Düzce Yatırım Ortamı Raporu

Düzce Yatırım Ortamı Raporu Düzce Yatırım Destek Ofisi

Giriş: Hazırlanan rapor, Düzce nin genel yapısı hakkında bilgiler vermekte ve bölgeye yatırım yapmayı düşünecek yatırımcılara bir rehber olmayı amaçlamaktadır. Stratejik bir konumda bulunan Düzce nin iklim, coğrafya avantajlarını, rasyonel yatırımlarla sürdürülebilir üretimi; ihracat, istihdam, katma değere dönüştürmesi, merkezi yönetimin olduğu kadar, yerel paydaşların da çok önemli üzerinde durduğu bir konudur. Düzce nin; Melen Havzası içerisinde bulunduğu ve çevreye zararlı olmadığı raporlanan 44 ayrı sektörde yatırımlara açık olduğu, birçok fırsatı kendinde barındırdığı da görülmektedir. Son olarak, rapordaki görüşlerin, Doğu Marmara Kalkınma Ajansının (MARKA) tüzel kişiliği bağlamadığı, tamamen, hazırlayan ekibin görüşlerini yansıttığı unutulmamalıdır. 1

İçindekiler Giriş... Hata! Yer işareti tanımlanmamış. İçindekiler... 2 Mevcut Durum Analizi... 3 Düzce İlinde Uygulanan Teşvikler... 8 Düzce de Ekonomik Görünüm... 12 Düzce de Sanayiye Bakış... Hata! Yer işareti tanımlanmamış.2 Düzce nin Yatırım Arazisi Değerlendirmesi... 13 Düzce deki Ekonomik Alandaki Olumlu-Olumsuz Durumlar... Hata! Yer işareti tanımlanmamış.5 Neden Düzce ye Yatırım... 166 2

Mevcut Durum Analizi Türkiye Güncel Görünüm Ülkenin Resmi Adı Başkent Yönetim Biçimi Türkiye Cumhuriyeti Ankara Parlamenter Demokrasi Nüfus 73 milyon (2009) İş Gücü (Nüfus) 24,7 milyon (2009) Yaş Ortalaması 28,8 (2009) Resmi Dil Cumhurbaşkanı Başbakan Yüz Ölçümü Koordinatlar Türkçe Abdullah Gül Recep Tayyip Erdoğan 783.562,38 km² Saat Dilimi GMT +2 Komşu Ülkeler Büyük Kentler (Nüfus) İklim Telefon Kodu +90 İnternet Ülke Alan Kodu Elektrik Voltajı Para Birimi Finansal Merkez GSYH 35 55' Kuzey, 32 50' Doğu Bulgaristan, Yunanistan, Suriye, Irak, İran, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan İstanbul (12,6 milyon), Ankara (4,5 milyon), İzmir (3,8 milyon), Bursa (2,5 milyon), Adana (2 milyon) Ilıman; yazları sıcak ve kuru, kışları ılık ve yağışlı.tr 220 V, 50 Hz Türk Lirası (TL) İstanbul 618 milyar ABD doları (2009 - Cari Fiyatlar) Kişi Başına GSYH 8.590 ABD doları (2009) İhracat Tutarı 102 milyar ABD doları (2009) İthalat Tutarı 141 milyar ABD doları (2009) Turizm Geliri 21,2 milyar ABD doları (2009) Turist Sayısı 27,3 milyon kişi (2009) Doğrudan Yabancı Yatırım Yabancı Şirket Sayısı 7,9 milyar ABD doları (2009) 23.500 (2009) Enflasyon Oranı % 6,5 (TÜFE - 2009) Ana İhracat Pazarları Almanya (% 9,6); Fransa (% 6,1); İngiltere (% 5,8); İtalya (% 5,8); Irak (% 5) (2009) Ana İthalat Kaynakları Serbest Ticaret Anlaşmaları Trafik Akışı Havaalanı Sayısı Rusya (% 14); Almanya (% 10); Çin (% 9); ABD (% 6,1); İtalya (% 5,4) (2009) 27 AB üyesi ile Gümrük Birliği Anlaşması Arnavutluk, Bosna Hersek, EFTA üyesi ülkeler (İzlanda, Norveç, İsviçre ve Liechtenstein), Fas, Filistin, Gürcistan, Hırvatistan, İsrail, Karadağ, Makedonya, Mısır, Suriye, Tunus ile Serbest Ticaret Anlaşması Sağdan 45 (16 uluslararası) 3

