ÇALGI (VİYOLONSEL) DERSİ 3. SINIF ÖĞRETİM PROGRAMI ÖZEL AMAÇLAR 1. Konçerto formu bilgisi. 2. Konçerto formundaki bir eseri viyolonsel ile çalabilme. 3. Konçerto formunun müzik dönemleriyle olan ilişkisini kavrayabilme. 4. Viyolonselde VI.konumda sol eli tuşe üzerinde uygun duruma 5. VI.konumda bütün tellerdeki notalarõ tanõyabilme. 6. VI.konumda kalarak çalabilme. 7. Viyolonselde öğrenilen konumlar arasõnda konum değiştirmeyi kavrayabilme. 8. Viyolonselde I., II., III., IV., V., VI. konumlarda çalabilme. 9. Klâsik dönem müziğini tanõyabilme. 10.Klâsik döneme ait düzeyine uygun bir eseri viyolonsel ile çalabilme. 11.Romantik Dönem müziğini tanõyabilme. 12.Romantik Döneme ait düzeyine uygun bir eseri viyolonsel ile çalabilme. 13.Viyolonselde Push konumunda sol eli tuşe üzerinde uygun duruma 14.Push konumunda bütün tellerdeki notalarõ tanõyabilme. 15.Push konumunda kalarak çalabilme. 16.Viyolonselde VII.konumda sol eli tuşe üzerinde uygun duruma 17.VII.konumda bütün tellerdeki nota ve sesleri tanõyabilme. 18.VII.konumda çalabilme. 19.Dağarcõk geliştirmenin müziksel yaşantõdaki önemini kavrayabilme. 20.Dağarcõk geliştirme yolu ile çeşitli müzik yapõtlarõnõ ve dönem özelliklerini kavrayabilme. 21.Dağarcõk geliştirme yolu ile dönemlerin ve akõmlarõn önemli bestecilerini tanõyabilme. ÜNİTELERİN DAĞILIMI ÜNİTELER AMAÇ SAYISI DAVRANIŞ SAYISI ORAN (%) 1-Müzik Formlarõ-II 3 11 15 2-Viyolonselde Konumlar-VI 5 15 20 3-Müzik Dönemleri-II 4 12 15 4-Viyolonselde Konumlar-VII 6 19 25 5-Viyolonselde Dağarcõk Geliştirme 3 17 25 TOPLAM 21 74 100 I.ÜNİTE MÜZİK FORMLARI-II 1
I.KONU: KONÇERTO FORMU 1.Amaç: Konçerto formu bilgisi. 1. Konçerto formunun biçimsel yapõsõnõ açõklayarak söyleme-yazma. 2. Konçerto formunun bölümleri arasõndaki ton ritm ilişkilerini söylemeyazma. 3. Konçerto formunun çalgõ müziğindeki genel özelliklerini açõklayarak söyleme-yazma. 2.Amaç: Konçerto formundaki bir eseri viyolonsel ile çalabilme. 1. Konçerto formundaki bir eserin biçimsel yapõsõnõ çalarak 2. Konçerto formunda bir eserin bölümleri arasõndaki ton ritm ilişkisini çalarak 3. Konçerto formundaki eseri, döneminin yansõttõğõ karakter ve nüanslara uygun olarak çalma. II.KONU: KONÇERTO FORMU İLE MÜZİK DÖNEMLERİ İLİŞKİSİ 1.Amaç:Konçerto formunun müzik dönemleriyle olan ilişkisini kavrayabilme. 1. Konçerto formunun, Barok Dönemde, dönemin çalgõ müziği tarzõ ve biçimsel özellikleri yönünden ilişkisini açõklayarak söyleme-yazma. 2. Konçerto formunun, Klâsik Dönemde, dönemin çalgõ müziği tarzõ ve biçimsel özellikleri yönünden ilişkisini açõklayarak söyleme-yazma. 3. Konçerto formunun, Romantik Dönemde, dönemin çalgõ müziği tarzõ ve biçimsel özellikleri yönünden ilişkisini açõklayarak söyleme-yazma. 4. Konçerto formunun, müzik dönemlerine göre gelişimini ve yenilikleri, formun dönemlerdeki benzerliklerini, her dönemden bu formdaki bir eserin dinletisini yaparak analiz etme. 5. Konçerto formunda bir eseri çalmada yorum sahibi olma. Terimler: Konçerto, analiz etme. II.ÜNİTE VİYOLONSELDE KONUMLAR-VI I.KONU: VI.KONUM 1.Amaç: Viyolonselde VI.konumda sol eli tuşe üzerinde uygun duruma 1. Başlangõç sesinden (1. parmak sesi) yola çõkarak VI.konumda sol eli tuşe üzerine uygun şekilde yerleştirme. 2. VI.konumda 2.parmağõn açõk tel la ile oktav olduğunu bilerek kontrol edip buna göre diğer parmaklarõn yerleştirilmesi yolu ile sol elin tuşe üzerindeki konumunu 2.Amaç: VI.konumda bütün tellerdeki notalarõ tanõyabilme. 2
