PİYASA GELİŞMELERİNİ YAKINDAN TAKİP EDİN döviz dergisi Sayı 52 20 OCAK 2013 ENDEKS ANALİZLERİ BİST 30 DOWJONES EMTİA ANALİZLERİ ALTIN PETROL SOYA FASULYESİ PARİTE ANALİZLERİ EURO / DOLAR MISIR BUĞDAY SOYA KÜSPESİ STERLİN / DOLAR DOLAR / TÜRK LİRASI EURO / TÜRK LİRASI ANALİZLER VE ÖNEMLİ GELİŞMELER DÖVİZ DERGİSİ NDE
İÇİNDEKİLER 04 Alper Korkmaz Analiz 06 EUR / USD Analizi 06 GBP / USD Analizi 06 USD / TRY Analizi 06 EUR / TRY Analizi 06 Altın Analizi 06 Petrol Analizi 07 Dowjones Analizi 07 Borsa İstanbul 30 Analizi 07 Soya Fasulyesi Analizi 08 Mısır Analizi 08 Buğday Analizi 09 Soya Küspesi Analizi 10 JP Morgan, Sabancı ve Koç İçin Fiyat Hedefini Aşağı Çekti 11 İran dan İki Dev İngiliz Petrol Şirketine Davet 12 İran Uranyum Zenginleştirmeyi Durdurdu 13 Forex Skandalları 15 Rusya Merkez Bankası 2 Bankanın Lisansını İptal Etti 2 Döviz Dergisi www.dovizdergisi.com
NEDEN DÖVİZ DERGİSİ? Dünyanın en büyük piyasasında işlem yapmak ve yaptığınız işlemler için bilgi almak istiyorsunuz. Döviz dergisini okuyorsunuz çünkü yurt dışı piyasalardaki gelişmelerin hayatımızı daha çok etkilediği bugünlerde, başta ekonomik olmak üzere, politik, sosyal, çevresel ve teknolojik oluşumları daha yakından takip etmek ve yurt dışı spot parite (fx), vadeli işlemler, opsiyon ve CFD piyasaları aracılığıyla yatırım portföyünüzü çeşitlendirmek istiyorsunuz. 2001 ve 2007 yılında yaşanan ekonomik krizler sonrasında, ülkemizde önce döviz dalgalanmalarının serbest bırakılması, ardından faizlerin hızla gerileyerek cazibesini kaybetmesi, yatırımcıların alternatif yatırım araçlarına yönelmesine neden olmuştur. Yatırımcıların kaldıraçlı yatırım enstrümanlarına olan talebi, uzun bir süredir Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası A.Ş nin faaliyete geçmesini sağlamış, zamanla aynı şekilde çalışan yurt dışı piyasalara ilgi daha da artmıştır. Bu ilgi, yatırımcıların tek bir borsa ve geleneksel enstrümanlar yanında, farklı yatırım alternatiflerine duydukları ihtiyacı işaret etmektedir; bu durum aynı zamanda ülkemizdeki yatırımcıların daha nitelikli ve bilinçli olmaları yolunda güzel bir trendin başladığının da işaretidir. Döviz Dergisi bu trende paralel olarak, yatırımcıların yurt dışı piyasalara güvenilir ve etkin bir kaynaktan erişimlerini sağlamak üzere kurulmuştur. Sitemizde zengin kapsamlı strateji bültenlerimize erişebileceksiniz. Döviz Dergisi ile edindiğimiz tecrübelerimizi ve bilgilerimizi sizlerle paylaşmaya devam edeceğiz. Günlük yazılı ve görüntülü bültenlerimiz yanında, şirketimizin tecrübesinden birebir komünikasyonla faydalanabilme ayrıcalığının size katma değer olacağına inanıyoruz. Spot parite (fx), vadeli işlemler, opsiyon ve CFD piyasalarında onlarca parite, metal, emtia, hisse senedi, hazine bonosu yatırımları yaparken profesyonel desteğe ihtiyaç duyacağınızı düşünüyorsanız, gelin birlikte çalışalım. Kişiye özgün ve 7/24 hizmetlerimizden faydalanma imkânına gerçek anlamda ilk defa ulaşma fırsatını yakalayın. DÖVİZ DERGİSİ İLETİŞİM Adres Bilgileri Galataderesi Cd. 27/6 Şişli - İstanbul Telefon Numaramız 0 (212) 505 37 69 E-Posta Adresimiz info@dovizdergisi.com KURUCU BİLGİLERİ Ad Soyad Alper KORKMAZ E-Posta Adresi alper@alperkorkmaz.com Twitter Adresi twitter.com/alperfrx Döviz Dergisi www.dovizdergisi.com 3
