ARABIAN TRAVEL MARKET DUBAI TURİ ZM FUARI 24-28Nİ SAN 2017 KÖRFEZ ÜLKELERİ PAZAR DEĞ ERLENDİ RMESİ AKDENİZ TURİSTİK OTELCİLER VE İŞLETMECİLER BİRlİĞİ Yelda Karaca -29 Nisan 2017
İ ÇERİ K K Ö R F E Z Ü L K E L E Rİ E K O N O Mİ & N Ü F U S T U Rİ Z M V E Rİ L E Rİ T Ü R Kİ Y E Nİ N Y E Rİ A R A B I A N T R A V E L M A R K E T P A Z A R I N G E LİŞ M E Sİ N D E A N A H T A R F A K T Ö R L E R
K Ö RFEZ Ü LKELERİ T Ü RKİ YE İ L İ Ş K İ LERİ Arap yarımadası, Asya kıtasının güneybatı bölgesinde, yaklaşık 3 milyon metrekarelik bir alanı kaplıyor. Yarımadanın güneydoğu bölgesi dünyanın en geniş kesiminde kum olan Rub'al-Khali (Boş Çeyrek). Körfez işbirliği konseyi Irak haricindeki Basra Körfezi'ndeki tüm Arap ülkelerinden oluşan bölgesel ve hükümetler arası bir siyasi ve ekonomik birlik. Üye ülkeleri Bahreyn, Kuveyt, Umman, Katar, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri. Körfez İşbirliği Konseyi resmi olarak 25 Mayıs 1981'de imzalanan bir anlaşma ile kuruldu. Körfez konseyinin amacı, üye devletler arasında birliği sağlamak her alanda koordinasyonu teşvik etmek. Mevcut üye devletlerin hepsi, üç anayasal monarşi (Katar, Kuveyt ve Bahreyn), iki mutlak monarşiyi (Suudi Arabistan ve Umman) ve bir federal monarşiyi (Birleşik Arap Emirlikleri, yedi üyeden oluşan monarşilerdir) Devletler, her biri kendi emirleriyle yönetiliyor. Ürdün, Fas ve Yemen'in gelecekteki üyeliği ile ilgili görüşmeler sürüyor. Türkiye ile olan ilişkilerde yaşanan olumlu gelişmelerin temelleri, 2008 yılında Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) dışişleri bakanlarının Türkiye nin stratejik ortak olduğunu açıklaması ile atıldı. Suriye, Irak ve Yemen de yaşanan çatışmalar ve Arap Baharı olarak adlandırılan değişimlerin, bölgenin jeopolitik haritasında meydana getirdiği köklü değişimlerin ardından, bölgesel dengelerin yeninden formüle edildiği Ortadoğu da Türkiye ve Suudi Arabistan iki etkin güç olma özelliğini taşıyor. Körfez ülkeleri ile Türkiye arasındaki ortaklık, Türkiye nin Katar da askeri üs kurmasını öngören 2015 te imzalanan anlaşmayla, Körfez ve yerel güvenlik açısından önemli bir gelişme olarak görülüyor. Suudi Arabistan başta olmak üzere Körfez ülkeleri ile Türkiye arasında gelişen güvenlik temelli ilişkiler, karşılıklı yatırımları da beraberinde getirmesi bekleniyor. KİK ülkeleri ve bölgenin en güçlü ülkesi olan Suudi Arabistan arasındaki stratejik ortaklık 14 Nisan 2016 da Suudi-Türk koordinasyon Konseyi nin oluşturulması ile somutlaştı. Bu anlaşmanın ardından Katar Emiri Seyh Temim Bin Hamad Al Sani nin başkent Ankara yı ziyareti sırasında yüksek düzeyli stratejik işbirliği konseyinin kurulmasını öngören benzer bir anlaşma imzalandı. İki ülkenin enerji ve yatırım alanındaki ilişkisini güçlendirmeyi hedefleyen anlaşmaya göre,türkiye nin Katar dan doğalgaz alması, Katar ın da Türkiye deki yatırım hacmini genişletmesi öngörülüyor.
