İller İçin Gelecek Stratejileri. Aksaray Sonuç Raporu

İller İçin Gelecek Stratejileri Aksaray Sonuç Raporu

İçindekiler A. TEB AKSARAY GELECEK STRATEJİLERİ KONFERANSI AJANDA AÇIKLAMALARI...9 B. STRATEJİLERİ KONFERANSI UYGULAMA SONUÇLARI... 11 B.1 AŞARDIKLARIMIZ VE BAŞARMAMIZ GEREKENLER...11 B.2 AKSARAY İLİNİN BASKIN ÖZELLİKLERİ GZFT UYGULAMASI...16 B.3 AKSARAY İŞLETMELERİNİN GELECEĞİNİ ETKİLEYEN EĞİLİMLER... 25 B.4 AKSARAY IN EKONOMİK GELİŞİM GÖREVLERİNİN BELİRLENMESİ... 36

C. GÖRÜŞ VE TESPİTLER...39 D. TEB AKSARAY GELECEK STRATEJİLERİ KONFERANSI GRUP ÇIKTILARI...44 D.1 BAŞARDIKLARIMIZ VE BAŞARMAMIZ GEREKENLER... 44 D.2 GZFT ANALİZİ UYGULAMASI... 50 E. TEB AKSARAY GELECEK STRATEJİLERİ KONFERANSI KATILIMCI BİLGİLERİ...61

YAYINA HAZIRLIK - BASKI Matbaa Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. Yüzyıl Mahallesi Matbaacılar Sitesi 2. Cadde No: 202A Bağcılar 34560 İstanbul t: 0 212 629 06 07 f: 0 212 629 03 85 w: www.graphis.com.tr

İllerin gerçek gücü açığa çıkıyor T ürk Ekonomi Bankası (TEB) olarak, Türkiye ekonomisinin dinamosu olan KOBİ lerimizin gücüne inanarak başlattığımız ve artan rekabet ortamında KOBİ lerimize değer katmayı misyon edindiğimiz çalışmalarımızı ara vermeden sürdürüyoruz. Bu misyonun verdiği sorumlulukla başlattığımız TEB KOBİ Akademi Eğitim Programları, 2005 yılından bu yana artan bir ilgi ile Anadolu nun çeşitli şehirlerinde gerçekleştiriliyor. TEB KOBİ Akademi ile KOBİ lerimize yurtiçi ve uluslararası pazarlarda rekabet güçlerini artırmalarını sağlayacak eğitimleri uygulamalı olarak veriyoruz, firmalarla birebir görüşerek potansiyellerini ortaya çıkarıyoruz. Bu toplantılarımız sırasında gördük ki, KOBİ lerimizin gerçek güçlerini ortaya koyarken, üretim yaptıkları şehirlerin de potansiyelini ortaya çıkarmamız gerekiyor. Bu noktadan hareketle başlattığımız ve TEB KOBİ Akademi çatısı altında gerçekleştirdiğimiz İller İçin Gelecek Stratejileri konferans dizimizde önemli bir yol katettik. İller İçin Gelecek Stratejileri konferans dizimizin onikincisini, yerli ve uluslararası sanayi kuruluşlarına evsahipliği yaparak potansiyelini kanıtlayan, turizm, tarım ve hayvancılık başta olmak üzere yeni yatırımlara açık olan Aksaray da düzenlemenin ve sonuçlarını sizlerle paylaşmanın gururunu yaşıyoruz. Elinizde tuttuğunuz rapor; Aksaray ın güçlü ve zayıf tüm yönleriyle incelendiği, gerçek potansiyelini ortaya çıkarmayı hedefleyen toplantının sonuçlarını ortaya koymaktadır. Aksaray ın gelecek stratejisini ve bu stratejiyi oluşturan kısa ve orta vadeli hedeflerinin belirlendiği toplantının sonuçlarını içeren bu değerli raporun sizlere önemli açılımlar sağlayacağına yürekten inanıyoruz. Bizler için çok değerli bu projenin başarılı bir şekilde gerçekleşmesinde yanımızda olan, bizimle işbirliği yapan Aksaray Valiliği ne, Aksaray Belediye Başkanlığı na, ve bu projenin içinde yer alarak illeri hakkındaki değerli fikirlerini bizlerle paylaşan Aksaraylı işadamlarına teşekkürlerimi sunuyorum. Varol Civil Türk Ekonomi Bankası Genel Müdürü

Yeni durağımız Aksaray... T ürkiye çapında onikincisini Aksaray da gerçekleştirdiğimiz İller İçin Gelecek Stratejileri konferansımızın sonuçlarını biraraya getirdiğimiz Sonuç Raporu nu sizlerle paylaşmaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Odağına KOBİ leri koyan hizmet stratejimizin bir parçası olarak KOBİ Bankacılığı alanında büyük ve yenilikçi projelere imza attık, ilkleri gerçekleştirdik. TEB KOBİ Bankacılığı olarak, KOBİ lere değer katmak üzere yola çıktık. Üstlendiğimiz misyon ile kentine, sektörüne, işine ve geleceğine sahip çıkacak küçük ve orta boy işletmelerin, yarattıkları ekonomik değer ile Türkiye ekonomisinin gelişimine katkı sağlamalarına yardımcı olmayı hedefliyoruz. Bu hedef doğrultusunda TEB KOBİ Akademi yi hayata geçirdik. 2005 yılından bu yana Anadolu daki 29 ilimizde, KOBİ lere ulusal ve uluslararası pazarlarda rekabet avantajı sağlayacak bilgilerin aktarıldığı TEB KOBİ Akademi eğitim programlarını düzenledik ve bununla yetinmeyerek illerin gerçek potansiyellerini ortaya çıkarmayı hedefleyen İller İçin Gelecek Stratejileri konferanslarını başlattık. İller İçin Gelecek Stratejileri artık kendi başına bir marka haline gelerek, pek çok çevreden takdir toplamış ve Türkiye Halkla İlişkiler Derneği nin her yıl verdiği ve iletişim sektörünün Oscarı olarak adlandırılan Altın Pusula ödülünü kazanmıştır. İller İçin Gelecek Stratejileri de 2007 yılının en başarılı halkla ilişkiler projelerinden biri seçilerek Gündem Yönetimi dalında Altın Pusula ile ödüllendirildi. Doğru yaptığımıza inandığımız bir çalışmanın böyle önemli bir ödüle layık görülmesi mutluluğumuzu ve gururumuzu bir kat daha artırdı. Turizm, tarım ve hayvancılık konusunda önemli bir potansiyel barındıran, coğrafi konumu ile hem yerli hem de uluslararası yatırımları kendine çekerek önemli bir sanayi şehri olabileceğini göstermiş olan Aksaray, girişimciliğin artması, teşvik yasasından yeterli derecede faydalanılması ile ekonomik büyümede ve istihdamda önemli yol katedebilecek. Kentin ekonomik ve ticari yapısının önemli temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirilen İller İçin Gelecek Stratejileri konferansı, Aksaray ın ekonomik geçmişinin, bugününün ve geleceğinin bir bütün halinde ele alındığı gerçek bir araştırma ve tartışma platformu oldu. Aksaray ın ekonomik, ticari ve sosyal gelişmelerinde etkili olan, vizyon sahibi temsilcilerinin katılımıyla bölgenin ekonomik, ticari ve sosyal sorunları ve çözüm yolları masaya yatırıldığı konfrensta, il adına fayda sağlayacak farklı açılımlar elde edildi. Gerçekleştirdiğimiz konferansın çıktılarından oluşan bu değerli raporu sunmaktan büyük gurur ve heyecan duyuyoruz. İller İçin Gelecek Stratejileri konferansları önümüzdeki dönemde Anadolu nun farklı illerinde düzenlenmeye ve illerin geleceklerine ışık tutmaya devam edecek. Saygılarımla, Turgut Boz Ticari Bankacılık, Genel Müdür Yardımcısı

