SİRKÜLER 2009 / 01 KONU 2009 Yılında Geçerli Olacak Asgari Ücret Tutarları İle Asgari Ücrete Bağlı Olarak Belirlenen Diğer Bazı Hadler ve Tutarlar Giriş 4857 sayılı İş Kanunu nun 39. maddesi gereğince, iş sözleşmesi ile çalışan ve bu Kanunun kapsamında olan veya olmayan her türlü işçinin asgari ücretini tespit etmekle görevli Asgari Ücret Tespit Komisyonu 2009 yılının birinci ve ikinci yarı yıllarında uygulanacak olan asgari ücretleri belirlemiş ve komisyon kararı 30.12.2008 tarih ve 27096 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır. Asgari ücret, özel sektör işverenleri tarafından işçilerine verilebilecek en az ücret seviyesi olmasının yanında, diğer bazı mali ya da hukuki had ve tutarları da etkileyen bir etkiye sahiptir. Sirkülerimizde, 2009 yılı asgari ücret tutarları yanında, asgari ücret seviyesinden etkilenen bu tür had ve tutarların bazılarına da yer verilmiştir. 1-2009 Yılı Brüt Asgari Ücret Tutarları Asgari Ücret Tespit Komisyonu Kararı (R.G: 30.12.2008 27096) ile belirlenen 2009 yılı brüt asgari ücret tutarları aşağıda yer almaktadır. 01.01.2009 30.06.2009 dönemi için Günlük Brüt (TL) Aylık Brüt (TL) 16 yaşını doldurmuş işçiler için 22,20 666,00 16 yaşını doldurmamış işçiler için 18,90 567,00 01.07.2009 31.12.2009 dönemi için Günlük Brüt (TL) Aylık Brüt (TL) 16 yaşını doldurmuş işçiler için 23,10 693,00 16 yaşını doldurmamış işçiler için 19,65 589,50 Bilindiği üzere, on altı yaşını doldurmuş işçiler için 2008 yılının ikinci yarısında uygulanan brüt asgari ücret 638,70 TL idi. Buna göre, asgari ücret 2008 yılının ikinci yarısındaki ücrete göre ortalama olarak % 6,4 oranında artırılmış olmaktadır.
2-2009 Yılı Sosyal Güvenlik Prim Tabanı ve Tavanı 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 82. Maddesi aynen aşağıdaki gibidir. Bu Kanun gereğince alınacak prim ve verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulan günlük kazancın alt sınırı, asgarî ücretin otuzda biri, üst sınırı ise günlük kazanç alt sınırının 6,5 katıdır. Günlük kazançları yukarıdaki fıkrada belirtilen alt sınırın altında olan sigortalılar ile ücretsiz çalışan sigortalıların günlük kazançları alt sınır üzerinden, günlük kazançları üst sınırdan fazla olan sigortalıların günlük kazançları da üst sınır üzerinden hesaplanır. İkinci fıkraya göre sigortalının kazancı alt sınırın altında ise bu kazanç ile alt sınır arasındaki farka ait sigorta primleri ile ücretsiz çalışan sigortalılara ait sigorta primlerinin tümünü işveren öder. Sigortalıların bu Kanunun 53 üncü maddesine göre belirlenen aynı sigortalılık haline tâbi olacak şekilde birden fazla işte çalışması nedeniyle Kuruma ödenen primler toplamı, bu sigortalılık hali için belirlenen prime esas kazanç üst sınırı üzerinden hesaplanacak miktarı aşarsa, aşan kısmın tamamı, sigortalının talebi üzerine en geç talep tarihini takip eden ay içinde hissesi oranında sigortalıya defaten geri ödenir. Geri verilen primler için ayrıca gecikme cezası ve gecikme zammı ile faiz ödenmez. Buna göre, sosyal güvenlik primlerine esas taban ve tavan ücretler aşağıdaki gibi olmaktadır. 01.01.2009 30.06.2009 dönemi için Günlük (TL) Aylık (TL) Sigorta prim tabanı 22,20 666,00 Sigorta prim tavanı 144,30 4.329,00 2 01.07.2009 31.12.2009 dönemi için Günlük (TL) Aylık (TL) Sigorta prim tabanı 23,10 693,00 Sigorta prim tavanı 150,15 4.504,50 3- Asgari Ücretin Sosyal Güvenlik Prim Matrahına Diğer Etkileri a- Sigorta Prim Matrahından İstisna Yemek Parası, Çocuk ve Aile Zammı Tutarları 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 80/b Maddesi aynen aşağıdaki gibidir. b) Ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları ile Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin % 30'unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz.
