MİNİ HAC REHBERİ GALİBİ
2
Durumu müsait olanların hac üzerine farz olduğu gibi bu farizadan iman mutmain olur, imansızın ise nefretini artırır. H. Gâlip Hasan Kuşcuoğlu Tazarru ve niyazların kişinin anlayacağı lisanla olamsı rahmet-i ilâhi ye nâil olmaya daha uygundur. H. Gâlip Hasan Kuşcuoğlu 3
TELBĠYE: LEBBEYK ALLAHÜMME LEBBEYK LEBBEYKE LÂ ġerîke LEKE LEBBEYK ĠNNE L-HAMDE VE N- NĠĞMETE LEKE VE L-MÜLK LÂ ġerîke LEK. 3 Defa okunup selât u selam getirilir. Sonra kısa dua Rabbenâ Âtina okunur. 4
Hac muamelesini yapan hacı adayı, yakınlarını ziyaret ederek helalleşir. Vesaite binmeden evvel evinde 2 rekat namaz kılar. Rıza-i Bari için dua eder. Duasında hasseten bu mübarek yolu ve vazifeyi huzur ve rahatlıkla yapmasını Cenâb-ı Hak tan tazarru ve niyaz eder. Lüzum eden eşyalarıyla vesaitine biner. Arkadaşları ile iyi geçinmesi için sabırlı davranır. Bunun ölçüsü yoktur. Çünkü Hazret-i Allah hac yolunda cidali haram kılmıştır. Münferit kılacağı farz namazlarını seferi olarak kılar. Yoldaki ziyaret yerlerini mümkün mertebe ihmal etmez. Bu şekilde Medine-i Münevvereye varır. Allah ı zikrederek ve salat u selâm getirerek eve yerleştikten sonra gusl eder, temizliğini yapar, güzel kokular sürünür ve kemâl-i edeple huzur-u 5
pegamberîye bab-ı selam kapısından girer başkalarına eza vermeden bir kaç metre kala selam vererek; es-selatu ve s-selamu aleyke ya rasullah es-salatü ve s-selamu aleyke ya habiballah es-salatü ve s-selemu aleyke ya seyyide l-evvelîne ve l-âhirîn. Cemîi l-enbiya-i ve lmürselîn ve l-hamdü lillahi rabbi lalemîn, der. Başkalarının selamları varsa onları da arz eder. Yan tarafa geçer; Es-selamu aleyke ya halifeti rasulillah Ebu Bbekir Sıddık r.a. Es-selamu aleyke ya halifeti rasulullah Ömeru l-faruk r.a. Ruhlarına üç ihlas bir fatiha okuduktan sonra kemal-i edeple geri çekilir. İmkân bulunursa mermer direkler arasında Allah rızası için iki 6
rekat namaz kılar. Medine-i Münevverde bulunduğu müddet beş vakit namazı Ravza-i Mutahhara da kılar. Sık sık ziyaret eder, içerisi dolmuş ise dışarıda da olur. En az kırk vakit lazımdır. Bu hususta peygamber efendimizin müjdesi var. Sekiz gün eder. Ziyaretlere de gitmeyi ihmal etmez. Mescid-i Kuba, Uhut şehitleri, Hazret-i Hamza, Kıbleteyn, Hulefa-i Raşidîn efendilerimizin mescitleri ve Cennetü l-bâkiye ziyaret eder. Bunu hatırdan çıkarmayacağız. Allah tan başka ilah yoktur. Mekke-i Mükerreme ye hareket edileceği gün temizlik yapar, gusl eder, ihram niyetiyle iki rekat namaz kılar ve şöyle dua eder; Haccı temettû yapmak için Ya Rabbi umre yapmak istiyorum, sen bana kolaylaģtır, sen benden kabul et. der ihrama girer. Üzerinde dikişli 7
