MEPET METRO PETROL VE TESĠSLERĠ SANAYĠ TĠCARET A.ġ. 31 MART 2012 TARĠHĠ ĠTĠBARĠYLE FĠNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETĠM RAPORU
Ġçindekiler Sayfa Bağımsız denetçi görüşü - Bilançolar 1-2 Kapsamlı gelir tabloları 3-4 Özsermaye değişim tabloları 5 Nakit akım tabloları 6 Finansal tablolara ilişkin dipnotlar 7-60
31 MART 2012 VE 31 ARALIK 2011 TARĠHLERĠ ĠTĠBARĠYLE BĠLANÇOLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) (Seri:XI, No:29 Konsolide Olmayan) Bağımsız Denetimden Dipnot GeçmiĢ Ref. 31 Mart 2012 31 Aralık 2011 VARLIKLAR Dönen Varlıklar 36.830.792 38.405.283 Nakit ve Nakit Benzerleri 7 1.519.468 1.139.218 Finansal Yatırımlar 8 - - Ticari Alacaklar 25.812.914 26.972.762 -İlişkili Taraflardan Alacaklar 38 18.327.579 19.880.380 -Diğer Ticari Alacaklar 11 7.485.335 7.092.382 Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacaklar 13 - - Diğer Alacaklar 12 14.480 78.903 Stoklar 14 4.412.614 3.768.091 Canlı Varlıklar 15 - - Devam Eden İnşaat Sözleşmelerine İlişkin Varlıklar 16 - - Diğer Dönen Varlıklar 27 337.983 1.712.976 Ara Toplam 32.097.459 33.671.950 Satış Amacıyla Elde Tutulan Duran Varlıklar 34 4.733.333 4.733.333 Duran Varlıklar 156.117.220 157.770.808 Ticari Alacaklar 11 - - Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacaklar 13 - - Diğer Alacaklar 12 154.959 150.403 Finansal Yatırımlar 8 - - Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar 17 - - Canlı Varlıklar 15 - - Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 18 - - Maddi Duran Varlıklar 19 155.872.927 157.519.270 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 20 89.334 101.135 Şerefiye 21 - - Ertelenmiş Vergi Varlığı 36 - - Diğer Duran Varlıklar 27 - - TOPLAM VARLIKLAR 192.948.012 196.176.091 1 Ekteki dipnotlar mali tabloların tamamlayıcı parçasını oluşturur.
31 MART 2012 VE 31 ARALIK 2011 TARĠHLERĠ ĠTĠBARĠYLE BĠLANÇOLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) (Seri:XI, No:29 Konsolide Olmayan) Bağımsız Denetimden Dipnot GeçmiĢ Ref. 31 Mart 2012 31 Aralık 2011 KAYNAKLAR Kısa Vadeli Yükümlülükler 18.356.116 18.676.498 Finansal Borçlar 9 1.004.628 1.007.256 Diğer Finansal Yükümlülükler 10 - - Ticari Borçlar 14.144.722 12.014.224 -İlişkili Taraflara Borçlar 38 3.748.603 3.293.244 -Diğer Ticari Borçlar 11 10.396.119 8.720.980 Diğer Borçlar 12 608.579 989.310 Devam Eden İnşaat Sözleşmeleri Hakediş Bedelleri 16 - - Finans Sektörü Faaliyetlerinden Borçlar 13 - - Devlet Teşvik ve Yardımları 22 - - Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü 36-437.610 Borç Karşılıkları 23 900.214 - Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 27 1.697.973 4.228.098 Ara Toplam 18.356.116 18.676.498 Satış Amacıyla Elde Tutulan Duran Varlıklara İlişkin Yükümlülükler 34 - - Uzun Vadeli Yükümlülükler 12.463.377 12.753.798 Finansal Borçlar 9 - - Diğer Finansal Yükümlülükler 10 - - Ticari Borçlar 11 - - Diğer Borçlar 12 - - Finans Sektörü Faaliyetlerinden Borçlar 13 - - Devlet Teşvik ve Yardımları 22 - - Borç Karşılıkları 23 - - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar 25 153.543 114.234 Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 35 12.309.834 12.639.564 Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler 27 - - ÖZKAYNAKLAR 162.128.519 164.745.795 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar 162.128.519 164.745.795 Ödenmiş Sermaye 28 55.000.000 55.000.000 Sermaye Düzeltmesi Farkları 28 - - Diğer Sermaye Yedekleri 28 - - Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi (-) 28 - - Hisse Senedi İhraç Primleri 28 21.056.250 21.056.250 Değer Artış Fonları 28 91.866.249 92.819.102 Yabancı Para Çevrim Farkları 28 - - Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler 28 - - Geçmiş Yıllar Kar/(Zararları) 28 (4.129.557) 119.959 Net Dönem Karı/(Zararı) (1.664.423) (4.249.516) Kontrol Gücü Olmayan Paylar - - TOPLAM KAYNAKLAR 192.948.012 196.176.091 2 Ekteki dipnotlar mali tabloların tamamlayıcı parçasını oluşturur.
01 OCAK- 31 MART 2012 VE 01 OCAK- 31 MART 2011 HESAP DÖNEMLERĠNE AĠT AYRINTILI GELĠR TABLOSU (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) (Seri:XI, No:29 Konsolide Olmayan) Bağımsız Dipnot Denetimden GeçmiĢ 01 Ocak- Ref. 31 Mart 2012 Bağımsız Denetimden GeçmiĢ 01 Ocak- 31 Mart 2011 Satış Gelirleri 29 56.462.155 46.350.489 Satışların Maliyeti (-) 29 (55.857.133) (47.125.871) BRÜT KAR 605.022 (775.382) Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 30 (499.727) (58.178) Genel Yönetim Giderleri (-) 30 (996.296) (173.219) Diğer Faaliyet Gelirleri 31 297.370 211.232 Diğer Faaliyet Giderleri (-) 31 (1.378.549) (861.233) FAALĠYET ZARARI (1.972.180) (1.656.780) Finansal Gelirler 32 431.285 561 Finansal Giderler (-) 33 (249.270) (390.050) VERGĠ ÖNCESĠ ZARARI (1.790.165) (2.046.269) Vergi Gelir / Gideri (-) - Dönem Vergi Gelir / Gideri (-) 35 - (30.135) - Ertelenmiş Vergi Geliri / Gideri (-) 35 125.742 319.806 DÖNEM ZARARI (1.664.423) (1.756.598) 3 Ekteki dipnotlar mali tabloların tamamlayıcı parçasını oluşturur.
01 OCAK- 31 MART 2012 VE 01 OCAK- 31 ARALIK 2011 HESAP DÖNEMLERĠNE AĠT KAPSAMLI GELĠR TABLOSU (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) (Seri:XI, No:29 Konsolide Olmayan) Bağımsız Bağımsız Dipnot Denetimden GeçmiĢ Denetimden GeçmiĢ Ref. 01 Ocak- 01 Ocak- 31 Mart 2012 31 Aralık 2011 DÖNEM ZARARI (1.664.423) (1.756.598) DĠĞER KAPSAMLI GELĠR Duran Varlıklar Değer Artış Fonundaki Değişim 19 (1.156.841) (2.066.079) Diğer Kapsamlı Gelir Kalemlerine İlişkin Vergi 35 Gelir/Giderleri 203.988 385.835 DĠĞER KAPSAMLI GELĠR (VERGĠ SONRASI) (952.853) (1.680.244) TOPLAM KAPSAMLI GELĠR (2.617.276) (3.436.842) Dönem Zararının Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar - - Ana Ortaklık Payları (1.664.423) (1.756.598) Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar - - Ana Ortaklık Payları (2.617.276) (3.436.842) 5.500.000.000 5.000.000.000 Hisse BaĢına Kazanç / (Kayıp) (0,00030) (0,00035) 4 Ekteki dipnotlar mali tabloların tamamlayıcı parçasını oluşturur.
