı : 70 kg/m 2 - Kirlilik durumu : Ağır kirli bölge - Sistemin karakteristiği Nominal voltaj : 34,5 kv Frekansı : 50 Hz 4. İMALAT 4. 1. İletken Topbaşları HAWK iletken için topbaşları biri %99,5 saflıkta alüminyum ve diğeri özel işlemden geçmiş çelik olmak üzere iki ayrı parçadan oluşan, tüp biçimi, hekzagonal sıkıştırmalı tipte olacaktır. Topbaşı uçları, iletkenin kopma dayanımının en az %95' ine dayanabilecek kopma dayanımında olacaktır. Alüminyum topbaşı klemplerinin, oksitlenmeyi önleyici macun konulması için alüminyum tapası olacaktır. Aynı zamanda, ayarlı bir irtibat halkası topbaşları ile birlikte verilecektir. İletken topbaşları, vidalı ayaklı, tüp biçimi sıkıştırmalı tip, cıvatalı camper klemesleri ile onatılacaktır Camper klemensleri cıvatalar vasıtasıyla topbaşlarına bağlanacaktır. Topbaşları, titreşim etkilerini en aza indirecek şekilde dizayn edilecektir. 4.2 İletken Ekleri PATRİDGE, HAWK tipi iletkenler için ekler biri %99,5 saflıkta alüminyum ve diğeri özel işlemlerden geçmiş çelik olmak üzere, iki ayrı parçadan oluşan tüp biçimi hekzagonal sıkıştırmalı tipte olacaktır. Alüminyum eklerin, oksitlenmeyi önleyici macun konulması için alüminyum tapası olacaktır. Ekler, iletkenin kopma dayanımının en az %95' ine dayanabilecek kopma dayanımında olacaktır. İletken ekleri, titreşim etkilerini en aza indirecek şekilde dizayn edilecektir.
Hİ-2 4.3 Tamir Manşonları Tüp biçimi, hekzagonal sıkıştırmalı tip tamir manşonları, kopuk yada hasar görmüş iletkenlerin sağlamlaştırılmalarında kullanılacaktır. Tamir manşonları, kullanıldıkları iletkenin kopma dayanımının, en az %95' ine da yanabilecek kopma dayanımında olacaktır. Tamir manşonları, dış tabakadaki liflerin 1/6' sından çok olmayan kopuk lifli bir iletkeni tamir edecek şeklide dizayn edilecektir. 4.4 Diğer Karakteristikler Tüm köşeler ve çıkıntılar, koronayı ve aşırı alan yığılmalarını en aza indirmek için iyice yuvarlatılacaktır. Ek, tamir manşonu ve topbaşı gibi, iletkenlerle yada iletken malzeme ile direkt olarak temas eden bağlantı parçaları ve alüminyum malzemenin yüzeyi takılmadan önce tozlanma ve oksitlenmeden kaçınmak için ya pres yağıyla kaplanacak ya da benzer bir yöntemle korunması için özel önlemler alınacaktır. Alüminyum kısımların kaynağı, hatalı kısımların ve keskin köşelerin bulunması sonucu oluşacak korona kayıplarını ve kaynak yapılmış kısım içindeki hava kabarcıkları ve diğer yabancı maddelerin neden olduğu elektro manyetik alan yığılmalarını önleyecek şekilde yapılacaktır. Somunlar, anahtar kullanmaya gerek kalmadan cıvata üzerinde kolayca dönebilecektir. 5. İMALATÇI TARAFINDAN KULLANILACAK BİLGİLER 5.1. PADRİDGE, 266800 ACSR İletkenin Karakteristikleri - Toplam alüminyum kesit alanı : 134.87 mm 2 - Çelik özün toplam kesit alanı : 21.99 mm 2 - Toplam kesit alanı : 156.86 mm 2 - Örgü şekli : 26 AL // St - Alüminyum telin çapı : 2.57 mm - Çelik telin çapı : 2.00 mm - İletken çapı : 16.28 mm - Çelik özün çapı : 6.00 mm - İletkenin kopma dayanımı : 5096 kg - Birim ağırlığı : 543.8 kg/km 5.2 HAVVK, 477000 ACSR İletkeninin Karakteristikleri - Toplam alüminyum kesit alanı : 241.65 mm 2 - Çelik özün toplam kesit alanı : 39.19 mm 2 - Toplam kesit alanı : 280.84 mm 2 - Örgü şekli : 26AL // St - Alüminyum telin çapı : 3.44 mm - Çelik telin çapı : 2.67 mm - İletken çapı : 21.77 