PERU ÜLKE RAPORU Mart 2013

PERU ÜLKE RAPORU Mart 2013

İ.A. I. GENEL BİLGİLER Resmi Adı : Peru Cumhuriyeti Yönetim Şekli : Başkanlık tipi Cumhuriyet Coğrafi Konumu : Güney Amerika nın batısında ve Güney Pasifik Okyanusu kıyısında yer alan Peru, yüzölçümü bakımından Güney Amerika nın en büyük üçüncü ülkesidir. Bolivya ile 1.075 km, Brezilya ile 2.995 km, Şili ile 171 km, Kolombiya ile 1.800 km. ve Ekvator ile 1.420 km sınıra sahiptir. Yüzölçümü : 1.285.216 km 2 Nüfus : 29.399.817 kişi Nüfus Yoğunluğu : 23 kişi/km 2 Başkent : Lima Önemli Şehirleri : Lima, Cusco, Piura, Arequipa, La Libertad, Junin, Cajamarca, Lambayeque, Puno, Ancash Zaman Ayarı : 7 saat geridedir. İklimi : Doğuda tropikal, batıda kuru çöl iklimi hakimdir. Andlarda ılımandan çok soğuk iklim görülür. Resmi Dil : İspanyolca Etnik Yapı : Yerli (%45), Mestizos (%37), Avrupa kökenli (%15), Afrika kökenli, Japon, Çinli ve diğer (%3) Din : Üyelikler : APEC, CAN, FAO, G-24, G-77, IADB, IAEA, IBRD, ICAO, ICC, ICRM, IDA, IFAD, IFC, IFRCS, IHO,

ILO, IMF, IMO, IMSO, INTERPOL, IOC, IOM, IPU, ISO, ITSO, ITU, ITUC, LAES, LAIA, MERCOSUR (Ortak Üye Statüsünde), MIGA, MINUSTAH, MONUC, NAM, OAS, OPANAL, OPCW, PCA, RG, UN, UNASUR, UNCTAD, UNESCO, UNFICYP, UNIDO, UNION LATINA, UNMIL, UNMIS, UNOCI, UNWTO, UPU, WCL, WCO, WFTU, WHO, WIPO, WMO, WTO. II. DEMOGRAFİK GÖSTERGELER Nüfus 29.399.817 kişi 2011 verisi 15-64 Yaşın Nüfusa Oranı (%) 64,24 2011 verisi Internet Kullanıcıları (%) 36,50 2011 verisi OECD Gelir Grubu Üst Orta Gelir 2011 verisi Beklenen Yaşam Süresi 74 2011 verisi CO2 Emisyonu (kişibaşı metrik ton) 1,65 2009 verisi İşgücü (kişi) 15.475.964 2010 verisi İşsizliğin toplam işgücüne oranı, % 6,30 2009 verisi Kaynak: Dünya Bankası, Mart 2013 III. EKONOMİK GÖSTERGELER 2008 2009 2010 2011 Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (Milyar ABD $) 127 127 154 177 Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Dünya Sıralaması 55 50 49 50 Kişi Başı GSYİH (ABD $) 8.070 8.230 8.790 9.440 GSYİH Büyüme Hızı (%) 10 1 9 7 Enflasyon 5,79 2,94 1,53 3,37 1 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 1

(tüketici fiyatlarıyla, %) Para Birimi Nuevo Sol (PEN) 1PEN= 0.69 TL Kaynak: Dünya Bankası, Mart 2013 IV. BİR BAKIŞTA PERU Sektörlerin Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya Katma Değer Oranı (%) Tarım : 6,43 Sanayi : 36,40 Hizmetler : 57,17 Kaynak:Worldbank, 2011 Global Markaları Sektör Marka Değeri (milyar ABD $) 2013 YILI GLOBAL 500 DEKİ SIRALAMASI Kaynak: www.brandirectory.com V. DIŞ TİCARETİ PERU NUN DIŞ TİCARETİ (Mal ve Hizmetler) (Milyar ABD Doları) Ticaret Yıllar İhracatı İthalatı Hacmi Ticaret Dengesi 2 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 2