A. TEB AKSARAY GELECEK STRATEJİLERİ KONFERANSI AJANDA AÇIKLAMALARI elecek Stratejileri Konferansı, geçmiş deneyimlere ve günümüzü Gşekillendiren faktörlere ve eğilimlere bakarak; gelecek stratejilerini oluşturma çalışmasıdır. TEB Aksaray Gelecek Stratejileri Konferansı, Aksaray ili karar alıcılarının ve ekonomik aktörlerinin katkıları ile 23 Haziran 2009 tarihinde Aksaray Grand Eras Otel de gerçekleştirilmiştir. Konferansın çalışma aşamaları, Aksaray ilinin ekonomik, ticari ve sosyal hayatına etki eden tüm tarafların etkin katılımı ile ortak aklı harekete geçirmeye çalışan stratejik analiz tekniklerine dayalı olarak yürütülmüştür. Aksaray Gelecek Stratejileri Konferansı, öncesinde yapılan çok taraflı hazırlıklar, katılımcıların bilgi ve deneyimlerini ortaya koydukları detaylı oturum uygulamaları ve konferans sonrasında ortaya çıkan analiz, görev ve hedeflerin titizlikle incelenerek raporlanması aşamaları ile önemli bir çabayı içermektedir. 9

TEB Aksaray Gelecek Stratejileri Konferansı 23 Haziran 2009 tarihlerinde aşağıdaki ajanda ile gerçekleştirilmiştir: TEB KOBİ AKADEMİ İLLER GELECEKLERİNİ ŞEKİLLENDİRİYOR: İLLER İÇİN GELECEK STRATEJİLERİ KONFERANSI - AKSARAY AJANDA BİLGİLERİ 23 HAZİRAN 2009 09.30 10.00 Kayıt ve Karşılama 10.00 10.45 Gelecek Stratejileri Konferansı Açılış Töreni 10.45 11.00 Kahve Arası 11.00 11.15 Gelecek Stratejileri Konferansı Açılış Sunumu ve Ajanda Aktarımı 11.15 12.00 Aksaray Ekonomisinde Başardıklarımız ve Başaramadıklarımız Uygulaması 12.00 12.30 Aksaray İlinin Baskın Özellikleri-GZFT Uygulaması 12.30 13.30 Öğle Yemeği 13.30 14.45 Aksaray İşletmelerinin Geleceğini Etkileyen Eğilimler Uygulaması 14.45 15.00 Kahve Arası 15.00 16.00 Aksaray İşletmelerinin Gelişimini Etkileyen Eğilimler Uygulaması devam 16.00 16.15 Aksaray İlinin Ekonomik Gelişim Görevlerinin Belirlenmesi Uygulaması 16.15 16.45 Kahve Arası 16.45 18.00 Aksaray ın 2 5 Yıllık Ekonomik Gelişim Hedeflerinin Belirlenmesi Uygulaması 18.00 18.15 Gelecek Stratejileri Konferansı Kapanış Oturumu 10

B. STRATEJİLERİ KONFERANSI UYGULAMA SONUÇLARI B.1 AŞARDIKLARIMIZ VE BAŞARMAMIZ GEREKENLER TAksaray Ekonomisinde Başardıklarımız Üniversite kurulması (4) Yerli ve yabancı büyük yatırımların Aksaray iline çekilmesi (3) ÖSS ve SBS sınavlarında derece yapan iller arasında yer alınması. İlk ve orta öğretim seviyesinde artışın sağlanması (3) Teşvik yasasından yararlanılması (3) İnşaat sektörünün gelişme sağlanması (3) 11

Üniversite Kurulması (4) Aksaray Gelecek Stratejileri Konferansı nda yer alan gruplar arasında Aksaray da üniversitenin kurulması başarı ifadesi 4 masa tarafından belirtilmiştir. Kurulmuş olan üniversite bünyesinde bulunduracağı öğrenci potansiyeli ve eğitim sistemi ile birlikte gerek ilin sosyo-ekonomik yapısına katkıda bulunacak gerekse de yetiştireceği nitelikli iş gücü sayesinde, konferansta özellikle üzerinde durulan ve Aksaray ilinin başarması gerekenler arasında yer alan nitelikli iş gücü ihtiyacının karşılanmasında büyük katkı sağlayacaktır. Bu kapsamda kurulan üniversitenin, ilin gelecek dönem kalkınmasına katkı sağlamak amacıyla il ekonomisi doğrultusunda projeler geliştirmesi ve şu an için başarı ifadesi olan kriterin, ilin sahip olduğu güçlü yanlar arasında yer alması gerekmektedir. Yerli ve yabancı büyük yatırımların Aksaray İline çekilmesi (3) Aksaray Gelecek Stratejileri Konferansı nda yer alan gruplar arasında yerli ve yabancı büyük yatırımların Aksaray iline çekilmesi başarısı 3 defa tekrar edilmiştir. Özellikle Sütaş ve Mercedes Benz gibi büyük yerli ve yabancı yatırımların Aksaray iline gelmesi ile birlikte bu firmalara hammadde, yarı mamul vb. ürünleri tedarik eden yan sanayi konumundaki firma sayısında da artış görülmüştür. Bu kapsamda ana sanayi ve yan sanayinin birlikte gelişmesi ile Aksaray ilinde istihdam rakamlarında artış görülmüş bu durumda ilin sosyo ekonomik yapısında iyileşme başlamıştır. Aynı zamanda diğer büyük yatırımcılara referans konumunda da yer alan Sütaş ve Mercedes Benz ilerleyen dönemlerde İl e yeni yatırımların çekilmesinde de katkı sağlayacaktır. Ana sanayinin Aksaray a katkısını artırmak amacı ile öncelikle ilin eksik olan Girişimcilik potansiyelini artırmak gerekmektedir. Bu kapsamda sivil toplum örgütleri girişimciliği tanıtma ve başarılı girişimcinin nasıl olması gerektiği ile ilgili eğitim seminer vb. projelerini kamu desteği ile Aksaray a taşımalıdır. Sonrasında ana sanayilere girdi sağlayan il dışındaki firmaların analizi yapılarak, söz konusu sektörlerde yeni girişimlerin ve yatırımların Aksaray ili içerisinde yer almasına öncülük edilmelidir. ÖSS ve SBS sınavlarında derece yapan iller arasında yer alınması. İlk ve orta öğretim seviyesinde artışın sağlanması (3) Aksaray Gelecek Stratejileri Konferansı nda yer alan gruplar arasında Aksaray ın ÖSS ve SBS sınavlarında derece yapan iller arasında yer alınması başarısından 3 farklı grup tarafından kaydedilmiştir. Aksaray ilinin son yıllarda ÖSS ve SBS de gösterdiği başarı göstergeleri Aksaray ilinde eğitim alt yapısının gelişmesi ve eğitim sisteminin verimli bir şekilde yürütülmesi adına atılımların gerçekleştirildiği ve dolayısıyla da eğitim seviyesinde artış sağlandığını sergiler niteliktedir. Ancak İlin ilerleyen dönemlerde bu başa- 12

rısını perçinlemek ve başarı düzeyini daha ileri seviyelere çıkarmak adına konferansta özellikle eksikliği üzerinde durulan özel okulların kurulması anlamında eğitim alanlarındaki yatırımlara ağırlık verilmelidir. Aksaray ilinin ÖSS ve SBS de yakaladığı bu başarıları avantaja çevirmesi gerekmektedir. Bu kapsamda gelecekte Aksaray için büyük önem arz edecek ve Aksaray a gerek sosyal gerekse de ekonomik anlamda katma değer sağlayacak başarılı bireylerin Aksaray da kalmalarını veya Aksaray iline geri dönmelerini sağlayacak fiziksel, ekonomik ve sosyal yapıyı oluşturma çalışmaların şimdiden başlatılması gerekmektedir. Teşvik yasasından yararlanılması (3) Aksaray Gelecek Stratejileri Konferansı nda yer alan gruplar arasında Aksaray ın teşvik yasasından yararlanma düzeyi başarı olarak 3 defa vurgulanmıştır. Aksaray ili teşvikten en üst düzeyde yararlanan iller arasında yer almaktadır. Teşvikler firmaların gerek kuruluş gerekse işletme dönemlerinde rekabet ortamında korunmalarını sağlamaktadır. Aksaray da teşvikten yararlanan tüm firmaların bu avantajlarını büyüme ve gelişme hedefleri kapsamında etkin kullanmaya yönelmeleri, üretimde verimlilik, maliyet düşürme vb. projeler üzerinde çalışmalarını aksatmamaları gerekmektedir. İnşaat sektöründe gelişme sağlanması (3) Aksaray Gelecek Stratejileri Konferansı nda yer alan gruplar arasında Aksaray da inşaat sektöründe gelişme sağlanması başarısı 3 grup tarafından ele alınmıştır. İnşaat sektöründe sağlanan gelişmeler Türkiye genelinde girdi ve hizmet piyasasında sağlanan gelişmelere öncülük etmektedir. Aksaray da bu sektörün gelişmesi ile birlikte bu sektöre hizmet eden direkt ve endirekt tüm girdi ve hizmet piyasasının da gelişimine öncülük edecektir. Bu kapsamda, Aksaray ilinin bu aşamadan sonra yapması gereken en önemli faktör sektörün devamlılığını sağlayacak, bilgi, tekn oloji ve hizmet girdilerinin İl de gelişmesinin sağlanmasıdır. İnşaat sektörünün yapısı gereği gelişme dönemlerinde il ekonomisini canlandırmada büyük etkisi görülmektedir. Ancak inşaat sektöründe yaşanacak daralma ilin aynı ölçüde daralmasına neden olacaktır. Bu tür bir etkiden kaçınmak amacıyla, inşaat sektörünün büyümesine paralel olarak il ekonomisine katkı sağlayacak, il içerisinde potansiyeli bulunan farklı sektörlerin gelişimini hızlandırmak gerekmektedir. 13

