Ders Tanıtım Formu Dersin Adı SATRANÇ Öğretim Dili Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans () Lisans ( X) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (X) Uzaktan Öğretim( ) Diğer ( ) Dersin Türü Dersin Alan Kodu Ders Kodu Zorunlu () Seçmeli (x) SBBS 206 Kuramsal Saat Uygulama Saat Toplam Saat Yarıyılı Ulusal Kredi AKTS Kredi 2 2 2 Bahar 3 4 Dersin Amacı Dersin amacı öğrencilere satrancın tarihi, oyun kuralları, taşların hareketleri, açılış, notasyon, mat konumları ve taktik konusunda temel bilgileri vermek ve öğrencilerin bu bilgileri kullanarak satrancı öğrenmelerini sağlamaktır. Dersin Özet İçeriği Satrancın tanımı, satranç tahtasına genel bakış, satranç taşlarının hareketi, notasyon, mat konumları, taşların değeri, açmaz, örtü, çatal, şiş hamleleri, taktik. Ön Koşul Dersler Önerilen Seçmeli Dersler 1-)satrancın temel kavram ve kuralları hakkında bilgi sahibi olabilirler. 2-)satrançta farklı açılışlar uygulayabilirler. Dersin Öğrenme Çıktıları 3-)satranç öğretim yöntemlerini uygulayabilirler. 4-)satrançta taktik konusunu özetleyebilirler. Dersin Koordinatörü Dersin Öğretim Elemanı Dersin Yardımcı Öğretim Elemanı Öğretim Yöntemleri (X) Sözel Anlatım ( ) Örnek Olay (X) Bilgisayar Destekli (X) Tartışma ( ) Drama ( ) Laboratuvar ( ) Problem Çözme ( ) Buluş Yoluyla ( ). ( ) Deney (X) Proje ( ). Ders Kitabı / Önerilen Kaynaklar Yardımcı Ders Kitabı Kulaç, O. 2001; Başlangıç Düzeyi Satranç Kaynak Kitabı, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul Kulaç, O. 2009; Orta Düzey Satranç Kaynak Kitabı, Türkiye İş Bankası 1 / 5
Yayınları, İstanbul Kasparov, G. 2006; Benim Ustalarım, İş Bankası Yayınları, İstanbul Başarı Notunu Değerlendirme Sistemi ( ) Doğrudan Dönüşüm Sistemi (X) Bağıl Değerlendirme Yarıyıl içi çalışmaları Sayısı Katkı Payı %** Devam (a) Ölçme ve Değerlendirme Laboratuar Uygulama Alan Çalışması Derse Özgü Staj (Varsa) Ödevler Sunum Projeler Projeler Seminer Ara Sınavlar* 1 40 Genel sınav 1 60 Toplam 3 100 Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 40 60 TOPLAM 100 2 / 5
Haftalara Göre Ders Konuları Hafta Konular Ön Hazırlık Hafta 1 Satrancın genel tanımı, tarihçesi ve öğretim amaçları:analitik becerileri artırma, problem çözme teknikleri geliştirme, kendine güveni artırma, mantık geliştirme, karar verme becerisi geliştirme Hafta 2 Hafta 3 Hafta 4 Hafta 5 Hafta 6 Hafta 7 Hafta 8 Oyun alanının kuruluşu, beyaz ve siyah taşların konumları, taşların değeri: şah 0, piyon 1, at 3, fil 3, kale 5, vezir 9 Şah, piyon ve vezirin hamle şekileri: satraçta sadece bir kral vardır ve her yönde sadece bir kare hareket edebilir. Piyon ileriye hareket eder geriye hareket edemez. Vezir, dikey, yatay ve çapraz yönde hareket eder. Fil, at ve kalenin hamle şekilleri: filler çapraz hareket eder ve taşların üzerinden atlayamazlar. At diğer taşların üzerinden atlayan tek taştır ve L şeklinde hareket eder Şah deme:eğer şah rakip taşların ya da piyonların tehditi altındaysa bu şah çekme durumu olarak algılanır. Bu durumdan kurtulmamın 3 yolu vardır: 1. Şahı güvenli kareye kaçmak 2. Şahı tehdit eden taşı bir başka taş ile engelleme 3. Rakip taşı alma Kale hamlesi uygulamaları: kaleyi c2 ya da c7 karesine yerleştir. Oyun alanının her hangi bir yerinde bulunan rakip 8 taş seçin. Kalenin bu sekiz taştan alabileceği taşa göre hamleler geliştirin. Hamle yapmadan önce çocukları cesaretlendirin. ROK hamlesi: şu durumlarda rok hamlesi yapılabilir. 