İÇİNDEKİLER Sayfa 1. Genel tanımlar 266 1.1 Uygulamalar 267 2. Emniyet 267 3. Taşıma ve depolama 267 4. Montaj 267 4.1 Otomatik kaplin üzerine montaj 267 4.2 Serbest duran daldırılmış şekilde montaj 268 5. Elektrik bağlantısı 268 5.1 CU 100 kontrol panosu 269 5.2 Pompa kontrolörleri 269 5.3 Termik şalterler 270 6. İlk çalıştırma 270 6.1 Çalıştırma modları 270 6.2 Dönüş yönü 271 7. Bakım ve servis 271 7.1 Muayene aralıkları 272 7.2 Çark boşluğunun ayarlanması 272 7.3 Pompa muhafazasını temizlenmesi 272 7.4 Salmastranın kontrolü/değiştirilmesi 272 7.5 Yağ değişitirme 273 7.6 Servis setleri 274 7.7 Kirli pompalar 274 8. Arıza tespit tablosu 275 9. Hurdaya ayırma 275 10. Teknik bilgiler ve çalıştırma koşulları 276 Montaja başlamadan önce, montaj ve işletim kuralları dikkatle okunmalıdır. Montaj ve işletimin ayrıca yerel düzenlemelere ve daha önce yapılıp onaylanmış olan belirli uygulamalara da uyumlu olması gerekir. 1. Genel tanımlar Grundfos SE ve SEV kirli atık su pompaları seyyardır ve evsel ve endüstriyel atık suların basınçlandırılması için tasarlanmıştır. İki çeşit pompa bulunmaktadır: Kanal çarklı SE1.50.65 kirli atık su pompaları Vortex çarklı SEV.65.65 kirli atık su pompaları. Pompalar otomatik kaplin sistemi yardımıyla monte edilebilir veya çukurun dibinde serbest olarak durabilir. Pompalar Grundfos LC/D 107, LC/D 108, LC/D 110 pompa kontrolörleri veya Grundfos CU 100 kontrol panosu yardımıyla kontrol edilebilir, seçilen üniteler için montaj ve kullanım kılavuzuna bakın. 5 6 7 1 2 8 3 9 4 Şekil 1 SE1.50.65 pompa 5 6 7 1 2 8 3 9 4 Şekil 2 SEV.65.65 pompa Şekil 1 ve 2 nin açıklamaları: Pos. Açıklama 1 Kablo fiş bağlantısı 2 Etiket 3 Basma 4 Basma flanşı DN 65, PN 10 5 Taşıma kolu 6 Stator muhafazası 7 Yağ vidası 8 Kelepçe 9 Pompa gövdesi TM02 7342 3203 TM02 7343 3203 266
1.1 Uygulamalar SE1.50.65 pompaları aşağıda belirtilenlerin basınçlandırılması için tasarlanmıştır: büyük miktarlarda drenaj ve yüzey suları tuvalet atıklarını içeren evsel atık sular tuvalet atıklarını içermeyen ofis binalarının atık suları çamur içeren endüstriyel atık sular endüstriyel proses suları. SEV.65.65 pompaları aşağıda belirtilenlerin basınçlandırılması için tasarlanmıştır: aşındırıcı parçacıklar içeren yüzey suları belediyeye ait bölgesel kirli atık suları ofis binalarının kirli atık suları çamur ve lif içeren endüstriyel atık sular. Kompakt dizaynı sayesinde, pompaların hem geçici hem de kalıcı montajı mümkündür. Pompalar otomatik kaplin sistemi yardımıyla monte edilebilir veya çukurun dibinde serbest olarak durabilir. 1.1.1 Patlama ihtimali olan ortamlar Patlama ihtimali olan ortamlarda, patlamayan pompaları kullanılmalıdır. 2. Emniyet Pompanın patlama sınıflandırması, CE II 2 G, EEx d IIB T4. Montaj yerinin sınıflandırılması ayrı her durum için yerel itfaiye yetkilileri tarafından onaylanmalıdır. Çukurlarda yapılan pompa montajı, özel eğitimli şahıslar tarafından gerçekleştirilmelidir. Emniyet sebebi ile, pompa logar ı içinde yapılan bütün çalışmalarda logar dışında bulunan bir kişi yapılan işleri gözlemlemelidir. Atıksu pompalarının bulunduğu logarlarda zehirli ve/ veya çeşitli hastalıklara neden olabilecek maddeler bulunur. Bu nedenle bu işle uğraşan kişiler mutlaka yürürlükte bulunan hijyen şartları yönetmeliğine uyan koruyucu elbise ve aletleri kullanarak tedbirli olmalıdır. 3. Taşıma ve depolama Pompa dikey veya yatay konumda taşınabilir ve depolanabilir. Pompanın düşmemesini veya yuvarlanmamasını sağlayın. Pompayı daima taşıma kolundan kaldırın, kesinlikle motor kablosunu veya hortum/boruları kullanmayın. Poliüretan içine alınan fiş, motor kablosu yardımıyla suyun motor içerisine girmesini önler. Uzun süre depolama yapılacaksa, pompa nem ve ısıya karşı korunmalıdır. Uzun süre depolamadan sonra, pompa çalıştırılmadan önce muayene edilmelidir. Çarkın serbest şekilde dönebildiğinden emin olun. Salmastraların ve kablo girişlerinin durumuna özel önem gösterin. 