31 ARALIK 2008 TARĐHĐ ĐTĐBARIYLA FĐNANSAL TABLOLAR
BAĞIMSIZ DENETĐM RAPORU Halk Finansal Kiralama A.Ş. Yönetim Kurulu na: 1. Halk Finansal Kiralama A.Ş. nin ( Şirket ) 2008 tarihi itibarıyla hazırlanan bilançosu, aynı tarihte sona eren yıla ait gelir tablosu, nakit akış tablosu, özkaynak değişim tablosu ve önemli muhasebe politikaları ile diğer açıklayıcı notların bir özetini denetlemiş bulunuyoruz. Şirket Yönetim Kurulu nun Sorumluluğuna Đlişkin Açıklama: 2. Şirket Yönetim Kurulu, rapor konusu finansal tabloların 17 Mayıs 2007 tarih ve 26525 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerince Uygulanacak Tekdüzen Hesap Planı ve Đzahnamesi ile Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolarının Biçim ve Đçeriği Hakkında Tebliğ e ve Türkiye Muhasebe Standartları ile Türkiye Finansal Raporlama Standartları na ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından muhasebe ve finansal raporlama esaslarına ilişkin yayımlanan diğer yönetmelik, tebliğ ve genelgeler ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından yapılan açıklamalara uygun olarak ve hata ya da suistimal dolayısıyla önemlilik arz eden ölçüde yanlış bilgi içermeyecek şekilde hazırlanmasını ve sunulmasını sağlayacak bir iç kontrol sistemi oluşturulması, uygun muhasebe politikalarının seçilmesi ve uygulanmasından sorumludur. Yetkili Denetim Kuruluşunun Sorumluluğuna Đlişkin Açıklama: 3. Bağımsız denetimi yapan kuruluş olarak üzerimize düşen sorumluluk, denetlenen finansal tablolar üzerinde görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, 1 Kasım 2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Bankalarda Bağımsız Denetim Gerçekleştirecek Kuruluşların Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik ve uluslararası denetim standartlarına uyumlu olarak gerçekleştirilmiştir. Finansal tabloların önemlilik arzedecek ölçüde bir hata içermediğine ilişkin makul güvence sağlayacak şekilde bağımsız denetim planlanmış ve gerçekleştirilmiştir. Bağımsız denetimde; finansal tablolarda yer alan tutarlar ve finansal tablo açıklama ve dipnotları hakkında denetim kanıtı toplamaya yönelik denetim teknikleri uygulanmış; bu teknikler istihdam ettiğimiz bağımsız denetçilerin insiyatifine bırakılmış, ancak, duruma uygun denetim teknikleri, finansal tabloların hazırlanması ve sunumu sürecindeki iç kontrollerin etkinliği dikkate alınarak ve uygulanan muhasebe politikalarının uygunluğu değerlendirilerek belirlenmiştir. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, Şirket yönetimi tarafından hazırlanan finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Aşağıda belirtilen bağımsız denetim görüşünün oluşturulması için yeterli ve uygun denetim kanıtı sağlanmıştır.
Bağımsız Denetçi Görüşü: 4. Görüşümüze göre, ilişikteki finansal tablolar, bütün önemli taraflarıyla, Halk Finansal Kiralama A.Ş. nin 2008 tarihi itibarıyla finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren yıla ait faaliyet sonuçları ile nakit akımlarını Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından muhasebe ve finansal raporlama esaslarına ilişkin olarak yayımlanan yönetmelik, tebliğ ve genelgeler ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından yapılan açıklamalara uygun olarak doğru bir biçimde yansıtmaktadır. Đstanbul, 14 Nisan 2009 DRT BAĞIMSIZ DENETĐM VE SERBEST MUHASEBECĐ MALĐ MÜŞAVĐRLĐK A.Ş. Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU Özlem Gören Güçdemir Sorumlu Ortak Başdenetçi, SMMM
NOT 1 ŞĐRKET ĐN ORGANĐZASYONU VE FAALĐYET KONUSU Halk Finansal Kiralama A.Ş., 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu ve yönetmelikleri çerçevesinde Türkiye de finansal kiralama alanında faaliyet göstermektedir. Şirket, Eylül 1991 de tescil olunmuş ve faaliyetlerine başlamıştır. Şirket in genel merkezi Đstanbul dadır. 2008 tarihi itibarıyla Şirket in çalışan sayısı 35 olup genel merkezin adresi aşağıdaki gibidir: 19 Mayıs Cad. Golden Plaza No:1 Kat:7 34360 Şişli, Đstanbul/ Türkiye Finansal Tabloların Onaylanması Finansal tablolar, Yönetim Kurulu tarafından onaylanmış ve 29 Mart 2009 tarihinde yayınlanması için yetki verilmiştir. Genel Kurul un finansal tabloları değiştirme yetkisi bulunmaktadır. NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI 2.1 Sunuma Đlişkin Temel Esaslar Finansal Tabloların Hazırlanış Temelleri ve Belirli Muhasebe Politikaları Şirket 2008 yılı faaliyetlerini 17 Mayıs 2007 tarih ve 26525 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerince Uygulanacak Tekdüzen Hesap Planı ve Đzahnamesi ile Kamuya Açıklanacak Finansal Tabloların Biçim ve Đçeriği Hakkında Tebliğ kapsamında Türkiye Muhasebe Standartlarına uygun olarak muhasebeleştirmiştir. 2008 yılı faaliyetlerinin muhasebeleştirilmesinde, 10 Ekim 2006 tarihli ve 26315 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanan ve 20 Temmuz 2007 tarihli ve 26588 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerince Alacakları için Ayrılacak Karşılıklara Đlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ hükümleri uygulanmıştır. Şirket 2007 yılı finansal tablolarını, Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu ( IASB ) ve Uluslararası Muhasebe Standartları Komitesi ( IASC ) tarafından çıkarılmış olan muhasebe standartlarına uygun olarak hazırlamıştır. Đlişikteki 2007 yılı finansal tabloları BDDK tarafından yayımlanan Kamuya Açıklanacak Finansal Tabloların Biçim ve Đçeriği Hakkında Tebliğ e uygun olarak yeniden sınıflandırılmıştır. 9
NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (Devamı) 2.1 Sunuma Đlişkin Temel Esaslar (devamı) Kullanılan Para Birimi Finansal tablolar ile bunlara ilişkin açıklama ve dipnotlarda yer alan tutarlar aksi belirtilmedikçe Yeni Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun (5083 sayılı Kanun) ile Türkiye Cumhuriyeti Devleti nin para biriminin ismi Yeni Türk Lirası (YTL), alt birimi ise Yeni Kuruş (YKR) olarak tanımlanmıştır. Diğer taraftan Bakanlar Kurulu nun Yeni Türk Lirası ve Yeni Kuruşta Yer Alan Yeni Đbarelerinin Kaldırılmasına ve Uygulama Esaslarına Đlişkin Bakanlar Kurulu Kararı nın eki Karar ile Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para birimi olan YTL ve YKR de yer alan Yeni ibarelerinin 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılacağı hükme bağlanmıştır. Yüksek enflasyon dönemlerinde finansal tabloların düzeltilmesi Şirket in finansal tabloları 2004 tarihine kadar Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlamaya Đlişkin Türkiye Muhasebe Standardı ( TMS 29 ) uyarınca enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuştur. BDDK tarafından 28 Nisan 2005 tarihinde yayımlanan bir Genelge ile enflasyon muhasebesi uygulamasını gerektiren göstergelerin ortadan kalktığı belirtilmiş ve 1 Ocak 2005 tarihi itibarıyla enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Netleştirme / Mahsup Finansal varlıklar ve yükümlülükler, yasal olarak netleştirme hakkının var olması, net olarak ödenmesi veya tahsilinin mümkün olması veya varlığın elde edilmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesinin eş zamanlı olarak gerçekleşebilmesi halinde, bilançoda net değerleri ile gösterilirler. 2.2 Muhasebe Politikalarındaki Değişiklikler Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. 2.3 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Şirket in cari yıl içerisinde muhasebe tahminlerinde önemli bir değişikliği olmamıştır. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Şirket, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerince Uygulanacak Tekdüzen Hesap Planı ve Đzahnamesi ile Kamuya Açıklanacak Finansal Tabloların Biçim ve Đçeriği Hakkında Tebliğ e uyumlu olarak finansal tablolarını 1 Ocak 2008 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine ait ilk ara finansal tablolardan geçerli olmak üzere uygulamıştır. Bu uygulama Şirket in 2006 tarihli açılış finansal tablolarında herhangi bir düzeltme gerektirmemiştir. 10
NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (Devamı) 2.4 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Şirket cari dönemde Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu ( UMSK ) ve UMSK nın Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi ( UFRYK ) tarafından yayınlanan ve 1 Ocak 2008 tarihinden itibaren geçerli olan yeni ve revize edilmiş standartlar ve yorumlardan kendi faaliyet konusu ile ilgili olanları uygulamıştır. Aşağıda yer alan standartlar ile önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar 1 Ocak 2008 tarihinde veya söz konusu tarihten sonra başlayan finansal dönemler için zorunlu olduğu halde Şirket in faaliyetleri ile ilgili değildir veya uygulaması tercih edilmemiştir: UFRYK 11, UFRS 2 - Grup ve Đşletmenin Geri Satın Alınan Kendi Hisselerine Đlişkin Đşlemler UFRYK 12, Hisse Đmtiyaz Anlaşmaları, UFRYK 14, UMS 19 - Tanımlanmış Fayda Varlığı Üzerindeki Sınırlama, Asgari Fonlama Gereklilikleri ve Birbirleriyle Olan Karşılıklı Etkileşimleri. Henüz Yürürlüğe Girmemiş ve Şirket Tarafından Erken Uygulanması Benimsenmemiş Standartlar ile Mevcut Önceki Standartlara Getirilen Değişiklikler ve Yorumlar: Aşağıdaki Standartlar ve Yorumlar bu finansal tabloların onaylanma tarihinde yayınlanmış ancak yürürlüğe girmemiştir: UFRS 8, Faaliyet Bölümleri 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. UFRYK 13, Müşteri Bağlılık Programları 1 Temmuz 2008 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan finansal dönemler için geçerlidir. UFRYK 15, Gayrimenkul Đnşaatı Đle Đlgili Anlaşmalar UFRYK 16, Yurtdışındaki Đşletme ile Đlgili Net Yatırımın Finansal Riskten Korunması UFRYK 17, Parasal Olmayan Varlıkların Hissedarlara Dağıtımı 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. 1 Kasım 2008 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. UFRYK 18, Müşterilerden Varlık Transferi 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. UFRS 2, Hisse Bazlı Ödemeler Hakediş Koşulları ve Đptallerine Đlişkin Değişiklik. 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. UFRS 1, Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının Đlk Kez Uygulanması UFRS lerin Đlk Kez Uygulanmasında Yatırım Maliyetlerine Đlişkin Değişiklik 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. 11
NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (Devamı) 2.4 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) Henüz Yürürlüğe Girmemiş ve Şirket Tarafından Erken Uygulanması Benimsenmemiş Standartlar ile Mevcut Önceki Standartlara Getirilen Değişiklikler ve Yorumlar (devamı): UFRS 3, Đşletme Birleşmeleri UMS 27, Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar UMS 28, Đştiraklerdeki Yatırımlar UMS 31 Đş Ortaklıklarındaki Paylar Satın Alma Yönteminin Uygulanması Hakkında Kapsamlı Değişiklik UMS 23, (Revize) Borçlanma Maliyetleri Doğrudan Giderleştirmeyi Engelleyen Kapsamlı Değişiklikler. UMS 27, Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar UFRS lerin Đlk Kez Uygulanmasında Yatırım Maliyetlerine Đlişkin Değişiklik UMS 1, Finansal Tabloların Sunumu UMS 32, Finansal Araçlar: Sunum Geri Satın Alma Opsiyonlu Finansal Araçlar ve Nakde Çevrilmelerinde Doğacak Yükümlülüklerin Açıklanması Hakkında Değişiklik UMS 1, Finansal Tabloların Sunumu Doğrudan Öz kaynağa Kaydedilen Net Gelir Tablosu Gerekliliğine Đlişkin Kapsamlı Değişiklikler UMS 39, Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme Riskten Korunmaya Konu Olabilecek Kalemlere Đlgili Değişiklikler 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. Şirket yöneticileri, yukarıdaki standart ve yorumların uygulanmasının gelecek dönemlerde Şirket in finansal tabloları üzerinde önemli bir etki yaratmayacağını düşünmektedir. UFRS 1, Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının Đlk Uygulaması ve UMS 27 Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar a yapılan değişiklik Değişiklik, UFRS yi ilk defa uygulayan şirketlerin açılış bilançolarında bağlı ortaklıklardaki, müştereken kontrol edilen işletmelerdeki veya iştiraklerdeki yatırımların maliyetini UMS 27 ye uygun olarak veya tahmini maliyet değerleriyle belirlenmelerine olanak tanımaktadır. UMS 27 ye yapılan değişiklik bağlı ortaklık, müştereken kontrol edilen işletmeler veya iştiraklerden elde edilen temettünün konsolide olmayan finansal tablolarda gelir tablosunda yansıtılmasını gerektirmektedir. Bu standartların Şirket in finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmemektedir. 12
NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (Devamı) 2.4 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) UFRS 2 Hisse Bazlı Ödemeler Değişen standartla, hakediş koşulunun tanımlanması ve performans ve hizmet koşulları haricindeki koşullar için haketmeme koşulu kavramına açıklık getirilmektedir. Standart aynı zamanda, gerek işletme gerekse karşı taraf (çalışan veya hizmet sağlayan) tarafından iptal edilen ödüllerin aynı şekilde muhasebeleştirileceğini ifade etmektedir. UFRS 2 nin Şirket in finansal tablolara etkisinin olmayacağı beklenmektedir. UFRS 8 Faaliyet Bölümleri UFRS 8 Faaliyet Bölümleri, UMS 14 Bölümlere Göre Raporlama nın yerine geçmektedir. Bu standart, bölümlere göre raporlamanın yönetimin bakış açısına göre hazırlanan ve iç raporlamada kullanılan bölümleme kriterleri baz alınarak yapılmasını getirmektedir. Bölümlere göre raporlamayı gerektirecek herhangi farklı bir faaliyet alanı ve farklı coğrafi bölge bulunmadığından Şirket finansal bilgilerini bölümlere göre raporlamamaktadır. UMS 32 ve UMS 1 Tasfiye Durumunda Satılabilir Finansal Araçlar ve Yükümlülükler UMS 32 ye getirilen değişiklik tasfiyeden kaynaklanan satılabilir finansal araçlar ile yükümlülüklerin, belirli kriterler yerine getirildiği takdirde, sermaye aracı olarak sınıflandırılmasını gerektirmektedir. UMS 1 e getirilen değişiklik ise, sermaye aracı olarak sınıflandırılan satılabilir finansal araçların tanımlanması ve açıklanmasını gerektirmektedir. Bu standartların Şirket in finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmemektedir. UMS 23, (Revize) Borçlanma Maliyetleri Değişiklik, işletmelerce, bir özellikli varlığın elde edilmesi, inşaası veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen borçlanma maliyetlerinin, ilgili özellikli varlığın maliyetinin bir parçası olarak aktifleştirilmesini gerektirmektedir. Borçlanma maliyetlerinin oluştuğu anda giderleştirilmesi seçeneği bu değişiklik ile sona erecektir. Şirket, UMS23 (Revize) standardını 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren uygulayacaktır. UFRS 3, Đşletme Birleşmeleri Değişiklikler, işletme birleşmelerindeki satın alımlar ile ilgili maliyetlerin oluştuğu anda gider yazılmasını ve satın alım sırasında muhasebeleştirilen koşullu bedelin gerçeğe uygun değerinde sonradan meydana gelen değişikliklerin şerefiyeden düzeltilmesi yerine gelir tablosunda dikkate alınmasını gerektirmektedir. UFRYK 13, Müşteri Sadakat Programları UFRYK 13 e göre, müşteri sadakat programları satış işlemlerinin farklı bir bileşeni şeklinde muhasebeleşmelidir. Tahsil edilen bedelin rayiç değerinin bir kısmı müşteriye sağlanan menfaatlere dağıtılarak, söz konusu menfaatler müşteri tarafından kullanıldıkça gelir kaydedilmelidir. UFRYK 13 ün, Şirket in bu tarz bir uygulaması olmaması sebebiyle, Şirket in finansal tablolarına etkisi olmayacağı öngörülmektedir. 13
NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (Devamı) 2.4 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) UFRYK 15, Gayrimenkul Đnşaatı ile Đlgili Anlaşmalar UFRYK 15, bir gayrimenkulün inşaatı için yapılan anlaşmanın, UMS 11 Đnşaat Sözleşmeleri standardı veya UMS 18 Hasılat standardı kapsamına girip girmediğinin ve buna bağlı olarak da böyle bir gayrimenkul inşasından elde edilen gelirin ne zaman muhasebeleştirileceğinin belirlenmesi konusunda yol gösterir. UFRYK 16, Yurtdışındaki Đşletmede Bulunan Net Yatırım ile Đlgili Riskten Korunma UFRYK 16, üç ana konuya açıklık getirmektedir: Finansal tablolarda kullanılan sunum para birimi bir işletmenin finansal korunma muhasebesi uygulayabilmesine gerekçe oluşturmaz. Dolayısıyla, bir ana kuruluş yalnızca kendi finansal tablolarında kullanılan para birimi ile yabancı operasyonlarında kullanılan para birimi farkından doğan kur farklarını finansal riskten korunma riski olarak adlandırabilir. Finansal riskten korunma aracı grup içindeki işletme ya da işletmelerce elde tutulabilir. Bu yorumun Şirket in finansal tablolarına bir etkisi olması beklenmemektedir. UFRYK 17 Parasal Olmayan Varlıkların Hissedarlara Dağıtımı UFRYK 17, hissedarların teslim alacağı parasal veya parasal olmayan varlıkları seçme hakkına sahip olmaları durumu da dahil olmak üzere, karşılıklı olan tüm parasal olmayan varlıkların dağıtımı için uygulanacaktır. Bu yorumun Şirket in finansal tablolarına bir etkisi olması beklenmemektedir. UFRYK 18 Müşterilerden Varlık Transferi Yorum, müşterilerden alınan maddi duran varlıkların, inşaat yapımı için alınan nakdin veya bu türde müşterilerden alınan varlıkların muhasebeleştirilmesi konusuna açıklık getirmektedir. Bu yorumun Şirket in finansal tablolarına bir etkisi olması beklenmemektedir. UMS 1, Finansal Tabloların Sunuluşu (Değişiklik) Finansal tablolarda sunulan bilgilerin yararını artırmak amacıyla UMS 1 değişikliğe tabi tutulmuştur. Özsermaye değişim tablosunun sadece hissedarlar ile yapılan işlemleri içermesi, gelir tablosuna ek olarak, Diğer Kapsamlı Kar Zarar Tablosu adında, tüm gelir ve harcama kalemlerini kar zarar olarak sınıflandıracak yeni bir finansal tablonun yayımlanmaya başlaması ve yeni dönemlerde bir önceki döneme ait finansal tabloların yeniden yorumlanması veya yeni muhasebe politikalarının geriye dönük olarak üçüncü bir kolonda geçmiş dönemlere ait etkilerinin yayımlanması standartta yapılan ana değişikliklerdir. Şirket, finansal tabloların sunuluşuna ilişkin ilgili değişiklikleri 2009 da yapacaktır. UMS 39, Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme Riskten Korunmaya Konu Olabilecek Kalemlerle Đlgili Değişiklikler Bu değişiklik, enflasyona karşı riskten korunma muhasebesinin ancak ilgili finansal aracın nakit çıkışlarının sözleşmeden kaynaklanacak şekilde enflasyona bağlı olması halinde yapılabileceğine açıklık getirmektedir. 14
NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (Devamı) 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Finansal Kiralama Đşlemleri Kiralama - kiralayan durumunda Şirket Mülkiyete ait risk ve kazanımların önemli bir kısmının kiracıya ait olduğu kiralama işlemi, finansal kiralama olarak sınıflandırılır. Diğer kiralamalar faaliyet kiralaması olarak sınıflanır. Finansal kiralamada, kiralama konusu varlık, net kira yatırımına eşit bir alacak olarak finansal tablolarda izlenir. Finansal kiralama ile ilgili finansman geliri, finansal kiralama kapsamındaki net yatırıma sabit bir dönemsel getiri getirecek şekilde belirlenir. Alınan kira ödemeleri, anapara ve kazanılmamış finansman gelirlerini azaltacak şekilde brüt kira yatırımının tutarından düşülür. Kazanılmamış finansman geliri, brüt kira yatırımı ile kiralamadaki zımni faiz oranı üzerinden brüt yatırımın bugünkü değeri arasındaki farktır. Zımni faiz oranı, kiralamanın başlangıcı itibarıyla, asgari kira ödemeleri ile garanti edilmemiş hurda değer toplamını, kiralanan varlığın makul değeri ile başlangıç maliyetlerinin toplamına eşitleyen iskonto oranıdır. Faaliyet kiralamasına ilişkin kira gelirleri, ilgili kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile muhasebeleştirilir. Kiralamanın gerçekleşmesi ve müzakere edilmesinde katlanılan doğrudan başlangıç maliyetleri kiralanan varlığın maliyetine dahil edilir ve doğrusal yöntem ile kira süresi boyunca itfa edilir. Kiralama - kiracı durumunda Şirket Mülkiyete ait risk ve kazanımların önemli bir kısmının kiracıya ait olduğu kiralama işlemleri, finansal kiralama olarak sınıflandırılırken diğer kiralamalar faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır. Finansal kiralamayla elde edilen varlıklar, kiralama tarihindeki varlığın makul değeri, ya da asgari kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı kullanılarak aktifleştirilir. Kiralayana karşı olan yükümlülük, bilançoda finansal kiralama yükümlülüğü olarak gösterilir. Finansal kiralama ödemeleri, finansman gideri ve finansal kiralama yükümlüğündeki azalışı sağlayan ana para ödemesi olarak ayrılır ve böylelikle borcun geri kalan ana para bakiyesi üzerinden sabit bir oranda faiz hesaplanmasını sağlar. Finansal giderler, Şirket in yukarıda ayrıntılarına yer verilen genel borçlanma politikası kapsamında finansman giderlerinin aktifleştirilen kısmı haricindeki bölümü gelir tablosuna kaydedilir. Faaliyet kiralamaları için yapılan ödemeler (kiralayandan kira işleminin gerçekleşebilmesi için alınan veya alınacak olan teşvikler de kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile gelir tablosuna kaydedilir), kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile gelir tablosuna kaydedilir. 15
NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (Devamı) 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Maddi Duran Varlıklar Maddi duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler. Maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Beklenen faydalı ömür, kalıntı değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Finansal kiralama ile alınan varlıklar, beklenen faydalı ömrü ile söz konusu kiralama süresinden kısa olanı ile sahip olunan maddi duran varlıklarla aynı şekilde amortismana tabi tutulur. Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış hasılatı ile varlığın defter değeri arasındaki fark olarak belirlenir ve gelir tablosuna dahil edilir. Maddi Olmayan Varlıklar Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş itfa ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarıyla gösterilirler. Bu varlıklar beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak itfaya tabi tutulur. Beklenen faydalı ömür ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Bilgisayar yazılımı Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Söz konusu maliyetler, faydalı ömürlerine göre (5-10 yıl) itfaya tabi tutulur. Varlıklarda Değer Düşüklüğü Đtfaya tabi olan varlıklar için defter değerinin geri kazanılmasının mümkün olmadığı durum ya da olayların ortaya çıkması halinde değer düşüklüğü testi uygulanır. Varlığın defter değerinin geri kazanılabilir tutarını aşması durumunda değer düşüklüğü karşılığı kaydedilir. Geri kazanılabilir tutar, satış maliyetleri düşüldükten sonra elde edilen gerçeğe uygun değer veya kullanımdaki değerin büyük olanıdır. Değer düşüklüğünün değerlendirilmesi için varlıklar ayrı tanımlanabilir nakit akımlarının olduğu en düşük seviyede gruplanır. 16
NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (Devamı) 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Borçlanma Maliyetleri Tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemde gelir tablosuna kaydedilmektedir. Finansal Araçlar Finansal varlıklar Finansal yatırımlar, gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan ve gerçeğe uygun değerinden kayıtlara alınan finansal varlıklar haricinde, gerçeğe uygun piyasa değerinden alım işlemiyle doğrudan ilişkilendirilebilen harcamalar düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden muhasebeleştirilir. Yatırımlar, yatırım araçlarının ilgili piyasa tarafından belirlenen süreye uygun olarak teslimatı koşulunu taşıyan bir kontrata bağlı olan işlem tarihinde kayıtlara alınır veya kayıtlardan çıkarılır. Finansal varlıklar gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar, vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar, satılmaya hazır finansal varlıklar ve kredi ve alacaklar olarak sınıflandırılır. Etkin faiz yöntemi Etkin faiz yöntemi, finansal varlığın itfa edilmiş maliyet ile değerlenmesi ve ilgili faiz gelirinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince tahsil edilecek tahmini nakit toplamının, ilgili finansal varlığın tam olarak net bugünkü değerine indirgeyen orandır. Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışında sınıflandırılan finansal varlıklar ile ilgili gelirler etkin faiz yöntemi kullanmak suretiyle hesaplanmaktadır. Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar Gerçeğe uygun değer farkı gelir tablosuna yansıtılan finansal varlıklar; alım-satım amacıyla elde tutulan finansal varlıklardır. Bir finansal varlık kısa vadede elden çıkarılması amacıyla edinildiği zaman söz konusu kategoride sınıflandırılır. Finansal riske karşı etkili bir koruma aracı olarak belirlenmemiş olan türev ürünleri teşkil eden bahse konu finansal varlıklar da gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar olarak sınıflandırılır. 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar bulunmamaktadır. Vadesine kadar elde tutulan finansal varlıklar Şirket in vadesine kadar elde tutma olanağı ve niyeti olduğu, sabit veya belirlenebilir bir ödeme planına sahip, sabit vadeli borçlanma araçları, vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar olarak sınıflandırılır. Vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar etkin faiz yöntemine göre itfa edilmiş maliyet bedelinden değer düşüklüğü tutarı düşülerek kayıtlara alınır ve ilgili gelirler etkin faiz yöntemi kullanılmak suretiyle hesaplanır. 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla vadesine kadar elde tutulacak finansal varlıklar bulunmamaktadır. 17
NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (Devamı) 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Finansal Araçlar (devamı) Satılmaya hazır finansal varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar (a) vadesine kadar elde tutulacak finansal varlık olmayan (b) alım satım amaçlı finansal varlık olmayan veya (c) kredi ve alacak olmayan finansal varlıklardan oluşmaktadır. Satılmaya hazır finansal varlıklar kayıtlara alındıktan sonra güvenilir bir şekilde ölçülebiliyor olması koşuluyla gerçeğe uygun değerleriyle değerlenmektedir. Gerçeğe uygun değeri güvenilir bir şekilde ölçülemeyen ve aktif bir piyasası olmayan menkul kıymetler maliyet değeriyle gösterilmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin kar veya zararlara ilgili dönemin gelir tablosunda yer verilmektedir. Bu tür varlıkların makul değerinde meydana gelen değişiklikler özkaynak hesapları içinde gösterilmektedir. Đlgili varlığın elden çıkarılması veya değer düşüklüğü olması durumunda özkaynak hesaplarındaki tutar kar / zarar olarak gelir tablosuna transfer edilir. Satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırılan özkaynak araçlarına yönelik yatırımlardan kaynaklanan ve gelir tablosunda muhasebeleştirilen değer düşüş karşılıkları, sonraki dönemlerde gelir tablosundan iptal edilemez. Satılmaya hazır olarak sınıflandırılan özkaynak araçları haricinde, değer düşüklüğü zararı sonraki dönemde azalırsa ve azalış değer düşüklüğü zararının muhasebeleştirilmesi sonrasında meydana gelen bir olayla ilişkilendirilebiliyorsa, önceden muhasebeleştirilen değer düşüklüğü zararı gelir tablosunda iptal edilebilir. Krediler ve alacaklar Sabit ve belirlenebilir ödemeleri olan, piyasada işlem görmeyen ticari ve diğer alacaklar ve krediler bu kategoride sınıflandırılır. Krediler ve alacaklar etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti üzerinden değer düşüklüğü düşülerek gösterilir. Finansal varlıklarda değer düşüklüğü Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışındaki finansal varlık veya finansal varlık grupları, her bilanço tarihinde değer düşüklüğüne uğradıklarına ilişkin göstergelerin bulunup bulunmadığına dair değerlendirmeye tabi tutulur. Finansal varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya birden fazla olayın meydana gelmesi ve söz konusu olayın ilgili finansal varlık veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki nakit akımları üzerindeki olumsuz etkisi sonucunda ilgili finansal varlığın değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda değer düşüklüğü zararı oluşur. Đtfa edilmiş değerinden gösterilen finansal varlıklar için değer düşüklüğü tutarı gelecekte beklenen tahmini nakit akımlarının finansal varlığın etkin faiz oranı üzerinden iskonto edilerek hesaplanan bugünkü değeri ile defter değeri arasındaki farktır. Bir karşılık hesabının kullanılması yoluyla defter değerinin azaltıldığı ticari alacaklar haricinde, bütün finansal varlıklarda, değer düşüklüğü doğrudan ilgili finansal varlığın kayıtlı değerinden düşülür. Ticari alacağın tahsil edilememesi durumunda söz konusu tutar karşılık hesabından düşülerek silinir. Karşılık hesabındaki değişimler gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Satılmaya hazır özkaynak araçları haricinde, değer düşüklüğü zararı sonraki dönemde azalırsa ve azalış değer düşüklüğü zararının muhasebeleştirilmesi sonrasında meydana gelen bir olayla ilişkilendirilebiliyorsa, önceden muhasebeleştirilen değer düşüklüğü zararı, değer düşüklüğünün iptal edileceği tarihte yatırımın değer düşüklüğü hiçbir zaman muhasabeleştirilmemiş olması durumunda ulaşacağı itfa edilmiş maliyet tutarını aşmayacak şekilde gelir tablosunda iptal edilir. Satılmaya hazır özkaynak araçlarının gerçeğe uygun değerinde değer düşüklüğü sonrasında meydana gelen artış, doğrudan özkaynaklarda muhasebeleştirilir. 18
NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (Devamı) 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Finansal Araçlar (devamı) Nakit ve nakit benzerleri Nakit ve nakit benzeri kalemleri, nakit para, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riski taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır. Finansal yükümlülükler Şirket in finansal yükümlülükleri ve özkaynak araçları, sözleşmeye bağlı düzenlemelere, finansal bir yükümlülüğün ve özkaynağa dayalı bir aracın tanımlanma esasına göre sınıflandırılır. Şirket in tüm borçları düşüldükten sonra kalan varlıklarındaki hakkı temsil eden sözleşme özkaynağa dayalı finansal araçtır. Belirli finansal yükümlülükler ve özkaynağa dayalı finansal araçlar için uygulanan muhasebe politikaları aşağıda belirtilmiştir. Finansal yükümlülükler gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler veya diğer finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır. Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler, gerçeğe uygun değeriyle kayda alınır ve her raporlama döneminde, bilanço tarihindeki gerçeğe uygun değeriyle yeniden değerlenir. Gerçeğe uygun değerlerindeki değişim, gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Gelir tablosunda muhasebeleştirilen net kazanç ya da kayıplar, söz konusu finansal yükümlülük için ödenen faiz tutarını da kapsar. 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler bulunmamaktadır. Diğer finansal yükümlülükler Diğer finansal yükümlülükler, finansal borçlar dahil, başlangıçta işlem maliyetlerinden arındırılmış gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilir. Diğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir. Etkin faiz yöntemi, finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması halinde daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır. 19
NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (Devamı) 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Kur Değişiminin Etkileri Yabancı para cinsinden yapılan işlemler, işlem tarihindeki yabancı para kuru ile Yeni Türk Lirası na çevrilmektedir. Yabancı para parasal varlıklar ve borçlar, bilanço tarihinde geçerli kur üzerinden dönem sonunda Yeni Türk Lirası na çevrilmektedirler. Bu tip işlemlerden kaynaklanan kur farkları, gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Makul değerleri ile gösterilen yabancı para birimi bazındaki parasal olmayan varlıklar ve borçlar makul değerlerinin belirlendiği günün kurundan YTL ye çevrilerek ifade edilmektedir. Hisse Başına Kazanç UMS 33 Hisse Başına Kazanç standardına göre, hisse senetleri borsada işlem görmeyen işletmeler hisse başına kazanç açıklamak zorunda değildirler. Şirket in hisseleri borsada işlem görmediğinden dolayı, ekli finansal tablolarda hisse başına kazanç/zarar hesaplanmamıştır. Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar Bilanço tarihinden sonraki olaylar; kara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar. Şirket, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Finansal Kiralama Alacakları Đçin Ayrılacak Özel Karşılıklar Tahsili ileride şüpheli olabilecek finansal kiralama alacakları için karşılık ayrılmakta ve gider yazılmak suretiyle cari dönem karından düşülmektedir. Takipteki alacaklar karşılığı, mevcut finansal kiralama alacaklarıyla ilgili ileride çıkabilecek muhtemel zararları karşılamak amacıyla, Şirket in kredi portföyü, kalite ve risk açısından değerlendirilerek, ekonomik koşulları ve diğer etkenleri ve ilgili mevzuatı da gözönüne alarak ayırdığı tutardır. Şirket, 1 Ocak 2008 den itibaren geçerli olmak üzere, 20 Temmuz 2007 tarihli ve 26588 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerince Alacakları için Ayrılacak Karşılıklara ilişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ kapsamında, tahsili vadesinden itibaren 150 günden fazla geciken ancak 240 günü geçmeyen finansal kiralama alacaklarının, teminatları dikkate alındıktan sonra, en az %20 si oranında, tahsili vadesinden itibaren 240 günden fazla geciken ancak 360 günü geçmeyen finansal kiralama alacaklarının, teminatları dikkate alındıktan sonra, en az %50 si oranında ve tahsili vadesinden itibaren 1 yıldan fazla gecikmiş olan finansal kiralama alacaklarının, teminatları dikkate alındıktan sonra, %100 ü oranında özel karşılık ayırır. Tahsili 360 günden az gecikmiş olan finansal kiralama alacakları Takipteki Alacaklar altında bulunan Tasfiye Olunacak Alacaklar olarak, tahsili 1 yıldan fazla gecikmiş olan finansal kiralama alacakları ise Zarar Niteliğindeki Alacaklar olarak sınıflandırılır. 20
NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (Devamı) 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilebilir olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayrılır. Karşılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe ilişkin risk ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak, bilanço tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın tahmin edilmesi yoluyla hesaplanır. Karşılığın, mevcut yükümlülüğün karşılanması için gerekli tahmini nakit akımlarını kullanarak ölçülmesi durumunda söz konusu karşılığın defter değeri, ilgili nakit akımlarının bugünkü değerine eşittir. Karşılığın ödenmesi için gerekli olan ekonomik faydanın bir kısmı ya da tamamının üçüncü taraflarca karşılanmasının beklendiği durumlarda, tahsil edilecek tutar, ilgili tutarın tahsil edilmesinin hemen hemen kesin olması ve güvenilir bir şekilde ölçülmesi halinde varlık olarak muhasebeleştirilir. Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklik ve Hatalar Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Finansal Bilgilerin Bölümlere Göre Raporlanması Şirket in, Türkiye de ve sadece finansal kiralama alanında faaliyet göstermesi sebebiyle finansal bilgiler bölümlere göre raporlanmamıştır. Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler Gelir vergisi gideri, cari vergi ve ertelenmiş vergi giderinin toplamından oluşur. Cari vergi Cari yıl vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden hesaplanır. Vergiye tabi kâr, diğer yıllarda vergilendirilebilir ya da vergiden indirilebilir kalemler ile vergilendirilmesi ya da vergiden indirilmesi mümkün olmayan kalemleri hariç tutması nedeniyle, gelir tablosunda yer verilen kârdan farklılık gösterir. Şirket in cari vergi yükümlülüğü bilanço tarihi itibarıyla yasallaşmış ya da önemli ölçüde yasallaşmış vergi oranı kullanılarak hesaplanmıştır. 21
NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (Devamı) 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler (devamı) Ertelenmiş vergi Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Bahse konu varlık ve yükümlülükler, ticari ya da mali kar/zararı etkilemeyen işleme ilişkin geçici fark, şerefiye veya diğer varlık ve yükümlülüklerin ilk defa finansal tablolara alınmasından (işletme birleşmeleri dışında) kaynaklanıyorsa muhasebeleştirilmez. Ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri, her bilanço tarihi itibarıyla gözden geçirilir. Ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri, bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kar elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde azaltılır. Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri varlıkların gerçekleşeceği veya yükümlülüklerin yerine getirileceği dönemde geçerli olması beklenen ve bilanço tarihi itibarıyla yasallaşmış veya önemli ölçüde yasallaşmış vergi oranları (vergi düzenlemeleri) üzerinden hesaplanır. Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülüklerinin hesaplanması sırasında, Şirket in bilanço tarihi itibarıyla varlıklarının defter değerini geri kazanması ya da yükümlülüklerini yerine getirmesi için tahmin ettiği yöntemlerin vergi sonuçları dikkate alınır. Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri, cari vergi varlıklarıyla cari vergi yükümlülüklerini mahsup etme ile ilgili yasal bir hakkın olması veya söz konusu varlık ve yükümlülüklerin aynı vergi mercii tarafından toplanan gelir vergisiyle ilişkilendirilmesi ya da Şirket in cari vergi varlık ve yükümlülüklerini netleştirmek suretiyle ödeme niyetinin olması durumunda mahsup edilir. Dönem cari ve ertelenmiş vergisi Doğrudan özkaynakta alacak ya da borç olarak muhasebeleştirilen kalemler (ki bu durumda ilgili kalemlere ilişkin ertelenmiş vergi de doğrudan özkaynakta muhasebeleştirilir) ile ilişkilendirilen ya da işletme birleşmelerinin ilk kayda alımından kaynaklananlar haricindeki cari vergi ile döneme ait ertelenmiş vergi, gelir tablosunda gider ya da gelir olarak muhasebeleştirilir. Đşletme birleşmelerinde, şerefiye hesaplanmasında ya da satın alanın, satın alınan bağlı ortaklığın tanımlanabilen varlık, yükümlülük ve şarta bağlı borçlarının gerçeğe uygun değerinde elde ettiği payın satın alım maliyetini aşan kısmının belirlenmesinde vergi etkisi göz önünde bulundurulur. Çalışanlara Sağlanan Faydalar / Kıdem Tazminatları Türkiye de mevcut kanunlar ve toplu iş sözleşmeleri hükümlerine göre kıdem tazminatı, emeklilik veya işten çıkarılma durumunda ödenmektedir. Güncellenmiş olan UMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar Standardı ( UMS 19 ) uyarınca söz konusu türdeki ödemeler tanımlanmış emeklilik fayda planları olarak nitelendirilir. 22
NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMA ESASLARI (Devamı) 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Çalışanlara Sağlanan Faydalar / Kıdem Tazminatları (devamı) Bilançoda muhasebeleştirilen kıdem tazminatı yükümlülüğü, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğması beklenen yükümlülük tutarlarının net bugünkü değerine göre hesaplanmış ve finansal tablolara yansıtılmıştır. Hesaplanan tüm aktüeryal kazançlar ve kayıplar gelir tablosuna yansıtılmıştır. Nakit Akım Tablosu Nakit akım tablosunda, döneme ilişkin nakit akımları esas, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. Esas faaliyetlerden kaynaklanan nakit akımları, Şirket in finansal kiralama faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımlarını gösterir. Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akımları, Şirket in yatırım faaliyetlerinde (sabit yatırımlar ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akımlarını gösterir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akımları, Şirket in finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir. NOT 3 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA Bölümlere göre raporlamayı gerektirecek herhangi bir farklı faaliyet alanı ve farklı coğrafi bölge bulunmamaktadır. NOT 4 NAKĐT DEĞERLER 2008 2007 TP YP TP YP Kasa ve efektif deposu 4-1 - Toplam 4-1 - NOT 5 GERÇEĞE UYGUN DEĞER FARKI KAR/ZARARA YANSITILAN FĐNANSAL VARLIKLAR 2008 2007 TP YP TP YP Forward gerçeğe uygun değer farkı - 49-9 Çapraz döviz değişim işlemleri gerçeğe uygun değer farkı - 1.723-88 Toplam - 1.772-97 23
NOT 6 BANKALAR 2008 2007 TP YP TP YP Vadesiz mevduat 143 770 144 1.552 Vadeli mevduat (*) 800 9.098-3.004 Toplam 943 9.868 144 4.556 (*)Vadeleri 02.01.2009 tarihine kadar olup, faiz oranları TP için %14, Avro için %3 uygulanmaktadır. Vadeli mevduatın 2008 tarihi itibarıyla detayı aşağıdaki gibidir: Döviz Cinsi Faiz Oranı Vade 2008 YTL % 14,50 02.01.2009 800 Avro % 3,00 02.01.2009 9.098 Toplam 9.898 Vadeli mevduatın 2007 tarihi itibarıyla detayı aşağıdaki gibidir: Döviz Cinsi Faiz Oranı Vade 2007 ABD Doları % 4,82 02.01.2008 1.636 Avro % 2,75 02.01.2008 1.368 Toplam 3.004 Nakit ve nakit benzeri kalemleri oluşturan unsurların bilançoda kayıtlı tutarları ile nakit akım tablosunda kayıtlı tutarları arasındaki mutabakatı: 2008 2007 Kasa ve efektif deposu 4 1 Vadesiz mevduat 913 1.696 Vadeli mevduat (1-3 ay) (reeskont hariç) 9.897 2.998 Toplam 10.814 4.695 NOT 7 SATILMAYA HAZIR FĐNANSAL VARLIKLAR Satılmaya hazır finansal varlıklar Pay (%) 2008 2007 Hisse senetleri Borsada işlem görmeyen KOBĐ Girişim A.Ş. 1,65 343 343 Toplam 343 343 24
