TEMA Vakfı 6 Aylık Faaliyet Mektubu Temmuz -Aralık 2016
Sevgili TEMA Dostu, 2016 yılının ikinci altı aylık döneminde gönüllülerimizin ve destekçilerimizin katkılarıyla Türkiye nin dört bir köşesinde başarılı çalışmalar gerçekleştirdik. Başta toprak olmak üzere tüm doğal varlıkların korunması bu dönemde de ilk sıradaydı. Bununla birlikte çevre sorunlarına duyarlı, bilinçli ve etkin bir kamuoyu oluşturmak için de önemli faaliyetler hayata geçirdik. ÖRGÜTLENME VE GÖNÜLLÜ KAZANIMI ÇALIŞMALARIMIZ Toplumun her kesimine ulaşmayı amaç edinen Vakfımız, 2016 yılının ikinci yarısında saha faaliyetlerini 81 il, 248 ilçe, 32 mahalle/belde/ köy ve 137 üniversitede olmak üzere toplam 498 noktada gönüllü temsilcileri aracılığıyla sürdürdü. 2016 yılının ikinci altı ayında aramıza katılan yaklaşık 15 bin yeni gönüllümüz ile toplam gönüllü sayımız 640 bini aştı. TEMSİLCİLERİMİZLE VE GÖNÜLLÜLERİMİZLE BULUŞMALARIMIZ Temsilci ve İlçe Sorumluları Uyum Eğitimi ni düzenledik Aramıza yeni katılan İl Temsilcilerimiz, İlçe ve Mahalle Sorumlularımız için 2016 yılının ikinci Uyum Eğitimi ni düzenledik. Eğitimi 4-6 Kasım tarihleri arasında 43 gönüllümüzün katılımıyla İstanbul da gerçekleştirdik. 2 3
GÖNÜLLÜLERİMİZİN GERÇEKLEŞTİRDİĞİ PROJELER ve ETKİNLİKLER Ağaç Kardeşliği nin 2016 uygulamalarını tamamladık Ağaç Kardeşliği adlı çocuklara yönelik doğa eğitimi ve ağaçlandırma projesini Adım Adım Oluşumu nun desteğiyle hayata geçiriyoruz. Projeyi 47 ilde 60 ilçede yaklaşık 2.300 öğrencinin katılımı ve TEMA İl Temsilcileri, İlçe Sorumluları ve Genç TEMA ların destekleriyle uyguladık. 2016 yılı boyunca Orman Ekosistemi ve Yaşamın Çeşitliliği konulu doğa eğitimi programına katılan çocuklar, Kasım ve Aralık aylarında tohumdan fidana kendi yetiştirdikleri fidanları toprakla buluşturarak projeyi tamamladı. Dünya Gönüllüler Günü Basın Buluşması na TEMA Vakfı nı temsilen Yönetim Kurulu Başkanımız Deniz Ataç konuşmacı olarak katıldı. Adım Adım koşucuları, 38. İstanbul Maratonu nda yardımseverlik koşusu yaparak projeyi desteklemeye devam etti. Maratonda iyilik peşinde koşan 320 koşucumuz, yaklaşık 3 bin 700 bağışçıdan 273 bin TL ye yakın tutarda bağış topladı. Koşucularımız 2 bin 700 ü aşkın çocuğumuzun daha Ağaç Kardeşi olmasını sağladı. İstanbul Maratonu nda Ağaç Kardeşliği projesini desteklemek için yönetim kurulu başkanımız ve üyelerimiz, genel merkez çalışanlarımız ve gönüllülerimiz de koştu. 5 Aralık Dünya Gönüllüler Günü nü kutladık Dünya Gönüllüler Günü nü, Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine dikkat çekmek amacıyla Ulusal Gönüllülük Komitesi ne üye kurumlarla ortak gerçekleştirdiğimiz etkinlikler ile kutladık. Kutlamalar; sivil toplum örgütlerinin ortak stant çalışmaları gerçekleştirmesi, #GönüllüysenRenkVer etiketiyle sosyal medya üzerinden bir Gönüllülük Oyunu nun oynanması ve İstanbul da bir basın buluşması gerçekleştirilmesini içerdi. 28 Kasım da yapılan EĞİTİM ÇALIŞMALARIMIZ Çocuk ve gençlik eğitim programlarımızı uygulamaya başladık Minik TEMA, Yavru TEMA, Ortaokul TEMA ve Lise TEMA Eğitim Programlarını 2016-2017 eğitim öğretim yılında 81 ilde, 80 binden fazla öğrenci, yaklaşık 3 bin 500 öğretmen ile uygulamaya başladık. Eğitim programlarının destekleyici materyallerinden olan gözlem kutusunu, meşe-toprak posterini ve öğretmen rehberlerini eğitim-öğretim yılının başında programları uygulayan okullara ulaştırdık. 4 5