analiz Amerika ekonomisi 2000 yılından beridir istihdam kaybediyor. 2008 yılına kadar sanayi alanında 3 milyona yakın kayıp verirken 2008-2010 finansal krizde finans istihdamınında da kayıp vermeye başlamıştı. Amerika Merkez Bankasının (FED) in piyasayı borçlanabilir bir politika için müdahele etmesi istihdamı artırdı. Hem 2008 öncesi hemde 2008 sonrası dönemde düzenli bir şekilde konut sektörü istihdamı artış gösterdi. Amerika sanayi istihdamı Çin, Japonya, Rusya, Brezilya, Almanya gibi sanayi istihdamına kaydı. Ucuz işgücüne sahip Çin sanayi istihdamı ile birçok sektörü eline geçirdi. Çin e petrol satan Rusya ile makine satan Almanya bu istihdam değişikliğinden elbette etkilendi. Amerika da istihdamın Çin başta olmak üzere birçok ülkeye kayması global ekonomik dengesizliği ortaya çıkardı. Yunanistan krizi, Rusya da ekonominin kötüleşmesi, Çin den gelen büyüme rakamları tüm dünyayı etkisine aldı. İşin aslı şudur. Amerika ekonomik alanda herşeyi planlı yapıyordu. 1970 petrol ambargosu ile 30 yıl boyunca mali ekonomiye yani borsa-döviz vb. finans alanına yatırım yaptı. 2000 yılına kadar bu şekilde devam etti. Fakat petrol konusunda sorun yaşamamak için girdiği Irak tan hüsranla ayrılması ile ekonomik politikasını değiştirmeye karar verdi. Bu planda ise konut sektörüydü. Beklendiği gibi kısa sürede olumlu sonuçlarda aldı. Örneğin 2001-2008 arasında 3 milyona yakın inşaat istihdamı ortaya çıkardı. Konut fiyatları yükseldi. Konut alanındaki başarısı yine hüsranla sonuçlandı. Mortgage krizi 2008 de hem mali sektöre hemde konut sektörüne darbe vurmuş oldu. Sanayi istihdamın kaydığı ülkelerde ise satın alma gücünün artmış olması konut sektörünü yükseltti. Enflasyonu tetikleyen tarım ve enerji fiyatları arttı. Savaş ihtimali ve politik sorunlar enerji sektörüne darbe vurarken kuraklık gibi doğal afetlerde tarım ürünlerinin fiyatlarını artırdı. Peki kriz nasıl ortaya çıktı? Burda düz mantık ile cevap verelim. İspanya ve Yunanistan ın borçlarının çoğu İtalya ve Fransa yaydı. Çinliler, Ruslar, Almanlar Akdeniz ülkelerine gelerek tatil yapıyorlardı. Turizm gelirleri düşen İspanya ve Yunanistan borçlarını ödeyemediler. Türkiye bu kriz döneminde eğer turizme yatırım yapmış olsaydı Çin-Rusya ve AB li tatilcileri ülkeye çekerek daha büyük bir büyüme gücüne kavuşacaktı. Fakat turizm gelirlerine aldırış etmeyenler bu fırsatı kaçırdılar. Tarihi bir fırsat ne yazık ki kaçtı Turizm devi Türkiye olabilirdi. Rusya, Çin ve Hindistan son 15 yılda büyük başarı elde ettiler. Bu ülkeler neden kalkındı. Sadece sanayi istihdamı ile büyüme gerçekleşti demek doğru olmaz. Rusya da Putin in politikası ekonomik kalkınmayı getirdi. Her ne kadarda Putin eleştirilmiş olsa bile izlemiş olduğu katı ekonomik yaptırımlar Rusya yı çok ileri taşıdı. Ekonomi yönetimleri ülkeye gelen sermayeyi ideolojik kanallardan heba etmediler. Kendilerinden hiç beklenmeyecek uzun vadeli özel sektör yatırımları üzerinden ekonomilerini sağlıklı bir büyüme sürecine girmesini sağlayacak şekilde kullandılar. Putin ile Yeltsen dönemindeki Amerika lı güçlü işadamları oyun dışına konulmuşdu. Daha fazla bilgi için bu linki takip ediniz. (Bakınız : http://goo.gl/tol1c0) 4 Döviz Dergisi www.dovizdergisi.com
Çin ve Hindistan ise iş bölümünde ayrıldılar. Çin ne olursa olsun üretirken yeni bir ürün geliştirme yapamadı. Yani 2gb hard diski 8 gb çıkarmayı düşünmedi. Her zaman 2 gb üretti. Hindistan ise 2 gb olur ise 32 gb olur dedi. Yeni gelişmelere ayak uydurdu. Her iki ülkede sanayi istihdamını çok iyi kullandı. Ama Hindistan yeni gelişmeleri ön ayak oldu. Bu nedenle 2050 yılında Çin in önünde bir ekonomi olması bekleniliyor. Rusya zaten enerji deviydi. Her gelişme enerji ile olacağı için Rusya da bu büyümeden büyük pay aldı. Bu nedenle 3 ülke yatırım yapılabilir seviyesine yükseldi. Fakat son dönemde Çin ve Rusya nın iç dinamikler ile güç kaybetmiş olması Hindistan ın gücünü daha fazla artırdı. Hindistan da ilerleyen sürede Çin ve Rusya nın yaşamış olduğu ekonomik sorunları yaşayabilir. Bu ülkelerin en büyük dezavantajı ekonomik bir planlarının olmamasıdır. Yani mali politikalar ile çok ilgilenmeyen bu ülkeler kasalarında bulunan trilyonlarca doları koyacak yer bulamadıkları için mal ve hizmet fiyatları bilinçsiz bir şekilde yükseltiyorlar. Burayı yazımın ilerleyen satırlarında anlatacağım. Dünyanın nüfusu şu anda yaklaşık 8 milyar civarıdır. 