1. VI.konumda la teli üzerindeki nota ve sesleri yerinde adlandõrarak 2. VI.konumda re teli üzerindeki nota ve sesleri yerinde adlandõrarak 3. VI.konumda sol teli üzerindeki nota ve sesleri yerinde adlandõrarak 4. VI.konumda do teli üzerindeki nota ve sesleri yerinde adlandõrarak 3.Amaç: VI.konumda kalarak çalabilme. 1. VI.konumda verilen egzersizleri yapma. 2. VI.konum çalõşmalarõ ile sağ ve sol kolun doğru dirsek hareketini uygulama. 3. VI.konumda çalmayõ geliştirici verilen etüt ve eserleri istenilen çalõşma tekniği ile uygulama. II.KONU: I, II, III, IV, V, VI. KONUMLARIN KULLANIMI 1.Amaç: Viyolonselde öğrenilen konumlar arasõnda konum değiştirmeyi kavrayabilme. 1. I., II., III., IV., V., VI. konumlar arasõnda boş telden yararlanarak konum geçişini 2. I., II., III., IV., V., VI. konumlar arasõnda aynõ parmakla geçiş yoluyla konum geçişini 3. I., II., III., IV., V., VI. konumlar arasõnda ortak ses yoluyla konum geçişini 2.Amaç: Viyolonselde I., II., III., IV., V., VI. konumlarda çalabilme. 1. I., II., III., IV., V., VI. konum geçişli, verilen dizileri uygulama. 2. I., II., III., IV., V., VI. konum geçişli, etütlerle, konum değiştirmeye ilişkin doğru davranõşlarõ çalarak 3. I., II., III., IV., V., VI. konum geçişlerindeki uygulamalarda entenasyonu sağlama. Terimler: VI. konum III.ÜNİTE MÜZİK DÖNEMLERİ-II I.KONU: KLÂSİK DÖNEM MÜZİĞİ 1.Amaç: Klâsik dönem müziğini tanõyabilme. 1. Klâsik dönem müziğinin genel özelliklerini açõklayarak söyleme-yazma. 2. Klâsik dönem müziğinin biçim ve tür özelliklerini açõklayarak söylemeyazma. 3
3. Klâsik dönem eserlerinin, Barok, Romantik, Çağdaş dönem müzik eserlerinden teknik ve karakter farklõlõklarõnõ açõklayarak söylemeyazma. 4. Klâsik dönemin başlõca besteci (Mozart, Haydn vb.) ve müziklerini açõklayarak söyleme-yazma. 2.Amaç: Klâsik döneme ait düzeyine uygun bir eseri viyolonsel ile çalabilme. 1. Klâsik Döneme ait bir eseri biçimsel özelliklerine ve döneme uygun teknikle seslendirme. 2. Eseri Klâsik Dönemin çalgõ stili, yansõttõğõ karakter ve nüanslar ile yorumlama. II.KONU: ROMANTİK DÖNEM MÜZİĞİ 1.Amaç: Romantik Dönem müziğini tanõyabilme. 1. Romantik Dönem müziğinin genel özelliklerini açõklayarak söylemeyazma. 2. Romantik Dönem müziklerini biçimsel açõdan açõklayarak söylemeyazma. 3. Romantik Dönem eserlerinin, diğer dönemlerden farklõlõklarõnõ açõklayarak söyleme-yazma. 4. Romantik Dönemin belli başlõ besteci ve müziklerini açõklayarak söyleme-yazma. 2.Amaç: Romantik Döneme ait düzeyine uygun bir eseri Viyolonsel ile çalabilme. 1. Romantik Döneme ait bir eseri biçimsel özelliklerine ve döneme uygun teknikle seslendirebilme. 2. Eseri Romantik Dönemin çalgõ stili, yansõttõğõ karakter ve nüanslar ile yorumlama. Terimler: Klâsik dönem, romantik dönem. IV.ÜNİTE VİYOLONSELDE KONUMLAR-VII I.KONU: PUSH KONUMU 1.Amaç: Sol eli viyolonselde push (pus) konumunda tuşe üzerinde uygun duruma 1. Baş parmağõ la telinde floge la sesinin üstüne koyup 2. Baş parmağõ re telinde floge re sesinin üstüne koyup 3. Baş parmağõ re ve la tellerinde floge la ve re seslerine koyarak sol elin doğru konumunu 2.Amaç: Push konumunda bütün tellerdeki notalarõ tanõyabilme. 4
