TÜRKİYE BASKETBOL FEDERASYONU DİSİPLİN KURULU TOPLANTI TARİHİ VE NO : 29.12.2016-25 KARARIN TARİHİ VE NO : 29.12.2016-131 KARAR OLAYLAR: 24.12.2016 tarihinde Şanlıurfa da oynanan Şanlıurfa D.S.İ. Spor Kulübü As Kadirli Spor Kulübü KBBL müsabakasında As Kadirli Spor Kulübü sporcuları Şeyma Kömür ile Sevim Sara Erdoğan, rakip takım sporcularına yönelik davranışları nedeniyle Kurulumuza sevk edilmiştir. İNCELENEN BELGELER: TBF Sevk Yazısı, Önemli Olay Raporu, Hakem Raporu, As Kadirli Spor Kulübü nün 28.12.2016 tarihli yazısı, Şeyma Kömür ile Sevim Sara Erdoğan ın savunma yazıları. GEREKÇE: 24.12.2016 tarihinde Şanlıurfa da oynanan Şanlıurfa D.S.İ. Spor Kulübü As Kadirli Spor Kulübü KBBL müsabakasının gözlemci raporunda; Üçüncü periyodun bitiminde Şanlıurfa D.S.İ. Spor Kulübü sporcusu Merve Çakır ın elindeki topu rakip takım sporcusunun suratına attığı, bunun üzerine As Kadirli Spor Kulübü sporcusu Şeyma Kömür ün kendisinin saçını çekerek yere düşürdüğü, bu esnada Şanlıurfa D.S.İ. Spor Kulübü sporcusu Ayşegül Türkücü nün rakip takımın benchine giderek bir şeyler söylediği, As Kadirli Spor Kulübü sporcusu Sevim Sara Erdoğan ın rakip takım bencine doğru hakaret sayılabilecek bir kısım ifadeler kullandığı, rapor edilmiştir. Aynı müsabakanın hakem raporunda; Üçüncü periyodun bitiminde Şanlıurfa D.S.İ. Spor Kulübü sporcusu Merve Çakır ın elindeki topu rakip takım sporcusunun suratına attığı, bunun üzerine As Kadirli Spor Kulübü sporcusu Şeyma Kömür ün kendisinin saçını çektiği, bu esnada As Kadirli Spor Kulübü sporcusu Sevim Sara Erdoğan ın bir rakibini ittiği, takımlar benclerine döndükten sonra Şanlıurfa D.S.İ. Spor Kulübü sporcusu Ayşegül Türkücü nün, rakip takım benchine giderek rakibi Şeyma Kömür ü ittiği ve Şeyma Kömür ün de kendisine hakaret olarak değerlendirilebilecek ifadelerde bulunduğu, rapor edilmiştir.
Kurulumuza gönderilen savunma dilekçelerinden sporcu Şeyma Kömür ün dilekçesinde, müsabakanın ikinci periyodunda rakip takım antrenörünün kendi benchlerinin önüne gelerek gözlemci ve hakemlerin önünde antrenörüne yönelik sporcuların sert oynamasına gerek olmadığı yönünde bağırarak ve alkışlayarak birtakım sözler söylediği, devre arasında iki takıma bitişik soyunma odaları verilmesi sebebiyle rakip takım antrenörü ve sporcuları tarafından sataşmaların olduğu, müsabakanın üçüncü periyodu esnasında ise rakip takım sporcusunun kendisine sert şekilde faul yaptığı, kendisinin de tepki vermek istediği ancak tam bu sırada rakip takım sporcusunun kendisinin suratına top fırlattığı ve boğazına sarıldığı, akabinde rakip takımın neredeyse tamamının kendisine saldırdığı ve takım arkadaşının iki tarafı da iterek olayları ayırdığı, bunun üzerine kendi benchlerine gittikleri, bu esnada rakip takım sporcularının tamamı ve antrenörünün kendi takım mensuplarına ve sporcularına hakaret ve küfürler savurdukları, müsabaka görevlilerinin raporlarında çelişkiler bulunduğu, bu raporların dikkate alınmasını ve rakip takım antrenörünün yaptıklarının da dikkate alınması gerektiği, maç sonunda kamera kaydı yapılmadığı için güvenlik kamerası kayıtları istendiği ancak kendilerine olumsuz yanıt verildiği, verilecek kararın konuyla ilgili kamera kayıtları incelenerek alınması gerektiği ve verilecek her türlü karara saygı duyulacağı, sporcu Sevim Sara Erdoğan ın dilekçesinde ise, takım arkadaşına yapılan davranıştan sonra takımdaki yaşça en büyük sporcunun kendisinin olması sebebiyle olayları yatıştırmaya çalıştığı, akabinde kendi benchlerine gittikleri, bu esnada rakip takım sporcularının tamamı ve antrenörünün kendi takım mensuplarına ve