Turks (nieuwe stijl) Examen VWO Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 2 Vrijdag 22 juni 10.00 12.30 uur 20 01 Vragenboekje Voor dit examen zijn maximaal 49 punten te behalen; het examen bestaat uit 44 vragen. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden. Geef niet meer antwoorden (zinnen, redenen, voorbeelden e.d.) dan er worden gevraagd. ls er bijvoorbeeld één zin wordt gevraagd en je antwoordt met meer dan één zin, dan wordt alleen de eerste zin in de beoordeling meegeteld. 100019 20 egin
e vragen kunnen gesloten zijn (meerkeuzevragen) of open. Schrijf al je antwoorden op het examenpapier dat je van je school hebt gekregen. Noteer bij de meerkeuzevragen alleen de hoofdletter die hoort bij het goede antwoord. eantwoord de open vragen uitsluitend in het Nederlands, tenzij anders is aangegeven. Tekst 1 Sahaflarda Eskiye Özlem Kies bij iedere open plek het juiste antwoord uit de gegeven mogelijkheden. 1 çaðdaþ kültürel siyasal 2 boþ duruyor kâr yapabiliyor sahaflýk yapýyor 3 büyük sorunlarla karþýlaþtý deðerini kaybetmeye baþladý kýrtasiyeciliðe dönüþtü meslek haline geldi 4 eyazýt amisi Ýstanbul elediyesi Kapalý Çarþý Sahaflar Çarþýsý 5 camiye devredildi kiraya verildi satýþa çýkarýldý tamir edildi 6 E hazýrlanmýþ olduðunu vurguladý imzalandýðýný belirtti iþlerlik kazandýðýný savundu son bulduðunu ifade etti uygulamaya konulduðunu söyledi 7 hayranlarýn da kaynaklarýn da müþterilerin de yayýncýlarýn da 8 Mahalle aralarýnda Üniversitelerde Ÿurt dýþýnda 100019 20 2 Lees verder
9 belediye ile esnaf geçmiþle gelecek günümüz ve gelecek kitapçý ile müþteri 10 ugün genellikle Eskiden sadece Ramazan aylarýnda çokça Son yýllarda sýkça 11 daha fazla bilgi istediklerini söylüyor. ilgi beklediklerini söylüyor. özür dilekliklerini söylüyor. Tekst 2 Geçmiþ hayatlar ýsýtýr 12 þaðýdaki tanýmlamalardan hangisi, Eski Yunan önemi hamamlarýnýn iþlevini ifade etmektedir? Hamamlar, eðlence ve temizlenme yerleri olarak hizmet vermiþtir. Hamamlar, sadece temizlenme yerleri olarak hizmet vermiþtir. Hamamlar, spor ve hasta tedavi yerleri olarak da hizmet vermiþtir. 13 yrý kadýnlar bölümü olmayan hamamlarýn, kadýnlara da hizmet verdiði nereden anlaþýlmaktadýr? Hamamdan yapýlan anonslardan. Hamamýn kapýsýna asýlan havlunun renginden. Kapalý duran hamam kapýsýndan. 14 Ýstanbul da hamam halk arasýnda (argo) hangi adla anýlmaktadýr? ekar odasý. Külhani. Tepegöz. Türk hamamlarý mimari ve iþlevleri açýsýndan diðer hamamlardan farklýdýr. 15 u farklýlýðýn kaynaðý nedir? Türklerin hamam ý önemli bir eðlence ve dinlenme yeri olarak görmeleri. Türklerin hamamý yüzme sporu için de kullanmalarý. Türklerin inançlarýnýn farklýlýðý. 16 ini ve hijyenik (temizlik) gerekçelerden dolayý aþaðýdakilerden hangisi Türk hamamlarýnda yoktur? Sadelik. Sýcak su. Yýkanma teknesi. 100019 20 3 Lees verder
