BİRLEŞME, BÖLÜNME VE TÜR DEĞİŞTİRME İŞLEMLERİNİN TİCARET SİCİLİ AÇISINDAN DURUMU AV. NURCAN TURAN İSTANBUL TİCARET SİCİL MÜDÜRÜ 8 Ocak 2013
BİRLEŞME
ÖNEMLİ HUSUSLAR Yeni kuruluş suretiyle birleşmede ortada en az 2 şirket olması gerekmektedir. Tek şirket, yeni kurulacak şirkete devrolamaz. Mevcut en az 2 şirket arasında birleşme sözleşmesi imzalanmalı ve bunlar yeni kurulacak şirkete devir olmalıdır.
ÖNEMLİ HUSUSLAR 31 Ekim 2012 tarih ve 28453 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Şirketlerde Yapı Değişikliği ve Ayni Sermaye Konulmasında Siciller Arası İşbirliğine İlişkin Tebliğ in 4. maddesi gereğince özel sicillere bildirimi gereken mal ve hakların birleşmenin tescili ile eş zamanlı olarak bildirimin yapılması gerekmektedir. Bildirimin zamanında yapılabilmesi için ilgili sicile bildirimi gereken mal ve hakların bağlı oldukları özel sicillere göre tasnif edilmiş kayıtlara ilişkin bilgileri ve gerçek değerlerini içeren listelerin Müdürlüğe sunulması gereklidir.
ÖNEMLİ HUSUSLAR Birleşmenin kesinleşmesine ilişkin hükümler başlığı altındaki 152. madde devrolunan şirketin birleşmenin ticaret siciline tescil ile infisah edeceğini düzenlemektedir. 157. madde ise alacakların teminat altına alınmasına ilişkin birleşmeye katılan şirketlerin sicil gazetesine verecekleri ilana ilişkindir. Uygulamada sıkıntı yaşanmaması için bu ilan birleşmenin tescili ile birlikte alınmaktadır.
BİRLEŞME -TESCİL Birleşmeye katılan her şirket, merkezleriyle şubelerinde ve halka açık anonim şirketlerde ise SPK nın öngöreceği yerlerde, genel kurul kararından önceki 30 gün içinde TTK. 149. maddede belirtilen belgeleri ilgililerin incelemesine sunmakla yükümlüdür. Ayrıca yine birleşmeye katılan her şirket tarafından incelemeye sunulan belgelerin nereye tevdi edildikleri ve nerelerde incelemeye hazır tutuldukları, tevdi edildiği tarihten en az 3 iş günü öncesinden Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi ile şirket sözleşmesinde öngörülen gazetede ilan edilmesi gerekmektedir.
BİRLEŞME -TESCİL Bu durumda ilanın genel kuruldan en az 33 gün önce sicil gazetesinde yayınlanmış olması gerekmektedir. Ticaret Sicil Müdürlüğü ne ise tescil için bu ilanın yayınlandığı sicil gazetesinin fotokopisinin ibraz edilmesi gerekmektedir. Küçük ve orta büyüklükteki işletme ölçütünü karşıladığı SMMM veya YMM raporu ile tespit edilen şirketler, tüm ortakların onaylaması halinde, inceleme hakkının kullanılmasından vazgeçebilir.
BİRLEŞME -TESCİL SMMM veya YMM raporunda yer alması gereken ve özellikle dikkat edilmesi gereken hususlar; Birleşmeye katılan şirketlerin her birinin sermayelerinin karşılıksız kalıp kalmadığı, özvarlıklarının tespiti, Alacaklıların alacaklarının tehlikeye düşmediğinin tespiti, Devrolunan şirketin tasfiye halinde olması durumunda, mal varlığının pay sahipleri arasında dağıtımına başlanmadığı,
BİRLEŞME -TESCİL Birleşmeye taraf olan şirketlerin sermayesiyle kanuni yedek akçeleri toplamının yarısı zararla kaybolmuş veya borca batıklık durumunda olması halinde, devir alan şirketin kaybolan sermayeyi veya borca batıklık durumunu karşılayacak miktarda serbestçe tasarruf edebileceği öz varlığa sahip bulunduğu. Şayet devrolunan şirketin tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı malvarlığının bulunması halinde bunların listesi ile gerçeğe uygun değerlerinin tespiti.