01 OCAK- 31 MART 2012 VE 01 OCAK- 31 MART 2011 HESAP DÖNEMLERĠNE AĠT ÖZKAYNAK DEĞĠġĠM TABLOLARI (Seri:XI, No:29 Konsolide) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) Sermaye Hisse Senedi İhraç Pirimleri Değer Artış Fonları Geçmiş Yıl Karları / (Zararları) Dönem Karı / (Zararı) Toplam 31 Aralık 2010 Bakiyesi 50.000.000-95.918.527 3.080.810 (2.960.851) 146.038.486 Önceki dönem karının transferi - - - (2.960.851) 2.960.851 - Yeniden değerleme fonu artışı (Dipnot 17,18,19) - - (2.066.079) - - (2.066.079) Yeniden değerleme fonu üzerinden hesaplanan ertelenmiş vergi (Dipnot 35) - - 385.835 - - 385.835 Dönem net kar / (zararı) - - - - (1.756.598) (1.756.598) 31 Mart 2011 Bakiyesi 50.000.000-94.238.283 119.959 (1.756.598) 142.601.644 31 Aralık 2011 Bakiyesi 55.000.000 21.056.250 92.819.102 119.959 (4.249.516) 164.745.795 Önceki dönem karının transferi - - - (4.249.516) 4.249.516 - Yeniden değerleme fonu artışı (Dipnot 17,18,19) - - (1.156.841) - - (1.156.841) Yeniden değerleme fonu üzerinden hesaplanan ertelenmiş vergi (Dipnot 35) - - 203.988 - - 203.988 Dönem net kar / (zararı) - - - - (1.664.423) (1.664.423) 31 Mart 2011 Bakiyesi 55.000.000 21.056.250 91.866.249 (4.129.557) (1.664.423) 162.128.519 5 Ekteki dipnotlar mali tabloların tamamlayıcı parçasını oluştururlar.
01 OCAK- 31 MART 2012 VE 01 OCAK- 31 MART 2011 HESAP DÖNEMLERĠNE AĠT NAKĠT AKIM TABLOSU (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) A. ESAS FAALĠYETLERĠNDEN KAYNAKLANAN NAKĠT AKIMLARI 01.01-31.03.2012 Özel Bağımsız Denetimden GeçmiĢ 01.01-31.03.2011 Vergi Öncesi Net Dönem Karı / (Zararı) (1.790.165) (2.046.269) Düzeltmeler Amortisman ve itfa payları 18-19 612.287 2.010.615 Kıdem tazminatı karşılık giderleri 24 60.508 18.976 Vadeli işlemlerden kaynaklanan zararlar / (karlar) 10 20.110 (16.521) Giderleştirilen yapılmakta olan yatırımlar 28.321 - Şüpheli alacak karşılıkları 257.449 - Dava karşılıkları 900.214 - ĠĢletme Sermayesindeki DeğiĢikliklerden Önceki Faaliyet Karı (+) 88.724 (33.199) İlişkili şirketlerden alacaklardaki artışlar (-) / azalışlar (+) 37 1.578.542 (1.724.639) Ticari alacaklardaki Artışlar (-) / Azalışlar (+) 10 (646.812) (30.552) Diğer alacaklardaki artışlar(-) / azalışlar (+) 11 33.972 213.113 Stoklardaki artış / azalışlar 13 (644.523) 382.333 Diğer dönen ve duran varlıklarda artış / azalış 26 1.374.993 1.427.767 İlişkili şirketlere borçlardaki artışlar 37 468.189 3.733.202 Ticari Borçlardaki Azalışlar / (Artışlar) (-) 10 1.638.763 248.121 Diğer kısa ve uzun vadeli borçlardaki azalışlar 11 (380.731) 166.215 Diğer kısa ve uzun vadeli yükümlülüklerdeki artış / azalışlar 26 (2.530.125) 515.069 Esas Faaliyet ile Ġlgili Olarak OluĢan Nakit (+) 980.992 4.897.430 Ödenen kıdem tazminatları 24 (21.199) - Ödenen vergiler 35 (437.610) (578.481) Esas Faaliyetlerden Kaynaklanan Net Nakit 522.183 4.318.949 B. YATIRIM FAALĠYETLERĠNDEN KAYNAKLANAN NAKĠT AKIMI Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları 18-19 (139.305) (911.089) Maddi ve maddi olmayan duran varlık satış hasılatı 18-19 - - Yatırım Faaliyetlerinde (Kullanılan) / Elde Edilen Nakit (139.305) (911.089) C. FĠNANSMAN FAALĠYETLERĠNDEN KAYNAKLANAN NAKĠT AKIMI Banka kredilerindeki artış / azalışlar 8 (2.628) (3.078.933) Nakit sermaye arttırımı 27 - - Finansman Faaliyetlerinden Kaynaklanan Net Nakit (2.628) (3.078.933) Nakit Ve Benzerlerinde Meydana Gelen Net ArtiĢ 380.250 328.927 Dönem BaĢındaki Nakit Ve Nakit Benzerleri Mevcudu 1.139.218 603.814 Dönem Sonundaki Nakit Ve Nakit Benzerleri Mevcudu 6 1.519.468 932.741 6 Ekteki dipnotlar mali tabloların tamamlayıcı parçasını oluştururlar.