2008 34,6 34,3 68,9 0,3 2009 30,4 25,9 56,3 4,5 2010 39,2 34,9 74,1 4,3 2011 50,7 43,8 94,5 6,9 Kaynak: Dünya Bankası, Mart 2013 Başlıca İhracat Yaptığı Ülkeler (2011) Çin 18.3%, ABD 15.2%, Kanada 11.4%, Japonya 5.4%, İspanya 5.3%, Şili 4.8%, Güney Kore 4.6%, Almanya 4.1% Başlıca İthalat Yaptığı Ülkeler (2011) Başlıca İhraç Ürünleri (2011) ABD 24.5%, Çin 13.7%, Brezilya 6.7%, Şili 5.9%, Ekvador 4.4%, Güney Kore 4% Bakır, altın, kurşun, çinko, demir cevheri, gümüş; ham petrol ve petrol ürünleri, doğal gaz; kahve, kuşkonmaz ve diğer sebzeler, meyveler, hazır giyim ve tekstil ürünleri, balık, kimyasallar, işlenmiş metal ürünleri, makineler, maden alaşımları Başlıca İthal Ürünleri (2011) Petrol ve petrol ürünleri, kimyasallar, plastik ürünleri, makineler, taşıtlar, renkli TV setleri, telefon ve telekomünikasyon ekipmanları, demir ve çelik, buğday, mısır, soya fasulyesi 3 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 3

Kaynak: CIA Factbook ürünleri, kağıt, pamuk, aşı ve ilaçlar VI. TÜRKİYE İLE TİCARİ İLİŞKİLERİ Yıllar Türkiye nin İhracatı TÜRKİYE PERU TİCARİ İLİŞKİLERİ (Milyar ABD Doları) Türkiye nin İthalatı Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 2000 0,004 0,012 0,016-0,008 2005 0,007 0,037 0,044-0,030 2006 0,009 0,061 0,070-0,052 2007 0,015 0,070 0,085-0,055 2008 0,125 0,064 0,189 0,061 2009 0,062 0,069 0,131-0,007 2010 0,159 0,079 0,238 0,080 2011 0,287 0,058 0,345 0,229 2012 0,246 0,101 0,347 0,145 2012* 0,025 0,012 0,037 0,013 2013* 0,063 0,014 0,077 0,049 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ticaret dengesi Türkiye açısından değerlendirilmektedir (*) Ocak-Şubat 4 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 4

0,35 PERU-TÜRKİYE DIŞ TİCARETİNİN SEYRİ (Milyar ABD $) 0,30 0,29 0,25 0,25 0,20 0,15 0,13 0,16 0,10 0,10 0,07 0,07 0,08 0,06 0,06 0,05 0,04 0,06 0,06 0,063 0,01 0,02 0,014 0,00 0,01 0,01 2000 0,00 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 İhracat İthalat 2012 2013* Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (*) Ocak-Şubat 5 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 5

2012 Yılında Türkiye nin Peru ya İhracatında Başlıca Ürünler (Milyon ABD $) Demir veya alaşımsız çelikten çubuklar (dövülmüş, sıcak haddelenmiş) 133,2 Demir veya alaşımsız çelikten yarı mamuller 31,9 Demir veya alaşımsız çelikten profiller 17,9 Demir veya alaşımsız çelikten filmaşin (sıcak haddelenmiş, kangal halinde) 17,8 Demir veya çelikten inşaat ve inşaat aksamı, inşaatta kullanılmak üzere hazırlanmış demir veya çelik 3,9 Demir veya alaşımsız çelikten diğer çubuklar 2,6 Karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar 2,4 Suni korundum, alüminyum oksit ve alüminyum hidroksit 2,2 Ağaçtan veya diğer odunsu maddelerden lif levhalar 2,2 Prefabrik yapılar 2,0 Traktörler 1,9 Vulkanizasyon çabuklaştırıcı, kauçuk/plastik için plastifiyan bileşikler 1,6 Vulkanize edilmiş kauçuktan boru ve hortumlar 1,4 Vazelin, parafin, petrol mumu, yağlı mum, ozakerit, linyit mumu, turb mumu vb. Sofra, mutfak, tuvalet, yazıhane, ev tezyinatı ve benzeri işler için cam eşya 1,2 1,2 6 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 6