BİRLEŞME -TESCİL Ticaret Kanunu nun 157. maddesinde, birleşmeye katılan şirketler tarafından, alacaklılarına, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi nde, 7 şer gün aralıklarla 3 defa yapacakları ve ayrıca internet sitelerine konulacak ilanla haklarını bildirmeleri gerektiği düzenlenmektedir. Burada hazırlanacak ilan metinlerinin, 7 şer gün arayla sicil gazetesinde 3 defa yayınlanmasını sağlamak üzere tescil belgeleri ile birlikte Ticaret Sicil Müdürlüğüne verilmesi gerekmektedir.
DİĞER BELGELER Birleşme sözleşmesinin devralan ve devrolunan şirketlerin genel kurullarınca onaylanmasına ilişkin kararların noter onaylı örnekleri, Birleşmeye katılan şirketlerin yönetim organlarınca imzalı birleşme sözleşmesi, Bakanlık veya diğer resmi kurumların iznine veya uygun görüşüne tabi olunması halinde, devralan ve devrolunan şirket için bu izin veya uygun görüş yazısı, Devralan şirketin birleşme sebebiyle yapılacak sermaye artırımının tescili için gerekli belgeler,
DİĞER BELGELER Devralan şirket bakımından; birleşmenin yeni kuruluş şeklinde yapılması halinde yeni şirketin kuruluş belgeleri, Kanun un 147. maddesine uygun olarak birleşmeye taraf olan tüm şirketlerin yönetim organları tarafından, ayrı ayrı ya da birlikte hazırlanan birleşme raporunun, şirketlerin kayıtlı bulunduğu müdürlüklere verilmesi gerekir. Küçük ve orta büyüklükteki işletme ölçütünü karşıladığı SMMM veya YMM raporu ile tespit edilen şirketler, tüm ortakların onaylaması halinde, birleşme raporunun düzenlenmesinden vazgeçebilir.
KOLAYLAŞTIRILMIŞ ŞEKİLDE BİRLEŞME Kolaylaştırılmış şekilde birleşme sadece sermaye şirketleri için geçerlidir. Yeni kuruluş sureti ile birleşmelerde geçerli değildir.
KOLAYLAŞTIRILMIŞ ŞEKİLDE BİRLEŞME Kolaylaştırılmış usulle birleşen sermaye şirketlerinde birleşme sözleşmesinin genel kurul onayına sunulmaması halinde; Birleşmenin kabul edildiğine, Kolaylaştırılmış birleşme usulünün uygulandığına ve Bu usulün kanunun hangi maddesine göre uygulandığına ve bunun dayanağına ilişkin bilgiye dair, Anonim şirketlerde yönetim kurulu, limited şirketlerde ise müdürler kurulu kararının noter onaylı örneği Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından istenilmektedir.
BÖLÜNME
ÖNEMLİ HUSUSLAR Bölünme yoluyla yeni kuruluş yapılıyorsa kurulan şirket ana sözleşmesi bölünme planına eklenmelidir.
ÖNEMLİ HUSUSLAR Bölünen şirket, bölünme kararını tescil ettirmeden bölünmeye katılan diğer şirketler bölünmeye ilişkin olguları tescil ettirememektedir. Bölünen şirketin malvarlığının yeni kurulacak şirket tarafından devralınması halinde ise bölünme kararı, kuruluşla birlikte eş zamanlı olarak tescil ettirilir.
ÖNEMLİ HUSUSLAR Kısmi bölünmede yapılan sermaye azaltımı işleminde Kanun un 162. maddesi gereği 473, 474 ve 592. maddeler uygulanmayacaktır. Yani anonim ve limited şirketlerin kısmi bölünmeden dolayı sermaye azaltımında; Azaltım nedeniyle alacaklılara çağrı ilanının yapılmasına ve Yönetim kurulunun sermaye azaltımına ilişkin raporunun genel kurula sunulmasına ve Genel kurul çağrı ilanında sermaye azaltımı amacı ve usulünün belirtilmesine gerek yoktur.
