PAŞABAHÇE CAM SANAYİ VE TİCARET A.Ş. 1 Ocak-30 EYLÜL 2011 ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR

PAŞABAHÇE CAM SANAYİ VE TİCARET A.Ş. 1 Ocak-30 EYLÜL 2011 ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR

1 OCAK - 30 EYLÜL 2011 ARA HESAP DÖNEMĠNE AĠT KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLAR ĠÇĠNDEKĠLER SAYFA KONSOLĠDE BĠLANÇO... 1-2 KONSOLĠDE KAPSAMLI GELĠR TABLOSU... 3 KONSOLĠDE ÖZKAYNAK DEĞĠġĠM TABLOSU... 4 KONSOLĠDE NAKĠT AKIM TABLOSU... 5... 6-60 NOT 1 GRUBUN ORGANĠZASYONU VE FAALĠYET KONUSU... 6 NOT 2 KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR... 6-24 NOT 3 ĠġLETME BĠRLEġMELERĠ... 24 NOT 4 Ġġ ORTAKLIKLARI... 24 NOT 5 NAKĠT VE NAKĠT BENZERLERĠ... 25 NOT 6 FĠNANSAL YATIRIMLAR... 26-27 NOT 7 FĠNANSAL BORÇLAR... 27-28 NOT 8 TĠCARĠ ALACAK VE BORÇLAR... 28-29 NOT 9 STOKLAR... 30 NOT 10 MADDĠ DURAN VARLIKLAR... 31-32 NOT 11 MADDĠ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR... 33 NOT 12 KARġILIKLAR, KOġULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER... 34 NOT 13 TAAHHÜTLER... 35 NOT 14 ÇALIġANLARA SAĞLANAN FAYDALAR... 35-36 NOT 15 DĠĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER... 36-37 NOT 16 ÖZKAYNAKLAR... 37-38 NOT 17 YATIRIM AMAÇLI GAYRĠMENKULLER... 39 NOT 18 SATIġLAR VE SATIġLARIN MALĠYETĠ... 39-40 NOT 19 ARAġTIRMA VE GELĠġTĠRME GĠDERLERĠ, PAZARLAMA, SATIġ VE DAĞITIM GĠDERLERĠ, GENEL YÖNETĠM GĠDERLERĠ... 40 NOT 20 DĠĞER FAALĠYET GELĠRLERĠ... 41 NOT 21 DĠĞER FAALĠYET GĠDERLERĠ... 41 NOT 22 FĠNANSAL GELĠR... 41 NOT 23 FĠNANSAL GĠDERLER... 41 NOT 24 VERGĠ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERĠ... 42-45 NOT 25 ĠLĠġKĠLĠ TARAF AÇIKLAMALARI... 46-51 NOT 26 FĠNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RĠSKLERĠN NĠTELĠĞĠ VE DÜZEYĠ... 52-58 NOT 27 FĠNANSAL ARAÇLAR... 59-60 NOT 28 BĠLANÇO TARĠHĠNDEN SONRAKĠ OLAYLAR... 60

30 EYLÜL 2011 VE 31 ARALIK 2010 TARĠHLERĠ ĠTĠBARIYLA KONSOLĠDE BĠLANÇOLAR Varlıklar Dönen varlıklar: Dipnot 30 Eylül 31 Aralık Referansları 2011 2010 Nakit ve nakit benzerleri 5 209.273.596 210.082.556 Ticari alacaklar 206.805.469 155.499.871 - İlişkili taraflardan ticari alacaklar 25 122.246.033 93.053.186 - Diğer ticari alacaklar 8 84.559.436 62.446.685 Diğer alacaklar 38.073.930 31.371.119 - İlişkili taraflardan alacaklar 25 38.073.930 31.371.119 Stoklar 9 323.181.419 254.885.597 Diğer dönen varlıklar 15 32.550.479 16.007.354 Toplam dönen varlıklar 809.884.893 667.846.497 Duran varlıklar: Finansal yatırımlar 6 57.332.544 62.597.717 Yatırım amaçlı gayrimenkuller 17 208.591.215 - Maddi duran varlıklar 10 558.195.993 503.081.675 Maddi olmayan duran varlıklar 11 4.528.427 5.774.596 ĠliĢkili taraflardan diğer alacaklar 25 1.198.359 6.903.826 ErtelenmiĢ vergi varlığı 24 3.834.030 1.236.542 Diğer duran varlıklar 15 9.716.618 614.037 Toplam duran varlıklar 843.397.186 580.208.393 Toplam Varlıklar 1.653.282.079 1.248.054.890 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 1

30 EYLÜL 2011 VE 31 ARALIK 2010 TARĠHLERĠ ĠTĠBARIYLA KONSOLĠDE BĠLANÇOLAR Yükümlülükler Kısa vadeli yükümlülükler: Dipnot 30 Eylül 31 Aralık Referansları 2011 2010 Finansal borçlar 7 93.603.013 85.795.944 Banka kredileri 7 43.612.621 26.176.061 Şişecam Grup şirketleri tarafından kullandırılan krediler 7-25 49.990.392 59.619.883 Ticari borçlar 8 84.687.904 69.453.325 İlişkili taraflara ticari borçlar 25 28.657.272 23.590.274 Diğer ticari borçlar 8 56.030.632 45.863.051 Dönem karı vergi yükümlülüğü 24 8.116.951 7.434.194 Borç karģılıkları 12 8.159.997 5.999.409 ÇalıĢanlara sağlanan faydalar 14 1.907.367 1.360.593 Diğer kısa vadeli yükümlülükler 15-25 143.739.614 67.868.209 Toplam kısa vadeli yükümlülükler 340.214.846 237.911.674 Uzun vadeli yükümlülükler: Finansal borçlar 7 211.124.748 230.354.250 Banka kredileri 7 42.275.550 52.704.546 Şişecam Grup şirketleri tarafından kullandırılan krediler 7-25 168.849.198 177.649.704 ÇalıĢanlara sağlanan faydalar 14 48.536.075 49.857.186 ErtelenmiĢ vergi yükümlülüğü 24 19.393.342 10.437.128 Diğer uzun vadeli yükümlülükler 15 217.832 - Toplam uzun vadeli yükümlülükler 279.271.997 290.648.564 Özkaynaklar Sermaye 16 200.565.800 200.565.800 Sermaye düzeltmesi farkları 70.157.501 70.157.501 Kârdan ayrılmıģ kısıtlanmıģ yedekler 16 160.210.075 85.898.830 Değer artıģ fonları 189.830.360 4.708.696 Yabancı para çevrim farkları 50.145.487 13.491.913 GeçmiĢ yıllar karları 16 196.600.318 162.681.723 Net dönem karı 88.683.789 108.229.840 Ana ortaklığa ait özkaynaklar 956.193.330 645.734.303 Azınlık payları 16 77.601.906 73.760.349 Toplam özkaynaklar 1.033.795.236 719.494.652 Toplam yükümlülükler ve özkaynaklar 1.653.282.079 1.248.054.890 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 2