Öte yandan Sigorta Primlerinin Hesabına Esas Tutulacak Kazançların Aylık Tutarının Tespitinde Nazara Alınmayacak Olan Yemek Parası ile Çocuk ve Aile Zamlarının Günlük ve Aylık Tutarlarının Tespitine İlişkin Tebliğ (R.G. 29.01.2004-25361) ile işçilere ödenen yemek parası, çocuk ve aile zammı olarak yapılan ödemelerden ne kadarının prime esas kazanca dahil edilmeyeceğinin esasları belirlenmiştir. Buna göre, yemek, çocuk ve aile zammı olarak yapılan ödemelerden sigorta priminden istisna tutarlar aşağıda gösterilmiştir. Ödemenin Nev i İstisna Tutarın Tespit Şekli Yemek 16 yaşından büyükler için her Parası yıl belirlenen günlük asgari ücretin % 6'sı Çocuk 16 yaşından büyükler için Zammı belirlenen aylık asgari ücretin %2'si oranındaki tutarı (en fazla 2 Çocuk için) Aile Zammı 16 yaşından büyükler için belirlenen aylık asgari ücretin %10'u oranındaki tutarı Ocak-Haziran 2009 Dönemi İçin İstisna İstisna Tutarı Tutarı (Aylık) (Günlük ) 1,33 TL 1,33 x Fiilen Çalışılan Gün Her bir çocuk için aylık 13,32 TL Aylık 66,60 TL Temmuz-Aralık 2009 Dönemi İçin İstisna İstisna Tutarı Tutarı (Aylık) (Günlük) 1,39 TL 1,39 x Fiilen Çalışılan Gün Her bir çocuk için aylık 13,86 TL Aylık 69,30 TL Diğer taraftan, sigortalılara yemek parası ile çocuk ve aile zamlarının yıllık olarak bir defada ödenmesi halinde, bu defa ödemenin yapıldığı tarihteki asgari ücret üzerinden; yemek parası, çocuk zammı, aile zammı yıllık toplam olarak hesaplanarak bulunan istisna tutarı yapılan ödeme ile mukayese edilerek fazlası ödemenin yapıldığı ayın kazancına dahil edilecektir. 3 İstisna tutarını aşan yemek parası, çocuk zammı, aile zammı tutarları ilgili ay sigorta prim matrahına dahil edilecektir. b- İşverenler Tarafından Sigortalılar için Özel Sağlık Sigortalarına ve Bireysel Emeklilik Sistemine Ödenen Katkı Payları Bizzat sigortalı adına ay içinde özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payı adı altında işveren tarafından yapılan ödemeler toplamının aylık asgari ücretin % 30 una isabet eden kısmı prime esas kazanca dahil edilmeyecek, kalan tutar ise ödendiği ayın prime esas kazancına dahil edilecektir. Sağlık Sigortalarına ve Bireysel Emeklilik Sistemine Ödeme Yapılan Dönem Sigorta Prim Matrahına Dahil Edilmeyecek Azami Katkı Payı Tutar (TL) 01.01.2009-30.06.2009 199,80 01.07.2009-31.12.2009 207,90 Örneğin, İşçisi için işverence düzenli olarak aylık brüt 300.- TL bireysel emeklilik ve 200 TL özel sağlık sigortası primi ödendiğinde, Ocak-Haziran 2009 dönemi için aylık 199,80, Temmuz-Aralık 2009 dönemi için ise 207,90 TL lik tutarlar sigorta prim matrahına dahil edilmeyecek, artan kısımlar ise (sırasıyla 300,20 TL, 292,10 TL) sosyal güvenlik prim matrahına dahil edilecektir.