1. Push konumunda la teli üzerindeki nota ve sesleri yerinde adlandõrarak 2. Push konumunda re teli üzerindeki nota ve sesleri yerinde adlandõrarak 3. Push konumunda sol teli üzerindeki nota ve sesleri yerinde adlandõrarak 4. Push konumunda do teli üzerindeki nota ve sesleri yerinde adlandõrarak 3.Amaç: Push konumunda kalarak çalabilme. 1. Push konumunda egzersiz çalõşmalarõnõ uygulama. 2. Push konumunda sağ ve sol kolun doğru dirsek hareketini uygulama. 3. Push konumunda çalmayõ geliştirici verilen etüt ve eserleri istenilen çalõşma tekniği ile uygulama. II.KONU: VII.KONUM 1.Amaç: Viyolonselde VII.konumda sol eli tuşe üzerinde uygun duruma 1. VII.konumda sol elin ve baş parmağõn tuşe üzerindeki durumunu 2. VII.konumda sol elde parmaklarõn ve ön kolun tuşe üzerindeki doğru durumunu 2.Amaç: VII.konumda bütün tellerdeki nota ve sesleri tanõyabilme 1. VII.konumda la telindeki nota ve sesleri doğru yerinde adlandõrarak 2. VII.konumda re telindeki nota ve sesleri doğru yerinde adlandõrarak 3. VII.konumda sol telindeki nota ve sesleri doğru yerinde adlandõrarak 4. VII.konumda do telindeki nota ve sesleri doğru yerinde adlandõrarak 3.Amaç: VII.konumda çalabilme. 1. VII.konumu içeren egzersizleri uygulama. 2. VII.konumda çalmaya ilişkin doğru davranõmlarõ çalarak 3. Dizi çalõşmalarõ ve egzersizleri ile sol eli doğru konuma oturtma. Terimler: Push, VII. konum V.ÜNİTE VİYOLONSELDE DAĞARCIK GELİŞTİRME I.KONU: DAĞARCIK GELİŞTİRME 5
1.Amaç: Dağarcõk geliştirmenin müziksel yaşantõdaki önemini kavrayabilme. 1. Öğrenilen teknik bilgilerin dağarcõk geliştirmeye katkõsõnõ söylemeyazma. 2. Dağarcõk yolu ile müziksel yaşantõsõnõ zenginleştirme. 3. Dağarcõk oluşumundan doğan tecrübeleri müzik yaşantõsõna katarak sergileme olanağõ sağlama. 2.Amaç: Dağarcõk geliştirme yolu ile çeşitli müzik yapõtlarõnõ dönem özelliklerine uygun olarak çalabilme. 1. Barok Dönemden seçilen eserlerin dönem özelliklerini, çalarak 2. Klâsik Dönemden seçilen eserlerin dönem özelliklerini, çalarak 3. Romantik Dönemden seçilen eserlerin dönem özelliklerini, çalarak 4. Çağdaş Dönemden seçilen eserlerin dönem özelliklerini, çalarak 5. Çağdaş Türk müziğinden seçilen eserlerin dönem özelliklerini, çalarak 6. Empresyonist müziğin yapõsõnõ ve dönem özelliklerini çalarak 7. Atonal müziğin yapõsõnõ ve dönem özelliklerini çalarak 3.Amaç: Dağarcõk geliştirme yolu ile dönemlerin ve akõmlarõn önemli bestecilerini tanõyabilme. 1. Barok Dönemin başlõca bestecilerini söyleme-yazma. 2. Klâsik Dönemin başlõca bestecilerini söyleme-yazma. 3. Romantik Dönemin başlõca bestecilerini söyleme-yazma. 4. Çağdaş Dönemin başlõca bestecilerini söyleme-yazma. 5. Çağdaş Türk müziği bestecilerini söyleme-yazma. 6. Empresyonist müziğin başlõca bestecilerini söyleme-yazma. 7. Atonal müziğin başlõca bestecilerini söyleme-yazma. Terimler: Dağarcõk, empresyonist, atonal müzik. ÖRNEK İŞLENİŞ I- HAZIRLIK Okulun Adõ : Ankara Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi Dersin Adõ : Viyolonsel Sõnõfõ : 3. sõnõf Ünitenin Adõ : Müzik Formlarõ Konunun Adõ : Konçerto Formu Süresi : 80 6