30 EYLÜL TARĠHLERĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEMLERE AĠT KONSOLĠDE KAPSAMLI GELĠR TABLOLARI Dipnot 1 Ocak 30 1 Ocak 30 Referansları Eylül 2011 Eylül 2010 SatıĢ gelirleri 18 826.663.374 702.919.675 SatıĢların maliyeti (-) 18 (520.224.734) (468.442.307) Brüt kar 306.438.640 234.477.368 Pazarlama, satıģ ve dağıtım giderleri (-) 19 (110.530.197) (93.322.997) Genel yönetim giderleri (-) 19 (65.596.136) (56.934.497) AraĢtırma ve geliģtirme giderleri (-) 19 (11.279.498) (10.180.404) Diğer faaliyet gelirleri 20 7.201.278 3.502.419 Diğer faaliyet giderleri (-) 21 (5.204.789) (4.513.885) Faaliyet karı 121.029.298 73.028.004 Finansal gelirler 22 413.608.886 221.449.756 Finansal giderler (-) 23 (413.390.851) (223.724.372) Vergi öncesi kar 121.247.333 70.753.388 Dönem vergi gideri 24 (20.210.278) (10.427.459) Dönem karı 101.037.055 60.325.929 Diğer kapsamlı gelir/(gider) Yabancı para çevrim farklarındaki değiģim 36.653.574 (4.925.853) Finansal varlık değer (azalıģı)/artıģı (5.249.708) 715.081 Duran varlık değer artıģ fonundaki değiģim 200.114.617 - Diğer kapsamlı gelir kalemlerine iliģkin vergi gideri (9.743.245) (35.754) Vergi sonrası diğer kapsamlı gelir/(gider) 221.775.238 (4.246.526) Toplam kapsamlı gelir 322.812.293 56.079.403 Dönem karı dağılımı Ana ortaklık payları 88.683.789 51.939.749 Azınlık payları 12.353.266 8.386.180 101.037.055 60.325.929 Hisse baģına kazanç 0,442 0,259 Toplam kapsamlı gelirin dağılımı Ana ortaklık payları 310.459.027 47.693.223 Azınlık payları 12.353.266 8.386.180 322.812.293 56.079.403 Hisse baģına kazanç 1,548 0,238 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 3

30 EYLÜL TARĠHLERĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEMLERE AĠT KONSOLĠDE ÖZKAYNAK DEĞĠġĠM TABLOLARI Sermaye Sermaye Düzeltmesi Farkları Değer ArtıĢ Fonları Yabancı Para Çevrim Farkları Kardan Ayrılan KısıtlanmıĢ Yedekler GeçmiĢ Yıllar Karları Net Dönem Karı Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Toplamı Azınlık Payları Toplam Özkaynaklar 1 Ocak 2010 itibarıyla bakiye 200.565.800 70.157.501-15.616.145 84.708.516 137.268.673 26.603.364 534.919.999 65.381.258 600.301.257 Yedeklere transfer - - - - 1.190.314 25.413.050 (26.603.364) - - - Dağıtılan temettü - - - - - - - (2.137.927) (2.137.927) Dönem içerisindeki toplam kapsamlı gelir - - 679.327 (4.925.853) - - 51.939.749 47.693.223 8.386.180 56.079.403 30 Eylül 2010 itibarıyla bakiye 200.565.800 70.157.501 679.327 10.690.292 85.898.830 162.681.723 51.939.749 582.613.222 71.629.511 654.242.733 1 Ocak 2011 itibarıyla bakiye 200.565.800 70.157.501 4.708.696 13.491.913 85.898.830 162.681.723 108.229.840 645.734.303 73.760.349 719.494.652 Sermaye artırımı - - - - - - - - - - Yedeklere transfer - - - - 74.311.245 33.918.595 (108.229.840) - - - Dağıtılan temettü - - - - - - - - (8.511.709) (8.511.709) Dönem içerisindeki toplam kapsamlı gelir - - 185.121.664 36.653.574 - - 88.683.789 310.459.027 12.353.266 322.812.293 30 Eylül 2011 itibarıyla bakiye 200.565.800 70.157.501 189.830.360 50.145.487 160.210.075 196.600.318 88.683.789 956.193.330 77.601.906 1.033.795.236 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 4

30 EYLÜL TARĠHLERĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEMLERE AĠT KONSOLĠDE NAKĠT AKIM TABLOLARI Dipnot 1 Ocak 30 1 Ocak 30 Referansları Eylül 2011 Eylül 2010 ĠĢletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları Net dönem karı 101.037.055 60.325.929 Net dönem karı / (zararını) iģletme faaliyetlerinden elde edilen nakit akımına getirmek için yapılan düzeltmeler - Maddi varlıkların amortismanı 10 67.057.372 64.017.997 - Maddi olmayan varlıkların itfa payları 11 1.282.732 1.030.272 - Maddi duran varlık satıģ kar zararları 20 (2.962.171) (425.000) - Kıdem tazminatı karģılık gideri 14 3.772.585 3.814.763 - ġüpheli alacaklar karģılığındaki değiģim 8 2.607.427 222.016 - Stok değer düģüģ karģılığındaki değiģim 9 119.635 2.962.460 - Diğer çeģitli karģılıklardaki değiģim 12-14 2.707.362 2.255.406 - Diğer çeģitli gelir tahakkuklarındaki değiģim 15 (1.018.515) (1.610.175) - Finansal varlık satıģ karı / (zararı) 22-23 (103.467) (865.273) - Faiz gelirleri 22 (6.889.909) (6.927.500) - Faiz giderleri 23 11.954.109 16.665.739 - Temettü gelirleri 22 (11.104) (144.445) - Vergi tahakkuku 24 20.210.278 10.427.459 ĠĢletme sermayesindeki değiģim öncesi faaliyetlerden elde edilen nakit akım 199.763.389 151.749.648 - Ticari alacaklar 8 (24.768.686) (9.374.675) - Stoklar 9 (68.544.704) (7.546.784) - ĠliĢkili Ģirketlerden alacaklar 25 (30.190.191) 24.121.356 - Diğer alacaklar ve dönen varlıklar 15 (16.016.556) (9.483.850) - Ticari borçlar 8 10.167.581 1.799.357 - ĠliĢkili Ģirketlere borçlar 25 45.639.663 77.380.056 - Diğer borçlar ve gider tahakkukları 12-14-15 35.516.572 19.141.293 Faaliyetlerden elde edilen nakit 151.567.068 247.786.401 - Ödenen faizler 23 (11.954.109) (16.665.739) - Ödenen vergiler 15-24 (25.168.022) (6.981.920) - Ödenen kıdem tazminatı 14 (5.110.032) (4.831.009) ĠĢletme faaliyetlerinden elde edilen net nakit 109.334.905 219.307.733 Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları - Maddi duran varlık alımları 10 (104.037.494) (48.936.462) - Maddi olmayan duran varlık alımları 11 (31.121) (46.721) - Maddi duran varlık satımları 10-20 5.900.891 16.901.839 - Temettü gelirleri 22 11.104 142.785 - Alınan faizler 22 6.889.909 6.927.500 - Finansal varlık alım etkisi 6 - (6.006.300) - Finansal varlık satım etkisi 6 103.467 1.377.159 - Sabit kıymet avansları ve peģin ödenen giderler 15 (9.102.581) (1.338.729) - Yabancı para çevrim farkı değiģimi 16 7.580.557 2.079.569 Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit (92.685.268) (28.899.360) Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları - Finansal borçlardaki değiģim 7 (11.422.433) (238.381.578) - Ödenen temettüler 16 (8.511.709) (2.137.927) Finansman faaliyetlerinden (kullanılan) / elde edilen nakit (19.934.142) (240.519.505) Nakit ve nakit benzeri kalemlerdeki net değiģim 5 (3.284.505) (50.111.132) Dönem baģı nakit ve nakit benzeri kalemler 5 210.082.556 255.402.265 Dönem sonu nakit ve nakit benzeri kalemler 5 206.798.051 205.291.133 Takip eden dipnotlar konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçasını oluģtururlar. 5

