Güncellenen 5746 Ar-Ge Desteklerinin Kapsam
Ar-Ge ve Tasar m Faaliyetlerine Sa lanan Destek ve Te vik Mekanizmalar 2
Türkiye de Ar-Ge ve Tasar m Te vikleri Ar-Ge ve Tasar m Te vikleri Ar-Ge Mevzuat 016 (Vergisel Te vik ve Destekler) Proje baz nda nakit destek sa layan kurumlar 5746 Say Ara rma Geli tirme ve Tasar m Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakk nda Kanun 4691 Say Teknoloji Geli tirme Bölgeleri Kanunu TÜB TAK TTGV Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanl KOSGEB Kalk nma Ajanslar Avrupa Komisyonu Ar-Ge Merkezi/ destekli proje TGB de faaliyette bulunulmas Di er düzenlemeler Teknolojik Ürün Yat m Destek Program 6518 Say Kanun Kapsam ndaki stisnalar 3
Destek ve Te vik Unsurlar 5746 say Ar-Ge ve Tasar m Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakk nda Kanun 4691 say Teknoloji Geli tirme Bölgeleri Kanunu % 100 Ar-Ge ve Tasar m indirimi Kurumlar vergisi istisnas Gelir vergisi stopaj te viki (%80-90-95) Gelir vergisi istisnas (%100) Sigorta primi i veren hissesi deste i (%50) Damga vergisi istisnas Damga vergisi istisnas (sadece bordrolarda) Gümrük vergisi istisnas Gümrük vergisi istisnas KDV istisnas 4
Ar-Ge Reform Paketi ile Getirilen Yeni Düzenlemeler 5
1. Tasar m Faaliyetleri nin Desteklenmesi: 5746 say Ara rma, Geli tirme ve Tasar m Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakk nda Kanun ve 4691 say Teknoloji Geli tirme Bölgeleri Hakk nda Kanun ve çe itli Kanun larda yap lan de iklikler ile tasar m faaliyetlerinin de Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine sa lanan tüm destek ve te viklere konu edilmesi sa lanm r. 5746 say Kanun kapsam na Tasar m Merkezi kavram getirilmi tir. Tasar m Merkezi a daki ekilde tan mlanm r: Tasar m Merkezi Tasar m projelerini veya sözle me çerçevesinde sipari e dayal olarak yürütülen tasar m faaliyetlerini gerçekle tirmek üzere kurulan ve dar mükellef kurumlar n Türkiye deki i yerleri dahil, kanuni veya i merkezi Türkiye de bulunan sermaye irketlerinin; prganizasyon yap içinde ayr bir birim eklinde örgütlenmi, münhas ran yurtiçinde tasar m faaliyetlerinde bulunan ve en az on tam zaman e de er tasar m personeli istihdam eden, yeterli tasar m birikimi ve yetene i olan birimleri ifade eder. 5746 say Kanun un ad ; Ara rma, Geli tirme ve Tasar m Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakk nda Kanun olarak de tirilmi tir. 6
1. Tasar m Faaliyetleri nin Desteklenmesi: Bunun yan nda, 5746 say Ara rma, Geli tirme ve Tasar m Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakk nda Kanun ve 4691 say Teknoloji Geli tirme Bölgeleri Hakk nda Kanun kapsam na a da verilen kavramlar getirilmi tir. Tasar m Faaliyeti Sanayi alan nda ve Bakanlar Kurulunun uygun görece i di er alanlarda katma de er ve rekabet avantaj yaratma potansiyelini haiz, ürün veya ürünlerin i levselli ini art rma, geli tirme, iyile tirme ve farkl la rmaya yönelik yenilikçi faaliyetlerin tümünü, ifade eder. Tasar m Projesi Amac, kapsam, genel ve teknik