4- Ay İçinde Asıl Ücrete İlave Olarak Çeşitli Adlar Altında (Prim, İkramiye gibi) Yapılan Ödemelerde Sosyal Güvenlik Prim Matrahı 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 80/d Maddesi aynen aşağıdaki gibidir. Ücretler hak edildikleri aya mal edilmek suretiyle prime tabi tutulur. Diğer ödemeler ise öncelikle ödendiği ayın kazancına dahil edilir ve ücret dışındaki bu ödemelerin yapıldığı ayda üst sınırın aşılması nedeniyle prime tabi tutulamayan kısmı, ödemenin yapıldığı ayı takip eden aydan başlanarak iki ayı geçmemek üzere üst sınırın altında kalan sonraki ayların prime esas kazançlarına ilâve edilir. Toplu iş sözleşmelerine tabi işyerleri işverenlerince veya kamu idareleri veya yargı mercilerince verilen kararlara istinaden, sonradan ödenen ücret dışındaki ödemelerin hizmet akdinin mevcut olmadığı veya askıda olduğu bir tarihte ödenmesi durumunda, 82 nci madde hükmü de nazara alınmak suretiyle prime esas kazancın tabi olduğu en son ayın kazancına dahil edilir. Bu durumlarda sigorta primlerinin, yukarıda belirtilen mercilerin kararlarının kesinleşme tarihini izleyen ayın sonuna kadar ödenmesi halinde, gecikme cezası ve gecikme zammı alınmaz ve 102 nci madde hükümleri uygulanmaz. Yürürlüğe 01.10.2008 tarihinde girmiş bulunan bu hükme göre; işçiye asıl ücreti dışında çeşitli adlar altında (prim, ikramiye, işçi adına işverence ödenen özel sağlık sigortası, bireysel emeklilik katkı payı vb) yapılan ödemeler öncelikle ödendiği ayın kazancına dahil edilecektir. Ücret dışındaki bu ödemelerin yapıldığı ayda üst sınırın aşılması nedeniyle prime tabi tutulamayan kısmı, ödemenin yapıldığı ayı takip eden aydan başlanarak iki ayı geçmemek üzere üst sınırın altında kalan sonraki ayların prime esas kazançlarına ilâve edilecektir. ÖRNEK 1: Brüt ücreti 2.000 TL olan bir işçiye, Mart 2009 ayında ücretine ilave olarak 6.000 TL prim verilmesi halinde, sosyal güvenlik prim matrahı aşağıdaki şekilde belirlenecektir. 4 Önceki Aydan Devreden Prim Matrahı Sosyal Güvenlik Prim Matrahı Aylar Asıl Ücreti Ödenen Prim Sonraki Aya Devreden Matrah Mart 2009 2.000,- 6.000,- - 4.329,- 8.000-4.329 = 3.671,- Nisan 2009 2.000,- - 3.671,- 4.329,- 2.000+3.671-4.329 = 1.342,- Mayıs 2009 2.000,- - 1.342,- 3.342,- 0 Görüleceği üzere, Mart 2009 ayında sigorta primine tabi tutulmayan ödenen primden kaynaklanan 3.671 TL, 5510 sayılı Kanunun 80/d maddesindeki ödemenin yapıldığı ayı takip eden aydan başlanarak iki ayı geçmemek üzere üzere üst sınırın altında kalan sonraki ayların prime esas kazançlarına ilâve edilir. hükmü uyarınca sonraki 2 Ayda sigorta prim tavanına ulaşılıncaya sigorta prim matrahına ilave edilmiştir. ÖRNEK 2: Brüt ücreti 2.000 TL olan bir işçiye, Mart 2009 ayında ücretine ilave olarak 8.000 TL prim verilmesi halinde, sosyal güvenlik prim matrahı aşağıdaki şekilde belirlenecektir.