30 EYLÜL 2011 TARĠHĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEME AĠT NOT 1 - GRUBUN ORGANĠZASYONU VE FAALĠYET KONUSU PaĢabahçe Cam sanayi ve Ticaret A.ġ. Grubu ( Grup ), PaĢabahçe Cam Sanayi ve Ticaret A.ġ. ( ġirket ) ile 3 bağlı ortaklık ve 3 müģterek yönetime tabi iģletmeden oluģmaktadır. ġirket 1957 yılında Türkiye de kurulmuģtur. ġirketin doğrudan sahibi Türkiye ġiģe ve Cam Fabrikaları A.ġ. ( ġiģecam ) olmakla beraber nihai kontrol gücüne sahip olan taraf Türkiye ĠĢ Bankası A.ġ. dir. ġirketin fiili faaliyet konusu cam üretimi ve pazarlamasıdır. ġirket in kayıtlı adresi: ĠĢ Kuleleri Kule 3, 4. Levent 34330, BeĢiktaĢ/Ġstanbul ġirket, operasyonlarının önemli bir bölümünü ġiģecam Grup Ģirketleri ile yürütmektedir. Kategorilere göre çalıģan sayıları aģağıdaki gibidir: 30 Eylül 2011 31 Aralık 2010 Aylık ücretli personel 1.156 1.144 Saat ücretli personel 3.304 3.187 Toplam 4.460 4.331 NOT 2 - KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR 2.1 Sunuma ĠliĢkin Temel Esaslar Finansal Tabloların Hazırlanış Esasları ve Önemli Muhasebe Politikaları ġirket, Türkiye de yerleģik bağlı ortaklıkları ve müģterek yönetime tabi iģletmeleri, yasal defterlerini ve kanuni finansal tablolarını Türk Ticaret Kanunu ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar ve müģterek yönetime tabi iģletmeler muhasebe kayıtlarını ve yasal finansal tablolarını faaliyette bulundukları ülkelerin para birimleri cinsinden ve o ülkelerin mevzuatına uygun olarak hazırlamaktadırlar. Sermaye Piyasası Kurulu ( SPK ), Seri: XI, No: 29 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya ĠliĢkin Esaslar Tebliğ ( Seri: XI, No: 29 sayılı Tebliğ ) ile iģletmeler tarafından düzenlenecek finansal raporlar ile bunların hazırlanması ve ilgililere sunulmasına iliģkin ilke, usul ve esasları belirlemektedir. Bu Tebliğ, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra baģlayan hesap dönemlerine ait ilk ara dönem finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiģtir. Bu tebliğe istinaden, iģletmelerin finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama Standartları na ( UMS/UFRS ) göre hazırlamaları gerekmektedir. Ancak Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu ( UMSK ) tarafından yayımlananlardan farkları Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu ( TMSK ) tarafından ilan edilinceye kadar UMS/UFRS ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykırı olmayan, TMSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları ( TMS/TFRS ) esas alınacaktır. 6

30 EYLÜL 2011 TARĠHĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEME AĠT NOT 2 - KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (Devamı) Finansal Tabloların Hazırlanış Esasları ve Önemli Muhasebe Politikaları (Devamı) Rapor tarihi itibarıyla, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin UMSK tarafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından henüz ilan edilmediğinden dolayı, iliģikteki finansal tablolar SPK Seri: XI, No: 29 sayılı Tebliğ i çerçevesinde UMS/UFRS ye göre hazırlanmıģ olup finansal tablolar ve dipnotlar, SPK tarafından 14 Nisan 2008 ve 9 Ocak 2009 tarihli duyurular ile uygulanması zorunlu kılınan formatlara uygun olarak sunulmuģtur. Grup, muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve kanuni finansal tablolarının hazırlanmasında, SPK tarafından çıkarılan prensipleri ve Ģartları, Türk Ticaret Kanunu ( TTK ), vergi mevzuatı ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı ( Maliye Bakanlığı ) tarafından çıkarılan Tekdüzen Hesap Planı Ģartlarını esas almaktadır. SPK Finansal Raporlama Standartları na göre hazırlanan bu konsolide finansal tablolar, gerçeğe uygun değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin dıģında, tarihi maliyet esası baz alınarak Türk Lirası olarak hazırlanmıģtır. Konsolide finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmıģ kanuni kayıtlara SPK Finansal Raporlama Standartları uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiģtir. Kullanılan Para Birimi Grup un her iģletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuģtur. Her iģletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, ġirket in fonksiyonel para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası ( TL ) cinsinden ifade edilmiģtir. Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi SPK nın 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı Kararı uyarınca, Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları na (UFRS uygulamasını benimseyenler dahil) uygun olarak finansal tablo hazırlayan Ģirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiģtir. Buna istinaden, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren UMSK tarafından yayımlanmıģ 29 No lu Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı ( UMS / TMS 29 ) uygulanmamıģtır. İşletmenin Sürekliliği Varsayımı Konsolide finansal tablolar, ġirket in ve konsolidasyona dahil edilen iģtirak, bağlı ortaklık ve müģterek yönetime tabi iģletmelerin önümüzdeki bir yılda ve faaliyetlerinin doğal akıģı içerisinde varlıklarından fayda elde edeceği ve yükümlülüklerini yerine getireceği varsayımı altında iģletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanmıģtır. Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkân vermek üzere, Grup un cari dönem konsolide finansal tabloları önceki dönemle karģılaģtırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karģılaģtırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır. 7