Düzce Güncel Görünüm Nüfus 350.000 (2010) Yüz Ölçümü 2.593 km² Nüfus Yoğunluğu 131 kişi/km 2 Gelişmişlik Sıralaması Konumsal Avantaj İklim Telefon Şehir Kodu 380 İhracat Tutarı 45 (DPT, 2003) Türkiye nin iki metropolü arasında; İstanbul (180 km), Ankara (220 km) Ilıman; yazları sıcak ve kuru, kışları ve yağışlı 64 Milyon ABD doları (2009) İstanbul merkezli firmaların ihracat tutarları İstanbul ihracatı olarak görünmektedir. Düzce de üretilip, İstanbul üzerinden ihracat yapılan miktar da hesaba katıldığında gayriresmi rakamlarla Düzce nin 1,5 milyar dolar civarlarında ihracatı bulunmaktadır. İthalat Tutarı 37,2 milyon ABD doları (2009) Turizm Yatak Sayısı OSB Sayısı 2 ISO İlk 500 Büyük Kuruluş Sayısı Yabancı Sermayeli Şirket Sayısı En Yakın Havaalanı Öne Çıkan Sektörler İlçe 2.226 (İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü,2010) 7 13 (2009) İşşizlik %10,2 İşgücüne Katılım %49 Sabiha Gökçen Havaalanı (190 km)) Orman Ürünleri, Tekstil, Kimyevi maddeler, demir çelik 8 İlçe (Merkez ilçe dahil) 4

Düzce Merkez Doğusunda Zonguldak ve Bolu, güneyinde yine Bolu, batısında ise Sakarya İlleri ile komşudur Kuzeyinde Karadeniz vardır ve kıyı uzunluğu 30 km dir. İl in en yüksek noktası Kardüz yaylası olup rakımı 1.830 m dir. Karadeniz ve Marmara bölgesi arasında geçiş iklimine sahip Düzce de ilkbahar ve sonbahar da bol yağış görülmekte, kışları yağışlı, yazları ise sıcak geçmektedir. Etrafı dağlarla çevrili olması nedeniyle yılın bazı dönemlerin sisli havalar görülmektedir. 1999 da yaşanan iki büyük deprem sonrasında 12 Aralık 1999 da il olan Düzce, hızlı bir gelişme göstermiştir. D-100 karayolunun şehir içinden geçmesi, Düzce deki ve Karadeniz Ereğlisi ndeki fabrikalara hammadde ve ürün sevkiyatı nedeniyle ağır vasıta yoğunluğu oluşmaktadır. Ayrıca, İstanbul ve Ankara nın ortasında bulunması dolayısıyla Düzce, hem stratejik konumundan, ulaşım kolaylıklarından, limanlara ve gümrüklere yakınlığından dolayı yatırımcıların tercih ettiği yerler arasında ön sıralarda bulunmaktadır. Düzce de 21.786 hektarlık işlenenebilir tarım alanı bulunmaktadır. Yeşili bol olan ve fındık kenti olan Düzce de turizm de giderek önem kazan bir sektör olmaktadır. Merkeze bağlı bölgelerde yayla, şelale, yürüyüş parkurları bulunmakta, özellikle hafta sonları çeşitli şehirlerden çok sayıda yerli turist Düzce nin doğal güzelliklerini görmek için Düzce ye gelmektedirler. Akçakoca Nüfus 37.802 (2010) Yüz Ölçümü 413 km² Tarihi MÖ 1200 yıllarına dayanan Akçakoca, Düzce nin Karadenize kıyısı olan, deniz turizmi yapılan tek ilçesidir. Köyleri ile birlikte 40 bin civarlarında olan nüfus, yaz aylarında 80 bin düzeylerine çıkmaktadır. Kaynaklar, Türkiye de turizmin başladığı yer olarak Akçakoca yı göstermektedir. Bu açıdan, kısa süreli yaz mevsimi olmasına rağmen, doğa ve denizin buluştuğu bu bölgede, doğa turizmine yönelik yatırımlar önemli fırsatlar barındırmaktadır. Akçakoca, Karadeniz Ereğlisi ne komşu olması, hammadde sevkiyatının ucuz, kolay olması ve de denize kıyısı olması gibi etmenlerle, demir çelik, boru mamüllerine ilişkin sanayinin yoğunluklu faaliyet gösterdiği bir ilçedir. Ayrıca, Fındık ve broiler tavuk üreticiliği ilçenin en önemli ekonomik faaliyetlerini oluşturmaktadır. Akçakoca kıyılarına yakın bölgelerde TPAO 4 adet doğalgaz platformu ile günde 550 milyon metreküpe yakın doğalgaz üretilmektedir.. 5