Aylar Asıl Ücreti Ödenen Prim Önceki Aydan Devreden Prim Matrahı Sosyal Güvenlik Prim Matrahı Sonraki Aya Devreden Matrah Mart 2009 2.000,- 8.000,- - 4.329,- 8.000-4.329 = 5.671,- Nisan 2009 2.000,- - 5.671,- 4.329,- 2.000+5.671-4.329 = 3.342,- Mayıs 2009 2.000,- - 3.342,- 4.329,- 0 Görüleceği üzere, Mayıs 2009 ayında sigorta primine tabi tutulmayan hala ( 2.000+3.342-4.329 = ) 1.013 TL devreden tutar kalmasına rağmen, 5510 sayılı Kanunun 80/d maddesindeki ödemenin yapıldığı ayı takip eden aydan başlanarak iki ayı geçmemek üzere hükmü uyarınca Sonraki Aya Devreden Matrah SIFIR olarak alınmıştır. 5- Sosyal Güvenlik Kurumu İdari Para Cezaları 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile belirlenmiş olan idari para cezalarının çok önemli bir kısmı asgari ücret tutarı esas alınarak belirlenmiştir. Bu cezaların özel sektör işverenlerini ilgilendirenlerin önemlilerine aşağıda yer verilmiştir. 5510 S. Kanun Madde No 102-a-1 102-2.fıkra 102-a-2 102-a-3 Cezayı Gerektiren Fiil 8.maddesinin 1. Fıkrası ile 61. maddede belirtilen Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi ile Genel Sağlık Sigortası Giriş Bildirgesinin bu Kanunda belirtilen süre içinde ya da Kurumca belirlenen şekle ve usûle uygun verilmemesi veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu hâlde anılan ortamda gönderilmemesi 8.maddesinin 1. Fıkrasında belirtilen Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi verilmediğinin, mahkeme kararından veya Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden ya da diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarının kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelerden veya bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde İşyeri esas alınmak suretiyle Sigortalı İşe Giriş Bildirgesinin verilmediğine ilişkin; mahkemenin karar tarihinden, Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarının tespit tarihinden, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının denetim İdari Para Cezasının Hesaplanma Yöntemi Her bir sigortalı için asgari ücret (Bildirgelerin yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendiliklerinden verilmesi halinde öngörülen ceza 2/3 ü uygulanır ) Her bir sigortalı için asgari ücretin iki katı Her bir sigortalı için asgari ücretin beş katı Ceza Tutarı (1.1.2009-30.6.2009 Dönemi İçin) (TL) 666,- (444,-) Ceza Tutarı (1.7.2009-31.2.2009 Dönemi İçin) (TL) 693,- (462,-) 1.332,- 1.386,- 3.330,- 3.465,- 5
elemanlarının rapor tarihinden, bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi veya belgelerin Kuruma intikal tarihinden itibaren bir yıl içinde 102-a-2 numaralı alt bendinde sayılan durumlardan biriyle tekrar bildirge verilmediğinin anlaşılması halinde, 102-b 11.maddesinde belirtilen bildirgenin (İşyeri Bildirgesini), Kurumca belirlenen şekle ve usûle uygun verilmemesi veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde, anılan ortamda gönderilmemesi veya bu Kanunda belirtilen süre içinde Kuruma verilmemesi; 1) Kamu idareleri ile bilânço esasına göre defter tutmak zorunda olanlara, Asgari ücretin üç katı (Bildirgelerin yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendiliklerinden verilmesi halinde öngörülen ceza 2/3 ü uygulanır) 1.998,- (1.332,-) 2.079,- (1.386,-) 2) Diğer defterleri tutmak zorunda olanlara, Asgari ücretin iki katı (Bildirgelerin yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendiliklerinden verilmesi halinde öngörülen ceza 2/3 ü uygulanır) 1.332,- (888,-) 1.386,- (924,-) 6 3) Defter tutmakla yükümlü olmayanlara, Bir aylık asgari ücret (Bildirgelerin yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendiliklerinden verilmesi halinde öngörülen ceza 2/3 ü uygulanır) 666,- (444,-) 693,- (462,-) 102-c 86. maddesinin birinci fıkrası uyarınca verilmesi gereken Aylık Prim ve Hizmet Belgesini, Kurumca belirlenen şekilde ve usûlde vermeyenler ya da Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda göndermeyenler veya belirlenen süre