Öğretim Yön. Ve Tek. : Uygulama, anlatõm, soru-cevap, gösteri. Kaynaklar: Araç ve Gereçler : Viyolonsel, kaynak kitap, sõnõf düzeyine uygun seçilmiş konçerto formunda eser, nota sehpasõ, sandalye. Amaç Alanõ: Bilişsel-Devinişsel Amaçlar: 1.Amaç: Konçerto formu bilgisi. 1. Konçerto formunun biçimsel yapõsõnõ açõklayarak söyleme-yazma. 2. Konçerto formunun bölümleri arasõndaki ton, ritm ilişkilerini söylemeyazma. 3. Konçerto formunun çalgõ müziğindeki genel özelliklerini açõklayarak söyleme-yazma. 2.Amaç: Konçerto formundaki bir eseri viyolonsel ile çalabilme. 1. Konçerto formunda bir eserin biçimsel yapõsõnõ çalarak 2. Konçerto formunda bir eserin bölümleri arasõndaki ton, ritm ilişkisini çalarak 3. Konçerto formundaki eseri, dönemin yansõttõğõ karakter ve nüanslara uygun olarak çalmaya ve yorumlamaya özen II. EĞİTİM DURUMLARI 1. Müzik formlarõndan konçerto formu hakkõnda bilgi verilmesi. 2. Konçerto formunun esas itibariyle Klâsik sonat formu üzerine kurulduğunun söylenmesi. 3. Sonat formunun bölümleri ve bölümleri arasõndaki ton, ritm ilişkisinin hatõrlatõlmasõ. 4. Konçerto formunun üç bölümden oluştuğunun söylenmesi (Giriş, Gelişme, Sonuç). 5. Konçerto formunun, orkestra eşliğindeki bir solo çalgõ için bestelenen eser biçimi olduğunun söylenmesi. 6. Konçerto formundaki bir eserin dinletisi yapõlarak tema, yan tema, gelişme ve sonuç bölümlerinin analiz edilmesi. 7. Konçerto formunda bir eserin seçilmesi. 8. Seçilen eserin bölümler hâlinde öğretmen yardõmõ ile deşifre edilmesi. 9. Eserdeki dizi geçişlerinin ve arpejlerin ayrõca çalõşõlmasõ. 10.Seçilen eserin dönemi göz önüne alõnarak uygun çalma karakteri ve nüanslarõ ile çalõşõlmasõ. 11.Eserin tamamõ ile çalõşõldõğõnda formun bölümleri arasõndaki ilişkinin çalarak kavranmasõ. 12.Eserin tamamõnõn nüans ve hõzõna uygun olarak çalõşõldõğõnõn öğretmen tarafõndan gözlenerek, öğretmenin eseri bütünüyle çalmasõ, öğrencinin dikkatlice izlemesi. 7
13.Eserin tamamõnõ çalõşacak kadar yeterli sürenin tanõnmasõ ve öğretmenin yardõmõ ile dönemin gerektirdiği özelliklere uygun öğrenciye çaldõrõlmasõ. 14.Öğrencinin eseri viyolonsel ile piyano veya orkestra eşliğinde çalmasõnõn sağlanmasõ. III- ÖRNEK ÖLÇME DURUMLARI Açõklama: Konçerto formu bilgisi ve konçerto formundaki bir eseri viyolonsel ile çalabilme amaçlarõna ilişkin davranõşlar aşağõda verilmiştir. Bu davranõşlarõ gözleyerek ilgili yere (x) işareti koyunuz. Dereceleme Ölçeği: 1-Çok Zayõf, 2-Zayõf, 3-Orta, 4-İyi, 5-Pekiyi Öğrencinin Adõ ve Soyadõ: Ünite: Müzik Formlarõ Konu: Konçerto Formu Amaç Alanõ: Bilişsel, Devinişsel Amaçlar: 1. Konçerto formu bilgisi. 2. Konçerto formundaki bir eseri viyolonsel ile çalabilme. BİLİŞSEL ALAN GÖSTERGE TABLOSU 1. 2. 3. 4. 5. 1. Konçerto formunun biçimsel yapõsõnõ açõklayarak söyleme-yazma. 2. Konçerto formunun bölümleri arasõndaki ton, ritm ilişkilerini söylemeyazma. 3. Konçerto formunun çalgõ müziğindeki genel özelliklerini açõklayarak söyleme-yazma. DEVİNİŞSEL ALAN GÖSTERGE TABLOSU 1. 2. 3. 4. 5. 1. Konçerto formunda bir eserin biçimsel yapõsõnõ çalarak 2. Konçerto formunda bir eserin bölümleri arasõndaki ton, ritm ilişkilerini çalarak 3. Konçerto formundaki eseri, dönemin yansõttõğõ karakter ve nüanslara uygun olarak çalmaya ve yorumlamaya özen IV-DEĞERLENDİRME Öğretmen ölçme sonuçlarõna göre öğrencilerin başarõlarõ ile ilgili değerlendirmelerde bulunur. ÇALGI (VİYOLONSEL) DERSİNDE KULLANILACAK ARAÇ- GEREÇ LİSTESİ 1. Viyolonsel 2. Nota sehpasõ 3. Kolçaksõz sandalye 4. Diapozon 5. Metronom 6. Nota materyali 8