sporcularına hakaret ve küfürler savurdukları, kendisinin sadece sözlü iletişiminin, rakip takım antrenörü ve sporcularına misafir takım olarak kendilerini bu şekilde mi ağırlayacaklarını sorduğu, müsabaka görevlilerinin raporlarında çelişkiler bulunduğu, bu raporların dikkate alınmasını ve rakip takım antrenörünün yaptıklarının da dikkate alınması gerektiği, maç sonunda kamera kaydı yapılmadığı için güvenlik kamerası kayıtları istendiği ancak kendilerine olumsuz yanıt verildiği, verilecek kararın konuyla ilgili kamera kayıtları incelenerek alınması gerektiği ve verilecek her türlü karara saygı duyulacağı belirtilmiştir. Müsabaka görevlilerinin raporlarında bulunan belirlemeler karine olarak doğru kabul edilmeli, ancak bu karinenin aksinin ispat edilmesine imkân tanınmalıdır. Bu itibarla failden; kendisine yüklenen ispat külfeti karşısında müsabaka görevlilerinin raporlarının aksini, şüpheye yer bırakmayacak kesinlikte ve en az müsabaka görevlilerinin raporları kadar kuvvetli deliller vasıtasıyla ispat etmesi beklenmektedir. Ancak bu noktada, adli yargıda olduğu gibi basketbol yargısında da, delillerin kuvveti yönünden bir değerlendirme, kuvvet derecelendirmesi yapılması zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Bilindiği üzere, usul hukukunda yazılı delil karşısında tanık deliline itibar edilmez. Buna karşılık, bir hareketten/eylemden ibaret (trafik kazası gibi) maddi bir fiilin ispatında görsel kayıtlar, yazılı ya da sözlü bir delil karşısında daha kuvvetli ve yeterli bir delil olarak kabul edilir. Bu çerçevede basketbol ispat hukukunda da; tamamen maddi bir fiilden ibaret bir disiplin ihlali
karşısında, görsel kayıtlarla müsabaka görevlilerinin raporlarının aksinin ispatının mümkün olduğu, buna karşılık sözlü bir ihlal karşısında müsabaka görevlilerinin raporlarının tanık delilinden daha kıymetli olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Tüm dosya kapsamında yapılan müzakere neticesinde; müsabaka hakemi ve gözlemcisi raporlarının içerik itibari ile çelişkili olduğu ve özellikle Şanlıurfa D.S.İ. Spor Kulübü sporcusu Ayşegül Türkücü ile As Kadirli Spor Kulübü sporcusu Sevim Sara Erdoğan a atfedilen eylemlerin her iki raporda da farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Şu halde; delil olarak eşit kuvvette olduğu kabul edilecek müsabaka görevlileri raporları arasında çelişki bulunduğu anlaşılmakta ve bu çelişki nedeni ile sıhhati noktasında şüphe uyandıracak raporlara dayanarak ceza verilmemesi uygun olacaktır. Değerlendirme, As Kadirli Spor Kulübü açısından sadece sporcusu Şeyma Kömür ile ilgili yapılacak ancak Sevim Sara Erdoğan hakkında ceza verilmeye yeter delil olmadığı kabul edilecektir. TBF Disiplin Kurulu nca ceza tayin edilirken para cezaları ile müsabakadan men ya da hak mahrumiyeti cezası ayrı ayrı ve birlikte değerlendirilmektedir. Para cezaları tayin edilirken müsabakanın oynandığı lig, bunun yanında müsabakadan men ya da hak mahrumiyeti cezası verilecekse fiili müdahale barındıran ihlaller bakımından; eylemin ağırlığı, yöneldiği yer itibari ile yarattığı tehlike (itmek, vurmak/dirsek atmak, saçtan tutmak/çekmek, boğazdan tutmak/sıkmak, kafa atmak) ve müsabaka görevlilerinin raporlarında olayın ifade ediliş şekli (sıhhatine itibar edilecek görüntü var ise izlenmek sureti ile) değerlendirilerek karar verilmektedir. Bu itibarla ceza tayin edilirken Kurulumuzun yerleşik uygulamasına da uyarlı olarak; sporcunun eylemlerine uyan Disiplin Yönergesi nin 36. maddesi gereğince cezalandırılması gerekmiştir. Bunun yanında; As Kadirli Spor Kulübü sporcusu Şeyma Kömür