2050 yılında bu rakamın 10 milyar olması bekleniliyor. Enerji ve tarım kaynakları kısıtlı olduğu için tüm dünya bunun için alternatif kaynaklar araştırıyor. Çin-Hindistan halkının son 10 yılda alım gücünün artması et tüketimini artırdı. Dün pirinç, nohut, fasulye, soya fasulyesi, yulaf gibi tarımsal ürünleri tüketen Çin ve Hindistan bugün bu ürünleri et ihtiyaçlarını karşılamak için hayvanlara besin olarak veriyorlar. Çin mısır, soya, buğday, yulafı artık dışardan almaya mecbur kaldı. Zaten bol para olması fiyatları aşırı yükseltti. OECD raporuna göre 2015 yılına kadar kırmızı et tüketimi %30 artması bekleniliyor. 1 kg et için yaklaşık 10 kg tarımsal ürün gerektiğini düşünür isek ilerleyen yıllarda başta soya fasulyesi olmak üzere mısır, buğday, pirinç, yulaf gibi ürünlerin fiyatlarının artması güçlü bir beklenti olmuş olacaktır. SADECE RİSK BUNUNLA KALMIYOR Soyafasulyesinden enerji üretimi konusunda gündemdedir. Petrol-doğalgaz fiyatlarının yüksek olmasıda tarımsal ürünleri daha pahalı kılarken birde soyadan enerji için üretimi tarımsal ürünlerin fiyatını artırıyor. Bir başka risk ise tarımsal arazilerinin verimliliğinin azalmış olması. Talep çok yüksek ama elde edilen ürün miktarı teknoloji kullanılmış olsa bile nerdeyse aynı düzeyde. Tarım toprağı zaten kısıtlı üstüne üstün birde iklim koşulları eklenince üretimde azalıyor. Su kaynaklarının yetersiz düzeye inmesi ve olumsuz hava şartları tarımsal ürünlerinin maliyetini artırıyor birde istenilen düzeyde kaliteli ürün elde edilemiyor. Küresel ısınma ile yağmur zamanının değişmesi tarımsal ürünlere büyük zarar veriyor. Pakistan başta olmak üzere Çin ve Hindistan da çeltik tarlalarının sel altında kalmasıda başka bir risk olarak ortaya çıkıyor. Sonuç olarak yüksek enerji fiyatları ürün maliyetlerini artırdığı gibi tarımsal üretimdeki risklerin aynı anda oluşmasıda fiyatları dahada yükseltiyor. Bunun sonucunda tüketiciler daha çok risk için daha riskli işlemlere gireceklerdir. Döviz Dergisi www.dovizdergisi.com 5
analiz EUR / USD Parite 1.356 dan fiyatlanıyor. 1.362 ve 1.369 haftalık direnç noktamızdır. 1.347 ise destek noktamızdır. Bizler paritenin ilk çeyrekte yatay yıl içinde de 1.41 hedefli yükselişini bekliyoruz. Bu nedenle paritede gerilemeleri alım fırsatı olarak düşünmelidir. Geçtiğimiz hafta paritede haftalık işlemlerde satış önermiştik. GEÇEN HAFTAKİ YORUMUMUZ Parite tarım dışı istihdam verisi ile 1.368 e kadar yükselmişti. Haftaya 1.366 dan başlayan paritede 1.377 direnç olurken 1.354 destek noktamızdır. Parite bu dönemde 1.37-1.35 arasında fiyatlanmaya devam edecektir. Bizler 1.35 den 1.41 hedefli alım yapmak üzere bekleyeceğiz. Haftalık işlemlerde ise 1.372 den 1.36 hedefli makul hacimde satış yapılabilir. analiz GBP / USD Parite 1.643 den fiyatlanıyor. Yıl içi 1.69 lu seviyelere yükselecek sterlinde gerilemeler alım fırsatıdır. 1.652 direnç seviyesi bu dönem önem arz ederken 1.62 den 1.69 hedefli yatırım yapmak üzere yıllık plan yapılabilir. Hafta içi sterlin yeniden 1.65 li seviyelere yükselebilir. analiz USD / TRY Kur 2.23 den fiyatlanıyor. Salı günü TCMB faiz kararı açıklanacak. Bizler geçtiğimiz hafta dergimizde 2.24 ü beklediğimizi belirtmiştik. Bu önerimize göre işlem yapanlar hedeflerine ulaştılar. Bizler kurun bu hafta ve bir sonraki hafta 2.3 hedefli yükselişe devam edeceğine inanıyoruz. Bu nedenle gerileme olur ise dolar yatırımlarına devam etmek kar getirecektir. Destek noktalarımız 2.197 ve 2.16 dır. Bu seviyelerden makul hacimde almak üzere plan yapılabilir. analiz EUR / TRY Kur beklediğimiz şekilde yükselmeye devam ediyor. Geçen hafta 2.97 den 3.08 li alım önerimiz halen geçerlidir. analiz ALTIN Altın ons 1255 den fiyatlanıyor. 