1. ġġrket ĠN ORGANĠZASYONU VE FAALĠYET KONUSU Mepet Metro Petrol ve Tesisleri Sanayi Ticaret A.Ş. (Şirket), 22 Mart 1999 tarihinde Metro Turizm Petrol Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olarak İstanbul da kurulmuştur. 11 Mart 2010 tarihinde nevi değişikliği ile Metro Turizm Petrol Ürünleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi olarak tescil edilmiş, 31 Ağustos 2010 tarihinde Mepet Metro Petrol ve Tesisleri Sanayi Ticaret A.Ş. olarak unvan değişikliğine gidilmiştir. Şirket, 25 Temmuz 2011 tarihinde İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda işlem görmeye başlamıştır. Şirket, akaryakıt ve otoyol tesis işletmeciliği sektöründe faaliyet göstermektedir. Şirket in ana faaliyet konusu, akaryakıt istasyonları ve tesisleri açmak ve işletmek ve her türlü akaryakıt ve madeni yağlar ile LPG depolama, dağıtım ve dolum tesislerinin kurulması ve kiraya verilmesi, kiralanması, turistik amaçlı faaliyetlerde bulunmak amacıyla turistik amaçlı her türlü otel, tesis, restoran, mağaza, büfe, bar, çay ocağı işletmeleri tesis etmek, işletmek, kiralamak, kiraya vermektir. Şirket in akaryakıt istasyonları aşağıdaki gibidir: AKARYAKIT ĠSTASYONLARI BULUNDUĞU ĠL BÖLGE 1. Gerede Akaryakıt İstasyonu - 1 Bolu Batı Karadeniz 2. Gerede Akaryakıt İstasyonu - 2 Bolu Batı Karadeniz 3. Çorlu Akaryakıt İstasyonu - 1 Tekirdağ Marmara 4. Çorlu Akaryakıt İstasyonu - 2 Tekirdağ Marmara 5. Kırıkkale Yağlı Akaryakıt İstasyonu Kırıkkale İç Anadolu 6. Susurluk Akaryakıt İstasyonu Balıkesir Ege 7. Edirne Akaryakıt İstasyonu Edirne Marmara 8. Esenler Otogar Güney Akaryakıt İstasyonu İstanbul Marmara 9. Mavi Ocak Akaryakıt İstasyonu Çorum İç Anadolu 10. Dilekçeler Akaryakıt İstasyonu Aksaray İç Anadolu 11. Çarşamba Akaryakıt İstasyonu Samsun Orta Karadeniz 12. Selimpaşa Akaryakıt İstasyonu - 1 İstanbul Marmara 12. Selimpaşa Akaryakıt İstasyonu - 2 İstanbul Marmara 13. Edirne Arda Akaryakıt İstasyonu Edirne Marmara 15. Konya Akaryakıt İstasyonu Konya İç Anadolu 16. Kırıkkale Akaryakıt İstasyonu Kırıkkale İç Anadolu 17. Osmancık Akaryakıt İstasyonu Çorum İç Anadolu 18. Samsun Akaryakıt İstasyonu - 1 Samsun Orta Karadeniz 19. Samsun Akaryakıt İstasyonu - 2 Samsun Orta Karadeniz 20. Otogar Kuzey Akaryakıt İstasyonu İstanbul Marmara 21. Denizli Akaryakıt İstasyonu Denizli Ege 22. Yozgat Akaryakıt İstasyonu Yozgat İç Anadolu 23. Seydişehir Akaryakıt İstasyonu Konya İç Anadolu 24. Çarşamba Otogar Akaryakıt İstasyonu Samsun Orta Karadeniz 25. Manisa Kula İstasyonu Manisa Ege 7
1. ġġrket ĠN ORGANĠZASYONU VE FAALĠYET KONUSU (devamı) Şirket in tesis lokasyonları aşağıdaki gibidir: TESĠSLER BULUNDUĞU ĠL BÖLGE 1. Dörtdivan Tesisleri (Kuzey) Bolu Batı Karadeniz 2. Dörtdivan Tesisleri (Güney) Bolu Batı Karadeniz 3. Sabahattin'in Yeri Tesisleri (Kuzey) Bolu Batı Karadeniz 4. Sabahattin'in Yeri Tesisleri (Güney) Bolu Batı Karadeniz 5. Köroğlu Park Tesisleri (Kuzey) Bolu Batı Karadeniz 6. Köroğlu Park Tesisleri (Güney) Bolu Batı Karadeniz 7. Paşaköy Tesisleri Bolu Batı Karadeniz 8. Selimpaşa Tesisleri (Kuzey) İstanbul Marmara 9. Selimpaşa Tesisleri (Güney) İstanbul Marmara 10. Çorlu Tesisleri (Kuzey) Tekirdağ Marmara 11. Çorlu Tesisleri (Güney) Tekirdağ Marmara 12. Akçaköy Tesisleri (Kuzey) Tekirdağ Marmara 13. Akçaköy Tesisleri (Güney) Tekirdağ Marmara 14. Susurluk Tesisleri Balıkesir Marmara 15. Edirne Tesisleri Edirne Marmara 16. Çarşamba Metro Tesisleri Samsun Orta Karadeniz 17. Çarşamba Otogar Büfe Tesisleri Samsun Orta Karadeniz 18. Aksaray Tesisleri Aksaray İç Anadolu 19. Ganita Tesisleri Çorum İç Anadolu 20. Mavi Ocak Tesisleri Çorum İç Anadolu 21. Yağlı Tesisleri Kırıkkale İç Anadolu 22. Mucur Tesisleri Kırşehir İç Anadolu 23. Palmiye Tesisleri Yozgat İç Anadolu 24. Suit Park Tesisleri Denizli Ege 25. Bornova Tesisleri İzmir Ege 26. Kula Tesisleri Manisa Ege Şirket, 31.03.2012 tarihi itibariyle yukarıda belirtilen lokasyonlarda toplam 67 işletme (restoran, market, cafe vb.) ile faaliyetlerine devam etmektedir. Şirket in kayıtlı merkezi aşağıdaki adrestedir; Rüzgarlı Bahçe Mah. Şehit Er Cengiz Kırcıoğlu Sok. No: 6 Kavacık / Beykoz / İstanbul Şirket, 31 Ağustos 2010 tarihinde ana sözleşmesinde değişikliğe giderek, Metro Turizm Petrol Ürünleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi olan ticaret unvanını, Mepet Metro Petrol ve Tesisleri Sanayi Ticaret A.Ş. olarak değiştirmiştir. Söz konusu değişiklik 6 Eylül 2010 tarihli ve 7643 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayınlanarak tescil edilmiştir. 8
1. ġġrket ĠN ORGANĠZASYONU VE FAALĠYET KONUSU (devamı) Şirket sermayesi 25 Ağustos 2011 tarihli 7888 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde aşağıdaki şekilde tescil edilmiştir, Şirket in 200.000.000 TL lik kayıtlı sermaye tavanı içerisinde çıkarılmış sermayesi ortakların yeni pay alma hakları kısıtlanarak halka arz edilmek suretiyle 50.000.000 TL den 55.000.000 TL ye arttırılmıştır. Şirket in ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir: 31 Mart 2012 31 Aralık 2011 Ortaklar Pay oranı Pay tutarı Pay oranı Pay tutarı Metro Ticari ve Mali Yat. Holding A.Ş. 0,641864 35.302.497 0,644053 35.422.894 Metro Turizm Seyahat Org. ve Tic. A.Ş. 0,12 6.600.000 0,12 6.600.000 Vanet Gıda San. İç ve Dış Tic. A.Ş. 0,048182 2.650.000 0,048182 2.650.000 Avrasya Terminal İşletmeleri A.Ş. 0,036364 2.000.000 0,036364 2.000.000 Galip Öztürk 0,000513 28.259 0,034418 1.893.002 Sevgi Mert 0,000002 100 0,000002 100 Hüseyin Balkış 0,000002 100 0,000002 100 Erdem Yücel 0,000002 100 0,000002 100 Diğer 0,153072 8.418.944 0,116978 6.433.804 Toplam 1 55.000.000 1 55.000.000 31 Mart 2012 tarihi itibariyle Şirket in çalışan personel sayısı 121 kişidir ( 31 Aralık 2011: 181 kişi). 2. FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR Uygulanan finansal raporlama standartları Şirket in finansal tabloları Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından kabul edilen finansal raporlama standartlarına ( SPK Finansal Raporlama Standartları ) uygun olarak hazırlanmıştır. Sermaye Piyasası Kurulu ( SPK ), Seri: XI, No: 29 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği ile işletmeler tarafından düzenlenecek finansal raporlar ile bunların hazırlanması ve ilgililere sunulmasına ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektedir. Bu tebliğ, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine ait ilk finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiş olup, SPK nın Seri: XI, No: 25 sayılı Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ i yürürlükten kaldırılmıştır. Bu tebliğe istinaden, işletmelerin finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ( UMS/UFRS ) na göre hazırlamaları gerekmektedir. Ancak Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu ( UMSK ) tarafından yayımlananlardan farkları Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu ( TMSK ) tarafından ilan edilinceye kadar UMS/UFRS ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykırı olmayan, TMSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları ( TMS/TFRS ) esas alınacaktır. 2. FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (devamı) 9