bir şey bırakmaz. Yalnız iki parça havludan ibarettir. İğne ile veya benzeri bir şeyle tutturmaz. Kemer çanta ve kol saati alabilir. Kadınların elbisesi ihramdır. Elbise üzerine giydikleri beyaz ihram niyetiyle sünnettir. Tebiyeye başlanır. LEBBEYK ALLAHÜMME LEBBEYK LEBBEYKE LÂ ġerîke LEKE LEBBEYK ĠNNE L-HAMDE VE N-NĠĞMETE LEKE VE L-MÜLK LÂ ġerîke LEK. Üç defa okunur. Sonra selavat-ı şerife ve kısa dua okunur. Sık sık telbiye getirir, ihramla huzur-ı peygamberiyeye gelerek veda ziyareti yapılır. Ve mekke-i Mükerremeye hareket edilir. Mikat mahalli yakın olduğu için Medine-i Münevvere de ihrama girmek daha uygun olur. İhram yasaklarına riayet edilir. Ve Mekke-i Mükerreme ye duhul ettiğinde 8
yerleşir. Tekrar gusl eder yahut abdest alır ve Kabe-i Muazzama ya beytullaha bab-ı selam kapısından girer. Beytullahı gördüğünde telbiyeyi keser, tekbir tehlile başlar ve dua eder buradaki dua müstecaptır. Beytullaha tekbir ve tehlille yaklaşır. Tekbir: Allahu ekber, Allahu ekber lâ ilahe illallahu vallahu ekber Allahu ekber ve lillahi l-hamd Tehlil: la ilahe illahu vahdehu la Ģerike lehu lehü l-mülkü ve lehu lhamdü ve hüve ala külli Ģeyin kadîr İhramı sağ kol altından sol omuza atar. Sağ omuz çıplak kalır. Ve Haceri Esved e yaklaşır. Niyet eder: YARABBĠ UMRE TAVAFI YAPMAK ĠSTĠYORUM. SEN BANA KOLAYLAġTIR, SEN BENDEN KABUL ET diye. Hacer-i Esved e geriden istiğlam eder: 9
BĠSMĠLLAHU ALLAHÜ EKBER VE LĠLLAHĠL HAMD diye. Beytullah ı sol tarafına alır ve tavafa başlar. 7 Şavt 1 Tavaftır. Allah ı zikrederek ve tazarru niyaz eder: SÜBHANALLAHÜ VELHAMDÜ LĠLLAHĠ VELA ĠLAHE ĠLLALLAHÜ VALLAHÜ EKBER VELA HAVLE VELA KUVVETE ĠLLA BĠLLAHĠL ALĠYYĠL AZĠM. okur. Rukni Yemani ye kadar (Rukni Yemani, Hacer-i Esved den bir önceki köşe.) İstiğlam eder; Bismillahü Allahü Ekber diye, Hacer-i Esved e kadar. RABBENA ATĠNA FĠDDÜNYA HASENETEN VE FĠL AHĠRETĠ HASENETEN VEGINA AZABENNAR, VE ETKILNEL CENNETĠ MEAL EBRAR, YA 10
AZĠMÜ YA GAFFAR YA RABBEL ALEMĠN der ve tekrar Hacer-i Esved hizasına gelir, istiğlam eder, 2. şavta başlar, 7 şavt tamam olur. Şavtların dördünde biraz çalımlı yürür, sünnettir. Tavaf bittikten sonra gene Hacer-i Esved istiğlam edilir ve Makam-ı İbrahim de Beytullah ın herhangi bir yerinde 2 rekat tavaf namazı kılınır, dua edilir. Tekrar Hacer-i Esved istiğlam edilir ve Safa tepesine çıkılır. Beytullah a doğru görecek şekilde durulup niyet edilir: NĠYET ETTĠM YARABBĠ UMRE SAY INI YAPMAYA, SEN BANA KOLAYLAġTIR, SEN BENDEN KABUL ET denir. Bismillahi Allahü Ekber diya Beytullah a doğru selam alınıp Merve tapesine yürünür. Tazarru niyaz ve zikrullah ile iki yeşil direk arasında 11
koşulur. Merve ye varılır. Gene Beytullah selamlanır, Bismillahü Allahü Ekber, diye. Böylece; Safadan Merveye (1), Merveden Safaya (2), Safadan Merveye (3), Merveden Safaya (4), Safadan Merveye (5), Merveye Safaya (6), Safadan Merveye (7), hitam bulur. Ve Mervede dua edilir. Zemzeme inilir; bolca ayakta zemzem içilir. Tıraş olur. İhramdan çıkar. Bu suretle umre hitam bulur. Eğer kudum tavafı yapacaksa ki afakiler. Yani dışarıdan gelenler için sünnettir- ihramlı iken de, ihramdan çıktıktan sonra da olur. Gene tavaf yapmak için niyet edilir, şöyle ki: NĠYET ETTĠM YARABBĠ UMRE SAY INI YAPMAYA, SEN BANA KOLAYLAġTIR, SEN BENDEN KABUL ET diye. 12