Aksaray Ekonomisinde Başarmamız Gerekenler Üniversite-sanayi iş birliği sağlanması (5) Nitelikli eleman ihtiyacının karşılanması (4) Aksaray İli tanıtımının etkili bir şekilde gerçekleştirilmesi (3) İşletme bazlı güç-iş birliği sağlanması (3) Aksaray ilindeki işletmelerden marka çıkarılması (3) Üniversite-sanayi iş birliği sağlanması (5) Aksaray Gelecek Stratejileri Konferansı nda yer alan gruplar arasında Aksaray da Üniversite sanayi iş birliğinin sağlanması gerekliliğinden 5 defa bahsedilmiştir. Aksaray ilinin başardıkları arasında üniversitenin kurulmasından bahsedilmiş iken diğer taraftan üniversite-sanayi iş birliğinin sağlanamaması üzerinde de yoğun bir şekilde durulmuştur. Üniversitenin yeni kurulmuş olması bu iş birliğinin henüz sağlanamamasında etken teşkil etmektedir. İlerleyen dönemlerde Aksaray İlinde üniversite-sanayi iş birliğinin sağlanması sonucunda üniversitede teorik eğitim alan öğrenciler sanayide faaliyet gösteren firmalarda staj imkânları bulacak ve teorik eğitimlerini pratik eğitimlerle birleştirebileceklerdir. Böylece kendilerini daha donanımlı yetiştirebilecek ve piyasaya daha nitelikli eleman olarak çıkacak öğrenciler, sanayi kuruluşlarının nitelikli iş gücü ihtiyaçlarını karşılayabilecektir. Aynı zamanda akademik kadro ile bağlantı içerisinde olacak sanayi kuruluşları işletme açısından fayda sağlayacak her türlü üretim, pazarlama, yönetim vb. konularda teorik ve teknik destek alarak verimlilik artışı sağlanabilecektir. Sanayiye ve üniversiteye bu iş birliğinin sağlanması konusunda ayrı ayrı sorumluluk düşmektedir. Bu ilişkilerin yanında ülkemizde sayıları ve kapasiteleri giderek artmakta olan TEKMER ve TEKNOKENT modellerinin de ilde kurulması için çaba harcanmalıdır. Nitelikli eleman ihtiyacının karşılanması (4) Aksaray Gelecek Stratejileri Konferansı nda yer alan gruplar arasında Aksaray da nitelikli eleman ihtiyacının karşılanması gerekliliğinden 4 defa bahsedilmiştir. Konferansta özelikle üzerinde durulan konulardan bir diğeri nitelikli eleman ihtiyacının gün geçtikte gelişen Aksaray sanayisi için artış göstermesidir. Bu kapsamda yapılacak olan çalışmalar sanayi için büyük önem arz etmektedir. Üniversitenin kurulması ile birlikte nitelikli eleman yetiştirme yönünde adım atan Aksaray ili, üniversite-sanayi iş birliğinin daha etkin bir şekilde yürütülmesi sonucunda daha nitelikli iş gücü imkânlarına kavuşacaktır. Ancak sadece üniversiteye endeksli hareket etmek çokta doğru bir tercih olarak görülmemektedir. 14

Bu anlamda ilin ileri gelen ve özellikle sanayi ile iç içe olan ATSO nun ilde mesleki eğitim merkezi benzeri yapıların kurulmasına öncülük etmesinde fayda görülmektedir. Bunun yanı sıra KOSGEB sinerji odağının önderliğinde alanında uzman şirketler ile birlikte eğitim programları hazırlanmalı ve sanayi kuruluşların bu imkânlardan yararlanmaları sağlanmalıdır. Bir diğer önemli nokta ise Aksaray ın nitelikli eleman ihtiyaç tespitinin yapılmasıdır. Belirlenecek nitelikteki ara eleman ihtiyacına yönelik meslek yüksek okullarının Aksaray iline kazandırılması gerekmektedir. Yaratılacak olan nitelikli insan kaynağı konusunda yaşanacak bir diğer sorun ise kişileri Aksaray ilinde yaşamaya ikna etmek olacaktır. Üniversite, sanayi ve sivil toplum örgütleri nitelikli insan kaynağı yetiştirmek amaçlı çalışmalarını sürdürürken, il kamu otoritelerinin de kazanılacak nitelikli insan kaynağını elde tutma amaçlı sosyal ve kültürel alt yapıyı hazırlama projeleri başlatması gerekmektedir. Aksaray İli tanıtımının etkili bir şekilde gerçekleştirilmesi (3) Aksaray Gelecek Stratejileri Konferansı nda yer alan gruplar arasında Aksaray İli tanıtımının etkili bir şekilde gerçekleştirilmesi gerekliliğinden 3 defa bahsedilmiştir. Aksaray denilince insanların zihninde ilk anda İstanbul Aksaray veya Niğde Aksaray algısı oluştuğu halen Aksaray ın vilayet olduğunun tam anlamıyla bilinmediği konferansta vurgulanan diğer unsurlar arasındadır. En büyük göstergesi Aksaray ilinin gerektiği şekilde tanıtımının gerçekleştirilmemesi olan bu algının değişmesi adına ilde başta Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü ne, Valilik e, Belediye ye, Aksaray ın önde gelen siyasi kişilerine, gerek tanıtım gerekse de lobi faaliyetlerini yürütmek adına büyük görevler düşmektedir. Asurlardan Osmanlı İmparatorluğu na kadar birçok medeniyete ev sahipliği yapan, dünyanın en güzel vadilerinden birisi olarak kabul gören Ihlara Vadisi gibi bir değere sahip olan Aksaray İli, gerek yurtiçinde gerekse de yurtdışında genel anlamda tanıtımın eksikliğinden dolayı istenilen tanınırlık seviyesine ulaşamamıştır. Tanıtım için özellikle turizm kanadının kullanılması ve etkili şekilde yürütülmesi sonucunda yerli ve yabancı turistin İle çekilmesi sağlanabilecektir. Turist sirkülâsyonunun sağlanması ile birlikte özellikle konaklama yönü ağırlıklı otel, turistlik tesis, restoran, eğlence merkezleri vb. yer ve mekân yatırımların İle çekilmesi sağlanabilecektir. İşletme bazlı güç-iş birliği sağlanması (3) Aksaray Gelecek Stratejileri Konferansı nda yer alan gruplar arasında Aksaray da işletme bazlı güç-iş birliği sağlanması gerekliliğinden 3 defa bahsedilmiştir. Günümüz şartlarında artan rekabet ortamı özellikle küçük çaplı şirketleri, pazarda söz sahibi büyük şirketler karşısında var olma çabası içerisine sokmuştur. Bu anlamda çalışmalarını sürdüren şirketler gerek şirket evlilikleri gerekse de güç-iş birliklerine gitmişler ve stratejik kararlarını bu yönde almaya başlamışlardır. Katılımcılar tarafından konferansta Aksaray İlinde tam anlamıyla bu anlamda bir 15