30 EYLÜL 2011 TARĠHĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEME AĠT NOT 2 - KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (Devamı) Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi (Devamı) Konsolide finansal tablolar, konsolidasyon esaslarına göre hazırlanan ġirket in, Bağlı Ortaklıkları nın, MüĢterek Yönetime Tabi ĠĢletmeleri nin ve ĠĢtirakleri nin hesaplarını içerir. Konsolidasyon kapsamına dahil edilen Ģirketlerin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, SPK Finansal Raporlama Standartları na uygunluk ve Grup tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından, gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yapılmıģtır. Yabancı Ülkelerde Faaliyet Gösteren Bağlı Ortaklıkların Finansal Tabloları Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren iģtirak, bağlı ortaklık ve müģterek yönetime tabi ortaklıkların finansal tabloları, faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklere uygun olarak hazırlanmıģ olup SPK Finansal Raporlama Standartları uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiģtir. Ġlgili yabancı ortaklıkların varlık ve yükümlülükleri konsolide bilanço tarihindeki döviz kuru, gelir ve giderler ortalama döviz kuru kullanılarak Türk Lirası na çevrilmiģtir. KapanıĢ ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları özkaynak içerisindeki yabancı para çevrim farkları kalemi altında takip edilmektedir. Konsolidasyon kapsamındaki yurtdıģı faaliyetlerinin çevriminde kullanılan kurlar aģağıdaki gibidir: 30 Eylül 2011 30 Eylül 2010 31 Aralık 2010 Döviz Cinsi Dönem Sonu Dönem Ortalaması Dönem Sonu Dönem Ortalaması Dönem Sonu Dönem Ortalaması ABD DOLARI 1,84530 1,61813 1,45120 1,51419 1,54600 1,49904 EURO 2,51570 2,27734 1,97540 1,99254 2,04910 1,98857 BULGAR LEVASI 1,28626 1,16439 1,01001 1,01877 1,04769 1,01674 RUS RUBLESĠ 0,05732 0,05578 0,04773 0,05005 0,05073 0,04936 Konsolidasyona ĠliĢkin Esaslar Bağlı Ortaklıklar Kontrol, bir iģletmenin faaliyetlerinden fayda elde etmek amacıyla finansal ve operasyonel politikaları üzerinde kontrol gücünün olması ile sağlanır. Bağlı Ortaklıklar, ġirket in ya (a) doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan ve ġirket in üzerinde oy haklarına sahip olduğu hisseler neticesinde Ģirketlerdeki hisselerle ilgili oy hakkının %50 den fazlasını kullanma yetkisine sahip olduğu ya da (b) oy hakkının %50 den fazlasını kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte mali ve iģletme politikaları üzerinde fiili hâkimiyet etkisini kullanmak suretiyle, mali ve iģletme politikalarını ġirket in menfaatleri doğrultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahip olduğu Ģirketleri ifade eder. 8

30 EYLÜL 2011 TARĠHĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEME AĠT NOT 2 - KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (Devamı) AĢağıda yer alan tablo 30 Eylül 2011 tarihi itibarıyla konsolidasyona tabi tutulan Bağlı Ortaklıkların oy hakları ve etkin ortaklık oranlarını göstermektedir: Kayıtlı Oy Etkin ortaklık Faaliyet Bağlı Ortaklıklar olduğu ülke hakları % oranları % konusu PaĢabahçe EskiĢehir Cam San. ve Tic. A.ġ. Türkiye 69.24 69.24 Cam eģya PaĢabahçe Investment BV Hollanda 100.00 100.00 Yatırım OOO Posuda Rusya 100.00 100.00 Cam eģya Bağlı Ortaklıklar, faaliyetleri üzerindeki kontrolün Grup a transfer olduğu tarihten itibaren konsolidasyon kapsamına alınmıģ ve kontrolün ortadan kalktığı tarihte de konsolidasyon kapsamından çıkartılmıģtır. Gerekli görüldüğünde, Bağlı Ortaklıklar için uygulanan muhasebe politikaları Grup tarafından uygulanan muhasebe politikaları ile tutarlılığın sağlanması amacıyla değiģtirilmiģtir. Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların sonuçları, satın alım tarihinden sonra veya elden çıkarma tarihine kadar konsolide kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir. Bağlı Ortaklıklar a ait bilançolar ve gelir tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiģ olup ġirket ve Bağlı Ortaklıklar ın sahip olduğu payların kayıtlı iģtirak değerleri, ilgili özkaynaklar ile karģılıklı olarak netleģtirilmiģtir. ġirket ile Bağlı Ortaklıklar arasındaki grup içi iģlemler ve bakiyeler konsolidasyon iģlemi sırasında netleģtirilmiģtir. ġirket in sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynaklar ve kapsamlı gelir tablosu hesaplarından netleģtirilmiģtir. Konsolide bağlı ortaklıkların net varlıklarındaki ana ortaklık dıģı paylar Grup un özkaynağının içinde ayrı olarak belirtilir. Ana ortaklık dıģı paylar, ilk iģletme birleģmelerinde oluģan (Dipnot 2.5) bu paylar ile birleģme tarihinden itibaren özkaynakta meydana gelen değiģikliklerdeki ana ortaklık dıģı payların toplamından oluģur. Konsolide edilen bir bağlı ortaklığın ana ortaklık dıģı paya düģen birikmiģ zararları, söz konusu bağlı ortaklığın ana ortaklık dıģı özsermaye tutarını aģabilir. Bu durumda birikmiģ zarar ve ana ortaklık dıģı paya düģecek daha sonraki cari yıl zararları, ana ortaklık dıģı pay ile iliģkilendirilir. 30 Eylül 2011 tarihi itibarıyla finansal pozisyonu ve aynı tarihte sona eren döneme ait faaliyet sonucu, gerek tek baģına gerekse topluca, konsolide finansal tablolara göre parasal önemlilik arz etmeyen Bağlı Ortaklıkların finansal tabloları konsolide edilmemiģtir. Bu bağlı ortaklıklar, konsolide finansal tablolarda, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmıģlardır (Not 6). 9

30 EYLÜL 2011 TARĠHĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEME AĠT NOT 2 - KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (Devamı) MüĢterek Yönetime Tabi Ortaklıklardaki Paylar MüĢterek Yönetime Tabi Ortaklıklar, ġirket ve Bağlı Ortaklıklar ı ile bir veya daha fazla müteģebbis ortak tarafından müģtereken yönetilmek üzere, bir ekonomik faaliyetin üstlenilmesi için bir sözleģme dahilinde oluģturulan Ģirketleri ifade etmektedir. Grup, bu müģterek kontrolü, kendisinin doğrudan ya da dolaylı olarak sahip olduğu hisselerden yararlanarak sağlamaktadır. MüĢterek Yönetime Tabi Ortaklıklar oransal konsolidasyon yöntemi kullanılmak suretiyle konsolidasyon kapsamına alınırlar. Oransal konsolidasyon yönteminde, MüĢterek Yönetime Tabi Ortaklıklar a ait finansal tablolarda yer alan varlık, yükümlülük, özkaynaklar, gelir ve giderler Grup un sahip olduğu etkin ortaklık oranları ile konsolidasyon iģlemine tabi tutulmaktadır. MüĢterek kontrol edilen varlıklardan kaynaklanan yükümlülük ve giderler, tahakkuk esasına göre muhasebeleģtirilir. MüĢterek kontrole tabi ortaklıkların varlıklarının kullanılmasından ya da söz konusu varlıkların satıģından elde edilen gelirden Grup a düģen pay, ilgili ekonomik faydaların Grup a akıģının muhtemel olması ve tutarlarının güvenilir bir Ģekilde ölçülebilmesi halinde kayda alınır. MüĢterek kontrol edilen bir iģletmedeki Grup payının satın alımından kaynaklanan Ģerefiyenin muhasebeleģtirilmesinde, bağlı ortaklık alımından kaynaklanan Ģerefiye için uygulanan muhasebe politikası uygulanır (Not 2.5). Grup ile Grup un müģterek olarak kontrol ettiği ortaklıkların arasındaki iģlemler neticesinde oluģan gerçekleģmemiģ kar ve zararlar, Grup un müģterek yönetime tabi ortaklıktaki payı oranında elimine edilir. Grup un müģterek yönetime tabi iģletmelerdeki önemli ortaklık oranları aģağıda belirtilmiģtir: 30% ortaklık oranı ve eģit oy hakkı ile Hollanda ve Bulgaristan da kurulmuģ olan müģterek yönetime tabi ortaklıkları Trakya Cam Investment BV, Trakya Cam Bulgaria EAD ve Trakya Cam Logistics EAD dir (Not 4). Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Grup un toplam oy haklarının %20 ye kadar veya %20 nin üzerinde olmakla birlikte Grup un önemli bir etkiye sahip olmadığı veya konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teģkil etmeyen, teģkilatlanmıģ piyasalarda iģlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir Ģekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karģılık düģüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıģtır. Grup un toplam oy haklarının %20 nin altında olduğu veya Grup un önemli bir etkiye sahip olmadığı ve aktif piyasalarda kote pazar fiyatları olan ve rayiç değerleri güvenilir bir Ģekilde hesaplanabilen satılmaya hazır finansal varlıklar, rayiç (gerçeğe uygun) değerleriyle konsolide finansal tablolara yansıtılmıģtır (Not 6). 2.2 Muhasebe Politikalarındaki DeğiĢiklikler Muhasebe politikalarında yapılan önemli değiģiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. 10