EKONOMİ &NÜ FUS 6 Körfez ülkesi farklı etnik grublardan oluşmaktadır. Yerel uyruklular da çok kültürlü, din ve geleneksel yapılardan geliyor. Yüzü aşkın farklı ülkelerden gelen, vatandaş olmayan nüfus dağılımı mevcut. Vatandaş olmayan ya da çalışma amaçlı gelen yerleşik nüfus 3 gruba ayrılıyor, Araplar, Asyalılar ve Batılılar. KİK ülkelerinde toplam nüfusun üçte birinden fazlasını vatandaş olmayan kişilerden oluşuyor. Bu oran en yüksek BAE de (%82), en düşük Umman da (% 27). Bu nüfus çeşitliliği seyahat davranışlarına da yansıyor. S.ARABİSTAN BAHREYN BAE KUVEYT UMMAN KATAR ALAN ( km²) 2,143,865 760 83,600 17,818 309,600 11,586 NÜFUS (2017 Tahmini) 31.540,504 1.415,000 9.375,000 4.084,223 4.726,000 2.235,000 NÜFUS BÜYÜME (2010-2,1 2,1 2,2 2,4 1,9 2,9 2015 28,2 20 20,6 25,6 30,6 12,5 14 Yaş altı nüfus(%) Yaş Ortalaması 28,6 30,5 33,5 31,1 29,4 30,8 GSYİH (2015 Yılı Milyar ABD DOLAR) 646 32,22 370,3 112,8 70,25 166,9 GSYİH Büyüme oranı % Kişi başına GSYİH (2015) 5.1 4.8 4.4 6.2 5.0 6.2 20.481,75 23.395,75 40.438,38 28.984,64 15.645,08 74.667,20
TURİ ZM VERİ LERİ Orta Doğu bölgesinden yurtdışı seyahatleri içinde önemli kaynak pazarlar olan KİK ülkeleri (Suudi Arabistan, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Umman ve Katar). Bölgedeki toplam nüfusun sadece% 20'sini oluştururken, seyahat hacminin % 60'ına ve seyahat harcamalarının % 75'ine katkıda bulunmaktadır. KİK ÜLKELERİ BAE S.ARABİSTAN UMMAN KATAR BAHREYN KUVEYT YURTİÇİ TURİZM HARCAMALARI 5,000 USD 5.650 USD 4,415 USD 3,650 USD 6,900 USD 4,265 USD YURTDIŞI TURİZM HARCAMALARI 10,400 USD 11,550 USD 9,090 USD 6,690 USD 12,205 USD 9,590 USD
TURİ ZM VERİ LERİ Din, KİK ülkelerinde ve genel olarak Müslüman ülkelerde insanların gündelik yaşamında öncü rol oynamaktadır. Son yıllarda, Ramazan dönemleri yaz sezonuna rastlaması nedeni ile seyahat dönemleri de buna bağlı olarak değişkenlikler gösterdi. Dolayısıyla, seyahat genellikle Ramazan ayından önce veya sonra gerçekleşiyor. KİK ülke ziyaretçileri rezervasyonlarını % 33 oranında online servis sağlayıcılarından, % 25 Online seyahat acentelerinden, % 20 seyahat acentelerinden, % 13 arkadaş ya da aile üyeleri aracılığı ile, % 9 ise akıllı telefon üzerinden servis sağlayıcılarından satın alıyor. E N F A Z L A Z İ Y A R E T E D İ L E N D E S T İ N A S Y O N L A R A B Ü L K E L E R İ D İ Ğ E R 1.Birleşik Krallık 2.İsviçre 3. Fransa 4. Almanya 5. İtalya 1. Malezya 2. Endonezya 3. Singapur 4. Hindistan 5. Birleşik Amerika
TURİ ST PROFİ L İ KİK ülkeleridenden yapılan seyahatlerin % 82'si eğlence amacıyla, geri kalan% 18'i ticari motivasyonlardan kaynaklanıyor. Seyahati belirleyen motivasyonlar 5 ana grub altında toplanabilir; Aile Pazarı, Çiftler, Genç Grub ( Tek gezginler ya da arkadaş grubu), Balayı Yapanlar, İş gezileri KİK Ülkelerinde oluşan nüfus yapısı değişiklikleri gelecekte seyahat eğilimlerini de büyük oranda etkileyecek. Genç ve hızla büyüyen nüfus Körfez bölgesi seyahat pazarının hacmini büyük oranda büyütecek. Yapılan ve süregelen reformlarla büyüyen orta sınıf ta seyahat pazarının bir diğer gözde hedef kitlesi. Alış veriş ve eğlenceye yüksek bütçeler ayıran Arap ziyaretçiler, son yıllarda sağlık turizminde de uzun süreli konaklamalar ve yüksek harcamalar yapıyorlar. Tercihlerinde iklim, güvenlik, bilte ve konaklama fiyatları, eğlence, alış veriş olanakları, ortak inanç ve kültürel değerler yapısı ön planda yer alıyor. Kaynak; PATA, Frost&Sullivan
T Ü RKİ YE N İ N YERİ Turizm harcamaları yüksek, kalış süreleri uzun olan Körfez ülkeleri ziyaretçileri Türkiye de en fazla İstanbul, Trabzon ve Bursa yı seyahat noktası olarak tercih ediyor. Kalabalık aile yapısına sahip olan ziyaretçiler bu bölgelerde konut edinme eğilimi de son derece yüksek. Ortalama kalış süreleri 14 gece, % 30 oranı 14 geceden fazla konaklıyor. Genç çalışan nüfus her yıl 30-40 gün arasında izin kullanıyor. Senede en az 1 defa yurt dışı tatili yapıyorlar ve bu oran % 60 oranında yaz aylarında gerçekleşiyor. İklim bu tercihte en önemli etken.