Diğer alaşımlı çelikten çubuk ve profiller (alaşımlı veya alaşımsız çelikten sondaj işlerinde kullanılan) Dokumaya elverişli ipliklerin, mensucatın veya dokumaya elverişli madde mamullerinin yıkanması, temizlenmesi, sıkılması, kurutulması, vb mahsus makine ve cihazlar 0,9 0,9 Plastikten hortumlar, borular ve bağlantı elemanları 0,7 Karbonat; peroksikarbonat; amonyum karbomat içeren ticari amonyum karbonat 0,7 Demir veya alaşımsız çelikten teller 0,6 Metalleri dövme, çekiçleme veya kalıpta dövme suretiyle işlemeye mahsus takım tezgahları, vb 0,6 Kaynak: T.C.Ekonomi Bakanlığı 2012 Yılında Türkiye nin Peru dan İthalatındaki Başlıca Ürünler (Milyon ABD $) Et, sakatat, deniz hayvanı vs. (yemeye uygun olmayan) unu, pelleti, kıkırdakları 53,8 İşlenmemiş çinko 12,8 Ekim amacıyla kullanılan tohum, meyve ve sporlar 12,3 Sentetik devamsız lifler (işlem görmemiş) 4,4 Kakao yağı 2,9 Haşarat öldürücü, dezenfekte edici, zararlıları yok edici, sürgünleri önleyici ürünler 2,2 Hayvansal veya bitkisel menşeli boyayıcı maddeler 1,9 Diğer yağlı tohumlar ve meyveler 1,6 Bilyalı, keçe uçlu veya diğer gözenek uçlu yazı ve işaret kalemleri, stilolar, dolma kalemler ve bun 1,5 Koyun ve kuzuların ham derileri 0,8 Yün, ince veya kaba hayvan kılları (kardeli/taranmış) 0,8 Kuru baklagiller (kabuksuz) (taneleri ikiye ayrılmış) 0,6 Tişörtler, fanilalar, atletler, kaşkorseler ve diğer iç giyim eşyası (örme) 0,4 İşlenmemiş kalay 0,4 Killer, andaluzit, siyanit ve silimanit, mülit, şamot ve dinas toprakları 0,3 7 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 7