Finansal tabloların hazırlanış tarihi itibariyle, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin UMSK tarafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından henüz ilan edilmediğinden, finansal tablolar SPK nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, UMS/UFRS nin esas alındığı SPK Finansal Raporlama Standartları na uygun olarak hazırlanmıştır. Finansal tablolar ve bunlara ilişkin dipnotlar SPK tarafından 17 Nisan 2008 ve 9 Ocak 2009 tarihli duyurular ile uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. Finansal tablolar Mepet Metro Petrol ve Tesisleri Sanayi Ticaret A.Ş. nin, yasal kayıtlarına dayandırılarak ve farklı muhasebe politikaları benimsenerek düzenlenen finansal tablolarına, SPK Finansal Raporlama Standartları na uygunluk sağlaması amacıyla, bazı düzeltme ve sınıflandırma kayıtları yansıtılmak suretiyle hazırlanmıştır. Finansal tablolar ve dipnotlar, SPK tarafından 9 Nisan 2008 tarihinde yayımlanan Seri: XI, No:29 numaralı tebliğinde belirlenen ve uygulanması zorunlu kılınan formatlara uygun olarak sunulmuştur. ĠĢlevsel ve sunum para birimi Şirket in finansal tablo kalemleri, söz konusu şirketin içinde bulunduğu ve operasyonları sürdürdüğü ana ekonomide geçerli olan para birimi cinsinden ölçülmüştür. Finansal tablolar ve raporlama para birimi olan TL cinsinden sunulmuştur. 31 Mart 2012, 31 Aralık 2011, finansal tabloların onaylandığı tarihler itibariyle T.C. Merkez Bankası döviz alış kurları aşağıdaki gibidir: 31 Mart 2012 31 Aralık 2011 Amerikan Doları 1.7729 1,8889 Avro 2.3664 2,4438 Para birimleri sırasıyla, Avro ve Amerikan Doları dır. Finansal durum tablosu kalemleri raporlama dönemi sonundaki kur ile TL'ye çevrilmektedir. Yüksek enflasyon dönemlerinde mali tabloların düzeltilmesi SPK nın 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararına istinaden finansal tablolardaki tutarları yeniden ifade etme işleminin uygulanmasını gerektiren objektif koşulların gerçekleşmemiş olması ve SPK nın varolan verilere dayanarak ileride bu koşulların gerçekleşme emarelerinin büyük ölçüde ortadan kalktığını öngörmesi sebebiyle, işlevsel para birimi TL olan ve Türkiye de faaliyet gösteren şirketlerin finansal tabloları en son 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle UMS 29 uyarınca (Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama) yeniden ifade etme işlemine tabi tutulmuştur. Dolayısıyla, bu şirketlerin 31 MART 2012 ve 31 ARALIK 2011 tarihli bilançolarında yer alan parasal olmayan aktif ve pasifler ve sermaye dahil özkaynak kalemleri, 31 Aralık 2004 tarihine kadar olan girişlerin 31 Aralık 2004 tarihine kadar endekslenmesi, bu tarihten sonra oluşan girişlerin ise nominal değerlerden taşınmasıyla hesaplanmıştır. 10
2. FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (devamı) Muhasebe politikalarındaki değiģiklikler Şirket cari dönemde Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) ve UMSK nın Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi (UFRSYK) tarafından yayınlanan ve yeni ve revize edilmiş standartlar, yorumlardan kendi faaliyet konusu ile ilgili olanları uygulamıştır. Yeni Revize EdilmiĢ Uluslararası Finansal Raporlama Standartları 31 Mart 2012 tarih ve bu tarih itibariyle sona eren ara hesap dönemine ait finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen yeni standartlar ve UFRYK yorumları dışında 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle hazırlanan finansal tablolar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren geçerli olan yeni standart, değiģiklik ve yorumlar: UFRYK 19 Finansal Borçların Özkaynağa Dayalı Finansal Araçlarla Ödenmesi Bu yorum, işletme ile kredi verenler arasında finansal borcun şartları hakkında bir yenileme görüşmesi olduğu ve kredi verenin işletmenin borcunun tamamının ya da bir kısmının sermaye araçları ile geri ödemesini kabul ettiği durumların muhasebeleştirilmesine değinmektedir. UFRYK 19, bu sermaye araçlarının UMS 39 un 41 no lu paragrafı uyarınca ödenen bedel olarak niteleneceğine açıklık getirmektedir. Sonuç olarak finansal borç finansal tablolardan çıkarılmakta ve çıkarılan sermaye araçları, söz konusu finansal borcu sonlandırmak için ödenen bedel olarak işleme tabi tutulmaktadır. UFRYK 14 Asgari Fonlama KoĢulları (DeğiĢiklik) Bu değişikliğin amacı, işletmelerin asgari fonlama gereksinimi için yaptığı gönüllü ön ödemeleri bir varlık olarak değerlendirmelerine izin vermektir. UMS 32 Finansal Araçlar: Sunum ve Açıklama - Yeni haklar içeren ihraçların sınıflandırılması (DeğiĢiklik) Bu değişiklik, yürürlükteki standart uyarınca türev yükümlülük olarak muhasebeleştirilen belirli döviz tutarlar karşılığında yapılan hak ihracı teklifleri ile ilgilidir. Değişiklik, belirli koşulların sağlanması durumunda işlem sırasında geçerli olacak olan para birimine bakılmaksızın bu tür hak ihraçlarının öz kaynak olarak sınıflandırılması gerektiğini ortaya koymaktadır. UMS 24 ĠliĢkili Taraf Açıklamaları (DeğiĢiklik) Yapılan değişiklik ile yeni bir ilişkili taraf tanımı yapıldı ve hangi durumda kişilerin ve kilit yöneticilerin ilişkili taraflarla ilişkileri etkileyebilecekleri hususuna açıklık getirilmiştir. Ayrıca, devlet ile ve devlet kontrolü altındaki, devletin müştereken kontrol ettiği veya önemli etkisi olan şirketlerle yapılan işlemlere ilişkili taraf açıklama yükümlülüklerinden muafiyet getirilmiştir. 11
2. FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (devamı) Yeni Revize EdilmiĢ Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) Mayıs 2010 da UMSK, tutarsızlıkları gidermek ve ifadeleri netleģtirmek amacıyla üçüncü çerçeve düzenlemesini yayınlamıģtır. DeğiĢiklikler için çeģitli yürürlük tarihleri belirlenmiģ belirlenmiģtir. 1 Ocak 2011 tarihi itibariyle geçerli olan değiģiklikler aģağıdaki gibidir: UFRS 3 İşletme Birleşmeleri Bu iyileştirme, UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar, UMS 32 Finansal Araçlar: Sunum, UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme standartlarında yapılan ve koşullu bedele ilişkin muafiyeti kaldıran değişikliklerin 2008 de yeniden düzenlenen UFRS 3 ün uygulanmaya başlanmasından önce olan işletme birleşmelerinden doğan koşullu bedel için geçerli olmadığı konusuna açıklık getirmektedir. Ayrıca bu iyileştirme, mülkiyet hakkı veren araçların satın alınan işletmenin net varlıklarındaki orantısal payı olarak ifade edilen kontrol gücü olmayan payların bileşenlerini ölçme seçeneklerinin (gerçeğe uygun değer ya da mülkiyet hakkı veren araçların satın alınan işletmenin net varlıklarındaki orantısal payı üzerinden) kapsamını sınırlamaktadır. Sonuç olarak bu iyileştirme, bir işletmenin (bir işletme birleşme işleminin parçası olan) satın aldığı işletmenin (zorunlu ya da gönüllü) hisse bazlı ödeme işlemlerinin değiştirilmesinin muhasebeleştirilmesini zorunlu hale getirmektedir. Örneğin bedel ve birleşme