ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ ORMAN FAKÜLTESİ 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI TEKNİK GEZİ GÖREV RAPORU Çankırı Karatekin Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü tarafından 19-24 Mayıs 2015 tarihleri arasında Muğla Orman Bölge Müdürlüğü ne teknik gezi düzenlenmiştir. Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sezgin ÖZDEN başkanlığında gerçekleştirilen geziye Doç. Dr. Kayhan MENEMENCİOĞLU, Yrd. Doç. Dr. Üstüner BİRBEN, Arş.Gör. Seval SÜNAL ve Arş.Gör. Semih EDİŞ ile 36 öğrencimiz katılmıştır. Teknik gezi kapsamında; 1- Ülkemizin orman yangınları konusunda en hassas bölgelerinden birisi olan Marmaris Orman İşletme Müdürlüğü nde orman yangınları ile mücadele çalışmaları yerinde incelenmiş, ilk müdahale araçları, arazöz, su tankeri çalışma esasları ayrıntılı olarak tanıtılmıştır.
2- Köyceğiz Orman İşletme Müdürlüğü ormanlarında rehabilitasyon çalışmaları, sığla ormanlarının önemi ve sığla yağı üretimindeki rolü konusunda bilgilendirmeler yapılmıştır: Endemik bir bitki türü olan Sığla (Günlük Ağacı, Liquidambar orientalis) Muğla ilimize bağlı Marmaris, Fethiye, Köyceğiz ve Ula ilçelerinde yetişmektedir. Günlük ağacından elde edilen sığla yağı iyi bir antiseptik ve parazit öldürücüdür. Pomat ve yakı halinde uyuz ve mantar gibi cilt hastalıklarında yararlıdır. Mide hastalıklarının tedavisinde, astım bronşit gibi solunum yolu rahatsızlıklarında da kullanılmaktadır. Sığla yağı ekonomik açıdan da çok önemlidir: fiksatör olarak parfümeride, kozmetikte, sabunların kokulandırılmasında, eczacılıkta bazı ilaçların hazırlanmasında, çiklet ve tütünlerin kokulandırılmasında, ayrıca sinnamik asit, sinnamik alkol gibi kimyasal maddelerin doğal kaynağı olarak kullanılmaktadır. Sığla yağından su buharı destilasyonu ile elde edilen nötral uçucu yağ da pek çok değerli doğal esanslı parfümün bileşimine girmektedir. Sinnamik asit içeren sığla yağının yapılan çalışmalarla antioksidan özelliği ortaya konmuştur.
3-Gökova Orman Fidanlığında tohum temini ve saklanması ile fidan üretim teknikleri, özellikle çelikle üretim ve aşılama hakkında uygulamalı bilgiler alınmıştır.
4-Fethiye Orman İşletme Müdürlüğü predatör böcek üretim laboratuvarında inceleme: Thaumetopoea pityocampa (Schiff.) Çamkese böceği, aslında bir kelebek türüdür ve bu kelebeklerin tırtılları ülkemizdeki orman zararlısı böcekler açısından önemli bir yer işgal etmektedirler. Üst üste birkaç yıl bu zararlının tahribatına uğrayan ağaçlarda boy büyümesi gerilemekte ve hacim kaybı olmaktadır. Çam kese böceğinin tahribatı kış aylarında, yani ağacın gelişme dönemi dışında olduğu için herhangi bir ölüm söz konusu değildir. Ancak yoğun ve arka arkaya birkaç sene devam eden tahribat ağacı zayıf düşürerek kabuk böcekleri ve diğer sekonder zararlıların gelmesine zemin hazırlamış olur. Çam kese böceği ile biyolojik mücadele amacıyla laboratuarda üretimi yapılan ve ormana bırakılan yırtıcı böceklerden Calosoma sycophanta L., Coleoptera takımı, Carabidea familyasındandır. Orman Genel Müdürlüğü, Kızılçamın yayılış gösterdiği ve çam kese böceği zararının yoğun olduğu bölgelerde çam kese böceği ile biyolojik mücadele kullanılmak üzere, laboratuvarlarda Calosoma sycophanta L üretimi
yapmaktadır. Laboratuvarlarda Calosoma sycophanta L. üretimi için besin maddesi olarak çam kese böceğinin larvası kullanılmakta ve bu böcek çalışanlarda alerjiye sebep olmakta, çalışacak eleman bulunmasında zorluklar çekilmektedir. Güneydağ Orman İşletme Şefliği Kızılçam yapay gençleştirme çalışmaları, Orman Deposunda incelemeler.
