NAMAZIN ŞARTLARINA DAİR DİĞER BİLGİLER Temizlik Şartıyla ilgili Hususlar Üst yüzü temiz, alt yüzü pis olan keçe (ve benzeri şeyler)üzerinde [1] [1] namaz kılınır. (Etrafından ve ortasından) dikişli değilse ı pis olan elbisenin temiz yüzüne ve (elbise, yaygı, hasır ve îri şeylerin) temiz taraflarına, hareket ettirildiğinde pis olan i hareket eder durumda da olsa, secde edilebilir ki bu görüş ıdur. Sarığın herhangi bir tarafi [2] taran) hareket ederse caiz olmaz. [2] pislendiğinde, temiz olan kısmı ı bırakılıp pis tarafı (namaz kılanın) eğilip doğrulması sonucu Idamayacak bir halde (yere) bırakılırsa, (bu şekilde) kılınan az caiz olur, (pis Pisliği giderecek birşey bulamayan kimse, (öylece) pislikle be-r namazını kılar, sonra (bu namazın) iadesi (de) gerekmez. [3] [3] Avret Mahallinin Örtülmesi İle İlgili Hususlar İpek, ot yahut çamur (gibi şeylerle) de olsa örtünecek birşey ımayanların dahi (kıldıkları namazın) iadesi gerekmez, anılmasında bir sakınca bulunmayan [4] [4] ve dörtte biri temiz. bir Örtü varken çıplak olarak namaz kılınmaz. Dörtte birinazı temiz olan (bir örtüy)le namaz (kılıp kılmamak) ihtidir. (Ne var ki) tamamen pis bir elbise içerisinde namaz ıak, çıplak olarak kılmaktan daha iyidir. Avret yerinin bir mm 1 / 17
Namazın Vacipleri [6] [6] Namazın vacipleri on sekiz olup şunlardır: (1) Fatiha okumak, [5] [5] (dahi olsa) örtecek birşey bulunduğunda (bunun mutlaka) k:ullanılması gerekir. (Bununla) ön ve arka (taraf) örtülür, değilse kişinden biri kapatılır. Bazıları arka, bir kısmı da ön (taraf) :apatılır dediler. Çıplak kimsenin oturup ayaklarını kıble yönüne Loğru uzatarak îmâ ile kılması menduptur (iyidir). (Ama) eğer lyakta îmâ ile yahut rükû ve secdeyle kılarsa da olur. Erkeğin avret yeri, göbekle diz kapağının altı arasındaki»ölgedir. (Hür olmayan) câriye (kadm)larm (göbekle diz kapaklan ırasmdaki bölgelerinden başka) ayrıca karın ve sırt bölgeleri ile, lür kadınların yüzleri, elleri ve ayakları hariç, bütün vücutları avret mahallidir. Avret mahallinin dörtte birinin açılması namazın sıhhatine nânidir. Avret mahallinden olan azaların değişik yerleri açılır da ju açılan yerlerin toplamı avret mahallindeki en küçük âzânm lörtte birine ulaşırsa namaza mâni olur, aksi halde olmaz. Kıbleye Dönme Şartı İle ilgili Hususlar Hastalık yüzünden, (binek) hayvanından inemediğinden veya düşman korkusundan kıbleye yönelemeyenlerin kıblesi, döne bildiği ve emin bulduğu yöndür. Kıble tarafını bilemeyen kimse, eğer bunu bildirecek ne bir kimse ve ne de (cami ve) mihrap (gibi bir şey) yoksa (kıbleyi olabildiğince) araştırır (sonra namazını kılar), hatalı (yöne doğru kılmış) olduğu (sonradan) anlaşılsa bile namazını) iade etmez. Eğer hatasını namazdayken anlarsa, üzünü (kıble tarafına) döndürür ve (namaza) devam eder. (Kıb-3yi) araştırmaksmn (namaza) başlar da (namazdan) ayrıldıktan onra doğru yöne kıldığım anlarsa namazı sahih olur. Şayet doğru öne döndüğünü namaz içinde anlarsa, tıpkı doğru yön hiç bilin-oeksizin kılındığında bozulduğu gibi namazı bozulur. Bir takım nsan (kıbleyi) araştırsalar ve imamlarının durumunu (ne yöne löndüğünü) de bilme(den namazlarını kıl)salar (kıldıkları bu na-naz) yeterli olur. 2 / 17
(2) ilâve olarak ve tayin etmeksizin farz aamazlann herhangi iki rek'atı ile vitir ve nafile namazların her rek'atında bir sûre veya üç âyet okumak, (3) (vacip olan) okumayı ırzlarda) ilk iki rek'ata tahsis etmek, (4) Fâtiha'yı sûreden önce :umak; (5) secdede alınla birlikte burnu da (yere) koymak, (6) itün rek'atlarm ikinci secdelerini öbür rek'ata geçmeden önce ıpmak, (7) rükünlerdin edasın)da (uzuvların sükûnete kavuşması), itminan (8) birinci (tahiyyata) oturuş ve (9; ı oturuşta teşehhüd (et-tâhiyyâtü'yü) okumak ki doğrusu da buî ir, (10) (aynı şekilde) et-tamyyâtuyü son oturuşta (da) okumak! 11) teşehhüdden (hemen) sonra gecikmeksizin üçüncü rek'ata ılkmak, [7] [7] elde edilmesi, 3 / 17