4. Montaj Pompa ile birlikte teslim edilen bilgi etiketi montaj yapılan yere sabitlenmeli veya bu kitapçığın kapağında muhafaza edilmelir. Montaj mahallinde temiz hava temin edilmesinde kullanılan üfleyiciler gibi güvenlik tedbirleri alınmış olmalıdır. Montajdan önce, yağ bölmesindeki yağ seviyesini kontrol edin, bölüm 7. Bakım ve servis e bakın. Pompalar, bölüm 4.1 ve 4.2 de açıklanan değişik montaj tipleri için uygundur. Tüm pompa gövdeleri dökme demirden DN 65, PN 10 basma flanşlarına sahiptir. Not: Pompalar aralıklı çalışma için dizayn edilmiştir. Basınçlandırılan sıvıya tamamen daldırıldığında, pompalar sürekli olarak da çalıştırılabilir. Bölüm 10. Teknik bilgiler ve çalıştırma koşulları e bakın. 4.1 Otomatik kaplin üzerine montaj Daimi montaj için pompalar, sabit bir otomatik kaplin kılavuz ray sistemi üzerine veya. Otomatik kaplin sistemi, pompa kolayca çukurdan dışarı alınabildiğinden bakım ve servis işlemini kolaylaştırmaktadır. Pompalarda dökme demirden DN 65, PN 10 basma flanşları bulunmaktadır. Montaj işlemine başlamadan önce, çukur içerisindeki atmosferde patlama ihtimali olmadığından emin olun. Otomatik kaplinli kılavuz ray sistemi, bkz. sayfa 280, şekil A. Aşağıda belirtilen şekilde hareket edin: 1. Çukurun içine kılavuz rayı braketi için montaj delikleri açın ve iki vida ile kılavuz rayı braketini geçici olarak sabitleyin. 2. Otomatik kaplin kaide üntesini çukurun dibine yerleştirin. Doğru konumlamayı gerçekleştirmek için sarkaçlı ip kullanın. Dayanıklı gergi civataları ile otomatik kaplin kaidesini sıkın. Çukurun dip kısmı düz değilse, otomatik kaplin kaide ünitesi monte edildiğinde düz duracak şekilde desteklenmelidir. 3. Basma hattını, genel kabül gören usuller doğrultusunda ve devreyi bükmeden ya da germeden takın. 4. Kılavuz raylarını, otomatik kaplin kaide ünitesinin içine yerleştirin ve rayların uzunluğunu, kılavuz rayı braketine göre doğru olarak ayarlayın. 5. Geçici olarak sıkılan kılavuz rayı braketini gevşetin, braketi kılavuz raylarının üstüne takın ve son olarak çukur duvarına sıkıca bağlayın. Not: Pompa çalışması esnasında gürültüye neden olacağından, kılavuz raylarının eksenel boşluğu olmamalıdır. 6. Pompayı çukura indirmeden önce çukurdaki kalıntıları temizleyin. 267
7. Kılavuz çengelini pompanın basma ağzına takın. Daha sonra, kılavuz çengelini aşağıya kılavuz raylarına kaydırın ve pompayı taşıma koluna bağlanan zincir yardımıyla çukura indirin. Pompa otomatik kaplin kaide ünitesine ulaştığında, pompa otomatik olarak sıkıca tutunacaktır. 8. Zincirin uç kısmını çukurun üst kısmında bulunan uygun bir çengele asın ve bu durumda zincir pompa gövdesine temas etmeyecektir. 9. Çalışma esnasında kablonun zarar görmemesi için motor kablosunun uzunluğunu boşluk ayar donanımına sararak ayarlayın. Boşluk ayar donanımını, çukurun üst kısmındaki uygun bir çengele bağlayın. Kabloların bükülmemesini veya sıkışmamasını sağlayın. 10. Motor kablosunu bağlayın ve kablonun güvenli olup olmadığını kontrol edin. 4.2 Serbest duran daldırılmış şekilde montaj Serbest duran daldırılmış şekilde montaj pompaları çukurun dibinde serbest olarak veya benzeri şekilde durabilir, bkz. şekil B, sayfa 281. Pompa üzerinde servis işleminin kolay yapılabilmesi maksadıyla, basma hattına kolay ayrılması için esnek bir rakor veya kaplin takın. Hortum kullanıldıysa, hortumun bükülmemesini ve iç çapının basma ağzı ile aynı olmasını sağlayın. Esnemez boru kullanıldıysa, pompa tarafından bakıldığında rakor veya kaplin, çek valf ve izolasyon valfı belirtilen sırayla takılmalıdır. Pompa çamurlu bir yere veya düz olmayan bir zemine monte edilirse, pompayı tuğla veya benzer bir madde ile desteklemeniz önerilmektedir. Aşağıda belirtilen şekilde hareket edin: 1. Basma ağzına 90 bir dirsekle bağlantıyı yapın. 2. Pompayı kaldırma kolundan bağlı bir zincirle düz ve sağlam bir zemine indirilmesi önerilir. Pompanın zincirden asılıp, kablosundan asılmadığından emin olunuz. 3. Zincirin uç kısmını çukurun üst kısmında bulunan uygun bir çengele asın ve bu durumda zincir pompa gövdesine temas etmeyecektir. 4. Çalışma esnasında kablonun zarar görmemesi için motor kablosunun uzunluğunu boşluk ayar donanımına sararak ayarlayın. Boşluk ayar donanımını, çukurun üst kısmındaki uygun bir çengele bağlayın. Kabloların bükülmemesini ya da sıkışmamasını sağlayın. 