güç-iş birlikteliklerinin sağlanamamasından söz edilmiş ve bu durumunda biran önce gerçekleştirilmesi adına şirketlerin atılıma geçmesi gerektiğinin altı çizilmiştir. Aksaray da aynı sektör içerisinde yer alan şirketlerin kümelenmesinden ortak bir fiyat politikası gütmesine, satın alımların ortak ve toplu bir şekilde yapılmasından nakliyenin tek bir kanal üzerinden yürütülmesine kadar birçok stratejik uygulama kanalı, güç-iş birliği kurulması açısından önem arz etmektedir. Aksaray işletmelerin güç-iş birliğini sağlamaları ile birlikte maliyet kalemlerini azaltmak adına gelişmeler sağlayacak, gerek üretim gerek pazarlama gerekse de yönetim açısından daha sağlam temeller üzerine faaliyet gösterecek ve içinde bulunulan sıkı rekabet ortamında ayakları daha sıkı yere basan şirketler olarak piyasada yer alacaktırlar. Bu kapsamda Aksaray sanayinde yer alan şirketlerin yapması gerekenler ortak hedeflerin masaya yatırılması ve bu hedeflere ulaşılmasında hangi iş birliklerinin hangi görev dağılımı neticesinde ulaşılacağının tespit edilmesidir. Aksaray ilindeki işletmelerden marka çıkarılması (3) Aksaray Gelecek Stratejileri Konferansı nda yer alan gruplar arasında Aksaray İlindeki işletmelerden marka çıkarılması gerekliliğinden 3 defa bahsedilmiştir. Aksaray ilinin ve çeşitli ekonomik değerlerinin marka bilinirliklerinin artması hem ilin top yekün hem de işletmelerin pazarlama ve tanıtım faaliyetlerine ağırlık vermesi ile mümkün olabilir. İşletmeler ulusal ve uluslar arası pazarlarda kendilerini ispat ettikçe ve gereken pazarlama ve tanıtım faaliyetlerine ağrılık verildikçe markalaşma süreci daha da verimli bir hal alacaktır. Aynı zamanda ilin ve ildeki şirketlerin markalaşmayı ayrı bir stratejik hedef olarak tanımlamaları ve bu konuda her türlü uzmanlığı kullanarak çaba göstermeleri gerekmektedir. B.2 AKSARAY İLİNİN BASKIN ÖZELLİKLERİ GZFT UYGULAMASI GÜÇLÜ YANLAR Aksaray İlinin Güçlü Yanları Aksaray ın coğrafi konumu ve yapısı Aksaray ın turizm yapısının uygunluğu Tarım ve hayvancılığa elverişli olması Mercedes, Sütaş ve Balküpü nün varlığı Genç ve dinamik bir nüfusa sahip olması 16

Aksaray ili gelecek stratejileri konferansı katılımcıları arasında güçlü-zayıf analizi çalışmasını gerçekleştiren çalışma grubu ilin coğrafi konumunun ve yapısının önemini belirtmiştir. Aksaray ın sahip olduğu coğrafi özellikler incelendiğinde, bu özelliklerin bir çok yönden ile güç kattığı görülmektedir. Özellikle, yeraltı kaynaklarının varlığı, deprem bölgesinde yer almama ve ile ulaşım olanakları Aksaray ekonomisine katma değer sağlayacak özelliklerdir. Söz konusu özelliklerin ekonomiye katkısını artırmak adına öncelikle Aksaray a yatırım yapacak firmalara ulaşım nedeniyle girdi ve nihai ürünlerinde sağlayacakları nakliye avantajlarını zaman ve maliyet analizi çerçevesinde sunmak gerekmektedir. Bu kapsamda Aksaray ın ülke içi nakliye olanakları analizinin yapılması gerekmektedir. Yer altı kaynaklarının varlığı Aksaray için güçlü bir yan iken özellikle granit ve kalsitin il ekonomisinde katkısında katma değerinin artırılması gerekmektedir. Bu noktada Granit ve Kalsitin kullanım alanlarının tamamının belirlenerek en fazla katma değeri sağlayacak sektörlere yönelik üretimin direkt Aksaray içerisinde yapılacak şekilde teknoloji ve bilginin il içerisine transferinin yapılması gerekmektedir. Bir diğer önemli özellik olan deprem bölgesinde bulunmama güçlü yönü, yatırımcıların yer tercihleri sırasında Aksaray tercihlerini güçlendirecek bir tamamlayıcı faktördür. 17

Aksaray ilinin turizm yapısının uygun olmasının ilin güçlü yanlarından birini oluşturduğu belirtilmiştir. Aksaray da geçmişten günümüze birçok alanda turizm kaynağı var olmuştur. Hem inanç turizmi hem de dağ turizmine hizmet edebilecek nitelikte olan Aksaray Hıristiyanlığın ilk yıllarında önemli bir din merkezi olmuştur. Ihlara Vadisi ilin en büyük turizm potansiyelini oluşturmakla beraber içerisinde toplam 105 kilise bulunmaktadır. Bu kiliselerle beraber antik yerleşim kentleri, kervansaray, İslam dini eserleri, birçok halk sanatçısı ve şairinin türbelerinin Aksaray da bulunması inanç ve kültür turizmini tetiklemektedir. Ayrıca ilde bulunan Ihlara Vadisi ve Manastır Vadilerinin sahip oldukları doğal yapı dolayısıyla dağcılıkla ilgilenen sporcular için önemli merkezlerden birisi haline gelmiştir. İlin turizm potansiyelinden faydalanabilmek için turistlere yönelik tanıtımın sağlanması adına detaylı turizm olanakları ve noktaları haritası oluşturulmalıdır. Oluşturulacak dokümanlar özellikle Türkiye de aktif çalışan tur operatörleriyle paylaşılarak Aksaray a turist kazandırılacak projelerin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Aksaray ilinin tarım ve hayvancılığa elverişli arazilerinin bulunması ile güçlülük katan diğer bir faktördür. Özellikle il için tarım ürünleri arasında yer alan yonca üretimi ülke içerisinde Aksaray ın güçlü yanı olarak belirtilmektedir. Son dönemde gelişen yonca üretiminin metrekare başına alınan ürün olarak verimliliğinin artırılması öncelikli projeler arasında yer almalıdır. Bununla birlikte toprak analizlerinin yapılarak yonca dışında en uygun tarım ürünleri belirlenmeli ve il tarım ürünleri gelirinin artırılması hedeflenmelidir. Hayvancılıkta verimin yüksek olması bir diğer güçlü yön ifadesi olarak belirtilmiştir. Hayvancılıkta alınan yüksek verim bir kıyasla ülke içerisindeki diğer illerle rekabet edebilir seviyede iken yurt dışında hayvancılık ürünleri ile bilinen ülkelere nazaran verimlilik oranları düşüktür. Bu nedenle mevcut verim potansiyelinin daha da etkin kullanılması amacıyla Aksaray ilinde hayvansal ürünlerinin verimliliği artırmak adına gerekli bilimsel çalışmaların genişletilmesi gerekmektedir. Aynı anda hayvancılığın bireysel yapılma oranının azaltılması, entegre tesislerin dünya ile rekabet edebilir düzeyde kurulması yönünde çalışmalar yapılması gerekmektedir. Aksaray ın güçlü yanlarından birisi de Mercedes, Sütaş ve Balküpü fabrikalarının varlığıdır. Ulusal ve uluslararası çapta faaliyet gösteren bu firmalar nitelikli insan kaynağının Aksaray a getirilmesi, üretim ve faaliyet yapılarındaki gelişmişlikle diğer firmalara örnek oluşturmakta, ana sanayi, yan sanayi ve hizmet alanlarında toplam gelişmişlik düzeyinin artışına katkı sağlamaktadır. 18