7 şavt yapar. Kudum Tavafını Haccı İfratla niyet edenler yapar. 2 rekat tavaf namazı kılar. Eğer ziyaret tavafının Say ını bayramdan avvel yapmak isterse Kudum tavafının arkasından yapar. Vakit namazlarını Beytullah ta kılar. Şerefe gününe kadar. Çok çok nafile tavaf yapar. En makbul ibadet tavaftır. Her tavaftan sonra mutlaka 2 rekat namaz kılar. Ve yapmış olduğu tavafların sevabını sevdiklerine bağışlayabilir. Arafat tan bir gün önce tekrar temizlik yapılır, gusledilir. Hac yapmak için bulunduğu yerde ihrama girer ve niyet eder: NĠYET ETTĠM YARABBĠ HAC ETMEYE. SEN BANA KOLAYLAġTIR, SEN BENDEN KABUL ET der. TELBĠYE başlar. O geceyi Arafat ta geçirmek üzere çadırına yerleşir. Sünnet olanı o geceyi 13
Mina da geçirmek ve Arefe günü Arafat a gitmektir. Amma izdihamdan buna imkan olmuyor. Gecesini ve gündüzünü ibadet ve taatla geçirmeye çalışır. Arefe günü eğer Arafat taki Mescidde öğle namazını kılma imkanı bulmuş ise ikindi namazını da hemen arkasından ilave eder, CEM-Ġ TAKDĠM. Yok eğer mescidde kılma imkanı bulamadı ise her vakti vaktinde kılar. Gün boyunca LEBBEYK, ZĠKĠR, TESBĠH, TEKBĠR, TEKLĠL ve SALAVAT-I ġerġfe lerle tazarru niyazla meşgul olunur. Anne, baba ve geçmişteki bütün müslümanlar için tazarru ve niyazda bulunur. Ayakta. Güneş batmadan vakfe durulur, Arafat tan ayrılınmaz, güneş batmadan. Akşam namazı Arafat ta kılınmaz, Müzdelife de kılmak için tehir edilir. Müzdelife ye gelinir. Akşam ve Yatsı namazları CEM-Ġ TEHĠR olarak kılınır ve 70 14
adet nohut büyüklüğünde taş toplanır. Çamurlu ise yıkanır ve torbaya konur. Ve istirahat edilir. Sabah namazından sonra vakfe durulur ve zikrullah yapılır. Hanefi mezhepte vakfe vaciptir, terk edilirse ceza kurbanı lazım gelir. Mina ya gelinir. Çadıra eşyalar bırakır. Ve büyük şeytana yaklaşır, dane dane BĠSMĠLLAH ALLAHÜ EKBER diye 7 taş atar, gider kurbanını keser. Başını tıraş ettirir, ihram yasakları üzerinden kalkar. Kurban keserken ihram kirlendi ise çıkarır elbisesini giyer. Temiz ise ihramlı olarak Ziyaret Tavafı nı yapar. Niyetini; Hac tavafı yahut Ziyaret Tavafı diye yapar. Evvelce tarif edildiği gibi 2 rekat tavaf namazı kılar. Eğer evvelce yapmamış ise haccın sayini yapar. Mina ya gelir, istirahat eder. Geceleri Mina da kalmak sünnettir. Ertesi günü öğleden sonra 3 şeytan taşlanır. 7 şer taştan 21 15
taş atılır, sağ elin baş ve şehadet parmağı ile. Düşen taşlar alınmaz. Atılmış taş tekrar atılmaz. Taşları attıktan sonra dua edilir. 3. gün gene öğleden sonra 21 taşla 3 şeytan taşlanır, gün batana kadar. Mina dan ayrılabilirse geri kalan taşları toprağa gömer. Mekke ye gelir. Yol hazırlığına başlar. Ayrılacağı gün vacip olan Veda Tavafı nı yapar. 2 rekat Tavaf Namazı kılar. Hüzünlü olarak dua eder. ELVEDA EY ALLAH IN EVĠ, ELVEDA EY ALLAH IN KABESĠ, ELVEDA EY HACER-Ġ ESVED, ELVEDA EY MAKAM-I ĠBRAHĠM, ELVEDA EY OL ZEMZEM KUYUSU, ELVEDA EY MESCĠD-Ġ HAREM 16
