AMAÇ ÖĞRENME FAALİYETİ- 2 Belirlediğiniz iletim sisteminin kurulumunu yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA ÖĞRENME FAALİYETİ 2 Bu faaliyet öncesinde hazırlık amaçlıolarak u ilemleri yapmalısız. Konularda bazı kelimelerin altımavi dalgalıolarak çizilidir. Bu konularıda aratırmaz tavsiye edilir. BIOS ayarlarından açılıönceliğinin nasıl değitirildiğini aratırız. İletim sistemlerinin sunucular(server) için hazırlanmısürümlerini inceleyiniz. Diğer sürümlerine göre farklarıaratırız. Aybilgisayar üzerine birden çok iletim sisteminin kurulup kurulamayacağı aratırız. Farklı iletim sistemlerinin yüklü olduğu bilgisayarları birbirleriyle haberletirmek istersek (ör: dosyaların ve yazıcın ortak kullamın gerektiği durumlarda ) neler yapmamız gerekir? Aratırız. İletim sistemlerinin grafik mode (GUI-Graphic User Interface) ve text (yazı) modda çalıan türlerini aratırız. İletim sistemlerinde grafik mod ve text modun birbirine göre avantaj ve dezavantajlarıaratırız. İletim sistemlerinde yönetici parolasıneden gereklidir. 12
2. KURULUM 2.1. İletim Sistemi Kurulumu İçin Gereksinimler İletim sistemi kurulmaya balanmadan önce aağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekir: İhtiyacımız olan iletim sistemini belirlemeliyiz. Gerekli lisanslıyazılımıtemin etmeliyiz. Kurulacak iletim sistemini çalıtırabilecek donama sahip olmalıyız (Ör: WindowsXP Home Edition için: 233 Mhz ilemci, 128 MB veya daha yüksek kapasiteli RAM vs.). Klavye, fare, disket sürücü, CD-ROM sürücü gibi çevre birimlerine sahip olmalıyız. 2.1.1. Kurulum Tipleri Genel olarak iletim sistemlerinin 3 farklıkurulum ekli vardır.bunlar: İlk Kurma: Bir iletim sisteminin ilk defa bilgisayarımıza kurulması. Resim 2.1: Windows XP iletim sitemi kurulum ekra 13
Yükseltme: Kurulu olan iletim sisteminin daha üst sürümlerinin kurulması, Resim 2.2: İletim siteminin Windows 98 den Windows XP ye yükseltilmesi Çift Açılma: İki veya daha fazla iletim sisteminin aybilgisayara kurulması. Resim 2.3: Windows 98 ve WindowsXP kurulu bir bilgisayarın açılıekra 14
2.1.2. Kurulum Adımları Bir iletim sisteminin kurulumu aağıdaki adımlardan olumaktadır: Bölümleme: Sabit diskin kurulum için bölümlendirilmesi aaması Biçimlendirme: Kurulum yapılacak sabit disk bölümünün biçimlendirilerek kuruluma hazırlanması Dosyaların Kopyalanması: Kurulum dosyaların sabit diske kopyalanması Yazı(Text) Modunda Kurulumun Devam Etmesi: Kuruluma balanması GUI(Görsel KullacıArayüzü) Modunda Kurulumun Devam Etmesi: Grafik kartın tanmasıve kurulumun grafik arayüzde devam etmesi HoGeldiniz Penceresi ile Kurulumu Tamamlama: Kurulumun tamamlanarak iletim sisteminin kullalması. 2.2. Kurulum CD sinden AdımlarıTamamlama İletim sisteminin kurulumuna geçmeden önce BIOS ayarlarından açılıönceliğini CD-ROM sürücüye ayarlamak gerekebilir. Resim 2.4: BIOS ayarlarından açılıönceliğinin değitirilmesi 15