Özellikle dünya devi olan Mercedes firmasının Aksaray ı üretim üslerinden birisi olarak seçmesi ve burada üretime başlamasından sonra diğer büyük işletmeler de dahil olmak üzere üretim yeri olarak Aksaray ı tercih eder hale gelmişlerdir. Bu firmaların fabrikalarının varlığı aynı zamanda tedarikçilerinin de gelişmesine olanak sağlamış olup yedek parçaların üretimi, ham süt ürünleri tedariki, şeker üretimi ve nakliyeleri konusunda birçok KOBİ faaliyete geçmiştir. Aksaray ilinin karar alıcılarına düşen büyük sorumluluk ise, öncü firma niteliğinde bulunan bu işletmelerin marka tanınırlıklarını kullanarak ile yatırımcı çekme adına projeler geliştirmek ve tanıtımını yapmaktır. Diğer yandan bu kuruluşlara en etkili tedarik hizmetleri desteğini oluşturmak ilin önemli fırsatları arasındadır. Bu konuda hem girişimcilik hem de proje geliştirme kapsamında ilin ekonomik aktörlerine büyük görevler düşmektedir. Aksaray ilinin genç ve dinamik bir nüfusa sahip olması bir avantaj olarak göze çarpmaktadır. Genç ve dinamik yapı ilin geleceğe yönelik kullanması gereken en önemli güçlü yanlardan biridir. Konferansın her aşamasında belirtilen nitelikli insan kaynağı eksikliği ve girişimcilik seviyesinin yeterli olmayışı problemleri bu potansiyelin etkili kullanılması ile çözülmelidir. Bu kapsamda başardıklarımız bölümünde belirtilen eğitim seviyesinin gelişmesi ifadesini ilin güçlü yanı haline dönüştürmek gerekmektedir. Eğitim seviyesi gelişen yapıdan Aksaray ın geleceğine katkı sağlayacak genç neslin eğitimlerini Aksaray ın ihtiyaçları doğrultusunda yönlendirmek gerekmektedir. Böylece ilin gereksinimi olan nitelikli ara elaman, yönetici kadrosu, yabancı dil bilen hizmet sektörü çalışanları ile diğer yandan girişimci ihtiyacı karşılanabilecektir. ZAYIF YANLAR Aksaray İlinin Zayıf Yanları Doğal kaynakların korunamaması ve etkin kullanılamaması İl in tanıtım eksikliği Kentleşme seviyesindeki eksiklikler Coğrafi konum Ulaşımda demiryolu ve havaalanı eksikliği 19

Güçlü zayıf analizi üzerinde çalışma yapan grup tarafından ilin en önemli zayıf yanları arasında Aksaray da bulunan yeşil alanların korunamaması bulunmaktadır. Yeraltı sularının bilinçsiz kullanılması, yeşil alanların korunamaması ve tuz gölünden yeterince yararlanılamaması başlık altında vurgulanan alt başlıklardır. Sürdürülebilir kalkınma ancak gelecek nesillerin yaşamsal ihtiyaçlarını kısıtlamadan yapılan kalkınmadır. Bu kapsamda gelecek nesillere temiz ve doğal bir ortam bırakmak adına il halkına ve sanayicilerine çevresel kaynakların önemini vurgulayacak seminerler verilerek ilde çevre bilincinin artırılması gerekmektedir. Bununla birlikte bir yandan kaynakların il ekonomisine katkı sağlaması gerekmektedir. Bu kapsamda, il ekonomisine katkı sağlamak adına, işletmelerin kaynak kullanımı esnasında negatif dışsallık yaratmadan doğal kaynakları ekonomiye kazandıracak projelerine il kamu otoritesi tarafından teşvik olanakları sunulmalıdır. Aksaray da üretilen ürünlerin tanıtımlarının ve pazarlamasının yeterli düzeyde yapılmaması ve Aksaray ın il olarak tanınmaması diğer zayıf yanlar olarak ortaya çıkmıştır. Burada en fazla göze çarpan eksiklik Aksaray ilinin hala kendi adı ile anılmaya başlamamış olmasıdır. İl genel olarak Niğde-Aksaray ve Konya-Aksaray olarak bilinmektedir. Bu da ismen tanınmışlığını henüz sağlayamamış olduğunu göstermektedir. İsim olarak da yeterince markalaşamamış olan Aksaray ilde üretilen ürünlerin tanıtımını ve pazarlamasını da yeterli miktarda sağlayamamıştır. Aksaray ın il olarak tanınması, doğal yapısı ve burada üretilen ürünlerin başta Türkiye olmak üzere uluslararası nitelikte de tanınır hale gelmesini sağlamak adına markalaşma ve tanıtım projeleri başlatılmalıdır. Bu kapsamda başarmamız gerekenler bölümünde yer alan turizm sektörü ile tanıtımın başlatılmasında fayda görülmektedir. Aksaray ın kentleşme adına zayıf olduğu özellikle yeterli miktarda sosyal tesislerin olmaması ve sosyal-kültürel aktivitelerin oldukça az olması birer zayıf yan olarak göze çarpmaktadır. Sosyal ve kültürel olanakları sağlayacak kentleşmenin Aksaray ili içerisinde gelişmemiş olması ili birçok yönden etkilemektedir. İlin kültür seviyesinin artması, insanların sosyal yönden dışa açık olması ve nitelikli insan kaynağını ilde tutabilmek-çekebilmek adına ivedilikle adımların atılması gerekmektedir. Bu kapsam içerisinde yapılacak çeşitli aktiviteler arasında Aksaray ın kültürel özelliklerini yansıtan bir festivalin organize edilmesi ilin sosyokültürel yapısını geliştireceği gibi ilin tanıtımına da katkı sağlayacaktır. Aksaray ın sahip olduğu turizm kaynaklarından yararlanılması adına yeterli düzeyde turizm tesislerinin olmaması ilin ekonomisine katkıda sağlayacak büyük bir potansiyelden mahrum olmasına neden olmaktadır. Aksaray il sınırları içerisinde Ihlara ve Manastır vadilerini barındırmakla beraber sayısı 20

100 ü geçen kiliseye ev sahipliği yapmaktadır. Hem sahip olduğu turizm potansiyelinin değerlendirilmesi açısından hem de doğa sporları tutkunlarına hizmet edilmesi açısından bu bölgelerin ilin ekonomisine fayda sağlar hale getirilmesi gerekmektedir. İlin sahip olduğu turizm kaynakları çerçevesinde potansiyel turist profilleri oluşturulmalı ve bu profillerin tercih yapıları doğrultusunda turizme yönelik insan kaynağı yetiştirilmeli ve uluslar arası standartlar da turizm tesislerinin Aksaray da kurulmasına öncülük edilmelidir. Aksaray ın ulaşım ağının dar bir yapıya sahip olması, demiryolu ve havaalanının olmaması ilin ulaşım adına zayıf olan yönlerindendir. Söz konusu iki ulaşım yolu eksikliği gerek bireysel ulaşımda gerekse sanayisel nakliye anlamında Aksaray ın önünde engel olarak gözlemlenmektedir. Her iki ulaşım yolu yatırımları ülkemizde devlet kanalları aracılığıyla yapılmaktadır. Bu noktada Aksaray ın siyasi temsilcilerinin ilin eksiği olan bu yatırım kararlarını almakta sorumluluk düşmektedir. Buna karşın devlet yatırım kararlarını etkilemek Anadolu illeri açısından özellikle çevresinde daha fazla temsilciye sahip iller bulunuyorsa zorlaşmaktadır. Bu noktada Aksaray kara taşımacılığı noktasında alternatif metotlar geliştirmeli ve kara yolunu daha etkin kullanacak projelere imza atmalıdır. FIRSATLAR Aksaray İlinin Çevresindeki Fırsatlar Tercihlerin alternatif turizm yönünde gelişmesi (4) Eğitime olan ilginin artması (3) Mevzuatların değişimi (3) Yurt dışında yaşayan Aksaraylı sayısının çok olması (3) Coğrafi konum (2) Turizm sektöründe gelişen ve değişen müşteri tercihleri katılımcılar tarafından Aksaray ili açısından bir fırsat olarak değerlendirilmiştir. Turizmde turistlerin değişen tercihleri sonucunda sahil turizminin yanı sıra, doğa, kültür, inanç, sağlık ve jeotermal turizm alternatiflerine olan tercihler de artma eğilimindedir. Bu noktada Aksaray ilinin yukarıda söz konusu olan bütün alternatif turizm olanaklarını sağlayabilecek konumda olduğu katılımcılar tarafından belirtilmiştir. Ancak yeterli tesis imkanlarının olmaması nedeniyle söz konusu fırsat şu an için ekonomiye katkı sağlamamaktadır. Değişen turizm tercihlerinin oluşturduğu fırsatı yakalamak adına il içerisinde alternatif turizme olanak 21