Ortaokul TEMA Öğretmen Etkinlik Rehberi ni yeniledik Ortaokul TEMA Eğitim Programı, Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü ile Vakfımız arasındaki iş birliği protokolü çerçevesinde ulusal ölçekte, gönüllü öğretmenlerin katkısı ile yürütülüyor. Programın etkinlik rehberinin hem içerik hem de grafik tasarımını yeniledik. TEMA Vakfı eğitim programlarının görsel kimlik bütünlüğünü korumayı, öğretmenler için faydalı görseller geliştirmeyi amaçladığımız ve ilk basımda yer alan tekrar ve yanlışları düzelttiğimiz yeni basımı 2016 2017 eğitim öğretim yılında gönüllü öğretmenlerimize ulaştırdık. alan projelerinde çalışan profesyoneller, birinci elden deneyimlerini paylaşıyor. Serinin yeni yayınını Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları nın satış noktalarından, büyük kitapçılardan ve internet üzerinden temin edebilirsiniz. Dünyanın Durumu 2016: Bir Kent Sürdürülebilir Olabilir mi? kitabını yayına hazırladık Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları iş birliğinde yayınladığımız Dünyanın Durumu serisinin bu yılki konusu Bir Kent Sürdürülebilir Olabilir mi? oldu. Kitapta, kentsel sürdürülebilirlikte biyolojik çeşitliliğin rolü, kent ekonomisi, tüketim ve enerji kullanımı gibi şehirlerin temel yapısal unsurları inceleniyor. Kitabın Kent Profili bölümlerinde, dünyanın en özgün kentsel sürdürülebilirliğini konu Turan Demiraslan Lisansüstü Eğitim Bursları nı yeniden vermeye başladık TEMA Vakfı - Turan Demiraslan Lisansüstü Eğitim Bursları nı 2016 2017 eğitim öğretim yılında yeniden vermeye başladık. Orman ve kırsal kalkınma, çevre politikaları, eğitim alanlarında ve TEMA Vakfı Bilim Kurulu temsilcileri tarafından belirlenen öncelikli konularda çalışma yapan, ders dönemini bitirmiş yedi burslu 12 ay boyunca desteklenecek. 6 7
AĞAÇLANDIRMA ÇALIŞMALARIMIZ Ağaçlandırma çalışmalarımıza devam ettik 2016 nın ikinci yarısında da destekçilerimizin bağışları, Türkiye de Orman Genel Müdürlüğü nün ve KKTC de Orman Dairesi Müdürlüğü nün iş birliği ile Balıkesir, Çanakkale, Denizli ve KKTC de tesis edilen sahalar için 257 bini aşkın fidan bağışı aldık. Son üç yıl içerisinde fidan dikimleri gerçekleştirilen 35 farklı ağaçlandırma sahasında çalışmalar yürüttük. Hatıra ormanı ağaçlandırma sahalarının 2016 yıl sonu ortalama fidan başarısı %92 oldu. KIRSAL KALKINMA VE KORUMA PROJELERİMİZ 81 İlde 81 Orman Projesi nde fidanlar büyümeye devam etti Türkiye deki orman varlığını artırmaya katkı sağlamak amacıyla, Orman Genel Müdürlüğü ve İş Bankası iş birliğiyle 2008 yılında uygulamaya koyduğumuz 81 İlde 81 Orman Projesi nde 31 ilde bakım çalışmalarına devam ettik. 47 sahanın kontrolünü gerçekleştirdik. Projenin 2016 yıl sonu ortalama fidan başarısı %82 oldu. Nestlé DAMAK ve TEMA Vakfı iş birliği ile Fıstığımız Bol Oldu Nestlé DAMAK ile 2011 de Gaziantep ve Şanlıurfa da başlattığımız projenin ikinci etabında; ilk etapta elde edilen bilgi ve birikimin Barak Ovası na yaygınlaştırılmasını hedefledik. Bahçe yönetimi, organik Antepfıstığı yetiştiriciliği, budama ve bitki beslenmesi konularında 122 üreticiye teorik ve uygulamalı eğitim verdik. Şahinbey Halk Eğitim Müdürlüğü iş birliğinde verilen budama kursları ile 16 budamacı yetiştirdik. Bahçelerdeki erkek Antepfıstığı ağacı birey eksikliğini gidermek üzere 1.200 adet erkek Antepfıstığı fidanı üretimi yaptık. Binlerce yıldır Antepfıstığı tarımı yapılan bölgede 100 ün üzerinde yaşlı Antepfıstığı ağacı belirledik. Bu ağaçlardan 12 adedinin anıt ağaç olarak tescili için raporlar hazırladık. 8 9