ARABIAN TRAVEL MARKET DUBAI TURİZM FUARI Bu yıl 23. Kez düzenlenen ATM Dubai Turizm Fuarı, Ortadoğu ülkelerinin yanı sıra, Kuzey Afrika, Hindistan ve Uzakdoğu ülkelerinden de ziyaretçi aldı. Bölgenin en büyük turizm fuarı olma niteliğini taşıyor. Yaklaşık 40 bin kişinin ziyaret ettiği fuarda 150 ülkeden 2.800 firma katıldı. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve özel turizm markalarına ait stantlarla beraber 2000 m2 alanda yer alan Türkiye standında bölgelerine göre otel ve acenteler ve bölge tanıtım kurum ve kuruluşları yer aldı. Antalya Mediterranean alanında BAKA (Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı) çatısı altında AKTOB üye otelleri ve bölge tanıtımı yapıldı. Fuar çalışmaları kapsamında, Suudi Arabistan Turizm Bakanlığı yetklisi ile görüşme yapıldı. Antalya ve yaylaları konseptinde, FAM TRIP, Basın gezisi ve road showlar konusunda işbirliği geliştirilmesi yönünde iletişim bilgileri alındı. Ayrıca Lübnan dan 2 tur operatörü ile görüşüldü, Charter planlaması konusunda çalışmalarına destek sağlanması yönünde ICF Airports GenelMüdür Yardımcısı Yücel Ecer ile görüşmesi sağlandı. Fuar ziyaretçilerinin genel olarak, Antalya da İslami oteller, 2. Konut olanakları ve iklim konusunda bilgi talepleri oldu.
AKTOB Başkanı Erkan Yağcı, ATM Dubai Turizm Fuarı kapsamında yaptığı değerlendirmede; Ortadoğu Pazarları turizm potansiyeli yüksek pazarlar, Türkiye bu bölgede hakettiği ölçüde pazar payını yükseltemedi. Bölgede yaşanan gelişmeler ve jeopolitik konumumuzun riskli alanda yer alması pazar payımızın yükselmesini önemli ölçüde engelledi. Bu fuarda aldığımız veriler, sahada daha çok çalışılması gerektiğini gösteriyor. Bu çerçevede özel sektör olarak sahada olup tanıtım ve pazarlama çalışmalarımızı sürdürüyoruz dedi Fuarın resmi rakamlarına göre fuar kapsamında yapılan anlaşmalardan doğan iş hacmi yaklaşık 2.5 milyar dolar olarak belirtiliyor. Fuar kapsamında stant ziyaretçilerine ebru sanatınından da sunumlar gerçekleşti. Halk oyunları grubu da fuarın son 2 günü canlı performans gösterileri yaptı. Fuarda Ortadoğu ülkelerinden son yıllarda büyük talep artışı sağlayan Azerbeycan, Gürcistan gibi ülke stantları önceki yıllara göre yoğun ziyaretçi aldı.
PAZARIN Arap ziyaretçilerin tatil tercihlerini büyük oranda etkileyen iklim özellikleri nedeni ile daha serin bölgelere talep yüksek. Antalya yayla turizmi alt yapısının güçlendirilmesi özellikle genç nesil için Antalya talep artışını sağlayabilir. Modern ve geleneksel yaşam arayışı özellikle genç nesilde yüksek. GELİŞT İ R İ LMESİ NDE ANAHTAR FAKTÖ RLER Türk dizileri tüm arap ülkelerinde ilgiyle takip ediliyor. Tanıtım ve imaj güçlendiren ortak yapımlar, bu bölgede Türkiye popüleritesini daha güçlü yönde etkiliyecektir. Dizi oyuncularının bölgesel tanıtımlarda reklam yüzü olması etkili olabilecektir. Sağlık turizmi Körfez ülkelerinden gelen ziyaretçiler içinde her geçen yıl artan turizm çeşidi. Farklı nedenlerle Türkiye yi tercih eden ziyaretçiler arasında en yüksek harcama sağlık turizminde yapılıyor. Bu çerçevede, sağlık turizm tanıtımını farklı tematik tanıtım çalışmaları bu potansiyeli artmasını sağlayabilir.