H. Hizmet Sözleşmesinin Geçersizliği ve Geçersizliğinin Sonuçları Hizmet Sözleşmesinin geçersizliği denildiğinde, hizmet sözleşmesinin yapıldığı sırada mevcut bir olgu nedeniyle kesin olarak hüküm doğurmadığı veya doğurmayacağı bir durum anlaşılır. Hizmet sözleşmesinin kuruluş anında mevcut bir nedenle, hizmet sözleşmesinin hukuki olarak bir geçerlilik kazanmaması kesin geçersizlik ya da kesin hükümsüzlük diye adlandırılır. Örneğin hizmet sözleşmesinin kurulması esnasında tarafların gerekli fiil ehliyetine sahip olmaması, hizmet sözleşmesinin yazılı olarak yapılmasının zorunlu olduğu halinin ihlali, kişilik haklarına ve genel ahlaka ya da emredici kurallara aykırılık taşıyan hizmet sözleşmeleri kesin hükümsüzlük nedeniyle geçersizdir. a. Kesin Geçersizlik Halleri aa. Emredici Kurallara Aykırılık İş hukukunda gerek nisbi emredicilik gerekse mutlak emredicilik kurallarına aykırı olarak yapılan hizmet sözleşmeleri geçersizdir. Asgari ücretin altında belirlenen ücretin benimsendiği hizmet sözleşmeleri geçersizdir. bb. Ahlaka Aykırılık Hizmet sözleşmesinin konusu ve amacı sözleşmenin yapıldığı anda o ülkedeki genel ahlaka aykırı ise geçersiz olacaktır. Örneğin fuhuş yaptırmak amaçlı yapılan hizmet sözleşmeleri ahlaka aykırılıktan dolayı geçersiz olur. cc. İmkansızlık Hizmet sözleşmesinin konusunun, sözleşme yapılırken imkansızlık içeren unsurları barındırması da sözleşmeyi geçersiz kılacaktır. İmkansızlık sözleşmenin yapıldığı anda mevcut olmalıdır. dd. Muvazaa Muvazaa, Bir sözleşmede her iki tarafın iradeleriyle beyanları arasında bilerek ve isteyerek oluşturdukları uygunsuzluktur. Sözleşme taraflarının görünüşte bir hukuki işlem yapmış görünmelerine rağmen gerçekte hiçbir işlem yapmamak veya görünenden başka bir işlem yapma hususunda anlaşmalarıdır. Bazen taraflar, bir işlem yapıldığı görüntüsünü vermekle birlikte tarafların gerçek ve ortak arzusu aslında hiçbir işlem yapmamaktır. Buna adi muvazaa denilir. Örneğin gerçekte hizmet sözleşmesi yapmadıkları halde, 3. kişileri aldatmak için aralarında hizmet sözleşmesi yapmış gibi göstermeleri. Dışarıya bir işlem yapıldığı görüntüsü verilmesine rağmen, onda başka bir işlemin yapılması kararlaştırılması gibi durumlarda ise nisbi muvazaa vardır. Örneğin tam bir hizmet sözleşmesinin varlığına rağmen, tarafların yapılan işin ücretsiz çalışması gibi yansıtılması. Muvazaa bazen hizmet sözleşmesinin taraflarında karşımıza çıkabilmektedir. Asıl işveren ile alt işveren arasında yağılan muvazaalı işlemlerde, asıl işveren işçileri aslında kendisi işe aldığı halde, işveren bazı yükümlülüklerden kurtulmak yada sendikalaşma olgundan kurtulmak için, işin bir bölümünü görünüşte bir başkasına devretmekte ve işçiler alt işvereninmiş gibi gösterilmeye çalışılmaktadır.