Her Dem Toprak İçin Projesi 2016 yılının başında Doğuş Çay ile Rize de sürdürülebilir çay tarımının temelini oluşturan toprak sağlığının korunması konusunda başlattığımız Her Dem Toprak İçin Projesi ni uygulamaya devam ettik. Çay bahçesi topraklarında yaşanan sorunlara dikkat çekmek ve toprakların sürdürülebilir şekilde kullanılmasını sağlamak amacıyla uygulamalara devam ettik. Sürdürülebilir çay tarımı için; toprak, çay ve kültür arasındaki ilişki ile ilgili farkındalık sağlamak amacıyla gönüllü öğretmenlerimizin katkılarıyla öğrencilere yönelik eğitimler gerçekleştirdik. Eğitim çalışmalarında 3 bin 500 ü aşkın öğrenci, 650 den fazla üretici, 165 kadın, yaklaşık 450 öğretmen, 600 den fazla din görevlisi, 400 ü aşkın çay eksperi, 20 den fazla budamacı ve yaklaşık 30 muhtar olmak üzere yaklaşık 6 bin kişiye ulaştık. AB-TR Sürdürülebilir Tarım Ağı Projesi Sürdürülebilir tarım uygulamalarının yaygınlaştırılması amacıyla Avrupa Birliği (AB) Sivil Toplum Diyaloğu-IV programı kapsamında başlattığımız AB-TR Sürdürülebilir Tarım Ağı Projesi ne devam ettik. AB ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilen projede sürdürülebilir tarımla ilgili her kesimin buluşacağı, bilgi paylaşımı yapacağı ve iş birliği sağlayacağı internet tabanlı bir platform kurulmasını hedefledik. Paydaşlarla toplantılar yaptık, görüşlerini aldık. Alınan görüşler doğrultusunda geliştirilen platformu TEMASTA (TEMA Sürdürülebilir Tarım Ağı) ismiyle www.tarimtema.org, temasta.tarimtema.org linklerinde kullanıma açtık. Sakız Ağacı Klon Parkı Tesisi Projesi ile sakız ağaçları güvende Falım Sakızları sponsorluğunda Vakfımız ve Orman Genel Müdürlüğü iş birliğinde 2012-2015 yılları arasında İzmir in Çeşme ilçesinde Sakız Ağacı Klon Parkı tesis edildi. Damla sakızı ağaçlarının genetik çeşitliliğinin korunması amaçlanan sahada 124 klondan 935 adet yaşayan sakız fidanı bulunuyor. Dönem içerisinde klon parkındaki fidanların bakımlarına ve sulama çalışmalarına devam ettik. 10 11
SAVUNUCULUK ÇALIŞMALARIMIZ Akkuyu davasının bilirkişi keşfine katıldık Mersin Akkuyu da yapılması planlanan nükleer güç santrali ile ilgili 11 Temmuz da ve 5 Aralık ta mahkeme keşifleri gerçekleştirildi. Keşiflere üç uzmanımız ve Mersin İl Temsilcimiz ile birlikte katıldık. Bölgenin depremselliği, nükleer atıklar ve kazalar başta olmak üzere projeyle ilgili itiraz ve gerekçelerimizi mahkeme heyeti ile paylaştık. 11 Temmuz da gerçekleşen ilk keşif sırasında Mersin TEMA gönüllülerimiz Nükleer Karşıtı Platform gönüllüleri ile birlikte eylem gerçekleştirdi. kömürlü termik santral projesine karşı açtığımız davamız devam ediyor. Ayrıca Türkiye nin Buğday Ambarı Konya Kapalı Havzası na geri dönülmez zararlar verecek kömür yatırımları ile ilgili planları da yakından takip ettik. Tarım alanlarımızı kömür yatırımlarına karşı savunmaya devam edeceğiz. ENV.net projesini tamamladık Batı Balkanlar ve Türkiye de ENV.net: AB Entegrasyonu için Çevre Reformlarına Vatandaş Katılımı projemizin kapanış konferansı 20-22 Ekim 2016 tarihlerinde Makedonya nın Struga şehrinde düzenlendi. Çevre konuları savunuculuğunda medyanın