1238 destek noktamızdır. Direnç noktamız 1289 dur. 1238 den 1289 hedefli alım yapmak üzere plan yapılabilir. analiz PETROL Ham Petrol 93.9 dan işlem görüyor. 97 e kadar bir tepki alımı görebiliriz. 93.1 ve 92.4 destek noktalarımızdır. Destek seviyeden 97 hedefli 91 stoplu alım yapılabilir. 6 Döviz Dergisi www.dovizdergisi.com
analiz DOWJONES Endeks 16400 den fiyatlanıyor. 16500 ilk direnç noktamızdır. 16500 den satış yapmak üzere plan yapğılabilir. Hafta içi hisselere hafif bir alım gelebilir. analiz BORSA İSTANBUL 30 Endeks haftanın ilk işlem gününü 80000 den kapattı. 81300 üzeri kalıcı olmayacak gibi. Hisse senedi yatırımını şu an önermiyoruz. VIOP ta yükselişleri satış fırsatı olarak kullanabiliriz. 75000 ilk hedefimizdir. analiz SOYA FASULYESİ Soya fasulyesi mart 2014 vadeli analiz anında 1316 dan işlem görüyor. 1255 in altında fiyatlanması şu anda zor görünmektedir. 1380 seviyesine kadar yükselişin devam etmesini bekliyoruz. 1255 ve 1290 yatırımcıların alım yapacakları güçlü seviyeler olurken fiyatların pahalı olduğunu düşünen yatırımcılar 1355 ve 1380 seviyelerinden soya yatırımlarını kapatacaklardır. 2014 ilk çeyreği içersinde fiyatlar 1260-1380 arasında dalgalanmasını bekliyoruz. Döviz Dergisi www.dovizdergisi.com 7
analiz MISIR Haziran 2012 den beridir düşen mısır fiyatları 424 den fiyatlanıyor. Düşüş tam olarak bitti diyemeyiz. 480 üzerinde bir fiyatlanma olmasıda çok zor görünüyor. 480 belki görülebilir ama bu sadece anlık bir tepki olacaktır. Fiyatların daha fazla inmeside zor görünüyor. Belirli bir süre 480 zirve 330 dip olacak şekilde hareketlenmeler devam edecektir. Bu hafta fiyatlar 440 a yükselebilir. analiz BUĞDAY Haziran 2012 den beridir mısırlıa birlikte buğday fiyatlarıda düşüyor. 563 den fiyatlanan buğday fiyatları 510 ve 420 destek seviyelerine kadar gerilemeye devam edecektir. Bu nedenle yükselişlerde satış yapmak üzere yatırım planı yapılabilir. 575 direnç seviyesinde mart 2014 vadeli 510 ilk hedefli satış yapılabilir. 8 Döviz Dergisi www.dovizdergisi.com
analiz SOYA KÜSPESİ Soya Küspe fiyatları 434 den fiyatlanıyor. 2013 aralık ayında 462 e kadar yükselen fiyatlar 2013 eylül fiyatlarına geri döndü. Döviz Dergisi www.dovizdergisi.com 9
JP MORGAN, SABANCI VE KOÇ İÇİN FİYAT HEDEFİNİ AŞAĞI ÇEKTİ JP Morgan Cazenove, Türkiye nin en büyük holdingleri Sabancı ve Koç için 2014 sonu fiyat hedeflerini aşağı yönlü revize etti. Tüpraş a Rekabet Kurulu tarafından verilen cezaya bağlı olarak Koç Holding için fiyat hedefini aşağı çektiğini belirten JP Morgan, Koç Holding için değerlemelerde iskonto oranını yüzde 10 dan 15 e yükselttiğini belirtti. Koç Holding için tavsiyesini nötr olarak koruyan JP Morgan, fiyat hedefini ise 11,20 TL den 10,20 TL ye indirdi. Sabancı Holding için iskonton oranını yüzde 15 den 20 ye yükselten JP Morgan, fiyat hedefini 11,45 TL den 10,80 TL ye revize etti ve tavsiyesini ağırlığını artır olarak korudu. JP Morgan, Türk holdingleri için 28 Kasım da yayınlanan son rapordan bu yana Türkiye için 2014 GSYH büyüme beklentisini yüzde 2,5 e indirdiğini ve Türk hisse senetleri için tavsiyesini nötr den ağırlığını azalt a revize ettiğini de hatırlattı. JP Morgan Cazenove, Rekabet Kurulu nun Tüpraş a verdiği 412 milyon TL cezanın ardından, bu Şirket için 2014 yıl sonu fiyat hedefini aşağı yönlü revize etti. Rekabet Kurulu nun kestiği cezanın Tüpraş ın 2014 yılı karını olumsuz etkileyeceğini ifade eden JP Morgan, 2014 için net kar tanminin 877 milyon TL den 465 milyon TL ye indirdi. Kar tahminini düşürmesine paralel olarak fiyat hedefini 53,3 TL dir değerlendirmesi yapıldı. 10 Döviz Dergisi www.dovizdergisi.com