Kaynaşlı Nüfus 20.609 (2010) Yüz Ölçümü 24.240 hektar Kaynaşlı, İstanbul a ulaşımda son dinlenme durağı olarak herkes tarafından bilinen bir ilçedir. İlçe, aynı zamanda nakliyat sektöründe çok 17 tane firma ve 600 yakın kamyonun/tır gibi nakliyat araçlarının bulunduğu bir ilçedir. Sanayi kuruluşlarının yanında, Bolu Dağı tesisleri olarak da ünlenen ünlü yol üstü dinlenme tesislerinin bulunduğu Kaynaşlı, aynı zamanda, doğal güzellikleri ve ormanları ile de cazibe merkezi konumundadır. Fenerbahçe SK nın Topuk Yayla sında klüp sporcuları ve FB Kongre Üyeleri için yaptığı Kamp ve Dinlenme tesisinin Temmuz 2011 de faaliyete geçmesi ile Kaynaşlı daki hareketliliğin daha da artacağı beklenmektedir. Gölyaka Nüfus 20.226 (2010) Yüz Ölçümü 220 km² İlçe, Düzce nin doğal güzelliklerinden olan ve Kuş cenneti olarak da tanınan Efteni gölünü bünyesinde bulundurmakta, ayrıca, Güzeldere Milli Parkı ve Şelalesini de sınırları içerisinde barındırmaktadır. Termik kaplıcası ile ünlü olan ilçede, çok sayıda çiftlik bulunmakta, halk, genel olarak fındık, bal, slaj ve besicilik ile geçimini sağlamaktadır. Cumayeri Nüfus 12.767 Yüz Ölçümü 10.011 hektar Cumayeri, Düzce nin genel yapısını da oluşturduğu şekilde, çok kültürlü, farklı kökenlerden insanların huzur içinde yaşadığı bir ilçemizdir. Melen Nehri nin ilçe sınırları içerisinden geçmesi nedeniyle, rafting sporunun geniş bir coğrafyada yapıldığı tek yer konumundadır. Rafting sezonunda bu sebeple birçok yerli turist bu heyecanlı sporu yapmak için kafilelerle Cumayeri Dokuzdeğirmen köyü mevkisine gelmekte, bu durum da ilçede önemli bir ekonomik hareketlilik oluşturmaktadır. Diğer ilçelerde olduğu gibi fındık en önemli geçim kaynağı olmakla birlikte, mısır ekimi de ilçede yoğun olarak yapılmaktadır. Yığılca Nüfus 17.623 (2010) Yüz Ölçümü 640 km² Şehir merkezine en uzak, ve yer şekilleri itibariyle en dağlık ilçedir. Büyük bir bölümü ormanlarla kaplı olan ilçede, fındık, arıcılık ve hayvancılık en önemli geçim kaynaklarındandır. 6

İlçe sınırları içerisinde sadece 1 tane fabrika bulunmakta olup, o da fındık kırma fabrikasıdır. Ancak, son yıllarda, Düzce Üniversitesinin büyük desteği ile açılan DAGEM Düzce Arıcılık Geliştirme ve Araştırma Merkezi- çok özel bir tür olan Yığılca Arısına yönelik araştırmalar yapmakta ve bu çerçevede arıcılığın yöre daha bilimsel ve daha verimli şekilde yapılmasına katkı sağlamaktadır. Bölge halkı DAGEM ile oldukça yakın bir ilişki içindedir ve arıcılığın bilimsel temelli yapılmasına ve bal kalitesinin arttırılmasına önem vermektedir. Çilimli Nüfus 16.709 (2010) Yüz Ölçümü 7.022 hektar Şehir merkezine en yakın ilçelerden olup, ilçede fındık, mısır temel ekonomik faaliyettir. Ayrıca, ilçe sınırları içerisinde bulunan fındık kırma, orman ürünleri fabrikaları ilçe nüfusunun istihdamında önemli bir işlev görmektedir. Gümüşova Nüfus 14.741 (2010) Yüz Ölçümü 9.000 hektar Gümüşova, Düzce nin en küçük ilçesi konumundadır. Ancak, D-100 karayoluna ve TEM e komşu olmasından dolayı çok sayıda sanayi tesisi ilçede faaliyet göstermektedir. Fındık, yerli halkın en önemli geçim kaynağıdır. Sanayi Bakanlığı tarafından da onaylanan III.OSB nin Gümüşova ilçesinde kurulabilecek olması, bölge için büyük bir avantaj olarak görülmektedir.. 7