5. Motor kablosunu bağlayın ve kablonun güvenli olup olmadığını kontrol edin. 5. Elektrik bağlantısı Elektrik bağlantısı yerel düzenlemelere uygun şekilde gerçekleştirilmelidir. Pompa, kutup uçları arasında en az 3 mm boşluk bulunan dış ana kontak şalter ile bağlantısı yapılmalıdır. Eğer pompa bir motor kalkış ünitesi ile çalışacak ise bu kalkış ünitesi pompanın çektiği ampere göre ayarlanmalıdır. Pompanın çektiği amper değeri pompa etiketi üzerinde bulunmaktadır. Pompanın patlama sınıflandırması, CE II 2 G, EEx d IIB T4. Montaj yerinin sınıflandırılması ayrı her durum için yerel itfaiye yetkilileri tarafından onaylanmalıdır. Kontrol kutuları ve pompa kontrolörleri, patlama ihtimali olan ortamlara monte edilmemelidir. Tüm koruyucu cihazların doğru bağlandığından emin olun. Patlayıcı ortamlarda kullanılan seviye flatörleri bu uygulama için onaylanmalıdır. Flatörler, emniyetli bir devre sağlamak için doğal olarak emniyetli LC-Ex4 bariyeri yardımıyla Grundfos LC/D 108 pompa kontrolörüne bağlanmalıdır. Elektrik besleme voltajı ve frekansı pompa bilgi etiketinde belirtilmiştir. Voltaj toleransı, nominal voltajın 10%/+6% değerleri arasında olmalıdır. Motorun, montaj yerinde bulunan mevcut elektirik beslemesine uygun olduğundan emin olun. Tüm pompalar 10 metre kablo ve serbest bir kablo ucu ile birlikte teslim edilmektedir. Pompa; motor starterli bir kontrol kutusuna, örneğin Grundfos CU 100 kontrol panosu, veya Grundfos LC/D 107, LC/D 108 veya LC/D 110 pompa kontrolörüne bağlanmalıdır. Seçilen kontrol panosu veya pompa kontrolörü için bkz. şekil 3 veya 4 ve montaj ve kullanım kılavuzu. PE L 4 5 PE 1 2 3 6 1 N T2 T1 160 C T3 150 C TM02 5587 4302 Şekil 3 Tek fazlı pompaların elektrik bağlantı şeması 268
PE L1 L2 L3 4 5 PE 1 2 3 6 3 Şekil 4 Üç fazlı pompaların elektrik bağlantı şeması 5.1 CU 100 kontrol panosu T2 T1 170 C 150 C CU 100 kontrol panosu motor starterine sahiptir ve seviye flatörü ve kablosu da mevcuttur. Tek fazlı pompalar: Çalışma kondansatörü kontrol panosuna bağlanmalıdır. Kondansatör büyüklükleri için aşağıdaki tabloya bakın: Cd, çalıştırma Pompa tipi kondansatörü [µf] [V] SE ve SEV 30 450 Çalıştırma ve durdurma arasındaki seviye farkı, serbest kablo uzunluğunu değiştirerek ayarlanabilir. Seviyedeki büyük fark: Uzun serbest kablo. Seviyedeki küçük fark: Kısa serbest kablo. Hava almayı ve titreşimi önlemek için, sıvı seviyesi pompa kelepçesinin üst kenarının altında düşmeden önce pompayı durduracak şekilde durdurma seviyesi şalteri takılmalıdır. Pompayı gerekli olan seviyede çalıştırmaya başlatabilecek şekilde çalıştırma seviye flatörü takılmalıdır; bununla birlikte pompa daima, sıvı seviyesi çukurun dip taraftaki giriş borusuna ulaşmadan önce çalışmalıdır. Not: Her iki durumu gözlemleyin. T3 TM02 5588 3602 CU 100 kontrol panosu, Ex (patlayıcı) uygulamaları için kullanılmamalıdır. Bölüm 5.2 Pompa kontrolörleri ne bakın. Şekil 5 Çalıştırma ve durdurma seviyeleri 5.2 Pompa kontrolörleri Max. Min. Aşağıdaki LC ve LCD pompa kontrolörleri mevcuttur: LC kontrolörleri tek pompalı montajlar için, LCD kontrolörleri iki pompalı montajlar içindir. Seviye sensörlü LC 107 ve LCD 107. Seviye flatörlü LC 108 ve LCD 108. Elektrodlu LC 110 ve LCD 110. Aşağıdaki tanımda, seviye flatörleri seçilen pompa kontrolörlerine bağlı olarak seviye sensörleri, seviye flatörleri veya elektrodlar olabilir. Tek fazlı pompalar için kontrolörler, kondansatörleri içermektedir. LC kontrolörüne, iki veya üç adet seviye flatörü takılıdır: Biri pompanın çalıştırılması ve diğeri pompanın durdurulması içindir. Opsiyonel olan, üçüncü seviye flatörü yüksek seviye alarmı içindir. LCD kontrolörüne, üç veya dört adet seviye flatörü takılıdır: Biri ortak durdurma için, ikisi pompaların çalıştırılması içindir. Opsiyonel olan, dördüncü seviye flatörü yüksek seviye alarmı içindir. Seviye flatörlerini takarken, aşağıda belirtilen hususlara uyulmalıdır: Hava almayı ve titreşimi önlemek için, sıvı seviyesi pompa kelepçesinin üst kenarının altına düşmeden önce pompayı durduracak şekilde durdurma seviyesi şalteri takılmalıdır. Pompayı gerekli olan seviyede çalıştırmaya başlayacak şekilde çalıştırma seviye flatörü takılmalıdır; bununla birlikte pompa daima, sıvı seviyesi çukurun dip taraftaki giriş borusuna ulaşmadan önce çalışmalıdır. Yüksek seviye alarm flatörü, yerleştirilmişse, çalıştırma seviye flatörünün daima 10 cm üzerine takılmalıdır; bununla birlikte, alarm daima sıvı seviyesi çukura giriş hattına ulaşmadan önce çalışmalıdır. TM02 7430 3403 269