ÖNEMLİ HUSUSLAR 31 Ekim 2012 tarih ve 28453 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Şirketlerde Yapı Değişikliği ve Ayni Sermaye Konulmasında Siciller Arası İşbirliğine İlişkin Tebliğ in 4. maddesi gereğince özel sicillere bildirimi gereken mal ve hakların bölünmenin tescili ile eş zamanlı olarak bildirimin yapılması gerekmektedir. Bildirimin zamanında yapılabilmesi için ilgili sicile bildirimi gereken mal ve hakların bağlı oldukları özel sicillere göre tasnif edilmiş kayıtlara ilişkin bilgileri ve gerçek değerlerini içeren listelerin Müdürlüğe sunulması gereklidir.
TAM BÖLÜNME BÖLÜNME -TESCİL Bölünmeye katılan şirketlerden her birinin, genel kurul kararından 2 ay önce, inceleme yapma haklarına işaret eden ilanın yayınlandığı sicil gazetesinin fotokopisinin ibraz edilmesi gerekmektedir. Küçük ve orta büyüklükteki işletme ölçütünü karşıladığı SMMM veya YMM raporu ile tespit edilen şirketler, tüm ortakların onaylaması halinde, inceleme hakkının kullanılmasından vazgeçebilir.
BÖLÜNME -TESCİL SMMM veya YMM raporunda yer alması gereken ve özellikle dikkat edilmesi gereken hususlar; Bölümlere ayrılmış malvarlığının bölümler itibariyle değerlerinin tespiti şayet bölünen şirketin tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı malvarlığı bulunması halinde bunların gerçeğe uygun değerlerinin tespiti, Bölünen şirketin bölünen dışında kalan malvarlığının olmadığına ve bölünmede oranların korunup korunmadığı.
BÖLÜNME -TESCİL Kanun un 174. maddesi uyarınca, bölünmeye katılan şirketlerin alacaklıları, sicil gazetesinde 7 şer gün aralıklarla 3 defa yapılacak ilanla ve ayrıca internet sitesi kurma zorunluluğu bulunan şirketlerin internet sitelerinde konulacak ilanla, alacaklarını bildirmeye ve teminat verilmesi için istemde bulunmaya çağrılırlar. Alacaklıların, alacaklarını bildirmeye ve teminat verilmesinin istenmesine dair çağrının sicil gazetesinde 7 şer gün aralıklarla 3 defa yapılan ilanın fotokopisinin Sicil Müdürlüğü ne verilmesi gerekmektedir.
BÖLÜNME -TESCİL Bölünmeye katılan şirketler, öngörülen ilanların yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde, istemde bulunan alacaklıların alacaklarını teminat altına almak zorundadır. Öngörülen teminat sağlanmadan bölünme planı veya bölünme sözleşmesi genel kurulun onayına sunulamamaktadır. Ancak bölünme ile alacaklıların alacaklarının tehlikeye düşmediği ispat edilirse teminat altına alma yükümlülüğü ortadan kalkmaktadır.
BÖLÜNME -TESCİL Kanun un 169.maddesine uygun olarak bölünmeye katılan tüm şirketlerin yönetim organları tarafından, ayrı ayrı ya da birlikte hazırlanan bölünme raporu Küçük ve orta büyüklükteki işletme ölçütünü karşıladığı SMMM veya YMM raporu ile tespit edilen şirketler, tüm ortakların onaylaması halinde, bölünme raporunun düzenlenmesinden vazgeçebilir.
DİĞER BELGELER Bölünen şirketin bölünmeye konu olan; tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı bulunan mal ve haklarının listesi, bunların kayıtlı olduğu siciller ile söz konusu mal ve hakların ilgili sicillerdeki kayıtlarına ilişkin bilgileri içeren şirket yetkilerince imzalı beyan;
DİĞER BELGELER Bölünmeye katılan diğer şirketler tarafından; yeni kuruluş halinde kuruluş belgeleri, Bakanlık veya diğer resmi kurumların iznine veya uygun görüşüne tabi olunması halinde, bu izin veya uygun görüş yazısı, Bölünmeye katılan diğer şirketler tarafından; varsa sermaye artırımına ilişkin belgeler.