(12) (selâm esnasında) "es-selâm" kelimesini söyleme leykünv'ü (söylemek vacip) değil; (13) vitir (namazm)da (okunan anut (duaları), (14) her iki bayram namazlarında alman tek-rler, [8] [8] (15) bütün namazlarda iftitah (başlangıç) için (başka bir izi değil de) tekbiri (=Allahü ekber lafzını) seçmek [ancak bay ım namazlarında değil], (16) her iki bayram namazlarının ikinci îk'atlarmda rükû için tekbir almak; (17) imamın sabah amazmda, kaza kılarken de olsa akşam ve yatsı namazlarının ilk d rek'atlarında, cuma, bayram namazları, teravih ve ramazan ıylarm)da (kılman) vitir namazlarında açıktan okuması, (18) lynı şekilde imamın) öğle ve ikindi namazlarında, akşam ve yatsı amazlarmda ilk iki rek'attan sonra gizli okuması; gündüz kılman afile namazlarda gizli okumak, (akşam, yatsı ve sabah namazlarının) farzlarını tek basma kılanlar tıpkı gece nafile kılanlar gibi izli veya açıktan okumakta serbesttirler. Yatsının (ya dakşamm) ilk iki rek'atlarında okunamayan sûreler Fatiha ile birlikte son iki rek'atlarda açıktan okunur, ama okunamayan Fatiha 3n iki rek'atlarda tekrar edilmez. Namazın Sünnetleri Namazın sünnetleri elli birdir: (1) İftitah tekbiri [9] [9] [10] [10] için erkekler ve cariyelerin, ellerini kulak azasına kadar, hür kadınların ise omuz hizasına kadar kaldıalan, 4 / 17
(2) (tekbir sırasında) parmakları açık (kendi haline) urakmak, (3) imama uyanların iftitah tekbirlerini imamla birlikte [12] [12] almaları; (4) erkeğin, sağ eli sol elinin üzerinde olarak göbeğinin altına koyması [ellerin durumu şöyle olur: Sağ elin iç kısmı sol elin dış tarafına konulur, bilek üzerinde baş ve küçük parmaklar halka yapılır]; (5) kadınların halka yapmaksızın elleri ni göğüsleri üzerine koymaları, (6) sübhaneke okumak; (7) oku mak için "Eûzü billahi mine'ş-şeytanirracîm" demek, (8) her rek'atın evvelinde "besmele" çekmek, (9) âmin (10) "Allahümme rabbena ve leke'1-hamd" demek, -(ll) bunları [13] [13] demek, [14] [14] [15] [15] gizli söylemek, [11] [11] 5 / 17
(12) iftitah tekbiri sırasında başı eğmeden dengeli bir vaziyet almak; (13) imamın, tekbir ve "Semiallahü limen hamideh" (cümlesin)i açıktan söylemesi, (14) ayakta dururken ayakların arasının dört parmak kadar açılması; (15) mukîm bulunuluyorsa eğer, sabah namazında Fatiha'dan sonra "Uzun Mufassallardan, [16] [16] ikindi ve yatsı namazlarında "Orta Mufassal"lardan, akşamda ise bunların kısalarından bir sûre okumak, [yolcu olanlar dilediği herhangi bir sûreyi okuyabilirler], (16) sadece sabah namazlarının birinci (rek'atların)da sûreyi uzun tutmak, (17) rükûnun tekbiri; (18) (rükûda) üç kere tesbîh (Sübhane Rabbiye'1-azîm) söylemek, (19) parmaklarını açarak (20) dizlerini elleriyle kavramak [ha nımlar parmaklarını açmazlar), (22) (rükû sırasında) başı ve arkayı aynı hizada bu lundurmak, ( 21) (rükûda) bacakları dik ve sırtı düz tutmak, 6 / 17
(23) rükûdan kalkmak, (24) sonra kalkıp (uzuvların yerli yerine oturmasını temin edip) mutmain olmak, (25) secde için (önce) dizleri, sonra elleri, sonra da yüzü (alnı yere) koymak, (26) kalkarken bunların aksini yapmak, (27) secdeye giderken ve (28) secdeden kalkarken tekbir getirmek, (29) secdeyi iki ellerin arasına yapmak ve (30) secdede üç kere "Sübhane Rabbiye'1-A'lâ" demek; (31) erkeklerin (secde esnasında) uyluklarını karınla rından ayrık tutmaları, (32) dirseklerini böğürlerinden ayırmaları ve (33) kollarını yerden kaldırmaları; 7 / 17