1. Şah tehdit altında olmayacak. 2. Şah ya da kale oynamamış olacak. 3. Şah söylenmeyecek. Arasınav Hafta 9 Açılışlar: 1. İspanyol açılışı: (Ruy Lopez), 1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fb5 2. İtalyan açılışı : (Giuoco Piano), 1. e4 e5 2. Af3 Ac6 3. Fc4 Hafta 10 Hafta 11 Hafta 12 Hafta 13 Açılışların amaçları: 1. Erken kale açılımı sağ yada sol taraflara yapılmalıdır. 2. d4/e4 or d5/e5.teki merkez kareler kontrol altına alınmalıdır. 3. Şahın önündeki piyonlar mümkün olduğunca ileri oynanmalıdır. Oyun ortası evrenin amaçları: 1. Rakip taşların pzoisyonunu değiştirerek ele geçirme. 2. Hücumları şiş hamlesi şeklinde uygulama. 3. Çatal hamlesi kullanarak hucüm yapma Şah mat:oyun şah ele geçince biter. Eğer kaçacak kareniz yoksa, rakip taşı alamıyor ya da önüne bir taş getiremiyorsanız oyunu kaybedersiniz. Bunun anlamı şahın ölümü demektir.bu durumda oyun sona erer. Oyun sonu amaçları: 1. Tüm taşları oyun merkezine yönelik kullanarak, etkili olabilecekleri karelere yönlendirme 2. Şahı rkibin hucümundan uzak bir yerde emniyet altına alma. 3. Piyonları vezir yapmaya yönelik yapılacak hamle üzerinde yoğunlaşma. Hafta 14 Uygulama, taktik ve strateji DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARININ PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLE İLİŞKİLENDİRİLMESİ Dersin Öğrenme Çıktıları * 3 / 5
Program Yeterlilikleri 01 02 03 04 05 06 07 088 09 10 1. Spor Bilimleri alanındaki temel genel bilgilere sahiptir. 5 4 5 4 2. Spor bilimleri alanındaki bilgi ve beceri düzeyinin farkında olur. 5 5 5 5 3. Spor Bilimleri alanında işlevsel ve taktiksel düzeyde karar alma becerisine sahiptir. 5 4 5 4 4. Spor Bilimleri alanında uygulamaya yönelik temel bir problem çözümünde kullanılabilecek ilkeleri bilerek, çözüm önerileri geliştirir. 5. Spor Bilimleri alanındaki faaliyetlerin düzenlenmesi konusunda temel becerilere sahip olur, bu faaliyetleri uygular ve değerlendirmesini yapar. 5 5 5 5 5 4 5 4 6. Spor Bilimleri alanıyla ilgili farklı projelerde ekip üyesi olarak uyumlu bir şekilde çalışabilir 5 5 5 4 7. Rekreasyon etkinliklerinin plan ve programlarını bilir ve uygular 3 5 5 5 8. Egzersiz programı çıkartır, programı takip eder ve gerektiğinde programda düzenlemeler yapar. 5 4 5 4 9. Bireylerle iyi ve etkili iletişim kurar 5 3 5 5 10. Alanındaki duygu, düşünce, görüş ve projelerini etkili bir şekilde aktarabilir. 5 5 5 4 11. İngilizceyi iyi düzeyde bilir ve Spor Bilimleri alanındaki kaynakları takip eder 5 4 3 4 12. Spor Bilimleri ile ilgili belirli bir alanda çalışır ve uzmanlaşır 5 4 3 3 * 1: Çok düşük 2: Düşük 3: Orta 4: Yüksek 5: Çok yüksek 4 / 5
AKTS ( Öğrenci İş Yükü) Hesabı (Ortalama Saat) Etkinlikler Sayısı Ön Hazırlık Etkinlik Süresi Toplam İş Yükü Kuramsal Ders 13 3 39 Uygulamalı Ders - - Ödevler - - Sunum / Seminer hazırlama - Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön Çalışma, pekiştirme, vb) 13 4 52 Dönem Ödevi / Proje Hazırlama - Uygulama (Lab., Atölye, Arazi, PDÖ) - Diğer Bilgi Edinme Çalışmaları - Kısa Sınav(lar) - Ara Sınav(lar) 1 6 1 7 Yarıyıl Sınavı 1 9 1 10 Toplam İş Yükü (Saat) 108 Yuvarla [Toplam İş Yükü (saat) / Haftalık İş Yükü (30)] = Dersin AKTS Kredisi 4 5 / 5