sonrası giderlerin ayrıştırılması gibi. UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar Değişiklik, UFRS 7 uyarınca yapılması gereken açıklamalara açıklık getirmekte ve sayısal ve niteliksel açıklamalar ile finansal araçlara ilişkin risklerin doğası ve derecesi arasındaki etkileşimi vurgulamaktadır. UMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu Değişiklik, işletmenin özkaynak kalemlerinin her biri için özkaynak değişim tablosu ya da finansal tablo dipnotlarında diğer kapsamlı gelire ilişkin bir analizi sunması gerekliliğine açıklık getirmektedir. UMS 27 Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar Bu iyileştirme, UMS 27 nin UMS 21 Kur Değişimin Etkileri, UMS 31 İş Ortaklıkları ve UMS 28 İştiraklerdeki Yatırımlar standartlarında yaptığı değişikliklere açıklık getirmektedir. UMS 34 Ara Dönem Raporlama Değişiklik, UMS 34 de yer alan açıklama ilkelerinin nasıl uygulanacağına rehberlik etmekte ve yapılaması gereken açıklamalara ekleme yapmaktadır. UFRYK 13 Müşteri Sadakat Programları Düzeltme, program dahilindeki müşterilere sağlanan hediye puanlarının kullanımlarındaki değerini temel alacak şekilde gerçeğe uygun değerlerinin belirlendiği durumlarda; müşteri sadakat programına katılmayan diğer müşterilere verilen indirimler ve teşviklerin miktarının da göz önünde tutulması gerektiği konusuna açıklık getirmektedir. 12
2. FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (devamı) Yeni Revize EdilmiĢ Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) Yayınlanan ama yürürlüğe girmemiģ ve erken uygulamaya konulmayan standartlar Finansal tabloların onaylanma tarihi itibariyle yayımlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiş ve Şirket tarafından erken uygulanmaya başlanmamış yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler aşağıdaki gibidir. Şirket aksi belirtilmedikçe yeni standart ve yorumların yürürlüğe girmesinden sonra finansal tablolarını ve dipnotlarını etkileyecek gerekli değişiklikleri yapacaktır. UFRS 9 Finansal Araçlar Safha 1 Finansal Araçlar Sınıflandırma ve Açıklama Yeni standart, 1 Ocak 2013 tarihi ve sonrasında başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. UFRS 9 Finansal Araçlar standardının ilk safhası finansal varlıkların ve yükümlülüklerin ölçülmesi ve sınıflandırılmasına ilişkin yeni hükümler getirmektedir. Ekim 2010 da UFRS 9 a yapılan değişiklikler gerçeğe uygun değer opsiyon yükümlülüklerin ölçümünü etkilemektedir ve gerçeğe uygun değer opsiyon yükümlülüğünün kredi riskine ilişkin olan gerçeğe uygun değer değişimlerinin diğer kapsamlı gelir tablosunda sunumunu gerektirmektedir. Standardın erken uygulanmasına izin verilmektedir. Bu standart henüz Avrupa Birliği tarafından onaylanmamıştır. Şirket, standardın finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir. UMS 12 Gelir Vergileri ErtelenmiĢ Vergi: Esas alınan varlıkların geri kazanımı (DeğiĢiklik) Değişiklik 1 Ocak 2012 tarihinde ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir fakat erken uygulamasına izin verilmektedir. UMS 12, (i) aksi ispat edilene kadar hukuken geçerli öngörü olarak, UMS 40 kapsamında gerçeğe uygun değer modeliyle ölçülen yatırım amaçlı gayrimenkuller üzerindeki ertelenmiş verginin gayrimenkulün taşınan değerinin satış yoluyla geri kazanılacağı esasıyla hesaplanması ve (ii) UMS 16 daki yeniden değerleme modeliyle ölçülen amortismana tabi olmayan varlıklar üzerindeki ertelenmiş verginin her zaman satış esasına göre hesaplanması gerektiğine ilişkin güncellenmiştir. Bu değişiklik henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. Şirket, değişikliğin finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olmasını beklememektedir. UFRS 7 Finansal Araçlar Bilanço dışı işlemlerin kapsamlı bir biçimde incelenmesine ilişkin açıklamalar (Değişiklik), Değişiklik 1 Temmuz 2011 tarihinde ve sonrasında başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. Değişikliğin amacı, finansal tablo okuyucularının finansal varlıkların transfer işlemlerini (seküritizasyon gibi) - finansal varlığı transfer eden taraf üzerinde kalabilecek muhtemel riskleri de içerecek şekilde - daha iyi anlamalarını sağlamaktır. Ayrıca değişiklik, orantısız finansal varlık transferi işlemlerinin hesap döneminin sonlarına doğru yapıldığı durumlar için ek açıklama zorunlulukları getirmektedir. Bu değişiklik henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. Söz konusu standardın Şirket in finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olması beklenmemektedir. 13
2. FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (devamı) Yeni Revize EdilmiĢ Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) UFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar Standart 1 Ocak 2013 ve sonrasında sona eren hesap dönemleri için geçerlidir ve değişiklikler geriye dönük olarak uygulanacaktır. UFRS 11 Müşterek Düzenlemeler ve UFRS 12 Diğer İşletmelerdeki Yatırımların Açıklamaları standartlarının da aynı anda uygulanması şartı ile erken uygulamaya izin verilmiştir. UMS 27 Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar Standardının konsolidasyona ilişkin kısmının yerini almıştır. Hangi şirketlerin konsolide edileceğini belirlemede kullanılacak yeni bir kontrol tanımı yapılmıştır. Mali tablo hazırlayıcılarına karar vermeleri için daha fazla alan bırakan, ilke bazlı bir standarttır. Bu standart henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. Söz konusu standardın Şirket in finansal durumunu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olması beklenmemektedir. UFRS 11 Müşterek Düzenlemeler 7 Standart 1 Ocak 2013 ve sonrasında sona eren hesap dönemleri için geçerlidir ve değişiklikler geriye dönük olarak uygulanacaktır. UFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar ve UFRS 12 Diğer İşletmelerdeki Yatırımların Açıklamaları standartlarının da aynı anda uygulanması şartı ile erken uygulamaya izin verilmiştir ve uygulama geriye dönük olarak yapılmalıdır. Müşterek yönetilen iş ortaklıklarının ve müşterek faaliyetlerin nasıl muhasebeleştirileceği düzenlenmiştir. Yeni standart kapsamında, artık iş ortaklıklarının oransal konsolidasyona tabi tutulmasına izin verilmemektedir. Bu standart henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. Söz konusu standardın Şirket in finansal durumunu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olması beklenmemektedir. UFRS 12 Diğer ĠĢletmelerdeki Yatırımların Açıklamaları Standart 1 Ocak 2013 ve sonrasında sona eren hesap dönemleri için geçerlidir ve değişiklikler geriye dönük olarak uygulanacaktır. UFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar ve UFRS 11 Müşterek Düzenlemeler standartlarının da aynı anda uygulanması şartı ile erken uygulamaya izin verilmiştir ve uygulama geriye dönük olarak yapılmalıdır. Daha önce UMS 27 Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar Standardında yer alan konsolide finansal tablolara ilişkin tüm açıklamaları ve daha önce UMS 31 İş Ortaklıklarındaki Paylar ve UMS 28 İştiraklerdeki Yatırımlar da yer alan iştirakler, iş ortaklıkları, bağlı ortaklıklar ve yapısal işletmelere ilişkin verilmesi gereken tüm dipnot açıklamalarını içermektedir. Yeni standart kapsamında diğer işletmelerdeki yatırımlara ilişkin daha fazla dipnot açıklaması verileceği beklenmektedir. Bu standart henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. 14
2. FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (devamı) Yeni Revize EdilmiĢ Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) UFRS 13 Gerçeğe Uygun Değerin Ölçümü Yeni standart gerçeğe uygun değerin UFRS kapsamında nasıl ölçüleceğini açıklamakla beraber, gerçeğe uygun değerin ne zaman kullanılabileceği ve/veya kullanılması gerektiği konusunda bir değişiklik getirmemektedir. Tüm gerçeğe uygun değer ölçümleri için rehber niteliğindedir. Yeni standart ayrıca, gerçeğe uygun değer ölçümleri ile ilgili ek açıklama yükümlülükleri getirmektedir. Bu standardın 1 Ocak 2013 ve sonrasında sona eren hesap dönemlerinde uygulanması mecburidir ve uygulama ileriye doğru uygulanacaktır. Ek açıklamaların sadece UFRS 13 un uygulamaya başlandığı dönemden itibaren verilmesi gerekmektedir yani önceki dönemlerle karşılaştırmalı açıklama gerekmemektedir. Bu standart henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. Şirket, standardın finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir. UMS 27 Bireysel Finansal Tablolar (DeğiĢiklik) UFRS 10 un yayınlanmasının sonucu olarak, UMSK UMS 27 de de değişiklikler yapmıştır. Yapılan değişiklikler sonucunda, artık UMS 27 sadece bağlı ortaklık, müştereken kontrol edilen işletmeler, ve iştiraklerin bireysel finansal tablolarda muhasebeleştirilmesi konularını içermektedir. Bu değişikliklerin geçiş hükümleri UFRS 10 ile aynıdır. Bu standart henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. UMS 28 ĠĢtiraklerdeki ve ĠĢ Ortaklıklarındaki Yatırımlar (DeğiĢiklik) UFRS 11 un yayınlanmasının sonucu olarak, UMSK UMS 28 de de değişiklikler yapmış ve standardın ismini UMS 28 İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar olarak değiştirmiştir. Yapılan değişiklikler ile iştiraklerin yanı sıra, iş ortaklıklarında da özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirme getirilmiştir. Bu değişikliklerin geçiş hükümleri UFRS 11 ile aynıdır. Bu standart henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. UMS 19 ÇalıĢanlara Sağlanan Faydalar (DeğiĢiklik) Standart 1 Ocak 2013 ve sonrasında başlayan hesap dönemleri için geçerlidir ve erken uygulamaya izin verilmiştir. Bazı istisnalar dışında uygulama geriye dönük olarak yapılacaktır. Standartda yapılan değişiklik kapsamında birçok alanda açıklık getirilmiştir veya uygulamada değişiklik yapılmıştır. Yapılan birçok değişiklikten en önemlileri tazminat yükümlülüğü aralığı mekanizması uygulamasının kaldırılması ve kısa ve uzun vadeli personel sosyal hakları ayrımının artık personelin hak etmesi prensibine göre değil de yükümlülüğün tahmini ödeme tarihine göre belirlenmesidir. Şirket, düzeltilmiş standardın finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir. Bu standart henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. UMS 1 Finansal Tabloların Sunumu (DeğiĢiklik) Değişiklikler 1 Temmuz 2012 ve sonrasında başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. Yapılan değişiklikler diğer kapsamlı gelir tablosunda gösterilen kalemlerin sadece lamasını değiştirmektedir. İleriki bir tarihte gelir tablosuna sınıflanabilecek (veya geri döndürülebilecek) kalemler hiçbir zaman gelir tablosuna sınıflanamayacak kalemlerden ayrı gösterilecektir. Bu standart henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. Söz konusu standardın Şirket in finansal durumunu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olması beklenmemektedir. 15
2. FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (devamı) Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları Finansal tabloların hazırlanmasında Şirket yönetiminin, raporlanan varlık ve yükümlülük tutarlarını etkileyecek, bilanço tarihi itibari ile vukuu muhtemel yükümlülük ve taahhütleri ve raporlama dönemi itibariyle gelir ve gider tutarlarını belirleyen değerlendirmeler, varsayımlar ve tahminler yapması gerekmektedir. Gerçekleşmiş sonuçlar tahminlerden farklı olabilmektedir. Tahminler düzenli olarak gözden geçirilmekte, gerekli düzeltmeler yapılmakta ve gerçekleştikleri dönemde gelir tablosuna yansıtılmaktadırlar. Finansal tablolara yansıtılan tutarlar üzerinde önemli derecede etkisi olabilecek bilanço tarihinde var olan veya ileride gerçekleşebilecek tahminlerin esas kaynakları göz önünde bulundurularak yapılan varsayımların başlıcaları aşağıdaki gibidir. Ertelenmiş vergi varlıkları gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle geçici farklardan ve birikmiş zararlardan faydalanmanın kuvvetle muhtemel olması durumunda kaydedilmektedir. Kaydedilecek olan ertelenmiş vergi varlıkların tutarı belirlenirken gelecekte oluşabilecek olan vergilendirilebilir karlara ilişkin önemli tahminler ve değerlendirmeler yapmak gerekmektedir. Gelir ve giderlerin muhasebeleģtirilmesi Gelirler, faaliyetler ile ilgili olarak Şirket e ekonomik getiri sağlanmasının muhtemel ve getirinin güvenilir olarak ölçülebilmesinin mümkün olduğu zaman muhasebeleştirilir. Döneme hasılat kaydedilen satışlar için geçmiş deneyimler ve diğer ilgili veriler çerçevesinde iade ve indirimler için karşılık ayrılmaktadır. Aynı işlem ile ilgili hasılat ve giderler eşanlı mali tablolara alınmaktadır. Satış karşılığında nakit veya nakit benzerlerinin alındığı durumlarda hasılat, söz konusu nakit veya nakit benzerlerinin tutarıdır. Şirket satışları vadeli olarak gerçekleştirildiğinde, satış bedelinin makul değeri, alacakların bugünkü değerine indirgenmesi suretiyle bulunmaktadır. Alacakların bugünkü değerinin belirlenmesinde; satış bedelinin nominal değerini, ilgili mal veya hizmetin peşin satış fiyatına indirgeyen faiz oranı kullanılır. Satış bedelinin nominal değeri ile bu şekilde bulunan makul değer arasındaki fark, faiz geliri olarak ilgili dönemlere yansıtılmaktadır. Dinlenme tesisleri kira gelirlerinin muhasebeleştirilmesi Şirket ile alt işletmeciler arasında yapılan sözleşme gereği, alt işletmeci mal alışlarını kendi adına yaparken, satışlarını Şirket adına gerçekleştirmektedir. Günlük Z raporları ile satışların mutabakatı ve muhasebe kaydı Şirket tarafından gerçekleştirilmektedir. Her ayın sonunda alt işletmeci satış toplamlarının komisyon harici tutarını (Örneğin %15 kar payı ile çalışan alt işletmeci satış toplamlarının %85 ini) Şirket e fatura etmektedir. Bu tutarlar Şirket in satışların maliyeti hesabına kaydedilmektedir. Net satışlar, indirimler ve iadeler düşüldükten sonraki faturalanmış satış bedelinden oluşmaktadır. 16
2. FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (devamı) Ticari faaliyetler Ticari faaliyetler sonucu satışlardan elde edilen kazançlar, malın mülkiyeti alıcıya geçtiği zaman gelir olarak gerçekleşir. Net satışlar, faturalanan mallardan indirimler ve iadelerden arındırılmış değerini yansıtmaktadır. Şirket, Türkiye Karayolları üzerinde yer alan çeşitli illerdeki yolcu dinlenme tesislerinde akaryakıt market ürünlerinin ve restoran hizmetlerinin satışını yapmaktadır. Kiralama faaliyetleri Faaliyet kiralaması kapsamında kiracılardan alınan kira gelirleri, aylık olarak kazanıldığında finansal tablolara yansıtılır. Peşin alınan kiralar, kazanılmamış (ertelenmiş) gelir olarak kabul edilip, kiralama süresince aylık olarak itfa edilir. Hizmet gelirleri Gelir tamamlanma oranı dikkate alınarak muhasebeleştirilmektedir. Faiz gelir ve gideri Faiz gelir ve giderleri etkin getiri metodu kullanılarak tahakkuk esasına göre kayıt edilmektedir. İşletme tarafından tahsis edilmiş kredilerin tahsilatı şüpheli duruma düştüğü zaman ilgili faiz gelir tahakkuku kayıtlara yansıtılmaz. Temettü Ortakların kar payı alma hakkı doğduğu anda gelir kazanılmış kabul edilir. Maddi duran varlıklar Binalar, arsalar ve özel maliyetler dışındaki maddi duran varlıklar maliyet bedelinden birikmiş amortisman ve değer düşüklüğü karşılığının düşülmesi suretiyle gösterilmektedir. Arsalar amortismana tabi değildir. Maddi duran varlıklar satıldığı zaman bu varlığa ait maliyet ve birikmiş amortismanlar ilgili hesaplardan düşüldükten sonra oluşan gelir ya da gider, gelir tablosuna dahil edilmektedir. Binalar arsalar, özel maliyetler, rayiç değerlerinden birikmiş amortismanın düşülmesi suretiyle gösterilmektedir. Maliyet değeri ile rayiç değeri arasındaki fark ertelenmiş vergiden netleşmiş şekilde özkaynakların altında değer artış fonları hesabında takip edilmektedir. Yeniden değerlenen varlık kullanıldığı müddetçe yeniden değerlenmiş tutarı üzerinden hesaplanan amortisman ile ilk maliyet bedeli üzerinden hesaplanan amortisman arasındaki farkın ertelenmiş vergi etkisi düşüldükten sonra yeniden değerleme fonundan düşülerek birikmiş karlar hesabına alacak kaydedilerek takip edilir. 17
2. FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (devamı) Maddi duran varlıklar (devamı) Maddi duran varlığın maliyet değeri; alış fiyatı, iadesi mümkün olmayan vergiler, maddi varlığı kullanıma hazır hale getirmek için yapılan masraflardan oluşmaktadır. Maddi duran varlığın kullanımına başlandıktan sonra oluşan tamir ve bakım gibi masraflar, oluştukları dönemde gider kaydedilmektedir. Yapılan harcamalar ilgili maddi varlığa gelecekteki kullanımında ekonomik bir değer artışı sağlıyorsa bu harcamalar varlığın maliyetine eklenmektedir. Yeni bir faaliyet açma maliyetleri, reklam maliyetleri de dahil yeni ürün ya da hizmet sunma maliyetleri, elemanların eğitim maliyeti de dahil yeni bir yerde veya yeni bir müşteri kesimiyle iş yapma maliyetleri, genel yönetim maliyetleri gibi maliyetler, maddi varlığın alış fiyatına dahil olmadıklarından ve varlığı, yönetimin amaçları doğrultusunda faaliyet gösterebilmesi amacıyla gerekli pozisyona ve işler duruma getirmek için katlanılmadıklarından, varlıkla doğrudan ilişkilendirilemez, dolayısıyla elde etme maliyetine dahil edilmemektedir. Maddi duran varlıklar, kapasitelerinin tam olarak kullanılmaya hazır olduğu durumda aktifleştirilmekte ve amortismana tabi tutulmaktadır. Amortismana tabi varlıklar, tahmini ekonomik ömürlerine dayanan oranlarla doğrusal amortisman yöntemine göre kıst usulü amortismana tabi tutulmaktadır. Amortisman oranları aşağıdaki gibidir: Maddi duran varlıklar Amortisman oranları Binalar %2 Tesis makine ve cihazlar % 10 - % 25 Taşıtlar % 20 Demirbaşlar % 5 - % 25 Özel maliyetler % 4 - % 38 Ekonomik ömür ve amortisman metodu düzenli olarak gözden geçirilmekte, buna bağlı olarak metodun ve amortisman oranının ilgili varlıktan edinilecek ekonomik faydaları ile paralel olup olmadığına bakılmaktadır. 18
2. FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (devamı) Maddi duran varlıklar (devamı) Özel Maliyetler Şirket in kullanım hakkına sahip olduğu tesislerden oluşmakta olduğu için Maddi Duran varlıklar içerisine sınıflanmıştır. Maddi duran varlık yeniden değerleme artışları, raporun 18 ve 19 no lu dipnotlarında belirtildiği üzere, Şirket in sahibi olduğu arsa, bina ve özel maliyetlerin ekspertiz şirketi tarafından yeniden değerlenmesi sonucunda oluşan değer artışının, ertelenmiş vergi ile netleştirilmesi sonucunda bulunan değerdir. Maddi olmayan duran varlıklar Maddi olmayan varlıklar faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak kıst bazında itfa edilmektedirler. Değer düşüklüğünün olması durumunda maddi olmayan duran varlıkların kayıtlı değeri, geri kazanılabilir tutarlarına indirilir. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Haklar Amortisman oranları % 7 - % 33 Yatırım amaçlı gayrimenkuller Yatırım amaçlı gayrimenkuller, maliyetinin güvenilir bir şekilde ölçülmesinin mümkün olması ve gelecek ekonomik faydaların olası olması durumunda maliyet değeri üzerinden mali tablolara alınmaktadır. İlk kayıt sonrasında yatırım amaçlı gayrimenkuller maliyet esasına göre değerlemeye tabi tutulmakta ve maddi varlıklar başlıklı bölümde belirtilen hususlar çerçevesinde muhasebeleştirilmektedir. Şirket in yatırım amaçlı gayrimenkulleri yoktur. Canlı Varlıklar Şirket in canlı varlıkları yoktur. SatıĢ amacıyla elde tutulan duran varlıklar Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar kayıtlı değerlerinin, kullanılmak suretiyle değil, satış işlemi sonucu geri kazanıldığı durumlarda satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar olarak sınıflandırılır ve amortisman ayrılması durdurulur. Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar kayıtlı değerleri ile gerçeğe uygun değerlerinden satış giderlerinin çıkarılması sonucu oluşan değerden düşük olanı ile değerlenir. Şirket, mülkiyetine sahip olduğu Aksaray tesisini, 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle satış amaçlı elde tutulan duran varlıklara sınıflandırmıştır. Bu tarihten sonra ilgili tesis için amortisman ayrılmamaktadır. 19
2. FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (devamı) Varlıklarda değer düģüklüğü Varlıkların taşınan değerlerinin gerçekleşemeyeceğine yönelik olay veya değişikliklerin meydana gelmesi durumunda herhangi bir değer düşüklüğünün olup olmadığı incelenmektedir. Söz konusu uyarıların olması veya taşınan değerlerin gerçekleşebilir değeri aşması durumunda varlıklar gerçekleşebilir değerlerine indirgenmektedir. Varlıkların taşıdıkları değer, gerçekleşebilir değeri aştığında değer düşüklüğü karşılık gideri gelir tablosuna yansıtılır. Paraya çevrilebilecek tutar, varlığın net satış fiyatı ve kullanımdaki net defter değerinden yüksek olanıdır. Paraya çevrilebilecek tutar, belirlenebiliyorsa her bir kıymet için, belirlenemiyorsa kıymetin dahil olduğu nakit yaratan birim için tahmin edilir. Ancak, değer düşüklüğü karşılığının ters çevrilmesi sonucu varlığın taşınan değerinde meydana gelen artış, bu varlığa geçmiş yıllarda hiç değer düşüklüğü ayrılmamış olması halinde belirlenecek değerini aşmaması koşuluyla kayda alınmaktadır. Borçlanma maliyetleri Borçlanma maliyetleri gider olarak kaydedilmektedir. Özellikli varlıkla ilişkili borçlanma maliyetleri doğrudan ilgili bulunduğu özellikli varlığın maliyetine dahil edilir. Özellikli bir varlığın amaçlandığı şekilde kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi için gerekli faaliyetlerin tamamen bitirilmesi durumunda, borçlanma maliyetlerinin aktifleştirilmesine son verilir. Finansal araçlar Finansal araçlar, bir işletmenin finansal varlıklarını ve bir başka işletmenin finansal yükümlülüklerini veya sermaye araçlarını arttıran anlaşmalardır. Finansal varlıklar: - nakit, - başka bir işletmeden nakit veya bir başka finansal varlık almayı öngören sözleşmeye dayalı hak, - işletmenin bir başka işletmeyle finansal araçlarını, işletmenin lehinde olacak şekilde, karşılıklı olarak değiştirmesini öngören sözleşmeye dayalı hak ya da, - bir başka işletmenin sermaye araçlarıdır. Sözleşmeye dayalı finansal yükümlülükler: - başka bir işletmeye nakit veya bir başka finansal varlık vermeyi öngören, veya - işletmenin bir başka işletmeyle finansal araçlarını, işletmenin aleyhinde olacak şekilde karşılıklı olarak değiştirmesini öngören sözleşmeye dayalı yükümlülüklerdir. Bir finansal varlık veya finansal yükümlülük ilk olarak, verilen (finansal varlık için) ve ele geçen (finansal yükümlülük için) rayiç değer olan işlem maliyetleri üzerinden (finansal yükümlülük için düşülerek) hesaplanır. İlk kaydı müteakip, krediler ve alacaklar; vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar ve rayiç değeri belirlenemeyen sermaye aracı niteliğindeki finansal varlıklar hariç olmak üzere, finansal varlıklar, varlık olan finansal türevler dahil olmak üzere, rayiç değerinden satış durumunda ortaya çıkacak işlem maliyetleri düşülmeksizin değerlenir. Krediler ve alacaklar ile vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar efektif faiz yöntemi kullanılarak hesaplanan iskonto edilmiş maliyetleri ile rayiç değeri ölçülemeyen sermaye aracı niteliğindeki finansal varlıklar ise maliyet değerleri ile takip edilir. 20
2. FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (devamı) Finansal araçlar (devamı) Finansal yatırımlar Finansal yatırımlar içinde sınıflandırılan satılmaya hazır menkul kıymetlerin ilk kayda alımdan sonra müteakip değerlemesi, rayiç değeri üzerinden yapılmaktadır. Satılmaya hazır menkul değerlerin rayiç değerdeki değişikliklerden kaynaklanan kar ya da zarar, ilgili varlıklar satılana, nakde dönüşene veya başka bir şekilde elden çıkarılana veya değer düşüklüğüne maruz kalana kadar özkaynaklar içinde ayrı bir kalemde gösterilir, bu tarihten sonra ise birikmiş rayiç değer farkları gelir ve gider hesapları ile ilişkilendirilir. Satılmaya hazır menkul değerler üzerinden etkin faiz metodu kullanılarak hesaplanan faiz tutarı, faiz geliri olarak muhasebeleştirilir. Alınan temettüler ise alındığı tarihte temettü gelirleri içerisinde gösterilir. Aktif piyasalarda işlem gören satılmaya hazır menkul değerlerin rayiç değerleri bilanço tarihi itibariyle cari piyasada veya Menkul Kıymetler Borsası nda yayınlanan fiyatlar veya cari piyasa alış fiyatlarıyla belirlenir. Cari piyasa fiyatı bulunmayan veya cari piyasa fiyatının belirleyici olmadığı satılmaya hazır finansal varlıklar için rayiç değer, benzer yatırım araçlarının cari piyasa değerlerine veya yakın zamanda piyasada oluşmuş fiyatlara dayanılarak, iskonto edilmiş nakit akım analizi, opsiyon fiyatlandırma modelleri ve sıkça kullanılan diğer değerleme yöntemleri kullanılarak belirlenir. Rayiç değerleri güvenilir olarak belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelinden, varsa değer düşüklüğü karşılığı indirilerek yansıtılırlar. Satılmaya hazır finansal varlıkların elde etme maliyeti ile gerçeğe uygun değeri arasında oluşan olumsuz farklar ise kalıcı olması halinde gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Ticari alacaklar Ticari alacaklar, fatura değeri ile kayda alınmakta, şüpheli ticari alacak karşılığı düşüldükten sonra bilanço günündeki net değerleri ile yansıtılmaktadır. Ticari alacakların finansman maliyeti, ilgili alacağın vadesine uygun etkin faiz oranı dikkate alınarak hesaplanır ve bulunan tutarlar satış gelirlerine gider olarak muhasebeleştirilir. Vadesi gelmiş alacakların tahsil edilemeyeceğine dair somut bir gösterge varsa şüpheli alacak karşılığı ayrılır. Tahsili tamamen mümkün olmayan alacaklar tespit edildikleri durumlarda tamamen silinirler. Vadeli çek ve senet rakamlarının içerdiği finansman maliyeti ilgili sözleşmelerde belirlenen bir faiz oranı bulunması halinde bu oran kullanılarak, olmaması halinde ise 31.03.2012, 31.12.2011 tarihlerinde TL için sırasıyla % 13, %13 oranları kullanılarak, bilanço günündeki net değerine getirilerek yansıtılmıştır. Ticari borçlar Ticari borçlar fatura değeri ile kayıtlara yansıtılmakta ve ilerleyen dönemlerde bilanço günündeki net değerleri ile taşınmaktadır. 31.03.2012, 31.12.2011 tarihlerinde TL için oluşan senetsiz ticari borçlar için sırasıyla % 13, %13 oranları kullanılarak, TL haricindeki para birimlerinden oluşan senetsiz ticari borçlar için bilanço günündeki net değerinin maddi tutarlarda olduğu durumlarda ilgili sözleşmelerde belirlenen faiz oranları kullanılarak eğer bu oranlar bilinmiyorsa ilgili oldukları Libor ve Euribor oranları kullanılarak reeskont işlemine tabi tutulmaktadır. 21
2. FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (devamı) Finansal araçlar (devamı) İşlem ve teslim tarihindeki muhasebeleştirme Tüm finansal varlık alış ve satışları işlem tarihinde, bir başka deyişle Şirket in alımı veya satımı gerçekleştireceğini taahhüt ettiği tarihte muhasebeleştirilir. Olağan alış ve satışlar, varlığın teslim süresinin genelde bir mevzuat veya piyasalardaki düzenlemelere göre belirlendiği alış ve satışlardır. NetleĢtirme / Mahsup Finansal tablolarda yer alan finansal varlık ve yükümlülükleri netleştirmeye yönelik yasal bir hak ve yaptırım gücüne sahip olunması ve söz konusu varlık ve yükümlülükleri net bazda tahsil etme/ödeme veya eş zamanlı sonuçlandırma maliyetinin olması durumunda bilançoda netleştirilerek gösterilmektedir. Kur değiģiminin etkileri Yıl içerisinde gerçekleşen döviz işlemleri, işlem tarihindeki kurlar kullanılarak Türk Lirası'na çevrilmektedir. Bilançoda yer alan dövize bağlı varlık ve borçlar, bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak Türk Lirası'na çevrilmiştir. Bu çevrimden ve dövizli işlemlerin tahsil / tediyelerinden kaynaklanan kambiyo karları / zararları gelir tablosunda yer almaktadır. Hisse baģına kazanç Kapsamlı gelir tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, net karın, raporlama boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesiyle bulunmaktadır. Türkiye de şirketler sermayelerini hali hazırda bulunan hissedarlarına, geçmiş yıl kazançlarından dağıttıkları bedelsiz hisse yolu ile artırabilmektedirler. Bu tip bedelsiz hisse dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunur. 22