Samed Behrengi SEVGİ MASALI Çeviren: Deniz Canefe Resimleyen: An-Su Aksoy DESTANLAR VE MASALLAR Masal
Samed Behrengi SEVGİ MASALI Çeviren: Deniz Canefe Resimleyen: An-Su Aksoy
Yayın Koordinatörü: İpek Şoran Düzelti: Nurten Sönmezcan Kapak ve İç Tasarım: Gözde Bitir Tasarım Uygulama: Gelengül Erkara 1. Basım: 2004 15. Basım: 3000 adet, Ekim 2014 ISBN 978-975-510-997-8 Afsane-ye Mohabbat, samed Behrengi Can Sanat Yayınları Ltd. Şti., 2004 Tüm hakları saklıdır. Tanıtım için yapılacak kısa alıntılar dışında yayıncının yazılı izni olmaksızın hiçbir yolla çoğaltılamaz. Can Sanat Yayınları Yapım, Dağıtım, Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti. Yayıncı Sertifika No: 10758 Hayriye Caddesi No. 2, 34430 Galatasaray, İstanbul Telefon: (0212) 252 56 75-252 59 89 Faks: 252 72 33 www.cancocuk.com cancocuk@cancocuk.com Kapak Baskı: Azra Matbaası; Sertifika No: 27857 Adres: Litros Yolu 2. Matbaacılar Sitesi D Blok Kat: 3 No: 3/2 Topkapı, Zeytinburnu, İstanbul İç Baskı ve Cilt: Özal Matbaası; Sertifika No: 26699 Adres: Davutpaşa Cad. Emintaş Kazım Dinçol San. Sitesi No: 81/39 Topkapı, İstanbul
Bu kitabın sahibi:...
Samed Behrengi Çocuk öyküleri ve masalları yazmış, masallar derlemiş, Azerbaycan Türkçesiyle Farsça arasında çeviriler yapmış İranlı bir yazar. Haziran 1939 da Tebriz de doğdu. İran ın Azerbaycan kesiminde on bir yıl köy köy dolaşıp öğretmenlik yaparken, bir yandan da Tebriz Üniversitesi nde gece derslerine girerek İngiliz dili ve edebiyatı eğitimi gördü. Halkının toplumsal, ekonomik ve folklorik yapısını halkının içinde yaşayarak inceledi. Bu arada Azerbaycan ve İran halk edebiyatından derlemeler yaptı, masallar yazdı. 1968 yılında Aras Irmağı nda ölüsü bulununca, yüzerken boğulduğu söylentisi yayıldıysa da, buna pek inanan olmadı. Yazarın yayınevimizden çıkan diğer kitapları: BİR ŞEFTALİ BİN ŞEFTALİ, BİR VARDI BİR YOKTU, BU GELEN KÖROĞLU DUR, KÜÇÜK KARA BALIK, PÜSKÜLLÜ (ÇINGIRAKLI) DEVE, ULDUZ KIZ IN KARGALARI, ULDUZ KIZ IN KONUŞAN BEBEĞİ
SEVGİ MASALI içindekiler Sevgi Masalı, 7 Ah Masalı, 49
Samed Behrengi SEVGİ MASALI 6
Sevgi Masalı 7Samed Behrengi SEVGİ MASALI
Samed Behrengi SEVGİ MASALI 8
1 Bir varmış bir yokmuş, eski zaman içinde bir Padişah ve bu Padişah ın altı-yedi yaşlarında bir kızı varmış. Bu kızın birçok hizmetçisi ve kölesi varmış. Bir de kendisinden birazcık daha büyük, Koçali adında bir uşağı varmış. Kız yemekte peçetesini yere düşü rürse Koçali hemen koşup peçeteyi alır ve ona ve rirmiş. Oyun oynarken kız topunu biraz uzağa ka çırırsa Koçali hemen gidip topu geri getirirmiş. Bazen de padişahın kızı milyonlarca oyuncağından sıkılır ve çelikçomak oynamak istermiş. Çelikçomağı da altın ve gümüştenmiş. Küçük kız ilk kez çelikçomak oynamak istediğini söylediğinde Padişah kentteki bütün kuyumcuları getirtmiş ve kızının çelikçomağının bir saatte hazırlanmasını buyurmuş. Bu çelikçomak için tam yüz bin altın harcanmış. Bir kuyumcunun da boynu vurul- 9