Düzce İlinde Uygulanan Teşvikler Kalkınma Ajansı, TÜBİTAK, KOSGEB, Doğu Marmara Kalkınma Ajansı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı gibi birçok kamu kurumunun vermiş olduğu desteklerden de Düzce de yapılması muhtemel yatırımlar için proje bazlı çeşitli destekler sağlamakta, sözkonusu desteklere ilişkin ayrıntılı bilgiler, http://www.marka.org.tr internet adresindeki Yatırımlarda Devlet Destekleri ve Teşvik Rehberi raporunda bulunmaktadır. Yeni Teşvik Sisteminde Hedefler : 1. Bölgesel gelişmişlik farklılıklarını azaltmak, 2. Rekabet gücünü artıracak, teknoloji ve Ar-Ge içeriği yüksek büyük ölçekli yatırımlara destek olmak, 3. Sektörel kümelenmeyi desteklemek, 4. Desteklenecek yatırım konularında ekonomik ölçek kriterlerini öne çıkarmak Teşvik Araçları : 1. Kurumlar/Gelir Vergisi İndirimi, 2. SSK Pirimi İşveren Hissesinin Hazine tarafından karşılanması, 3. Faiz Desteği, 4. Yatırım Yeri Tahsisi, 5. KDV İstisnası, 6. Gümrük Vergisi Muafiyeti Gruplar: Genel Teşvik Sistemi Bölgesel ve Sektörel Teşvik Sistemi Büyük Proje Yatırımları Ar-Ge ve çevre yatırımları Teşvik belgesi nedir? Teşvik belgesi, yatırımın karakteristik değerlerini ihtiva eden, yatırımın bu değerler ve tespit edilen şartlara uygun olarak gerçekleştirilmesi halinde üzerinde kayıtlı destek unsurlarından istifade imkanı sağlayan, Karar ın amaçları doğrultusunda gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenen belgedir. Kimler alabilir? Teşvik belgesi düzenlenebilmesi için gerçek kişiler, adi ortaklıklar, sermaye şirketleri, kooperatifler, iş ortaklıkları, kamu kurum ve kuruluşları (genel ve özel bütçeli kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri, belediyeler ve kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların sermaye bileşimindeki hisse oranları %50 yi geçen kurum ve kuruluşlar) ve kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları, dernekler ve vakıflar ile yurt dışındaki yabancı şirketlerin Türkiye deki şubeleri. 8

Müracaat Teşvik belgesi düzenlenmesine ilişkin talepler Hazine Müsteşarlığına yapılır. Ancak, yabancı sermayeli yatırımlar, büyük ölçekli yatırımlar, bölgesel uygulamalar kapsamındaki yatırımlar ile Ar-Ge ve çevre yatırımları hariç olmak üzere sabit yatırım tutarı 8 Milyon Türk Lirasını aşmayan Tebliğ in 3 No lu Ekindeki imalat sanayi yatırımları için yatırımcının tercihine bağlı olarak yatırımın yapılacağı yerdeki TOBB a bağlı sanayi odalarına da müracaat edilebilir. DÜZCE İLİ 1. DERECE GELİŞMİŞ DÜZEY 2 BÖLGESİNDE BULUNMAKTADIR. Teşvik belgeli yatırımlara sağlanacak destek unsurları Genel Destekler (Asgari Yatırım Tutarı 1 ve 2. Bölge 1.000.000-TL, 3 ve 4 Bölge 500.000.-TL üzeri) KDV İstisnası İthal/Yerli Makine ve Teçhizat alımları için Gümrük Vergisi Makine ve Teçhizat ithalatları için Bölgesel ve Sektörel Yatırımlar İçin Destekler Vergi İndirimi 1. Bölge 2. Bölge 3. Bölge 4. Bölge Yatırıma Başlama Tarihi Vergi İndirim Oranı %50 %60 %80 %90 31.12.2010 öncesi Yatırıma Katkı Oranı %20 %30 %40 %60 Vergi İndirim Oranı %25 %40 %60 %80 31.12.2010 sonrası Yatırıma Katkı Oranı %10 %15 %20 %25 SSK Primi 2 Yıl 3 Yıl 5 Yıl 7 Yıl 31.12.2010 öncesi --- --- 3 Yıl 5 Yıl 31.12.2010 sonrası Faiz desteği --- --- 3 Puan 5 Puan TL --- --- 1 Puan 2 puan Döviz Yatırım Yeri Tahsisi Tüm bölgelerde ve Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel yatırımlar için KDV İstisnası İthal/Yerli Makine ve Teçhizat alımları için Gümrük Vergisi Makine ve Teçhizat ithalatları için 9

