AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ BAKI DÖVLƏT UNİVERSİTETİ FƏNN SİLLABUSU Təsdiq edirəm (kafedra müdiri) İmza: Tarix: 016-cı il Kafedra: Bioekologiya Fakültə: Ekologiya və torpaqşünaslıq I. Fənn haqqında məlumat Fənnin adı: Biologiya-1 Tədris yükü (saat) cəmi: 0 mühazirə 10 seminar 10 praktik (laboratoriya) Tədris ili 015/016 Semestr Bölmə bakalavr qiyabi Kredit sayı (hər 30 saata 1 kredit) 1 II. Müəllim haqqında məlumat: Yusifova Məhluqə Mail qızı, dosent, biologiya elmri üzrə fəlsəfə doktoru (Soyadı, adı, atasının adı, elmi adı və dərəcəsi) Məshət günri və saatları: II gün 13 00-15 00 E-mail ünvanı: mehluqe_yusifli@mail.ru İş telefonu: 5399716 III. Təb olunan dərslikr və dərs vəsaitri: Əsas: экологии. Учебник. Баку, 015, 456 с.. Грин Н., Стуат У., Тейлор Д. Биология в 3-х томах: пер. с 3. Мамонтов С.Г. Биология, М., Высшая школа, 1994 4. Основы общей биологии, М., Мир, 198 5. Слюсарев А.А., Жукова С.В., Биология, Киев, Высшая школа, 1987 Əlavə: 6. V.Tutayuq. Bitkirin anatomiya və morfologiyası, 1966 7. Genel bioloji, Desen yayınları, 1998, İ.Kiziroğlu 8. T.Qazıyev. Bitki fiziologiyası, Maarif, 1974 1
9. A.Kocataş.Ekoloji. Ege universiteti, 00. 10. Altuner. Toxumsuz bitkirin sistematikası, 1996. 11. E.Qurbanov. Ali bitkir sistematikası 1. İsrafilbəyov. İbtidai bitkir sistematikası. IV. Fənnin təsviri və məqsədi: (Fənn haqqında qısa məlumat, onunla şərtşən fənr (bilavasitə bağlı olan/uyğun gən), fənnin tədrisinin məqsədri. Bu fənni öyrənmək təbərin nəyi bicəkri, nəyə nail olacaqları və hansı vərdişrə yiyənəcəkri qeyd edilir) Kursun qısa təsviri: Fənnin tədrisi zamanı canlı orqanizmin təşkili xüsusiyyətri, orqanizmin quruluşu, hüceyrə və onun komponentri, hüceyrənin kimyəvi tərkibi, maddər mübadisi, bölünməsi haqqında; bununla yanaşı, bakteriyalar və yosunlar, göbəkr, giyərotukimir, mamırlar, qıjıkimir, ibtidai və ali bitkirin sistematikası, quruluşu, çoxalmaları və bioekoloji xüsusiyyətri.haqqında bilikr təbərə çatdırılır. Kursun məqsədi: Biologiya-1 fənninin əsas məqsədi canlı orqanizmrin xassəri, bioloji sistemrin təşkili səviyyəri, planetar prosesrdə biotanın rolu haqqında bilikri təbərə çatdırmaqdan ibarətdir. V. Fənnin təqvim planı: Həftər Mövzunun adı və qısa icmalı Mühazirə Sa at 1 Mövzu 1. Canlı orqanizmin təşkili. Mühazirə Həyatın əmə gəlməsini sübut edən nəzəriyyər. Materiyanın təşkilinin struktur səviyyəri. Canlı materiyanın struktur və funksional elementri..грин Н., Стуат У., Тейлор Д. Биология в 3-х томах: пер. с 4.A.Kocataş.Ekoloji. Ege universiteti, 00. Mövzu. Həyatın molekulyar və hüceyrə səviyyəsində Mühazirə təşkili. Qisa icmalı: Hüceyrə nəzəriyyəsi. Hüceyrənin biologiyası. Hüceyrənin qeyri-üzvi və üzvi tərkibi. Nüvə, xromosomlar, mitoxondri, ribosomlar. Hüceyrənin çoxalma qaydaları. Meyoz və onun bioloji əhəmiyyəti. Oxu materialları (kitabın adı, müəllifr və lazımi səhifər.t.qazıyev. Bitki fiziologiyası, Maarif, 1974 3.V.Tutayuq. Bitkirin anatomiya və morfologiyası, 1966 4.Мамонтов С.Г. Биология, М., Высшая школа, 1994 3 Mövzu 3. Prokariotlardan eukariotlara. Mühazirə Göbəkr ami. Həyatın müxtəlifliyi. Bakteriyalar və viruslar. Tarix