içinde vermeyenlere her bir fiil için; 1) Belgenin asıl olması halinde iki katını geçmemek kaydıyla belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin beşte biri 133,20 TL X Sig. Max: 1.332 138,60 TL X Sig. Max: 1.386 2) Belgenin ek olması halinde, iki katını geçmemek kaydıyla her bir ek belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin sekizde biri 83,25 TL X Sig. Max: 1.332 86,63 TL X Sig. Max: 1.386 3) Sigortalıların otuz günden az çalıştığını gösteren bilgi ve belgelerin aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken süre içinde Kuruma verilmemesi veya verilen bilgi ve belgelerin Kurumca geçerli sayılmaması nedeniyle, otuz günden az bildirilen sürelere ait Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin 86.maddenin 5. fıkrası uyarınca Kurumca re'sen Ek belge olarak düzenlenmesi halinde iki katını geçmemek kaydıyla her bir ek belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin yarısı 333 TL x Sig. Max: 1.332,- 346,5 TL x Sig. Max: 1.386,- 7 4) Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin mahkeme kararı, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden, hizmetleri veya kazançları Kuruma bildirilmediği veya eksik bildirildiği anlaşılan sigortalılarla ilgili olması halinde, belgenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, işverence düzenlenip düzenlenmediği dikkate alınmaksızın 102-d 59. maddesi uyarınca Kurumun defter ve belge incelemeye yetkili denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurları tarafından veya 59.maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen serbest muhasebeci malî müşavirler ile yeminli malî müşavirlerce düzenlenen raporlara iki katı Kuruma bildirilmediği tespit edilen eksik işçilik tutarının mal edildiği her bir ay için, aylık asgari ücretin iki katı 1.332,- 1.332 TL x Ay 1.386,- 1.386 TL x Ay
istinaden Kuruma bildirilmediği tespit edilen eksik işçilikler için 102-e 86. maddesinin 2. Fıkrasında yer verilen, İşveren ile işyeri sahiplerinin; işyeri defter, kayıt ve belgelerini ilgili olduğu yılı takip eden yıl başından başlamak üzere on yıl süreyle, kamu idarelerinin otuz yıl süreyle, tasfiye ve iflâs idaresi memurlarının ise görevleri süresince, saklama ve Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilen memurlarınca istenilmesi halinde yazılı ihtara rağmen onbeş gün içinde mücbir sebep olmaksızın tam olarak yerine getirmeyenlere; 1) Bilânço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanlar için, on iki katı 7.992,- 8.316,- 2) Diğer defterleri tutmakla yükümlü olanlar için, altı katı 3.996,- 4.158,- 3) Defter tutmakla yükümlü değil iseler, Asgari ücretin üç katı, 1.998,- 2.079,- 4) Tutmakla yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını aşmamak kaydıyla; defter ve belgelerin tümünü verilen süre içinde ibraz etmekle birlikte; 8 a)kanunî tasdik süresi geçtikten sonra tasdik ettirilmiş olan defterlerin tasdik tarihinden önceki kısmı, işçilikle ilgili giderlerin işlenmemiş olduğu tespit edilen defterler, sigorta primleri hesabına esas tutulan kazançların kesin olarak tespitine imkân vermeyecek şekilde usûlsüz veya noksan tutulmuş defterler, herhangi bir ay için sigorta primleri hesabına esas tutulması gereken kazançların ve kazançlarla ilgili ödemelerin (sigorta primine esas kazancın ödemeye bağlı olduğu durumlar dahil) o ayın dahil bulunduğu hesap dönemine ait defterlere işlenmemiş olması halinde, o aya ait defter kayıtları geçerli sayılmaz Bu geçersizlik hallerinin gerçekleştiği her bir takvim ayı için, aylık asgari ücretin yarısı 333 TL x Ay Max: 102-e de belirtilen cezalar 346,5 TL x Ay Max: 102-e de belirtilen cezalar b)kullanılmaya başlanmadan önce tasdik ettirilmesi zorunlu olduğu halde tasdiksiz tutulmuş olan defterler geçerli sayılmaz ve tutmakla yükümlü bulunulan defter türü dikkate alınarak, i- Bilanço esasına tabi olanlar için ii- Diğer defterleri tutmakla yükümlü on iki katı 7.992,- 3.996,- 8.316,- 4.158,-