SCSI veya RAID özellikli bir sabit diskimiz varsa ya da SATA özelliği olan bir sabit diskimiz varsa, kurulum ilemlerine balamadan önce bu donamıbilgisayara tatmak gerekebilir. Bu ilemi, resimde görüldüğü gibi F6 tuuna bastığımızda karımıza gelen ekranlarıtakip ederek yapabiliriz. Günümüzde birçok ana kart, bu tip sabit diskleri direkt tadığıiçin bu ilemi yapmaya gerek kalmayabilir. Ancak sabit diskimiz bilgisayar tarafından tanmamısa kuruluma devam edilemeyeceği için bu ilem mutlaka yapılmalıdır. Resim 2.5: SCSI, RAID veya SATA tipi sabit disklerin tatılması 16
2.2.1. Bölümleme İletim sistemleri kurulurken sabit diskin daha verimli kullamısağlamak için istenirse sabit disk bölümlendirilebilir veya bölümlendirmeden tamamıtek bir bölüm eklinde kullalabilir. Resim 2.6: Sabit diskin bölümlendirilmesi-1 Resim 2.7: Sabit diskin bölümlendirilmesi-2 17
Resim 2.8: Sabit diskin bölümlendirilmesi-3 2.2.2. Biçimlendirme Sabit diskin bölümlendirilmesinden sonra iletim sisteminin kurulacağısabit disk bölümünün biçimlendirilmesi (format) gerekir. Resim 2.9: Sabit disk bölümlerinin formatlanması-1 18
2.2.3. Dosyaların Kopyalanması Resim 2.10: Sabit disk bölümlerinin formatlanması-2 Kurulumun bu aamasında, kurulum dosyaları, kurulum yapılacak sabit disk bölümüne kopyalar. Resim 2.11: Kurulum dosyaların kopyalanması 19
2.2.4. YazıModunda Kurulumun Devam Etmesi Kurulumun bu aamasında, kopyalanan dosyaların yazı(text) modunda kurulum ilemine balar. Bu ilem bittikten sonra bilgisayarız 15 saniye içinde yeniden balatılacaktır (Your computer will reboot in 15 seconds..) eklinde bir uyarıile bilgisayar yeniden balatılır ve kurulum grafik ortamda devam eder. Resim 2.12: Kuruluma yazı(text) modunda devam edilmesi Resim 2.13: Bilgisayar yeniden balatılarak kurulumun grafik modunda devam etmesi 20
2.2.5. GUI Modunda Kurulumun Devam Etmesi Kurulumun bu a amasıgörsel Kulla cıarayüzünde (GUI- Graphic User Interface) devam eder. Resim 2.14: Kurulumun devam ettiği grafik mod ekran görüntüsü Resim 2.15: Kulla cıbilgilerinin girilmesi NOT: Kurulum sı rası nda girilen kulla cı bilgileri daha sonra Bilgisayarı m ->Sağ tu /Özellikler/Genel (My Computer-> Right Click / Properties/General) seçeneğiyle görüntülenebilmektedir. İ letim sisteminin kimin adı na kayı tlı(registered) olduğunu belirtmektedir. 21
Kulla cıbilgileri girildikten sonra kulla cı dan ürün anahtarıistenir. Ürün anahtarı girilirken büyük küçük harf ayrı mıyapmaz. Bu ürün anahtarıdoğru bir ekilde girildiğinde kuruluma devam edilir aksi takdirde i letim sisteminin kurulumu sonlandı rı lı r. Kurulumun bir sonraki a aması nda kulla cı dan bilgisayar adı ve yönetici (Administrator) parolası belirlemesi istenir. Resim 2.16 : İ letim sisteminin ürün anahtarı n girilmesi Resim 2.17: Bilgisayar adı n belirlenmesi ve yönetici parolası n belirlenmesi Not: Bilgisayar adıkurulum bittikten sonra Bilgisayarı m ->SağKlik/Özellikler/Bilgisayar Adı(My Computer-> Right Click / Properties/Computer Name) seçeneği ile görüntülenebilir. Ayrı ca bilgisayar adıağbağlatı ları m (My Network Places) kı smı nda bilgisayarı mı zı n görünen adı dı r. 22