Seçilen pompa kontrolörleri hakkında daha ayrıntılı ayarlar için, pompa kontrolörü montaj ve kullanım kılavuzlarına bakın. Pompa kuru çalışmamalıdır. Seviye flatörü çalışmadığında pompanın durmasını sağlamak üzere ilave seviye flatörü takılmalıdır. Sıvı seviyesi pompa kelepçesinin üst kenarına ulaştığında pompayı durdurun. Patlayıcı ortamlarda kullanılan seviye flatörleri bu uygulama için onaylanmalıdır. Flatörler, emniyetli bir devre sağlamak için doğal olarak emniyetli LC-Ex4 bariyeri yardımıyla Grundfos LC/D 108 pompa kontrolörüne bağlanmalıdır. 5.3 Termik şalterler Tüm pompalar stator sargıları içerisinde iki takım termik şaltere sahiptir. Termistör (devre 1 T1-T3): Motor sargılarındaki sıcaklık yaklaşık 150 C de akımı keser. Not: Bu termistör tüm pompalarda kullanılmalıdır. Termistör (devre 2 T1-T2): Motor sargılarındaki sıcaklık trifaze pompalarda yaklaşık 170 C de veya monofaze pompalarda yaklaşık 160 C de akımı keser. Termistör akımı kestikten sonra, ex-proof pompaların yeniden çalıştırılmasını otomatik yapmayınız. Yeniden çalıştırılması elle yapılacak bu tür pompalarda termistör (devre 2) olanını kullanınız. Termik şalterlerin maksimum çalıştırma akımı 500 VAC de 0,5 A ve cos ϕ 0,6 dır. Şalterler, elektrik besleme devresindeki bobini kesebilmelidir. Standart pompalarda, her iki termik şalter (soğuduktan sonra devre kapandığında) kontrol panosu vasıtasıyla pompanın otomatik olarak tekrar çalıştırmasını sağlar. Aşağıda belirtilen şekilde hareket edin: 1. Sigortaları çıkarın ve çarkın serbest şekilde dönüp dönmediğini kontrol edin. Çarkı el ile döndürün. 2. Yağlama bölmesindeki yağın durumunu kontrol edin. Ayrıca bkz. bölüm 7.5 Yağ değişitirme. 3. Kullanılıyorsa, izleme ünitelerinin tatmin edici şekilde çalışıp çalışmadığını kontrol edin. 4. Seviye sensörlerinin, seviye flatörlerinin veya elektrodların ayarını kontrol edin. 5. Takılıysa, izolasyon valflarını açın. 6. Pompayı sıvının içine daldırın ve sigortaları takın. 7. Sistemin sıvı ile doldurularak havasının tahliye edildiğini kontrol edin. Pompa havayı kendi kendine tahliye eder. 8. Pompayı çalıştırın. Not: Pompadan veya başka bir pompadan anormal ses veya titreşim veya enerji beslemesinde bir sorun çıktığı takdirde pompayı derhal durdurun. Hatanın nedenini ve sorunu gidermeden pompayı tekrar çalıştırmayınız. Salmastranın değiştirilmesini takip eden bir haftalık çalışma sonrası, bölmedeki yağın durumu kontrol edilmelidir. Kontrol yöntemi için bölüm 7. Bakım ve servis e bakın. 6.1 Çalıştırma modları Pompalar aralıklı çalışma (S3) için tasarlanmıştır. Tamamen daldırılmış durumda iken pompalar sürekli olarak çalışabilir (S1). S3, kesikli çalışma: Çalışma modu, S3 - %40-10 dakika dır. (S3 - %40 = 4 dakika çalıştırma, 6 dakika durdurma). Bu çalışma modunda pompa basınçlandırılacak sıvıya kısmen daldırılmıştır, örneğin sıvı seviyesi motorun ortasına ulaşmaktadır. Pompanın çalışma çevriminin (ts) %40 ında çalışmasına izin verilir, geri kalan %60 lık kısımda soğuması için durdurulmalıdır, bkz. şekil 6. Patlama tehlikesi olan ortamlarda, farklı motor kalkış ünitesi/kontrol kutusu monte edilmemelidir. 6. İlk çalıştırma Pompa üzerinde çalışmaya başlamadan önce, sigortaların sökülmüş veya ana şalterin kapatılmış olduğundan emin olun. Elektrik beslemesinin kaza ile devreye girmemesini sağlayın. Tüm koruyucu cihazların doğru bağlandığından emin olun. Pompa kuru çalışmamalıdır. P 40% 60% ts Şekil 6 S3 çalışması t TM02 7776 4003 Çukurlarda patlama ihtimali olan bir ortam mevcutsa, pompa çalştırılmamalıdır. 270