sağlayan kaynakların belirlenmesi ve bu doğrultuda gerekli turizm yatırımlarının sağlanması gerekmektedir. Çalışmaya katılan grupların 3 ü eğitime olan ilginin artmasını bir fırsat olarak değerlendirmiştir. Eğitime olan ilginin artması Aksaray Üniversitesinin tercih edilirliğini artıracaktır. İlin kendi öğrencilerinin yanı sıra il dışından üniversiteyi tercih edecek öğrencilerinde Aksaray a gelmesiyle ilin gerek kültürel yapısına katkı sağlanacak gerekse üniversite öğrencilerinden kaynaklı ekonomik kazanç oranları yükselecektir. Bu kapsam da eğitime olan ilginin artması fırsatından yararlanabilmek adına üniversitenin gelişimi ile paralel, öğrenciler için ili cazibe merkezi haline getirecek projelerin yapılması gerekmektedir. Uzun dönemde ise nitelikli insan gücünün ilde kalması ve sanayi ile karşılıklı know how transferi sağlanarak üniversite sanayi işbirliklerinin sağlanması gerekmektedir. Fırsatlar üzerine çalışan gruplardan 3 ü mevzuatlardaki değişimleri bir fırsat olarak görmektedirler. 5084 sayılı kanun kapsamında teşviklerden yararlanan Aksaray ili yeni teşvik kapsamında 3. bölgede yer almaktadır. Konferans esnasında mevzuatların değişmesi sonucunda teşviklerin yeniden düzenlenmesi Aksaray için fırsat olarak değerlendirildiği gibi tehdit olarak da algılanmıştır. Görüşlerde farklılık olmakla birlikte açıklanan teşvik yasası kapsamında Aksaray iline sağlanan avantajlardan maksimum faydayı temin etmesi temel hedef olmalıdır. Bu kapsamda OSB Müdürlüğü ve ekonomik alanda etkili olan Sivil Toplum Kuruluşları teşvikin analizlerini yaparak il içerisinde bulunan yatırımcılara teşvik kapsamı hakkında detaylı bilgilendirme toplantılarının düzenlenmesini sağlamaları gerekmektedir. Çalışmaya katılan grupların 3 ü Aksaray ili gurbetçilerinin fazla sayıda olmasından dolayı sağlanan döviz girdilerini bir fırsat olarak değerlendirmektedir. Aksaraylı olup da yurtdışında katma değer yaratan, tatillerde ve emeklilik dönemleri sonrasında memleketlerine dönen gurbetçi sayısının oldukça yüksek olması Aksaray için bir fırsat olarak göze çarpmaktadır. Ortalamada Aksaray da yaşayan ailelerin her birinde gurbetçi olduğu düşünülmekle beraber toplam rakamın 100.000 in üzerinde olduğu düşünülmektedir. Potansiyel anlamda oldukça büyük bir yapıyı oluşturan gurbetçilerin yurtdışında gerçekleştirmiş oldukları faaliyetler doğrultusunda elde ettikleri kazanç ve birikimlerin Aksaray a geri döndürülmesi ve burada yatırım amaçlı kullanılması gerekmektedir. Bunun için yatırım yönlendirme danışmanlığı veren firmaların Aksaray ı da servis noktaları arasına dahil etmeleri teşviklerin de yoğun olduğu bu bölgede gurbetçilerin kendi ülkeleri için katma değer yaratmalarına ve yatırımlarını verimli bir şekilde yapmalarına olanak sağlayacaktır. 22

Çalışmada yer alan grupların 2 si coğrafi konumunun il için bir fırsat yarattığını belirtmiştir. Aksaray ın İç Anadolu Bölgesi nin ortasında bulunması sebebiyle kolay bir ulaşım yapısına sahip olduğu görülebilir. Aksaray ın Ankara, Adana, Konya ve Kayseri illerine yakınlığı dolayısıyla ürün veya hizmet üretiminde kullanılabilecek bütün girdilerin merkezinde olduğu görülebilir. İlin bulunduğu coğrafi konumu, diğer illere de kullanılabilecek bütün araçlar aracılığıyla yakın olmasını sağlamakta olup girdi alışverişini kolaylaştırmaktadır. Ancak girdilerin il ekonomisine fayda sağlayabilmesi için katma değerli nihai mal ve hizmetlere dönüştürülerek söz konusu illere sunulması sağlanmalıdır. TEHDİTLER Aksaray İlinin Çevresindeki Tehditler Çevresinde bulunan büyük illerin Aksaray dan hızlı gelişiyor olması (4) Ulaşım kanallarının Aksaray dışına kayması (3) Ekonomik kriz (2) Teşvik ve destek yapılarındaki mevzuat değişiklikleri (2) Bölge müdürlüklerinin Aksaray da oluşmamış olması (2) Aksaray ilinin çevresindeki tehditleri belirlemek amacıyla analize katılan grupların tamamı çevre illerin Aksaray dan daha hızlı gelişiyor olmasını bir tehdit olarak değerlendirmiştir. Çevre illerdeki sanayi, kültürel ve sosyo ekonomik yapıda olan gelişmelerin Aksaray dan fazla olması bir tehdit oluşturmaktadır. Bölgedeki herhangi bir ürün, hizmet, aktivite veya faaliyet söz konusu olduğunda çevre illerin akıllara ilk gelen iller olması Aksaray için büyük bir dezavantaj yaratmaktadır. Bu noktada Aksaray ın akla ilk gelen illerden biri olmasını sağlamak adına ilin tanıtımına önem verilmesi ve markalaşma yatırımlarının yapılması gereklidir. Aksaray ın bu tehdidi kendi avantajına dönüştürebilmesi adına ürettiği ürün ve hizmetleri çevre illerde de sunmalı ve bu illerin potansiyelinden yararlanarak ilin ekonomisine katkıda bulunması önerilmektedir. Çalışmaya katılan grupların 3 ü ulaşım kanallarının Aksaray dışına kaymasını bir tehdit olarak görmüştür. Otobanların ve demiryollarının Aksaray dışından geçecek şekilde planlanmış olması bir tehdit oluşturmaktadır. Belirtilen tehditlerin etkilerini azaltmak adına Aksaraylı üretici ve hizmet sunucularının planlanan yollar üzerinde şubelerini açmaları ve ürettikleri ürün ve hizmetleri belirtilen yollar üzerinde belirlenecek olan stratejik noktalarda konumlandırmaları önemli rol oynayacaktır. Aynı zamanda ile ulaşımını 23

sağlayacak kişiler için de belirtilen yollar üzerinde çeşitli noktalardan Aksaray a bağlantı sağlanması adına çalışmalar yapılmalıdır. Grupların 2 si küresel ekonomik krizin büyük bir tehdit faktörü oluşturduğu belirtmiştir. Avrupa daki döviz gelirlerinin azalmasından ötürü yurt dışında bulunan gurbetçilerin de gelirlerinin düşmüş olması gurbetçilerin Aksaray a gelirken ülkeye transferini sağladıkları döviz miktarının da azalmasına sebep olmuştur. Döviz girdilerine bağlı olarak mevduat birikimi sağlayan Aksaray ilinin, her ekonomik kriz döneminde ilde ekonomik daralma yaşamaması adına gelen döviz gelirlerini daha verimli kullanması gerekmektedir. Bu ancak yurt dışı kaynakları döviz gelirlerinin il ekonomisine girişimcilik düzeyinde girdi oluşturması ile sağlanabilecektir. Teşvik ve destek yapılarındaki mevzuat değişikliklerinin il için tehdit oluşturacağı 2 grup tarafından belirtilmiştir. Yeni teşvik yasası ile Aksaray ın 3. Bölgede yer alması, AB tarım politikalarında fonların ve desteklerin oranlarının gerilemekte olması ve AB teşviklerinin ağırlıklı olarak Doğu ve Güney Doğu illerine kaydırılıyor olması il için bir tehdit unsuru oluşturmaktadır. Mevzuatlardaki değişimlerden, fırsatlar bölümünde de değerlendirildiği gibi, maksimum faydayı il ekonomisine kazandırmak gerekmektedir. Bu kapsamda Aksaray a yönelik sağlanan imkanların tamamını ekonomiye kazandıracak şekilde projelerin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bölge müdürlüklerinin çevre illerde yapılandırılması tehdit olarak değerlendirilmiştir. Birçok STK lar, kamu kurum ve kuruluşları ile beraber özel sektörde faaliyet gösteren firmaların bölge müdürlüklerinin veya şubelerinin çevre illerde konumlanmış olması Aksaray ili için bir tehdit oluşturmaktadır. Bu tehdidin ekonomik, sosyal ve iş ilişkilerinin sağlanması adına ortadan kaldırılması ya da etkisinin azaltılması sağlanmalıdır. Bu anlamda gelecek dönemde iç Anadolu bünyesinde kurulması planlanan ve Aksaray ekonomisine katkı sağlayacak bu tür müdürlüklerin takip edilmesi ve önceden lobi faaliyetlerinin yürütülmesi gerekmektedir. 24