5-Maden Sahası Krom İşleme Tesisi incelemeleri. 6831 sayılı Orman Kanununun 16. maddesi kapsamında verilen madencilik izinleri ve bu izinlere ilişkin yasal süreçler, karşılaşılan sorunlar hakkında bilgi alındı.
6-Köyceğiz Orman İşletme Müdürlüğü Beyobası Orman İşletme Şefliği nde Kızılçam (Pinus Brutia Ten.) doğal gençleştirme, gençlik bakımı ve genç meşçere bakımı çalışmaları Kızılçam, 3 milyon hektarı aşan yayılışı ile ülkemiz ormanlarında en geniş alanı kaplayan ağaç türümüzdür. Bu yayılış alanı içerisinde, 161 milyon m 3 ü aşan serveti, 5 milyon m 3 den fazla artımı ve 4 milyon m 3 'e yaklaşan eta'sı ile kızılçam meşcereleri ormancılığımızda ayrı bir yer ve öneme sahiptirler. Bu bakımdan kızılçam meşcerelerinde yapılacak her türlü ormancılık faaliyetinin, bilim ve tekniğin gereklerine göre yürütülmesi, bu nemli kaynağın devamlılığı yönünden özel önem kazanmaktadır.
7-Ekoturizm Kapsamında Dalyan ve Iztuzu Plajı incelemeleri; Ekoturizm, doğa seyahatine dayanan ancak sürdürülebilirlik ilkesini de içeren bir turizm sektörüdür. Kitle turizminin yok edici etkisine bir reaksiyon olarak ve farklılık arayışı ile ortaya çıkan ekoturizm günümüzde turizm endüstrisinin hızla gelişen bir alt sektörüdür.
Köyceğiz Gölü dalyanı (Türkiye genelinde, kısaca Dalyan denir) bu beldede yer alır. Dalyan, Köyceğiz Gölü ile Akdeniz'i birleştiren ana kanal üzerinde bulunur. Dalyan kanalının denize ulaştığı yer olan İztuzu plajı deniz kaplumbağaları olan Caretta caretta'ların yumurtalarını bıraktıkları kumsallardan biridir. Kaunos antik kenti de Dalyan'dadır. İztuzu plajı, Muğla ilinin Ortaca ilçesine bağlı olan Dalyan beldesi yakınlarında bulunan 4,5 km uzunluğa sahip bir Akdeniz plajıdır. Plaj, deniz suyu ile tatlı su arasında bulunan ender plajlardan biridir. Plaja, Caretta caretta'ların yumurtalarını bırakmasından dolayı "Kaplumbağa Plajı (Turtle Beach)" da denilmektedir.
8-BUROR teras uygulamaları hakkında Silvikültür Şube Müdürü Recai Şenel tarafından öğrencilerimize seminer verildi; İlk uygulama denemeleri 2009 yılının Eylül ayında başlatılan, Orman ve Av Dergisinin 2009 yılı Kasım-Aralık aylarını kapsayan 6. sayısında yayımlanan ve Silvikültür Şube Müdürü Recai Şenel tarafından kaleme alınan makalede konu edilen, mini ekskavatörler kullanılarak % 40 tan daha fazla eğimli alanlarda yapılan teraslar 2009 ve 2010 yılları boyunca sürekli deneme uygulamaları ile geliştirilerek yapılan bu çalışmalarda uygulanacak teknik belirlenmiştir. Mini ekskavatör kullanılarak yapılan bu yeni teras yöntemi, Türkiye çapında hem OGM ve hem de AGM tarafından uygulamaya başlanmıştır. Geliştirilen bu yeni tekniğe BUROR TERAS (Bursa Orman Terası) adı verilmiştir.