S1, sürekli çalışma: Bu çalışma modunda pompa, soğuma için durdurulmadan sürekli olarak çalışabilir. Tamamen sıvıya daldırılmış olarak pompa etrafını saran sıvı ile yeterince soğur, bkz. şekil 7. P Şekil 7 S1 çalışması 6.2 Dönüş yönü Not: Dönüş yönünün kontrolü için pompa kısa bir süre sıvıya daldırılmadan çalıştırılabilir. Tüm tek fazlı pompalar doğru dünüş yönünü sağlamak maksadıyla fabrika ayarlıdırlar. Üç fazlı pompaları çalıştırmadan önce, dönüş yönü kontrol edilmelidir. Stator gövdesi tarafındaki ok doğru dönüş yönünü göstermektedir. Yukarıdan bakıldığında pompa saat yönü istikametinde dönmelidir. Çalıştırıldığında, pompa dönüş yönü tersine sarsılacaktır. Dönüş yönü hatalıysa, elektrik beslemesinin her hangi iki fazını birbirleriyle değiştirin, bkz. şekil 3 veya 4. Dönüş yönünü kontrol etme: Pompa yeni bir yere bağlandığı zaman, aşağıdaki yöntemlerden biri kullanılarak dönüş yönü kontrol edilmelidir. Yöntem 1: 1. Pompayı çalıştırın ve sıvı miktarını veya basma basıncını ölçün. 2. Pompayı durdurun ve elektrik beslemesinin her hangi iki fazını birbirleriyle değiştirin. 3. Pompayı tekrar çalıştırın ve sıvı miktarını veya basma basıncını ölçün. 4. Pompayı durdurun. 5. 1 ve 3 numaralı maddelerde elde edilen sonuçları karşılaştırın. Daha fazla sıvı miktarını veya daha fazla basıncı sağlayan bağlantı, doğru dönüş yönüdür. t TM02 7775 4003 Yöntem 2: 1. Pompayı bir kaldırma cihazına asarak bırakın, örneğin; pompayı çukura indirmek için kullanılan cayraskal. 2. Pompanın hareketini (sarsılma) gözlemlerken pompayı çalıştırın ve durdurun. 3. Doğru bağlandıysa, pompa dönüş yönünün tersine sarsılacaktır, şekil 8 e bakın. Dönüş yönünün tersine hareket etmezse, elektrik beslemesinin her hangi iki fazını birbirleriyle değiştirin. Şekil 8 Kalkınma yönü 7. Bakım ve servis Bakım ve servis işlemini gerçekleştirmeden önce, pompa bol temiz su ile yıkanmalıdır. Sökme işleminden sonra pompa parçalarını su içerisinde yıkayın. Yağlama bölmesinin vidasını gevşetirken, bölmede basıncın birikmiş olabileceğine dikkat edin. Basınç tamamen serbest kalana dek vidaları sökmeyin. TM02 7435 3403 Pompa üzerinde çalışmaya başlamadan önce, sigortaların sökülmüş veya ana şalterin kapatılmış olduğundan emin olun. Elektrik beslemesinin kaza ile devreye girmemesini sağlayın. Tüm hareket eden parçalar duruyor olmalıdır. Hidrolik parçaların servisi hariç, diğer tüm servis işleri, Grundfos veya yetkili bir servis tarafından gerçekleştirilmelidir. 271
7.1 Muayene aralıkları Normal çalışan pompalar en azından yılda bir kez, fakat en az 3000 çalışma saatinden sonra kontrol edilmelidir. Basınçlandırılan sıvı, çok çamurlu veya kumlu ise, pompa daha kısa aralıklarla muayene edilmelidir. Aşağıda belirtilen hususlar kontrol edilmelidir: Güç tüketimi Pompa bilgi etiketine bakın. Yağ seviyesi ve yağın durumu Pompa yeni iken veya salmastranın değişimini takip eden bir haftalık çalışma sonrası, yağ seviyesini kontrol edin. Yağ su içeriyorsa, süt gibi griye çalan bir beyaz renk alır. Bu durum arızalı salmastradan kaynaklanabilir. Yağ, 3000 çalışma saatinden sonra veya yılda bir kez değiştirilmelidir. Shell Ondina 917 veya benzer tip yağ kullanın. 7.5 Yağ değişitirme ve 7.6 Servis setleri bölümlerine bakın. Not: Kullanılan yağ yerel düzenlemelere uygun şekilde atılmalıdır. Aşağıdaki tablo pompalarının yağ bölmelerinde ne kadar yağ olması gerektiğini göstermektedir: Pompa tipi Yağ bölmesi içindeki yağ miktarı [l] Tüm çeşitler 0,17 Kablo girişi Kablo girişinin su geçirmez olmasını ve bükülmemesini ve/veya sıkışmamasını sağlayın. Bölüm 7.6 Servis setleri ne bakın. Pompa parçaları Çark, pompa gövdesi, vb. yerlerde muhtemel aşınma olup olmadığını kontrol edin. Arızalı parçaları değiştirin. Bölüm 7.6 Servis setleri ne bakın. Rulmanlar Gürültülü veya ağır çalışan mili kontrol edin (mili el ile döndürün). Arızalı rulmanları değiştirin. Arızalı rulmanlar veya yetersiz motor çalışması durumlarında genellikle pompanın genel bakımı gereklidir. Bu işlem Grundfos veya yetkili bir servis tarafından gerçekleştirilmelidir. 7.2 Çark boşluğunun ayarlanması Bu bölüm sadece SE pompaları için geçerlidir. Konum numaraları için bkz. sayfa 289. Prosedür: 1. Tespit vidalarını (konum 188b) gevşetin. 2. Ayar vidalarını (konum 189) gevşetin ve çarka değene kadar aşınma plakasını itin. 3. Aşınma plakası çarka değecek şekilde ayar vidalarını sıkın. Daha sonra tüm ayar vidalarını yarım tur gevşetin. Not: Çark, aşınma plakasına değmeden serbest şekilde dönmelidir. 4. Tespit vidalarını sıkın. 5. Aşınma plakasına değmediğini kontrol etmek için çarkı el ile döndürün. Ayrıca bkz. bölüm 7.3 Pompa muhafazasını temizlenmesi. Şekil 9 Pompa, emiş ağzı tarafından görülmektedir 7.3 Pompa muhafazasını temizlenmesi Konum numaraları için bkz. sayfa 289 veya 290. Pompa gövdesini temizlemek için, aşağıda belirtilen şekilde hareket edin: Sökülmesi: 1. Pompa gövdesi ve motoru birarada tutan kelepçeyi (konum 92) gevşetin ve sökün. 