Muvazaalı işlemlerde, tarafların gerçek ve ortak iradelerine yasa gereği itibar edileceğinden, görünüşteki işlem geçersiz sayılacaktır. I. Hizmet Sözleşmesinin İptali ve İptal Nedenleri Hizmet sözleşmesinin iptalini sağlayan nedenler hata, hile, ikrah ve gabinden oluşmaktadır. Hizmet sözleşmesinde tarafların iradesi ile beyanı arasında istenmeyerek meydana gelen uygunsuzluk halleri ile geçersiz hale gelebilir. aa. Hata: irade ile beyan arasındaki uygunsuzluk, iradesini açıklayan tarafın dikkatsizliğinden ileri gelir. Hata sebebiyle bir sözleşmenin iptal edilebilmesi için düşülen hatanın esaslı hata olması gerekir. Esaslı hata halleri; sözleşmenin niteliğinde, konusunda, karşı tarafında (şahısta) hata ve önemli miktar hatalarıdır. Kural olarak saik hatası esaslı hata sayılmaz. Saikte hata bir kimsenin yanlış bazı tahminler ve değerlendirmeler sebebiyle beyanda bulunması durumunda ortaya çıkar. Saikte hataya düşen kişi hata ettiği hususu bilseydi sözleşmeyi yapmayacak idiyse ve hataya düşülen hususlar ticari doğruluk kurallarına göre de sözleşmenin lüzumlu vasıflarından sayılabiliyorsa bu hata temel hatasına dönüşür. bb. Hile: Bir kişiyi sözleşmeye yapmaya yöneltmek amacı ile onda bilerek yanlış kanaat uyandırılması veya zaten mevcut yanlış kanaatin devam ettirilmesidir. Hile, iradenin oluşumu esnasındaki sakatlık halidir. Hizmet sözleşmesinin bu şekilde kurulması aynı zamanda derhal fesih nedenidir. cc. İkrah: Bir kimse kendisine veya yakınlarından birine (cana veya mala) bir zarar verileceği tehdidi altında sözleşme yapmaya zorlanır. dd. Gabin: Hizmet sözleşmesinin bir tarafın tecrübesizliği veya zaruret halinde bulunmasından diğer tarafın yararlanması sonucu tarafların edimleri arasında açık nispetsizlik bulunması durumunda gabin oluşabilir. ee. Geçersizliğin Etkisi Hizmet sözleşmesinin hukuki olarak geçerliliği, sözleşenlerin ehliyet yada geçerlik şartlarına uygun davranması veya hizmet sözleşmesinin kişilik haklarına, kamu düzenine ve ahlaka aykırılık taşımaması ve de sözleşme konusunun imkansızlık unsuru içermemesi gerekir. Ayrıca geçerli bir hizmet sözleşmesinden söz edebilmek için tarafların irade ile beyanı arasında da uygunluk olması gerektiği yukarıda değinilmiştir. Hizmet sözleşmesinin iptal edilebilir bir hal içinde gerçekleşmesi durumlarında, hata ve hilenin öğrenildiği, korkutmada ise korkutmanın geçtiği tarihten itibaren 1 yıl içinde hizmet sözleşmesi iptal edilebilir. Gabinde ise sözleşmenin kurulduğu tarihten itibaren başlayarak 1 yıl içinde gerçekleşir. Hizmet sözleşmesinde geçersizliğin etkisini irdelerken, kesin hükümsüzlük ve iptal edilebilirlik olarak ayrı incelemekte yarar vardır. Hizmet sözleşmesinin ifasına geçilmemişse sözleşmenin yapıldığı zamana etkili olmakta ve daha sonraki zamanda da hizmet sözleşmesini kesin hükümsüz kılmaktadır. Ancak sözleşmenin ifasına başlanmış ve ağır bir hukuksuzluk, ahlaka aykırılık gibi geçersizlikte yine baştan itibaren hükümsüzdür. Fakat ağır bir aykırılık
yoksa, ifa edilen kısım geçersizlikten etkilenmez ve geçersizlik ancak iptal iradesinin açıklandığı andan sonrası için sözleşmeyi sona erdirir. İ. Hizmet Sözleşmesinden Doğan Borçlar Hizmet akitleri hem işçiye hem de işverene birtakım borçları karşılıklı olarak yüklemektedir. Bunlar ayrı ayrı: İŞ GÖRME BORCU İTAAT BORCU SADAKATBORCU İşçinin işverene karşı en önemli borcudur. Tüm işçilerin, işletmenin amacına en İşçi işverenin çıkarlarını korumak ve İşçinin işinin işini özenle görmesi ve bizzat uygun bir şekilde düzenlenen çalışma zarar vericici hareketlerden kaçınmak İşçinin kendisi tarafından yapılması gerekir. şartlarına aynen uymaları gerekir. zorundadır. İşgörme borcu başkasına devredilemez ve İşçiler işverenin emir ve talimatlarına İşçinin mirasçılarına geçmez. Uymak zorundadır. ÜCRET ÖDEME İŞÇİYİ GÖZETME EŞİT DAVRANMA İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ ALMA BORCU a. Ücret Sitemleri Ücret, Belirli bir hizmet için insan emeğine ödenen bedeldir. İşletmeler kendi yapı, özellik ve alışkanlıklarına göre birbirinden oldukça farklı nitelikte ücret sistemi uygularlar. Bunlardan bazıları şu şekildedir. aa. Zamana Göre Ücret Bu sistemde zaman unsuru önemli rol oynar. Buradaki zaman unsuru; işçi, saat başına gündelik, haftalık, aylık olarak önceden tespit edilen bir ücreti alır.