olanlar için altı katı c) Vergi Usûl Kanunu gereğince bilanço esasına göre defter tutulması gerekirken işletme hesabı esasına göre tutulmuş defterler geçerli sayılmaz on iki katı 7.992,- 8.316,- 5) İşverenler tarafından ibraz edilen aylık ücret tediye bordrosunda; işyerinin sicil numarası, bordronun ilişkin olduğu ay, sigortalının adı, soyadı, sigortalının sosyal güvenlik sicil numarası, ücret ödenen gün sayısı, sigortalının ücreti, ödenen ücret tutarı ve ücretin alındığına dair sigortalının imzasının bulunması zorunludur. Belirtilen unsurlardan herhangi birini ihtiva etmeyen (imza şartı yönünden makbuz mukabilinde veya banka kanalıyla yapılan ödemeler hariç) ücret tediye bordroları geçerli sayılmaz Her bir geçersiz ücret tediye bordrosu için aylık asgari ücretin yarısı, 333 TL x Geçersiz Tediye Bordrosu 346,5 TL x Geçersiz Tediye Bordrosu İbraz süresi geçirildikten sonra incelemeye sunulan ve tümünün veya bir bölümünün geçersiz olduğu tespit edilen defter ve belgeler yönünden, ayrıca geçersizlik fiilleri için idari para cezası uygulanmaz, sadece tutulan defter türü dikkate alınarak bu bendin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentlerine göre idari para cezası uygulanır. 102-f 85.maddesinin 5. Fıkrası kapsamında; Kamu idarelerinin, döner sermayeli kuruluşların, kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar ile bankaların, 85. maddenin uygulanmasıyla ilgili Kurumca istenilecek bilgileri ve belgeleri yazılı olarak en geç bir ay içinde vermeye mecburiyetine uymamaları 102-f 86. maddesinin 6. Fıkrası kapsamında; Sigortalıyı çalıştıran işveren ile alt işveren ve iş görme edimini yerini getirmek üzere sigortalıyı geçici olarak devralan işverenin; aylık prim ve hizmet belgesinin Kurumca onaylanan bir nüshasını sigortalının çalıştığı işyerinde, birden ziyade işyeri olması halinde ise sigortalının çalıştığı her işyerinde ayrı ayrı olmak üzere, Kuruma verilmesi gereken sürenin son gününü takip eden günden başlanarak, müteakip belgenin verilmesi gereken sürenin sonuna kadar, sigortalılar tarafından görülebilecek bir iki katı iki katı 1.332,- 1.386,- 1.332,- 1.386,- yere asmak zorunluluğuna uymamaları. 102-g 5510 S.Kanunun 102-g maddesinde düzenlenen idari para cezaları; kanunla kurulu meslek kuruluşları, kendi mevzuatına göre kayıt veya tescili yapan kurum, kuruluş ve birlikler, vergi daireleri ve esnaf sicil memurlukları, döner sermayeli kuruluşlar, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlara yönelik bulunduğundan buraya alınmamıştır. 102-h 11. maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında; Türk Ticaret Kanunu Aylık asgari ücret 666,- 693,- 9