KISMİ BÖLÜNME Bölünme sözleşmesi veya planının onayına ve kısmi bölünmede devralan şirketlerin paylarının bölünen şirkette mi yoksa onun ortaklarına mı ait olacağına ilişkin bölünen ve bölünmeye katılan diğer şirketlerin genel kurul kararlarının noter onaylı örneği, Kısmen bölünen şirket bakımından sermaye azaltılması yapılmasının söz konusu olduğu hallerde buna ilişkin belgeler,
KISMİ BÖLÜNME SMMM veya YMM raporunda yer alması gereken hususlar; Bölünen şirketin kısmi bölünmeye konu olan malvarlığı bölümlerinin değerlerinin tespiti, Şayet bölünen şirketin tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı malvarlığının bulunması halinde bunların gerçeğe uygun değerlerinin tespiti,
KISMİ BÖLÜNME Sermaye azaltımına gerek olup olmadığı, Sermaye azaltılması durumunda, kısmi bölünen şirkette kalan net malvarlığının şirketin borçlarını karşılamaya yeterli olduğu ve alacaklıların alacaklarının tehlikeye düşmediğinin tesbiti, Sermaye azaltılmasına gerek olmaması durumunda ise buna ilişkin tespitler.
TÜR DEĞİŞTİRME
TÜR DEĞİŞTİRME - TESCİL Kanun un 185. maddesine uygun olarak şirketin yönetim organınca hazırlanmış tür değiştirme planı
TÜR DEĞİŞTİRME - TESCİL Kanun un 186. maddesine uygun olarak şirketin yönetim organınca hazırlanmış tür değiştirme raporu Küçük ve orta büyüklükteki işletme ölçütünü karşıladığı SMMM veya YMM raporu ile tespit edilen şirketler, tüm ortakların onaylaması halinde, tür değiştirme raporunun düzenlenmesinden vazgeçebilir.
TÜR DEĞİŞTİRME - TESCİL SMMM veya YMM raporunda yer alması gereken hususlar; Tür değişikliği yapan şirketin sermayesinin ödenip ödenmediği, karşılıksız kalıp kalmadığı, Şirket özvarlığının tespiti, Şayet tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı malvarlığının bulunması halinde bunların gerçeğe uygun değerlerinin tespiti.
TÜR DEĞİŞTİRME - TESCİL Tür değişikliğinin kabulüne ilişkin noter onaylı genel kurul toplantı tutanağının Müdürlüğe ibraz edilmesi gerekmektedir.
TÜR DEĞİŞTİRME - TESCİL Tür değiştirmeye ilişkin genel kurul kararında ; Tür değiştirme planı ve tür değiştirme raporu ile 188. madde hükümleri gereğince 30 gün önce şirket merkezinde ortakların incelemesine sunulmuş ve inceleme hakkının kullanılmış olduğu, Tür değiştirme planı ile tür değiştirme raporunun kabul edildiği, Şirketin hangi türe dönüşecek ise o türe dönüştürülmesine karar verildiği ifadelerinin yer alması özellikle gereklidir.
TÜR DEĞİŞTİRME - TESCİL Tür değiştiren şirketin; tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı bulunan mal ve haklarının listesi, bunların kayıtlı olduğu siciller ile söz konusu mal ve hakların ilgili sicillerdeki kayıtlarına ilişkin bilgileri içeren beyan
DİĞER BELGELER Tür değişikliği ile birlikte sermaye artırımı var ise sermaye artırımına ilişkin belgeler de tescil başvurusu sırasında ibraz edilmesi gerekmektedir. Yeni şirket nevine ilişkin anasözleşme, Kuruluşa ilişkin gerekli diğer belgeler.
TEŞEKKÜR EDERİM. www.ito.org.tr