30 EYLÜL 2011 TARĠHĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEME AĠT NOT 2 - KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (Devamı) 2.3 Muhasebe Tahminlerindeki DeğiĢiklikler ve Hatalar Muhasebe tahminlerindeki değiģiklikler, yalnızca bir döneme iliģkin ise, değiģikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere iliģkin ise, hem değiģikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Grup un cari yıl içerisinde muhasebe tahminlerinde önemli bir değiģikliği olmamıģtır. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. 2.4 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (UFRS) değiģiklikler Grup cari dönemde Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) ve UMSK nın Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi (UFRYK) tarafından yayınlanan ve 1 Ocak 2011 tarihinde baģlayan yıla ait dönemler için geçerli olan yeni ve revize edilmiģ TMS/TFRS lerdeki değiģiklik ve yorumlardan Grup un finansal tabloları üzerinde etkisi olan değiģiklik ve yorumları uygulamıģtır. 1 Ocak 2011 tarihinde baģlayan yıllık dönemler ve yine 1 Ocak 2011 tarihinde baģlayan yıla ait ara dönemler için geçerli olan değiģiklik ve yorumlar: - UMS 24 (Revize), ĠliĢkili Taraf Açıklamaları - UFRS 1 (DeğiĢiklik), UFRS nin Ġlk Defa Uygulanması - UMS 32 (DeğiĢiklik), Finansal Araçlar: Sunum - UFRYK 14, Asgari Fonlama Gerekliliğinin PeĢin Ödenmesi - UFRYK 19 Finansal Borçların Özkaynağa Dayalı Finansal Araçlarla Ödenmesi - 2010 Yıllık GeliĢtirme Projesi kapsamındaki standartlar 1 Ocak 2011 tarihinden sonra baģlayan finansal dönemler için geçerlidir. Sözkonusu proje, aģağıdaki 6 standart ve 1 yorumdaki değiģiklikleri içermektedir: > UFRS 1 UFRS nin Ġlk Defa Uygulanması > UFRS 3 ĠĢletme BirleĢmeleri > UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar > UMS 1 Finansal Tabloların Sunumu > UMS 27 Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar > UMS 34 Ara Dönem Finansal Raporlama > UFRYK 13 MüĢteri Sadakat Programları 30 Eylül 2011 tarihinde henüz yürürlüğe girmemiģ standart, değiģiklik ve yorumlar - UFRS 7 (DeğiĢiklik), Finansal Araçlar: Açıklamalar - UFRS 1 (DeğiĢiklik), UFRS nin Ġlk Defa Uygulanması - UMS 12 (DeğiĢiklik), Gelir Vergileri - UMS 19 (DeğiĢiklik), ÇalıĢanlara Sağlanan Faydalar - UMS 1 (DeğiĢiklik), Finansal Tabloların Sunumu - UFRS 9, Finansal Araçlar - UFRS 10, Konsolide Finansal Tablolar - UFRS 11, Ortak Düzenlemeler - UFRS 12, Diğer ĠĢletmelerdeki Paylar ile Ġlgili Açıklamalar - UFRS 13, Makul Değer Ölçümü - UMS 27, Bireysel Finansal Tablolar 11

30 EYLÜL 2011 TARĠHĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEME AĠT NOT 2 - KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (Devamı) - UMS 28, ĠĢtirakler ve iģ ortaklıkları Grup yukarıda yer alan değiģikliklerin operasyonlarına olan etkilerini değerlendirip geçerlilik tarihinden itibaren uygulayacaktır. Yukarıdaki standart ve yorumların uygulanmasının gelecek dönemlerde Grup un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etki yaratmayacağı beklenmektedir. 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Gelirlerin kaydedilmesi Gelirler, mal ve hizmet satıģlarından alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satıģlar, teslim edilmiģ malların ve gerçekleģmiģ hizmetlerin fatura bedelinin, satıģ indirimleri ve iadelerinden arındırılmıģ halidir. SatıĢların içerisinde önemli bir finansman unsuru bulunması durumunda, gerçeğe uygun bedel gelecekte oluģacak tahsilâtların, finansman unsuru içerisinde yer alan faiz oranı ile indirgenmesi ile tespit edilir. Fark, tahakkuk esasına göre finansal gelir olarak ilgili dönemlere kaydedilir (Dipnot 22, 23). Malların satışı Malların satıģından elde edilen gelir, aģağıdaki Ģartlar karģılandığında muhasebeleģtirilir: Faiz geliri Grup un mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi, Grup un mülkiyetle iliģkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması, Gelir tutarının güvenilebilir bir Ģekilde ölçülmesi, ĠĢlemle iliģkili olan ekonomik faydaların Grup a akıģının olası olması ve ĠĢlemden kaynaklanacak maliyetlerin güvenilebilir bir Ģekilde ölçülmesi. Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ve ilgili finansal varlıktan beklenen ömrü boyunca elde edilecek tahmini nakit giriģlerini söz konusu varlığın net defter değerine getiren efektif faiz oranına göre ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. Temettü geliri Hisse senedi yatırımlarından elde edilen temettü geliri, hissedarların temettü alma hakkı doğduğu zaman konsolide finansal tablolara yansıtılır. Kira geliri Gayrimenkullerden elde edilen kira geliri, ilgili kiralama anlaģmaları göz önüne alınarak tahakkuk esasına göre kaydedilir. 12