Tekst 3 Tarihe damgasýný vuran 17 Eserdeki üç kadýn arasýndaki ortak noktayý aþaðýdakilerden hangisi tanýmlýyor? Her üçü de, din alanýnda savaþ vermiþtir. direnmelerinin sonucunda hayatlarýný yitirmiþtir. fikirlerini düþmanlarýna kabul ettirmiþtir. fikirlerini korkusuzca savunmuþ, ancak yenik düþmüþtür. E soylu aileden gelmektedir. 18 u üç kadýnýn tarihsel önemi hangi paragrafta bir özdeyiþle açýklanmýþtýr? 2. paragrafta 4. paragrafta 6. paragrafta 8. paragrafta 19 u üç kadýndan hangisinin ardýndan yeni bir dönem ve idare baþlamýþtýr? Hz. yþe Jeanne d rc Kleopatra 20 Tarihteki üç kadýnýn yaþamý nasýl sona ermiþtir? Hz.yþe öldürülmüþ, Kleopatra eceliyle vefat etmiþ, Jeanne d rc intihar etmiþtir. Jeanne d rc öldürülmüþ, Hz.yþe eceliyle vefat etmiþ, Kleopatra intihar etmiþtir. Kleopatra öldürülmüþ, Jeanne d rc eceliyle vefat etmiþ, Hz.yþe intihar etmiþtir. 21 Yazarýn bu yazýyý yazma amacý nedir? inde önem kazanmýþ kadýnlarý anlatmak. Okuyucunun çaðrýþýmlar yoluyla durum benzetmesi yapmasýný saðlamak. Tarihte önem kazanmýþ kiþilerle ilgili araþtýrmasýný aktarmak. 22 Welke van de 3 vrouwen werd na haar dood in ere hersteld? Tekst 4 Vitrindekiler 2p 23 Kies bij ieder kenmerk één titel. Let op, je kunt een boek twee keer of helemaal niet als antwoord opnemen! a oor de ordening van de verhalen wint het boek aan kwaliteit; b Het is voor 100% een historische roman; c Het gruwelijke lot van een continent wordt genoemd; d Er is sprake van een ongelukkige liefde; e Er wordt uitgeweid over een moord; oe het zó op je antwoordblad: Kenmerk Nummer van titel a 24 þaðýdaki iddialardan hangisi doðrudur? irinci kitabýn yazarý bir edebi ödül aldý. ördüncü kitapta savaþta yapýlan gaddarlýklardan bahsediliyor. Ýkinci kitapta iyimser bir dünya görüþü sergileniyor. Üçüncü kitapta hayalle gerçek karýþtýrýlýyor. 100019 20 4 Lees verder
Lees bij de teksten 5 tot en met 9 steeds eerst de opgave voordat je de bijbehorende tekst raadpleegt. Tekst 5 eyim kaynaklarý Je gaat een werkstuk maken over synoniemen en tegenstellingen in de Turkse taal. 25 Noteer het nummer van de meest recente publicatie over dit onderwerp. Tekst 6 Yeni dizi Je hebt een nieuw nummer van het maandblad TLS in handen. eze pagina beschrijft in het kort de inhoud van dit nummer. 26 Kun je dit nummer gebruiken voor een spreekbeurt over het Osmaanse Rijk? Motiveer je antwoord met een verwijzing naar de betreffende alinea. Tekst 7 Türkçenin Gücü Je wilt een spreekbeurt houden over het Turks. Je zoekt informatie over de zinsbouw, uitleg van bepaalde klanken en de rijke woordenschat van het Turks. 27 Kun je dit boek daarvoor gebruiken? Noem één alinea dat je antwoord ondersteunt. Tekst 8 20. Yüzyýl Türk Þiiri Je moet een werkstuk maken over de Turkse dichters en gedichten van de 20e eeuw. Je leest het voorwoord van 20. Yüzyýl Türk Þiiri ntolojisi van Ýlhami Soysal. 28 Kun je hier informatie vinden over alle dichters van de 20ste eeuw? iteer de zin die jouw antwoord ondersteunt. Tekst 9 þýrý uyum hastalýðý 29 W. llen, T. apote,. Siegel ve Ionesco arasýndaki ortak özellik nedir? Hepsi de, aþýrý uyumdan zarar görmüþlerdir. eserlerinde ayný konuyu iþlemiþlerdir. film yapýmcýsýdýr. yazardýr. In het artikel worden voor- en nadelen van slaafs gedrag (aþýrý uyum) genoemd. 2p 30 Noem twee voor- en twee nadelen van dit gedrag. eantwoord deze vraag in het Turks oe het zo op je antwoordblad: voordelen: nadelen: 100019 20 5 Lees verder
31 Waarom zijn volgens de schrijver mensen die slaafs gedrag vertonen angstaanjagend voor gewone mensen? iteer de zin waarin de schrijver dit kernachtig weergeeft. 32 6. Paragrafta birdenbire ortaya çýkan bir düþüncenin ile baþlayýp paragrafýn sonuna kadar devam eden tümcelerdeki görüþ kime aittir? Ionesco ya Siegel e Levent Mete ye 33 8. ve 9. paragraf arasýnda nasýl bir iliþki vardýr? 8. paragraf aþýrý uyum hastalýðýnýn nedenlerini, 9. paragraf ise bundan nasýl kurtulunabileceðini anlatýyor. 8. paragraf bu hastalýða geçmiþten, 9. paragraf ise günümüzden örnekler veriyor 8. paragrafta sadece ekonomik koþullar, 9. paragrafta ise kiþinin ruhsal yapýsý anlatýlýyor. 34 Yazara göre toplumun çok ihtiyaç duyduðu insanlar hangileridir? (et. 5) Çevresinin beklentilerini yerine getirebilen insanlar. Özgün kiþiliðini koruyarak yaþayan insanlar. Toplumsal sorunlarý eserlerinde dile getiren sanatçý insanlar. Tekst 10 Eski Türk filmlerine 2p 35 Waarom worden zo vaak oude Turkse films op de Turkse TV-zenders vertoond? Geef aan wie welke oorzaak noemt. Noem per oorzaak maar één persoon. Sebep: a Rating deðerleri b Maliyetinin az olmasý c Maliyetinin az olmasýndan çok halkýn istiyor olmasý d Kaybolan eski deðerlere duyulan özlem Ki þi: 1. Ersan Ýlal 2. Mesut Kara 3. Makalenin yazarý oe het zo op je antwoordblad: Reden nummer van persoon a etc. 36 Türk toplumundaki deðiþikliklerin temelinde ne yatýyor? Köyden kente göç. Para hýrsý. Yükselen deðerler. 37 Wat is volgens de auteur de gedachte achter de moderne opvatting dat crimineel gedrag goed zou zijn? iteer de betreffende zin. 38 Yazara göre, Türk filminin geleceði nasýl görünüyor? Ýyi. Kötü. Ne çok iyi, ne çok kötü. 100019 20 6 Lees verder
Tekst 11 Vazgeçemediðimiz yaðma kültürü 39 Güngör Uras a göre yaðma kültürü nün altýnda yatan temel sebep nedir? nadolu dan þehirlere göç ýþ mihraklar Fetih zihniyeti Yoksulluk 40 Yaðma kültürü olgusunu bilimsel olarak araþtýran kimdir? oþkun an ktan Emre Kongar Güngör Uras 41 Kamu arazileri ifadesiyle kastedilen nedir? belediye arazisi hazine arazisi her ikisi de 42 þaðýdaki terimlerden hangisi oþkun ktan a göre yaðma kültürü nü ifade etmek için kullanýlýyor? adam kayýrmacýlýk kleptokrasi rant kayýrmacýlýðý 2p 43 Noem twee manieren waarop de overheid zelfverrijking ( rant ) van sommige mensen in de hand heeft gewerkt. Je moet in het Turks antwoorden. 2p 44 þaðýda belirtilen görüþler hangi þahýslara aittir? 1 Yaðmacýlýk bugün gizliliðe dahi gerek duyulmadan, açýktan açýða yapýlýyor. 2 evletin planlamadaki ihmalkarlýðý yaðmacýlýðý dolaylý olarak teþvik etmiþtir. 3 Yaðmacýlýk kültürü özellikle son yirmi yýlda çok geniþ kesimleri kapsar hale gelmiþtir. Einde oe het zo op je antwoordblad: Þahýslar: Görüþler: (noteer alleen het nummer). an ktan Özgür tanur Emre Kongar 100019 20 7