hükümlerine tâbi şirketlerin nevilerinin değişmesi, birleşmesi veya diğer bir şirkete katılması durumunda, bu hususların ticaret siciline tesciline ilişkin ilân tarihininin, adi şirketlerde şirkete yeni ortak alınması durumunda ise en geç yeni ortağın alındığı tarihi takip eden on gün içinde, işyeri bildirgesi ile Kuruma bildirimde bulunmayan Ticaret Sicili Memurluklarına her bir bildirim yükümlülüğü için, 102-ı l) İşverenler, sigortalılar, işyeri sahipleri ve bu işle ilgili diğer kişilerin, Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarının görevlerini yerine getirmelerine olmaları Asgari ücretin beş katı 3.330,- 3.465,- 2) Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarının görevlerini yapmasını engellemek amacıyla cebir ve tehdit kullanan işverenlere 102-i Kurum tarafından bu Kanunun 100. maddesi kapsamında istenen bilgi ve belgeleri belirlenen süre içinde mücbir sebep olmaksızın vermeyen kamu idareleri, bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlar ile diğer gerçek ve tüzel kişilere 102-i Kurum tarafından bu Kanunun 100. maddesi kapsamında istenen bilgi ve belgeleri mücbir sebep olmaksızın belirlenen süreden sonra geç veren kamu idareleri, bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlar ile diğer gerçek ve tüzel kişilere Asgari ücretin on katı beş katı iki katı 6.660,- 6.930,- 3.330,- 3.465,- 1.332,- 1.386,- 102 İdarî para cezaları ilgiliye tebliğ ile tahakkuk eder. Tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde Kuruma ya da Kurumun ilgili hesaplarına yatırılır veya aynı süre içinde Kuruma itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde yetkili idare mahkemesine başvurabilirler. Bu süre içinde başvurunun yapılmamış olması halinde, idari para cezası kesinleşir. 10 İdarî para cezalarının, Kuruma itiraz edilmeden veya yargı yoluna başvurulmadan önce tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde peşin ödenmesi halinde, bunun dörtte üçü tahsil edilir. Peşin ödeme idari para cezasına karşı yargı yoluna başvurma hakkını etkilemez. Ancak Kurumca veya mahkemece Kurum lehine karar verilmesi halinde, daha önce tahsil edilmemiş olan dörttebirlik ceza tutarı, 89 uncu maddenin ikinci fıkrası hükmü de dikkate alınarak tahsil edilir. Mahkemeye başvurulması idari para cezasının takip ve tahsilini durdurmaz. Tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde ödenmeyen idari para cezaları, 89 uncu madde hükmü gereğince hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir. İdarî para cezaları on yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Zamanaşımı süresi, fiilin işlendiği tarihten itibaren başlar. İdarî para cezaları hakkında, bu Kanun ve 16/5/2006 tarihli ve 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanununda hüküm bulunmayan hallerde 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümleri uygulanır.
6-2009 Yılı Aylık Asgari Geçim İndirimi Tutarları Esasları Gelir Vergisi Kanunun 32. maddesi ve 265 Sıra numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile belirlenen Asgari Geçim İndirimi (AGİ) kapsamında, ücretleri gerçek usulde belirlenen işçilere yapılacak ve işverenlerce Muhtasar Beyannamede ya da ücretlerini yıllık beyanname ile beyan eden ücretlilerin beyanname üzerinde ödenecek gelir vergisinden mahsup edecekleri AGİ tutarları asgari ücretteki artışa paralel olarak değişmiştir. Bilindiği üzere, AGİ tutarlarının hesaplanmasında ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarı (2009 yılının tamamı için 666,- TL) esas alınmakta ve çalışanın medeni durumu da esas alınarak yıllık asgari ücretin % 15 i olarak hesaplanmakta ve 1/12 i aylık AGİ olarak ödenmektedir. Buna göre; 2009 yılının tamamı için AGİ hesaplamasında temel alınacak tutar 12 x 666,- = 7.992,- TL olmaktadır. Aşağıda çalışanların medeni durumları esas alınarak ödenebilecek en yüksek aylık AGİ tutarlarına yer verilmiştir. Ücretlinin Medeni Durumu AGİ Oranı (%) 2009 yılı aylık AGİ tutarı (TL) Bekâr ya da boşanmış, çocuksuz 50 49,95* Evli, eşi çalışmıyor 60 59,94* Evli, eşi çalışmıyor, 1 çocuklu 67,5 67,43* Evli, eşi çalışmıyor, 2 çocuklu 75 74,92* Evli, eşi çalışmıyor, 3 çocuklu 80 79,92* Evli, eşi çalışmıyor, 4 çocuklu 85 84,91* Evli, eşi çalışıyor 50 49,95* Evli, eşi