30 EYLÜL 2011 TARĠHĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEME AĠT NOT 2 - KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (Devamı) Stoklar Stoklar, net gerçekleģebilir değer ya da maliyet bedelinden düģük olanı ile değerlenir. Maliyet, ağırlıklı ortalama maliyet metodu ile hesaplanmaktadır. Stoklara dahil edilen maliyeti oluģturan unsurlar malzeme, direkt iģçilik ve genel üretim giderleridir. Kredi maliyetleri stok maliyetlerine dahil edilmemektedir. Net gerçekleģebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluģan tahmini satıģ fiyatından, tamamlanma maliyeti ve satıģı gerçekleģtirmek için gerekli satıģ maliyetlerinin indirilmesiyle elde edilen tutardır (Dipnot 9). Maddi duran varlıklar Maddi duran varlıklar, elde etme maliyetinden birikmiģ amortismanın ve kalıcı değer kayıplarının düģülmesi ile bulunan net değerleri ile gösterilmektedir. Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dıģında, maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dıģında, maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Arazi ve arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebi ile amortisman ayrılmamaktadır. Beklenen faydalı ömür, artık değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değiģikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değiģiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleģtirilir (Dipnot 10). Finansal kiralama ile alınan varlıklar, beklenen ekonomik ömrü ile söz konusu kiralama süresinden kısa olanı ile sahip olunan maddi duran varlıklarla aynı Ģekilde amortismana tabi tutulur. Maddi duran varlıkların, tahmin edilen ekonomik ömürleri aģağıdaki gibidir: Ekonomik ömür Binalar Yeraltı ve yerüstü düzenleri Makine ve cihazlar TaĢıtlar DöĢeme ve demirbaģlar Özel maliyetler 14-50 yıl 8-50 yıl 5-15 yıl 3-15 yıl 2-15 yıl 4-10 yıl Maddi duran varlıklar olası bir değer düģüklüğünün tespiti amacıyla incelenir ve maddi duran varlığın kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karģılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri kazanılabilir değer, ilgili maddi duran varlığın mevcut kullanımından gelecek net nakit akımları ile satıģ maliyeti düģülmüģ gerçeğe uygun değerinden yüksek olanı olarak kabul edilir. Maddi bir duran varlığa yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleģtirilmektedir. Maddi duran varlığın kapasitesini geniģleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı arttıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi duran varlığın maliyetine eklenmekte ve ilgili maddi duran varlığın kalan tahmini faydalı ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır. 13

30 EYLÜL 2011 TARĠHĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEME AĠT NOT 2 - KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (Devamı) Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluģan kazanç veya kayıp satıģ hâsılatı ile varlığın net defter değeri arasındaki fark olarak belirlenir ve cari dönemde ilgili diğer faaliyet gelirleri ve giderleri hesaplarına yansıtılır. Maddi olmayan duran varlıklar Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiģ itfa payları ve birikmiģ değer düģüklükleri düģüldükten sonraki tutarlarıyla gösterilirler. Bu varlıklar beklenen ekonomik ömürlerine göre doğrusal itfa yöntemi kullanılarak itfaya tabi tutulur. Beklenen ekonomik ömür ve itfa yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değiģikliklerin olası etkilerini tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki değiģiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleģtirilir. Söz konusu maliyetler, ekonomik ömürlerine göre (3-5 yıl) itfaya tabi tutulur (Dipnot 11). Bilgisayar yazılımları Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluģan maliyetler üzerinden aktifleģtirilir. Söz konusu maliyetler, ekonomik ömürlerine göre (3-5 yıl) itfaya tabi tutulur. Bilgisayar yazılımlarını geliģtirmek ve sürdürmekle iliģkili maliyetler, oluģtukları dönemde konsolide kapsamlı gelir tablosuna kaydedilmektedir. Kontrolü Grup un elinde olan, saptanabilir ve kendine özgü yazılım ürünleri ile direk iliģkilendirilebilen ve bir yıldan fazla süre ile maliyetinin üzerinde ekonomik fayda sağlayacak harcamalar maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilir. Maliyetler, yazılımı geliģtiren çalıģanların maliyetlerini ve genel üretim giderlerinin bir kısmını da içermektedir. Maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilen bilgisayar yazılım geliģtirme maliyetleri, ekonomik ömürleri üzerinden (5 yılı geçmemek kaydıyla) itfaya tabi tutulurlar (Dipnot 11). İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar ĠĢletme birleģmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar, maddi olmayan duran varlık tanımını karģılaması ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir Ģekilde ölçülebilmesi durumunda Ģerefiye tutarından ayrı olarak tanımlanır ve muhasebeleģtirilir. Bu tür maddi olmayan duran varlıkların maliyeti, satın alma tarihindeki gerçeğe uygun değeridir. ĠĢletme birleģmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar baģlangıç muhasebeleģtirmesi sonrasında ayrı olarak satın alınan maddi olmayan duran varlıklar gibi maliyet değerlerinden birikmiģ itfa ve tükenme payları ve birikmiģ değer düģüklükleri düģüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler (Dipnot 11). Yatırım amaçlı gayrimenkuller Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılmak veya idari maksatlarla veya iģlerin normal seyri esnasında satılmak yerine, kira elde etmek veya değer kazanması amacıyla veya her ikisi için elde tutulan binalar yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırılır. Yatırım amaçlı gayrimenkuller gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak finansal tablolara yansıtılmaktadır. 14

30 EYLÜL 2011 TARĠHĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEME AĠT NOT 2 - KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (Devamı) Sahibi tarafından kullanılan bir gayrimenkulün, gerçeğe uygun değer esasına göre gösterilecek yatırım amaçlı bir gayrimenkule dönüģmesi durumunda kullanımdaki değiģikliğin gerçekleģtiği tarihe kadar UMS 16 Maddi Duran Varlıklar standardını uygulanır. UMS 16 ya göre hesaplanmıģ olan gayrimenkulün defter değeri ile gerçeğe uygun değeri arasında transfer tarihinde meydana gelen farklılık UMS 16 ya göre yapılmıģ bir yeniden değerleme gibi iģleme tabi tutulur ve değerleme farkları özkaynaklar ile iliģkilendirilir. Sonraki dönemlerde, yatırım amaçlı gayrimenkulün gerçeğe uygun değerindeki değiģimden kaynaklanan kazanç veya kayıp, oluģtuğu dönemde kâr veya zarar ile iliģkilendirilmektedir. GeliĢtirme giderleri Yeni ürünlerin geliģtirilmesi veya geliģtirilen ürünlerin testi ve dizaynı ile ilgili proje maliyetleri, projenin ticari ve teknolojik bakımdan baģarılı bir Ģekilde uygulanabilir olması ve maliyetlerin güvenilir olarak tespit edilebilmesi halinde maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilirler. Diğer geliģtirme giderleri ve araģtırma giderleri gerçekleģtiğinde gider olarak kaydedilmektedir. Önceki dönemde gider kaydedilen geliģtirme gideri sonraki dönemde aktifleģtirilemez. AktifleĢtirilen geliģtirme giderleri, ürünün ticari üretiminin baģlaması ile 5 yıl içerisinde doğrusal amortisman yöntemi uygulanarak itfa edilmektedir. Varlıklarda değer düģüklüğü Grup, Ģerefiye dıģındaki tüm maddi ve maddi olmayan duran varlıkları için, her bilanço tarihinde söz konusu varlığa iliģkin değer düģüklüğü olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın taģınmakta olan değeri, kullanım veya satıģ yoluyla elde edilecek olan tutarlardan yüksek olanı ifade eden net gerçekleģebilir değer ile karģılaģtırılır. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığın ait olduğu nakit üreten herhangi bir birimin kayıtlı değeri, kullanım veya satıģ yoluyla geri kazanılacak tutardan yüksekse, değer düģüklüğü meydana gelmiģtir. Bu durumda oluģan değer düģüklüğü zararları konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleģtirilir. Değer düģüklüğünün iptali nedeniyle varlığın (veya nakit üreten birimin) kayıtlı değerinde meydana gelen artıģ, önceki yıllarda değer düģüklüğünün konsolide finansal tablolara alınmamıģ olması halinde oluģacak olan defter değerini (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aģmamalıdır. Değer düģüklüğünün iptali konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleģtirilir. Finansal kiralamalar a) Grup - kiracı olarak Faaliyet kiralaması Mülkiyete ait risk ve ödüllerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama iģlemi, faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır. Faaliyet kiraları olarak (kiralayandan alınan teģvikler düģüldükten sonra) yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile konsolide gelir tablosuna gider olarak kaydedilir. 15