tan, süresi, bütçesi, özel artlar, di er kurum, kurulu, gerçek ve tüzel ki ilerce sa lanacak ayni ve nakdi destek tutarlar, faaliyetlerinin her safhas belirleyecek mahiyette ve bilimsel esaslar çerçevesinde tasar mc taraf ndan yürütülen projeyi, ifade eder. Tasar m Personeli Tasar m faaliyetlerinde do rudan görevli tasar mc ve teknisyenleri, ifade eder. Tasar mc Tasar m faaliyetleri kapsam ndaki projelerin gerçekle tirilmesi ve ilgili projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan, üniversitelerin; mühendislik, mimarl k veya tasar m ile ilgili bölümlerinden mezun en az lisans derecesine sahip ki iler ile tasar m alanlar ndan herhangi birinde en az lisansüstü itim derecesine sahip di er ki ileri, ifade eder. 7
1. Tasar m Faaliyetleri nin Desteklenmesi: Tasar m Faaliyetleri Kapsam Avrupa Toplulu unda Ekonomik Faaliyetlerin statistiki S flamas na (NACE Rev.2) göre a da belirtilen alanlarda katma de er ve rekabet avantaj yaratma potansiyeline haiz, ürün veya ürünlerin i levselli ini art rma, geli tirme, iyile tirme ve farkl la rmaya yönelik yenilikçi faaliyetlerin tümü tasar m faaliyeti olarak dikkate al r. a) J-Bilgi ve leti im ba alt nda yer alan; 59.11 Sinema Filmi, Video ve Televizyon Programlar Yap m Faaliyetleri 59.12 - Sinema Filmi, Video ve Televizyon Programlar Çekim Sonras Faaliyetleri b) M Mesleki, Bilimsel ve Teknik Faaliyetler ba alt nda yer alan; 74.10 Uzmanla Tasar m Faaliyetleri (74.10.03 hariç) c) R Kültür, Sanat, E lence, Dinlence ve Spor ba alt nda yer alan; 90.02 Gösteri Sanatlar Destekleyici Faaliyetler 8
1. Tasar m Faaliyetleri nin Desteklenmesi: Tasar m Say lmayan Faaliyetler: Pazarlama faaliyetleri, piyasa taramalar, pazar ara rmas ya da sat promosyonu a) Kalite Kontrol b) Bir tasar m projesi kapsam nda olmaks n icat edilmi ya da mevcut geli tirilmi süreçlerin kullan c) Kurulu ve örgütlenmeyle ilgili ara rma giderleri ç) Üretim ve üretim altyap na yönelik yap lan yat m faaliyetleri, ticari üretimin planlanmas ve seri üretim sürecine ili kin harcamalar d) 9
1. Tasar m Faaliyetleri nin Desteklenmesi: Tasar m Say lmayan Faaliyetler: Numune verilmek amac yla prototiplerden kopyalar ç kar p da lmas ve reklam amaçl tüketici testleri e) Bir tasar m projesi kapsam nda olmaks n yeni süreç, sistem veya ürün ortaya konulmas na hizmet etmeyen do rudan veya gömülü teknoloji transferi f) Tasar m faaliyetleriyle geli tirilen ürüne veya sürece ili kin fikrî mülkiyet haklar n edinimi d nda bu haklar n korunmas na yönelik faaliyetler g) Paris Sözle mesinin 2 nci mükerrer 6 nc maddesi kapsam nda yer alan hükümranl k alametleri ile bu kapsam d nda kalan ancak kamuyu ilgilendiren, dini, tarihi ve kültürel de erler bak ndan halka mal olmu ve ilgili mercilerin tescil izni vermedi i i aretlerin, armalar n, amblemlerin, ni anlar n veya adland rmalar n uygunsuz kullan içeren tasar m faaliyetleri ) Kamu düzenine veya genel ahlaka ayk tasar m faaliyetleri h) 10