Bakteriyaların ekosistem və insan üçün əhəmiyyəti. Gen mühəndisliyi. Bakteriofaq. Göbəkrin əsas qruplarının sistematikası və səciyyəsi. Göbəkrin quruluş xüsusiyyətri. Prokariotlar və eukariotlar arasında əsas fərqr. Oxu materialları (kitabın adı, müəllifr və lazımi səhifər.грин Н., Стуат У., Тейлор Д. Биология в 3-х томах: пер. с 4.Основы общей биологии, М., Мир, 198 4 Mövzu 4. Bitkir ami (Plantae). Mühazirə Yosunlar (Algae).Ciyərotukimir və mamırlar (Bryophıta). Bitkir ami haqqında məlumat.yosunların sistematikası və bioekoloji xüsusiyyətri. Evqlenkimir şöbəsi (Euglenophyta). Mamırların təkamülü, çoxalmaları və müasir vəziyyəti. Quruluşu və xarakteristikası, quru mühitinə adaptasiyası..altuner. Toxumsuz bitkirin sistematikası, 1996. 3.E.Qurbanov. Ali bitkir sistematikası 4. İsrafilbəyov. İbtidai bitkir sistematikası. 5.Основы общей биологии, М., Мир, 198 5 Mövzu 5. Qıjıkimir PTERIDOPHYTA. Mühazirə Toxumlu bitkir Spermatophyta. Qıjıkimirin sistematikası, həyat tsikli. Toxumlu bitkirin təsnifatı Toxumlu bitkirin sistematik xülasəsi Toxumlu bitkirin ekoloji aspektri. Çılpaq və örtülütoxumlular. Çılpaqtoxumlu və örtülütoxumlu bitkirin oxşar və fərqli cəhətri. 1.Садыхова Н.А., Джафарова С. К. Биология с основами. V.Tutayuq. Bitkirin anatomiya və morfologiyası, 1966 3.E.Qurbanov. Ali bitkir sistematikası 4. İsrafilbəyov. İbtidai bitkir sistematikası. 5.Основы общей биологии, М., Мир, 198 6.Мамонтов С.Г. Биология, М., Высшая школа, 1994 Həftər Mövzunun adı və qısa icmalı Mühazirə Mövzu 1. Canlı sistemin xüsusiyyətri. Yer üzərində həyatın yaranması haqqında əsas nəzəriyyər. Bioloji struktur səviyyəri: zülallar, karbohidratlar, nuklein turşuları. Materiyanın təşkilinin struktur səviyyəri: hüceyrə, toxuma, orqan, orqanizm, populyasiya arası əlaqər haqqında məlumat. Sa at Tarix 3
.Грин Н., Стуат У., Тейлор Д. Биология в 3-х томах: пер. с 4.A.Kocataş.Ekoloji. Ege universiteti, 00. 4 Mövzu. Hüceyrə; tərkibi, quruluşu, bölünməsi. Hüceyrənin əsas tərkib hissəri. Hüceyrənin quruluşu və orqanoidri. Amitoz, mitoz və meyoz bölünmə. Hüceyrə nəzəriyyəsi və onun bioloji əhəmiyyəti. Orqanizmin inkişaf prosesində hüceyrənin rolu..t.qazıyev. Bitki fiziologiyası, Maarif, 1974 3.V.Tutayuq. Bitkirin anatomiya və morfologiyası, 1966 4.Мамонтов С.Г. Биология, М., Высшая школа, 1994 6 Mövzu 3. Bakteriyalar və viruslar. Göbəkrin xarakteristikası. Bakteriyalarda böyümə və inkişaf, qidalanma. Virus və bakterya xəstəlikrinin ötürülmə yolları. Göbəkrin sistematikası, quruluşu, əhəmiyyəti. Saprofit göbəkr və onların ekosistemdə rolu. Göbəkrin təsərrüfat əhəmiyyəti..