değil de Kur'an'dakilere, Rasûlullah (Sallallahu aleyhi vesel ZemJ'inkine benzer dualar okumak;1 (44) selâm verirken (önce) sağa, sonra sola dönmek; (34) Kadınların ise (dirsekle rini) yere indirmeleri ve uyluklarını karınlarına yapıştırmaları; (35) iki secde arasında doğrulup (36) oturmak ve (37) teşehhüdde oturur gibi elleri uylukların üstüne koymak, (38) (oturuşlarda) sol ayağın yatırılıp sağ ayağın dikilmesi, (39 ) kadınların, kalçalarının üstüne oturmaları (40) (et-tahıyyatü'de) şahadet kelimesini söylerken, "lâ ilahe" kelimesinde sağ elin işaret parmağıyla işaret edilmesi (yani kaldırılması) ve "illallah"da ise indirilmesi, (41) (farzların) ilk iki rek'atmdan sonra Fatiha okumak, (42) son oturuşta Hz. Peygamber'e salevât okumak2 ve (43) insan sözüne [17] [17] 8 / 17
(45) imamın (selâm verirken) insanları Hafaza meleklerini ve salih cinleri kasdederek, selâm vermesi ki en doğrusu da budur; (46) imama uyanların da, eğer imam (döndükleri) cihette bulunuyorsa, selâm verirlerken imamı, (aynca) cemaatı, Hafaza meleklerini ve cinlerin salihlerini kas dederek selâm vermeleri, (49) (cemaatla kılanların) selâmlarını imamla birlikte vermeleri, (50) selâm vermeye sağdan başlamak, (47) tek başına kılanların, selâm ve rirken sadece melekleri niyetlerinden geçirmeleri, (48 ) ikinci selâmı, birinciden daha alçak bir sesle vermeleri, ( 51) (namaza) sonradan yetişenlerin, imamın (namazdan) ayrılışlarını beklemeleri. Namazın Âdabı (1) Tekbir alırken erkeklerin, ellerini (elbiselerinin) kol larından dışarı çıkarmaları; 9 / 17
(2) namaz kılanların ayaktayken sec de mahalline, rükûda ayaklarının üstüne, secdede burnun yan ta raflarına, otururken kucaklarına, selâm verirken omuzlarına yücelt. Ve Efendimiz Ibrâhîm 'e ve onun ailesine hayır ve bereket verdiğin gi bi Efendimiz Muhammed'e ve onun ailesine de her iki dünyada hayır ve be reket ver. Övgüye lâyık sensin (ve) yücelerden de yücesin Allah'ım..." Namaz kılanların teşehhüdden sonra okumaları sünnet olan dualardan biri-, si de Rasûl (Aleyhisselâm Hz. Ebû Bekir (Radıyallahu anh)%e öğrettiği şu duadır: "Allahümme innî zalemtü nefsi zülmen kesîran ve innehû lâ illâ ente. Fağfir lî mağfiraten min indike verhamnî, inneke ente'l-rahîm." Manası: "Allah'ım, ben nefsime çok çok zulmettim. Günahları, baş kaları değil, yalnızca sen affedersin. Beni dergâh- ilâhinde affeyle ve bana merhamet eyle; sen çok affedici ve pek merhametlisin." bakmaları; Namaz Nasıl Kılınır? (3) öksürüğe mümkün mertebe mâni olmak, (4) es nerken ağzı kapatmak, (5) "Hayye ale'l-felâh" denildiğinde ayağa kalkmak, (6) "Kad kâmeti's-salâtü" denildiği zaman imamın na maza başlaması... (Bütün bunlar) namazın âdâbmdandır. 1 [18] [18] 10 / 17
Erkekler namaz kılmak istediklerinde ellerini (elbiselerinin) kollarından (dışarı) çıkarırlar ve kulaklarının hizasına kaldırırlar. Sonra niyet ederek "Allah" lafizınm (elif harfini) uzatmaksızm tekbir alırlar. "Sübhânallah'gibi sırf Allah'ın zikriyle ilgili her türlü cümleyle ve Arapçasını söylemekten âciz olanların Farsça (veya bir başka dil) ile (namaza) başlamaları uy gundur. (Arapçasıyla başlamak) mümkün iken Farsça (veya diğer diller) ile başlamak ve bu dil(ler) ile (namazda) okumak uygun değildir. En doğrusu da budur. Sonra iftitah tekbirinin hemen ardından, ara vermeksizin sağ el sol elin üzerinde göbek altına koyarlar ve, "Sübhanekallâhümme ve bihamdik ve tebârekesmük ve teâlâ ceddük ve la ilahe ğayruk 11 / 17
12 / 17
13 / 17
14 / 17
15 / 17
16 / 17
17 / 17