2.2.6. HoGeldiniz Penceresi ile Kurulumu Tamamlama Hogeldiniz (welcome) penceresi kurulumun ba arı yla tamamlandı ğı gösterir. Bundan sonraki a amada, i letim sistemini kullanmak üzere yeni kulla cı lar belirlenebilir. Daha önceki a amada (resim 2.15) belirlenen bilgisayar ismi, burada kulla cıismi olarak verilemez. Resim 2.18: İ letim sisteminin ba arı yla kurulduğunu gösteren Hogeldiniz (welcome) penceresi Resim 2.19: İ letim sistemi için yeni kulla cı ları n olu turulması 23
Windows i letim sistemi açı ldı ğ ı nda kar ı mı za gelen ekran masaüstü (desktop) dür. Masaüstünde yer alan çe itli simgeler(bilgisayarı m, belgelerim, ağkom uları m vb.), ba lat menüsü ve görev çubuğ u ile i letim sistemini kullanabilmek için gerekli olan her türlü seçeneğ e ula ı labilir. Resim 2.20: İ letim sistemi ile ilgili birçok i lemi yapabileceğimiz Ba lat Menüsü (Start Menu) 24
UYGULAMA FAALİ YETİ UYGULAMA FAALİ YETİ İ lem Basamakları 1. Bilgisayarıçalı tı rı z. 2. Kurulum CD sini CD-ROM sürücüye takı z. Öneriler 3. BIOS ayarları nda açı lı önceliğ ini CDROM sürücüye ayarlayı z. 4. Ayarlarıkaydedip çı kı z. 5. Bilgisayarıyeniden ba latarak kurulumu ba latı z. 25 CD-ROM sürücünün CD yi rahat okuyabilmesi için üzerinin çizilmemesine ve tozlanmaması na dikkat ediniz. BIOS ayarları na girebilmek için gerekli olan tuveya tu larıpost i lemi sı rası nda öğreniniz. Yaptı ğ ı z ayarlamalarıcmos a kaydetmek için F10 tu una basabilirsiniz. Bu tu desteklenmiyorsa menülerden gerekli seçenekleri takip ederek BIOS ayarları zıkaydediniz. CD-ROM sürücüye bootable bir CD taktı ysa z kurulum sorunsuz olarak ba layacaktı r. Kurulumu bu ekilde ba latamı yorsa z kurulum CD nizi değ i tirmeniz gerekir.
ÖLÇME ERLENDİ RME ÖLÇMEVE VEDEĞ DEĞ ERLENDİ RME OBJEKTİ F TESTLER (ÖLÇME SORULARI) A ağ ı daki sorulardan, sonunda parantez olanlar doğ ru-yanlı soruları dı r. Verilen ifadeye göre parantez içine doğ ru ise D, yanlı ise Y yazı z. Şı klısorularda, doğ ru ı kkıi aretleyiniz. 1. 2. 3. 4. 5. Bilgisayarıkurulum CD ile ba latmak için BIOS tan açı lı önceliğinin deği tirilmesi gerekir. ( ) Sabit disklerin bölümlendirilmesi, iki veya daha fazla i letim sisteminin ay bilgisayara kurulabilmesi için gereklidir. ( ) Görsel i letim sistemleri kulla cıdostu olmaları na rağ men daha fazla bellek ala kulla rlar. ( ) SATA, RAID veya SCSI uyumlu sabit disklere i letim sistemi kurmak için ayrı ca sürücü yazı lı mları n kurulmasıgerekebilir. ( ) Biçimlendirme, bilgisayarı n sabit diskini kulla ma hazı r hâle getirmek için yapı lan bir i lemdir. ( ) 26