2. Ar-Ge Merkezi Kurmak için Asgari Personel Say art n 15 e Dü ürülmesi: 30 20 10 40 50 60 0 100 15 TZE 70 80 90 Ar-Ge Merkezi kurmak için gerekli en az Ar-Ge personeli say n 15 e dü ürülmesi Bakanlar Kurulu karar ile yürürlü e girmi tir. da belirtilen sektörler d nda tüm sektörler de bu say 15 e dü ürülmü, a da belirtilen sektörlerde 30 olarak kalm r. C malat ba alt nda yer alan: 29 Motorlu kara ta tlar, treyler (römork) ve yar treyler (yar römork) imalat bölümü alt ndaki tüm s flar 30 Di er ula m araçlar n imalat bölümü alt ndaki a daki s flar o 30.30 Hava ta tlar ve uzay araçlar ile bunlarla ilgili makinelerin imalat o 30.40 Askeri sava araçlar n imalat o 30.91 Motosiklet imalat o 30.99 Ba ka yerde s fland lmam di er ula m ekipmanlar n imalat * Personelin d ar da geçirdi i sürelerin TZE hesab na dahil edilmesi de söz konusu olacakt r. 11
3. Ar-Ge Merkezi Asgari artlar nda De iklik: Ar-Ge merkezlerinin teknoloji geli tirme bölgelerinde de kurulmas n önü aç lm r. 4. Ar-Ge ve Tasar m Merkezlerindeki Mücbir Sebeplere Yönelik Aç klamalar: Tür veya unvan de ikli i, devir, birle me, tam bölünme, k smi bölünme i lemleri ile adres de ikli i ve ek fiziki alan taleplerine ili kin bilgiler, i letme taraf ndan Bakanl a bildirilir. Bakanl k denetimi sonucunda karar aç klar. Mücbir sebep olarak kabul edilebilecek hallerin ortaya ç kmas durumunda, bu haller sona erinceye kadar Ar-Ge Merkezi Belgesi veya Tasar m Merkezi Belgesi sahibi i letme, Kanunla sa lanan destek ve te viklerden yararlanamaz. Bu hallerin sona erdi inin i letme taraf ndan bildirilmesini müteakip, Bakanl k taraf ndan yerinde yapt lacak denetim sonucunda De erlendirme ve Denetim Komisyonu onay ile i letme, Ar-Ge veya tasar m merkezi için yeniden ba vuru yapmaks n, De erlendirme ve Denetim Komisyonu karar n al nd tarihten itibaren Kanunla sa lanan destek ve te viklerden yararlanmaya devam eder. 12
Ar-Ge Merkezleri & Teknokentler Ar-Ge Reform Paketi kincil Düzenlemeler Sonras Detaylar 5. D ar da Geçirilen Sürelerin Muafiyet Kapsam na Al nmas : ar da Geçirilen Süreler Yüksek Lisans Lisansüstü (ayl k ders saati kadar) Doktora (1,5 Y l) (2 Y l) Lisansüstü e itimde üniversiteden onayl ders program al r. Dersler kapsam nda yap lacak ara rmalar da kapsam içinde de erlendirilir. Kay t dondurma kapsam nda geçen süreler dikkate al nmaz. Personelin en az 1 y l süre ile letmede çal yor olmas gerekmektedir. Projeye li kin Faaliyetler a) Laboratuvar analiz, test ve deney çal malar, b) Di er Ar-Ge veya tasar m merkezlerinde yap lan çal malar, c) Saha ara rmas, d) Prototip geli tirmeye yönelik faaliyetler, e) Projelerde görev alan personel ile s rl olmak kayd yla bilimsel içerikteki etkinlikler % 100 Ar-Ge veya tasar m merkezi yönetiminin onay 13 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanl n bilgilendirilmesi (Ar-Ge Web Portal de ve y ll k faaliyet raporlar n ekinde)