ün, kendisinin suratına top atılması şeklindeki ihlale karşılık yargılamaya konu davranışı sergilediği Müsabaka Hakemi ve Müsabaka Gözlemcisi raporlarından anlaşılmaktadır. Tam da bu noktada Basketbol Disiplin Yönergesi nin 13. maddesinde düzenlenen tahrik hükmünden bahsedilmesi gerekmektedir. Ceza ve Disiplin yargılamasında, müeyyide ile karşı karşıya kalan kişilerin eylemlerini değerlendirirken salt ihlalin gerçekleşip gerçekleştirilmediğine değil; aynı zamanda failin, disiplin ihlalini gerçekleştirmeden önce ve tam o sırada içinde bulunduğu psikolojik ve fizyolojik durumu da dikkate almak suretiyle ceza bireyselleştirilmeli ve failin kişiliğine uydurulmalıdır. Ceza Hukukunda ceza sorumluluğuna etki eden ve cezanın azaltılmasını sağlayan haksız tahrik kurumu,
cezayı bireyselleştiren ve failin kişiliğine uyduran kurumlardan en önemlilerinden biridir. Tahrik bir insan ürünü olup dış dünyada etki doğurur. Tahrikin objektif olarak mevcut olması gerekir; buna karşılık vehim (manasız korku) ve zan tahriki içermez. Basketbol Disiplin Yönergesi nde ne gibi fiillerin tahrik oluşturacağı belirtilmemiştir. Bu nedenle objektif olarak kabul edilebilecek herhangi bir fiil dahi tahrik sayılabilir. Fiilin kasdî veya ihmali oluşu önemli değildir; ancak haksız olması şarttır. Bu anlamıyla Basketbol Disiplin Yönergesi nin kabul ettiği tahrik, haksız bir fiilin meydana getirdiği gazabın, hiddetin yahut şiddetli elemin etkisiyle disiplin ihlalinin gerçekleştirilmesini; yani kusur yeteneğindeki azalmayı ifade eder. Böylece tahrik, kişinin irade unsuru üzerinde etkili olan bir faktörüdür. Yukarıdaki değerlendirmeler ışığında tahrikin indirim sebebi olabilmesi için şunlar gereklidir; a. Tahrik edici bir eylemin (fiilin) varlığı b. Eylemin (fiilin) haksız olma koşulu c. Haksız fiilin (eylemin) failde hiddet veya şiddetli bir elem doğurması d. Suça tahriki teşkil eden eylemin (fiilin), işleyen kimseye yönelmiş olma koşulu e. Haksız eyleme (fiile) yönelik tepkinin varlığı Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda; As Kadirli Spor Kulübü sporcusu Şeyma Kömür tarafından gerçekleştirilen ihlalin Basketbol Disiplin Yönergesi nin 13. maddesinde düzenlenen tahrik altında sarf edildiği hususunda Kurulumuz nezdinde tam bir kanaat oluşmakla sporcu Şeyma Kömür e verilecek temel cezada tahrik hükümleri uygulanarak indirime gidilmesine karar verilmiştir. KARAR: Yukarıda açıklanan gerekçelerle; 1. As Kadirli Spor Kulübü sporcusu Şeyma Kömür ün eylemine uyan Basketbol Disiplin Yönergesi nin 36. maddesi gereğince 3 müsabakadan men ve 1.500,00-TL para cezası ile cezalandırılmasına, verilen temel cezaya Basketbol Disiplin Yönergesi nin 13. maddesinde ifade edilen tahrik indirimi uygulanmak sureti ile temel cezada indirime gidilerek neticeten idari tedbirli olarak katılmadığı/katılamayacağı takip eden müsabakada infazdan mahsubu yapılmak üzere- 2 müsabakadan men ve 1.500,00-TL para cezası ile cezalandırılmasına,, 2. As Kadirli Spor Kulübü sporcusu Sevim Sara Erdoğan hakkında ceza verilmesine yer olmadığına,
3. Para cezası verilmesi halinde Basketbol Disiplin Yönergesi nin 51. maddesi çerçevesinde 30 gün içinde ödenmesi gerektiği ile 3289 sayılı Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 9/A maddesi gereğince kararın bildirilmesinden itibaren 10 gün içerisinde Tahkim Kurulu nezdinde gerekçeleri belirtilerek yazılı itirazda bulunulabileceğinin bildirilmesine oy birliği ile karar verildi. Başkan Başkan Vekili Raportör Av.Can YALÇINKAYA Av.Pelin ÖLMEZ Kutay KALELİ (Mazeretli) (Mazeretli) Üye Üye Av.Kenan AYKAN Av.Kunter GÜREL Aslı Gibidir.