Geri geri veda kapısından çıkılır. Bir daha Beytullah a giremez. Kadınlar hayızlı ise Beytullah ın dışında hüzünlü bekler, içeri girilmez. Ve beraber kaldığınız yere avdet edersiniz. HACC-I KIRAN Umre ve haccı bir ihramda birleştirmektir. Sevabı ecri diğerlerinden üstün olup, cezası iki kattır. Mikatta ihrama girerken niyeti: Umre ve Hac diye yapacak. Umreden sonra tıraş olmayıp ihramlı kalacak, ancak bayram günü kurban kestikten sonra tıraş olup ihramdan çıkacak. İhramın yasaklarına riayet etmek şartıyla zaman da yakınsa Haccı kıran tavsiye edilir. Hanımıyla gidenlere tavsiye edilmez. 17
HACC-I ĠFRAT Yerli halka uygun hac şeklidir. Şerefe veya arefe günü hac niyetiyle ihrama girer. Arafat a gider. Vakfe durur. Diğer vazifeleri aynen yapar. Yalnız kurban hac için gerekmez, fakat mukim olduğu için durumu müsaitse, üzerine vacip olan kurbanı keser. BEDEL HAC Vekaleten hac. Nasıl anlaştı ise; Hacc-ı Kıran, Hacc-ı Temettü veya Hacc-ı İfrat, ona göre yapar. Niyetleri bedel gittiği zatın ismine yapar. Telbiye ve bütün vazifeleri yaparken niyeti O nun namına yapar. Çok dikkat gerekli olup, vebalde kalmamalıdır. Vekalet için Hac eden tercih edilir. Menasiki Haccı biliyor 18
ise Hac etmeyenden de olur. Bir kişi ancak bir kişi için vekalet yapar. ĠHRAMIN YASAKLARI: 1- İhramlı iken azasından birine tamamıyla güzel koku sürmek. 2- Saça yağ, kına ve emsali bir şeyler sürmek. Dikişli elbiseyi tam bir gün giymek. 3- Tam bir gün başa bir şey örtmek. Tıraş olmak, herhangi koltuk altı, kasık mahalli, boyun ve ense tıraş etmek. Tırnak kesmek, haccın vecibelerinden birini terk etmek, ziyaret tavafını abdestsiz yapmak. Koyun ve keçi ceza olarak kesilir. Cezası olan bundan yiyemez. Cezalar Mina da kesilir. 19
Büyük baģ hayvanı ceza gerektiren hususlar: Traştan evvel cinsi münasebette bulunmak. Cünüp olarak tavaf etmek Fıtır sadakası gerektiren haller: Uzvun bir kısmına koku sürmek Dikişli bir elbiseyi bir günden az giymek Saçın sakalın alt kısmını traş etmek Yerden yeşil ot yolmak ağaç kesmek Av avlamak Avcıya avı göstermek Fazla malumat için hac rehberi bulundurulması ve müsait zamanda okunması tavsiye edilir. Sakın ravza-i mutahhara ve beytullahta zuhr-ı ahir namazı 20
kılmayasın. Memleketinizde de gerekmez. Ama o mübarek beldelerde hata yapmayasın. Yapmış olduğun manevi hata olduğu gibi mübarek beldeye hakaret ettiğini unutmayasın. Kimsenin ayıbını araştırmayasın. Bilesin ki oraya gelen kişiler Allah ın davetlisidir. Gitmeden evvel hacı pilavı diye dejenere edilen bu türlü enaniyetten kurtulamayan günah işler. Eğer Allah rızası için ise fakiri fukarayı topla her zaman yedir ve giydir. Lazım gelen yardımını fakir fukaradan hiç bir zaman kesmeyesin. Allah rızası için. Bu kadar. 21
Haccınız mebrur Sainiz meģkur ve Zenbini mağfur ve Amelen makbul Kazancınız len tebur olsun. 22