5. D ar da Geçirilen Sürelerin Muafiyet Kapsam na Al nmas : Personel T.C. ar da Geçirilen Sürenin li kili Oldu u Proje Kodu Proje Kapsam nda ar da Geçirilen Faaliyetin Türü* l/ay Ayl k D ar da Geçirilen Toplam Süre (Saat) (*) Laboratuvar, analiz, test ve deney çal malar, di er Ar-Ge veya tasar m merkezlerinde yap lan çal malar, saha ara rmas, prototip geli tirmeye yönelik faaliyetler, projelerde görev alan personel ile s rl olmak kayd yla bilimsel içerikteki etkinlikler. * 5746 Kanun kapsam nda d ar da geçirilen süreler ili kin ba vuru formu yukar daki gibidir. 14
6. Gelir vergisi stopaj te viki oranlar n art lmas Oranlar Önceki Düzenleme Yeni Düzenleme % 95 - % 90 Doktoral olanlar için Doktoral veya temel bilimler alanlar ndan birinde en az yüksek lisans derecesine sahip olanlar için Yüksek lisans derecesine sahip veya temel bilimler alanlar ndan birinde lisans derecesine sahip olanlar için % 80 Di erleri için Di erleri için Destek Personeli Say nda hesaplama de ikli i Ulusal Bayram ve Genel Tatiller gelir vergisi stopaj te viki deste ine dahil edilmi tir. Haftal k 45 saatin üzerindeki istisnadan faydalanamayacaklard r. ve ek çal ma sürelerine ili kin ücretler ar da geçirilen sürelere ili kin ücretlerden; gerçek yol giderleri dâhil olmak üzere yol, konaklama, gündelik gibi adlar alt nda gider kar olarak yap lan ödemeler ile sa lanan menfaatler destek ve te vik kapsam nda de erlendirilmez. 15
7. Temel Bilimler Mezunu Ar-Ge Personeli ne Ek Destek: Temel bilimler alanlar nda en az lisans derecesine sahip Ar-Ge personeli istihdam edilmesi durumunda Süre Destek Tutar Personel S artlar 2 y l Ayl k ücretin o y l için uygulanan asgari ücretin ayl k brüt tutar kadarl k k sm lgili ayda Ar-Ge merkezinde istihdam edilen toplam personel say n yüzde onu stihdam edilecek personelin 1/3/2016 (dahil) tarihinden sonra i e al nmas ve ilgili i letmede ilk kez istihdam edilmesi Temel Bilimler Yüksekö retim kurumlar n matematik, fizik, kimya ve biyoloji lisans programlar, ifade eder. 16
Ar-Ge Merkezleri & Teknokentler Ar-Ge Reform Paketi kincil Düzenlemeler Sonras Detaylar 8. lave Gümrük Vergisi stisnas : Proje sürelerinin k salt lmas ve maliyetlerinin dü ürülmesi amac yla, Ar-Ge, yenilik ve tasar m projeleri ile ilgili ara rmalarda kullan lmak üzere ithal edilen e ya, gümrük vergisi ve her türlü fondan, bu kapsamda düzenlenen ka tlar ve yap lan i lemler damga vergisi ve harçtan müstesna edilmi tir. Ba vuru: Gümrük ve Ticaret Bakanl Tek Pencere Sistemi E-Ba vuru Uygulamas - Genel Müdürlük ayn i günü içerisinde de erlendirerek sistem üzerinde Gümrük ve Ticaret Bakanl na bildirimde bulunacakt r. - Proje bazl destek ve te viklerden faydalanan i letmeler ise destek veren kurum veya kurulu a ba vuruda bulunarak onlar n belirleyece i uygulama süreçlerine göre bu istisnadan yararland lacakt r. Ar-Ge Web Portal Ön Ba vuru Formu ADI MEN KTAR NS (kg, ton vs.) YAT 17
9. Damga Vergisi stisnas Uygulamas : 5746 say Kanun kapsam nda Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olarak düzenlenen ka tlara konu i lemin Kanun kapsam nda Ar-Ge, yenilik veya tasar m faaliyetleri ile ilgili oldu unu gösteren form, destek karar yaz, proje sözle mesi veya bu mahiyetteki belgelerin destek veren kurum ve kurulu lardan temin edilerek i lem esnas nda noter, resmî daireler, di er kamu kurum ve kurulu lar gibi i lem yapan kurum ve kurulu lara ibraz edilmesi yeterli olup, ba ka bir belge aranmayacakt r. 18