2. Motoru pompa gövdesinden (konum 50) kaldırarak ayırın. Çark, motor parçası ile birlikte sökülür. 3. Pompa gövdesini ve çarkı temizleyin. Toplanması: 1. Motor parçasını çark ile birlikte pompa muhafazasına yerleştirin. 2. Kelepçeyi takın ve sıkın. Ayrıca bölüm 7.4 Salmastranın kontrolü/ değiştirilmesi ne bakın. 7.4 Salmastranın kontrolü/değiştirilmesi Salmastranın sağlam olduğundan emin olmak için, yağ kontrol edilmelidir. Yağ, süt gibi griye çalan beyaz bir renk alırsa veya çok miktarda su içeriyorsa, salmastranın ana kısmı aşındığından salmastra değiştirilmelidir. Salmastra hala kullanılmaya devam edilirse, motor kısa bir süre içinde arızalanacaktır. Yağ temizse, salmastra tekrar kullanılabilir. Ayrıca bölüm 7. Bakım ve servis e bakın. Konum numaraları için bkz. sayfa 289 veya 290. Salmastrayı kontrol etmek için, aşağıda belirtilen şekilde hareket edin: 1. Pompa gövdesi ve motoru bir arada tutan kelepçeyi (konum 92) gevşetin ve sökün. 2. Motor kısmını, pompa gövdesinden (konum 50) kaldırarak ayırın. Çark, motor parçası ile birlikte sökülmelidir. 3. Şaft ucundan vidayı (konum 188a) sökün. 4. Çarkı, milden (konum 49) ayırın. TM02 7431 3403 272
5. Yağ bölmesindeki yağı boşaltın. Bölüm 7.5 Yağ değişitirme ye bakın. Not: Kullanılan yağ yerel düzenlemelere uygun şekilde atılmalıdır. Yağlama bölmesinin vidasını gevşetirken, bölmede basıncın birikmiş olabileceğine dikkat edin. Basınç tamamen serbest kalana dek vidaları sökmeyin. Salmastra, tüm pompaları için tek parça bir ünitedir. 6. Salmastrayı (konum 105) emniyete alarak vidaları (konum 188a) sökün. 7. Salmastrayı (konum 105) salmastra taşıyıcısındaki (konum 58) iki ayırma deliğini ve iki tornavida kullanarak kaldıraç prensibine göre kaldırarak yağ bölmesinden çıkarın. 8. Salmastranın ikinci keçesinin mile değdiği yerdeki milin durumunu kontrol edin. Mile takılan burç (konum 103) sağlam olmalıdır. Aşınmışsa değiştirilmelidir. Pompa Grundfos veya yetkili bir servis tarafından kontrol edilmelidir. Mil sağlam ise, aşağıda belirtilen şekilde hareket edin: 1. Yağ bölmesini kontrol edin/temizleyin. 2. Salmastra ile temas eden yüzeyleri yağlayın (konum 105a) (O-ringler ve mil). 3. Setin içinde mevcut olan plastik burçu kullanarak yeni salmastrayı (konum 105) içeriye takın. 4. Salmastrayı sabitleyen vidaları (konum 188a) 16 Nm tork değerine sıkın. 5. Çarkı takın. Anahtarın (konum 9a) doğru takıldığından emin olun. 6. Vidayı (konum 188a) takın ve çarkı sabitleştirecek şekilde vidayı 22 Nm değerine sıkın. 7. Pompa gövdesini (konum 50) takın. 8. Kelepçeyi (konum 92) takın ve sıkın. 9. Yağ bölmesini yağ ile doldurun, bölüm 7.5 Yağ değişitirme bakın. Çark boşluğunu ayarlamak için, bölüm 7.2. bakın. Yatay konumda duran pompaya yağ doldurma, şekil 10 e bakın: 1. Pompayı stator muhafazasının ve basma flanşının üzerine yatacak konumda ve yağ vidaları yukarıya bakacak şekilde yerleştirin. 2. Yağ bölmesine üst delik vasıtasıyla alt delikten taşmaya başlayıncaya kadar yağ doldurun. Yağ seviyesi artık doğrudur. Yağ miktarı için, bkz. bölüm 7.1 Muayene aralıkları. 3. Setin içinde mevcut olan conta malzemesini kullanarak her iki yağ vidasını takın. Bölüm 7.6 Servis setleri ne bakın. Dikey konumda duran pompaya yağ doldurma: 1. Pompayı yatay düz bir zemine yerleştirin. 2. Yağ bölmesine deliklerden biri vasıtasıyla diğer delikten taşmaya başlayıncaya kadar yağ doldurun. Yağ miktarı için, bkz. bölüm 7.1 Muayene aralıkları. 3. Setin içinde mevcut olan conta malzemesini kullanarak her iki yağ vidasını takın. Bölüm 7.6 Servis setleri ne bakın. Yağ seviyesi Yağ doldurma Şekil 10 Yağ doldurma delikleri TM02 7433 3403 7.5 Yağ değişitirme Yağ bölmesindeki yağı, 3000 çalışma saatinden sonra veya yılda bir kez aşağıda açıklanan şekilde değiştirin. Salmastra değiştirildiyse, yağ da değiştirilmelidir, bölüm 7.4 Salmastranın kontrolü/değiştirilmesi ne bakın. Yağın boşaltılması: Yağlama bölmesinin vidalarını gevşetirken, bölmede basıncın birikmiş olabileceğine dikkat edin. Basınç tamamen boşalana kadar vidaları sökmeyin. 1. Yağ bölmesinden yağın tamamının boşalmasını sağlamak için her iki yağ vidasını gevşetin ve sökün. 2. Yağda su ve kirlilik kontrolü yapın. Salmastra söküldüyse yağ, salmastranın durumu hakkında iyi bir gösterge olacaktır. Not: Kullanılan yağ yerel düzenlemelere uygun şekilde atılmalıdır. 273
