İç Tehdit ve Riskler Işığında İSLAM DÜNYASININ GELECEĞİ Hazırlayan Dr. Ahmet Emin Dağ 2016
İç Tehdit ve Riskler Işığında İSLAM DÜNYASININ GELECEĞİ Yazarlar Prof. Dr. Mehmet Ali Büyükkara Prof. Dr. Ahmet Özel Prof. Dr. Cemil Hakyemez Prof. Dr. Berdal Aral Doc. Dr. Halil Aydınalp Doc. Dr. Ramazan Yıldırım Yrd. Doc. Dr. Özgür Kavak Ahmet Tas getiren Hazırlayan Dr. Ahmet Emin Dağ Yayına Hazırlık Ümmühan Özkan ISBN: 978-605-5260-14-9 1. Baskı: Kasım 2016 Kapak ve Sayfa Tasarım Nuhun Gemisi Bu eserin tüm hakları mahfuzdur. Yazarların ve yayıncının izni alınmaksızın kitabın metni herhangi bir formda yayımlanamaz, kopyalanamaz ve c oğaltılamaz. Ancak kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir. Karagümrük Mh. Kaleboyu Cd. Muhtar Muhittin Sk. No. 6 PK. 34091 Fatih-İstanbul web: www.insamer.com e-mail: info@insamer.com Baskı Pelikan Basım Maltepe Mah. Gümüs suyu Cad. Odin İs Merkezi No. 28/1 Topkapı/İstanbul Tel: +90 212 613 79 55
İÇİNDEKİLER TAKDIM 9 HARİCİLİĞİN MODERN BİR GÖRÜNTÜSÜ OLARAK TEKFİRCİLİK Prof. Dr. Mehmet Ali Büyükkara Giriş... 13 Tekfirciliğin İslam Tarihindeki İlk Görüntüsü: Haricilik... 14 Selefiliğin Tekfirciliğe Müptela Olmasının Sebepleri..... 17 Selefî Tekfirciliğin Günümüzdeki Niteliği ve Tutarsızlığı.....19 a. Umumi tekfir.....19 b. el-velâ ve l-berâ ve bunun neticesi olarak silsile tekfiri.......21 c. İrcâ yaftası ve ehl-i sünneti sadece kendilerine tahsis etmeleri........22 d. Şaz görüs ü icma gibi göstererek yanıltma...24
e. Tekfirciliğin dereceleri ve göreceliği...26 f. Hakiki kâfirleri bırakıp Müslümanlarla savas...30 Selefiyye Dışındaki İslami Oluşumlarda Tekfircilik.....31 Tekfir Konusunda İslam ın Doğru Metodu 33 a. Hz. Resulullah ın metodu.. 33 b. Tekfirin fıkhı....36 c. Ehl-i kıblenin tekfiri meselesi... 39 Sonuç..41 Sonnotlar.....44 İSLAM VE TERÖR Prof. Dr. Ahmet Özel Giriş... 47 a. Kavram ve tanımı..... 49 b. Filistin - İsrail ilis kileri ve intihar eylemleri...... 53 İslam Açısından Şiddet ve Terör......59 a. Diğer din mensuplarıyla ilis kiler ve birlikte yas ama......... 59 b. Cihad ve savas.......60 c. Mukabele bilmisil.........64 d. Düzen-bozgunculuk, orta yol-as ırılık ve s iddet..... 68
Sonuç ve Çözüm........ 73 Sonnotlar..... 83 Kaynakça..... 85 SÜNNİ-Şİİ İLİŞKİLERİNDE TEMEL SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Prof. Dr. Cemil Hakyemez Tarihte Sünni-Şii İlişkileri 89 Modern Dönemde İlişkileri Etkileyen Hususlar ve İran Devrimi Faktörü. 99 Mezhepsel Gerilimin Temel Nedenleri....102 a. Bölgesel siyasi nedenler....102 b. Günümüz İslami hareketlerinin yapısı....103 c. Kadim rekabetler...104 d. Yanlıs tarih algısı.....106 e. Müslümanların topraklarının is gal edilmesi...109 f. Yanlıs din ve mezhep algısı....111 Şii-Sünni Geriliminin Çözümü Ne Olabilir?..112 a. Kurucu temel ilkelere yönelis.. 112 b. Yeni bir tarih yazımı.... 113 c. Genelleyici yaklas ımlardan uzak durmak 114 d. Birbirine saygı göstermek ve asimilasyondan kac ınmak... 116
e. Dünyada yas anan güncel gelis meleri iyi analiz etmek.... 118 Sonnotlar.... 123 KÜRESEL SİSTEM İÇİNDE İSLAM DÜNYASI İÇİN ANLAMLI BİR VARLIK ALANI OLUŞTURMAK Prof. Dr. Berdal Aral Bir Kavram Olarak İslam Dünyası.. 125 Müslüman Toplumlar ve Demokrasi.....130 İslam Dünyası ve Küreselleşme.....135 İslam Dünyasında Bütünleşme Çabaları......140 Karşılaştırmalı olarak D-8 ile Avrupa Birliği.....143 İslam dünyasında daha derin bütünleşme hususunda iyimser olmamıza imkân verebilecek hususlar...146 Sonuç...149 Sonnotlar......152 İSLAM DÜNYASINDA SİYASİ ŞİDDETİ ANLAMAK Doç. Dr. Halil Aydınalp Giriş......155 Kazananı Tarih Belirler: İslam Dünyasında Daralmalar.....157 Yanlış Araçlarla Doğru Arama: Modernleşme Krizi.............161 İslami Hareketlerin Siyasetle İmtihanı: Siyasi Bütünleşme Krizi........167
Siyasal Şiddetin Sosyal Zemini: Toplumsal Krizler........175 Selefî-Tekfirî Din Yorumu: İslam ı Algılama Krizi.........179 Yorumun Zenginliğinden Fikrisabitin Tekdüzeliğine: İdeolojik Çerçeveler Krizi.185 Sonuç.190 Sonnotlar..195 İSLAM DÜNYASINDA SELEFÎ-SUFİ GERİLİMİ VE TEHDİT POTANSİYELİ Doç. Dr. Ramazan Yıldırım Giriş: Farklı Dindarlıklar Niçin Var?.205 Selefilik: Asrısaadetin Bugüne Transferi..208 Sufilik: Aşırı Dünyevileşmeyi Zühd ve Takva ile Dengelemek..212 Farklılığa Rağmen Uyum Mümkündür....215 FIKIH LİTERATÜRÜNDE CİHAD HÜKÜMLERİ VE MODERN CİHAD YORUMLARI Yrd. Doç. Dr. Özgür Kavak Fıkıh Literatüründe Cihad......224 a. Cihadla ilgili temel kavramlar......230 Cihadın tanımı...........230 Devlet algısı ve cihadın muhatapları...... 232
b. Cihadın c es itleri ve hükmü.........235 Farz-ı kifaye olan cihad.........236 Farz-ı ayn olan cihad...........238 Cihadın fazileti..........239 c. Cihadın as amaları.......240 d. Cihadın sonuc ları.........242 Modern Cihad Yorumları.........246 a. Cihadın fıkhi anlamını daraltmak......247 b. Cihadın fıkıh dıs ı anlamlarını öncelemek....249 c. Cihadın anlam aralığını genis letmek yahut küresel cihad hareketi.....255 Değerlendirme......258 Sonnotlar...264 Kaynakça...267 GRUP NEFSİNİN TERBİYESİ Ahmet Taşgetiren....271