Düzce de Uygulanacak Teşvik Unsurları Gümrük vergisi muafiyeti; Teşvik belgesi kapsamındaki yatırım malları yürürlükteki İthalat Rejimi Kararı gereğince ödenmesi gereken Gümrük Vergisinden muaftır. Katma Değer Vergisi İstisnası 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu gereğince, teşvik belgesini haiz yatırımcılara teşvik belgesi kapsamında yapılacak makine ve teçhizat ithal ve yerli teslimleri katma değer vergisinden istisna edilir. Faiz Desteği ( Bölgemizde sadece Ar-Ge ve Çevre Yatırımları İçin Geçerli) Bölge ayrımı yapılmaksızın Ar-Ge yatırımları ile çevre yatırımlarında ise Türk Lirası cinsi kredilerde 5 puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde 2 puanı, Müsteşarlıkça da uygun görülmesi halinde azami ilk 5 yıl için ödenmek kaydıyla bütçe kaynaklarından karşılanabilir. Faiz desteği tutarı proje bazında azami Ar-Ge ve çevre yatırımları için üçyüz bin TL dir. Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında desteklenen yatırımlardan, teşvik belgesinde kayıtlı istihdam öngörüleri ile tutarlı olmak kaydıyla; a) Komple yeni yatırımlarda işletmeye geçiş tarihinden itibaren sağlanan, b) Diğer yatırım cinslerinde yatırımın tamamlanmasını müteakip, yatırıma başlama tarihinden önceki son altı aylık dönemde Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne verilen aylık Prim ve Hizmet Belgesinde bildirilen ortalama işçi sayısına ilave edilen istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı aşağıda belirtilen sürelerde Hazinece karşılanır. Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Bölgeler 31.12.2010 tarihine kadar başlanılan 31.12.2010 tarihinden sonra başlanılan I yatırımlar 2 yıl yatırımlar - Vergi İndirimi II 3 yıl - III 5 yıl 3 yıl IV 7 yıl 5 yıl Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlarda, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5838 ve 5904 sayılı Kanunlar ile değişik 32/A maddesi çerçevesinde, Kurumlar veya Gelir Vergisine uygulanacak indirim oranları ile yatırıma katkı oranları aşağıda belirtilmiştir. Bölgesel Uygulama Büyük Ölçekli Yatırımlar Bölgeler Yatırıma Katkı Oranı Kurumlar veya Gelir Yatırıma Katkı Oranı (%) Kurumlar veya Gelir I (%) 10 Vergisi İndirim 25 Oranı (%) 25 Vergisi İndirim 25 Oranı (%) II 15 40 30 40 III 20 60 40 60 IV 25 80 45 80 10

Ancak, teşvik belgesi kapsamında 31/12/2010 tarihine kadar yatırıma başlanması halinde aşağıda belirtilen indirim oranları ile yatırıma katkı oranları uygulanır. Bölgesel Uygulama Büyük Ölçekli Yatırımlar Bölgeler Yatırıma Katkı Oranı Kurumlar veya Gelir Vergisi Yatırıma Katkı Kurumlar veya Gelir I (%) 20 İndirim 50 Oranı (%) Oranı 30 (%) Vergisi İndirim 50 Oranı (%) II 30 60 40 60 III 40 80 50 80 IV 60 90 70 90 Yatırım Yeri Tahsisi 18/02/2009 tarih ve 5838 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun un 23 üncü maddesi hükmü çerçevesinde Müsteşarlıkça teşvik belgesi düzenlenmiş büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için Maliye Bakanlığınca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilir. ***********BÖLGE BAZINDA DESTEKLENECEK SEKTÖRLER*********** Madencilik ve taşocakçılığı yatırımları Gıda ürünleri ve içecek imalatı Entegre hayvancılık yatırımları Seracılık Tekstil ürünleri imalatı Derinin tabaklanması ve işlenmesi Döşemelik parke, kaplama, kontrplak, yonga levha, sunta, mdf vb. plakaların imalatı Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı İlaç / eczacılıkta ve tıpta kullanılan kimyasal ve bitkisel kaynaklı ürünlerin imalatı İç ve dış lastik imalatı Düz cam, düz camın şekillendirilmesi ve işlenmesi çukur cam ve cam elyafı imalatı Demir-çelik dışındaki ana metal sanayi Makine ve teçhizat imalatı Elektrikli makine ve cihazları imalatı Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları imalatı Motorlu kara taşıtı ve yan sanayi Demiryolu ve tramvay lokomotifleri ile vagonlarının imalatı Mobilya imalatı (sadece metal ve plastikten imal edilenler hariç) Oteller Öğrenci yurtları Lisanslı depoculuk Eğitim hizmetleri (yetişkinlerin eğitilmesi ve diğer eğitim faaliyetleri hariç) Hastane yatırımı, huzur evi Tehlikeli atık geri kazanım ve bertaraf tesisleri - ASGARİ YATIRIMTUTARLARI 1 Milyon TL 2 Milyon TL 500-700 büyükbaş-2000-200.000k.baş 25 Dekar 15 Milyon-2 Milyon TL (değişken) 1 Milyon TL 5 Milyon TL Selüloz- entegre kağıt üretim tesisleri 5 Milyon TL 5 Milyon TL 5 Milyon TL 5 Milyon TL 5 Milyon TL 5 Milyon TL 5 Milyon TL Motorlu kara taşıtlarında:50milyontl- 5 5 Milyon TL Yan sanayi:5 Milyon TL 3 yıldız ve üzeri 100 öğrenci ve üzeri 2 Milyon TL 1 Milyon TL 100 kişilik huzurevi 11