B.3 AKSARAY İŞLETMELERİNİN GELECEĞİNİ ETKİLEYEN EĞİLİMLER Uygulama Hakkında Kısa Bilgi Konferans uygulamalarının bir diğer bölümünde Eğilimler Haritası yer almaktadır. Bu uygulama Fırsatlar Haritası ve Tehditler Haritası olmak üzere 2 alt bölümden oluşmaktadır. FIRSATLAR HARİTASI Konferans katılımcıları konferansın bu bölümünde, çeşitli fırsatların gelecekte gündeme getireceği eğilim ve gelişmeleri analiz etmişlerdir. Analizlerin sonucunda ise bu eğilimlere göre bugünden planlanması ve gerçekleştirilmesi gereken stratejik gelişim görevleri belirlenmiştir. Grup katılımcıları tarafından ilin ekonomik gelişmelerini etkileyen fırsat eğilimleri şu şekilde tanımlanmıştır: Teşvik yasası ve ihracat atağı yeni yatırımlar için fırsatlar sunuyor. Aksaray il inin tarımsal potansiyeli fırsatlar sunuyor. Doğa ve kültür turizmi fırsatlar sunuyor. GRUP 6 FIRSAT: Teşvik yasası ve ihracat atağı yeni yatırımlar için fırsatlar sunuyor. FIRSATIN GÜNDEME GETİRECEĞİ GELİŞMELER Grup çalışması sonucunda teşvik yasası, ihracatta yaşanan pozitif eğilimler ve bu doğrultuda yeni yatırım fırsatlarının doğması ile gelecekte gündeme geleceği tespit edilen gelişmeler şunlardır: FIRSATIN GÜNDEME GETİRECEĞİ GELİŞMELER Nitelikli işgücü ihtiyacında artış görülmesi Ana ve yan sanayi yatırımcılarının Aksaray a yatırımı gündeme alması Oluşacak fırsatların yerinde ve zamanında değerlendirip görev ve koordinasyon yapacak bir oluşum ihtiyacı doğacak. İşçi sağlığı ve iş güvenliği önem kazanacak Yatırımcıların ihtiyaç duyacağı özel ve kamu kurumlarının il e şube açmaları gerekecek Dış ticaret konusunda mevzuat ve uygulamaya yönelik bilgi ihtiyacı ortaya çıkacak Ürünlerin test edilmesi amaçlı laboratuar ihtiyacı artacak 25

Grup tarafından önerilen, bu gelişmelerin gerektireceği stratejik gelişim görevleri ise şunlardır: FIRSATIN GÜNDEME GETİRECEĞİ GELİŞMELERİN GEREKTİRDİĞİ GÖREVLER NELERDİR? Nitelikli eleman ihtiyacını karşılamak adına ATSO bir sürekli eğitim merkezi oluşturmalı Ana ve yan sanayi yatırımlarına yönelik olarak kurumlar arasında koordinasyon sağlanması (TEDAŞ-BELEDİYE vb.) Yatırımcıların ihtiyaç duyacağı nitelikte KOSGEB, İhracatçılar Birliği, TSE, İGM gibi özel ve kamu kurumlarının Aksaray a şube açmaları için lobiler yapılmalı Dış ticaret konusunda mevzuat ve uygulamaya yönelik bilgi ihtiyacını gidermek adına ATSO- Üniversite koordinasyonu ile dış ticaret yüksek okulu kurulmalı Sanayileşmenin beraberinde getireceği göç ve çevresel olumsuzlukları gidermek adına belediye tarafından önceden önlem planları oluşturulmalı (imar planı oluşturulmalı) Organize sanayi bölgeleri genişletilerek ana ve yan sanayi yatırımlarına yönelik olarak uygun alt yapının hazırlanması Ana ve yan sanayi yatırımlarına yönelik olarak potansiyel firmalara tanıtım faaliyetleri düzenlenmeli Oluşacak fırsatların yerinde ve zamanında değerlendirilip, görev ve koordinasyon fonksiyonunu yerine getirecek ATSO nun başını çektiği Valilik, Belediye, TEDAŞ, KOSGEB, STK ve OSB yi içeren bir komisyon oluşturulmalı ve işlerlik kazandırılmalı Yatırımların sonucu çıkan ürünlerin test edilmesi ihtiyaçları doğrultusunda KOSGEB metal ve tarım konusunda bir laboratuar oluşturmalı veya ortlab ı teşvik etmeli Üniversite-sanayi işbirliği tam anlamıyla sağlanarak, öğrencilerin staj ve proje çalışmalarına ağırlık verilmeli ATSO üniversiteyi koordine ederek eğitim ve danışmanlık gibi hizmetlerden yararlanılmasını sağlamalı 26

Üniversite ve sanayi işbirliğinin bir ihtiyaç olarak gündeme gelmesi ile birlikte ATSO nun sürekli eğitim merkezi kurarak nitelikli insan kaynağına destek vermesi ve bununla birlikte odanın üniversiteyi koordine ederek danışmanlık hizmetlerinden faydalanılmasını sağlaması son derece önemli katkılar sağlayacaktır. Üniversite ve sanayi işbirliği kapsamında ATSO ve üniversite koordinasyonu çerçevesinde dış ticaret yüksek okulu kurulması ileriye dönük olarak ilin ihracat potansiyelini artıracak ve bu konuda yeni istihdam alanları doğuracaktır. Yurt içi ve Yurt dışı kaynaklı firmaların bölgeye yönelik yatırımların gündeme gelmesi ile birlikte mevcut organize sanayi bölgesinin gelişim ihtiyacı gündeme gelmektedir. Bu doğrultuda OSB bölgesi içerisinde alt yapının güçlendirilmesi ve yatırımlara yönelik olarak genişletilmesi il ekonomisinin gelişmesi anlamında faydalı olacaktır. Bu görevlerin yanı sıra Aksaray a yatırımcıları çekmek amacıyla potansiyel firmalara tanıtım faaliyetlerinin düzenlenmesi gerekmektedir. İl ekonomisinin sanayi ile birlikte sürekli gelişiyor olması göç ve çevresel olumsuzlukları da beraberinde getirmektedir. Bu nedenle gelecek döneme yönelik olarak belediye tarafından imar planları oluşturulması söz konusu riskleri minimize edecektir. İl bünyesinde yatırımların sürekli artacak olması KOSGEB, İhracatçılar Birliği, TSE ve İGM gibi kuruluşların şube açmalarını gündeme getirmektedir. Bu doğrultuda il karar vericilerin lobi faaliyetlerinde bulunması önemli katkılar sağlayacaktır. Yatırımlar sonucunda ortaya çıkacak yeni ürünlerin test edilmesi amacıyla KOSGEB in metal ve tarım konusunda bir laboratuar oluşturması veya ortlab ı teşvik etmesi il ekonomisinin gelişmesi adına önem arz etmektedir. İl adına katılımcılar tarafından ifade edilne fırsatların etkili bir şekilde değerlendirilmesi adına çeşitli kuruluşların bir komisyon oluşturması faydalı olacaktır. (ATSO, Valilik, Belediye, STK, KOSGEB, OSB, TEDAŞ vb.) 27