rolünü işleyen konferansa iki il temsilcimiz (Diyarbakır İl Temsilcisi Prof. Dr. Necmettin Pirinççioğlu ve Kastamonu Temsilcisi Dr. Tayyibe Altunel) ve alt hibe faydalanıcılarımız ile beraber katıldık. Konferansta iklim değişikliği ve medya konulu bir panel düzenledik. ENV.net projemizi Kasım 2016 itibarı ile tamamladık. Proje kapsamında kurduğumuz ağdaki STK lar ile iletişimimiz sürüyor. Kömüre karşı çalışmalarımıza devam ettik Kömürü merkeze alan enerji politikalarının neden olacağı risklerin, doğal varlıklar ve insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini hem kamu kurumlarına hem de yerel düzeyde anlatmaya devam ettik. Çanakkale de toplamda 16 kömürlü termik santralin işler hale gelmesi planlanıyor. Bunlardan biri olan Karabiga daki İklim Zirvesi ni Marakeş te takip ettik Türkiye yi yeni iklim rejiminin bir parçası olmak için Paris Anlaşması nı onaylamaya ve ulusal katkı hedeflerini iyileştirmeye çağırdık. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Sözleşmesi nin 22. Taraflar Toplantısı (COP22), 7-18 Kasım 2016 da Fas ın Marakeş kentinde yapıldı. TEMA Vakfı nı temsilen iki arkadaşımız COP 22 ye katılarak güncel gelişmeleri paylaştı. Zirvenin sonunda Marakeş Deklarasyonu kabul edildi. Deklarasyon, taraflara, acil bir öncelik olarak iklim değişikliği mücadelesinde en yüksek siyasi iradeyi gösterme çağrısı yaptı. Deklarasyon, Paris Anlaşması ile kazanılan 12 13
ivmenin sürdürülmesini ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin desteklenmesini görev olarak tanımladı. Bunlarla birlikte yoksulluğun engellenmesi, gıda güvenliğinin sağlanması ve iklim değişikliğinin tarım üzerindeki etkileriyle baş edilmesi için küresel çapta harekete geçme çağrısı yaptı. Deklarasyonda, devletlerin yanı sıra yerel yönetimler, özel sektör, STK lar, üniversiteler gibi devlet dışı aktörlerin de iklim değişikliği ile mücadelede acil ve iddialı adımlar atarak harekete geçmesi gerektiğinin altı çizildi. iyileştirilmesini amaçlayan ÇED Süreçlerinin İyileştirilmesine Bütüncül Bakış projemize Kasım ayında başladık. Eko-Hukuk seminerleri düzenledik Galatasaray, Özyeğin ve Yeditepe üniversitelerinin öğrencilerine yönelik seminerler düzenledik. Konuşmacı Av. Ömer Aykul ekolojik hukuk ve çevre hukukunu tanıtmak, geleceğin avukatlarını ekolojik hukuk ve çevre hukuku alanında çalışmaya teşvik etmek amacıyla öğrencilerle buluştu. Yeşil Dalga programımızı hazırladık Açık Radyo nun 43. yayın döneminde 25 adet program hazırladık. Yeşil Dalga programımızda, yerelde yürütülen doğa koruma çalışmalarını, yaşam savunucularının hikayelerini konuştuk. Arazi kullanım politikaları ve ÇED süreçleri ile ilgili çalışmalarımızı sürdürdük Su ve toprak başta olmak üzere, doğal varlıklarımız üzerinde tehdit oluşturacak plan kararlarına yönelik dört adet çevre düzeni planında hukuki süreçleri başlattık. Tarım arazilerinin korunması için çalışmalar yürüttük. Madencilik, enerji üretim tesisleri gibi çevresel etkileri geniş faaliyetlerin ÇED süreçlerini takip ettik. Yerelde yürütülen çalışmalara destek olduk. ÇED süreçlerinin GELİR GETİRİCİ FAALİYETLERİMİZ Maximum TEMA Kart iş birliği devam etti 2010 yılında İş Bankası ile başlayan iş birliğimiz devam ediyor. Maximum TEMA Kart kullanan doğaseverler, İş Bankası nın Vakfımıza bağış yapmasını sağlayarak doğayı korumak için sürdürdüğümüz çalışmalara destek oldu. 14 15