30 EYLÜL 2011 TARĠHĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEME AĠT NOT 2 - KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (Devamı) b) Grup - kiralayan olarak Faaliyet kiralaması Faaliyet kiralamasında, kiralanan varlıklar, konsolide bilançoda maddi duran varlıklar altında sınıflandırılır ve elde edilen kira gelirleri kiralama dönemi süresince, eģit tutarlarda konsolide gelir tablosuna yansıtılır. Kira geliri kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile konsolide gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Finansal kiralamalar Borçlanma maliyetleri Banka kredileri, alındıkları tarihlerde, iģlem maliyetleri düģürülmüģ gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar. Müteakip dönemlerde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiģ bedelleriyle değerlenir ve iģlem masrafları düģüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiģ maliyet değeri arasındaki fark, konsolide kapsamlı gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır (Dipnot 7). Finansman faaliyetlerinin içerisinde kur farkı gelirleri yer alması durumunda, söz konusu gelirler aktifleģtirilmiģ bulunan toplam finansman giderlerinden indirilir. Kullanıma ve satıģa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile iliģki kurulabilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satıģa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluģtukları dönemlerde konsolide kapsamlı gelir tablosuna kaydedilmektedir. ĠliĢkili taraflar Bu konsolide finansal tabloların amacı doğrultusunda, ortaklar, üst düzey yönetim ve yönetim kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen ve önemli etkinliğe sahip bulunulan Ģirketler ile konsolidasyona dahil edilmeyen bağlı ortaklıklar, müģterek yönetime tabi iģletmeler ve iģtirakler iliģkili taraflar olarak kabul edilmiģlerdir (Dipnot 25). NetleĢtirme/mahsup Ġçerik ve tutar itibarıyla önem arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, finansal tablolarda ayrı gösterilir. Önemli olmayan tutarlar, esasları ve fonksiyonları açısından birbirine benzeyen kalemler itibarıyla toplanarak gösterilir. ĠĢlem ve olayların özünün mahsubu gerekli kılması sonucunda, bu iģlem ve olayların net tutarları üzerinden gösterilmesi veya varlıkların değer düģüklüğü indirildikten sonraki tutarları üzerinden izlenmesi, mahsup edilmeme kuralının ihlali olarak değerlendirilmez. 16

30 EYLÜL 2011 TARĠHĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEME AĠT NOT 2 - KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (Devamı) Finansal yatırımlar Sınıflandırma Grup, finansal varlıklarını Ģu Ģekilde sınıflandırmıģtır: krediler ve alacaklar, satılmaya hazır finansal varlıklar, vadesine kadar elde tutulacak finansal varlıklar. Sınıflandırma, finansal varlıkların alınma amaçlarına göre yapılmıģtır. Yönetim, finansal varlıklarının sınıflandırmasını satın alındıkları tarihte yapar. Krediler ve alacaklar Krediler ve alacaklar, sabit veya belirli ödemeleri olan, aktif bir piyasada iģlem görmeyen ve türev araç olmayan finansal varlıklardır. Vadeleri bilanço tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise dönen varlıklar, 12 aydan uzun ise duran varlıklar olarak sınıflandırılırlar. Krediler ve alacaklar bilançoda ticari ve diğer alacaklar olarak sınıflandırılırlar (Dipnot 8). Satılmaya hazır finansal varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar, bu kategoride sınıflandırılan ve diğer kategorilerin içinde sınıflandırılmayan türev araç olmayan varlıklardır. Yönetim, ilgili varlıkları bilanço tarihinden itibaren 12 ay içinde elden çıkarmaya niyetli değilse söz konusu varlıklar duran varlıklar olarak sınıflandırılırlar (Dipnot 6). Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar, vadesine kadar saklama niyetiyle elde tutulan ve fonlama kabiliyeti dahil olmak üzere vade sonuna kadar elde tutulabilmesi için gerekli koģulların sağlanmıģ olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadesi bulunan ve iģletme kaynaklı krediler ve alacaklar dıģında kalan finansal varlıklardır. Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiģ bedel üzerinden değerlenmektedir (Dipnot 6). Muhasebeleştirme ve ölçümleme Düzenli olarak alıp-satılan finansal varlıklar, alım-satımın yapıldığı tarihte kayıtlara alınır. Alım-satım yapılan tarih, yönetimin varlığı alım satım yapmayı vaat ettiği tarihtir. Gerçeğe uygun değer değiģimleri gelir tablosu ile iliģkilendirilen finansal varlıklar hariç diğer yatırımlar deftere ilk olarak gerçeğe uygun değerine iģlem maliyeti eklenmek suretiyle kaydedilir. Gerçeğe uygun değeriyle ölçülen ve gelir tablosuyla iliģkilendiren finansal varlıklar, gerçeğe uygun değeriyle değerlenir ve iģlem maliyetleri, gelir tablosunda giderleģtirilir. Finansal varlıklardan doğan nakit akım alım hakları sona erdiğinde veya transfer edildiğinde ve Grup tüm risk ve getirilerini transfer ettiğinde, finansal varlıklar defterlerden çıkartılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar ve gerçeğe uygun değeriyle ölçülen ve gelir tablosuyla iliģkilendiren finansal varlıklar müteakip dönemlerde gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleģtirilmektedirler. Krediler ve alacaklar etkin faiz oranı kullanılarak iskonto edilmiģ değerleriyle muhasebeleģtirilmektedir. 17

