İHRACAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI VİZYON 2014
SUNUŞ PLANI EKONOMİ BAKANLIĞI TARİHÇE, TEŞKİLAT YAPISI, MİSYON, VİZYON Ş,, YÜRÜTÜLMEKTE OLAN ÇALIŞMALAR - PROJELER DÜNYA VE TÜRKİYE İ DIŞ TİCARETİİ İ 2
SUNUŞ PLANI EKONOMİ BAKANLIĞI TARİHÇE, TEŞKİLAT YAPISI, MİSYON, VİZYON 3
TARİHÇE Mayıs 1920 : İktisat Bakanlığı Mayıs 1934 : İktisat Bakanlığı (Dış Ticaret Reisliği) Mayıs 1939 : Ticaret Bakanlığı (Dış Ticaret Dairesi Reisliği) Mart 1971 : Dış Ekonomik İlişkiler Bakanlığı Aralık 1971 : Ticaret Bakanlığı (Dış Ticaret Genel Sekreterliği) Aralık 1983 : Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı Aralık 1994 : Dış Ticaret Müsteşarlığı ğ (20 Aralık lk 1994 4059 Sayılı Kn.) Haziran 2011 : Ekonomi Bakanlığı (3 Haziran 2011 tarihli 637 Sayılı KHK ) 4
MİSYONUMUZ MİSYON, VİZYON Ülkemiz ekonomisinin gelişimine ve sosyal refaha katkı sağlanması amacıyla, dış ticaret ve yatırımlara ilişkin politikaları geliştirmek ve uygulamak VİZYONUMUZ Ülkemizin ekonomik ve ticari alanda dünyada lider ülkeler arasında yer almasına öncülük eden kurum olmak 5
TEŞKİLAT YAPISI Merkez teşkilatı Bakan Bakan Yardımcısı Müsteşar Müsteşar Yardımcılıkları Genel Müdürlükler Genel Müdür Yardımcılıkları Daire Başkanlıkları Yurtdışı teşkilatı Di Daimi itemsilcilikler ilikl Ticaret Müşavirlikleri / Ticaret Ataşelikleri Bölge Teşkilatı ş Bölge Müdürlükleri Serbest Bölge Müdürlükleri 6
ANA HİZMET BİRİMLERİ İhracat Genel Müdürlüğü İthalat Genel Müdürlüğü Anlaşmalar Genel Müdürlüğü Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü Teşvik uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Gn. Md. Ürün Güvenliği ve Denetimi i Genel Müdürlüğü Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme ğ Gn. Md. 7
İhracat Genel Müdürlüğü İhracata ilişkin politikaların uygulanmasına dair esasları düzenlemek, ilgili kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak, ihracata dair mevzuatı hazırlamak ve uygulamak İhracatımızda ve dünya ithalatında öne çıkan pazarları izlemek, ihraç potansiyeli arz eden ürünleri tespit etmek ve ihracatı bu alanlara yönlendirmek amacı ile gerekli düzenlemeleri yapmak, İhracatın geliştirilmesi ve yönlendirilmesine ilişkin madde ve ülke bazında gerekli tedbirleri almak, ihraç maddelerimize uygulanan kısıtlayıcı tedbirlerin ortadankaldırılmasına yönelik çalışmalar yapmak İhracat destek programlarını hazırlamak ve uygulamak İhraç ürünlerinin tanıtımı amacıyla yurtiçinde ve yurtdışında ticaret ve alım heyetleri, konferans, seminer ve benzeri organizasyonları düzenlemek, yurtdışı fuarve sergi düzenlenmesine ilişkin esasları blil belirlemek ve uygulamak. 8