bb. Parça Başına Ücret Bu sistemde ücret, herhangi bir işin yapılması için gerekli zamana bakılmaksızın sadece üretilen parça miktarına göre hesaplanır. Parça başına ücret belirlenmesinde parçanın üretimi için harcanan zaman bir rol oynamakla beraber, işçi harcadığı zamana göre değil, ürettiği parça sayısına göre ücret alır. cc. Götürü Ücret Bu sistemde işçi belirli bir zamanda önceden saptanan bir işi yapmayı taahhüt eder. Ücret bu zaman üzerinden hesap edilir. Eğer üretim, önceden belirlenen düzeye ulaşamaz ise, işçinin ücreti kısılır. Buna karşılık üretim belirtilen düzeyi aştığında, işgörene hiç bir fazla ücret ödenmez. b. Ücretin Miktarı Bir işçiye ne kadar ücret ödeneceği sözleşmeye bakılarak öğrenilebilir. Bu yüzden taraflar ücreti sözleşmede belirtmişse, o miktarın ödenmesi gerekir. Ancak sözleşmede belirtilmemişse, bu kez o yöredeki ve meslekteki emsal işçiye bakılarak karar verilebilir. Bunlardan hiçbirisinin olmaması halinde işçinin yaşına göre saptanan yasal asgari ücret ödenmesi gerekir. İşveren işçinin muvakkati olsa dahi yasal asgari ücretin altında miktar belirleyemez. Yasal asgari ücret en geç 2 yılda bir toplanması gereken asgari ücret komisyonu tarafından belirlenir. Komisyon, asgari ücreti bütün işkollarını kapsayacak şekilde belirler. Ücretin, bir günlük olarak belirlenmesi esastır. Aylık, haftalık, saat başına, parça başına veya yapılan iş tutarına göre ücret ödenen durumlarda gerekli ayarlamalar buna göre yapılır. Komisyon; Bakanlığın tespit edeceği üyelerden birinin başkanlığında; a) Bakanlık Çalışma Genel Müdürü veya yardımcısı, b) Bakanlık İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü veya yardımcısı, c) Devlet İstatistik Enstitüsü Ekonomik İstatistikler Dairesi Başkanı veya yardımcısı, (İşgücü, Hizmetler, Fiyat İstatistikleri ve İndeksler Dairesi Başkanlığı) d) Hazine Müsteşarlığı temsilcisi, e) Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığından konu ile ilgili dairenin başkanı veya yetki vereceği bir görevli, f) Bünyesinde en çok işçiyi bulunduran en üst işçi kuruluşunun değişik işkolları için seçeceği beş temsilci, g) Bünyesinde en çok işvereni bulunduran işveren kuruluşunun değişik işkolları için seçeceği beş temsilciden, kurulur. Komisyon, en az on üyenin katılımı ile toplanır ve oylarının çoğunluğu ile karar verir. Komisyonca belirlenen ücretler Resmi Gazete de yayımlanır ve yayımlandığı tarihi izleyen ayın ilk gününden itibaren yürürlüğe girer. 2009 yılının ikinci dönem asgari ücret ve yasal kesintiler aşağıda gösterilmektedir. 2010 YILI ASGARİ ÜCRET ASGARİ ÜCRET VE YASAL KESİNTİLER (01.07.2010-31.12.2010 Dönemi) 16 Yaşından Büyükler 16 Yaşından Küçükler