Özel Ağaçlandır sahası incelemeleri; Özel ağaçlandırma sahasının sahibi tarafından, çalışmanın süreci, tekniği, mevcut durumu ve gelecekteki planları ile ilgili bilgilendirmeler yapılarak öğrencilerimizin merak ettikleri konular tartışılmıştır. Değerlendirme ve Sonuç Uygulamalı bir bilim dalı olan Orman Mühendisliği bilim ve meslek alanı için orman arazisinde yapılan uygulama çalışmalarının öğrenciler açısından önemi tartışılmaz bir gerçektir. Bu kapsamda her sene gerçekleştirdiğimiz teknik gezimiz bu sene Muğla Orman Bölge Müdürlüğü sorumluluk sınırları içinde
gerçekleştirildi. Diğer teknik gezilerden farklı olarak bu seneki teknik gezi daha başarılı geçmiştir. Bunun nedenlerini şöyle sıralamak mümkündür. 1. Muğla Orman Bölge Müdürlüğünde neredeyse her türlü çalışmanın yapılıyor olması 2. Çok farklı ekosisteme sahip bir bölge müdürlüğü olması 3. Misafirhane olanaklarının yeterli ve ucuz olması 4. Üniversitemizin araçlarının kullanılması nedeniyle özel sektörde yaşadığımız sıkıntıların yaşanmaması 5. Muğla ilinin cazibesi nedeniyle öğrencilerin istekli ve gayretli olması 6. Nisan ayında bile hava koşullarının uygun olması 7. Muğla Orman Bölge Müdürlüğünde başta sayın Bölge Müdürü olmak üzere tüm meslektaşlarımızın yoğun ve sıcak ilgisi Sayılan bu nedenlerden ötürü önümüzdeki yıllarda yapılacak teknik geziler için yine Muğla Orman Bölge Müdürlüğünün tercih edilmesi uygun olacaktır. Öğrencilerimizi her araziye çıkmadan önce görülecek obje ile ilgili bilgilendirip girişken olmaları ve kendilerine güvenmeleri konusunda yönlendirmemizin sonucunda katıldığım tüm teknik gezilerde olduğu gibi bu teknik gezide de öğrencilerimiz meslektaşlarımızın takdirini kazanmış ve fakültemiz hakkındaki önyargılarının yıkıldığını belirtmişlerdir. İş güvenliği için ilk kez kullanmaya başladığımız ekipmanlarımız teknik gezinin ciddiyetini arttırmıştır. Teknik gezi ekibinden Araştırma Görevlileri Seval Sunal ve Semih Ediş sorumluluklarının bilincinde hareketleriyle beni oldukça rahatlatmışlardır. Öğretim üyeleri Doç. Dr. Kayhan Menemencioğlu ve Yrd. Doç. Dr. Üstüner Birben de hem temsil açısından hem de bilimsel katkı açısından fakültemizi çok iyi temsil etmişlerdir. Sorunlar: 1. Teknik Gezinin öğrenciye maliyeti 150 TL civarında olmuştur. Öğrencilerimizin büyük çoğunluğu bu meblağı karşılayabilmiş ancak birkaç öğrenci için bizim desteklerimiz gerekmiştir. İki öğrencinin teknik geziye gelmemek için izin istemelerinin asıl nedeni de ekonomik olabilir. İleriki yıllarda bu tür öğrencileri destekleyecek bir fon kurulması yerinde olacaktır. 2. Öğrencilerin özellikle silvikültür ve amenajman konularında uygulamada eksiklikleri görülmüştür. Öğrencilere bunun nedeni sorulduğunda özellikle silvikültür derslerinde hiç arazi uygulaması yapmadıklarını dersin tamamen teorik anlatıldığı ifade edilmiştir. Bu önemli bir sorundur ve çözülmesine yönelik planlamalar yapılmalıdır. 3. Önümüzdeki yıldan itibaren öğrenci sayısının azalması bir fırsat olarak değerlendirilmeli ve bundan sonraki kuşakların uygulama sorunlarını çözümüne yönelik adımlar atılmalıdır. Toplam 16 sayfadan oluşan Görev Raporunu takdirlerinize sunarım. 06 Mayıs 2015 Prof. Dr. Sezgin ÖZDEN Teknik Gezi Sorumlusu