NOT 8 KĐRALAMA ĐŞLEMLERĐ 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla, kiralama işlemlerinin detayı aşağıdaki gibidir: 2008 2007 Faturalanmış finansal kiralama alacakları 9.033 8.517 Faturalanmamış kiralama alacakları 393.964 345.808 Finansal kiralama alacakları 402.997 354.325 Kazanılmamış faiz gelirleri (-) (55.945) (51.621) Kiralama işlemlerinden alacaklar 347.052 302.704 Kiralama konusu yapılmakta olan yatırımlar (*) 14.984 11.474 Kiralama işlemleri için verilen avanslar 3.083 697 Toplam 365.119 314.875 (*) Şirket, yaptığı finansal kiralama sözleşmelerine istinaden yurtdışı ve yurtiçi satıcılardan makine ve teçhizat satın almaktadır. 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla, satın alınmış ve ödemesi yapılmış ancak ödeme planına bağlanmamış makine ve teçhizatların maliyeti ve ek giderleri bu kalemde takip edilmektedir. 2008 tarihi itibarıyla finansal kiralama alacaklarının, takipteki alacaklar ile birlikte, vadelerine göre dağılımı aşağıdaki gibidir: Finansal Kiralama Alacakları (Net) 2009 134.625 2010 95.355 2011 60.876 2012 36.598 2013 13.353 2014 1.473 Faturalanmış tutar 14.861 Vadesi geçmiş faturalanmamış tutar 39.466 Toplam 396.607 Yapılmakta olan yatırımlar ve verilen sipariş avanslarında bekleyen tutarlar henüz ödeme planına bağlanmadığından vade dağılımına dahil edilmemiştir. 2008 itibarıyla, finansal kiralama işlemlerinin etkin faiz oranı ABD Doları ve Avro için %8,51 %8,80 ( 2007: %10,68 %9,30), YTL için %24,22 dir ( 2007: %24,12). 25
NOT 8 KĐRALAMA ĐŞLEMLERĐ (Devamı) 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla finansal kiralama alacaklarının ilgili döviz cinslerine göre dağılımı aşağıdaki gibidir: Döviz Cinsi Anapara Döviz Tutarı 2008 Anapara (Net) Kazanılmamış Faiz Döviz Tutarı Kazanılmamış Faiz ABD Doları 79.828 120.725 13.020 19.691 Avro 85.171 182.335 11.297 24.184 CHF 444 635 73 104 YTL 43.357 43.357 11.966 11.966 Toplam 347.052 55.945 Döviz Cinsi Anapara Döviz Tutarı 2007 Anapara (Net) Kazanılmamış Faiz Döviz Tutarı Kazanılmamış Faiz ABD Doları 58.912 68.615 9.745 11.351 Avro 103.105 176.330 13.906 23.782 YTL 57.749 57.749 16.488 16.488 Diğer 5 10 - - Toplam 302.704 51.621 2008 tarihi itibarıyla Şirket in finansal kiralama alacaklarının 3.166 Bin YTL si değişken faizli geri kalan 343.886 Bin YTL tutarındaki finansal kiralama alacağı ise sabit faizlidir ( 2007: 4.546 Bin YTL değişken faizli, 298.158 Bin YTL sabit faizli). Şirket in takipteki alacakları dışında kalan finansal kiralama alacaklarına ilişkin edindiği teminatlar aşağıdaki gibi olup, teminat tutarları hesaplanırken teminat tutarının alacak tutarını aşması durumunda, sadece alacak tutarına karşılık gelen kısmı dikkate alınmıştır. Teminat Bilgileri: 2008 2007 Đpotekler 59.814 77.492 Blokajlar 8.254 38.153 Çekler 4.471 488 Senetler 454 826 Teminat mektubu 1.337 2.176 Makina/Araç rehni 11.005 - Toplam 85.335 119.135 26
NOT 8 KĐRALAMA ĐŞLEMLERĐ (Devamı) Bilanço tarihi itibarıyla Şirket in finansal kiralama alacakları içerisinde yer alan gecikme vadesi 150 günün altında olup değer düşüklüğüne uğramayan alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir: 2008 30 Güne Kadar 3.524 30 60 Gün Arası 1.184 60 90 Gün Arası 2.065 90 150 Gün Arası 2.260 Vadesi Geçmiş Kısım 9.033 Vadesi Gelmemiş Kısım 130.265 Toplam 139.298 2007 30 Güne Kadar 1.759 30 60 Gün Arası 1.068 60 90 Gün Arası 495 90 Gün Üzeri 1.621 Vadesi Geçmiş Kısım 4.943 Vadesi Gelmemiş Kısım 45.254 Toplam 50.197 Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış alacaklara ilişkin teminat bilgileri aşağıdaki gibidir: Teminat Bilgileri: 2008 2008 Đpotekler 1.941 9.013 Blokajlar 307 2.239 Çekler 1.022 69 Senetler 48 696 Teminat mektubu 13 427 Makina/Araç Rehni 776 - Toplam 4.107 12.444 Şirket, alacaklarının tahsil edilip edilemeyeceğine karar verirken, söz konusu alacakların kredi kalitesinde, ilk oluştuğu tarihten bilanço tarihine kadar bir değişiklik olup olmadığını değerlendirir. Çok sayıda müşteriyle çalıştığından dolayı Şirket in kredi riski dağılmış durumdadır ve önemli bir kredi riski yoğunlaşması yoktur. Şirket alacaklarına ilişkin doğmuş veya doğması beklenen zararlarını, 1 Ocak 2008 tarihinden itibaren Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından yayınlanan Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerince Alacakları için Ayrılacak Karşılıklara Đlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ esaslarına uygun olarak hesaplamakta ve muhasebeleştirmektedir. 27
NOT 9 TAKĐPTEKĐ ALACAKLAR Şirket in takipteki kiralama işlemlerinden alacaklarının detayı aşağıdaki gibidir: 2008 2007 Tasfiye olunacak alacaklar (151 240 gün arası gecikmiş) 11.704 - Tasfiye olunacak alacaklar (241 360 gün arası gecikmiş) 2.721 - Zarar niteliğindeki alacaklar (360 gün üzeri gecikmiş) 37.111 26.935 Kazanılmamış gelirler (-) (1.981) - Takipteki kiralama işlemlerinden alacaklar 49.555 26.935 Özel karşılıklar (-) (32.092) (25.026) Takipteki alacaklar, net 17.463 1.909 2008 tarihi itibarıyla takipteki finansal kiralama alacaklarına ilişkin alınan teminatların karşılık hesaplamasında dikkate alınan tutarları aşağıdaki gibidir: Teminat Bilgileri: 2008 Finansal kiralama konusu gayrimenkul ve ekipmanlar 5.103 Đpotekler 5.074 Araç rehni 1.048 Kefalet 3.662 Geri alım sözleşmeleri 822 Toplam 15.709 Takipteki finansal kiralama alacakları karşılığı hareket tablosu aşağıdaki gibidir: 1 Ocak- 2008 1 Ocak- 2007 Dönem başındaki karşılık 25.026 27.133 Ayrılan karşılık 1.124 2.138 Karşılık iptalleri (201) (538) Kur farkları 6.143 (3.707) Dönem sonundaki karşılık 32.092 25.026 28