Brüt Ücret 760,50 TL 648,00 TL Sigorta Primi İşçi Payı 106,47 TL 90,72 TL İşsizlik Sigortası Primi İşçi Payı 7,61 TL 6,48 TL Gelir Vergisi Matrahı 646,42 TL 550,80 TL Gelir Vergisi 96,96 TL 82,62 TL Damga Vergisi 5,02 TL 4,28 TL Kesintiler Toplamı 216,06 TL 184,10 TL Net Ücret 544,44 TL 463,90 TL ASGARİ ÜCRETTE İŞVEREN KATKISI (01.07.2010-31.12.2010 Dönemi) Sigorta Primi İşveren Payı (% 19.5) 148,30 TL İşsizlik Sigortası Primi İşveren Payı (% 2) 15,21 TL Toplam İşveren Katkısı 163,51 TL KONUT KAPICI ÜCRETİ VE KESİNTİLER (01.07.2010-31.12.2010 Dönemi) Brüt Asgari Ücret 760,50 TL Sigorta Primi İşçi Payı (% 14) 106,47 TL İşsizlik Sigortası İşçi Payı (% 1) 7,61 TL Damga Vergisi (% 0,6) - Kesintiler Toplamı 114,08 TL Net Ücret 646,42 TL ASGARİ ÜCRETTEN NET ELE GEÇEN; 544,44+54,68 = 599,12 ( Bekar ve çocuksuz ücretli işçi için ) ÇIRAKLAR İÇİN AYLIK ASGARİ ÜCRET TUTARLARI Dönemler 16 Yaşından Büyükler İçin 16 Yaşından Küçükler İçin 01.07.2010-31.12.2010 Dönemi 228,15 YTL 194,40 YTL 01.07.2010-31.12.2010 ASGARİ ÜCRETİN İŞVERENE MALİYETİ (Tehlike sınıf ve derecesine göre Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı %1 alınmıştır)* ASGARİ ÜCRET 760,50 (+)SSK PRİMİ % 19.5 (İşv.Payı) 148,30 (+)İŞSİZLİK SİGORTASI İŞVEREN PAYI % 2 15,21 ASGARİ ÜCRETİN İŞVERENE TOPLAM MALİYETİ* 924,01 2010 yılı sigorta primine esas kazançlar (30.12.2009) 2010 YILI PRİME ESAS KAZANÇ TUTARLARI DÖNEM ALT SINIR ÜST SINIR Günlük Aylık Günlük Aylık 01.07.2010 31.12.2010 25,35 760,5 164,775 4.943,25 01.01.2010 30.06.2010 24,3 729 157,95 4.738,50
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ VE ( AGİ ) ORANLARI Asgari geçim indiriminden yararlanan İndirim oranı Çalışanın kendisi 50% Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eş 10% 1 inci çocuk 7,50% 2 inci çocuk 7,50% 3 üncü çocuk 5% 4.çocuk 5% 2010 YILI ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ TUTARLARI Medeni Durum Aylık (TL) Medeni Durum Aylık (TL) Bekar 54,68 Evli eşi çalışmayan ve çocuksuz 65,61 Evli eşi çalışan ve çocuksuz 54,68 Evli eşi çalışmayan ve 1 çocuklu 73,81 Evli eşi çalışan ve 1 çocuklu 62,88 Evli eşi çalışmayan ve 2 çocuklu 82,01 Evli eşi çalışan ve 2 çocuklu 71,08 Evli eşi çalışmayan ve 3 çocuklu 87,48 Evli eşi çalışan ve 3 çocuklu 76,55 Evli eşi çalışmayan ve 4 çocuklu 92,95 Evli eşi çalışan ve 4 çocuklu 82,01 Asgari geçim indirimi miktarları net ücrete eklenir. Asgari geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarının; ( 2010 yılı ilk 6 ayı 729 TL) Mükellefin kendisi için % 50 si, Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10 u, Çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5 Diğer çocuklar için % 5 idir. Gelirin kısmı döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarları esas alınır. Asgari geçim indirimi uygulamasında çocuk; ücretli ile birlikte oturan veya ücretli tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan ücretli ile birlikte oturan) 18 yaşını veya eğitim gören 25 yaşını doldurmamış çocukları ifade eder. kız veya erkek çocuk ayrımı yoktur. 16 yaşını doldurmuş işçilerin bir günlük normal çalışma karşılığı asgari ücretleri; 01.01.2010-30.06.2010 tarihleri arasında 24,30 TL, 01.07.2010-31.12.2010 tarihleri arasında ise 25,35 TL olarak belirlenmiştir. 01.01.2010-30.06.2010 tarihleri arasında aylık asgari ücret 729,00 TL, 01.07.2010-31.12.2010 tarihleri arasında ise 760,50 TL dir.