İthalat Genel Müdürlüğü İthalata ilişkin politikaların uygulanmasına dair esasları düzenlemek, ithalata dair mevzuatı hazırlamak ve uygulamak, ithalatla ilgili izinleri ve belgeleri vermek, ilgili kurum ve kuruluşlarlakoordinasyonuş sağlamakğ İthalatı iç piyasa ve sanayinin ihtiyaçlarını, iç ve dış ekonomik gelişmeleri dikkate alarak izlemek, ithal malların dünya piyasalarına uygun olarak ithalini sağlayıcı tedbirleri uygulamak Ticaret politikası savunma araçları (dampinge karşı vergi, sübvansiyona karşış telafi edici vergi vekorunmaönlemivb.) ile ilgili ikili ve çok taraflı istişareleri yürütmek, DTÖ ve diğer ülke uygulamalarını takip etmek, anlaşmazlıklarda Türkiye'nin menfaatlerini savunmak üzere gerekli önlemleri l almak 9
Anlaşmalar Genel Müdürlüğü İki taraflı ekonomik işbirliği anlaşmaları, mal ve hizmet ticaretine yönelik iki taraflı ve bölgesel ticaret, ekonomik, sınai, teknik işbirliği, tercihli ticaret vb. anlaşmalar ile ilgili mevzuatı hazırlamak, müzakere etmek ve uygulanmasını sağlamak İkili ve bölgesel ticari ve ekonomik işbirliği faaliyetlerini yürütmek, izlemek ve gerekli tedbirleri almak DTÖ üyeliğimiz çerçevesinde hak ve yükümlülüklerimizin takibini yapmak, Türkiye aleyhine açılan davalara ilişkin savunmayı hazırlamak ve yargılama sürecinde ülkemizi temsil etmek Dış ticaret alanında taraf olunan uluslararası örgütler ve diğer ülke uygulamalarını takip etmek, değişiklikleri izlemek, ortaya çıkabilecek anlaşmazlıklarda Türkiye'nin menfaatlerini savunmak üzere gerekli önlemleri almak 10
Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü AB ile ilişkilerin öngörülen hedefler çerçevesinde yürütülmesi için, ekonomik ve ticari ilişkilerde uygulanacak politikalara ilişkin görüş bildirmek Ortaklık ilişkisi ve tam üyelik kapsamında dış ticarete ilişkin alanlarda AB müktesebatına uyum çalışmalarını koordine etmek, ülkeler ve ülke grupları ile STA ve Ortaklık Anlaşmalarını müzakere etmek, uygulanmasını sağlamak ve izlemek ABorganları ile gerekli temas ve toplantıları yapmak, AB Türkiye Ortaklık organlarında alınan kararlarla ilgili olarak gerekli uyum ve uygulama çalışmalarını yürütmek, BakanlığınABkaynaklı program ve projelerini hazırlamak ve yürütmek 11
Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye GM Yatırımlarda devlet yardımlarına ilişkin politika oluşturmak ve uygulamak, yatırım projelerini değerlendirerek uygun görülenlerin yatırım teşvik tedbirlerinden yararlanmasını sağlamak, proje sonuçlarını izlemek Teşvik tedbirlerinin uygulanmasına yönelik hükümlere aykırı davranan a a yatırımcılara aa gerekli e müeyyidelerin e uygulanmasını as sağlamak, ilgilikuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak Uluslararası doğrudan yatırımlar için politika önerileri geliştirmek, uluslararası kuruluşlar nezdinde Türkiye yi temsil etmek, Türkiye ye gelen ve Türkiye den giden uluslararası doğrudan yatırımlar için hukuki alt yapıyı ve işbirliğiimkanlarını geliştirmek, yabancı ülkeler ve uluslararası kuruluşlarlaş ortak projeler yürütmek, Yatırımların Karşılıklı TeşvikiveKorunması Anlaşması müzakerelerini yürütmek 12
Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler GM Yurtiçi ve yurtdışında serbest bölgeler, lojistik serbest bölgeleri, ihtisas serbest bölgeleri, özel bölgeler, dış ş ticaret merkezleri ve lojistik merkezlerinin kurulması, yönetilmesi ve işletilmesi ile ilgili politikaların tespiti için araştırma, planlama ve koordinasyon faaliyetlerini yürütmek Serbest bölgeler ve lojistik merkezlerinde yapılabilecek faaliyetleri (üretim, alım satım, depolama, kiralama, montaj demontaj, bakımonarım, kıyı bankacılığı, bankacılık, sigortacılık, finansal kiralama) belirlemek, faaliyet ruhsatı vermek/iptal etmek Yurtdışında yapılacak yatırımlara ve döviz kazandırıcı hizmet sektörlerinin uluslararası ticaretine ilişkin mevzuatı hazırlamak ve uygulamak, teşvik tedbirlerini ve Devlet desteklerini hazırlamak ve uygulamak, sektör ve ülke bazında gerekli tedbirleri almak, müteahhitlik, lojistik ve teknik müşavirlik hizmetlerinin geliştirilmesini sağlamak 13
Ürün Güvenliği ve Denetimi GM Dış ticaret politikası, genel ekonomik hedefler, insan sağlığı ve güvenliği, kamu yararı doğrultusunda ürün güvenliği politikalarını ilgili kuruluşlarla işbirliği halinde hazırlamak İhraç ç ürünlerinin kalitesini, rekabet gücünü ve dış ş pazarlarda itibarını arttırmaya ve karşılaştığı teknik engellerin kaldırılmasına yönelik çalışmalar yapmak Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararını hazırlamak ve uygulamak, teknik düzenlemelere uygunluk denetimi yapmak, AB teknik mevzuatına uyumu izlemek ve koordine etmek, müzakereleri yürütmek Piyasa gözetimi ve denetimini koordine etmek, etkinliğini artırmak için ilgili kurumlarla işbirliği halinde strateji ve eylem planları geliştirmek, piyasa gözetimi ile ithalat ih denetimleri iarasında uyumu sağlamak Teknik düzenlemeler, standardizasyon ve kalite konusundaki ikili, bölgesel ve çok taraflı uluslararası çalışmaları koordine etmek, değişiklikleri izlemek 14
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme GM Kalkınma planları, yıllık programlar, izleme kararları ve icra planlarının uygulanmasını izlemekve koordine etmek Bakanlığın faaliyet alanına giren konularda veriler toplamak, araştırmalar yapmak, istatistiki bilgi üretmek, değerlendirme yapmak, Türkiye ve dünya ekonomisi ve dış ticareti ile ilgili gelişmeleri değerlendirmek, yayınve dokümantasyonhazırlamak Ürün ve hizmetler dış ticareti, dış ticarette destek hizmetleri ve yurtdışındaki doğrudan Türk yatırımlarına, alternatif mal ve hizmetler ve dış pazarlar konularında araştırma ve değerlendirmeler hazırlamak, ikili ve çok taraflı ilişkileri takip etmek, politika önerileri geliştirmek 15
DIŞ TEMSİLCİLİKLERİMİZ http://www.ekonomi.gov.tr Kurumsal Bakanlık Yurtdışı Teşkilatı http://www.musavirlikler.gov.tr http://www.economy.gov.tr Commercial Representatives Halihazırda 160 Merkezde Görev Yapan Toplam 233 Ticaret Müşaviri/Ataşemiz İhracat Stratejimizin Yurtdışındaki Temsilcileri. 16
SUNUŞ PLANI YÜRÜTÜLMEKTE OLAN ÇALIŞMALAR - PROJELER 17
Yürütülmekte Olan Çalışmalar Projeler 2023 Türkiye İhracat Stratejisi ve Eylem Planı Yatırımı Teşvik Sistemi Destek Programları Pazara Giriş Çalışmaları GirdiTedarik Stratejisi Ticaret Anlaşmaları 18
2023 MAKRO HEDEFLER DÜNYANIN İLK 10 EKONOMİSİ İÇİNDE YERALMAK 19
2023 İHRACAT HEDEFİMİZ Milyar $ Yüzde 12 lik ihracat büyümesi öngörüsü ile 2023 yılında 500 milyar dolarlıkihracatgerçekleştirmek ulaşılabilir bir hedeftir. 20
İÇERİK 2023 TÜRKİYE İHRACAT STRATEJİSİ 500 MİLYAR DOLAR İHRACAT 9 Eylem El Alanı 19 Stratejik Hedef 72 Stratejik Eylem 74 Performans Göstergesi 21
HEDEFİMİZE İLERLİYORUZ Yüzde 12 lik ihracat büyümesi ile 2023 yılında 500 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirmek ulaşılabilir bir hedeftir. 22
YENİ YATIRIM TEŞVİK SİSTEMİ UYGULAMALAR 15.06.2012 tarih ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren yeni teşvik sistemi i 4 farklı uygulamadan oluşmaktadır: Genel Teşvik Uygulamaları Bölgesel Teşvik Uygulamaları Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki Stratejik Yatırımların Teşviki Asgari sabit yatırım tutarı, uygulamalara göre aşağıdaki gibi belirlenmiştir. Genel Teşvik Sistemi nde asgari sabit yatırım tutarı, 1. ve 2. bölgelerde 1 Milyon TL 3., 4., 5. ve 6. bölgelerde 500 Bin TL dir. Bölgesel l Teşvik Uygulamaları l için ii asgari sabit yatırım tutarı 1. ve 2. bölgelerde 1 Milyon TL den, diğer bölgelerde ise 500 Bin TL den başlamak üzere desteklenen her bir sektör ve her bir il için ii ayrı ayrı blil belirlenmiştir. iti 23
YENİ TEŞVİK SİSTEMİNDE BÖLGELER YENİ TEŞVİK SİSTEMİ BÖLGESEL DAĞILIM 24
DESTEK PROGRAMLARI İhracatımızda Rekabet Gücü Destek Programları sistemi ihracat stratejisine paralel olarak; Projeye dayalı, ihtiyaca uygun hazırlanan, İhracatçılarımızınİ üretimaltyapıları ile Ar Ge ve inovasyon yeteneklerinin geliştirilerek uluslararası pazarlarda rekabet güçlerinin artırılmasını hdfl hedefleyen, Hedef pazara ve öncelikli sektöre göre farklılaştırılmış destek unsurlarını içermektedir. 25
DESTEK PROGRAMLARI ÇevreÇ Maliyetlerinin Desteklenmesi Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımı Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesi TasarımDesteği 26
DESTEK PROGRAMLARI Türk Ürünlerinin Yurtdışındaş Markalaşmasış ve Türk Malı İmajınınYerleştirilmesi ve Turquality 'nin Desteklenmesi İstihdam Desteği Araştırma Geliştirme ş ş (Ar Ge) Desteğiğ Uluslararası Nitelikteki Yurt İçi İhtisas Fuarlarının Desteklenmesi Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi Teknik Müşavirlik Hizmetlerine Sağlanacak Devlet Yardımları 27
İHRACATIMIZDAKİ BİRİM FİYATLAR 3,5 3 2,5 $/kg 2,14 3,21 3,28 2,34 İhracatımızın birim fiyatı 2 15 1,5 1,47 1,57 Turquality firmalarımızın ihracat birim fiyatı 1 0,5 Sadece Turquality programı kapsamındaki markaların ihracat birim fiyatı 0 2011 2012 Değişim 28
PAZARA GİRİŞ ÇALIŞMALARI Pazara Giriş Komitesi Ekonomi Bakanlığı Koordinatörlüğünde, TİM, TOBB, DEİK, TUSKON, TÜSİAD, MÜSİAD, TMMMB ve Türkiye Müteahhitler Birliği ile işbirliği içinde Pazara Giriş Komitesi Kurulmuştur. Hedef Ülkeler (2014 2015) ÇHC, Rusya, Hindistan, ABD, Polonya, Brezilya, S. Arabistan, İran, Nijerya, Romanya, Libya, Cezayir, Irak, Kazakistan, Ukrayna, Japonya ve Güney Kore 29
34 Ülke Masası ÜLKE MASALARI 196 Ülke Raporu (www.ibp.gov.tr) 30
GİRDİ TEDARİK STRATEJİSİ (GİTES) AMAÇ Tüm tedarik zincirinde daha fazla katma değerin Türkiye de bırakılması, ara malı ithalat bağımlılığının azaltılması, tedarik sürekliliği ve güvenliği ile ihracatta sürdürülebilir küresel rekabet gücü artışınınsağlanması 31
İHRACATA DÖNÜK ÜRETİM STRATEJİSİ GİTES Girdi Tedarik Stratejisi Hedef: 2023 te dünya ticaretinden aldığımız payın artırılması ve ihracatın 500 milyar dolara çıkarılması. Amaç: İhracat üretim yatırım istihdamı etkileyen politikaların birbirini destekleyecek şekilde etkileşimliolarakkullanılması. Kapsam: İmalat sanayi ve hizmet üretim potansiyelinin ihracat odaklı değerlendirilmesi, ğ sürdürülebilir ihracat artışış sağlanması, ğ ihracatta katma değeri yüksek ve teknoloji yoğun sektörlere geçilmesi. Kurul: Başbakanlık Genelgesi (2010/12) ile İhracata Dönük Üretim Stratejisi Değerlendirme Kurulu kurulmuştur. 32
TİCARET POLİTİKALARI VE SAVUNMA ARAÇLARI İkili Ticari İlişkiler Avrupa, Asya Pasifik, Avrasya, Orta Doğu ve KuzeyAfrika Afrika, Sahra Altı Afrika, Amerika Bölgesel ve ÇokluTicari İlişkiler AB, EİT, D8, KEİ, İKÖ, İSEDAK Çok Ç Taraflı Ticari İlişkiler DTÖ, OECD, ACTA 33
TİCARET ANLAŞMALARI STA LAR Yürürlükteki Serbest Ticaret Anlaşmalarımız 1. EFTA (Norveç, İsviçre, İzlanda, Lihtenştayn) 11. Arnavutluk 2. İsrail 12. Gürcistan 3. Makedonya 13. Karadağ 4. Hırvatistan 14. Sırbistan 5. Bosna ve Hersek 15. Şili 6. Filistin 16. Ürdün 7. Tunus 17. Lübnan* 8. Fas 18. Morityus 9. Suriye 19. Güney Kore 10. Mısır * (iç onay sürecinde) 34
DÜNYA VE TÜRKİYE DIŞ TİCARETİ 35
İHRACAT Sıra Ülke $ Pay 1 AB 2.166 14,7% 0% 2 Çin 2.049 13,9% 8% 3 ABD 1.547 10,5% 5% 4 Japonya 799 5,4% 3% 5 G.Kore 548 3,7% 1% 6 Rusya Fed. 529 3,6% 1% 7 Hong Kong 493 3,4% 8% 8 Kanada 455 3,1% 1% 9 Singapur 408 2,8% 0% 10 S.Arabistan 386 2,6% 6%... 22 Türkiye 153 1,0% 13% 23 Katar 129 09% 0,9% 12% 24 Kuveyt 121 0,8% 17% 25 Vietnam 115 0,8% 18% DÜNYA MAL TİCARETİ İTHALAT Değişim (%) Sıra Ülke $ Pay Değişim (%) 1 ABD 2.335 15,6% 3% 2 AB 2.301 15,4% 4% 3 Çin 1.818 12,2% 4% 4 Japonya 886 5,9% 4% 5 Hong Kong 554 3,7% 8% 6 G.Kore 520 3,5% 1% 7 Hindistan 489 3,3% 5% 8 Kanada 475 3,2% 2% 9 Meksika 380 2,5% 5% 10 Singapur 380 2,5% 4%... 15 Türkiye 237 1,6% 2% 16 Brezilya 233 1,6% 2% 17 BAE 220 1,5% 7% 18 İsviçre 198 1,5% 5% 19 Malezya 197 13% 1,3% 5% 20 Endonezya 190 1,3% 8% 36
TÜRKİYE (2012) İhracatta 22. sırada* $786,3 milyar $ GSYİH (17.sırada) Ticaret hacmi: 389 milyar $ Dış Ticaret/ GSYH oranı : %50,8 Hizmet ihracatında 17. sırada* (42 milyar $) Hizmet ithalatında 27. sırada (19milyar $) İthalatta l tt 15. sırada* (*) AB tek ülke sayılırsa 37
YILLIK SEYİR (2002 2013*) Milyar Dolar * Ocak Kasım TÜİK Aralık TİM 38
İHRACAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TEŞEKKÜRLER Ocak 2014