DÜZCE'DE 5 YILDA ALINAN YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ Yıllar Belge Sayısı (Adet) Sabit Yatırım- TL İstihdam 2006 37 198.905.694 1.875 2007 32 155.295.602 2.532 2008 27 145.018.266 856 2009 19 232.983.624 1.103 2010 21 225.762.830 815 TOPLAM 136 957.966.016 7.181 Düzce de Ekonomik Görünüm Düzce, 7 ilçesi ve şehir merkezi ile birlikte 350 bin kişinin yaşadığı, gelişen, geliştikçe talepleri artan bir ilimiz durumundadır. Gerek şehir sakinleri, gerekse il dışından yatırımcı ve girişimciler fırsatlar barındıran farklı işkollarına yönelmektedirler. Böylece, özellikle Düzce deki hizmet sektöründe görülen sığ yapının giderek gelişeceği, ve il dışına giden harcamaların Düzce içerisinde kalacağı tahmin edilmektedir. Bu çerçevede, Düzce, sanayi yatırımları ile birlikte, hizmet sektöründe, özellikle Düzce nin turizm destinasyonu olmasına yönelik çalışmaların hız kazandığı son dönemde, turizm alt yapısının oluşturulması ve var olanların da yenilenmesine yönelik hızlı bir atılım içerisine gireceği öngörülmektedir. Doğa turizmine yönelik yatırımlar (rafting sahalarında bungalow tipi evler, yayla evleri, safari turları, doğa yürüyüş parkurları sonunda köy kahvaltı seçenekleri, gece şölenleri) bölgenin İstanbul ve Ankara arasında bulunmasının stratejik faydalarını önümüzdeki dönemde daha yoğun şekilde kullanacağını göstermektedir. Sanayi yatırımlarında ise, I. Ve II. OSB nin aktif ve tam dolu olması yanında, iş dünyasının Gümüşova ilçesi sınırlarında III.OSB kurulmasına yönelik talepleri bulunmakta, istihdam oluşturan sözkonusu yatırımları Düzce yönetici kesimi de bütün gücüyle desteklemektedirler. Bu çerçevede, I. Bölge de yer alan Düzce de, yukarıda belirtilen alanlara yatırım yapılması hem Düzce için hem de ülkemizin uluslar arası pazarlarda rekabet edebilirliği için büyük önem taşımaktadır. Düzce de Sanayiye Bakış Düzce ilinde tekstil ve tekstil ürünleri imalatı, ağaç ürünleri imalatı ve makine ve teçhizat imalatı sanayi sektörleri ön plana çıkmaktadır. Bölge tekstil sanayi bilançosunun %37 sinin üretildiği Düzce, bölgede tekstil sanayinde ilk sırada yer almaktadır. Tekstil sanayi, Düzce ilinde en gelişmiş sanayi sektörü olarak ildeki sanayi işletmelerinin %20 sini, toplam sanayi işgücünün %25 ini ve il sanayi sektörü bilançosunun %23 ünü kapsamaktadır. İlin bölge sanayisi içerisinde yüksek paya sahip olduğu bir diğer sektör ağaç ürünleri imalatı sektörüdür. Bölgedeki ağaç ürünleri imalatı sektörü bilançosunun %18 i Düzce ilinde üretilmekte, bölgede bu sektörde faaliyet gösteren işletmelerin ise %17 si Düzce ilinde bulunmaktadır. Ağaç 12