10. Sipari e Dayal Ar-Ge ve Tasar m Faaliyetlerinde, Sipari i Veren Taraf n da Desteklenmesi: Tasar m Merkezi Ar-Ge Merkezi Ar-Ge ve Tasar m Sipari i Büyük letme KOB LER Ar-Ge Merkezleri Tasar m Merkezleri % 50 % 50 1/3/2016 tarihinden sonra verilen sipari ler dolay yla ortaya ç kacak Ar-Ge ve tasar m indirimleri için geçerli Sipari i verenin gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyetinin olmamas halinde Ar-Ge veya tasar m harcamas n tamam Ar-Ge ve tasar m merkezi taraf ndan indirilebilecek ve sipari i veren aç ndan sadece sipari verilmesine ili kin ka tlara ait damga vergisi istisnas söz konusu olacakt r. Her bir geçici vergilendirme ve hesap dönemi itibar yla yararlan labilecek toplam Ar-Ge ve tasar m indirimi tutar n yar, Ar-Ge merkezi veya tasar m merkezi taraf ndan beyanname verme sürelerinin ba lang ndan önce sipari i verene yaz olarak bildirilir. 19
11. lave Ar-Ge ndiriminde Yararlanma Kriterleri Ar-Ge veya tasar m harcamalar n toplam ciro içindeki pay Tescil edilen ulusal veya uluslar aras patent say Uluslar aras destekli proje say Lisansüstü dereceli arast rmac say n toplam Ar-Ge personeli say na oran Toplam ara rmac say n toplam Ar-Ge personeli say na oran Ar-Ge sonucu ortaya ç kan yeni ürünlerden elde edilen cironun toplam ciroya oran % 20 Bir önceki y la göre LAVE Ar-Ge ND Bir önceki y la göre art tutar n %50 si 20
12. Üniversite Sanayi birli inin Güçlendirilmesi: Üniversite-Sanayi birli i faaliyetlerinde bulunan ö retim üyelerinin bu faaliyetleri sonucunda elde ettikleri gelirlerden herhangi bir kesinti yap lmaks n döner sermaye kesintisinin % 15 ile rland lmas ö retim üyesine % 85 inin ödenmesinin sa lanaca, bu kapsamda i birli inin desteklenece i belirtilmi tir. 13. Ö retim Elemanlar n Ar-Ge veya Tasar m Merkezlerinde stihdam : retim elemanlar n, Ar-Ge veya tasar m merkezlerinde gerçekle tirilen faaliyetlerde ara rmac, tasar mc ya da idari personel olarak, üniversite kurullar n izniyle tam zamanl veya yar zamanl görevlendirilebilece i hükme ba lanm r. Tam zamanl görevlendirme 6 + 1 + 6 Ayr ca, Ar-Ge veya tasar m merkezlerinde tam zamanl görevlendirilenlerin, bu merkezlerde geçirdikleri sürelerin, tam zaman e de er Ar-Ge veya tasar m personeli hesaplamas nda dikkate al naca da hükme ba lanm r. 21
14. Rekabet Öncesi birli i nin Desteklenmesi: Firmalar n ortak proje yapmalar te vik etmeye yönelik yürürlükte olan; ancak uygulamada tercih edilmeyen Rekabet Öncesi birli i projelerine ek desteklerin (%50 ye kadar geri ödemesiz destek) sa lanmas ile Ar-Ge ve yenilik i birliklerinin artt lmas sa lanacakt r. Yönetmelik te rekabet öncesi i birli i projelerine ili kin uygulama detaylar na yer verilmi tir. 22