30 EYLÜL 2011 TARĠHĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEME AĠT NOT 2 - KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (Devamı) Satılmaya hazır olarak sınıflandırılmıģ yabancı para cinsinden parasal finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki değiģikliklerde, finansal varlığın iskonto edilmiģ değerindeki değiģiklikler ile finansal varlığın kayıtlı değerindeki diğer değiģikliklerden oluģan kur farkları analiz edilirler. Parasal finansal varlıklardan oluģan kur farkları gelir tablosuna, parasal olmayan finansal varlıklardan oluģan kur farkları özkaynaklara yansıtılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar olarak kaydedilen parasal ve parasal olmayan finansal varlıkların gerçeğe uygun değerindeki değiģimler özkaynaklara yansıtılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılan finansal varlıklar, satıldığında veya değer düģüklüğü oluģtuğunda özkaynaklarda gösterilen birikmiģ gerçeğe uygun değer düzeltmeleri gelir tablosuna finansal varlıklardan doğan kar ve zararlar olarak aktarılır. Grup temettü ödemelerini almaya hak kazandığında, satılmaya hazır finansal varlıklardan elde edilen temettü geliri, gelir tablosunda diğer gelirler içinde gösterilir. Borsada iģlem gören yatırım amaçlı finansal varlıkların gerçeğe uygun değerleri piyasa alıģ fiyatlarına göre belirlenmektedir. Finansal varlıklar için aktif bir piyasanın (borsada iģlem görmeyen menkul kıymetler) bulunmaması durumlarında, Grup ilgili finansal varlığın gerçeğe uygun değerini değerleme yöntemleri kullanarak hesaplamaktadır. Bu yöntemler piyasa verilerinden yararlanılarak muvazaasız benzer iģlemlerin kullanılmasını, benzer enstrümanların gerçeğe uygun değerlerinin referans alınmasını indirgenmiģ nakit akımları analizini ve opsiyon fiyatlandırma modelleri yöntemlerini içerir. TeĢkilatlanmıĢ piyasalarda iģlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir Ģekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karģılık düģüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıģtır. Grup, bilanço tarihinde, finansal varlıklarının değer düģüklüğü ile ilgili nesnel kanıt olup olmadığını değerlendirir. Satılmaya hazır olarak sınıflandırılan hisse senetlerinin gerçeğe uygun değerinin maliyetinin altına önemli ölçüde ve uzun süreli olarak düģmesi değer düģüklüğü göstergesi olarak değerlendirilir. Satılmaya hazır finansal varlıkların değer düģüklüğü ile ilgili nesnel kanıtların varlığı durumunda ilgili finansal varlığın elde etme maliyeti ile gerçeğe uygun değeri arasındaki farktan oluģan toplam zarardan daha önce gelir tablosuna yansıtılan değer düģüklüğü tutarı çıkarıldıktan sonra kalan zarar özkaynaklardan çıkarılarak gelir tablosunda muhasebeleģtirilir. Sermaye araçları ile ilgili gelir tablosuna kaydedilen değer düģüklüğü giderleri, takip eden dönemlerde söz konusu değer düģüklüğünün ortadan kalkması durumunda dahi gelir tablosu ile iliģkilendirilmez. Ticari alacaklar ile ilgili değer düģüklüğü tespiti ticari alacaklar ile ilgili muhasebe politikalarında açıklanmıģtır. 18

30 EYLÜL 2011 TARĠHĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEME AĠT NOT 2 - KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (Devamı) Ticari alacaklar Alıcıya ürün veya hizmet sağlanması sonucunda oluģan ticari alacaklar tahakkuk etmemiģ finansman gelirlerinden netleģtirilmiģ olarak gösterilirler. Tahakkuk etmemiģ finansman gelirleri sonrası ticari alacaklar, orijinal fatura değerinden kayda alınan alacakların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile iskonto edilmesi ile hesaplanır. BelirlenmiĢ faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar, orijinal etkin faiz oranının etkisinin çok büyük olmaması durumunda, maliyet değerleri üzerinden gösterilmiģtir. Tahsil imkânının kalmadığına dair objektif bir bulgu olduğu takdirde ilgili ticari alacaklar için değer düģüklüğü karģılığı ayrılmaktadır. Söz konusu karģılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlar da dahil olmak üzere tüm nakit akıģlarının, oluģan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir. Değer düģüklüğü karģılığı ayrılmasını takiben, değer düģüklüğüne uğrayan alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan değer düģüklüğü karģılığından düģülerek diğer gelirlere kaydedilir (Dipnot 8). Nakit ve nakit benzerleri Nakit ve nakit benzeri kalemler, eldeki nakit, vadesiz mevduat ve vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, nakde kolayca çevrilebilen ve önemli tutarda değer değiģikliği riskini taģımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır (Dipnot 5). Vadesi 3 aydan daha uzun olan banka mevduatları kısa vadeli finansal yatırımlar altında sınıflanmıģtır. Finansal Yükümlülükler Finansal yükümlülükler, ilk muhasebeleģtirilmesi sırasında gerçeğe uygun değerinden ölçülür. Ġlgili finansal yükümlülüğün yüklenimi ile doğrudan iliģkilendirilebilen iģlem maliyetleri de söz konusu gerçeğe uygun değere ilave edilir. 19

30 EYLÜL 2011 TARĠHĠNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK ARA DÖNEME AĠT NOT 2 - KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR (Devamı) Finansal yükümlülükler özkaynağa dayalı finansal araçlar, diğer finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır. Özkaynağa dayalı finansal araçlar Ana ortaklık dıģı paylara verilen satın alma opsiyonları ile ilgili finansal yükümlülükler söz konusu opsiyonun itfa planına uygun olarak indirgenmiģ değeri üzerinden finansal tablolara yansıtılmıģtır. Finansal yükümlülüğün indirgenmiģ tutarının opsiyona konu olan finansal varlığın gerçeğe uygun değerine yaklaģtığı kabul edilmektedir. Diğer finansal yükümlülükler Diğer finansal yükümlülükler, banka borçları dahil olmak üzere, baģlangıçta iģlem maliyetlerinden arındırılmıģ gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleģtirilir. Diğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiģ maliyet bedelinden muhasebeleģtirilir. Etkin faiz yöntemi, finansal yükümlülüğün itfa edilmiģ maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin iliģkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır (Dipnot 7). Ticari borçlar Ticari borçlar, olağan faaliyetler içerisinde tedarikçilerden sağlanan mal ve hizmetlere iliģkin yapılması gereken ödemeleri ifade etmektedir. Ticari borçlar, ilk olarak gerçeğe uygun değerinden ve müteakip dönemlerde etkin faiz yöntemiyle hesaplanan itfa edilmiģ maliyetinden ölçülürler (Dipnot 8). ĠĢletme birleģmeleri ve Ģerefiye ĠĢletme birleģmeleri, ayrı tüzel kiģiliklerin veya iģletmenin raporlama yapan tek bir iģletme Ģeklinde birleģmesi olarak değerlendirilmektedir. ĠĢletme birleģmeleri, UFRS 3 kapsamında, satın alma yöntemine göre muhasebeleģtirilir (Dipnot 3). Bir iģletmenin satın alınması ile ilgili katlanılan satın alma maliyeti, iktisap edilen iģletmenin satın alma tarihindeki tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve Ģarta bağlı yükümlülüklerine dağıtılır. Satın alma maliyeti ile iktisap edilen iģletmenin tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve Ģarta bağlı yükümlülüklerinin gerçeğe uygun değeri arasındaki fark Ģerefiye olarak konsolide finansal tablolarda muhasebeleģtirilir. ĠĢletme birleģmelerinde satın alınan iģletmenin/ģirketin finansal tablolarında yer almayan; ancak Ģerefiyenin içerisinden ayrılabilme özelliğine sahip varlıklar, maddi olmayan duran varlıklar ve Ģarta bağlı yükümlülükler gerçeğe uygun değerleri ile konsolide finansal tablolara yansıtılır. Satın alınan Ģirketin finansal tablolarında yer alan Ģerefiye tutarları tanımlanabilir varlık olarak değerlendirilmez. Ġktisap edilen tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve Ģarta bağlı yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerindeki iktisap edenin payının iģletme birleģmesi maliyetini aģması durumunda ise fark konsolide gelir tablosuyla iliģkilendirilir. 20