ürünleri imalatı sektörü, Düzce ili sanayi sektörü toplam bilançosu içerisinde %13 lük bir paya sahip olmakla beraber, bu sektörde faaliyet gösteren işletmelerin ildeki toplam işletmeler içerisindeki payı %10 dur. Ancak ilde bu sektörde sağlanan istihdamın il sanayi istihdamına oranı %8 ile altıncı sırada yer almaktadır. İldeki toplam bilançonun %15 inin üretildiği makine ve teçhizat imalatı sektörü Düzce ilinde en yüksek bilanço rakamına sahip ikinci sanayi sektörüdür. İl sanayi işletmelerinin %9 unun faaliyet gösterdiği ve il sanayi sektöründeki kayıtlı istihdamın %7 sinin gerçekleştiği sektörde orta ve büyük ölçekli işletmeler yer almaktadır. Diğer yandan, sektörde sağlanan kayıtlı istihdamda; makine ve teçhizat imalatı sektörü Düzce ilinde bilanço ve işletme sayıları içerisinde aldığı pay kadar yüksek oranlara sahip değildir. Kimyasal madde ve ürünler ile suni elyaf imalatı sektörü ise bilanço rakamında ilde dördüncü sırada bulunmaktadır. Düzce ilinde tüm sektörlerdeki işletmeler içinde işletme sayısında %20 lik oranla, istihdam oranında %25 lik oranla ve bilançonun bölgedeki tüm bilanço toplamına olan %23 lük oranıyla tekstil ve tekstil ürünleri imalatı sektörü önder sektördür. İl ekonomisi içerisinde oldukça yüksek paya sahip olan bu sektör son dönemde yaşana kriz sonrasında durgun bir haldedir ve teşvik sisteminden faydalanmayı beklemektedirler. Düzce İli Sanayi Kompozisyonu Kaynak, Veri Yılı; T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, 2008 DÜZCE nin Yatırım Arazisi Değerlendirmesi: Düzce 1.derecede tarım arazisine sahip bir ilimizdir. Ayrıca, İstanbul a su sağlayan en önemli kaynak olan Melen Havza sının yönetimi ve kontrol yetkisi çevre ve orman bakanlığının izniyle İSKİ ye verilmiştir. Bu çerçevede, Melen Havzası na zarar verecek herhangi bir olumsuz yapılaşma ve katı atık dökümü İSKİ havza muhafaza ekiplerinde sıkı şekilde kontrol edilmektedir. Bu çerçevede, Yığılca, Çilimli, Cumayeri gibi ilçelerin köylerindeki küçük kümes inşaatları için dahi İSKİ den onay alınma şartı bulunmaktadır. 13

Bu çerçevede, Düzce de yapılacak yatırımlarda, yapılacak yatırımın çevreye olan etkilerini analiz etmek ve yatırıma Çevre ve Orman Bakanlığı müsaadesi için, Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) raporu talep edilmektedir. Melen havzasının, önemli bir su havzası olması nedeniyle, EK-I listesinde bulunan 44 farklı alt sektörde, arıtma tesislerinin-ünitelerinin faaliyete geçirilmesi şartıyla yatırım yapılabileceği hükme bağlanmıştır. Gümüşova Belediyesi sınırları içerisinde, sanayi yatırımlarına yönelik hazine arazisi niteliğinde oldukça geniş araziler bulunmakta, sözkonusu araziler yatırım teşvik belgeli yatırımlar için hazırda bekletilmektedir. Ayrıca, Gümüşova ilçesinin stratejik konumundan dolayı çeşitli sektörel özellikli OSB veya Üniversite Sanayi işbirliğiyle kurulan Teknopark sahası oluşturmaya yönelik iş dünyasında ciddi bir istek ve gayret bulunmaktadır. Bu çerçevede, yatırımcılar için Düzce Gümüşova çevresi; özellikle Ar&Ge odaklı üretimler yapan ve çevreye zarar vermeyen yatırımlar için büyük fırsatlar barındırmaktadır. Düzce I. ve II. OSB şu anda toplam 45 firma ile üretime devam etmekte olup, Düzce I ve II.OSB de yaklaşık % 60 lık bir doluluk oranı bulunmaktadır. ADI Krlş. yılı Toplam OSB alanı (ha) Toplam Sanayi Alanı (m2) Top.San. Alanı / Top. Alan (%) Top. San. Parsel sayısı Top. Üretim Alanı (m2) Top. Üretimde Parsel Sayısı /Top. Sanayi Parseli Sayısı (%) OSB'deki Top. İstihdam Arsa rayiç bedelleri (TL- $/m2) 1. OSB 1996 1730000 1090051 % 63 58 794.092 68,97% 5.795 50 USD 2. OSB 2005 810000 478074 % 59 11 393.803 45,45% 442 50 USD TOPLAM 2540000 1568125 69 1187896 I ve II. OSB de bulunan toplam 69 parselin hepsi tahsisli olup, üretim yapan tesislerin yanında, üretimini durdurmuş, fabrikası yapılmamış, kiralık arazi ve kapalı alan olarak bulunan çeşitli parseller de bulunmaktadır. 14