Ar-Ge Reform Paketi detaylar 15. Teknogiri im Sermaye Deste inin Artt lmas 100.000 TL 500.000 TL Mezuniyetten sonra 5 y l içinde ba vurabilme Mezuniyetten sonra 10 y l içinde ba vurabilme Step 3 23
Ar-Ge Reform Paketi detaylar 16. Teknogiri im Sermaye Deste i Alm Projelerin Finansman nda Kullan lmak üzere Di er irketler Taraf ndan Sa lanan Sermaye Desteklerinin Te viklere Konu Edilmesi: Teknogiri im Deste i Alan Teknoloji Firmalar TGB de Yer Alan Firmalar Yap lan Sermaye Destekleri, ticari kazanc m ve kurum kazanc n tespitinde indirim konusu yap r. artlar: Beyan edilen gelirin veya kurum kazanc n yüzde onunu Öz sermayenin yüzde yirmisini a mamak üzere, ll k olarak 500.000 TL yi a amayaca ki y l içerisinde projeyi yürüten kurulu taraf ndan kullan lmas 24
Di er Hususlar-1 Ar-Ge merkezlerinde istihdam edilen personelin listesi, her bir ay baz nda ayr ayr olmak üzere, geçici vergilendirme dönemlerini izleyen ay n sonuna kadar Mükelleflerin ba bulunduklar vergi dairesine ve ilgili Sosyal Güvenlik l Müdürlü ü ne veya Sosyal Güvenlik Merkezine verilmelidir. Ar-Ge, yenilik ve tasar m faaliyeti kapsam nda al nan d ar dan sa lanan fayda ve hizmetlere ili kin olarak Ar-Ge indirimine konu edilmesi amas nda geçerli olan proje baz ndaki %20 lik s r %50 ye ç kar lm r. Ar-Ge merkezlerinde veya tasar m merkezlerinde, yürütülen faaliyetlere ili kin faaliyet raporlar takvim y kapsayacak ekilde ve takip eden n en geç May s ay içinde Bakanl a yaz veya elektronik ortamda sunulacakt r. Ar-Ge veya tasar m merkezlerine ili kin olarak «mevzuat kapsam nda belirlenecek bir da m anahtarlar» ile hesaplanacak kira veya amortisman (m2), su (personel say ) ve enerji giderleri (m2) Ar-Ge harcamalar kapsam nda de erlendirilebilecektir. 25
Di er Hususlar-2 Yeni yönetmelik kapsam nda Ar-Ge ve tasar m merkezlerinin ba vuru süreleri k salt lm olup, Yönetmelik teki aç klamalar a daki gibidir. Bakanl k ba vuru dosyas herhangi bir eksikli in olup olmad bak ndan be i günü içinde inceler. Ba vuru dosyas nda eksiklik tespit edilmesi halinde bu eksiklikler i letmeye bildirilir ve en geç on be günü içinde eksikliklerin tamamlanmas istenir. Eksiklik tespit edilmeyen veya eksiklikleri tamamlanan ba vurular, De erlendirme ve Denetim Komisyonu taraf ndan; en geç otuz i günü içinde de erlendirilip karara ba lan r. Karar n olumlu olmas hâlinde düzenlenen karar tutana, Gelir daresi Ba kanl, Sosyal Güvenlik Kurumu Ba kanl ve ba vuru sahibi i letmeye be i günü içinde bildirilir. Çal ma sürelerinde «günlük 8, haftal k 45 saati a mamak üzere» ifadesindeki 8 saatlik s rlaman n kald lmas. Ar-Ge merkezi tepe yöneticisinin «ara rmac» olarak dikkate al nabilmesinin önü aç ld : «Ar-Ge merkezi veya tasar m merkezi yöneticisi, görev tan ve niteli ine göre Ar-Ge personeli, tasar m personeli veya destek personeli olarak dikkate al r.» 26
Sorular z? Özlem Elver Karaçetin Türkiye Ortak Vergi Hizmetleri, Ar-Ge +90 (212) 326 64 56 Ozlem.elver@tr.pwc.com Kaan Memi lu Türkiye demli Müdür Vergi Hizmetleri, Ar-Ge +90 (212) 326 67 30 Kaan.memisoglu@tr.pwc.com 27