Samed Behrengi SEVGİ MASALI muş; çünkü önemli bir işi olduğu için saraya gelemeyeceğini söylemişmiş. Kuyumcu yeni doğan kızı için küpe yapmakla meşgulmüş. Padişah ın kızı ne zaman çelikçomak oynamak isterse Koçali onun yanına gider ve beklermiş. Kız kısa gümüş çubuğu alıp bununla vurduğu uzun altın çu buğu havaya fırlatırmış. Çubuğun arkasından koşup onu kıza atmak Koçali nin göreviymiş. Kendisine fır latılan çubuğa havada vuran kız onu daha da uzaklara gönderirmiş. Koçali de gidip onu alarak yeniden kıza atarmış. Kız oyun oynamaktan bıkınca Koçali kölelere ve hizmetçilere haber verirmiş. Onlar da tahtırevanla ge lip onu saraya götürürlermiş. Koçali daha sonra oyuncakçıbaşıya gider ve ona çelikçomağı alıp milyonlarca başka oyuncağın saklandığı hazine odasına götürmesini söylermiş. Bunun üzerine Koçali terzibaşına gider ve terzibaşı da kızın yemek giysisini getirir, özel çelikçomak giysisini yerine kaldırırmış. Koçali en sonunda Prenses in özel mutfağına gider ve oradaki aşçılara kızın özel çelikçomak yemeğini hazırlamalarını söylermiş. Padişahın kızı oynadığı bütün oyunlardan sonra özel bir yemek yermiş. Koçali her zaman bu türden işlerle uğraşıp dururmuş. Kız uyuduğunda kendisi de kapının önüne yatıp uyurmuş, böylece hizmetçiler ve diğer saray çalışanları hanımefendilerinin uyuduğunu anlar, hiç gürültü çıkarmazlarmış. 10
Padişah ın kızı ne buyurursa buyursun Koçali buna öylesine candan boyun eğer, işlerini öylesine iyi yaparmış ki Prenses ona bir kere bile kızmamış. Koçali Prenses e âşıkmış. Onu saf ve temiz bir sevgiyle seviyormuş. Ona kalırsa bunda hiçbir yanlışlık yokmuş. Bu yüzden de bir gün sevgisini kıza açıklayıvermiş. O gün Prenses bahçede kelebek yakalamaca oynuyormuş. Koçali bir ağacın gölgesinde durmuş onu seyrediyormuş ve arada sırada kızın elinden kaçıp yüksek dallara konan kelebekleri getirmek için ağaçlara çıkmak Koçali nin göreviymiş. Kız kocaman bir kelebek görmüş. Koçali ye seslenmiş: Koçali, gel bunu sen yakala. Ben korkuyorum. Koçali çabucak koşup kelebeği yakalamış ve onu kafese koymuş. Başını kaldırıp Prenses le göz göze gelince kendisini tutamamış. Tertemiz kalbinden geçenleri söyleyivermiş safça: Prensesim, size âşığım. Büyüdüğümüz zaman lütfedip benimle evlenir misiniz? O daha sözlerini bitiremeden kız onun yanağına bütün gücüyle bir tokat indirmiş ve haykırmış: Seni işe yaramaz uşak parçası! Bana âşık olmaya nasıl cüret edersin? Bir uşak bozuntusu bir prensesle nasıl böyle konuşur? Köpeğime bakıcılık yapmayı bile hak etmiyorsun sen. Seni eşek! Yıkıl karşımdan! Bir daha gözüme gözükme! Hizmetçilerime söyle gelip beni alsınlar. Seni de kapının önüne koysunlar. Şu pis yüzünü bir daha asla görmek istemiyorum. Samed Behrengi SEVGİ MASALI 11
Samed Behrengi SEVGİ MASALI Koçali hizmetçileri getirmeye gitmiş. Döndüklerinde Padişah ın kızını baygın bir şekilde yerde yatar bulmuşlar. Hizmetçiler Koçali nin etrafını sarıp ona Prenses e ne yaptığını sormuşlar. Koçali, Hiçbir şey yapmadım, demiş. Sinirleri bozuldu, bana tokat attı ve bayıldı. Yemin ederim bir şey yapmadım ben! Ama ona kim inanır? Hemen koşup kolonyalar, gül suları getirmişler ve tahtırevana yerleştirdikleri Pren ses i saraya götürmüşler. Padişah ın kızı kendisine gelince buyurmuş: Babama söyleyin şu nankör uşağı tutuklatsın ve bir köpek gibi kapı dışarı etsin. Onun pis yüzünü bir daha asla görmek istemiyorum.