İRAN DAN İKİ DEV İNGİLİZ PETROL ŞİRKETİNE DAVET İran Petrol Bakanı iki dev İngiliz petrol şirketi Shell ve British Petroleumu resmi olarak İrana davet etti. İranlı yetkililere göre Shell ve BP nin İrana 2 milyar dolar petrol borcu bulunmakta. İran Petrol Bakanlığı dondurulmuş fonların serbest bırakılmasının ardından otomobil ve havayolu sektörüne harcama yapacağını açıkladı. İran Petrol Bakan Yardımcısı nın yaptığı açıklamaya göre Batı tarafından serbest bırakılacak dondurulmuş petrol fonları büyük ihtimalle Avrupa Birliği ve ABD den havayolu ekipmanı ve otomobil yedek parçaları almak için kullanılacak. Bakan Yardımcısı Ali Majedi hafta sonu verdiği bir röportajda uzun vadeli plan olarak İran ın Asya rafinerilerinden pay almayı da düşündüğünü belirtti. İran üzerindeki yaptırımların geçici nükleer güç anlaşmasının ardından Pazartesi gününden itibaren yavaşça gevşetilmesi bekleniyor. Gevşetilecek yaptırımların arasında İran ın dondurulmuş olan ve Asya bankalarından alamadığı 4 milyar dolarlık bir fon da bulunuyor. Majedi nin son açıklamaları İranlı yetkililerin Batı ile uzun süredir dondurulmuş olan ticari ilişkilerin yeniden devam etmesi için ne kadar istekli olduğunu gösteriyor. Majedi, bu paranın serbestçe hareket etmesine izin vermenin Avrupa ve ABD ile yeniden işbirliği yapmak için bir pencere gibi olduğunu belirtti. Bakan yardımcısı ayrıca İran ın bu parayı gıda, makine ve uçak ve otomobil yedek parçalarına harcayacağını belirterek özellikle Fransız Peugeot nun bundan yararlanacağını dile getirdi. Her ne kadar yaptırımların gevşemesi İran ın düşüş gösteren petrol ihracatını şimdilik etkilemese de Batı ile diplomatik ilişkilerin sürdürülmesi İran ın ileri dönemde daha fazla petrol üretebileceği sinyallerini de veriyor. Şu anki yaptırımlar uygulamada olmasa bile İran, Ortadoğu petrol piyasasında büyük rekabetle karşı karşıya. Ortadoğulu diğer üreticiler ABD gibi yeni müşteri arayışı içerisinde. Majedi açıklamalarına ABD petrol konusunda kendi kendine yetecek duruma gelecek. İran Avrupa ve Asya piyasalarında kendine yeni alıcılar bulmak durumunda diyerek devam etti. Majedi, İran ın seçeneklerinden bir tanesinin Asya rafinelerinde alımlar yaparak İran ham petrolünün uzun vadede satışına devam edebilmeyi sağlamak. Döviz Dergisi www.dovizdergisi.com 11
İRAN URANYUM ZENGİNLEŞTİRMEYİ DURDURDU İran ın Cenevre nükleer anlaşması kapsamında ilk adımları attığı bildirildi. İran Atom Enerjisi Ajansı Emniyet Birimi Genel Müdürü ve nükleer müzakere heyeti üyesi Muhammed Emiri, İran ın Cenevre nükleer anlaşması kapsamında atılacak ortak adımlar programının ilk gerekliliğini yerine getirdiğini belirtti. Emiri, Natanz ile Fordo nükleer tesislerindeki yüzde 20 uranyum zenginleştirme faaliyetleri askıya alındı ve 196 kilogram yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyum stoğunun okside dönüştürülmesi ile seyreltme işlemleri başladı dedi. Resmi haber ajansı IRNA ya konuşan Emiri, Natanz ve Fordo nükleer tesislerindeki yüzde 20 uranyum zenginleştirme hattının İran da bulunan Massimo Aparo başkanlığındaki UAEA müfettişlerinin huzurunda kapatıldığını söyledi. Dünya Bülteni nin haberine göre yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyum üretimi için kullanılan santrifüjler bundan sonra yüzde 5 oranında zenginleştirme gerçekleştireceğini belirten Emiri, ayrıca 196 kilogram yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyumun yarısını okside dönüştürme işlemlerine de başlandığını ifade etti. Emiri, 6 aylık zaman periyodu içerisinde gerçekleştirilecek işlem doğrultusunda her ay 15 kilogram yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyumun okside dönüştürülmesinin kararlaştırıldığını ekledi. Emiri, yüzde 20 zenginleştirilmiş 196 kilogram uranyumunun diğer yarısının ise 3 ay içerisinde her hafta bir silindir olmak üzere seyreltileceğini açıkladı. 12 Döviz Dergisi www.dovizdergisi.com