Sanatçılar doğa için umut yeşertti 25. yaşımızı, ünlü sanatçıların gönüllü olarak sahne aldığı TEMA Vakfı 25. Yıl Özel Yayını ile kutladık. 27 Kasım Pazar akşamı İş Sanat Konser Salonu nda gerçekleşen konser programı NTV den canlı yayınlandı. Tüm şarkıların çocuklar ve doğa için söylendiği Umut Yeşerten Şarkılar konserinde 3464 e gönderilen SMS ler ve bağışlarla 150 bin çocuğun doğa eğitimine katkıda bulunuldu. Eğitim çalışmalarımıza destek arttı TEMA Vakfı olarak Türkiye genelinde çocuklarımıza doğa eğitimi programlarımızı uyguluyoruz. Siz duyarlı destekçilerimizin gerçekleştirdiği eğitim bağışları sayesinde çocuklarımıza ve gençlerimize doğa eğitimleri ulaştırdık. Evlenecek çiftler nikah ürünlerimizi tercih etti Evlenecek çiftlere sunduğumuz farklı tasarımlardaki nikah ürünlerimizle faaliyetlerimiz için kaynak sağladık. 16 17
İLETİŞİM ÇALIŞMALARIMIZ Vakfımızın mesajlarını kamuoyuna duyurmak üzere basın bültenleri, ilanlar, özel röportajlar ve sosyal medya çalışmaları yürüttük. 2016 nın ikinci yarısında; 5 Haziran Dünya Çevre Günü, 12 Haziran Toprak Bayramı ve 17 Haziran Dünya Çölleşme İle Mücadele Günü, Babalar Günü, Akkuyu Nükleer Güç Santrali, Büyük Ovalar, Ağaç Kardeşliği Projesi, Artvin Cerattepe, Dünya Gıda Günü, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, Yeşil Yol, Filyos Vadisi, 10 Kasım Atatürk ü Anma Günü, Erozyonla Mücadele Haftası, TEMA Vakfı 25. Yıl Özel Yayını, 24 Kasım Öğretmenler Günü, Marakeş İklim Zirvesi, 5 Aralık Dünya Gönüllüler Günü, Dünya Toprak Günü ve yılbaşı gibi konular için çeşitli düzeylerde iletişim çalışması gerçekleştirdik. Sosyal medya üzerinden gelen sorulara 24 saat içinde cevap vererek, etkileşim içerisinde kaldık. 6 ay içerisinde 1.000 e yakın takipçimizin sorusuna yanıt verdik. Kamu spotumuz yayınlanmaya devam etti Dünyada toprak koruma alanında çalışan sivil toplum örgütlerinin oluşturduğu bir platform olan Global Soil Week in desteğiyle, gıda güvenliği ve verimli tarım topraklarının korunması için farkındalık yaratmak amacıyla hazırladığımız kamu spotumuz yayınlanmaya devam etti. Kamu spotumuz Temmuz-Aralık 2016 döneminde ulusal televizyon kanallarında yaklaşık 2.200 kez yer aldı. Kamu spotumuzu izlemek için tıklayın: http://bit.ly/kamuspotu2016 Sosyal medya Sosyal medya hesaplarımız Temmuz Aralık Artış Facebook 489.930 526.507 36.577 Twitter 307.222 328.491 21.269 Instagram 43.705 61.593 17.888 Linkedin 5.455 6.225 770 18 19
AĞAÇ KARDEŞLİĞİ PROJEMİZE DESTEK VERMEK İÇİN TIKLAYINIZ Ağaç Kardeşliği Projesi kapsamında bu yıl 5.400 çocuk Orman Ekosistemi ve Yaşamının Çeşitliliği konulu doğa eğitimi programına katılacak. Projeye katılan çocuklar için Balıkesir de 5.400 fidanlık Adım Adım - Çocuklar Hatıra Ormanı oluşturulacak.
Değerli TEMA Dostu, Gönüllülük odaklı bir halk hareketi olan TEMA Vakfı, gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakmak için çalışmalarına devam ediyor. Faaliyetlerimizde siz değerli gönüllülerimizden ve destekçilerimizden güç alarak ilerliyoruz. Ailemize yeni katılacak gönüllülerimiz ve destekçilerimizle daha da güçlenerek var gücümüzle çalışmayı sürdüreceğiz. Sizleri hep aramızda görmek istiyor, çalışmalarımıza sunduğunuz özverili katkılarınızdan dolayı teşekkür ediyoruz. Saygılarımla, Deniz Ataç TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı