6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU ÖZET SUNUMU Kabul Tarihi: 20 Haziran 2012 Yayın Tarihi: 30 Haziran 2012 Resmî Gazete Sayısı: 28339 İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 1
Bu kanun; kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır. İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 2
Ancak aşağıda belirtilen faaliyetler ve kişiler hakkında bu kanun hükümleri uygulanmaz. a.fabrika, bakım merkezi, dikimevi ve benzeri işyerlerindekiler hariç Türk Silahlı Kuvvetleri, genel lkolluk kkuvvetleri ve Milli İstihbarat t Teşkilatı Müsteşarlığının faaliyetleri b.afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri c.ev hizmetleri d.çalışan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabına mal ve hizmet üretimi yapanlar e.hükümlü ve tutuklulara yönelik infaz hizmetleri sırasında, iyileştirme kapsamında yapılan iş yurdu, eğitim, güvenlik ve meslek edindirme faaliyetleri İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 3
50 kişinin altında işçi çalıştıran işverenler de -iş güvenliği uzmanı -işyeri hekimi - diğer sağlık personeli görevlendirecekler. Tam süreli iş yeri hekimi görevlendirilen iş yerlerinde, diğer sağlık personeli görevlendirilme zorunluluğu yoktur. İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 4
Az tehlikeli l sınıfında yer alan ve çalışan sayısı 50 den az olan işyerleri için sorumluluk başlangıç tarihi: 01.07.2014 İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 5
Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alıp çalışan sayısı 50 den az olan işyerleri i için i sorumluluk l başlangıç tarihi: 01.07.2013 İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 6
Diğer işyerleri (Çalışan sayısı 50 den fazla olan) 01.01.2013 tarihlerinden itibaren kanunun yükümlülüklerinden sorumlu olacaktır. İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 7
İşverenin belirtilen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması halinde; hizmetin yerine getirilmesini üstlenebilecek. İşyeri dışındaki kurum ve kuruluşlardan hizmet alınması işverenin sorumluluğunu ortadan kaldırmayacak. İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 8
1 ila 9 arasında çalışanı olan işverenlerden; tehlikeli ve çok tehlikeli sınıflarında sayılanların l iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili masrafları kurum tarafından karşılanacak. Kurum bu giderleri işverenlerin ödediği kısa vadeli sigorta primlerinden kaynak aktararak finanse edecek. (Bu destekle ilgili yönetmelik çıkarılacak) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 9
İş güvenliği uzmanları işyerlerinin tehlike durumuna göre derecelendiriliyor. Çok tehlikeli sınıf: A sınıfı uzman Tehlikeli sınıf: için B sınıfı uzman Az tehlikeli sınıf: C sınıfı uzman Ancak kanunun geçici 4.maddesi ile 4 yıl daha A sınıfı yerine B sınıfı belgeli, 3 yıl daha B sınıfı yerine C sınıfı belgeli uzman ile çalışılabilecek. İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 10
Maden, metal ve yapı işleri ile tehlikeli kimyasallarla çalışılan işlerin yapıldığı veya büyük endüstriyel kazaların olabileceği iş yerlerinde risk değerlemesi yapılmamış olması durumunda iş durdurulacak. (01.01.2013) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 11
Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfında sayılan işyerlerinde i işçiler il sağlık kkontrolünden geçirilmeden işe alınamayacak. İşçiler ilk işe girişlerinde, iş değişikliklerinde ve rapor alıp işe geri döndükten sonra sağlık kontrolünden geçirilecek. (01.01.2013) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 12
Çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitim verilecek. Çalışan temsilcileri özel eğitilecek Yaptığı işle ilgili eğitim aldığını belgeleyemeyenler çalıştırılamayacak Eğitimlerde geçen süreler çalışma süresinden sayılacak Eğitim masrafları işçilere yansıtılamayacak (01.01.2013) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 13
Bakanlık bu kanuna göre hazırlanacak belge ve bilgileri elektronik ortamda isteyebilecek. (Çıkacak yönetmelikte açıklanacak) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 14
İş yerlerinde çalışanlar arasından temsilciler seçilecek. - 2 ile 50 arası çalışan 1, -51 ile 100 arası çalışan 2, -101 ile 500 arası çalışan 3, -501 ile 1000 arası çalışan 4, -1001 ile 2000 arası çalışan 5, -2001 ve üzeri çalışanı bulunan iş yerlerinde 6 çalışan temsilcisi görevlendirilecek. (01.01.2013) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 15
Birden fazla temsilcisi bulunan işyerlerinde baş temsilci temsilciler arasında yapılacak seçim ile belirlenir. l i Çalışan temsilcileri görevlerinden dolayı kısıtlanamayacak. İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 16
İşverenler 01.01.2013 tarihinden itibaren işyeri sağlık ve güvenliği ile ilgili konular da çok titiz davranmaları gerekiyor. Aksi halde büyük cezai yaptırımlar ile karşı karşıya kalacaklar. Bu konularda atılan her adımın belgelendirilmesi çok önemli olacak. İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 17
Sağlık ve güvenlik ile ilgili araç ve gereçlerin sağlanması, bu konularda tedbirler alması, denetim yapması ve uygunsuzlukların giderilmesi konularında sorumlu tutuluyor. İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 18
İşverenin i sağlık ve güvenlik ile ilgili ili konularda risk değerlemeleri yapması gerekiyor. Çalışanlara verilen işin çalışana uygunluğu (gebe, özürlü, sağlık problemi olanlar, emzirme dönemindekiler vs.) konusu önem kazanıyor. Aild Acil durum planları, l yangınla mücadele ve ilk yardım konularında yine işverene büyük sorumluluklar yükleniyor. İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 19
Çalışanlar işyeri sağlık ve güvenliği ile ilgili risk konularında işveren tarafından bilgilendirilecek. Çalışanlardan bu konularda görüş ve öneri alınacak ve bu toplantılara katılmaları sağlanacak. İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 20
4857 sayılı iş kanununda yapılan önemli değişiklikler; iklikl - 4857 de işveren vekilinin sorumluluğu işverene yüklenmişti. (2.madde 4.fıkra kaldırıldı) 6331 ile işveren vekilleri işveren olarak tanımlandı. (3.madde 2.fıkra) - İşverenin i haklı nedenlerle l derhal fesih hakkının yer aldığı 25. madde ki 84. madde ye aykırılık ibaresi yerine açıkça işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması şeklinde değiştirilmiştir. İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 21
Bu kanun hükümlerine uymayan işverenleri uymadıkları durumun neticesine göre 1.000 TL ile 80.000 TL arasında ağır para cezaları bekliyor. İşveren işçinin işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu çerçevede güvenlik için gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi konusunda sorumludur. (2.000 TL) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 22
İşyerinde alınan tedbirlere uyulup uyulmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukları düzeltir. (2.000 TL) İş yeri güvenliği uzmanı ve işyeri ihekimi içalıştırmak veya dışarıdan hizmet almak zorundadır. (5.000 TL çalıştırmadığı her ay için) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 23
Sağlık personeli çalıştırmak veya dışarıdan hizmet almak zorundadır. (2.500 TL çalıştırmadığı her ay için) Yukarıda görevlendirdiği kişilere görevlerini yapmaları ii için gerekli araç, gereç, mekân ve zaman gibi ihtiyaçlarını karşılar (1.500 TL.) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 24
İş yerinde sağlık ve güvenlik hizmetleri yürütenler arasında koordinasyon sağlar. (1.500 TL) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 25
Çalışanların sağlığı ve güvenliğini etkilediği bilinen konularda; görevlendirdiği kişi veya hizmet aldığı kurumlar ile dışarıdan kendi işi için çalışmaya gelen işçileri ve işverenlerini bilgilendirir. (1.500 TL) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 26
Görevlendirdiği kişi veya hizmet aldığı kurumlar tarafından yazılı olarak bildirilen tedbirleri alır. (1.000 TL) Görevlendirdiği ğ kişi ş ve ya hizmet aldığı ğ kurumlar görevlerini yerine getirirken kısıtlayamaz. (1.500 TL) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 27
İş yeri hekimi ve güvenliği uzmanının tam süreli çalışmasını gerektirdiği durumlarda, işveren işyeri sağlık ve güvenlik birimi kurar. Bu durumda haftalık çalışma saatlerine uyulur. (1.500 TL) Çalışan temsilcileri seçer. Çalışan temsilcileri görevlerinden dolayı kısıtlanamaz. (1.000 TL) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 28
Çalışan temsilcileri riskin azaltılması için öneride bulunma ve gerekli tedbirlerin i alınmasını işverenden isteme hakkına sahiptir. (1.500 TL) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 29
İşveren iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapmak veya yaptırmak zorundadır. İşçilerin iş ekipmanı seçimi, işyerinin tertip ve düzeni, genç yaşlı, engelli ve kadın çalışanların işe göre gruplama yapmak zorundadır. (3.000 TL. Aykırılığın devam ettiği ğ her ay için 4.500 TL) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 30
Acil durum planları, yangınla mücadele ve ilk yardım birimleri oluşturur. İşyeri dışındaki ş acil durum birimleri ile irtibatı sağlayacak gerekli düzenlemeleri yapar. (1.000 TL) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 31
Ciddi, yakın ve önlenemeyen tehlikenin meydana gelmesi durumunda çalışanlara işi bıraktırıp güvenli yerlere gidebilmeleri için gerekli düzenlemeleri yapar. Bu durumların devamı halinde çalışanlardan ş işlerine ş devam etmelerini isteyemez. (1.000 TL) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 32
Bütün iş kazaları ve meslek hastalıklarının kaydını tutar. Gerekli incelemeleri yapar ve rapor düzenler. İşyerinde yaralanma ve ölüme neden olmadığı halde ekipmanlar da zarar oluşması halinde inceleme yapar ve rapor düzenler. (1.500 TL.) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 33
İşveren iş kazalarını kazadan sonraki 3 iş günü ü içinde Sosyal güvenlik kurumuna bildirir. (2.000 TL) Diğer kanunlardaki yükümlülükler saklıdır. İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 34
İşveren çalışanların sağlık durumlarını kontrol altında tutar. t İşe girişlerde, i iş değişikliğinde, ikliği d İş kazası meslek hastalığı ve ya sağlık sebebiyle işten uzak kalıp tekrar çalışmaya başladığında ise talep etmeleri halinde, işe devam sürecinde bakanlığın belirlediği periyotlarda sağlık muayenelerinin yapılması zorunludur. (1.000 TL) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 35
Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde çalıştırılacak ş işçiler sağlık ğ raporu olmadan işe ş alınamaz. (1.000 TL her işçi için) İşveren çalışanları; l işyerinde i karşılaşabilecekleri kl i riskler, koruyucu ve önleyici tedbirler, İlk yardım, afet, yangınla mücadele ve tahliye konularında bilgilendirmek zorundadır. (1.000 TL her işçi için) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 36
İşveren işçilerin iş sağlığı ve güvenliği eğitimi almasını sağlar. Bu eğitim özellikle işe başlamadan önce verilir. Mesleki eğitim alma zorunluluğu bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde mesleki eğitim aldığını belgelemeyenler çalıştırılamaz. Geçici iş ilişkisi kurulan durumlarda da çalışacak olanlara eğitim verilir. Bu giderler işçilere yansıtılamaz. (1.000 TL her işçi için) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 37
İşveren iş sağlığı ve güvenliği konularında işçilerin görüşlerinin alınması ve katılımlarının sağlanması konusunda sorumludur. (1.000 TL) Elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu altı aydan fazla süreli işlerde işveren iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere kurul oluşturur. Mevzuata uygun kurul kararlarını uygular. (2.000 TL) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 38
Birden fazla iş yerinin bulunduğu iş merkezleri, iş hanları, sanayi ibölgeleri l gibi yerlerde, iş sağlığı ğ ve güvenliği konusunda o yerin yönetimi sorumludur. Diğer iş yerlerini etkileyecek tehlikeler hususunda gerekli tedbirleri almaları için işverenleri uyarır. Bu uyarılara uymayan işverenleri bakanlığa bildirir. (5.000 TL) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 39
Teftiş yapmak üzere bakanlık tarafından gönderilen müfettişleri i engelleyen işverene ceza kesilir. (5.000 TL) Denetimlerde tehlike görülüp faaliyeti durdurulan işyerinin işveren tarafından izinsiz devamı halinde ceza kesilir. (10.000 TL) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 40
İşveren işin ş durdurulması sebebiyle işsiz ş kalan çalışanlara ücretlerini ödemekle veya ücretlerinde bir düşüklük üklük olmamak üzere meslek veya durumlarına göre başka iş vermekle yükümlüdür. (1.000 TL her işçi için) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 41
İşletmeye başlanmadan önce, büyük endüstriyel kaza oluşabilecek işyerleri i için, i işyerlerinin i i büyüklüğüne üklüğü göre büyük kaza önleme politika belgesi veya güvenlik raporu işveren tarafından hazırlanır. Büyük kaza önleme politika belgesi hazırlamayan işverene ceza kesilir. (50.000000 TL) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 42
Güvenlik raporunu hazırlayıp bakanlığın değerlendirmesine sunmadan işyerini faaliyete geçiren, işletilmesine ş bakanlıkça izin verilmeyen işyerini açan veya durdurulan işyerinde faaliyete devam eden işverene (80.000000 TL) İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 43
Bu kanun ile ilgili çıkarılacak yönetmelik konuları kanunda belirtilmiş i olup yönetmelik beklenecektir. kti Bu yönetmeliklere uymayan işverene her ay için 1.000 TL Ceza uygulanacaktır. İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 44
Bu kanunda belirtilen idari i para cezaları gerekçesi belirtilmek suretiyle Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünce verilir. Verilen idari para cezaları tebliğinden itibaren otuz gün içinde ödenir. İdari para cezaları tüzel kişiliği bulunmayan kamu kurum ve kuruluşları adına da düzenlenebilir. Çalışanların tabi oldukları kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde 4857 sayılı kanunun bu kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanır. İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 45
TEŞEKKÜRLER İSTANBUL DESTEK İş Güvenliği ve Sağlığı Danışmanlık Mühendislik Ltd. Şti. Mecidiyeköy Mah. Hark Sok. Çağdaş Plaza No:2 D:4 Şişli / İSTANBUL Tel : (0212) 217 00 70 Fax : (0212) 217 00 71 GSM : (0532) 592 16 86 www.istanbuldestek.com.tr İSTANBUL DESTEK İŞ GÜVENLİĞİ VE SAĞLIĞI DAN. MÜH. LTD.ŞTİ. 46