FOREX SKANDALLARI Deutsche Bank AG, hileli olarak fiyatların tespit edildiği iddiasıyla devam eden soruşturma nedeniyle, bazı traderların işlem yapmalarını engelledi. Deutsche Bank ın $ 5.3 Trilyonluk Forex endüstrisi nin zirvesinde yer alması, söz konusu hamlenin önemini vurguluyor. Firma, son zamanlarda bir çok ülkedeki öz düzenleyici kuruluşlar tarafından soruşturma altındaydı. SKANDAL LATİN AMERİKA YA SIÇRADI, ARJANTİN PESOSU ARAÇ OLARAK KULLANILIYOR Söz konusu engellemelere ilişkin detaylar, traderların Arjantin Peso su üzerinden işlem gerçekleştirdiklerini gösteriyor. Peso nun, dolar, euro veya yen gibi sürekli trade edilen bir para birimi olmaması nedeniyle, denetim bakımından diğer para birimleriyle kıyaslandığında manipülasyona karşı savunmasız olduğunu söyleyebiliriz. Deutsche Bank sözcüsü Klaus Winker Forex piyasasında soruşturma yürüten öz düzenleyici kuruluşlar Deutsche Bank tan bilgi talep etmişlerdir. Banka söz konusu soruşturmayla ilgili olarak iş birliği yapmakta olup gerekirse bireyler hakkında disiplin soruşturması da başlatacaktır şeklinde konuştu. FOREX ENDÜSTRİSİ NİN ÖNDE GELENLERİNİN DAVRANIŞLARIYLA ÖRNEK OLDUKLARINI SÖYLEMEK ZOR Bu son haberler, zaten skandallarla ve küresel çapta soruşturmalarla dolu olan Forex endüstrisinde suları iyice bulandırdı. Bu son engellemelerin de, soruşturma altında olan on iki firmadan biri olan Deutsche Bank a gölge düşürdüğünü söyleyebiliriz. Henüz Haziran ayında, bazı bankaların forex gösterge ve faiz oranlarını manipule etmek için mesajlaşma hizmeti vasıtasıyla bilgi sızdırdıkları ve müşteri emirlerinden faydalandıkları iddia edilmişti. Geçtiğimiz ekim ayında açıklamalarda bulunan Deutsche Bank Eş-CEO su Anshu Jain Gösterge manipülasyonuna ilişkin iddialar, yapmaya çalıştığımız her şeyi yerle bir ediyor demişti. Euromoney Institutional Investor Plc tarafından yapılan araştırmaya göre, Deutsche Bank (15.2%), Citigroup Inc (14.9%), Barclays Plc (10.2%) ve UBS AG (10.1%) forex piyasasının yarısından fazlasını kontrol ediyor. Belirttiğimiz bu dört firma da devam eden soruşturmalarda inceleme altında. Gerçekten de bu son engellemeler ve suçlamaların her kademedeki firmalar bakımından devam ettiğini söylemek mümkün. Geçen hafta da Citigroup, bu olaylar nedeniyle üst düzey traderlarından Rohan Ramchandani nin işine son vermişti. Şimdiye kadar, Latin Amerika merkezli engellemelerin önceki skandallarla bir ilgisi olup olmadığı konusunda bir açıklık yok. Öz düzenleyici kuruluşların Libor ve ISDAfix üzerine bu zamana kadar rekor düzeyde cezalar verdiği de unutulmamalı. Döviz Dergisi www.dovizdergisi.com 13
BAFİN TARAFINDAN BENZER BİR SORUŞTURMA BAŞLATILACAK MI? Ne gariptir ki, en büyük bankalara karşı gittikçe artan soruşturmalara rağmen Alman öz düzenleyici kuruluş olan Bafin, geçtiğimiz Ekim ayında Alman bankalarının iddia edildiği gibi forex manipülasyonu yaptığı yönünde her hangi bir delil olmaması nedeniyle soruşturma açma gibi bir planının olmadığını açıklamıştı. Buna rağmen Bafin sözcüsü Ben Fischer bugün e-mail de şu ifadelerde bulundu: Bafin yaz ayından bu yana araştırmalarına devam etmekte ve olayları gözlemlemektedir Nihayet, Deutsche Bank üzerinde gelişen son olaylar