Boyayıcı laklar; esası lak olan müstahzarlar 0,3 Diğer sebzeler (taze/soğutulmuş) 0,3 Diğer sebzeler (sirke/asetik asitten başka usulde hazırlanmış veya konserve edilmiş) (dondurulmamış) Klorürler, oksiklorürler, hidroksiklorür, bromürler, oksibromürler, iyodürler ve osiiyiyodürler Kakao dane ve kırıkları (ham/kavrulmuş, bütün/kırık) 0,3 Debagatte kullanılan bitkisel menşeli hülasalar, tanenler ve bunların tuzları, esterleri Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) Erkekler ve erkek çocuklar için gömlekler (örme) 0,2 Kazak, süveter, hırka, yelek vb. eşya (örme) 0,2 Kaynak: T.C.Ekonomi Bakanlığı VII. YATIRIM İLİŞKİLERİ Peru ile Türkiye arasında ikili ticaretin yasal altyapısının tamamlanmamış olması nedeniyle, Peru ya yapılan ihracatta vergi yükü, Peru nun Tercihli Ticaret Anlaşması imzaladığı diğer ülkelere kıyasla daha yüksektir. Diğer Latin Amerika ülkelerinde de olduğu gibi sosyal ve ticari anlamda bu pazarda Türkiye nin ve Türk ürünlerinin yeterince tanınmaması, coğrafi uzaklık ve doğrudan uçak seferleri bulunmayışı nedeniyle işadamlarının karşılıklı ziyaretlerinin yeterince sık olmaması, bölge ülkeleri ile rekabette ve lojistikte karşılaşılan dezavantajlar Peru pazarında karşılaşılan diğer başlıca sorunlardır. Ülkemiz ile Şili, Peru ve Kolombiya arasında ticari ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla 15 28 Ekim 2011 tarihleri arasında Ekonomi Bakanlığı koordinatörlüğünde, Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) organizasyonuyla Şili, Peru ve Kolombiya pazarlarına yönelik olarak çelik sektörüne ilişkin ticaret heyeti programı gerçekleştirilmiştir. Peru da büyük ölçekli üretim ya da ticaret yapan Türk yatırımcı bulunmamaktadır. VIII. TÜRKİYE-PERU İLİŞKİLERİNDEKİ SON GELİŞMELER 24-26 Mart 1998 tarihlerinde Peru'da siyasi istişareler gerçekleştirilmiştir. Bu vesileyle, iki ülke arasında siyasi istişareler mekanizması tesis edilmiştir. Peru Kongresi nin 6 Kasım 2007 tarihli oturumunda Peru-Türkiye Parlamento Dostluk Grubu kurulmuştur. Siyasi istişare toplantılarının ikincisi 12-15 Ocak 2008 tarihlerinde Lima da yapılmıştır. 0,3 0,3 0,2 0,2 8 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 8

TBMM nde ise Peru Dostluk Grubu 25 Mart 2008 tarihinde kurulmuştur. TBMM Dış ilişkiler Komisyonu Başkanı, beraberindeki parlamento heyetiyle birlikte, 20-23 Nisan 2008 tarihleri arasında Lima ya bir ziyaret gerçekleştirmiştir. 25 Ekim - 3 Kasım 2008 tarihlerinde Peru Kongresi Peru-Türk Parlamento Dostluk Grubu üyesi 3 Parlamenter ülkemize ziyarette bulunmuştur. 6-8 Haziran 2010 tarihlerinde Lima da gerçekleştirilen Amerikan Devletleri Örgütü (ADÖ) 40. Genel Kurulu vesilesiyle siyasi istişarelerin üçüncüsü gerçekleştirilmiştir. Peru Büyükelçiliğimiz 1 Mart 2011 itibariyle Lima da faaliyete geçmiştir. Son olarak 15 Nisan 2011 tarihinde Ankara da yapılan siyasi istişarelerde, karşılıklı Büyükelçiliklerin açılmasını müteakip gelişme gösteren siyasi, ekonomik ve teknik ilişkiler ele alınmış ve iki ülke arasındaki yakınlaşma sürecini destekleyici yeni işbirliği alanları ve projeler üzerinde görüş alışverişinde bulunulmuştur. İstişareler sırasında Ekonomik ve Ticari İşbirliği Anlaşması ile Diplomatik Akademiler arası Mutabakat Muhtırası imzalanmıştır. İKİ ÜLKE ARASINDAKİ Anlaşma Adı ÖNEMLİ ANLAŞMALAR İmza Tarihi Türkiye-Peru Ekonomik ve Ticari İşbirliği Anlaşması 15.04.2011 Yasadışı Yollardan Ticareti Yapılan, İhraç Edilen veya El Değiştiren Kültürel, Arkeolojik, Sanatsal ve Tarihi Varlıkların Korunması, Konservasyonu, Ele Geçirilmesi ve İadesine İlişkin Anlaşma Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kötüye Kullanımı, Kaçakçılığı ve Bunlarla İlgili Suçların Önlenmesi, Denetimi, Soruşturulması ve Ortadan Kaldırılması Hakkında Anlaşma 06.02.2003 2000 Kültürel, Bilimsel ve Eğitim İşbirliği Anlaşması 13.12.1996 Resmi Pasaportların Vize Muafiyeti Anlaşması 1996 9 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 9