Örnek- 1 A şahsı bekardır Asgari Geçim İndirim Oranı (Bekar/sadece kendisi için) %50 Asgari Geçim İndirim Matrahı (8.748 x % 50) 4.374 TL Asgari Geçim İndirim Yıllık Tutarı (4.374 x %15) 656,10 TL Asgari Geçim İndirim Aylık Tutarı (656,10: 12) 54,68 TL A şahsına 54,68 TL ücretinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilerek A şahsı 2009 yılında aylık 49,95 TL alırken 2010 yılında 54,68 TL alacaktır. Aylık artış miktarı 4.73 TL, yıllık artış miktarı ise 56,76 TL dir. Örnek- 2 vardır A şahsı evlidir. Eşi çalışmamaktadır ve herhangi bir geliri yoktur.10 yaşında 1 çocuğu Asgari Geçim İndirim Oranı (kendisi için %50) %67,5 (geliri olmayan/çalışmayan eşi için %10) (bir çocuk için % 7,5) (Toplam:% 67,5) Asgari Geçim İndirim Matrahı (8.748 x % 67,5) 5.904,90 TL Asgari Geçim İndirim Yıllık Tutarı (5.904,90 x %15) 885,74 TL Asgari Geçim İndirim Aylık Tutarı (885,74: 12) 73,81 TL A şahsına 73,81 TL ücretinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilerek A şahsı 2009 yılında aylık 67,43 TL alırken 2010 yılında 73,81 TL alacaktır. Aylık artış miktarı 6.38 TL, yıllık artış miktarı ise 76,57 TL dir. Örnek- 3 A şahsı Evlidir.Eşi çalışmaktadır.14 yaşında 1 çocuğu vardır.
Asgari Geçim İndirim Oranı (kendisi için %50) %57,5 (bir çocuk için % 7,5) (Toplam:% 57,5) Asgari Geçim İndirim Matrahı (8.748 x % 57,5) 5.030,10 TL Asgari Geçim İndirim Yıllık Tutarı (5.030,10 x %15) 754,52 TL Asgari Geçim İndirim Aylık Tutarı (754,52: 12) 62,88 TL A şahsına 62,88 TL ücretinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilerek A şahsı 2009 yılında aylık 57,44 TL alırken 2010 yılında 62,88 TL alacaktır. Aylık artış miktarı 5.44 TL, yıllık artış miktarı ise 65,24 TL dir. Örnek- 4 A şahsı evlidir. Eşi çalışmamaktadır herhangi bir geliri yoktur.8 ve 10 yaşında 2 çocuğu vardır. Asgari Geçim İndirim Oranı (kendisi için %50) %75 (geliri olmayan/çalışmayan eşi için %10) (birinci çocuk için % 7,5) (ikinci çocuk için % 7,5) (Toplam:% 75) Asgari Geçim İndirim Matrahı (8.748 x % 75) 6.561 TL Asgari Geçim İndirim Yıllık Tutarı (6.561 x %15) 984,15 TL Asgari Geçim İndirim Aylık Tutarı (984,15: 12) 82,01 TL A şahsına 82,01 TL ücretinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilerek A şahsı 2009 yılında aylık 74,93 TL alırken 2010 yılında 82,01 TL alacaktır. Aylık artış miktarı 7.08 TL, yıllık artış miktarı ise 84,96 TL dir. Örnek 5 A şahsı evlidir. Eşi çalışmaktadır.10 ve 14 yaşında 2 çocuğu vardır. Asgari Geçim İndirim Oranı (kendisi için %50) %65 (birinci çocuk için % 7,5)
(ikinci çocuk için % 7,5) (Toplam:% 65) Asgari Geçim İndirim Matrahı (8.748 x % 65) 5.686,20 TL Asgari Geçim İndirim Yıllık Tutarı (5.686,20 x %15) 852,93 TL Asgari Geçim İndirim Aylık Tutarı (852,93 : 12) 71,08 TL A şahsına 71,08 TL ücretinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilerek A şahsı 2009 yılında aylık 64,94 TL alırken 2010 yılında 71,08 TL alacaktır. Aylık artış miktarı 6.14 TL, yıllık artış miktarı ise 73,65 TL dir. Örnek 6 A şahsı evlidir. Eşi çalışmamaktadır ve herhangi bir geliri yoktur.8,13,16 ve 20 yaşında 4 çocuğu vardır.20 yaşındaki çocuk üniversite öğrencisidir. Asgari Geçim İndirim Oranı (kendisi için %50) %85 (geliri olmayan/çalışmayan eşi için %10) (birinci çocuk için % 7,5) (ikinci çocuk için % 7,5) (üçüncü çocuk için % 5) (dördüncü çocuk için % 5) (Toplam:% 85) Asgari Geçim İndirim Matrahı (8.748 x % 85) 7.435,80 TL Asgari Geçim İndirim Yıllık Tutarı (7.435,80 x %15) 1.115,37 TL Asgari Geçim İndirim Aylık Tutarı (1.115,37: 12) 92,95 TL A şahsına 92,95 TL ücretinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilerek A şahsı 2009 yılında aylık 84,92 TL alırken 2010 yılında 92,95 TL alacaktır. Aylık artış miktarı 8.03 TL, yıllık artış miktarı ise 96,33 TL dir. Sonuç: Asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarına uygulanmaktadır. Bu nedenle 2010 Ocak ayından geçerli asgari ücret (aylık brüt:729, yıllık brüt: 729 x 12= 8.748 TL) tüm yıl için geçerli olacak diğer bir ifadeyle Temmuz ayındaki artış dikkate alınmayacaktır.
Alınan maaşın miktarına bakılmaksızın yıllık brüt asgari ücrete uygulanması ile bulunacak matrah üzerinden %15 oranında yıllık Asgari Geçim İndirimi hesaplanacaktır. Diğer bir ifadeyle maaşınız ne kadar yüksek olursa olsun asgari geçim indirimi için dikkate alınacak miktar 2010 yılı için 8.748 TL dir. Yukarıdaki örnekten hareket edersek A şahsının 2010 yılı brüt gelirinin 20.000, 30.000 veya 60.000 TL olması asgari geçim indirim miktarını etkilemeyecektir. Kaynakça: 13 Ocak 2010 Cumhur Sinan Özdemir/ Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı/ İş Müfettişi Ankara/ Alomaliye.com 2000-2008 Tüm Hakları Saklıdır. c. Ödeme Yeri İş Kanununa göre işçilerin ücretinin ya işyerinde ya da özel olarak açılan işçinin banka hesabına ödenmesi gerekir. Hizmet sözleşmesinde birisi seçilebilir. Uygulamada işçinin banka hesabına yatırılmaktadır. d. Ödenme Zamanı Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir. İşveren razı olduktan sonra günübirlik ödemede mümkün ve geçerlidir. e. Ödenme Biçimi Ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkak kural olarak, Türk parası ile işyerinde veya özel olarak açılan bir banka hesabına ödenir. Ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkak, yabancı para olarak kararlaştırılmış ise ödeme günündeki rayice göre Türk parası ile ödeme yapılabilir. Çalıştırılan işçilerin ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakının özel olarak açılan banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenmesi hususunda; tabi olduğu vergi mükellefiyeti türü, işletme büyüklüğü, çalıştırdığı işçi sayısı, işyerinin bulunduğu il ve benzeri gibi unsurları dikkate alarak işverenleri veya üçüncü kişileri zorunlu tutmaya, banka hesabına yatırılacak ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakının, brüt ya da kanuni kesintiler düşüldükten sonra kalan net miktar üzerinden olup olmayacağını belirlemeye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığından sorumlu Devlet Bakanlığı müştereken yetkilidir. Çalıştırdığı işçilerin ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakını özel olarak açılan banka hesapları vasıtasıyla ödeme zorunluluğuna tabi tutulan işverenler veya üçüncü kişiler, işçilerinin ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkaklarını özel olarak açılan banka hesapları dışında ödeyemezler. e. Ücrette Zamanaşımı Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi beş yıldır.