Bafin in ilgisini çekecek gibi. HSBC İKİ KİŞİYİ FOREX SORUŞTURMASI NEDENİYLE İŞTEN ÇIKARDI Büyük bankalar döviz piyasasının kalbine doğru genişleyen bir operasyon çerçevesinde bazı döviz işlemcilerini işten çıkararak, şüpheli bankacılık işlemlerinin soruşturmacılar tarafından The Cartel olarak bilinen chat odasının çok daha ötesine taşınmış olabileceği sinyallerini verdi. Şirket sözcüsünün Cuma günü yaptığı açıklamaya göre HSBC Holdings iki döviz işlemcisinin görevine son verirken, geçtiğimiz yıl küresel regülatörler tarafından piyasaya yönelik olarak başlatılan incelemelerden bu yana ilk defa böyle bir karar almış oldu. İşten çıkarılan Edward Pinto ve Serge Sarramegna, bankanın büyük para birimleriyle ilgili döviz işlemlerinde görev alıyor ve Londra da yaşıyor. Her ikisine de bir yorum için ulaşılamadı. Öte yandan konuyla yakından ilgili bir kişinin açıklamalarına göre Citigroup da Perşembe günü İngiliz sterlini işlemleri yapan Anthony John ve Kanada doları işlemleri yapan Andrew Amantia nın işlerine son verdi. Citigroup geçtiğimiz hafta Londra da yaşayan büyük döviz işlemleri direktörü Rohan Ramchandani yi küresel inceleme çerçevesinde görevden almıştı. Konuyla ilgili kaynaklara göre John ve Amantia uygunsuz elektronik iletişim in ortaya çıkmasından dolayı görevden alındılar. Ayrıca ABD li yetkililerin bu hafta Citigroup döviz işlem departmanında kanıt arama turu gerçekleştirdikleri ve bankanın soruşturmada işbirliği gösterdiği belirtiliyor. İngiltereli regülatörlerin geçtiğimiz yıl Nisan ayında başlattığı soruşturmanın en çok üzerine eğildiği nokta The Cartel olarak bilinen chat odası olurken, Citigroup çalışanı Ramchandani nin bu chat grubuna üye olduğu belirtiliyor. İngiltereli soruşturmacılar bir varlık yöneticisinden gelen şikayet üzerine geçtiğimiz yıl Nisan ayında küresel döviz işlemleri üzerine bir inceleme başlattı. Bu inceleme hızlı bir şekilde ABD, İsviçre ve diğer ülkelerdeki soruşturmacıları da harekete geçirdi. Bazı regülatörler bankalara adil olmayan işlemlerin gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğini ortaya çıkarabilmek için binlerce mesajı gözden geçirmelerini istedi. The Wall Street Journal ın geçtiğimiz ay yayınladığı bir haberde yer alan iddialara göre bazı chat odası transkriptlerinde farklı bankalardaki işlemcilerin bir grup oluşturarak piyasaları kendi belirledikleri yönde ve adil olmayan bir şekilde yönlendirdikleri belirtiliyor. 14 Döviz Dergisi www.dovizdergisi.com
RUSYA MERKEZ BANKASI 2 BANKANIN LİSANSINI İPTAL ETTİ Rusya Merkez Bankası 20 Ocak ta İmbank ve Nadejnost bankalarının lisansını iptal etti. İmbank 1 Aralık 2013 verilerine göre 558,91 milyon rublelik sermayesiyle sıralamada 815. sırada yer alırken, Nadejnost bankası 1 Ocak 2014 verilerine göre 463,57 milyon rublelik sermayesiyle 835. sırada yer alıyordu. İki bankada mevduat sigorta sistemine üye oldukları için, banka hesap sahipleri 700 bin rubleye kadar tazminat alma hakkına sahip bulunuyor. Mevduat Sigorta Acentası ndan edinilen bilgiye göre, mevduat sahiplerine 3 Şubat 2014 tarihine kadar ödeme yapılacak. Kefil bankalar ise 24 Ocak tarihine kadar seçilecek. Aynı zamanda bugün Milli Ödeme Şirketi nin de lisansı iptal edildi. Edinilen bilgilere göre, bu kredi şirketinin mevduat sigorta sistemine üye olmadığı öğrenildi. Mahaçkale Bankası İmbank ın lisansının iptal edilmesine gerekçe olarak banka işlemlerini düzenleyen Federal Kanunlara ve Merkez Bankası nın kurallarına uymaması gösterildi. Ayrıca, Merkez Bankası tarafından alınan önlemlere rağmen bankanın yanlış rapor verdiği ve bilinmeyen şüpheli işlere karıştığı bildirildi. Nadejnost Bankası nın lisansının iptal edilmesine de bankanın