грин Н., Стуат У., Тейлор Д. Биология в 3-х томах: пер. с 4.Основы общей биологии, М., Мир, 198 8 Mövzu 4. Bakteriyalardan ali bitkirə qədər həyatın müxtəlifliyi: yosunlar və mamırlar. Yosunlar, onların təkamülü və əhəmiyyəti. Yosunların ekoloji qrupları və ətraf mühitə uyğunlaşması. Mamırlar haqqında. Ciyərotukimirin və mamırların sistematikası, quruluşu və xarakteristikası..altuner. Toxumsuz bitkirin sistematikası, 1996. 3.E.Qurbanov. Ali bitkir sistematikası 4. İsrafilbəyov. İbtidai bitkir sistematikası. 5.Основы общей биологии, М., Мир, 198 10 Mövzu 5. Toxumlu bitkirin təsnifatı və ekoloji aspektri. Qıjıkimirin əsas səciyyəvi cəhətri. Toxumlu bitkir, onların təkamülü. Çılpaqtoxumlu və örtülütoxumlu bitkir, onların sistematikası və müasir vəziyyəti. Bitkirdə əsas çoxalma formalarının qısa təkrarı. Azərbaycanın bitki örtüyü. 4
1.Садыхова Н.А., Джафарова С. К. Биология с основами. V.Tutayuq. Bitkirin anatomiya və morfologiyası, 1966 3.E.Qurbanov. Ali bitkir sistematikası 4. İsrafilbəyov. İbtidai bitkir sistematikası. 5.Основы общей биологии, М., Мир, 198 6.Мамонтов С.Г. Биология, М., Высшая школа, 1994 VI. VII. İmtahanın keçirilməsi forması -yazılı, şifahi, dialoq və ya test. Semestr ərzində qiymətndirmə və bal bölgüsü: Balların maksimum miqdarı 100 bal. A) Semestr ərzində toplanan maksimum bal 50 bal. Dərsə davamiyyətə görə Təbərin sərbəst işinə (referat, prezentasiya, tədqiqat işi və s.) görə Qeyd: Plagiat halları qəti qadağandır! Sərbəst iş əlaqədar bütün tapşırıqların qısa təsviri, təqdim olunma şərtri, vaxtı və qiymətndirmə üsulu dəqiq göstərilir. Seminar (məşğə) və ya laboratoriya dərsrinin nəticərinə görə (eyni fəndən həm seminar (məşğə), həm də laboratoriya dərsri nəzərdə tutulduğu halda onların hər birinə 10 bal ayrılır). Əgər fənnin tədrisi yalnız mühazirə, seminar (məşğə) şəklində nəzərdə tutularsa bu zaman davamiyyətə və sərbəst işə ayrılmış ballar istisna olmaqla qalan 30 bal tədrisin bu növ göstəricirinə görə hesablanır. Kurs işinin hazırlanmasına və müdafiəsinə görə (fənn üzrə kurs işi (layihəsi) nəzərdə tutulmayıbsa, ona ayrılan 10 bal seminar (məşğə) və ya laboratoriya dərsrinə əlavə olunur). 10 bal 10 bal 0 bal 10 bal B) Semestr imtahanı nəticəsinə görə - maksimum 50 bal Hər biletdə 5 sual, hər suala 10 bal verilir Qeyd: Təbənin imtahandan topladığı balın miqdarı 17-dən az olmamalıdır. C) Semestr nəticəsinə görə qiymətndirmə (imtahan və imtahana qədər toplanan ballar əsasında): 91 100 bal əla A 81 90 bal çox yaxşı B 71 80 bal yaxşı C 61 70 bal kafi D 51 60 bal qənaətbəxş E 51 baldan aşağı qeyri-kafi F Müəllim: Yusifova Məhluqə Mail qızı İmza: (soyadı, adı, atasının adı) Tarix: 5
6