DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ BİLGİ NOTU Aralık 2016 Türkiye İstatistik Kurumu 31/01/2017 tarihinde 2016 yılı Aralık ayı Dış Ticaret İstatistikleri haber bültenini yayımladı. 2016 yılı Aralık ayında; İhracat geçen yılın aynı ayına göre % 9,0 artarak 12 milyar 807 milyon dolar, ithalat % 2,3 artarak 18 milyar 405 milyon dolar olmuştur. Dış ticaret açığı % 10,3 azalarak 6 milyar 241 milyon dolardan, 5 milyar 598 milyon dolara düşmüştür. 2015 yılı Aralık ayında % 65,3 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2016 yılı Aralık ayında % 69,6 ya yükselmiştir. Avrupa Birliği ile yapılan dış ticarette; ihracat % 4,8, ithalat % 0,1 artış göstermiştir. En fazla ihracat yapılan ülke Almanya, en fazla ithalat yapılan ülke ise Çin olmuştur. Aralık ayında Almanya ya 1 milyar 189 milyon dolarlık ihracat yapılırken, Çin den 1 milyar 863 milyon dolarlık ithalat yapılmıştır. Fasıllar düzeyinde ihracatta 2 milyar 32 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı, ithalatta da 2 milyar 852 milyon dolar ile mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar ilk sırada yer almıştır. İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 1
Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı % 4,0, ithalatı içindeki payı % 16,7 olarak gerçekleşmiştir. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride bir önceki aya göre ihracat % 0,5 azalmış, ithalat % 6,1 artmıştır. 2016 yılı Aralık ayında ihracat 2015 yılının aynı ayına göre % 9,0 artarak 11.751 milyon dolardan 12.807 milyon dolara, ithalat ise % 2,3 artarak 17.992 milyon dolardan 18.405 milyon dolara yükselmiştir. Böylece dış ticaret açığı % 10,3 azalarak 6.241 milyon dolardan 5.598 milyon dolara gerilemiş, dış ticaret hacmi ise % 4,9 artarak 29.743 milyon dolardan 31.212 milyon dolara yükselmiştir (Tablo 1, Grafik 1). 2015 yılının Aralık ayında % 65,3 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2016 yılının aynı ayında 4,3 puan artarak % 69,6 ya yükselmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre, 2016 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat % 9,1, ithalat % 5,4 artmıştır. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre ise, 2016 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre ihracat % 0,5 azalırken, ithalat % 6,1 artmıştır. Tablo 1. Dış Ticaret Göstergeleri İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 2
Grafik 1. Dış Ticaret Göstergeleri TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Ekonomik faaliyetlere göre 2016 yılı Aralık ayında geçen yılın aynı ayına göre tarım ve ormancılık ihracatı % 4,2 azalırken, balıkçılık ihracatı % 19,9, madencilik ve taşocakçılığı ihracatı % 14,4, imalat sanayii ihracatı % 9,5 artmıştır (Tablo 2). Tablo 2. Ekonomik Faaliyetlere Göre Dış Ticaret İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 3
2016 yılı Aralık ayında 11.801 milyon dolarlık imalat sanayi ürünleri ihracatı, 659 milyon dolarlık tarım ve ormancılık ürünleri ihracatı, 253 milyon dolarlık madencilik ve taşocakçılığı ürünleri ihracatı ve 42 milyon dolarlık balıkçılık ürünleri ihracatı gerçekleşmiştir. 2016 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre sermaye (yatırım) malları ithalatında % 1,5, tüketim malları ithalatında % 6,5 azalış gerçekleşirken, ara (ham madde) malları ithalatında % 5,0 artış gerçekleşmiştir. Ara (ham madde) malları ithalatı 12.740 milyon dolar, sermaye (yatırım) malları ithalatı 3.226 milyon dolar, tüketim malları ithalatı 2.387 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo 3). Tablo 3. Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaret Fasıllara göre ihracatta 2016 yılı Aralık ayında ilk sırayı 2.032 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı alırken, bunu 1.092 milyon dolar ile kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları, 771 milyon dolar ile de elektrikli makine ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları, aksam-parça-aksesuarı ihracatı izlemiştir. İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 4
Aynı dönemde ithalatta mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar 2.852 milyon dolar ile ilk sırada yer alırken, 2.350 milyon dolarlık ithalat ile kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları ikinci, 1.773 milyon dolarlık ithalat ile motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı üçüncü sırada yer almıştır. İller itibariyle 2016 yılı Aralık ayında ihracatta İstanbul ilk sırada yer alırken, onu sırasıyla Bursa, İzmir, Kocaeli ve Ankara izlemiştir. Toplam ihracat içinde İstanbul un payı % 49,7, Bursa nın payı % 6,8, İzmir in payı % 5,8, Kocaeli nin payı % 5,3 ve Ankara nın payı % 4,6 olarak gerçekleşmiştir (Tablo 4). İthalatta ise ilk sırada yer alan İstanbul u, Ankara, İzmir, Bursa ve Kocaeli izlemiştir. Toplam ithalat içinde İstanbul un payı % 59,5, Ankara nın payı % 5,3, İzmir in payı % 3,9, Bursa nın payı % 3,8 ve Kocaeli nin payı % 3,7 olmuştur. İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 5
2016 yılının Aralık ayında, 2015 yılının aynı ayına göre Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yapılan ihracat % 4,8 ve diğer ülkelere yapılan ihracat % 13,2 artış göstermiş, Türkiye Serbest Bölgelerine yapılan ihracat ise %9,9 azalış göstermiştir (Tablo 5). Aynı dönemde AB den yapılan ithalat % 0,1, Türkiye Serbest Bölgelerinden yapılan ithalat % 11,1, diğer ülkelerden yapılan ithalat % 3,6 artmıştır. Ülke Grupları İ H R A C A T Tablo 5. Ülke Gruplarına Göre Dış Ticaret 2016 yılı Aralık ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sıralamasında Almanya ilk sırada yer alırken, bu ülkeye olan ihracatımız bir önceki yılın aynı ayına göre % 3,8 artarak 1.189 milyon dolar olmuştur. Almanya yı 795 milyon dolarlık ihracat ile Irak ve 768 milyon dolarlık ihracat ile İngiltere takip etmiştir. 2016 yılı Aralık ayında en çok ithalat yapılan ülke sıralamasında ilk sırada Çin yer almıştır. Bu ülkeden yapılan ithalat geçen yılın aynı ayına göre % 13,5 azalarak 1.863 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu ülkeyi 1.813 milyon dolarlık ithalat ile Almanya ve 1.352 milyon dolarlık ithalat ile Rusya Federasyonu izlemiştir. Değer Pay (%) Değer Pay (%) Bu konuyla ilgili bültene www.tuik.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Değişim (%) Toplam 11.751 100,0 12.807 100,0 9,0 A-Avrupa Birliği Ülkeleri (AB-28) 5.412 46,1 5.670 44,3 4,8 B-Türkiye Serbest Bölgeleri 167 1,4 150 1,2-9,9 C-Diğer Ülkeler 6.172 52,5 6.987 54,6 13,2 İ T H A L A T 2015 Aralık 2016 (Milyon ABD $) Toplam 17.992 100,0 18.405 100,0 2,3 A-Avrupa Birliği Ülkeleri (AB-28) 7.080 39,4 7.090 38,5 0,1 B-Türkiye Serbest Bölgeleri 99 0,5 110 0,6 11,1 C-Diğer Ülkeler 10.813 60,1 11.205 60,9 3,6 İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 6