banka işlemlerini düzenleyen Federal Kanunlara ve Merkez Bankası nın kurallarına uymaması sebebiyle karar verildi. Ayrıca adı geçen bankanın Karanlık yollarla kazanılan paraların aklanmasını ve terörizmi finanse etmeyi önleme kanunu birden çok ihlal etmesi de lisansının iptal edilme sebepleri arasında yer aldı. Yapılan açıklamalarda Nadejnost Bankası nın banka işlemleriyle ilgili raporları zamanında göndermediği ve karanlık işlere karıştığı bildirildi. Merkez Bankası ndan edinilen bilgilere göre, Milli Ödeme Şirketi raporlama düzenini ihlal ettiği ve karanlık işlere karıştı. 2013 yılında hayali belgelerle yurtdışı yerleşiklerinin hesabından bankaya yatırılan paranın 320 milyon dolar ı aştığı da kaydedildi. Döviz Dergisi www.dovizdergisi.com 15
RİSK BİLDİRİMİ Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapor ABD de dağıtılmak için hazırlanmamıştır. Döviz piyasasındaki ticaretin sabit vadeleri ve garantileri yoktur ve bu da likiditeyi ve her an hareket etme olanağını piyasanın ana karakteristiği yapmaktadır. Buna yüksek oynaklık ve özellikle de şeffaflık eklenebilir. Döviz veya yabancı para ticaretindeki temel unsur ise kaldıraç etkisi ile işlem yapma olanağıdır. Başka bir deyişle çok az sermayeyle çok daha yüksek bir miktarı hareket ettirmek mümkündür. Döviz ticaretinde ki normal kaldıraç oranı 1:100 dür. Başka bir deyişle, işlem yapmak istediğiniz döviz miktarının %1 i kadar bir teminat ile işlem yapabilirsiniz. Örneğin; 1.000 Euro yatırarak 100.000 Euro değerinde işlem gerçekleştirebilirsiniz. Bu durumda satın aldığınız döviz sizin lehinizde sadece yüzde 0.5 oranında bir hareket gerçekleştirdiğinde pozisyonu kapatırsanız 500 Euro luk bir gelir elde edersiniz. 1.000 Euroluk yatırımınızda göz önüne alındığında, bu yüzde 50 oranında bir gelir demektir. Döviz kurları genellikle gün içinde yüzde 1 oranında aşağı veya yukarı dalgalanma gösterirler. Döviz işlemlerinin çekiciliği, küçük fiyat hareketlerinde bile anında önemli kazançlar elde edebilme şansında yatmaktadır. Ancak bu kazanç şansının yanı sıra aynı oranda kaybetme riski de vardır ve bunu, daha önce de altını çizdiğimiz gibi, kesinlikle unutmamalısınız.gerekli finansal koşullara sahip spekülatif kişiler için döviz işlemleri; hızı, yüksek likiditesi ve özellikle de kaldıraç etkileriyle eşsiz bir ortam oluşturmaktadır. Şeffaflık ve günün 24 saati güncel koşullara cevap vermek de diğer avantajları arasındadır. Kaldıraçlı spot parite ve vadeli işlemler piyasaları doğaları gereği yatırımcıların hesaplarında bulunan teminatların ortalama 50 kattı büyüklüğünde pozisyonların açılmasına olanak verir. Yatırım yaparken kaybetmeyi göze alabileceğiniz büyüklükteki sermayelerle çalışmalısınız. Hiçbir suretle borç alarak bu piyasalarda işlem yapmamalı veya hayat standardınızı etkileyecek büyüklükte riskler almamalısınız. 16 Döviz Dergisi www.dovizdergisi.com
DİĞER İŞTİRAKLERİMİZ DÖVİZ DERGİSİ - www.dovizdergisi.com Haftalık olarak yayınlanan analizlerimizi ve önemli gelişmeleri Döviz Dergisi nde bulabilirsiniz. DÖVİZ GAZETESİ - www.dovizgazetesi.com Döviz Gazetesi nde piyasadaki son gelişmeleri ve günlük analizleri bulabilirsiniz. ENERJİ MADENCİLİK - www.enerjimadencilik.com Enerji ve Madencilik sektörü analizlerini ve gelişmelerini bulabilirsiniz. TURKEY CFD - www.turkeycfd.com USDTRY ve EURTRY analizleri, Bist30 hisse analizleri, gram altın analizleri ve Türkiye deki piyasa haberlerini bulabilirsiniz. FİNANCE STOCKS - www.financestocks.net ABD nin önde gelen firmaların haberlerini stock bilgilerini buradan takip edebilirsiniz. USCFD - www.uscfd.net ABD nin önde gelen firmalarla ilgili analizlere ve önemli gelişmeleri takip edebilirsiniz.