7.6 Servis setleri Pompa üzerinde çalışmaya başlamadan önce, sigortaların sökülmüş veya ana şalterin kapatılmış olduğundan emin olun. Elektrik beslemesinin kaza ile devreye girmemesini sağlayın. Tüm hareket eden parçalar duruyor olmalıdır. Tüm pompaları için aşağıdaki servis setleri mevcuttur. Servis setleri gerektiğinde sipariş edilebilir: Servis seti İçeriği Pompa tipi Sipariş numarası Salmastra seti Komple salmastra Tüm çeşitler 96106536 O-ring seti Yağ vidaları için o-ringler ve contalar Tüm çeşitler 96115107 Çark Yağ Ayar vidası, şaft vidası ve anahtarla birlikte çarkın tamamı Shell Ondina 917 tipi, 1 litre yağ. Yağ bölmesindeki gerekli yağ miktarı için bölüm 7. Bakım ve servis e bakın. SE1.50.65.09 96115096 SE1.50.65.11 96115097 SE1.50.65.15 96115098 SEV.65.65.09 96115110 SEV.65.65.11 96115099 SEV.65.65.15 96115100 Tüm çeşitler 96076171 Not: Kablo değişimleri Grundfos veya yetkili bir servis tarafından gerçekleştirilmelidir. 7.7 Kirli pompalar Not: Pompa, sağlığa zararlı veya toksik sıvılar için kullanıldıysa, kirlenmiş olarak sınıflandırılacaktır. Grundfos un pompaya servis sağlaması talep ediliyorsa, pompa servis için geri gönderilmeden önce Grundfos basınçlandırılan sıvı hakkındaki detayları bilmelidir. Aksi takdirde Grundfos pompanın servisini kabul etmeyebilir. Pompanın geri gönderilmesinden doğan muhtemel maliyetler müşteri tarafından ödenir. Bununla birlikte, pompa sağlığa zararlı veya toksik sıvılar için kullanıldığında herhangi bir servis uygulamasında (kim tarafından yapıldığı önemli değil) basınçlandırılan sıvının tüm detayları bulunmalıdır. Pompa servis için geri gönderilmeden önce, mümkün olan en iyi şekilde temizlenmelidir. 274
8. Arıza tespit tablosu Her hangi bir arızanın nedenini tespit etmeye başlamadan önce, sigortaların sökülmüş olduğundan veya ana şalterin kapalı olduğundan emin olun. Elektrik beslemesinin kaza ile devreye girmemesi sağlanmalıdır. Tüm dönen parçalar hareket etmiyor olmalıdır. Patlama ihtimali olan ortamlara monte edilen pompalara uygulanan tüm kurallara uyulmalıdır. Patlama ihtimali olan ortamlarda çalışma yapılmadığından emin olun. Arıza Sebebi Çözüm 1. Motor çalışmıyor. Sigortalar atıyor veya motor starteri hemen devreyi kesiyor. Dikkat: Motoru tekrar çalıştırmayın! 2. Pompa çalışıyor, fakat motor starteri kısa bir süre sonra devreyi kesiyor. 3. Pompa standart performansının ve güç tüketiminin altında çalışıyor. 4. Pompa çalışıyor, fakat sıvı basmıyor. 9. Hurdaya ayırma Bu ürünün veya parçaların hurdaya ayrılması aşağıdaki şekilde gerçekleştirilmelidir: 1. Yerel kamu veya özel atık toplama servisini kullanın. 2. Böyle bir atık servisinin bulunmadığı veya üründe kullanılan malzemelerin kabul edilmediği durumda, her hangi bir tehlikeli maddeyi veya ürünü en yakın Grundfos şirketine veya servis atölyesine teslim edin. a) Elektrik beslemesi arızalıdır; kısa devre vardır; kablo veya motor bobinlerinde arz kaçağı vardır. b) Yanlış sigorta tipi kullanımından dolayı sigorta atmıştır. Kabloyu ve motoru kontrol edin ve arızaları yetkili bir elektrikçiye onartın. Doğru tip sigorta takın. c) Pompa kirlilikten dolayı tıkalıdır. Çarkı temizleyin. d) Seviye sensörü, seviye flatörü veya elektrod ayarları kaçmış ya da arızalıdır. a) Motor starterindeki termik rolesinin ayarı düşüktür. b) Büyük voltaj düşmesine bağlı olarak akım tüketimi artmıştır. c) Pompa kirlilikten dolayı tıkalıdır. Her üç fazda akım tüketimi artmıştır. Seviye sensörlerini, seviye flatörlerini veya elektrodları kontrol edin. Röleyi bilgi etiketindeki teknik bilgilere uygun olarak ayarlayın. Motorun iki fazı arasındaki voltaj değerini ölçün. Tolerans: 10%/+6%. Çarkı temizleyin. d) Çark boşluğu ayarı yanlıştır. Çarkı tekrar ayarlayın, bölüm 7.2, şekil 9 ye bakın. a) Çark kirlilikten dolayı tıkalıdır. Çarkı temizleyin. b) Dönüş yönü yanlıştır. Dönüş yönünü kontrol edin ve muhtemelen elektrik beslemesinin her hangi iki fazını birbirleriyle değiştirin. Bölüm 6.2 Dönüş yönü ne bakın. a) Basma valfı kapalı veya tıkalıdır. Basma valfini kontrol edin, muhtemelen açın ve/veya temizleyin. b) Çek valf tıkalıdır. Çek valfi temizleyin. c) Pompada hava vardır. Pompanın havasını alın. 275