Padişah bu haberi alınca Koçali nin hemencecik bir köpek gibi kovulmasını emretmiş. Bundan sonra Prenses birkaç gün hasta yatmış. Başucunda hekimler sürekli nöbet tutuyorlarmış. Bir hafta sonra kız kendini daha iyi hissettiğini söyleyerek hekimleri göndermiş. Samed Behrengi SEVGİ MASALI 13
Samed Behrengi SEVGİ MASALI 14
2 Yıllar geçmiş ve Padişah ın kızı giderek kendini da ha çok beğenir olmuş. On yedi-on sekiz yaşlarına geldiğinde o kadar bencilleşmiş ki onun güzelim bedenini kirli bakışlar kirletmesin diye kimsenin onu görmesine izin vermiyormuş. Hizmetçiler ya da kölelerden biri kazara ona bakarsa hemen kırbaçlanır, arkasından konuşursa aç kurtlara atılırmış. Padişah kızının bu davranışlarına bayılıyor, her zaman Güzel kızım benim, ne kadar da bana benziyorsun. Çok hoşuma gidiyor bu tavırların! diyormuş. Prenses in burnu öylesine havalardaymış ki bahçede dolaşırken kimseye tek laf etmezmiş. Hiç kimsenin onunla konuşmayı hak etmediğini söylermiş. Onun için bahçenin ortasına iki büyük havuz yaptırılmış. Bu havuzlardan biri her zaman taze sütle, diğeri 15
Samed Behrengi SEVGİ MASALI de gül, yasemin ve çayçiçeği sularıyla doldurulurmuş. Her gün hizmetçiler belli bir saatte havuzların yanına gelip bekler, Prenses süt havuzundan çıkıp gülsuyu havuzunda yıkandıktan sonra onların uzattığı havlularla kurulanırmış. Hizmetçiler onun bedenine dokunamazlarmış. Parmaklarının ucu bile kızın tenine değecek olsa o anda cellatlara gönderilir, parmakları ya da elleri kestirilirmiş. Padişah ın kızı kendisini başkalarından üstün görüp bencillik yapınca sonunda yapayalnız kalmış ve ne yapacağını bilemez duruma gelmiş. Kelebek kovalamaktan, çiçek toplamaktan, sütle gülsuyunda yıkanmaktan, oyuncaklarıyla oynamaktan, yiyip içmekten ve kurtları seyretmekten bıkmış. Düşlerinde sü - rekli Koçali yi görmeye başlamış. Bu rüyalarda Koçali onunla oynamaya gelirmiş. Prenses önce buna sevinirmiş. Ardından kendisinin Padişah ın kızı olduğunu ve herkesten üstün olduğunu hatırlar ve Koçali yi kovalarmış. Ama Koçali onu bırakmazmış. Onun elini tutmak istermiş. Kız kendini kurtarmak için boş yere çabalar dururmuş. Sonunda direnmekten vazgeçer ve elini ona verirmiş. Bunun üzerine oyunlar oynamaya başlar, kelebekler yakalarlarmış. Oyunun ortasında Koçali Prensesim, size âşığım. Büyüdüğümüzde lütfedip benimle evlenir misiniz? diye sorarmış. Kız yine bir prenses olduğunu hatırlar ve Koçali ye tokadı yapıştırdıktan sonra bağırıp çağırmaya baş- 16
YAŞ 10 11 12 + Samed Behrengi SEVGİ MASALI Samed Behrengi yine sevgiyi, dostluğu, arkadaşlığı anlatıyor. Bu kitapta Samed Behrengi nin iki masalı var: Sevgi Masalı ve Ah Masalı. Öğretmenlik yıllarında dinleyip derlediği halk masallarını yeniden biçimlendiren yazarın her masalında olduğu gibi, bu masallarında da, sevgi, arkadaşlık ve dostluk ağır basıyor. ISBN 978-975-510-997-8