Düzce de bulunan I. ve II. OSB de; bazı firmaların tesisleri satışta bulunmaktadır. Sözkonusu parsellerin açık-kapalı alan miktarları ve adres bilgileri aşağıdaki tabloda yer almaktadır. M² OSB de Satışta Olan Tesisler KAPALI ALAN M² ADRES 8.902,38 5.631,00 II.Organize Sanayi Bölgesi 324 Ada 2 Parsel Beyköy/Düzce 8.724,23 4.408,00 Organize Sanayi Bölgesi 238 Ada 5 Parsel Beyköy/Düzce 7.042,41 3.827,00 Organize Sanayi Bölgesi 247 Ada 10 Parsel Beyköy/Düzce 10.123,75 2.227,00 Organize Sanayi Bölgesi Beyköy/Düzce 10.567,23 2.580,00 Organize Sanayi Bölgesi 255 Ada 2 Parsel Beyköy/Düzce Kaynak:Düzce OSB Müdürlüğü Düzce de Ekonomik Alandaki Olumlu-Olumsuz Durumlar Düzce, orman endüstrisinde geleneksel üstünlüğünü modern teknoloji ile birleştirmesini başarmıştır. Yeniliklere oldukça açık bu sektörde, gerek ahşap kaplama, sunta, lambri üretimi, gerekse ofis ve ev mobilyaları üretiminde markalaşmaya dönük hızlı atılımlar devam etmektedir. Tekstil sektöründe ise Düzce deki göreceli ucuz işgücü, teşvik kapsamında çeşitli avantajlarla birleştiğinde, Düzce de ciddi bir tekstil bilinci oluşturmuştur. Ayrıca, ilde %100 ihracat yapacak başarıya sahip birçok tekstil firmasının bulunması, kaliteli ürünlerin başta Avrupa ve ABD olmak üzere, dünyanın neredeyse bütün bölgelerine ürün satışını beraberinde getirmiştir. Ayrıca, kimya sektöründe ilaç, maya, kauçuk, lastik alt sektörleri Düzce de hem iç pazarda, hem ihracat ürünü olarak Düzce nin ürün yelpazesinde önemli bir yer tutmaktadır. Tarımsal üretim alanında, Düzce nin potansiyeli tam anlamıyla kullanabildiği söylenemez. Bu çerçevede, fındık haricinde marka değeri olabilecek, dış pazarlara da pazarlanma şansı olan kozmetik, ilaç sektörlerinin de hammaddeleri olabilecek ürünlerin yetiştirilmesi ve bunların ticarileştirilmesine yönelik Düzce önemli fırsatlar barındırmaktadır. Kurt üzümü, Ononis Spinoza, Gojiberry, yüksük otu, kayışkıran gibi bitkilerin üretilmesi ve pazarlanabilir hale getirilmesi için Düzce hem iklim hem coğrafi özellikler olarak oldukça uygun bir yerdir. Olumlu bakış açılarının yanında, üretici firmalar, Düzce de yetişmiş vasıflı kalifiye işçi-çalışan sıkıntısı çekmektedirler. Düzceli asgari ücret çalışanlarının iş-devir hızı diğer iller ile karşılaştırıldığında biraz daha yüksektir. 15

Neden Düzce ye Yatırım? Stratejik Konum Doğa Turizmi, Kıyı Turizmi ve Kırsal Turizm olanakları Yeni Pazar Olanakları İklimin ve Yer şekillerinin uygunluğu Rahat, Az maliyetli Ulaşılabilirlik Karadeniz Ereğlisi Düzce Trenyolu projesi Teknopark ve Tekmer in yeni kurulmuş olması ve Üniversitenin büyük desteği Kamu Sektörü ve İş Dünyasındaki Uyum 16

17