10. Teknik bilgiler ve çalıştırma koşulları Voltaj beslemesi 1 x 230 V 10%/+6%, 50 Hz. 3 x 230 V 10%/+6%, 50 Hz. 3 x 400 V 10%/+6%, 50 Hz. Bobin dirençleri Motor büyüklüğü 0,6 kw 0,9 kw 1,1 kw 0,6 kw 0,9 kw 1,1 kw 1,5 kw Bobin direnci * Tek faz İlk hareket bobini Ana bobin 4,5 Ω 2,75 Ω Üç faz 3 x 230 V 3 x 400 V 6,8 Ω 9,1 Ω Çalıştırma Saatte en fazla 30 defa çalıştırma. Pompalar aralıklı çalışma için dizayn edilmiştir. Basınçlandırılacak sıvının içine tamamen daldırıldığında, pompalar sürekli olarak da çalışabilir. Kısmen daldırılmış: Aralıklı çalışma (S3 - %40-10 dakika). (S3 - %40 = 4 dakika süreyle çalıştırma, 6 dakika durdurma). Tamamen daldırılmış: Sürekli çalışma (S1). Pompa eğrileri Pompa eğrilerine internetten www.grundfos.com adresinden ulaşabilirsiniz. Eğriler kılavuz olarak kullanılmalıdır. Garanti edilmiş eğriler olarak kullanılmamalıdır. Talep edildiğinde, örneğin servis gerektiğinde, tedarik edilen pompaların test eğrileri mevcuttur. Gürültü seviyesi Pompaların gürültü seviyesi makinelerle ilgili AT Konsey Direktifi 98/37/EC de belirtilen sınır değerlerinin altındadır. * Tablodaki değerler kabloyu içermez. Kablolardaki direnç: 2 x 10 m, yaklaşık 0,28 Ω. Koruma sınıfı IP 68 a uygun IEC 60 529. Ex koruması CE II 2 G, EEx d IIB T4. EN 50 018 e göre. Yalıtım sınıfı F (155 C). ph değeri Daimi montajlarda kullanılan pompaları 4-10 arasında değişen ph değerlerinde çalışabilir. Sıvı sıcaklığı 0 C den +40 C ye kadar. Kısa süre çalıştırma için +60 C ye kadar. Patlamayan pompalar sıcaklığı 40 C den daha fazla olan sıvıları basınçlandırmada kullanılmamalıdır. Basınçlandırılan sıvıların yoğunluğu Maksimum 1100 kg/m³. Daha yüksek değerler için Grundfos a başvurun. Montaj derinliği Sıvı seviyesinin maksimum 10 metre altı. 276
GRUNDFOS SERVİSLERİ/TÜRKİYE CİHAN TEKNİK Cemal Bey cadde Turgut Reys çıkmazı no: 5/A Maltepe-ISTANBUL Tel: (0216) 383 97 20 Fax: (0216) 383 49 98 KAYA ELEKTRİK Örnek mah. G4 sok. no: 24 Ümraniye-İSTANBUL Tel: (0216) 324 30 20 Fax: (0216) 317 37 08 AYDIN ELEKTRİK Necati Bey cadde Alipaşa Değirmen sok. no: 6 Karaköy-ISTANBUL Tel: (0212) 249 51 54 Fax: (0212) 293 36 11 ÇETİNSER İkitelli Organize San. Böl. Saraçlar sit. 14. Blok no:1067 İkitelli-İSTANBUL Tel: (0212) 485 99 22-23 Fax: (0212) 485 99 24 MURAT SU İskitler Demir San. Çarşısı. Antalya cadde Yeryüzü sok. no: 11 İskitler-ANKARA Tel: (0312) 341 14 33 Fax: (0312) 341 69 59 DAMLA POMPA 1203/4 sok. no: 2E Yenişehir-IZMIR Tel: (0232) 449 02 48 Fax: (0232) 459 43 05 MEYTEK Altındağ mah. 161. sok. no: 7/A ANTALYA Tel: (0242) 243 76 73 Fax: (0242) 244 08 72 SERVETLER İsmet İnönü cadde no: 22 İSKENDERUN Tel: (0326) 614 06 67 Fax: (0326) 614 33 28 ESER BOBİNAJ Tarla Mh. Sultanşah cadde no: 10/a KONYA Tel: (0332) 351 43 52 Fax: (0332) 254 59 67 ÇAĞRI Eski Sanayi Bölgesi 3. Cadde no: 3/a KAYSERİ Tel: (0352) 320 19 64 Fax: (0352) 330 37 36 AKS-JET ELEKTRIK Şahkulubey cadde no: 63A Kızıltepe-MARDİN Tel: (0482) 312 71 68 Fax: (0482) 312 95 06 ÖZYÜREK Çankaya mah. 159. Sk. no: 28 33070 MERSİN Tel: (0324) 233 28 96 Fax: (0324) 233 58 91 ANADOLU ELEKTRİK Atisan 8. Sok. no: 61 Ostim ANKARA Tel: (0312) 354 71 68 Fax: (0312) 365 09 07 ALTEMAK Des San. sit. 113. Sok. C O4 blok no: 5 Yenidudullu-İSTANBUL Tel: (0216) 466 94 45 Fax: (0216) 415 27 94 ARI MOTOR Aydıntepe Mh. Küçük oto san. sitesi A2 blok no: 20 Tuzla-İSTANBUL Tel: (0216) 493 60 58 Fax: (0216) 493 60 58 DETAY MÜHENDİSLİK Şeyhsinan mah. Kumyol cadde no: 27 Çorlu-TEKİRDAĞ Tel: (0282) 654 83 59 Fax: (0282) 654 83 59 TEKNİK BOBİNAJ Demirtaşpaşa mah. Refah İşhanı no: 31/1 BURSA Tel: (0224) 221 60 05 Fax: (0224) 221 60 05 FLAŞ ELEKTRİK 19 Mayis San. sit. Adnan Kahveci Bulvarı Krom cadde 96. sok. no: 27 Kutlıkent-SAMSUN Tel: (0362) 266 58 13 Fax: (0362) 266 58 14 USER POMPA Güngören Bağcılar san. sit. 20. blok no:38 İkitelli-İSTANBUL Tel: (0212) 549 03 33 Fax: (0212) 549 03 33 GRUNDFOS MERKEZ SERVİSİ Tuzla Mermerciler Organize sanayi böl. Aydınlı mah. TEM yan yol cadde 126 Parsel Tuzla-İSTANBUL Tel: (0216) 593 05 42 (3.hat) Fax: (0216) 593 04 54 Değiştirme hakkı tarafımızca saklıdır. 277