GRUP 4 FIRSAT: Aksaray ilinin tarımsal potansiyeli fırsatlar sunuyor. FIRSATIN GÜNDEME GETİRECEĞİ GELİŞMELER Grup çalışması sonucunda tarımsal potansiyelin fırsatlar sunması ile gelecekte gündeme gelecek gelişmeler şu şekilde tespit edilmiştir: FIRSATIN GÜNDEME GETİRECEĞİ GELİŞMELER Hayvancılıkta AB kriterleri uygulanacak İstihdam ve milli gelir artışı gerçekleşecek Tarımsal ve hayvansal sanayi gelişecek Süt, et ve tahıl ürünlerinden üretim yapan tesisler artacak Eğitim ve teşvikler gelişecek Organik tarım yaygınlaşacak Yağlık ayçiçeği ilgili sanayi tesisleri kurulacak Ürün çeşitliliği artacak Yem ve gübre fabrikalarına olan ihtiyaç artacak Ziraat ve veteriner fakültesi gereksinimi ortaya çıkacak İhracat artışı gerçekleşecek Sigorta sektöründe de istihdam artışı gerçekleşecek Aksaray Akbaş köpek çiftlikleri kurulmalı Tarımsal alanların imara açılmaması gündeme gelecek Grup tarafından önerilen, bu gelişmelerin gerektireceği stratejik gelişim görevleri ise şunlardır: FIRSATIN GÜNDEME GETİRECEĞİ GELİŞMELERİN GEREKTİRDİĞİ GÖREVLER NELERDİR? Kamu kurumları proje ve vizyon geliştirmeli ve Bürokrasi azaltılmalı Özel sektör ve kamu kurumları gelişime ve teknolojiye ayak uydurmalı Kamu ve özel sektör danışmanlık yaparak üreticilerin kaynaklarından çift yönlü ürün elde etmesini sağlamalı (koyundan süt, et, yün vb.) Üniversite ve hükümet İl e ziraat ve veterinerlik fakültesi kurulması yönünde çalışmaları yürütmeli Kamu ve müteşebbis heyetler konu ile ilgili çalışmalara ağırlık vermeli Özel sektör ve kamu çiftçileri bu yönde bilinçlendirecek çalışmaları yürütmeli Yağ sanayi ile ilgili firmalarla üreticiler bağlantı kurmalı Mesleki ve teknik eğitim yaygınlaştırılmalı Özel sektör üretim kapasitesini artıracak tesis yatırımları gerçekleştirmeli Teşvik kapsamında özel sektörün yem ve gübre fabrikalarına yönelik yatırımlar gerçekleştirmeli Kamu danışmanlığında özel sektör fuarlara katılım gerçekleştirmeli ve ürünleri daha etkin tanıtmalı Sigorta şirketleri büyüme yönünde faaliyetler sürdürmeli Alt yapı çalışmaları ilgili birimler tarafından yürütülmeli Belediye nin gerekli takipleri gerçekleştirmesi gerekecek 28

Hayvancılıkta AB kriterlerinin uygulanacak olmasının gündeme gelmesi ile birlikte kamu kurumlarının bu yönde proje ve vizyon geliştirmesi ve bürokratik engellerin azaltılması yönünde çalışmalar yapması gerekmektedir. Tarımsal potansiyel çerçevesinde istihdamın artacak olması ve il ekonomisinin bu kapsamda gelişme göstermesi, mesleki ve teknik eğitimin yaygınlaştırılması, görevini gerekli kılmaktadır. Tarıma dayalı sanayinin ve hayvancılık faaliyetlerinin artacak olması kamu ve özel sektör kuruluşlarının bu gelişime ayak uydurmasını gerektirmektedir. Bu gelişme etrafında ürün çeşitliliğinin artacak olması bir alt eğilim olarak gündeme gelmektedir. Grup katılımcıları bu gelişme doğrultusunda Kamu ve özel sektör danışmanlık yaparak üreticilerin kaynaklarından çift yönlü ürün elde etmesini sağlamalı (koyundan süt, et, yün vb.) şeklinde görev belirlemişlerdir. Tarımsal potansiyelin il ekonomisine fırsatlar sunması Ziraat Fakültesi ve Veterinerlik Fakültesi kurulması ihtiyacını doğurmaktadır. Bu ihtiyacın karşılanması yönünde üniversite öncülüğünde gerekli bürokratik engellerin aşılarak söz konusu fakültelerin kurulması faydalı olacaktır. Günümüzde tarımsal gelişmelerin önemli alanlarından biri olan organik üretimin doğru ve etkili bir şekilde kullanımına yönelik olarak özel sektör ve kamu kuruluşlarının çiftçileri bilinçlendirecek faaliyetler düzenlemesi gerekmektedir. (Örn: Tarım İl Müd. Öncülüğünde toplu eğitimlerin düzenlenmesi) Sigorta sektöründe istihdam artışının gerçekleşecek olması sigorta şirketlerinin büyümesini gerekli kılmaktadır. Tarımsal anlamda risklerin azaltılması yönünde sigorta hizmetlerinin yaygınlaşması gerekmektedir. Tarımsal alanların etkin bir şekilde değerlendirilmesi adına imar planlarının hazırlanması gündeme gelecektir. Bu doğrultuda belediyelerin gerekli takipleri yapması gerekmektedir. Yağlık ayçiçeği ile ilgili sanayi tesislerinin kurulacak olması üreticilerin potansiyel firmalarla bağlantı kurmalarını gerektirmektedir. 29

GRUP 2 FIRSAT: Doğa ve kültür turizmi fırsatlar sunuyor. Çalışma grubu tarafından doğa ve kültür turizminin sunduğu fırsatlar tarafından gelecekte ortaya çıkacak gelişmeler şu şekilde belirlenmiştir: FIRSATIN GÜNDEME GETİRECEĞİ GELİŞMELER Tarihi binaların restorasyonu gündeme gelecek Kaya oyma yerleşmelerinin düzenlenmesi, öneminin artması Otel sayılarının artması ile nitelikli iş gücü ihtiyacı artacak Büyük oteller İl e yatırım yapmayı tercih edecekler Çeşitli sosyal tesislerin sayısında artış görülecek Kültürel değerlerin işlendiği festivallerin gerçekleştirilmesi söz konusu olacak Dünya öğrenci eğitim kamplarının İl e kazandırılması Dağcılık sporunun ön plana çıkarılması Katılımcı dağcılık faaliyetlerin gerçekleştirilmesi( toplu yürüyüş vb.) Mamasın Barajında mini kürek yarışmalarının düzenlenmesi Sivrihisar doğa bisiklet turlarının gerçekleştirilmesi Selçuklu Kervansaray yolunun önemi artacak Grup tarafından önerilen, bu gelişmelerin gerektireceği stratejik gelişim görevleri ise şunlardır: FIRSATIN GÜNDEME GETİRECEĞİ GELİŞMELERİN GEREKTİRDİĞİ GÖREVLER NELERDİR? Tarihi binaların restorasyonuna ilişkin olarak Kültür Bakanlığı nın ödenek ayırması gerekmektedir Mesleki eğitime şahıslar ve kurumların destek vermesi(üniversite vb.) Resmi kuruluşların gerekli bilgi ve alt yapıyı sağlaması gerekmektedir Turizm Müdürlüğü bu anlamda gerekli çalışmaları yürütmeli Dağcılık Federasyonu nun gerekli destekleri sağlaması Milletvekilleri, Belediye Başkanı, Vali vb. ilin ileri gelenlerinin federasyona bu anlamda lobi oluşturması Üniversite ile iş birliği sağlanarak AB fonlarının kullanılması sağlanmalı Yatırımcılara gerekli kolaylıların sağlanması gerekmektedir Turizm Müdürlüğü nün bu etkinlikleri programa alması MEB nın gerekli bürokratik çalışmaları yürütmesi gerekmekte Belediye, Valilik, STK ların gerekli tüm düzenlemeleri ve çalışmaları ortak bir yapıda yürütmesi İl de bulunan ilgili kurumların bisiklet federasyonu ile bağlantıya geçmesi Doğa ve kültür turizminin gelişme göstermesi tarihi binaların restorasyonunu ve kaya oyma yerleşmelerinin düzenlenmesini gündeme getirmektedir. Restorasyon çalışmalarının hayata geçirilmesi adına Kültür Bakanlığı nın İl Turizm ve Kültür Müdürlüğü ne yeterli ödenek ayırması gerekmektedir. Bu alt eğilimler kapsamında katılımcılar tarafından belirlenen bir diğer görev 30