çalışıyor, 1 çocuklu 57,5 57,44* Evli, eşi çalışıyor, 2 çocuklu 65 64,94* Evli, eşi çalışıyor, 3 çocuklu 70 69,93* 11 (*) Çalışanın ücreti üzerinden o ay hesaplanan vergi daha az ise ödenebilecek ve indirilebilecek AGİ tutarı, en fazla ücreti üzerinden hesaplanan gelir vergisi kadar olacaktır. ÖRNEĞİN; Bekâr asgari ücretli bir çalışanın Ocak 2009 ayında 15 gün çalışmış olması halinde, brüt ücreti 333,- TL, ücreti üzerinden hesaplanacak gelir vergisi 42,46 TL olacaktır. Bu durumda, kendisine ödenebilecek AGİ tutarı 49,95 TL değil, azami 42,46 TL olacaktır. Saygılarımızla. ÖNER BAĞIMSIZ DENETİM VE YMM A.Ş. 09.01.2009
30 Aralık 2008 SALI Resmî Gazete Sayı : 27096 TEBLİĞ Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: ASGARİ ÜCRET TESPİT KOMİSYONU KARARI Karar Tarihi : 25/12/2008 Karar No : 2008/1 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu nun 39 uncu maddesi gereğince, iş sözleşmesi ile çalışan ve bu Kanunun kapsamında olan veya olmayan her türlü işçinin asgari ücretini tespit etmekle görevli Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 26/11/2008 tarihinde başladığı çalışmalarını 25/12/2008 tarihine kadar sürdürmüş ve yaptığı dört toplantı sonucunda; 1) Milli seviyede tek asgari ücret tespitine oybirliğiyle karar verilmiştir. 2) Son toplantıya Türk-İş temsilcileri katılmamıştır. 3) 16 yaşını doldurmuş işçilerin bir günlük normal çalışma karşılığı asgari ücretlerinin; 1/1/2009-30/6/2009 tarihleri arasında 22,20 (yirmiiki yirmi) Türk Lirası olarak, 1/7/2009-31/12/2009 tarihleri arasında ise 23,10 (yirmiüç on ) Türk Lirası olarak tespitine, toplantıya katılanların oybirliği ile, 4) 16 yaşını doldurmamış işçilerin bir günlük normal çalışma karşılığı asgari ücretlerinin; 1/1/2009-30/6/2009 tarihleri arasında 18,90 (onsekiz doksan ) Türk Lirası olarak, 1/7/2009-31/12/2009 tarihleri arasında ise 19,65 (ondokuz altmışbeş) Türk Lirası olarak tespitine, toplantıya katılanların oybirliği ile, 5) İş bu Kararın, 4857 sayılı Kanunun 39 uncu maddesine dayanılarak hazırlanan Asgari Ücret Yönetmeliği nin 11 inci maddesi gereğince Resmî Gazete de yayımlanmasına toplantıya katılanların oybirliğiyle, karar verilmiştir. GEREKÇE Asgari ücret, bilindiği gibi ödenmesi zorunlu olan en az ücrettir. Asgari ücretin belirlenmesini düzenleyen Asgari Ücret Yönetmeliği uyarınca, asgari ücret, pazarlık ücreti değildir. Asgari ücretin belirlenmesi sırasında, Komisyonumuz, bu çerçevede bir karar alınması için çalışmış, işçilerin geçim şartları ve 2009 yılı enflasyon hedefi gibi faktörleri değerlendirmiştir. İşte bu çerçevede hareket eden Komisyonumuz; 16 yaşını doldurmuş işçiler için günlük asgari ücreti; 1/1/2009-30/6/2009 tarihleri arasında uygulanmak üzere 22,20 ( yirmiiki yirmi ) Türk Lirası olarak, 1/7/2009-31/12/2009 tarihleri arasında ise 23,10 (yirmiüç on ) Türk Lirası olarak belirlemiştir. 16 yaşını doldurmamış işçiler için günlük asgari ücretin; 1/1/2009-30/6/2009 tarihleri arasında uygulanmak üzere 18,90 (onsekiz doksan) Türk Lirası olarak, 1/7/2009-31/12/2009 tarihleri arasında ise 19,65 (ondokuz altmışbeş ) Türk Lirası olarak belirlenmesi Komisyonca kabul edilmiştir. Asgari Ücret Yönetmeliği nin 11 inci maddesi gereğince, Asgari Ücret Tespit Komisyonu nca belirlenen asgari ücretler, Resmî Gazete de yayımlandığı tarihi izleyen ayın ilk gününden itibaren yürürlüğe girecektir. 12
ÖNER BAĞIMSIZ DENETİM VE YMM A.Ş. Sedef Sokak Ataşehir Residence (B) Blok Kat: 13 Daire: 55 34758 Ataşehir-İstanbul Tel : (0216) 580 95 10 (pbx) Fax : (0216) 580 95 13 e-posta : oner@onerymm.com.tr Sorumlu Ortaklarımız: YMM-Temel ÖNER toner@onerymm.com.tr YMM-Salih ÇEÇEN scecen@onerymm.com.tr YMM- İrfan SARIKAYA isarikaya@onerymm.com.tr 13