mm - Çelik özün çapı : 8.01 mm - İletkenin kopma dayanımı : 8798 kg - Birim ağırlığı : 972.8 kg/km 6. TESTLERİN KABUL EDİLME KRİTERLERİ VE TEST RAPORLARI 6.1 Testler - Tüm demir malzeme, ASTMA 123, ASTMA 153 ve TS 914 standartlarına uygun olarak sıcak daldırma usulü ile galvanizlenecektir. - Tüm galvanizlenmiş malzemeye, ASTM A 123, ASTM A 153 veyahut TS 914 standartlarına uygun olarak galvaniz testi uygulanacaktır. - Tüm galvanizlenmiş malzeme, CuSo ile yapılan (ASTM A 239 The preece test) deneyinde en az 7 daldırmaya dayanacaktır.
Hİ-3 6.2 Eklerin ve Topbaşının Testleri 6.2.1 Çekme testi Hırdavat, iletken üzerine takılacak ve sistem bir germe makinesi üzerine monte edilerek, olanakların elverdiği ölçüde servistekine yakın bir duruma getirilecektir. İletkendeki şişmeleri önlemek üzere önlem alınacaktır. Test altındaki hırdavatla, takımdaki herhangi bir klemp yada ek sırasında kalan iletken, uzunluğu, iletken çapının 100 katından daha az olmayacaktır. İletken kopma yükünün %50 ' si kadar bir germe yükü deney örneği üzerine uygulanacak ve iletken, hırdavattaki hareket kolaylıkla anlaşılacak şekilde işaretlenecektir. Sonra, germe yükü, ara vermeksizin kopma yükünden %95'ine yükseltilecek ve sistem bu yük altında 1 dakika bekletilecektir. Bu 1 dakikalık sûre içinde hırdavata göre kaymadan dolayı hiçbir hareket olmayacak, hırdavatta da hiçbir hasar yada bozulma görülmeyecektir. 6.2.2 Direnç Testi Tamir manşonuna uygulanabilir bir iletken parçası alınacak ve yukarıda açıklandığı gibi dış tabakadan birbirine bitişik birkaç lif koparılacaktır. Sonra, bir tamir manşonu işletmede uygulandığı şekilde bu hasarlı iletken üzerine takılacaktır. Direnç, her iki yanda tamir manşonunun bitiminde iletken üzerinde alınan noktalar arasında ölçülecektir, ölçülen değer, eşdeğer uzunluktaki, ölçülmüş hasarsız iletken direncinin % 75' ini aşamayacaktır. 6.3 Tamir Manşonları Testi 6.3.1 Çekme Testi Tamir manşonuna uygulanabilir bir iletken parçası alınacak ve dış tabakadaki lif sayısının 1/6'sı kadar birbirine bitişik lif koparılacaktır. Kesişler iletken çapının 3 katı olan bir mesafeye yayılacaktır. Sonra bir tamir manşonu işletmede uygulandığı şekilde bu hasarlı iletken üzerine takılacaktır. İletkendeki şişmeleri önleyecek önlemler alınarak, sistem germe testi makinesi üzerine monte edilecek ve işletme koşullarına benzetilerek sabitleştirilecektir. Tamir manşonunun her iki yanında kalan iletken uzunluğu iletken çapının 100 katından daha az olmayacaktır. İletkene kopma yükünün %50' si kadar bir germe yükü uygulanacak ve iletken, manşondaki kayma kolaylıkla anlaşılacak şekilde işaretlenecektir. Sonra germe yükü, ara vermeksizin, kopma yükünün %95' ine yükseltilecek, sistem bu yük altında 1 dakika bekletilecektir. Tamir manşonuna bağlı olarak, bu 1 dakikalık süre içinde iletkende hiçbir kayma olmayacaktır. 6.3.2 Direnç Testi Tamir manşonuna uygulanabilir bir iletken parçası alınacak ve yukarıda açıklandığı gibi dış tabakadan birbirine bitişik birkaç lif koparılacaktır. Sonra, bir tamir manşonu işletmede uygulandığı şekilde bu hasarlı iletken üzerine takılacaktır. Direnç, her iki yanda tam tamir manşonunun bitiminde iletken üzerinde alınan noktalar arasında ölçülecektir. Ölçülen değer, eşdeğer uzunluktaki, ölçülmüş hasarsız iletken direncinin % 75' ini aşamayacaktır.
Hİ-4 6.4 Kabul Etme Kriterleri Sevkıyata hazır olan her bir partideki her cins malzemenin %5' ine (Her birinin %5' ine) çekme testi uygulanacaktır. Bu örnekler teste hazır malzeme yığını arasından düzensiz bir seklide seçilecektir. Eğer test edilen örnekler, standartların ve teknik karakteristiklerin üzerinde bir dayanım verirse, çekme deneyi sonuçlan yeterli kabul edilecektir, örneklerden bir tanesi bile istenen dayanımın altında olursa, test edilen örnek sayısının iki katı örnek alınarak, alınan örneklere çekme testi uygulanacaktır. İkinci testte, herhangi bir örnek istenen değeri vermezse, partideki o cins bir malzemenin reddi için yeterli bir neden olacaktır. 6.5. Test Raporları İmalatçı her parti hırdavat imalatını takiben yukarıda öngörülen testleri yapacaktır. Yüklenici imal edilerek testleri yapılmış ve test sonuçlan olumlu çıkmış hırdavat malzemelerine ait imalatçı tarafından hazırlanarak imzalanan, - Test raporlarını, - Tüm ölçüm değerlerini ve hesapları, - Testlerde kullanılan ölçü araç ve düzeneklerine ilişkin bilgileri ve son kalibrasyon belgesini, - Test metotları ve uyulan standarda ait bilgiyi, - Teste tabi tutulan hırdavatların seri numaralarını, İçerecek şekilde hazırlayacağı 3 adet dosyayı kontrol ve onay için TEDAŞ' a verecektir. Tüm test makineleri, araç ve teçhizat test tarihinden en fazla 6 ay önce kalibre edilmiş olmalıdır. 7. AMBALAJLAMA İletken hırdavatları sağlam bir tahta paket içine konacaktır. Paketler çelik kuşak ile bağlanacaktır. Paketleme, sevkıyatta malzemeyi nakliye, indirme ve bindirme sırasında olabilecek çizilme, kırılma veya hasardan koruyacak şeklide yapılmalıdır. Tüm hırdavat elle taşınması kolay en fazla 150 kg ağırlıkta olacak şekilde paketlenecektir. Sandıklara aynı cins hırdavatlar konacaktır. Bu sandıklar aşağıdaki bilgileri içeren, harici hava koşullarında bozulmayacak ve silinmeyecek madeni plakalarla etkilenecektir. - İmalatçının İsmi ve Sembolü :... - Hırdavatın Cinsi :... - Hırdavatın Kullanılacağı İletken :... - Sandıktaki Hırdavat Adedi :... ad. - Sandığın Brüt Ağırlığı :... kg. - İmalat Tarihi :... (Ay ve yıl) - İmalat Seri Numarası :... (İmalattan çıkış sırasına göre) - Test Rapor Tarih ve Numarası :...